Katalog

4 KASIM 1985 CUMHURİYET/U 9 Celıl Gurkan, 12 Mart 'a gelındtğı gunlerde Hava Kuvvetlen Komutanı Batur'un Amenkan Hava Kuvvetlerı Kurmav Başkanı Ceneral Ryan 'ın konuğu olarak Amenka'ya gıttığını, bu zıyaretın kuşku ıle karşılandığım anlatıyor "Arkadaşlanmz o geziyi nasıl yorumlamıslardı" dıye soruyorum. 12 Mart'a yaklaşıldığı gunlerde Batur'un ABD Hava Kuvvetlen Kurmay Başkanı Orgeneral Ryan'ın resmı davethsı olarak Bırleşık Amenka'ya yaptığı ve amacını bılemedığımız zaten kendısı de bunu hıçbır zaman bızlere açıklamak ıstememıştıılgınç bır gezıye tanık olu>oruz Ankara'dakı havacılar kanadındakı arkadaşlarımızdan bızlere ıletılen doğruysa, Batur bu gezıye, alışılagelenın tersıne, yanına karargâhtan bır yardımcı almadan, deyış yennde>se "tek başına" çıkmıştı Pek fazla da uzun surmeyen bu resmı gezı sırasında Ankara'da baa gelışmeler olmuş, bu arada benım Orgeneral Gurler ıle zaman zaman yaptığım ıkılı goruşmelerde Gurler'ın tanık olduğum ve hemen öteki arkadaşlarıma aktardığım bazı kavpak, kaçamaklı ve urkek beyanlan özellıkle havaa arkadaşlarımız uzerınde olumsuz etkı yapmış olacak kı, durumun, Orgeneral Batur yurda doner dönmez, mumkunse, daha kımse ıle temasa geçmeden kendısıne haber verılmesı ve şayet Gurler ıle goruşme yapacak olursa, durumu bılerek goruşmesı uygun görulmuş ve onlemler alınmıştı Emekli Tümgeneral CELLL GÜRKAN 12 Mart öncesi ve sonrasını anlattı UĞUR MUMCU yazdı Muhsin Batur, ABD dönüşü bir toplantıda içimizi ferahlatta 12 MART'a beş kala... 'Faruk Paşa yoksa,düğmeye ben basarım' Gurler ıle bırlikte "iki liderli" bır askerı mudahale. yapılmasına ve asıl onemlısı, bu mudahale ıle "yonetime butunu ile el koyma"ya hazırdır İşte Batur'un unlu anılanndakı mantık Bu anılar. tarıhe ne derece ışık tutar Bunu artık Allah bılır' Celıl Gurkan, Batur 'un amlannda yer alan bır başka bolume değınıyor 1971 yılı ocak ayında Batur'un ''orguttekiler''dıye ta"orgutteki"subaylar Batur'un kendılenne "komunistlik"suçlaması yonelttığı kanısnla komutanlarına yamt hazırlnorlar den haberlıydı. Ama Turk Hava Kuvvetlen Komutanı \e Sılahlı Kuvvetler ıçındekı faalıyetlerın "ortak lideri" durumunda olan Orgeneral Batur'a ımada bulunacak derecede bır askerı mudahale yapılmasına da ısteklı mıydı? Belleğım benı yanıltmıyorsa, 12 Mart muhtırasının verılışınden oncekı hafta ya da haftalar ıçınde CIA Başkanı Mr Helmes, Tel Avıv'den ulkesıne donerken, kendısını hıç tanıtmadan Ankara'ya uğramış ya da bır başka deyış ıle Ankara'dan geçmıştı' Toplantıda havaa Tugeneral Çokgor, Kara Kuvvetlennden Tümgeneral Şukru Koseoğlu ve Gürler'ın tereddudler yaratan Cetil Gurkan ıle Dentz Kuvvetlebeyanlan, arkadaşları o kadar etkılemıştı kı, Batur'un Vnka rınden Tuğamtrai Vedıi Bilget ra'ya dönuşunde hemen gecık bulunmaktaydı Soruyorum meden kendısı ıle goruşmek uze"Sayın Gurkan, Orgeneral re havacı arkadaşlarımızın onen ve gınşımlen ıle bır bayram sa Sayın Batur, amlannda bu topbahı, Tandoğan Meydanı'nda, lantıdan soz ediyor, ancak Kara kuvvetlennm katılmadığı bir hahavacılar grubundan Kurmav Albay Tunusluoğiu'nun evınde rekette yer almayacağını size bılıyorsunuz, muhtırayı radyoya soylediğini yazıyor. Sız olayı nagötürmekle görevlı ekıbın ıcın sıl değerlendırtyorsunuz?" Tam tersı Sayın Mumcu, tam deydı Sonra emeklı edıldı bır tersı1 toplantı yapılması kararlaştınldı Kendısı yokken yaptığımız temaslan anlattık Batur, "Kara Orgeneral Batur, toplantınm yapıldığı eve, kendısının tanın kuvvetlerının tamamının bulunmaması ıçın sıvıl gıvınmış, goz madıgı bır e.ilemın içinde ve balerine kara gozluk takmış, başı şında bulunmayacağını" değıi, na da bır kasket geçırmış olarak, tam tersıne, kendısıne, hazır buböyle "tebdili kıyafet" ıle ve bır lunanlar tarafından Orgeneral Gurler'ın >an çızdığı ızlenımı ve doünuşa bınerek gelmıştı ren davranışlarından soz edıldığınde, "Şayet Fanık Paşa >oksa. duğmeye ben basanm, o jokBaşkanı sa ben vanm" şekhnde hazır buBatur'a ABD gezısı ıle ılgılı lunanlara guven veren ve ıçlerısorular sorduk Yanıtı şo>leydı nı ferahlatan açık, kesın "Benim onururna verüen bir taahhutte bulunmasıdır kokteylde Orgeneral Ryan ile Batur, aradan on dört yıl geçbtş başa olduğumuz Mrada bana, Turkiye'dekı ola>lar hakkın tıkten sonra, o gunku vığıt ve kabadayı tavrından donerek, da bazı sorular sordu. \e sozu getirip, 'Sız askerler bır muda bo>le konuşuyor Çunku "orhalede bulunmanın tam zamanı gultekiler"ın ıçmde ve başında olduğunu duşunmuvor musu gorunmeme>e kararlıdır nuz 9 ' gibı bir nıvet yoklamasınSayın Batur'un mantığını ya da bulundu. Ben de açık verme olaylar şaşırtıyor, ya da belleğı >en bir mukabelede bulundum." kendısıne ıhanet ediyor Orgeneral Ryan'ın bu sorusu Bu toplantıya katılanların çobıze oldukça garıp gorunmuştu ğu yaşıyor Hepsı de emınım bu ABD ve unlu CIA orgutu ıle sozlerımı doğrulayacaklardır kuşkusuz Turkıye'de \e Sılahlı General Gurkan'a Batur'un Kuvvetler ıçındekı olup bıtenler anılannm bu olay ıle ılgılı bolu munu nasıl değerlendırdığmı soruyorum Batur, amlannda, "ikinci ihtimal olan, iki komutanın beraberce veya bır komutanın lıderliğı ustlemp, asağıdaki orgute dayanarak eyleme geçmesi" olasıhğından soz etmekteydı Batur'un amlannda bu bolumu yenıden okudum ve sordum yanıtı şoyle. Batur, açıkça demek ıstıyor kı, "Eger Orgeneral Gurier, kararsız tulumundan vazgeçer ve lierkes komünist mi? "Sayın Generalim, neydi bu olayın ıçyuzu? Batur, kendı goruşlerıne az ya da çok ters duşen goruş sahıple bayları komunısthkle suçluyor, bu butun karargâhta ve örgutte duyuluyor Anıiannda ıse bu subayların komunıst olmadıklarını ve vatanlannı sevdıklerını yazıyor' Batur, ılerde kendısıne hareket serbestlığı alanı bırakmak ıçın bır "ihrtyat onlemi" olarak "orguttekı havacı arkadaşları" goruşlerınden öturu komunısthkle suçlamış, bu suçlamayı anılarında gerı almıştır Orgeneral Batur, toplantının yapıldığı eve, tanınmamak ıçın sıvıl gıvınmış, gozlenne kara gozluk takmış, başına da bır kasket geçırmış olarak, "tebdılı kıyafet" ıle ve bır dolmuşa bınerek gelmtştı Batur'a ABD gezısı ıle ılgılı sorular sorduk. "Benım onuruma venlen bır koktelyde, Orgeneral Ryan Turkıve'dekı olaylar hakktnda sorular sordu ve sozu getırıp, 'Sız askerler, bır mudahalede bulunmanın tam zamanı olduğunu duşunmuyor musunuz?' gıbı bır nıyet yoklamasmda bulundu" dedı Batur'a, toplantıda kendısı burada yokken yaptığımız temaslan anlattık Batur, "Kara Kuvvetlerının tamamının bulunmadığı bır eylemın ıçınde ve başında bulunma\acağını" değıl, tam tersıne, kendısıne Orgeneral Gurler'ın yan çızdığı ızlenımı veren davranışlarından söz edıldığınde, "Şayet Faruk Paşa yoksa, duğmeye ben basarım. O yoksa ben vanm" şekhnde, toplantıda bulunanlara guven veren ve ıçlennı ferahlatan, açık, kesın taahhutte bulundu fludahaleden sonra kurulacak devrım hukumetınde başbakan olacak Batur'un kontrol dışı olası davranışlarını frenlemek, mudahaleden sonrakı orgutlenmede en krıtık mevkılere ha\acı kokenlı kışüerın getırtılmesını onlemek ve devrım konsevı genel sekreterlığının bır ha\acıya verılmış olmasına karşılık bır denge sağlamak uzere, devrım partısı genel sekreterlığını, başbakan vardımcılığı gorevıme ek olarak benım ustlenmenu tstemışlerdi* Bu haber, devrım hukumetınıa olası başbakamnın, Batur'un keyfını kaçırmıştı CELÎL GÜRKAN Faruk Paşa yan çizıyordu. kuvvetine hâkım ofur ıse, 'orguttekı' arkadaşlann ongorduklerı ve 'ıkıncı ıhtımal' dive adlandırdığım 'bır veva ıkı komutanın başta olatağı' bir mudahalejle yonetıme (umu ıle el kojma secenegıne razıvım ve hazırım!.." Batur, bır sorumluluğu paylaşıp hafifletmek i(,ın Orgeneral nımladığı bazı subaylar, anaya rını hemen ve rahatça sa tasiağı da ıçınde olmak uzere "komunisllikle" suçlama alışkendısıne bır dosya \erıvorlar kanlığındadır Geleceğe yonelık Batur, dosyayı ıncelıvor ve go kuruntusunun gerçekleşmesınde ruşlerım yazılı olarak belırtıyor önkoşul olan bu alışkanlığına bır \e "inanmadığı bır şekıl ve sıs tur hastalık da dıvebılırsınız 12 tem içinde bulunmayacağını" Mart'tan sonra zaman zaman açıkladığını anlatıyor verdığı demeçlerde ve son olarak Batur, "kimseyi komunistlık da amlannda bunu açıkça görle suçlamadığını"belırtıyor, ama mek olasıdır Batur, onc€ bu su Batur'un bu tutumu, hukukçuların "tevil >olu ıle ikrar" dedıklerı durumun çok parlak bır orneğıdır Sayın Batur, arkadaşlarının haklı tepkılen karşısında, Yassıada'da Yuce Dıvan onundekı Başbakan Menderes'm "Hatırlayamı>orurnv Reis Beyefendi" derken duştuğu "hafıza Batur Keyfl kaçtı. zaafiyeiine " duşerek, "hatırlamıyorum. ama" dedıkten sonra, ijatur'un bu subaylan "koraunisl olmakeyfi kaçtı yan vatansever subaylar" olarak Bır kısım karacı subaylann nıteleme gereğını duyuyor Başta değerlı hav acı subay ar katkısı ıle havacı subaylarca hakadaşlanm olmak uzere 12 Mart zırlanan "devrim anayasası lasoncesı faalıyetlere katılanlar, lağı"nın sıyasal orguılenme bölumunde devnm partısı öngörulamma da "lider" seçmışız! Muhsin Batur'un amlannda mekteydı Gurkan, dosyalarını karıstı"stratejık noktalar kabul edilen rıp, 14 sayfa tutan ''devrim anaısımlerm çoğunun karşısında gerçek ısımler" yazılmadığı be yasası"nı buldu, gulerek Işte unlu devnm anayasası bu tırttıkten sonra, devlet başkanlığınagetırılecek Gurler'ın "5e Maddeyı okuyorum hm Bey ", başbakanlığa getırıle "Yonetimı, Turk toplumunu cek Batur tçın "Yavuz Bey", çağdaş uygarük duzeyıne ulaştırGenelkurmav Başkanlığına getı mak amacı ıle devrimci bir kadrıtecek Atıf Erçıkan ıçın "Erci ro yaratarak bu kadroya devretmek uzere ele alan devrim iradeBey" dendığt açıklanmaktadır Buraya ben kuçuk bır paran si, devnmi hedeflennden saptırtezaçayım Bu "kod adlar" Ye mayacak ve Ataturk ilkelerini nıortam gazetesınde 22 Kasım çagdaş duşunce ve bilim ışıgın1974 gunlu "ttirazımız Var" da yorumlayıp, uygulamayı ulbaşlıklı vazı ıle ılk kez kamuo ku edinen bır devnm partisi kuyuna tarafımdan açıklanmış, rulmasını sağlar. Devrim partisi, yukarıda beDemırel ertesı gun Hurnvet gazetestne demeç vererek "Yavuz lirtilen ilkelere gore yetişmiş bir Beyin kim olduğunu"sormuştu kadro ile halk içinde orgutleneGeneral Gurkan 'a bu "kod rek en kısa zamanda kurulur..." adlar"ı soruyorum Yapılan toplantıların b;rınde Batur'un adı Yavuz Bey geçerdı Bunlar, once sızın tarafı ışte bu devnm partısı genel seknızdan, daha sonra da Demırel reterının kım olacağı tartışma tarafından ortaya atılmıştı Ba konusu oldu Mudahaleden sonra kurulatur, anılarında Yavuz Bey Selım Bey demagojısının yapılmasının cak devnm hukumetınde başbaanlamını soruyor ve sorusuna kan olacak Batur'un kontrol dışı gerekçe olarak da "Ongorulen olası davranışlarını frenlemek, tertibin tıvgulanmadığını, tarsa mudahale sonrası orgutlenmede yımlar uzerinde tartışma açma en krıtık mevkıılere havaet könın, uygulanmamış bir yonlem kenlı kışılerın getırtılmesını öntaraftarı olarak kendisinin lan lemek ve devrım konseyı genel se edilmesinın bir vararı sekreterlığının bır havaa general rahmeth Tuğgeneral Aydın Kıolmadıgını" soyluyor Şımdı Batur'a sormanın tam nşoğlu'na venlmış olmasına karşılık, bır denge sağlamak uzere, zanıanıdır, "Zafialiniz ve Orgeneral Fa toplantıda bulunan karacı suruk Gurler, sizın deyiminızle baylar, devrım partısı genel sek'uygulanmamış bır vontem' ve reterlığını, başbakan yardımcıh'varsayımlar uzerıne dayana ğı gorevıme ek olarak benım ustrak, neden son kerteye kadar lenmemı ıstemışlerdı Bu durum, havacı kanadın bırlikte ve başlarında olduğunuz, beraber çah}tığınız' daha koordınatoru rahmeth ve sözudognısu direktifler vererek çalış nun erı yığıt General Kırışoğlu lırdığınız bunca pırıl pınl ideal tarafından Batur'a ıJetılmış ve sahibi generali, amıralı, albayı ve bu haber, devrım hukumetınm daha sonraları nice subayı olası başbakamnın keyfını kaçır'komunısılık' ile suçlayıp, bozuk mıştı' para gıbı harcadınız? Bu subaylar hangı vontemi uygulamışlar StlRECEK dı? Hangi varsayımı gerçekkştirnıişlerdi? Hiçbmni!.. Ama gerçek şu idi: Sizin deyişinizle 'aşağıda oluşan orgut'tekı arkadaşlarınız, taşıdığı butun risklere karşın, birazcık vatanseverlik duygusundan, Silahlı Kuvvetlerin bıriik ve beraberlik ruhunu rencide etmeme kaygısından uzak kalıp da mudahalede bulunmuş olsalardı, vaktiyle çok ısındığınız ve hatta zaman zaman tavııiannı bile (akındığınız 'devrım hukumetı başbakanlığY koltuguna koşarak oluracak, âdetiniz olduğu gibi 'her şeyı ben yaptım' diyecektiniz." Batur, "devrim hukumeti başbakam'' olacaktı Pekı tümgeneral Celıl Gurkan 'ın getınleceğı gorev yerı neresıydı7 "Sayın Gurkan, size verilen gorev neydi?" Batur, "stratejık noktalar" dedığı görevlere getınlmesı öngörulen kışılerı saymış, ancak "devrim parbsi genel sekreterliği"nı unutmuştur. Açıklayayım Oğrenerek, guvenle, zorlanmadan... Sınava Doğru, 6. yılına gınyor. Bu yü unıversite ada>larına daha zengin, daha geniş boyııtlu bır Sınava Doğru sunuyoruz. Geçen yüın sonuçlarını titızlıkle ınceledik. Gereklı bılgilen anlavarak, kavrayarak, zorlanmadan edınmenızi sağlavacak; deneme testleriyle bılgılennızi vonlendırecek ve sızi üniversıte sınavlarına en venmlı şekilde hazırlayacak bir program oluşturduk. Geleceğe ve kendınıze guvenle bakabilmeniz ıçin. Sınava Doğru'nun dorduncü sayısı çıktı. Gelın, başarılı olmak ıçın sınava doğru bırlikte çalışahm. dognı! Her aboneye bir kitap. 10 aboneye Comnıodore 64 bilgisayar Sınava Doğru'ya abone olan herkese bır kıtap. 15 Kasım 1985 lanhme dek abone o/an/aı arasmda çekı/ecck kurada kazanan 10 kısne de tc\bı (Data seı) ve "Adım 64" e^ıtım kasemle bırlikte Commodore64 bılçısa\ ar amıaçan ednoruz Abone olmak ıçın aşağıdakı formu doldurarak Sınava Doğru Abone Servisi, Turkocağı Caddesi 39/41, Cağaloğluİstanbul adıesme postala\ın Şubelerlmlz Taksım Taksım Cad No 71 72 Tel 150 47 47 150 34 49 Lalelı Küruhay Sok No 10 Tel 520 11 42 527 62 14 Kadıkoy Kuşdılı Cad no 67 Teı 338 03 47 345 18 96 Bakırköv Istanbul Cad Dantelac Sok Tel 571 27 83 • YANKI'NIN BUYUK ANKETİ' KULTUR SIYASET VE TOPLUM ÖZAL Kuitur savaşını onemsememek buytık felaketler doğurur • INONU: Taklıt edılerek uzun yol alınamaz • OYP de genei başkaniık sorunu ÇAĞLAYANGIL DYP nın feshedılıp, MDP ye katılması doğru olmaz • TURKIŞ'TE BIRLEŞME• KALEMLI Uye sayımı Turklş'ın ıç meselesıdır • GURBUZ Sorunlanmız sıyası ıktıdardan kaynaklanrnakta • SELVI. Turklş kararlı olmadığı ıçın çelışkılere duşmekte • Prof. IŞIKLI: Sendıkal bırlığın sağlanmasının on koşulu sendıkal ozguriuktur • Dr. Agâh 0 GUNER 1986 yılı butçesı • Orhan AYHAN Gureşte "tuş olmak yok SALTUK 'SEVDATÜRKULERj RESİTALİ 82223 Gişe tel 1406792 ILAN EDREMİT SULH HUKUK MAHKEMESİ HÂKİMLİĞİ'NDEN Dosya No 1984 559 Esas 1985 243 Karar Davaı.ı Erol Sezen vekılı \\ Eşber Dumanlı taratından davaJıJar Iskender Sezen A\han Sezen, Doğan Sezen Guher Durak Nazmı Ozgur Husevın Tuzlaı.ılar, Nazıktar Dax, Retep Sadık Cığertıog lu, Hıkmel Sebgur \e Bahrıve Demırcıoğlu haklarında mahkemenoı zc aı,ılan ızale ı suyuu, davası netKesınde Edremıl Sulh Hukuk Mahkemesı nden \enlen 13 6 1985 gun ve 984/559 1985 243 esas ve karar savılı ılamla Edremıt tapu'unun Camıvasal Mah pafıa No 18 add No 194 parsel no 20 de kautlı ta^ınnıazın saıış suretıyle onaklığın gıdenlme^ıne karar verılmıstır Iş bu kararm davalılardan Mazjkıar Da\ a reblığ edılemcdığınden 7201 savılı teblıgaı kanunun 29 maddesı gertğınLe adı eeveue neşır tanhınden ılıbaren 1^ eun sonra muhaıaba teblıg edılmı> sa\ılacagı ılanen teblığ olunıır 15 10 1985 Basın 2 6 ^ 9 tükenmeden alın! BODRUM Aktur da Alagulu tıp DUBLEKS Vılla (Vlefruşatı ıle) 40 000 000 TL Muracaat Mesaı saatlerınde 971132416 Akşam 9"Jl 34218 Sınava Doğru'\a abone olmak ıstnorum. Adım, So\adım. Okuduğnm Itse Doçum taııhım. Adıesım Abone ucrett olan 6,000 TL'\ı sa\ılı posta hava/esıyle gonderdım. İmza (Ha\alt fotokopısı ıle blrllkle gondennn ) SATILIK