Katalog

Evlenilecek kişiyi kim seçmeli? 2 babalanna soz hakkı tanımıyor Babalann çoğunluğu (yuzde 56), annelerin ıse yarıya yakını (yuzde 44) kızlannın e\ leneceğı kışının ne ış yaptığı konusuyla ılgı'ı değıller. Bu konuda tercıh beyan eden an.ıe ve babalar ıse, buyuk çoğunlukla damadın sanayicı, tuccar, muteahhıt, vb ışadamı olmasını ya da doktor, muhendıs, avukat, vb. yuksek eğıtımle kazanılan bır mesleğı bulunmasını ıstıyor. Damadın menıur, oğretmen, subay ya da polıs gıbı mesleklerden olmasını yeğleyen ana babalar hayb azınlıkta. Bu tur nıspeten az gelırlı de olsa guvenlı meslekler bir bdlum anneler açısından tercıhe şayan gorulurken, babalar nezdınde pek fazla değer taşımıyor. Babalar, damadın bu mesleklerden olacağına esnaf olmasını tercıh edıyor (Bkz Tablo 1) 25 KASfM 1985 HABERLER CUMHURIYET/m GENÇLİK VE EVLİLİK Veri Araştırma Istanbul'da yuzlerce genç ve ına babavla konuMu Evlenmek mutlak gerekli mi? Evlenmeyı ınsan yaşamı açısından mutlak gerekli goren gençler dortte uç gıbı buyuk bır çoğunlukta. Ote yandan bu kanıdakı gençler, kızlara nazaran erkekler arasında daha yaygın Kızların yuzde 65'ı evlılığı gerekli bulurken, erkekler arasında bu oran yuzde 82'ye yukselmekte. Eğıtım duzeyının, gençlenn bu konudakı goruşlen uzennde çok etkılı olduğu gozlenıyor En çok ılkokul mezunu olan gençler arasında evlenme>ı mutlak gereklı gorenlerın oranı yuzde 86 dolayında ıken, yuksek eğıtımlıler arasında yuzde 30'a kadar ınmekte (Bkz. Tablo 3). . ızların yıizde 657, erkeklenn yuzde 82"si, evlenmeyı ınsan yaşamı için mutlak gerekli görüyorlar. Gerekli gorme oranı eğitim düzeyi yiıkseldıkçe diışuyor. Karşı cinsle arkadaşhk kurma guçluğu çekmeyenterde bu oran duşuk. J\.ilelerin eğitim duzeyi yukseldikçe gençler arasında 'Kiminle evlenecegime kendim karar veririm' diyenlerın oranı yükseliyor. Mitn çok ılkokul eğitimı olan gençlerin uçte biri eş seçimınde kararı ailelerine bırakırken, yuksek eğitimli gençlerin hemen tamamı bu konuda ana babalarına soz hakkı tanımıyor. Karşı cinsle arkadaşhk kurmak guç Arastırmaya gore, her uç gençten ıkısı karşı cinsle arkadaşhk kurmada guçluk çekıyor Bu konuda sorunlarla karşılaşan gençlenn oranı kızlar ve erkekler arasında hemen hemen aynı duzeyde (sırasıyla y uzde 62 ve 67) , Eğıtım duzevı ve yaş vakseldıkçe guçlukle karşılaşanlann oranı azalmakta Ote yandan çalışan gençlerle oğrenım gormekte olan gençler arasında bu açıdan bır farkiılaşma gorulmemekte (Bkz Tablo 4) Gençler arasında evlılığı ınsan yaşamı ıçın mutlak gerekli gorme eğılımınde olanların, buyuk olçude (yuzde 69) karşı cansle arkadaşhk kurmada da guçluk çektıklerı gozlenı>or. Evlılığı mutlak gerekli gorme>enler arasında, karşı cinsle arkadaşhk kurma guçluğu çekenler nıspeten daha duşuk oranda (yuzde 53) Çjelin iyi ev kadını olmalı Babalann yandan çoğu (yuzde 53), annelerın yarıya yakını (yuzde 47) mustakbel gelınlenn mesleğı konusunda bır tercıh behrtmıyor Bu konuda tercıhı olan ana babalann en buyuk bölumu, gelınlerının ıyı bır ev kadını olmasını ıstemekte. Oğullarının meslek ve ış sahıbı bır kadınla evlenmesını yeğleyen anneler ıçın, en uygun meslek genel olarak memunyet ve özel olarak da öğretmenlık Babalar ıse yuksek eğıtımle edınılen bır mesleğe sahıp gelınleı ı tercıh ediyor (Bkz Tablo 2). Bu arada bulgular, geldıklen aılenın eğıtım duzeyı yukseldıkçe gençler arasında "kiminle evlenecegime kendim karar veririm" dıyenlerın oranının yukseldığını gösterıvor Bu durum, özellıkle genç kızlar bakımmdan ve özellıkle annenın yuksek eğıtımlı olduğu aılelerde gozlenıyor Gençler evlenecekleri kişiyi kendileri seçmek istiyor Gerek kızların, gerekse erkeklenn (>uzde 75'ı aşan) buyuk çoğunluğu evlenecekleri kışıyle ılgılı kararlarını kendı başlanna, anababalarından bağımsız olarak vermek ıstıyorlar Gerı kalan grup, bu konudakı son sozu aılelenne tanımakta. Gençlerın eğıtım duze>ının bu konudakı goruşlerıyle yakından ilışkılı olduğu goruluyor En çok ılkokul eğıtımı olan gençlerın uçte bırı bu konuyu aılelerının oyuna bırakırken; yuksek eğıtımlı gençlerin hemen tamamı bu konuda ana SÜRECEK TABLO 1 Ana ve babaların damadın mesleğıne ılışkın tercıhlerı (% olarak) Anatenn Babalann tercihi tercıhı Damadın sanayıcitüccar gibi işadamı olmasını isteyenler Doktor, muhendis, avukat gibı yuksekeğittmle kazanılmış serbest meslek sahibi damat isteyenler Damadın mtmur ya da oğretmen olmasını ısteyenler 38.2 35.1 TABLO 2 Ana ve babalann gelının mesleğıne ılışkın tercıhlerı (°/o olarak) Analann Babalann tercıhi tercıhı Gelinut ev kadını olmasını isteyenler Gelinm memur ya da oğretmen olmasını isteyenler 43.4 29.8 53.4 14.3 TABLO 3 Evlılığı Gerekli Goren Gençlenn Oranı (% olarak) Cinsiyele Gore TABLO 4 Karşı Cinsle Arkadaşhk Kurmada Sorunla Karşılaşan Gençlerın Oranı (% olarak) Cinsiyete Gore Kızlar Erkekler Eğitim Duzeyinc Gort Okuryazar/ılkokulu bitirmiş Ortaokuiu bıtırmış Lise bıtırmış Yuksekokul bitirmiş Yaşa Gore 33.7 11.0 9.4 5.8 39.2 5.4 3.4 14.2 Kızlar Erkekler Egitım Duzeyıne Gore Okuryazar/ılkokulu bitirmiş Ortaokuiu bıtırmtş Lise bitırmis Yuksekokul bitırmis 65.1 81.8 85.6 80.9 67.8 30.00 62.4 66.8 72. * 68.8 59.0 35.0 77.3 61.8 56.6 66.4 62.4 66.7 ı Gelinlerinin doktor, avukat, muhendis gibı yuksekeğıtımle kazanılmış bir meslekten olmasını isteyenler Gelinin herhangt bir iste çalışan kadın olmasını isteyenler TOPLAM 15.4 11.4 19.9 12.4 Damadın subay ya da polis olmasını isteyenler Damadın esnaf olmasını isteyenler Dıjer TOPLAM 1.9 100.0 2.7 100.0 100.0 100.0 Yasa Gore 1517 yaş arası 1821 yaş arası 2224 yaş arası Konumuna Gore Oğrencı genç Çalışan genç Çalışmayan genç 78.3 72.2 72.7 63.6 81.4 72.5 1517 yaş arası 1821 yaş arası 2224 yaş arası Iş Konumuna Göre Oğrencı genç Çalışan genç Çalışmayan genç Öğretmenler Günü'nde 'hadislT kutlama töreni Sıkma başlı öğrenciler şiir okudu. Camili ve mezarlık dekorlu oyunda eli silahlı ve blucinli oğrencı "solcu", masum ve iyi giyimli oğrenci "sağcı" rolunü oynadı. CELAL BAŞLANGIÇ SARIGOL/MANİSA Mustafa Kemal 4taturk'un "başogrelmenlik şanını kabul buyurduklan" gunun kutlanmasına 24 saat va vardı ya yoktu Sangöl Lısesı 6 Edebıyat oğrencısı Gunsel Oncu, evlerının salonundakı dıvana uzanmış, yuzundekı morlukları tutuyordu. 18 aşındakı Gunsel, lısenın "din, kultur >e ahlak bilgisi" oğretmenı Osman Kocaturk tarafından sınıfın ortasında dovulmuştu Gunsel'ın elınde bır haftalık doktor raporu vardı Öğretmenler Gunu'nun kutlanmasına daha bır gun vardı Sarıgol Lısesı oğretmenı Osman Kocaturk'u nereden bulacağımızı sorduk, "Öğretmenler Gunu için >apılan gecede" vanıtını alınca, "Yann mı yani?" dıve sorduk " H a y ı r " dedıler, "Ogretmenler Gunu Sarıgol'de bugun kutlanı>or." Kız öğrenasını sınıfın ortasında yumruklayan "din, kultur \e ahlak bilgisi" oğretmenı Kocaturk'u bulmak ve Oğretmenler Gıinu'nun 24 saat önceden kutlanma nedenını oğrenmek amacıyla ılçenın tek kapalı sınemasına gıttık Oğretmenler Gunu'nun "erken kutlanması"nda yapılacak gösterılen lmam Hatıp Lisesı ağırlıkh olarak ustlenmıştı Once lmam Hatıp Lısesı öğretmenlerınden Mustafa Akın. "bol hadis"lı bır açılış konuşması yaptı Salondakı "başortulu kalabalık" bır hadıse davanılarak, lmam Hatıp Lısesı oğrencılerının oynayacağı oyunu sessızce ızlemeyeçağrıldı. Ardından da perde açıldı ve ortaya mezarlıklı, camılı bır sahne dekoru çıktı. Bız, Gunsel'ı doven oğretmenı, Osman Kocaturk'u arıyoruz Ancak Kocaturk, Oğretmenler Gunu'ne gelmemış OĞRETMEN KIZI GUNSEL Öğretmenler Gunu "kutlam a l a n " ıkı hadıs ve ıkı ozdeyışın asıldığı sınemanın salonunda suruyor. Başucunda oturan annesı, Gunsel'ın saçlarını okşarken, "Ben kızımı okula insanlık oğrensin diye gonderi>onım, da>ak yesin diye değil. Benira de kocam oğretmen. Hem de Allah'ın dagında beş > ıldır çalışıyor" dıyordu Gunsel'ın babası Şakır Oncu, bundan tam beş yıl once görevlı olduğu Manısa'nın Sarıgol ılçesınden, Demırcı'nın Gumeler koyune atanmıştı. Yol uzaktı Ancak ayda bır kez Sarıgol 'dekı evıne gelebılıyordu O d a a y başlarında, maaşını aldığı zamanlar Beş y ıldır suruyordu bu ayda bır gelıp. bır gun kaldıktan sonra gıtmeler Gunsel'ın kuzenı Mustafa Oncu, Sarıgol Lısesı'nde edebıyat oğretmenıyken ıstıfa etmış, dığer kuzeni Galıp Oncu ıse, Halk Eğıtımı Merkezı'nde gorevlıyken oncekı gun Selendı'nın bır koyune "atanarak" o da " a ) d a bir'Mıklerden olmuştu Yedığı davaktan sonra knz geçıren ve bır gece hastanede kalan Gunsel'e, "Neden oğretmenı n seni dovdu?' dıye soruyoruz. "Ilk kez bir ogretmenden dayak >edim" dı\e başh\or anlatmaya Perşembe gunu son dersti, ben on sırada Fatma Yamuk ve Ayşen Marangoz adlı arkadaşlarımla oturuyordum. Farkında degilim, arkadaşlarımdan biri arkaya donup bir erkek oğrenciye işaret etmiş. Konuşma diye bir olay olmadı. Bu sırada ogreimen uzerıme, 'Ben kız erkek dinlemem, doverim' diyerek bir hamle yaptı. Geriye dogru çekılmişim. O anda sıraların arasına sıkışürn. Yuzume, kafama yumruklar indi, sıralann arasına duştum, bayılmışım. Arkadaşların ne yaptılar bu arada? Ben bir kısmını anımsıyorum. Gerisini arkadaşlar anlattı. O anda işaretı yapan arkadaş ayağa fırlamış, o bir sey yapmadı, doveceksenız beni dovun, dıye. Daha sonra beni sınıftan çıkartmak için arkadaşlanm yerden kaldırmaya çalışmışlar. Ancak din bilgisi oğretmenı once. 'Bırakın, bir ^eyi yok' demlş, daha sonra beni tu>alete goturerek ayıltmalarına ses çıkartmamış. Daha once din derü oğreımenı Osman koı.aturk ıle ara nızda herhangı bır sorun olmuş muvdu 9 Gunsel, "Hayır, benle degil. Uçe Mıllı Eğıtım Müduru \nsuf • Akın'a, 'kımın bu oyun' dıye soruyoruz, "Remzi Özçelik'in" vanıtını verıyor Bız de bır unlu (') yazarı tanımanın hevecanıyla surduruyoruz oyunu ızlememızı Bu arada Mİah seslerı duyuluyor ve bır genç, bırilerınden kaçarak dağ başındakı eve sığınıyor Temız gıyımlı, masum gençle başlayan tartışma, gencın soyledığı "Özunden bahsedersin geriye donuş derler" tumcesıyie surerken ıçerı "canavar" gıbı bırı gırıyor Elınde bır tabanca var ve blucın gıymış Sahnevegıren bu ıkıncı genç, özellıkle oz Turkçe sozcuk kullanıvor \e pek "di 1 ne imana gelır" cmsten değıl. Hatta bır ara " m a s u m " gencı vurmak ıçın sılahını ateşler \e yanlışlıkla ak sakallı ıhtıyarı \u < rur Oyun surerken, tlçe Mıllı Eğıtım Muduru Yusuf Akın, pek rahat gorunmuyor Bıraz tedır,. gın Bız daha kendisme kımı ara,. dığımızı sovlemedık Bır ara ku , lağımıza eğılıp »oruyor. "Hayır , dır boyle, geceraizi nereden haber aldınız?" dıye Bız de kendısıne Cumhurbaşkanı Evren'ınKula'dakı doğduğu eve gıttığını ve onu ızledığımızı, donuşte de "gecerken uğradığımızı" soyluvoruz Ancak ^kın, pek ıkna olmuş gorunmuvor Oyle ya, bugun Oğretmenler Gunu değıl, bız bu kutlamayı haber alıp nasıl geldık 0 Neden bır gun once kutlandığını boruyoruz Oğretmenler Gu, nu'nun Aldığımız yanıt, "Sine' nıa salonu \arın akşam için doluydu" oluvor \ncak bu kez' de bu ıknaolmuvoruz llçe Mılli Eğıtım Muduru'nun verdığı vanıtın doğru olup olmadığını ' ara>tırı\oruz Çevremızdekıler ki'lağ.m i Jısıldıvor O^ıı.ıııuııler Gunu ayın 2,'unoe. • JI<I v ın akşam. \ma \ann akşam da kandil. ERKES KL TLAMA Sarıgol'de Oğretmenler Gunu bir gun once bu salonda kutlandı (ustte). Başortulu ve pantolonlu genç kız tepeden tırnağa ortulu biçimde "Oğretmenim " şiirinı okuyor (soldaj. Gecede oynanan tiyatro oyunundan bir sahne, eli silahlı blucinli genç, Musluman gence ateş ediyor, ancak ak sakallı dedeyi vuruyor. (Fotoğraf. UMIT OTAS) aına agabevimle olmuştu" deyınce. 2~ yaşındakı ağabeyi Fehmı anlauyor Bu oğretmen, 197980 ogrenim yılında dersimıze girmişti. Kuçuk bir olaydan dolayı dort kişi ile birlikte okuldan uz lırma cezası verdirtti bize. Daha sonra beşimiz de bu ogretmenin dersinden sınıfla kaldık. Ne ış yaptığını soruyoruz Fehmı'ye, annesi Suzan yanıtlıyor Alıriar mı hıç btzim çocuklarımızı işe. MZ solcıısunuz dı\e almı\orlur. "DFPRLM" Sarıgol'un sınema salonuıut dort karton asılmış Bırınde. Dayak yiyen kız oğrencı Gunsel, annesi Suzan, kuzeni Mustafa \e ağabeyi Fehmi Oncu. Kız oğrencisim hastanelık eden din bılgısı oğretmeni Osman Kocaturk (kuçuk fotoğraf). w w Oğretmen için tüm yurtta törenler Haber Merkezi 24 Kasım Oğretmenler Gunu yurdun çeşıtlı yerlennde yapılan torenlerle kutlandı Çeşıtlı ıllerde yılın oğretmenı seçılen oğretmenlere ödulleri verıldı Ankara'dakı torende emeklı olan 272 oğretmene torenle bırer şılt verıldı Torende konuşan Ankara Valısı Cahit Bayar, "Turk milletınin çağdaşlaşmasında, Turk çocuklarının \atan ve millet se\gısı edinmesinde ogretmenlerın katkısı çok buyuk \ Tum okullardakı öğrenciler, bugun Oğretmenler Jünu'nu kutlayacaklar. Jzmir'de belediye otobuslen, oğretmenlerı bır hafta ucretsız taşıyacak. tur" dedi. Ankara Mıllı Eğıtım Gençhk ve Spor Muduru Erhan Avunduk da konuşmasında oğretmenın eğıtun ve oğretımın değışmeyen temel taşı olduğunu hatırlattı Mıllı Eğıtım Gençhk \e Spor Bakanı Metin Emiroglu, Mıllı Eğıtım Şura Salonunda duzenlenen torende yaptığı konuşmada 1985 ıtıbarıyla 22 bın 82 oğretmenın ve yonetıcının nakıllerının gerçekleştırıldığını, toplam 84 bın 2 7 2 oğıctnıcıııu dc kddro sağlanarak derece yukseltmesının yapıldığını soyledı Bakan Emıroğlu, oncelık İcoy lere tanınmak uzere yurdun her koşesınde oğretmenlere lojman sağlanması ıçın çalışmalar yaptıklarını anlattı Istanbul'da da ılk toren Taksım'dekı Cumhurıyet Anıtı'nda yapıldı Anıta çelenk konulması ve saygı duruşunda bulunulmasından sonra, Ataturk kultur Merkezı'nde bır toren yapıldı Burada konuşan Istanbul Valısı Nevzat Ayaz, Ataturk'un doğumunun 100 yılından başlanarak "Oğretmenler Gunu" kutlamalarının yapıldığını belırterek, "Ogretmenler gunu, millı terbı>c ve kuiturunııı/un ıııimarı vc tukenmez kaynagı olan ogretmenlerimizın, Ataturk ilke ve ınkılaplan ıle ulkemizde 12 Eylul 1980 oluşumunun yuce manası ve cumhurba^kanımızın direktifleri etrafından butunleştıkleri ve Ataturk Turkıyesi'nın bir ogrelmenı olmanın haklı gururunu duyduklan bir gundur" şekhnde konuştu tzmir'de Buyukşehır Beledıyesı'nın kararıyla, oğretmenler belediye otobuslennden bır hafta sureyle ucretsız yararlanacaklar Bazı ıllerde de pazar gununun tatıl olması nedenıyle yapılamu\an torenlerın bugun vapılacağı ogrenıldı müşteri ilişkileri uzmanı Dergımızın Istanbul kadrosunda gorev alacak, tercıhan yuksek okul mezunu, Reklamcıiık, Is Idaresı ve/veya Pazarlama konusunda eğıtım gormus : Oııun icııı ^jnjol'de bir gun onceden knlaıınor. "Alimın uyku^u cahılın ibadeBu baska kı>ı "Kutlamada tinden daha ıyidir Hadıs" \ailahiler de \ardı. belki »iz geldizıvor, dığennde ıse Hz \ i r n m nız di\e kaldırılır" dıvor bır sozu Bır kız oğreıiLivı doven Os"Bana bır harf ogretenın kuman kocaturk u salonda bulalu kolesi olunım." madığınıız wııı evınde \e Sarıgol Ataturk'e ılışkın de ıkı »oz vakınıııdakı kovunde aramak asılmıs duvara uzere venmızden kalkıp. başortııluler arasindaıı geverken, ovu "Vlilletleri kuriaranlar >alnız nıın bırını.ı ptTdesi de sona erdı \e >alnız muallımlerdır." "Muallıraler, \enı ne*ıl sızın eserıniz olacaktır." Ancak lmam Hatıp ı ısesı taralından ha/ırlanan ovunda pek o\le AtaturkV ustlamak olası dcğıl "Deprom"ın konıısıı. kuıtulus Sa\a^ı'na kanlmış \e dahd sonıa uağda bu o.ıjııı ı \.. >ama\a başlamıj bu ogrenvuıi OMIIKI.I ho. UMII rad\o. "st^la Perde kapdiıııkcn bır kız tırladı sahneve L/ıın .•teğının altııı.ı gıvdığı pjnıoloııu ııstunde hırkası \e bdîortLisuvIe aranmaktadır Erkek ıse askerlıkle ılıskısı olmayan ısteklılenn bır fotoğraflanyla aşağıdakı adrese sahsen basvurmalan rıca olunur kemarın. "basogretmenlık SJHInı kabul bmurduklan" LI:I;JC "Ogrelmt'nım' Mirıııı okuu'i lill Musidt.ı BILGISAYAR DERGISI 2 Tasocagı Cad Maya Sokak 4 Mecıdıyekoy ISTANBUL nın ınjkıııtM" ıJı\c nııclcnı\ot ^ \ l l l > : llc«'d«> nolcr (>lıı>or? Vlalurk nıu. \ iilııloiıiıı mi?