Katalog

Cumhuriyef tÇİŞLERİ BAKAM AKBULUT: Sahibr Cumhuri>el Maıbaacılık ve Gazetecılık Türk Anonun Şırketı adına Nadir NKÜ, • Gencl Yayın Muduru: H ı a ı Ccmal, Muessese Mudunı: Emine (jşaklıgil. Vazı Işlerı Mudurü Okay Gonmsin, • Haber Merkezı Muduru: Yalçın Bayrr, Sayfa Duzeni Yönetmenı. AB Acar, • Temsılctler: ANKARA: Yalçın Dofcafl, IZMt R: Hikmct Çctinkaya, ADANA: Mebmet Mı TAKV1M 25 KASIM 1985 lmsak: 5.25 Guneş: 6.55 Istanbul Haberlerı: Reha Öı. Dış Haberler Eıtaa Bakı, Ekonomı Osmaa Ulagay, Kultür: Aydıa Eaec, Magazm: Yalcıa Pekşea, Spor Danışman AMalkadır Yucdmaa, DüzeltmeRefik Darbaş, Araştırma. Şahia Alpa», Iş Sendıka: Şakna KcleacL Haber Araştırma: L'luk GuMemir, % Koordınaıor Ahratl KoraUaa, # Malı tşlcr Erol Erfcst, tlan: Ziya Erfcnc, Halkıa llıskıler: Guldctcn Koşar. Idare Hascjin Gorer. Işlelme: Onder Çelik. Ogle: 11.56 Basan ve Ynyan: Cumhariyn Malbaacılık ve Gazctecilik T.A.Ş. Türk Ocagı Cad. 39/41 Cafcüoğlu Istanbul. PK: 246lstanbul, Tel: 526 1000(9hat), Tclex: 22246 • Burolar: Aafcara: Ziya Gökalp Bulvarı Inkılap Sokak No 19/4 Tel 33 11 4147, Telex: 42344 • Izmir Halıt Ziya Bulvarı No: 64/3, Tel. 25 47 0913 12 30 Telex: 52359 • Ada«a: Çakmak Cad. No: 134 Kal 3, Tel: 1455019731 Telex: 62155. Ikindi: 14.24 Akjam: 16.46 Yatsı: 1 8 . 1 1 Yalan makinesi sorgucuyu yönlendirecek İçişleri Bakanı Yıldınm Akbulut, trafik cezalarının yazımınm kolaylaştınlacağını söyledi. Bakan, "Emniyet örgütünde değişen ve gelişen teknoloji paralelinde sorguicma teknikleri kullandıklarını" söyledi ANKARA, (Cumhuriyet Burosu) İçişleri Bakanı Yıldınm Akbulut, aynntılı bilgileri içermesi nedeniyle uzun suren trafik cezası yazım işleminin basitleştirilerek "pratik hale" getirileceğini söyledi. Akbulut, "Yalan makineleri sorgucuyu vönlendinnesi bakıınından yararlı olacak" dedi. Akbulut, Cumhuriyet muhabirinin trafik cezalarına ilişkin sorusunu yanıtlarken trafik suç ve ceza tutanaklarının aynntılı bilgiler içermesi nedeniyle yazım işlemınin uzun surduğunu, bu nedenle de yakınmalara yol açtığını söyledi. Trafik cezalarının yazımının basıtleştirilmesi için çahşmalar yapıldığını belirten Akbulut, yeni trafik yasasının uygulanmasının ilk günlerinde gönilen aksakbklann giderildiğini kaydetti. Yeni yasanın araç satın alan kişilere bir ay içerisinde tescil zorunluluğu getirdiğini ammsatan Akbulut, bu konudaki işlemlerde 18 Haziran 1985 öncesinde yapılmış olan satışlar nedeniyle birikmeler meydana geldığini söyledi. Trafikle ilgili işlemlerin "sistemin tam olarak uygulanmaya başlaması ile daha da kısalacağım" ifade eden Akbulut, "Sıinıcülerin ceza puanı Ue ilgili haberier iizerine daha dikkatli araç kullandıklarının gözlendiğini" kaydetti. Akbulut, "Ceza puanı uygutamasına gecildiğinde surucülerin ceza puanı almama gayreti içerisinde kurallara daha riayetkâr olacakları kanaatindeyim" dedi. YALAN MAKtNELERİ Akbulut, yalan makineleri alımına gerek duyulmasının nedenini, "Yalan makinelerinin kııllanılmasının suçlulann tespitinde sorgucuyu yönlendirmesi bakımından faydalı ulacağının anlaşılması" olarak açıkladı. "Emniyet örgutunde degişen ve gelişen teknoloji paralelinde sorgulama teknikkri kuUanıldıgııu" söyleyen Akbulut, yalan makinelerinin ABD'de, İngiltere ve Almanya'da da kullanıldığmı belirtti. tstanbul FM Polis Radyosu'nun hizmete açılması çalışmalarının surdürulduğünu kaydeden Akbulut, lzmir, Adana, Diyarbakır, Erzurum ve Samsun bölge FM polis radyolan da kurulacağını ifade etti. Bir soru üzerine Ankara Polis Radyosu'nda Batı muziği yayınının kesilmediğini söyleyen Akbulut, polis radyosunun Türk muziği yaymına da başladığını kaydetti. Akbulut, olağanüstü hal uygulamasına geçilen illerde polis örgütunün personel, araç ve gereç bakımından guçlendirildiğini kaydederek, bu illerdeki olay sayısuıda artış olmadığını dile getirdi. Akbulut, "Olay sayısında artış olmadı. Zira olay vuku bulmadan planlama safhasında iken 6(%H elemanlan yakalanmaktadır" biçiminde konuştu. "Kısa yaşam için Ankara'yı seçin!" İlaç fiyutları serbest bırakılmalı ANKARA, (UBA) İlaç ve Kimya Endüstrisi İşverenleri Sendikası 2. Başkanı Kaya Turgut, ilaç fiyatlarımn tümüyle serbest bırakümasmı isteyerek, "Bazı ilaç fiyatlarında görülebilecek artış, serbest rekabetın kusuru sayılmamalıdır" dedi. Turgut, ilaç fiyatlarımn serbest bırakılmasının, ilaç kaçakçılığını önleyebileceğim belirterek, fiyatı aşırı oranda artabilecek ilaçların Turkiye'de üretımi engellenen ve çeşitli yollarla dışardan getirilen türler olduğunu bildirdi Yüksek Askeri Şura yurın ANKARA, (a.a.) Yüksek Askeri Şura yarın Başbakan TUrgut Ozal'ın başkanlığında toplanacak. Genelkurmay Karargâhı'ndayapılacak Yüksek Askeri Şâra toplantısında, gündemdeki konular ele almacak. Yüksek Askeri Şura uyeleri, sabahki toplantıdan sonra Anıtkabir'i zıyaret ederek, Atatürk'ün huzurunda saygı duruşunda bulunacaklar. Yüksek Askeri Şura'nm olağan toplantısı, iki gün surecek. BEYAZL1ĞIN ARDl Yine altfilmıs bir Ankara manzarasu Görüş uzaklığı sadece İOOmetre. 301. metrede bir beyazlık baflıyor. Beyazlığm ardında ne olduğu meçhuL Uzmanlann hesaplamalarına göre Ankara'nuı hava kirliliğinin nedeni, kötü kenı lcşmtUunuAların hesaplanna gore Ankara,dunyanın en kirli uç kentinden birt Bir zamanlar "Ortadogu ve Balkanlar'ın en büyük.,." diye başlayan konuşmalarla yeni tesisler açüırdu Şimdi, dunya çapmda bir "başan"nın sahibiyiz, (RIZA EZER) SSYB ONAYLADI ADDS'İ teşhiste en yetkili merkez Ankara Hastanesi Bir süre önce AIDS, Ankara Hastanesi tarafından düzenlenen sempozyumda bilimsel düzeyde ele alınmıştı. SSYB bu sempozyumu ve bundan önceki AIDS taramalanndan ötürü Ankara Hastanesi'ni en yetkili ve güvenilir merkez tayin etti. ANKARA, (ANKA) Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı bir sure once "Bildirimi zorunlu hastalıklar" sınıfına soktuğu AIDS hastalığı için bir de yetkili ve güvenilir merkez tayin etti. Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanhğı tarafından Ankara Hastanesi Başhekimi Dr. Tayyar Çavuşoğlu'na gönderilen yazıda, Ankara Hastanesi'nin bugüne kadar AIDS konusundaki çaba ve çalışmalarının dikkatle izlendiğini belirterek, bastanenin AIDS konusunda "yetkili ve giivenilir" merkez olduğu bildirildi. Hastane başhekimi ve "tntaniye ve EnfelsiyoD Hastahklan Kliniği ŞefT Dr. Tayyar Çavuşoğlu böylece Sağhk ve Sosyal Yardım BakanlığYnın resmi yazısı ıle AIDS teşhis merkezinin sefi durumuna da geıirildi. Bilindiği gibi bir sure önce Ankara Hastanesi tarafından düzenlenen AIDS konulu sempozyumda Turkiye'de "magazin" konusu olmaktan öteye gidemeyen AIDS hastahğı ilk kez bilimsel düzeydeki bir toplantıya konu edilmişti. SSYB ise bu sempozyum ve bundan önceki AIDS taramalarına yonelik çalışmalanndan ötürü Ankara Hastanesini "resmi" olarak yetkili kılarak hastalığı n toplumsal bir problem olarak görülmesi gerektiğine "göz kırptı." Ölümlerden ölüm beğen "u^rtS Türkiye'nin en kirli kentleri Kestter 1. Ankan KMitsınma «mîİİS1' " ""^ •«ıii. .... EattsM Trank \i 2. bartt 3. ktutori 4. EsMşefcir 5. KayMri 6. ln.tr 7. E n m n S. Samsun 9.ZMwMak 10. Sıvas 11. Konya 12. DMbH 13. Myaıtakır 14. Aaasya 80 20 60 60 100 20 80 80 90 60 80 75 r~ 100 40 30 30 80 80 20 20 2o 40 10 10 Kirlilikte Ankara dtinya üçüncüsü \nkara'da hava kirliliğinin yüzde 80'i çarpık kentleşme sonucu ortaya çıkan hatalı ısınma sistemlerinden kaynaklanıyor. Endüstriyel kirlilikle ön sıraları İzmit, lzmir ve Samsun alıyor. Turkiye'de sağlığa zararlı kirlilik oranına ulaşan kent sayısının yakında I4'ten 20'ye yükselmesi bekleniyor. 9 Uluslararası alanda dikkat çekici "başarı" Trafik denetimleri ANKARA, (UBA) Ankara, tstanbul ve îzmir'in şehiriçi trafiğinin kapalı devre televizyon sistemı ile denetlenmesi için çalışmalar yapıldığı bildirildi Şehiriçi trafiğin kapalı devre televizyon sistemı ile denetlenmesine, ilk olarak Ankara'da başlanacak. Uygulamaya daha sonra da lzmir ve Istanbul'da geçılecek. 20 10 30 10 20 25 (Kırtılık sırasına göre. kırhlık nedeni % oiarak) Dünyanın en kirli kentleri Keırtter : Mstanbul'da endüstriyel kirlilikle yarışan başka bir sorun ise, trafik. Egzoz borulanndan çıkan zehirli gaz ve dumanın kirlenmedeki payı yüzde 4O'ı buluyor. SEMRA SOMERSAN Sağhk ve Sosyal Yardım bakanlığı bir süredir Türkiye çapında kentsel hava kirliliğini ölçüyor. Bakanhğın yaptığı bu ölçümlere göre Turkiye'de havası en kirli kent Ankara. Ankara, dünya kentsel hava kirliliği olçümlerinde uçuncu sırayı alıyor. Türkiye hava kirliliğinde ikincilik Izmit, üçünculuk ise lstanbul'da. Sağhk Bakanhğı'nın ölçümlerinde bu uç kenti sırasıyla Eskişehir, Kayseri, İzmir, Erzurum, Samsun, Zonguldak, Sivas, Konya, Denizli, Diyarbakır ve Amasya izliyor. Çok yakında bu on dört kirli kente altısı daha eklenerek, Turkiye'de kış aylannda nefes almas» sağlığa zararlı olmaya başlayan şehirlerin sayısı yirmiye yukselecek. Hava kirliliğinin giderek artmasıyla üzerlerinde ölçüm yapılmaya başlanacak şehirler arasında Adana, Mersin ve Bursa'nın olduğu belirtiliyor. Türkiye'nin en kirli on dört kentinden (bkz. tablo) onunda 1. S t Lmris, MlssMri, 3. Mkara, TArtdya AN Endüstn Endustri Kötu kenöeşme Endüstn Endüstn Kötu kentleşme z. ftwnwı, rtMraı Akmya y 4. Osaka, Japeıya 5. Lmriagrad, SSC8 6. AUna, Yunanlstan Hırsızlar geceleH rahat çahşıyor HALtL NEBtLER Son üç ay içersinde Istanbul'da gerçekleştirilen iki banka soygunu, iki soygun girişimi ve bir silahlı soygunun, bankalann "vezne limiti sigortalama teknikleri" nedeniyle özel güvenlik onlemlerine gereğince önem vermemelerinden kaynaklandığı ileri sürüldü. Bu arada, olayların faillerinden yalnızca biri polisçe yakalanabihrken, oteki olaylann faillerinin henuz izine rastlanabilmiş değil. Üç ayhk dönemdeki ilk girişim eylül a>ı içersinde Akbank Şirinevler Şubesi'nde yapıldı. Bankaya giren, ancak kasayı açamadan olay yerinden kaçmak zorunda kalan soyguncular, kasamn üzerine bir de "parayı alamadık, kusura bakmayın, bir dahaki sefere..." şeklinde bir not bırakmaktan da geri kalmadılar. İkinci girişim 17 Ekim 1985 günü sabaha karşı yine Akbank'ın bu kez Topçular Şubesi'nde gerçekleşti. Ancak bu kez sonuca ulaştı ve kasadaki 23 milyonu alan profesyonel kasa hırsızlan buyük bir ustalıkla izlerini kaybettirdiler. Bitişikteki bir kahvehane. nin duvannı delerek bankaya girdikleri belirlenen kasa hırsızlannın, gece bankada koruma gorevlisi bulunmadığı için çok rahat bir şekilde çalıştıklan saptandı. Arkast 10. Safyada Bankalar, maliyeti yüksek diye özel güvenlik önlemi uygulamıyorlar AIESEC ökır tdor" yürüyor 6 2 ülkede, 400 şubesi bulunan İktisadi Ticari Ilimler Staj Komitesi Türkiye'den bugüne kadar 5 bin öğrenciye staj imkânı sağlamış bulunuyor. İstanbul Haber Servisi Iktisat, işletme ve iş idaresi dallannda öğrenim görenler ile bu dalları bitireli beş yılı geçmemiş mezunlardan yurtdışında staj yapmak isteyenler, 13 Aralık 1985 tarihinde düzenlenecek olan "Uluslararası staj sınavı" için AIESEC'e (İktisadi ve Ticari Ilimler Staj Komitesi) başvurabilecekler. Sınava girecek olanların herhangi bir yabancı dili çok iyi bilmeleri gerekiyor. Donem Genel Sekreterliği'ni lndra Gandi'nin yeğeni Vikram Gandi'nin yüruttuğü AIESEC, 62 ülkenin üye olduğu, bu ülkelerde 400 şubesi olan ve öğrenciler tarafından yönetilen uluslararası amatör bir kuruluş. Turkiye'de mesleki eğitim veren liseler ile universite öğrencilerinin staj sorunlan bir türlü çözüme kavuşturulamazken, AIESEC'in staj çalışmalarının uluslararası düzeyde "tıkır tıkır" yurüduğü görülüyor. Türkiye'den bu yıla kadar beş bin öğrenci ve mezun, çeşitli ulkelerde bir buçuk ay ile bir buçuk yıl arasında staj olanağına kavuşurken, yaklaşık bir o kadar yabancı oğrencinin de Türkiye'deki şirket ve fabrikalarda staj yaptığı bildiriliyor. Konuk stajyer gençler, Türkiye'deki işyerlerinde aylık en ÖJ ne' 60 bin lira ücret alıyorlar. Işyeri sahipleri, yabancı oğrencilere odediği staj ucretlerini vergisinden duşebiliyor. Öğrenci yurt dışına gidişte kendi yol parasını öduyor. Kalacağı yerı, gideceği ulkenın AIESEC örgutu sağlıyor ve bannma ücretı o ulkede alacağı staj ucretinin beşte birini geçmiyor. At,ık dJ. "Association Inlernationale des Ktudians en Sciences Economigues et ComrnerciArkası 10. Sayfada 4i William Schroeder, yaşamını makineye bağU olarak yürütüyor. Butun günu Tv karşısında geçıyor. 1 yıl önce yapay kalp takılmıştı Schroeder yardımsız yaşayamıyor Dış Haberler Servisi Yapay kalp ameliyatı geçıren ilk hastalardan Willjam Schroeder'in yeni bir yaşama kavuşma umutları suya duştu. Kendisine bir yıl once yapay kalp takılan Schroeder, şu gunlerde yardımsız yemek yiyemiyor, dişlerini fırçalayamıyor, saçlannı tarayamıyor ve hemen hiç konuşamıyor. Schroeder'in bundan bir yıl once, 25 kasımda geçirdıği ameliyat çok başarılıydı. Sekiz saat suren ameliyatı gerçekleşıiren Operaıor Dr. NVilliam De Vries'ın tıpıa yeni bir yol acıığı söylenıyor. Ama Schroeder, uç hafta sonra ilk lelcini geçirdı. Daha sonra iki kez daha felç geçiren Schroeder, bugün 1 ouısville / Keniuckı'dekı Humana Kliğinınin bahçesinde kendisi için yaptırılan bir apartmanda yaşiyor. Karnından çıkan iki boru, onu kalp auşlarmı ıdare eden makineye bağlıyor. Yaşamını bir makineye bağh olarak surduren Schroeder, butun günlerini televizyonun karşısında oturarak geçiriyor. Ancak seyrettiklerini anlayıp anlamadığını ne ailesi, ne de doktorlar biliyor. De Vries'in ikinci hastasının felç geçirmesıne ve uçuncu hastasmın da yapay kalbınin takılmaMndan 10 gun sonra ölmesine rağmen Humana Klınıği, denemelere devanı etmekte kararlı. Humana doktorları, bundan sonra yapay kalp takıiacak hastaların oncekilere oranla daha sağlıklı olnıasına ozen gostcreceklerıni belirtiyorlar. (yüzde yetmiş birinde) kirliliğin temel nedenini kötü kentleşmeden kaynaklanan ısınma sistemleri oluştunıyor. Hava Kirlenmesiyle Savaş Derneği Başkanı Prof. Dr. Celal Ertuğ bunu şöyle açıkhyor: "Kentlerdeki >ogun nüfus artışıyla birlikte plansız kentleşme, giderek yükselen apartmanlar, apartmanlardaki merkezi ısıtma sistemleri ve yakıt olarak kullaıulan kalitesiz kömiir. Türkiye'deki kentsel kirliligin en onemli sebepleridir." Kötü kentleşmeden en fazla nasibini alan kent Erzurum. Erzurum'daki hava kirliliğinin tek nedeni ısınma. Konya bu açıdan ikinci sırada yer alıyor. Ankara, Zonguldak, Sıvas ve Diyarbakır'da ise kirlilik yüzde 80 oranında kötü kentleşmeden kaynaklanıyor. Çevreden sorumlu bir yetkili Ankara'nın durumunu şöyle özetliyor: "Ankara şimdiye kadar hep yanlış yönlere doğnı buyumüş.. Başkent artık çanagın dışına dogru gelişmelidir. Batıkent gibi uydu kentler dekurulabilir. Ancak bu aşamada temel çozum olasılığı yakıo gözükmuvor." ENDÜSTRİYEL KİRLtLİK Türkiye'nin endustrileşme yolunda harcadığı çabalar, beklenen düzeyde endustri getirmedikleri gibi on dort kentin şimdilik sadece uçunde havayı kirletmede önemli bir rol oynuyorlar: İzmit, lzmir ve Samsun. Izmit'teki kirliliğin tek nedeni fabrika bacalarıyken, Izmir'de trafiğin, Samsun'da ise kötü kentleşmenin de bu sonuca katkısı oluyor. Yoğun trafik nedeniyle egzoz borularından çıkan zehirli gaz ve dumanlar Turkiye'de en çok Istanbullulan etkiİiyor. Istanbul'da trafiğin hava kirliliğine katkısı, endüstriyel kaynaklardan gelen kirliliğin katkısına eşit. Her iki kaynak da Istanbul'u yyzde kırk oranında kirletiyor. Oteki kentlerin hava kirliliğinde ise trafiğin etkisi pek hissedilmiyor. DÜNYANIN EN KİRLt KENTLERİ Dünyanın hasası en kirli kentleri göz önüne alındığında, Ankara, şampiyonluğu Amerika Birleşik Devletleri'nde Missouri eyaletindeki St. Louis kentine bırakıyor. Dunyamn en kirli kentleri arasında Frankfurt ikinci sırayı alıyor. Dunya üçüncüsü başkent Ankara'dan sonra, Osaka (Japonya) geliyor. Hava kirliliğinde Osaka'yı Leningrad ve Atina izliyor. Dünyanın havası en kirli kentleri bu üne genellikle yoğun endüstri merkezi olmaları dolayısıyla erişiyorlar. Buna iki istisna var: Ankara ve Atina. İki komşu ülkenin baskentleri kotu kentleşme nedeniyle sakinlerini kirli havada yasamaya (utsak ediyorlar. BEKLEYEN TEHLİKE: NÜKLEER KtRLİLİK Hava kirliliği uzmanlan bu sıralamalarda onemli bir eksikliğe dikkati çekiyorlar: Nukleer araştırmalar, testler ve nukleer enerji santrallarından kaynaklanan hava kirliliği bu tabloya yansımıyor. Çünkü başkentte henüz bu konuyla doğrudan ilgili uzman bile yok. Oysa radyoaktivite çevreyi, komürden çok daha zararlı ve çok daha uzun vadeli biçimlerde kirletiyor. Hatta genlenn yapısıru değiştirerek gelecek kuşakların kalıtımını etkiliyor. Kısa vadede çevreyi radArkası 10. Safyada Vati Ayaz, Devlet Bakanı îîo'ı ve 20 milyonluk kolyeyi sergileyen Hülya Koçyiiit. (Fotoğraf: MEHMETAKİF) Tarihi Mücevherler Defilesi Istanbul Haber Servisi Türk Kalp Vakfı, kuruhışunun 10. yılını, önceki aksam Sheraton Oteli'nde düzenlenen bir balo Ue kutladı. Gelirinin tamamının kalp sağlığı hastanesi için kullanıtacağı baloda, ayrıca bayanlara " k a l p " , erkeklere "cüzdaa yetmezligi" getirecek bir ' mücevher defilesi yapıldı. Mücevher ve antikacı Şalabi'nin özel koleksi/onundan, toplam değeri 60 milyonu aşan 20 parça mucevberin tanıtıldığı "Tarihi Mücevherler Defilesi "nin mankenleri arasında Hülya Kocyigit de yer aldı. Koçyiğit'in sergılediği 20 milyon Urahk van Ciief taklidi kolye, kadınların ufak çığhklarına yol açtı. Istanbul Valisi Nevzat Ayaz'ın eşi Sacide Ayaz'ın öncüluğünde düzenlenen baloya konuk olarak Devlet Bakanı Mustafa Tmaz Tirtz. İstanbul Vaüsi Nevzat Ayaz , İstanbul Emniyet Müdüni Ünal Erkan ve Kızılay Genel Başkanı Kemal Demir de katıldı. Tank topu üretim tesisleri ANKARA. (OM.) Makıne Kimya Endustrısı Kurumunun, yapıını tamamlanan Kırıkkale tank topu uretiın tesisleri, bugun Cumhurbaşkanı Kenan Evren tarafından törenle hızmeıe açılacak. 105 mıliınetrelık tank topu uretecek tesisler, MKE Kuruınu Çelık Fabrıkası ve Sılah Sanayii Kurumu'nun tesislenne ek olarak yapıldı. Yapumna 1983 yılında başlanan ıank topu üretim tesisleri için toplam 11 ıtıılyar 500 lira harcandı. Tek ders affı ANKARA,' (THA) Tek dersten başarmz olduklan ıçın bağlı bulunduklan yüksek okullarla ilışıği kesılen öğrencilere af getıren yasa tasarısı, 28 kasım perşembe gunü TBMM Genel Kıırulu 'nda gorüşülmeye başlanacak. Tasarı önce TBM^1 Mıllı eğıtım Koınısyonu 'nuu gonışulecek. Komisyondc kabul edilmcsi halitıdc lasıirı TBMM Gencl Kıırulıı'na sunulacuk.