Katalog

. OJMHURİYET/6 Kadın cinsellikten ne anlıyor? 6 "Doktor Hanun, sen bana hani gebe kalnuyayun diye Uaç yazmıştın ve sevişmeden önce Rahmi'nin agzına bu haplardan bir tane koyarsm, haplar köpiiriir, o köpükler hamileliği önler, merak etme hamile kalmazsın, demişıin ya... Ben dediğini vaptım. Rahmi baktım ki, iş tutmaya niyetli... Koydum adamın ağzına bir hap... Dediğin gibi onun ağzı köpurdü köpünnesine, ama bak ben yine gebe kaldım..." V^incel organlarının adını bile bilmediği için rahime yerleştirilecek tabletleri, ancak mizah öykükrinde karşılaşüabilecek bir rastlantı sonucu, adı Rahmi olan eşinin ağzına koyan Mersinli kadının anlattıklanna gülmeli mi, ağlamah mı, yoksa yolun neresindeyiz diye oturup kara kara düşünmeli mi? Ya da her yıl çocuk doğurmaktan bıktığı için Almanya'dan gelen eltisine dert yanan ve onun kendisine verdiği rahime takılan doğum kontrol aracı, spirali, ağız yoluyla alınacak ilaç zannedip çatır çutur çiğneyerek, zor belâ yutan ve sonra da spiralin vücudundan çıkarılması için 2 ameliyat geçirmesi gereken Güllepe'li Güllü'ye ne demeli? Daha 30 yaşına gelmeden 67 çocuk doğurup, bir o kadar da düşuk yaptıktan sonra "iUallah" deyip kocasına "resti çeicen" ve doğum kontrolü için en kesin çareyi kocasıyla yatmamakta bulan Gaziosmanpaşa'h Dudu'nun uyguladığı "doğum kontrol yöntemi" belki yukarıdaki iki örnek kadar şaşırtıcı değil, ama bir kadmın cinselliğe bakışıru ortaya koyması açısından oldukça çarpıcı değil mi?... Zaten bu diziyi hazırlarken cinsellikle ilgili sonı yönelttiğimiz 100 kadar kadından çoğunun söyledikleri epey şaşırtıcıydı. 'rneğin kadınların bir bölümü için seks ve cinselliğin tek işlevinin çocuk doğurmak olduğu farkediliyordu. Bu kadınlar "Bize biraz da cinsel yaşantuuzdan söz eder misiniz?" dediğimizde, direkt ve bilinçli olarak "cinsellik eşittir dogunnak" demeseler bile, ağızlarından şu sözler dökülüveriyordu: " 3 çocugum var, 2 kez kıirtaj oldum," ya da "7 yıl çocuğum olmadı. O donemde çocuk olsun diye kocamla çok sık yatağa girmek zorunda kalırdım. Şirndi Allaha şiikür 3 çocuk sahibi oldum da, kocamın akşamlan niyeti kötii görundüğünde, kendisine çocuklan gösterip, yetmiyor mu, daha ne istiyorsun diyebiliyorum." Kadınlar arasında cinsellikle ilgili olarak yaptığımız soruşturmada elde ettiğimiz diğer önemli bir bulgu da, kadınların çoğunluğunun eşleriyle cinsel ilişkide bulunmayı bıkkınlık verici ve "katlanılması zorunlu" bir olay olarak gördükleriydi. Ümraniye'de, gecekonduda yaşayan ...hanım da "adam her gece, her gece ttzerime geliyor," diyerek bu bıkkınlığı dile getiriyordu. Aksaraylı Fatoş Hanım da... Fatoş Hanım, "Kocam anlayışlıdır. lsteksizliğimi bildigi için haftada birden fazla ustüme varmaz. Ama o bile dayanılmaz geliyor. Bazen ben de neden başka kadınlar gibi bu işten zrvk almayayım diye kendimi zorluyorum. Ama ne kadar zorlarsam zorlayayım, kocam sevişmeye başladıgında aklıma ertesi giin yapılacak yemekten tutun da, ödenecek taksitlere ve hatla aylar sonra çıkacağımız bir seyahate vanncaya kadar, seks dışında ne varsa geliyor," diyordu. H e r ne kadar Fatoş Hanım, "kocalanyla cinsel Uişkiye girmekten zevk alan kadınlann çogunlukU" olduğuna inanıyor idiyse de, biz soruşturmalarımız sırasında Fatoş Hanırnın imrendiği kadın sayısının pek fazla olmadığı kanısına vardık. Örneğin Ataköylü Yıldız Hanım, "Kocamı bu konuda hiç anlamıyorum. Ben biitiin giin evin içinnesi fazla geliyor. Adamı yatak odasının kapısında göriince, kaçacak delik arıyorurn. bu kadın ne halt etmeye kendini başka birinin kollarına atıyor. Göriinüşte öyle erkek düşkünü bir hali de yoktu," derken, cinselliğin sadece erkek için değil, kadın için de yaşanmaya değer bir boyutu olabileceği düşüncesinden ne kadar uzaklarda olduğunu ortaya koyuyordu. Pekiyi görüştüğümüz kadınlar içinde cinselliği yaşanmaya değer bulan, eşleriyle yatağa girmekten mutluluk duyan, hatta buna can atan kadınlar yok muvdn? Kuşkusuz vardı, ancak bu kadınlar diğerlerine oranla epey azınlıktaydı. Bu kadınların cinselliğe olumlu baktıklannı farkettikten sonra bunun neden 19 EKİM 1985 içirdiği için gebe kalmayı engelleyemeyen kadınlanmız var. Kadınların bir bölümü için cinselliğin tek işlevi çocuk doğurmak. Çoğu kadın evde cinsel ilişkinin sıklığından şikâyetçi ve kimi bıkkınlığım "Her gece, her gece..." diye dile getirirken, kimi de "Haftada bir bile fazla geliyor" diyerek cinsel ilişkiyi "katlanılması gereken bir külfet" olarak tanımlıyor. Kadınların azınlıkta kalan bir bölümü ise eşleriyle birlikte yatağa girmekten mutlu. Cinsel ilişkiden olumlu söz eden kadınlar, bu yaklaşımlarım "eşlerine borçlu" olduklarını ifade ediyorlar. leri derinlemesine eşelemeye çalıştığımızda elde ettiğimiz bulgular ise, bilinçli ya da bilinçsiz olarak cinselliği sadece fıziksel bir olay olarak değil, beyinde başlayıp, beyinde biten bütünsel bir olay olarak algılamasını becerebilen ve bu olayı kocasıyla paylaşmaya kendini inandırabilmiş olan kadınların cinsellik aracılğıyla yaşamlarına bir boyut daha katabildiklerini gösteriyordu. na karşılık örneğin Üsküdar'U ev hanımı Ziimrüt şöyle diyordu: "Cinsel ilişki, evliligimizin ilk yülannda bana çok zor gelirdi. Ama bir yandan kocamın sabırla bana cinselliğin güzelliklerini anlatması, diğer yandan da madem ki, bunu yaşamak gerekiyor, o zaman zevkine varmak için ne yapmalı diye, benim kafa yormam sonucu sanınm biz eşimle eyep yol aldık. Ben kocamın beni aldatabileceğini aklımdan bile geçirmem. Çünkıi yatakta sıkıntıyla geçen, bu yüzden zaman zaman bizi birbirimize yabancılaştıran ve beni giınlük yaşantımda da hırçın ve sinirli yapan uzun yıllardan sonra (ki şimdi geriye baktığımda ben bu yıilan kaybedilmiş olarak kabul ediyorum) şimdi eşimle birlikte öyle aşamalardan geçip, öyle giizel duygulan paylaşıyoruz ki, sanmam ki kocam bunu yatağa ilk girdiği bir kadında tadabihin." Baa kadınlann cinselliğe olumlu bakmalarının bir diğer önemli nedeni ise, kendilerinin hiç çaba harcamamış olmalanna ragmen, eslerinin taa başmdan beri bu ilişkiye çok bilinçli ve yapıcı yaklaşmış olmalanydı. Ne ailesinden, ne de başka kaynaklardan herhangi bir bilgi almadan evlendiğini dile getiren banka memuresi Aydan hanım, "Ama eşim ilk günden beri bir kadına nasıl davranılacağını sanınm çok iyf biliyordu. Ben ne zaman bunu isterim, ne zaman istemem, dikkatle bakar, istediğimi farkettiğinde ise kendinden once beni memnun etmek için gerekirse saatlerce uğraşırdı. Biz eşimle bugun çok uyumluyuz. Ama bu uyumun sağlanmasında benim katkım olmuştur, diyemem pek. Herşeyi kocama borçluyum,", diyordu. Bu üç temel bulgunun dışında örneğin çalışan kadınlann hem ev işi, hem çocukların bakımı, hem de sokaktaki çalışma nedeniyle cinsel ilişki konusunda isteksiz olduklarını ve tatil günlerinde bu konda kendilerini daha rahat hissettiklerini belirledik. Bu arada akşam eve geldikten sonra tüm işleri kocasıyla paylaşan ve işleri bittikten sonra bir fincan kahve ya da bir bardak çay ya da bir içkiyle, karşılıklı sohbete oturabilen kadının, psikolojik açıdan eşine kendini daha yakın hissettiğini ve cinsel ilişkiye de daha yatkın göründüğünü gördük. Kadınlanmız arasında oldukça nadir olmakla birlikte rastladığımız diğer bir tip ise ünlu ozan Orhan Veli'nin dizelerindeki "uzanıp sere serpe yatıveren" kadına benziyordu. Tanınmış bir ses sanatçısı olan bu dul hanım, checkup (tepeden tırnağa sağlık kontrolü) için bir geceliğine yattığı bir özel hastahanede, komşu odadaki evli hanımın yaklaşık 10 gundür yattığını öğrenince hayretle "yani siz şimdi 10 gündür hiç seks yapmaduıız mı?" diye soruyor ve bu sorusuyla icabında sapsağlam olduğu donemde evde 10 gün "seks yapmamış" olan hasta hanımı hayrete düşürüyordu. Bu sanatçı hanımın "seks" konusuna yaklaşımı, bize göre tıpkı tüm dikkatlerini sadece "temizlik" ya da sadece "çocuklar" üzerinde yoğunlaştıran ev kadınlarınınkine benzer bir "saplantı" olarak nitelenebilirdi. MERAL TAMER Anketlerin DiliyleVeri Araştırma Çocuk ve umut Ev kadınlarında ve çalışan kadınlarda istenen çocuk, sahip olunan çocuk sayılannın oransal dağılımı {% olarak) Ev Çalışan kaAntan kadınlar Istediğinden az çocuk olan Istedıği kadar çocuğu olan Istediğinden çok çocuğu olan 23,9 49,4 26,7 52,0 36,0 12,0 O, Cinsel organlarının adını bile bilmeyen, doğum kontrolü için rahime takılması gereken bir spirali ilaç diye ağzına alarak çatır çutur çiğneyip yutan, ya da rahime yerleştirilecek bir tableti kocasına deyim. O sokakta çalışıyor. Benden kat kat yorgun olması gerekmez miz? Yine de yatağa girince nasıl olup da heraen aslan kesiliveriyor, vallahi şaşıyoram," dedikten sonra kendisinin sevişmekten kaçınabilmek için bazen uykusu olmadığı halde erkenden yatağa girip, kocası odaya geldiğinde uyur gibi yaptığını, bazen çocuğun hastalığuu bahane edip, çocuğu yanında yatırdığmı, hiçbir care bulamazsa, bu nedenle kocasıyla kavgaya giriştiğini anlatıyordu. JVonya'dan Istanbul'a 15 günlüğüne gezmek için gelen Mefküre Hanım, eşinden ayrı yaşayan ve bir başka erkekle ilişkisi olduğu tahmin edilen akrabadan bir kadından söz ederken, "Ayol bizlere bir ta Yaklaşık her dört ev kadmından birinin çocuk sayısı. sahip olmak istediği çocuk sayısım aşmış. Ve yine yaklaşık her dört ev kadmından biri, daha çocuk doğurmak isteğinde. Çalışan kadınlarda durum biraz daha farklı. Çalışan kadınlann yansı, iş ve ev yükünü birlikte göturmekten olsa gerek, istedikleri kadar çocuk doğuramamış. Istenen çocuk, sahip olunan çocuk Ev kadınlarında ve çalışan kadınlarda tabakalara göre ortalama istenen ve sahip oiunan çocuk sayılan. SsMp olüiısn ısiBMn çtcuk çoctrt sayısı sayısı EV KADINLARI Alt toplumsal tabaka Orta toplumsal tabaka Ust toplumsal tabaka ÇALIŞAN KADINLAR Alt toplumsal tabaka Orta toplumsal tabaka Ust toplumsal tabaka 2,6 2,1 1,6 2,3 1,1 1,1 2,2 2,1 2,1 2.3 1.8 2.1 selliğin tabu sayılması ve çocuklan cinsel yönden cahil bırakmanın, erdemli ebeveyn olmanın temel taşlanndan biri olarak kabul edilmesi sonucu, cinselliğe kıyısından bile yaklasamayan pek çok kadı Ul, Mkemizde aile içi eğitimde geleneksel olarak cin Ev kadınlannın ortalama ço< 'ik sayısı, çalışan kadınlann ortalama çocuk sayısından bütün tabakalarda daha fazla. Demek ki çalışma yaşamı. ortalama sahip olunan çocuk sayısını önemli oranda etkiliyor. Ne kadar okusunlar? Kız ve erkek çocuklan için "kendi istedikleri kadar okusunlar" diyen kadınların özelliklerine göre dağıhmlan (°7o olarak) Erkek Kız çacuğu çocuğu EV KADINLARI Alt toplumsal tabaka Orta toplumsal tabaka Üst toplumsal tabaka ÇALIŞAN KADINLAR Alt toplumsal tabaka Orta toplumsal tabaka Üst toplumsal tabaka 39,5 23,1 9.1 48,4 30,1 3.8 39.5 21,1 9,1 46,0 26,2 3,8 Doğum kontrolünde hangi yöntem en iyisi? kahime doğum kontrol aracını ilaç diR, takılacak ya da rahime yerliştirelecek bir ye çatırçutur yiyen, tableti, adı Rahmi olan eşinin ağzına koyan kadınlan dinledikten sonra bu dizide doğum kontrol yöntemleriyle ilgili olarak bir uzmamn görüşüne başvurmanın yararlı olacağını duşünuyor ve Cerrahpaşa Tıp Fakültesi KadınDoğum Kürsüsu Öğretim üyelerinden Doç. Dr. Engin Erkün'den çeşitli doğum kontrol yöntemleri konusunda bilgi alıyoruz. "Kadın ya da erkeğin ameliyatla kısırlaştırılmasının dışında, hiç bir doğum kontrol yontemi tam anlamıyla kusursuz değildir." diye söze başlıyor Doç. Dr. Engin Erkün ve cerrahi müdahalenin dışındaki tüm doğum kontrol yontemlerinin yan etkileri olduğunu, uygulama açısından sakıncalan buhınduğunu ve hiçbirinin gebeliği yüzde 100 önlenmediğini dile getiriyor. "Kurtaj kesinlikle bir doğum kontrol yöntemi değildir," diyerek sozlerini sürduren Doç. Dr. Erkün, kurtajın doğum kontrolü uygulanırken meydana geIebilecek aksaklıkları gidermek ve istenmeyen gebelikleri bertaraf etmek üzere başvuruünası gereken bir yöntem olması gerektiğinin altını çiziyor. Erkıin "Devletin kurtajı serbest bırakması, ozellikle kırsal kesimde ve gecekondu bölgelerinde kadınların istenmeyen gebeliklerden kurtulmak için rahimlerine çop. tüy ve sabun gibi maddeler sokarak yaşamlanm tehlikeye atmalarını önleme açısından yararlı olmuştur," diyor. "Doç. Dr. Engin Erkün, doğum kontrolünde kullanılan çeşitli yontemler hakkında bilgi verirken de kadınlann eğitim ve ekonomik durumlarına göre farklı doğum kontrol yöntemleri uygulamalarında yarar olduğunu, örneğin bir kez uygulandıktan sonra 23 yıl hiç bir işlem yapılmasına gerek olmayan, maddi açıdan da ekonomik olan spiral denen aletlerin sosyalekonomik açıdan geri durumdaki kadınlar tarafından ozellikle tercih edilmesi gerektiğini söylüyor. Doç. Erkün, çeşitli doğum kontrol yöntemleri ve gebelikten koruma olasılıklanyla ilgili şu bilgileri veriyor: • DOGUM KONTROL HAPLARI: Hata payı binde 2 gibi duşuk bir oran olduğu için, bu açıdan en güvenilir yöntem. Ancak her ay masraf kapısı. Ayrıca bu hapları her gün unutmadan almak gerçktiği için belli bir eğitim ve kültür düzeyi de gerektiriyor. • RAHİM İÇİNE YERLEŞTİRİLEN KÜÇÜK ARAÇLAR: Halk arasında spiral denen bu araçların guvenirlilikleri doğum kontrol haplanna oranla daha az olmakla birlikte yuzde 0,5 ile yuzde 4 arasında değiştiği için yine de ihmal edilebilir duzevde. • TEMASTAN ÖNCE KADININ VAJlNAYA V ERLEŞTİRDİĞİ TABLETLER: Başansızlık oranı yüzde 20. Hata payı oldukça yüksek bir yöntem. • RİTM METODL: Kadının bir ayın ancak belli günlerinde hamile kalabileceğinden yola çıkarak, yumurtlama günleri civarında temasta bulunmamak. Hata payı yüzde 1538. İstenmeyen gebeliklere bu yöntemde sık rastlanıyor. • PREZERVATİF: Hata payı yüzde 3 ile yüzde 14 arasında değişiyor. Aslında hata payı duşük, an Doç. Dr. Engin Erkün'e göre rahime takılan ve halk arasında spiral denen araçlar hem en ucuz, hem de en zararsız yöntem. Rahim araçları Sağlık Bakanlığı'na bağlı tüm hastanelerle üniversite ve SSK hastanelerinde haftanın belli günlerinde isteyen kadınlara ücretsiz olarak takılıyor. YA DOĞUM KONTROL HAPLARI? Doç. Dr. Engin Erkün'e göre doğum kontrol hapları, vücudun dengesini değiştirerek gebeliği önlediği, unu tulmadan surekli alınması gerektiği ve her ay bir masrafa neden olduğu için tercih edilmemesi gereken bir yöntem. Hormon ilaçlannın yanlış kullanımma ilişkin iki anı: 'Kocamın ilaçları bana da çok iyi geldi, ama ah şu sakallanm olmasaJ Doç. Dr. Engin Erkün, hormon içeren ilaçları ilaçiannut belli bir ktiltur düzeyinin altmdaki kayanlış kullanmanın ne gibi sakıncaiara yol açabi dmlarda kullamlmasınm "iki tarafı keskin bir kıbç" leceğinin altım çizmek amaayta, geçmiş yıilara do olduğuna dikkatiçekti. Doç. Erkün'ün aynı amaçla anlatttğı diğer anısı ise şöyle: niik iki anıstm anlaliı; "Ytilar önce Süleymaniye Doğumevi'nde çaJışıığım yıllarda bir hastamtn çocuğu obnuyordu. Se"Bir hasta, şiddetli kanamayla hastahaneye geldenini araştırdığırmzda kocasım kusurlu bulmuş ve dL Her kanamada olduğu gibi kürtaj yapttk, parkocasına hormon ilaçları vermişrik. Aradan yıllar ça aldık ve rahim kanseri teşhisi koyduk. Ama kageçtl Bir gun Cerrahpaşa 'ya sakaü% kahn sesli, yan dın 35 yaşındaydı ve o yaştaki kadınlarda rahim erkek, yan kadın gibi biri geldL 'Doktor Bey' de gövde bölümünde kansere pek olağan değildi. Bu dL 'Bilmem beni tanıdmız mı? Hani sizçocuğumuz yüzden kadım tekrur izlemeye basladık veyülardır olsun diye kocama ilaç vermişiiniz ya.'.. Gerçi ço doğum kontrol hapiannı hiç ara vermeden adet döcuğumuz olmadı, ama kocam bu ilaçları aldıktan nemlerinde bile kuüanan, yani yanlış kullanan bu sonra fizik gücu arttı, öyle iyı cinsel ilişkilerimiz ol kadında rahmin iç kısmındaki zarda kansere bendu ki, ben de güçlenmek için aynı ilaçları kullan zeyen değişiklikkr olduğunu gördük, İlact bırakınca maya başladım. Bana da yararlı oidu, ama ah şu kadın düzeldL Bu vaka, yanlış hormon ilacı kulsakallanm ve sesimin kalmhğı olmasa..." lanmanın paıalojiyi bile aldatabileceğini gösteren Dr. Erkün, bu anısını anlattıktan sonra hormon çarpıcı bir örnek bence," cak fabrikasyon hatası nedeniyle delik olması, ya da cinsel temas sırasında patlayabilmesi olasılığı, prezervatifin hata payını yukseltiyor. Prezervatifin dezavantajı, cinsel iüşkiyi araya yabancı madde koyarak sunileştirmesi, avantajı ise ozellikle kentleşmenin arttığı ulkelerde birden fazla cinsel partneri olan erkek ya da kadını zührevi hastahklara karşı koruması Dr. Erkün, prezervatifin bu önemli avantajının, diğer hiçbir doğum kontrol yönteminde bulunmadığını hattrlatıyor. Doç. Dr. Erkün son zamanların aktüel hastalığı olan AIDS'ten korunmakta da prezervatifin avantajına dikkat çekiyor. • DIŞARI BOŞALTMA (COİTLS İHTERRLPTUS): Temas sırasında erkeğin boşalacağı zaman, bu boşalmayı vajinanın dışına yapması. Hatta pavı yüzde 35. Bu vüksek hata payına ek olarak bir diğer sakıncası da cinsel ilişkinin doğal akışını bozduğu için kadında cinsel soğukluğa, erkekte ise ıktidarsızlığa yol açması. • TEMASTAN SONRA LAVAJ: Daha çok eski hanımların \e kırsal kesım kadınlannın uyguladığı bir yöntem. Hata pa\ı yuzde 30. Yuksek hata payı Kadını konu alan kitaplar • TÜRK TOPLUMUNDA KADIN Derleyen: Prof. Dr. Nermin Abadan Unat (Türk Sosyal Bilimler Derneği Yayınlan) Aralarında Prof. Gülten Kazgan, Prof. Ayşe Baysal, Gül Ergil, Füsun Altıok, Ayşe Öncü ve Mübeccel Kıray'm da bulunduğu çok sayıda uzmanın Türkiye'de kadının elinden siyasal hayata, beslenmeden eğitime çeşitli alanlardaki konumuna ilişkin saptanma ve değerlendirmeleri. ler metodolijisi üzerine yazmış olan Shere Hite'in bu araştırması Amerikan Ulusal Kadın örgütü desteği ile yürütülmüş, 100 bin civarında kadına uygulanan anketüı sonuçlannı yansıtıyor. KADIN YERİNt ALIYOR Yazan: Trevor Lloyd (Milliyet Yayınlan) Kitapta 19. yüzyılın başından 2. Dünya Savaşı'na kadar îngiltere, ABD ve Avrupa'daki kadınların "oy hakkı istemleri" ile başlayan mücadeleleri, HİTE RAPORU Yazan: Shere Hite dramatik ve renkli uğraşları, değişen sosyal (Cep Yayınlan) Kitap "Kadınlann cinselliği durumları anlatıhyor. konusunda Masters ve Johnson ile Kinsey'YIKILMIŞ KADIN Yazan: Simone De den sonra en kapsamlı araştırma" olarak ni Beauvoir (Milliyet Yayınlan). Gelmişgeçmiş teleniyor. Yüksek lisans tezini sosyal bilim kadın yazarların en ünlülerinden olan Simone De Beauvoir, kitabı hakkında şöyle diyor: "Bu kitapta. çaresiz durumda kalmış, kelimelerle kendini savunan üç ayrı kadının sesini duyurmak istedim. Yaşamlanm başarmış ya da başarmak için savaşan kadınların yanında hissediyorum kendimi; ama bu, yaşamlan başansız sayılabilecek kadınlar ve her yaşamda var olan başansız donemlerle ilgilenmeme engel olmadığı gibi, tam tersine, bu konulara yöneltiyor beni." ANA Yazan: Maksim Gorki (Oda Yayınlan 7. Baskı) Çarhk Rusya'sında oğlu ihtilalcilere katılan bir ananın oğlunun tutuklanmasından sonra mücadeleyi devralışı anlatıhyor. TCRK TOPLUMıH\1)A KADIN nın yani sıra bazen kadınların organlarında iltihabi hastahklara neden olabiliyor. • AMELİYATLA KISIRLAŞTIRMA: Kadının yumurtalıklarından rahme giden tuplerinin ameliyatla bağlanması. Doğum kontrolünde en kesin yöntem. Ancak geri dönüş şansı az. Eğer kadın bu yöntemle kısırlaştırıldıktan sonra yeniden gebe kalmak isterse, bir ameliyat daha gerekli, ne var ki, tüplerin yeniden açılma şansı ameliyata rağmen pek yuksek değil. Ameliyatla kısırlaştırılma, erkekler için de söz konusu. Ancak Doç. Dr. Erkün, "Bizim memleketimiz gibi erkeklerin, erkekliklerine pek fazla düşkün olduklan Ulkelerde, erkekleri kısırlaştırmaya razı etmek mümkun değil," diyor ve bu arada erkeğın kısırlaştırılmasının, kesinlikle cinsel gücunun azalması anlamına gelmediğinin de altını çiziyor. Bugün dünyada en fazla tavsiye edilen ve hata payları en düşuk doğum kontrol yontemlerinin doğum kontrol hapları ve rahime takılan araçlar olduğunu kaydeden Doç. Dr. Erkün, doğum hapiannı kullanması sakıncalı olabilecek kadınlan ise şöyle sıralıyor: • Kalp ve damar sistemleriyle ilgili ciddi rahatsızlık geçirenler. • Karaciğeri hasta olanlar. • Büyume sürecini tamamlamamış genç kızlar. • Migren ve bazı goz hastalıklan geçiren kadınlar. • Mcme, rahim kanseri gibi buyümeleri hormonlarla ilişkisi olan bazı habis tümörler nedeniyle tedavi olmuş kadınlar. • Şeker hastaları. • 35 yaşını aşmış sigara tiryakileri (ani olum olasılığı mevcut). Doğum kontrol haplannın kadında adetin duzenini bozabildiğini, aşın kilo almalara neden olabildiğini de hatırlatan Doç. Erkün, bu hapların doğrudan doğruya kansere neden olduğuna ilişkin kuşkuların doğrulanmadığını, ancak başlamış olan bir kanseri ilerletebileceğini söylüyor. Doç. Dr. Erkün, doğum kontrol haplarının kitaplarda da yazan ve genel olarak bilinen yukarıdaki sakıncalarına ek olarak kendisinin bu yonteme "kişisel olarak" da bazı itirazları bulunduğunu dile getiriyor ve "Devamlı ve unutulmadan alınması gereken, vücuttaki bazı dengeleri değişlirmek suretiyle doğumu önleyebilen bu yönteme ben şahsen karşıyım. Kısa vadede çok büyük zaraıiarı olmasa dahi, uzun vadede bu yöntemin neler getireceğini kimsenin bildiğini de sanmtyorum," dedikten sonra hanımlara doğum kontrolü için rahim içine takılan kuçük araçları önerıvor: "Ben şahsen rahim içine yerleştirilen araçlan öneriyorum. Onların da zararları var, ama bu zararlar mevzii ve basitçe tedavi edilebilir türden. Hele rahime araç takılırken, rahmin ağız kısmının iltihaplı olmaması gibi bazı kaidelere riayel edilirse, bu geçici sakıncalar da azalır. Bu araçların kanser yapabileceği konusunda bazı halk kesimleri arasında dolaşan söylentiler kesinlikle doğru değildir. Avantajları ucuz olması, bir kere (akıldıktan sonra, en azından 2 >ıl kullanılabilmesi ve vücuttaki hormonal dengelerle oynamavan bir >ontem olmasıdır." • RAHİME SPİRAL HANGİ HASTANELERDE TAKILIYOR?: Rahime spiral taktırarak doğum kontrolü uygulamak isteyen bir kadın, tum Sağlık Bakanlığı hastaneleriyle, Üniversile hastaneleri ve Sosyal Sigortalar Kunımu'na bağlı hastanelere başvurarak, bunu ücretsiz olarak taktırabiliyor. Örneğin Cerrahpaşa Hastanesi'nde salı ve perşembe gunleri Doğum Kontrolü Poliklıniği'ne başvurularak bir muaveneden sonra sakıncalı durum yoksa bu spiral kısa sure içinde takılıyor. Eğer spiral taktırmak isteyen kadın, Sağlık Bakanhğı'mn hastanelere sağladığı spiralleri taktıracaksa, herhangi bir ödeme yapması gerekmiyor. Eğer kendisi eczanelerden ya da başka yerlerden özel bir spiral sağlamışsa, devlet hastanelerinde bunu da taktırabiliyor. • KÜRTAJ NERELERDE YAP1L1YOR?: Kur taj ise İstanbul'da ö^el hastanelerin yani sıra Ha*eki \e Zevnep Kamil hastanelerinde yapılıyor. Lise mi, üniversite mi? (kız için) Kızlar için eğitim düzeyi beklentisi belirten kadınların konumlarına göre beklentilerinin oransal dağılımı (wo olarak) Useve dahaaz Yiksefc yeterH yeteril İnttsas görentet görenteı isteyenter EV KADINLARI Alt toplumsal tabaka Orta toplumsal tabaka Üst toplumsal tabaka ÇALIŞAN KADINLAR Alt toplumsal tabaka Orta toplumsal tabaka Üst toplumsal tabaka 27,4 15,9 65.2 62,6 77,8 51,6 50.8 41.9 18,9 34,4 16.6 21,0 45,4 58.1 3,0 5.6 3.8 0,0 Lise mi, üniversite mi? (erkek için) Erkekler için eğitim duzeyı beklentisi belirten kadınların konumlarına göre beklentilerinin oransal dağılımı (% olarak) Useve dahaaz Yüksek eiithnl eğreatani yeteril yetarü İhtisas •irenter gerenter teteyenler EV KADINLARI Alt toplumsal tabaka Orta toplumsal tabaka Ust toplumsal tabaka ÇALIŞAN KADINLAR Alt toplumsal tabaka Orta toplumsal tabaka Üst toplumsal tabaka 11,1 1,6 0,0 66,7 44,2 40.4 22,2 54,2 59,6 7,7 1,0 0,0 733 61,2 88,9 37,8 11,1 Kadın ve ailede karar Kadının ailede karar yetkisi nedir? Bu soruya doğrudan yarut buİmak oldukça zor. Ancak, kadının çalışma isteğine erkeğin yarduncı olmayı kabullenmesi, bir yönüyle kabullenme değil, kadmın kararlara katıhmı olarak algılanmalıdır. Kadmın çalışma isteğine erkeğin yardımcı olma oranlarının kadının konumuna göre farklılaşması (°'o olarak) Ev Alt toplumsal tabaka Orta toplumsal tabaka Üst toplumsal tabaka 21.2 23,4 27,3 Çalışan 23,3 48,4 50,0 Alt toplumsal tabakada çalışan kadın / ev kadını ayrımı, karar sürecine pek etkili olamıyor. Buna karşılık ona ve üst toplumsal tabakalarda kadmın ev kadınlığmdan çalışan kadmhğa geçisi. aynı zamanda kadının kararlarda etkinliğini de gündeme getiriyor. latile çıkma kararını kim veriyor? Tatil kararına kadının katılım oranlarının kadının konumuna göre farklılaşması («fa olarak) Ev Cahsan katelan kadınlar Alt toplumsal tabaka Orta toplumsal tabaka Üst toplumsal tabaka j(\ Yarın: Açıkoturum 445 69,4 77.3 42,6 85.6 96.2