Katalog

11 OCAK 1985 EKONOMİ CUMHURİYET/9 TURKIYE'den ANKARA, (ANKA) Türk parası kıymetini koruma mevzuatı hukümlerine göre faaliyette bulunan ve 6224 sayılı yabancı sermaye yasası kapsamına girmeyen yabancı sermayeli kuruluşlara tescil için altı aylık ek bir siire tanınacak. Ek süre bitimine kadar başvurmayan kuruluşlann faaliyetlerine izin verilmeyecek. Türk parası kıymetini koruma hakkındaki 30 sayılı karara ilişkin tebliğde kuruluşlan tescile zorunlu bırakan bir ifadeye yer verümeyince, 7 ocak tarihine kadar ancak 70 dolayında firma başvurdu. Bu firmalar 30 sayılı kararla getirilen en belirgin avantaj olan "kâr transferi" olanağından yararlanmaya başladılar. \abancı kunıluşlara tescil ıçuı ek süre 7,3 milyar dolarlık 1984 yılı ihracat hedefi hayal oluyor 652,4 milyon dolarlık kasım ayı ihracatıyla 11 aylık ihracat 6 milyar 364 milyon dolar olarak gerçekleşti. 7.3 milyar dolarlık hedefe ulaşmak için aralık ihracatının 1 milyor dolara yaklaşması gerekiyor. ANKARA, (ANKA) 1984 yılı kasım ayı ihracatı 652,4 milyon dolar, ihtalatı ise 978,6 milyon dolar olarak gerçekleşti. Devlet Istatistik Enstitüsü Başkanı Nihat Güner'in yaptığı açıklamaya göre 1984'ün 11 aylık dönemindeki ihracat 6 milyar 364 milyon dolar, ithalat ise 9 milyar 405 milyon dolara ulaştı. 11 ayda 6.36 milyar dolar olarak gerçekleşen ihracat, 7.3 milyar dolarlık 1984 yılı ihracat hedefîne ulaşmanın hemen hemen olanaksızlaştığmı gösteriyor. 7.3 milyar dolarlık hedefe ulaşmak için aralık ihracatının 1 milyar dolara yaklaşması gerekiyor. Iran'ın karşılıklı anlaşmalara rağmen Türkiye'den yaptığı ithalatı büyük ölçüde azaltması ve Geçen yılın 11 aylık ticaret açığı 3 milyar doları aştı EKONOMİ NOTLARI OSMAN ULAGAY Yabancı Sermayede Umutlar ve Gerçekler Özal hükümetinin yabancı sermaye girişlerine büyük umutlar bağladığı vu bunu sağlamak için çeşitli adımlar attığı bilinmektedir. "7ç tasarruf yetersizliği" Özal'ın uygulamaya çalıştığı modelin belki de en zayıf halkasını oluştururken bu yetersizliğin dış kaynak girişleriyle giderileceği ve böylelikle ekonominin bir iki yıl içinde yüzde 7'lik büyüme hızlarına oturtulabileceği iddiası sık sık yinelenmiştir. Bu arada yönetimin üst kademelerinde bulunan bazı yetkililerin, 1984 yılında yabancı sermaye girişlerinin anormal şekilde hızlandırıldığı ve yıllık yabancı sermaye girişi rakamının 1 milyar dolara yaklaşabileceği yolundaki beyanlanna da rastlanmıştır. Önceki gün açıklanan rakamlar 1984 yılının bütününde verilen yabancı sermaye yatırımı izinlerinin 207.6 milyon dolarda kaldığını göstermektedir. Bu toplamın içinde çok özel bir nitelik taşıyan TUSAŞ projesi için verilen 67 milyon dolarlık izin ile yabancı bankalara verilen 49 milyon dolarlık izin de dahildir. Bu iki rakam düşüldüğünde geriye sadece 92 milyon dolarlık yabancı sermaye izni kalmaktadır. Tüm bu rakamların yetkililerin zaman zaman dile getirdikleri beklentilerle karşılaştırılmayacak kadar küçük olduğu ortadadır. Türkiye'de yatınm izni isteyen yabancı sermayenin özellikle 1980'den sonra büyük ölçüde Garantisiz Ticari Borçlar'dan oluşan alacaklannı ve DÇM'leri Türkiye'de bırakarak bu yatınmları gerçekleştirme yoluna gittiği bilinmektedir. Örneğin 1981 yılında 338 milyon dolarlık iznin 300 milyon dolarlık bölümü, 1982de 167 milyon dolarlık iznin 89 milyonu bu kaynaklardan karşılanmıştır. Son iki yılda ise bu rakam 2530 milyon dolar mertebesinde kalmış, buna karşılık dışardan taze kaynak girişi artmıştır. Taze kaynak girişi rakamı (gene verilen izin rakamlanna göre) 1981'de 37 milyon dolardan 1982'de 78 milyon dolara, 1983 te 87 milyon dolara yükselmiş, geçen yıl ise önemli birsıçramayla 178 milyon dolara erişmiştir. Bu rakam da aslında çok küçük ve beklentilerin çok altında bir rakamdır. Buna karşın gerek bu rakamdaki artış gerekse izin için başvuran yabancı firmaların sayısı ve kompozisyonu, yabancı sermaye cephesinde bir şeylerin belli belirsiz kapırdamaya başladığını düşündürmektedir. Yabancı Sermaye Yasası'nda değişikliğe giderek yabancı sermaye ile ilgili mevzuatı tek bir metinde toplama çalışmaları, bu kıpırdamaya süreklilik ve ivme kazandırmayı amaçlamaktadır. Türkiye, son yıllarda yasal çerçeve bakımından yabancı sermaye için giderek daha elverişli bir ülke konumuna gelmektedir. Ne var ki yabancı sermayenin bir ülkeye büyük miktarlarda akması için yasal çerçevenın elverişli olması sadece önkoşullardan biridir. En az yasal çerçeve kadar önemli olan diğer ögeler söz konusu ülkenin jeostratejik konumuyla ekonomi alanındaki performansı ve politik istikrarıdır. Örneğin gerek yasal çerçeve gerekse jeostratejik konum açısından uygun görülerek büyük çapta yabancı sermaye akıtılan Latin Amerika'da "iş tutan" ABD şirketleri son yıllarda bu ülkelere yatırımlarını büyük ölçüde azaltmışlar, hatta geri gitmeyi düşünmeye başlanmışlardır. Bunun başlıca nedeni dış borç batağına saplanan Latin Amerika ülkelerinde ekonomik gelişmenin son yıllarda durmasıdır. Dış borç ödeyen ve IMF ile "kemer sıkma" anlaşmaları yapan Latin Amerika ülkelerinde büyüme hızları düşünce ABD şirketlerinin satışlan ve kârları da düşmeye başlamış ve bu şirketler "kaçmayı" ciddi bir seçenek olarak düşünmeye zorlanmışlardır. Türkiye'nin yeniden sürekli ve hızlı büyüme temposuna girmesi yabancı sermaye açısından önem taşıyan ekonomik göstergelerden bir diğeri ise Türkiye'deki enflasyon ve buna bağlı olarak gündeme gelen Türk parasının hızlı devalüasyonu olayıdır. Dolar her yıl Türk Lirasına karşı yüzde 5060 oranında değer kazanırken Türkiye'ye dolar olarak yapılan yatırımı gene dolar bırimiyie iki yıl sonra haklı göstermek oldukça zordur. Doları Türk Lirasına çevirip yatınm yapacak firma iki yıl sonra bu kez Türk Lirasını dolaraçevirip bir değerlendirmeyaptığında bir sermaye erozyonu tablosuyla karşı karşıya kalabileceğini düşünerek bundan vazgeçebilir. Ekonomik performans konusunda Türkiye'nin göstereceği başarı, yabancı sermaye için önemli bir gösterge olacaktır. Türkiye'de politik istikrarın korunması da bu açıdan son derece önemlidir. Yabancı sermaye çevrelerinin Özal'ı ve yönetimini kendilerine sık sık yolsuzluk söylentileri ve "hırsızpolis" serüvenleri içinde bulması ise her halde politik istikrar tablosunu çok olumlu etkilemeyecektir. Aylara göre ihracatithalat (milyon dolar) 1984 (1 aylık) 1983 tthalat i > , • • * tthalal 664.4 541.3 739.7 478.1 Ocak 1 : 694.5 Şuba( 4 750.0 463.4 600.4 821.4 Mart s 859.6 476.5 7İ3.3 924.6 665.2 483.5 6123 Nisaa ; 876.8 Ma?e : 711.3 425.4 540.5 845.9 Haziran 724.5 406.8 521.4 893.6 Tetnmuz 629.6 351.8 437.1 830.7 Agustos 725.0 423.1 580.6 942.1 Eylal 683.0 459.8 524.6 932.2 Ekim 792.1 566.2 639.9 978.6 Kasım 825.5 579.2 652.4 Aralık 1.090.1 674.0 9.404.8 9.235.0 5.727.8 6.364.0 TOPLJM^ ıhraeatçılara verilen vergi iadele mil>ar 41 milyon dolar oldu. rinin eylülde düşürülmesi, 1984 1983 yılının aynı dönemindeki tiyılı ihracat hedefine ulaşılması caret açığı 3 milyar 91 milyon 123 nı güçleştiren temel etkenler ola bin dolardı. rak gösteriliyor. İTHALATTA DURUM Nihat Guner'in açıklamasına Ithalatın kasımda 978.6 milgöre, geçen yılın 11 aylık döne yon dolar olarak gerçekleşmesiyminde ihracat 6 milyar 364 mille 9 milyar 405 milyon dolarlık yon dolara, ithalat ise 9 milyar büyüklüğe ulaşıldı. Bu arada 405 milyon dolara ulaştı. 1983'ün aralık ayı ithalatııun 1 milyar dokasım aymda ihracat 579.7 milları aşacağı tahmin ediliyor. Böyyon dolar, ithalat ise 825.5 millece dış ticaret açığı 1983 yılına yon dolar olarak gerçekleşerek, göre, azaltılmamış olacak. 11 aylık ihracat 5 milyar 54 milÖte yandan, kasım ayları itiyon dolar, ithalat da 8 milyar 145 bariyle ihracatın ithalatı karşılamilyon dolar düzeyindeydi. Böyma oranı geçen yıl yüzde 70.2 Iece, 11 aylık dış ticaret açığı 3 L U iken, bu yıl 66.67'ye inmesine karşılık, ocakkasım dönemi itibariyle yüzde 62.05'ten yüzde 67.67'ye yükselmiş bulunuyor. tHRACATIN DAGlLIMI Ocakkasım 1984 dönemi ihracatının yüzde 73'ü oranında 4.6 milyar dolarlık bölümü sanayi kesimine ait bulunuyor. Bir önceki yılın eşdöneminde bu kesimin ihracatı 3.2 milyar dolar düzeyinde gerçekleşerek toplam içinde yüzde 64.6'lık bir paya sahip olmuştu. Tarım kesimi ihracatı ise 1.6 milyar dolardan 1.5 milyar dolara gerileyerek yüzde 5.1 oranında azalma gösterdi. İTHALATIN DAGlLIMI ö t e yaridan, toplam ithalat içinde en büyük pay 1983'te olduğu gibi 1984'te de hammadde ithalatına ait bulunuyor. Ocakkasım 1983 dönemine göre, geçen yılın eşdöneminde hammadde ithalatı 5.9 milyar dolardan 6.8 milyar dolara çıkarak yüzde 14.8 oranında artış göstermesine karşın, toplam içindeki payı yüzde 72.5'ten yüzde 72.1'e inmiş bulunuyor. Yatınm maddeleri ithalatı ise aynı dönemde 2 milyar dolardan 2.2 milyar dolara yükselerek yüzde 8.2 oranında artış gösterdi. Ozal'ın ABD gezisinde gündeliği ANKARA (ANKA) Yurt dışında yapılacak sürekli görev yolculukları ile geçici görev yolculuk ve ikametlerde uygulanacak gündelikler belirlendi. 1 Ocak 1985 tarihinden sonra ödenecek yurt dışı gündelikleri, Türk Lirası cinsinden miktarları, yabancı para cinsinden gündelik miktarlarının Merkez Bankası'nca ilan edilen cari efektif döviz satış kuruyla çarpılmasıyla saptanacak. Birden fazla ülkeyi kapsayacak yurt dışı geçici görev yolculuk ve ikametlerde, her ülkedeki kalış süresi için o ülkeye ilişkin gündelik miktarları odenecek. Buna göre, TBMM Başkanı, Cumhurbaşkanlığı Konseyi üyeleri ve Başbakan'a Birleşik Amerika'ya yapacakları ziyaretleri sırasında odenecek gündelik tutan, 62 bin 47 lira karşıhğı 140 dolar olacak ve yıl boyunca söz konusu dolar tutan hesaplamalarda esas alınacak. Esnafa resen sicil kaydı ANKARA (a.a.) Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu Genel Başkanı Hüsamettin Tiyanşan, "1984 yılı içinde sicil kaydını yaptırmayan esnafın resen kayıt edilecegini" söyledi. Sicil işlemleri ile ilgili sorulan cevaplandıran Tiyanşan, "Skil uygulaması esnafın yarannadır. Kaydını yapan esnaf, bunun yarannı kredi kullanmada, kiiçük sanayi sitelerinden yararlanma ve haklannın savunulmasında görecektir" dedi. 1984 yılı içinde 450 bin esnafın sicil kaydının yapıldığını, 300 bin başvurunun da kısa sürede işlemlerinin bitirileceğini kaydeden Tiyanşan, kayıt yaptırmayan esnafm 1000 ile 20 bin lira para cezasına çarptınlaca Batılı ülkelerin Ankara'daki yetkililerinin ortak görüşü: Tiyanşan 1985'in ilk 6 aymda hedef2 milyon esnafm sicil kaydını yapmak. ğını bildirdi. Tiyanşan, 1985 yılının ilk 6 ayında 2 milyon esnafm kaydınm yapılacağını söyledi. Yabancı sermayenin engeli enflasyondur ANKARA. (ANKA) Özal hükümetinin tum çabalarına karşın yabancı sermaye yatırımlarının istenen düzeye ulaşamaması, Batılı ülkelerin Ankara'daki yetkililerince değerlendirildi. Yetkililer, "yabancı sermaye artışının bir iki yıl gibi bir siirede sağlanamayacağı" görüşünde birleştiler. Batılı ülkelerin ticaret ataşe ve müsteşarlan, yabancı sermaye konusunda en büyük engelin enflasyon oldugunu bildirdiler. Birleşik Amerika Ticaret Ataşesi George Knowles, Türkiye'nin yabancı sermaye konusunda karşılaştığı sorunlann çok ciddi veya çöziimsüz gözukmediğini belirterek, "Yabancı sermaye ile işbirligine girmeye planlayan Türk firmaların çogu, açık önerileri ortaya ko>mu\orlar. Genelde ellerinde bir parça toprak ve bir fikirden başka bir şey yok" dedi. Türk hükümetini yabancı sermaye konusundaki beklentilerinin çok büyük oldugunu ve gerçekleşmediğini savunan Federal Almanya Ekonomi Müsteşarı Kurt Lionberger ise "Türk Lirasının sürekli devalüasyonu, yttksek enflasyon ve yabancı ortağa yönelik teşviklerin çözüm beklenen sorunlar" oldugunu söyledi. Bu arada. Türkiye'deki yabancı sermaye yatınmlarının yoğunlaşması için önce ikili ticaret, sonra yabancı firmaların Türkiye'de üstlendikleri proje sayısı NE DEDtLER? Birleşik Amerika Ticaret Ataşesi George Knowles: Yabancı sermaye ile işbirligine girmeyi planlayan Türk firmalarımn çoğu, açık önerileh ortaya koymuyorlar. Genelde ellerinde bir parça toprak ve bir fikirden başka bir şey yok. Federal Almanya Ekonomi Müsteşarı K.Lionberger: Yabancı sermaye yatınmları planlanamaz. Türk hükümetinin beklentileri çok büyüktü, gerçekleşmedi. Yine de orta boy Alman firmalarımn ilgisi umut vericidir. nın artması gerektiğini savunan Ingiltere müsteşarı Jeremy Varcoe de "Yabancı sermaye acısından caydırıcı bir rol oynayan yüksek enflasyon ve faiz oranlarının düşmesi şart" dedi. Aynı konuda görüşunü açıklayan Kanada Ticaret Ateşesi Bas Boçtna ise, yabancı sermayenin yatınma girmeden önce ülkenin siyasi ve ekonomik durumuna baktığını hatırlatarak, yüksek faiz oranlan nedeniyle "yerli işadamlarının yatınm yapmadıklan bir ülkede >abancı işadamlarının yatınma girmesi beklenemez" dedi. Devlet Planlama Teşküatı'mn son verilerine göre, 1983 yıhnda Turkiye'de yatınm yapan çeşitli ülkeler arasında büyük bir Şaşal, Yaşar Holding'e kapatüıyor tZMİR, (Cumhuriyet Ege Bürosu) Özel Idare'ye 400 milyon lira borcunu ödemeyen Yaşar Holding'in sözleşmesinin fesh edilmesi ve Pmar Su'ya tahsis edilen Şaşal Suyu'nun da kesilmesi kararlaştırıldı. tl Genel Meclisi toplantısında Şaşal sularıyla ilgili olarak Yaşar Holding ve ll Daimi Encümeni tarafından hazırlanan prolokol taslağı reddedilerek sözleşme hükümkrinin yerine getirilmesi karara baglandı. Bu durumda Özel Idare'nin Yaşar Holding'ten alacağı olan 400 milyon 261 bin liranın tahsili yoluna gidüeceği, iki sözleşmenin de feshedilerek, Yaşar Holding'e tahsis edilen Şaşal Suyu'nun da kesileceği bildirildi. lzmir Valisi Vecdi Göniil, İl Genel Meclisi kararından sonra hukuk müşavirliğine gerekli işlemlerin yapılması talimatının verildiğini, hukuki prosedürün yerine getirilmesinden sonra şirkete su götüren vanaların kapatılarak, suyun kesileceğini söyledi. Mngiltere Büyükelçiliği Müsteşarı J. Varcoe: Yabancı sermaye yatırımlannın önemli bir gelişme göstermesi için önce ikili ticaretin, sonra da yabancı firmaların Türkiye'de üstlendikleri proje sayısının artması lazım. Kanada Ticari Ataşesi Bouma: Yüksek faiz oranlan nedeniyle yerli işadamlarının yatınm yapmadıklan bir ülkede, yabancı işadamlarının yatırıma girmesini beklemek kolay değil. Türkiye'de enflasyon en önemli sorun. tinin beklentileri çok büyüktü ve gerçekleşmedi" dedi. Özellikle orta boy Alman firmalan arasında Türkiye'ye karşı artan bir ilgi gözlenmesinin "umut verici" olarak nitelendiren Alman Ekonomi Müsteşarı Kurt Lionberger, yabancı sermaye konusunda DPT Yabancı Sermaye Başkanlığı'nın olumlu yaklaşımlara sahip oldugunu, ancak ilgili birçok devlet kuruluşunun yeni duzenlemelerin " r u h u " doğrultusunda hareket etmediğini öne sürdu. Federal Alman Ekonomi Müsteşarı, Federal Alman yatınmlarının artışını engelleyen özel engellerin bulunmadığını ancak çözüm beklenen üç sorunun oldugunu söyledi. Lionberger, çözüm beklenen sorunları şöyle sıraladı: " • Yabancı vatınmcının kâr etmeye başlamadan önce sermaye kaybına uğramasına neden olan Türk Lirası'nın sürekli devalüasyonu. • Uygun planlama ve hesaplamayı engelleyen yüksek enflas>on. • Alman yatırımcılann Türk yatırımcıları>la eşit biçimde rekabel etmelerini önleyen uygulamalar." Etibank'la yeni bir ABD ortaklığı ANKARA (a.a.) Etibank Genel Mudürlüğü'nce geçen yıllarda yabancı sermaye ortaklığına açılan çeşitli madencilik projelerinden birine daha ABD firmaları ortak oldu. Etibank Genel Müdürü Muammer Öcal, Kuzeybatı Anadolu Kromlan'nın işletilmesi ve krom konsantresi elde edilmesi amacıyla kurulacak şirketle ilgili ön anlaşmamn 27 Aralık 1984 tarihinde imzalandığını söyledi. Etibank'ın dışında, krom sahalannın sahibi, Egemetal Madencilik A.Ş. ile birlikte kurulacak olan şirkete, yabancı sermayeli ortak olarak Bomer Resourus (ABD) LNC. katılacak. Başlangıç sermayesi 250 bin dolar olarak belirlenen şirkette, Türk tarafı yüzde 70, ABD fırması yüzde 30 pay sahibi olacak. Türkiye'den Pakistan'a kredi ANKARA, (ANKA) Türkiye, Pakistan'a en çok bir yıl süreyle verilmek üzere 50 milyon dolar tutannda döner kredi sağlayacak. Kredi, Türkiye'nin Pakistan'a yapacağı seçümiş smai mallar ihracatında kullanılacak. TürkiyePakistan Bakanlıklararası Ekonomik ve Teknik İşbirliği Karma Komisyonu 5'inci dönem toplantısı protokolu Bakanlar Kurulu'nca onaylandı. Protokol gereğince, Pakistan'ın ithalat rejimine uygun olarak hazırlanan seçilmiş sanayi malları listesine, aspirin ve değişik ilaç hammaddeleri ilave edilirken, Pakistan, Türkiye'ye kök, çelik çubuk, pamuk ve pamuk ipliği ihraç edecek. Bununyanı sıra.Pakistan Türkiye tarafından daha önce sağlanan demiryolu kredisinden arta kalan 5.4 milyon dolarlık bölümü, demiryolları için ihtiyaç duyduğu paslanmaz çelik levha ithalinde kullanmayı taahhüt ediyor. farkla ilk sırada yer alan Birleşik Amerika'nın Ticari Ataşesi George Knowles, yabancı sermaye yatınmlarının yüksek hedefler beliriemekle gerçekleşmediğini savunarak, Ozal yönetimini yabancı yatınmları ülkeye çekmek için yürüttüğü olumlu çahşmaların sonuçlarının yeni yeni ahnmaya başlandığını söyledi. Knowles, "Türk hükümetinin bu konudaki çabalannı sürdürmesi ve cesaretini yitirmercesi gerekiyor. Çunkü şimdiye kadar epeyce bir yol kaydettiler" dedi. Yabancı sermaye konusunda Türkiye'nin büyük bir umut bağladığı ülkeler arasında yer alan Federal Almanya'nın Ekonomi Müsteşarı Kurt Lionberger ise, "Yabancı sermaye yatınmlan planlanamaz. Türk hüküme TGS: Fikir işçilerînin düşünce özgürlüğü yok edilmek isteniyor tşSendika Servisi Türkiye Gazeteciler Sendikası Başkanı Oktay Kurtböke milleti işsizlik ve açlıkla terbiye etmeye kalkanların, seçim sandığı başında gereken dersi alacaklannı, kendilerini alternatifsiz zannedenlerin demokrasi içinde çarenin hiçbir zaman tükenmeyeceğini bilmeleri gerektiğini söyledi. TGS Genel Başkanı, 212 sayılı Fikir İşçileri Yasası'nın kabulünün 24. yılı nedeniyle yayımladığı mesajda, fikir işçilerinin düşünce özgürlüklerinin, birtakım formüllerle yok edilmek istendiğini vurgulayarak, şöyle dedi: "Kıdem Tazminatt Fonu yasa tasarısındaki hükümler, fikir işçisi olarak daima inandığı doğruları yazmak durumunda olan gazetecileri, işverenin esiri etmektedir. İstifa halinde kıdem tazminatının verilmesini önlemek, 'sen doğru bildigini değil, işverenin istedigini yazmak zorundasın' demekten başka bir şey değildir. Maddi güvencesini yitirmiş gazetecilerden oluşan bir basın yaratarak ortahğı gülliik gülistanlık göstermek isteyenlere, 24 yü öncesini hatırlamalarını öneririz. 10 Ocak 1961'de çalışanların haklarına gereken saygının gösterilmemesi üzerine eyleme geçen Türk gazetecileri, bugün de, benzer koşullar altında demokratik haklarını kullanmaktan kaçınmayacaklardır. Lider olmak, çiftlik ağası olmak anlarruna gelmez. Çağdaş devlette baklar ve sorumluluklar karşüıkhdır. Basını, hileyi şeriyelerle dize getirmek isteyenleri, Türk halkı yeri ve zamanı geldiğinde, diz çöktürecektir." Kurtboke, devamla 10 ocağın Türk gazeteleri için unutulması mümkün olmayan bir tarih oldugunu vurguladı. "Bundan tam 24 \ ıl önce, fikir işçisinin yasayla kazandığı haklara karşı sermayenin gücüyle direnenlere, Türk gazetecileri gereken cevabı gerektiği biçimde vermişti" dedi. O günlerde, emeğin hakkını arayanlarla, bu hakları için kavga edenlerin beraber olduklarına işaret ederek, Türk gazetecileri ve TGS olarak bugün de aynı görüşü taşıdıklannı söyledi. TürkiyeAET arasında "mnma turları" başhyor BRUKSEL, (Cumhuriyet) Yeni Ortak Pazar Komisyonu'nun göreve başlaması ve İtalya'nın AET dönem başkanlığını üstlenmesinden sonra, AnkaraBrüksel ilişkilerinin "iyileştirilmesi" amaayla "sessiz ve derinden dirsek temaslarının" sürdürüldüğü belirtilmekte. Belçika başkentindeki diplomaıik kaynaklardan edinilen bilgilere göre, ilk "ısınma" hareketinin önümüzdeki hafta yapılması bekleniyor. Buna göre, altı ay boyunca topluluk dönem başkanlığını yürütecek olan ltalya Dışişleri Bakanı GuilioAndreotti'nin gelecek çarşamba gunü Strasbourg'daki Avrupa Parlamentosu önünde yapacağı "program konuşraada" Türkiye konusuna değineceği sanılıyor. Roma'dan Bruksel'e ulaşan haberlere göre, Andreotti, konuşmasının "dış ilişkiler" bölümünde Türkiye'ye bir paragraf ayırarak, "Ankara ile ilişkilerin sağlıklı bir şekilde düzeltilmesi döneminin geldiğini" vurgulayacak ve İtalya'nın dönem başkanı sıfatıyla buna ağırlık vereceğini belirtecek. DUNYA'dan ABD ilk kez Arjantin'den buğday ithal etti KISA... KISA... TEMEL Enerji Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin Ankara Asliye 1. Ticaret Mahkemesi tarafından tasfiye ve iflasını isteyen ilanlar uzerine, diğer ortaklar harekete geçerek şirketin ortak ve alacaklılarını iflastan kurtarma çarelerini görüşmek üzere bugün toplantıya çağrıldı. TÜRKİYE Demir Çelik İşletmeleri Kunımu'nun İskenderun (İSDEMIR) Tesisleri birinci kademe tevsiatı bu yıl ortalarına doğru bitirilecek. Halen 1.2 milyon ton olan yıllık üretim kapasitesi böylece 2.2 milyon tona çıkarılmış olacak. AS KAYNAK elektrotlannı ureten Kaynak Tekniği Sanayii A.Ş.'nin 10 yıldır teknolojik işbirliği yaptığı İsveç'in unlü ESAB Gnıbu Philips'in ve İngiliz BOC Grubu'nun kaynak tesislerini satın alarak "dünya önderi" oldu. Eczacıbaşı'nın ürettiği As Kaynak Elektrotları tran ve Ortadoğu ülkelerine tamamen yerli üretilerek ihraç ediliyor. LLFTHANSA Frankfun'tan Avustralya'ya aralık ayı ortasında taşıdığı telefon santral sistemleri yükü ile bir yıl içinde yarım milyon ton kargo taşıyarak kendi rekorunu kırdı. Yolcuda ol Ekonomi Servisi ABD ilk kez Arjantin'den buğday ithal etti. ABD'nin en büyük buğday ihraçatçısı Cargill şirketi, Arjantin'den 25 bin ton buğday ithal ettiğini doğruladı. Daha önceleri un fabrikalan ülke içinde buğday fiyatları arttıkça Kanada'dan buğday ithaline gidiyorlardı. lthalatçı şirket yetkilileri Amerikan buğdayıyla Arjantin buğdayı arasındaki fiyat farkının son haftalarda iyice açıldığmı ve bu farkın geçen hafta ton başına 40 dolara ulaştığını söylediler. Geçen hafta borsalarda Amerikan buğdayı, tonu 149 dolardan işlem göriirken Arjantin buğdayı 111 dolardan satıldı. Yetkililer ucuz Arjantin buğdayı ithalatını sürdüreceklerini belirttiler. Konuşma kesinleşmedi duğu kadar yük taşımacılığında da her yıl daha da büyüyen Lufthansa Alman Havayolları, dünyanın son 10 yıldır içinde bulunduğu ekonomik krize rağmen, hemen her yıl bilançosunu kârla kapayan ve jet fılosunu her yıl yenileyen ve artıran bir havayolu olarak tanınıyor. Ancak, henüz Andreotti'nin konuşmasımn kesinleşmediğini belirten gözlemciler, İtalyan Dışişleri Bakanı bu doğrultuda konuşsa bile TürkiyeAET ilişkilerinin "bir çırpıda siit liman olmayacagını" ifade ediyorlar. Bu gözlemcilere göre, şu anda AET bünyesi içinde "kilit ülke" durumundaki Danimarka'nın "ikna edilmesi" için İtalyan diplomasisi harekete geçecek. Kopenhag'm onayı geldiği takdirde de, ilk aşamada "siyasi bir jest" olarak 28 milyon Avrupa Hesap Birimi tutanndaki dondurulmuş yardım dilimi serbet bırakılacak. "Her şey çok yavaş yüriiyebilir" diyen bu gözlemcilere göre, 12 Eylül 1980 müdahalesinden bu yana "kış uykusuna yatmış" olan TürkiyeAET ilişkilerinin yeniden canlandmlması, bu arada bakanlar düzeyinde bir ortaklık konseyinin toplanması ve 600 milyon Avrupa Hesap Birimi tutanndaki 4'uncü mali protokolun serbest bırakılması "İtalyan dönem başkanlığı sırasında bile zor." Öte yandan, pazartesi günü gorevine başlayan AET'nin yürütme organı durumundaki yeni Brüksel komisyonuna Türkiye'nin kutlama mesajı gönderdiği, ancak bu mesajların "sınırlı" tutulduğu öğrenildi. Japon otomobilcilerin kârı iyi Ekonomi Servisi ABD ve Avrupa'nın tüm kısıtlamalarma karşın Japon otomobil üreticisi şirketler 1984'te iyi bir yıl geçirdiler, Japon şirketlerin geçen yılki otomobil üretimlerinin yüzde 4 arttığı ve 11 milyon 500 bin adete ulaştığı bildirildi. Otomobil şirketlerinin kâr hanelerinin de geçen yıl oldukça kabardığına dikkat çekiliyor. Satışlarını yüzde 9 oranında artıran Toyota şirketi kârında yüzde 14'lük bir genişleme bekleniyor. Nissan yüzde 5'lik satış artışıyla yüzde 30 oranında bir kâr yükselişi tahmin ederken Mitsubihsi kârının yüzde 40 oranında artacağını hesaplıyor. DOVIZ KURLARİ Merkez Bankası doların esas kurunu 426 lira 68 kuruş olarak belırledı. Dövtzin Dövız Dövız Efektif Efektif Cinsı Alış Alış Satış Satıs 1 ABD Doları 447.80 452.28 447.80 456.76 1 Avustralya Doları 366.30 369.96 347 99 373.63 1 Avusturya Şilini 20.26 20.46 20.26 20 67 1 Batı Alman Markı 142.05 143.47 142.05 144.89 1 Belçika Frangı 7.10 7.17 6.75 7.24 1 Fransız Frangı 46.39 46.85 46.39 47.32 1 Hollanda Florinı 125.77 127.03 125.77 128.29 1 İsveç Kronu 49.57 50.07 49.57 50.56 1 İsviçre Frangı 169.30 170.99 169.30 172.69 100 Italyan Lireti 23.12 23.35 21.96 23.58 100 Japon Yeni 176.35 178.11 167.53 179 88 1 Kuveyt Dinan 1468.65 1483.34 1395.22 1498.02 1 Steriın 509.60 514.70 509.60 519.79 1 S.Arabistan Rlyali 125.08 126.33 118.83 127.58 T.C. ZtaAAT BANKASI 11 OCAK 1 9 8 5 TfcRİHİMOEKİ DÖVİZ KURLARI DÖVİZİN CİNSİ 1 AB0D0URI 1 AVUSTRALYA DOLARI 1 AVUSTURYA ŞİÜMİ 1 BATI ALMAN MARKI DOVIZ 447.40 366.19 20.16 141.85 7.00 39.52 46.29 125.67 49.47 169.20 23.02 176.25 339.14 1468.54 48.93 509.49 124.98 452.28 370.19 20.37 143.39 7.07 39.95 46.79 127.04 50.00 171.04 23.27 178.17 342.84 1484.56 49.46 515.05 126.34 EFEKTİF 447.40 347.88 20.16 141.85 6.65 39.52 46.29 125.67 49.47 169.20 21.86 167.44 322.18 1395.11 46.48 509.49 118.73 SATIŞ TL 460.81 377.17 20.76 146.10 7.20 40.70 47.67 129.43 50.95 174.27 23.71 181.53 349.31 1512.56 50.39 524.77 128.72 AUŞTL SATIŞ TL. ALIŞTL Tayvan renkli TV'de başa güreşiyor TAYPE, (ANKA) Tayvan, dünyanın en büyük renkli TV satıcılarından biri haline geldi. Resmi verilere göre, Tayvan'm 1983 yıhnda 1.55 milyon adet olan renkli TV ihracatı 1985'te yaklaşık yüzde 40'lık artış ile 2.17 milyona ulaştı. İhracattaki olumlu gelişmenin büyük oranda imalat maliyetlerindeki yüzde 10'a varan duşüşten kaynaklandığı belirtiliyor. Tayvan'ın renkli TV sattığı 50 ülke içinde Federal Almanya, Arjantin, Kanada ve Endonezya başta geliyor. Tayvan'ın elektrik ve elektronik ürünler ihracatı, öngörülen hedefleri aşarak 1984'ün ilk 11 aylık döneminde 6.24 milyar dolara ulaştı. 1 BELÇİKA FRAM6I 1 DANİMARKA KRONU 1 FRANSIZ FRANGI 1 HOLLANDA FLORMİ 1 İSVEÇ KRONU 1 İSVİÇRE FRANBI 100 İTALVAN IİRETİ 100 JAPON YENİ Çin'de yabancı firmalara rehber PEKİN, (THA) Uzun yıllar yabancı yatınmları hiç teşvik etmeyen ve ülke içindeki iş durumu hakkında hiçbir açıklamada bulunmayan Çin'in, bu yıl içinde 608 sayfalık "Çin Yatınm Rehberi" yayınlaması, "1*9 derecelik bir döniiş" olarak nitelendirildi. Newsweek Dergisinin haberine göre, yabancı şirketlerin sadece verilen bilgilere dayanarak, tüm işlemlerini tamamlayabileceği "Çin Yatınm Rehberi"nde, ülkede girişimde bulunacak firmaların tabi olduğu tüm kurallar ayrıntılı olarak yer ahyor. ÇAPRAZ KUR 1 ABD DOLARI 3 1524 9 6529 3 5604 2 6450 1936.85 253 92 3 5801 1 Sterlm B.AIman Markı Fransız Frangı Hollanda Florinı İsviçre Frangı İlalyan Lıretı Japon Yenı S Arabıslan Rryalı 1 1380ABD Doları A1TIN GÜMÜŞ ALIŞ Cumhuriyet Resat 24 ayar kulçe 22 ayar bUezık 900 ayar gumuş 30 450 31000 4600 4 145 90 SATIŞ 30 600 32.000 4.615 4.450 92 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DMARI 1 NORVEÇ KRONU 1 STERÜN 1 S. ARABİSTAN RİYAÜ Oöfesunuzdc ağn ve yanma varsa, kalbinızi kontrol ettırın . Turk Kalp Vakfı Mua>ene ve Kontrol için Td: 148 58 66 (4) KALMNİZİ KORUYUN T.C.ZtRAJtT BANKASI "Güciiac erifUeaez"