Katalog

CUMHURİYET/4 KÜLTÜR YAŞAM 17 EYLÜL 1984 TELEVKYON 19.29 Açılış ve Program 19.30 Uzay Yolu Sürekli fılmin bugiin yayınlanacak olan bölümünde, Atılgan mürettebatı biraz dinlenmeyi hak etmiftir. Bu nedenle tatilyapmak için eğlence gezegenine giderler. Burada düşünülen her şey anında gerçek olmaktadır. Ancak işler beklendiği gibigitmez. Teğmen Uhura kaybolmuştur. RADYODAN SEÇMELER Pazartesi İnsan Deyince 10.40TRT 2 Serpil Kızıldemir'in yapımcıIığını üstlendiği programda zihinsel yetenekler ve unutkanlık konulan ele alınıyor. Konuşmacı Doç. Dr. Kemal Bavülken, unutkanlığın ne zaroan hastalık olarak kabul edilmesi ve neler yapılması gerektiğini anlatıyor. Murtazalık bugün de içimizde Kültür Servisi 2 Haziran 1970 günu yitirdiğimiz, yetmişinci doğum yıldönümünü 15 eylül günü geride bıraktığımız Orhan Kemal, edebiyatınuzın roman ve öykü ustalanndan biri olmasının yanı sıra sinemayla da içli dışlı bir yazardı. Hatta 1963'te yayınlanan "Senaryo Tekniği" adlı bir incelemesi bile var Orhan Kemal'in. Bugune kadar beyazperdeye uyarlanan yapıtları arasında "Suçlo", "Devlet Kuşu", "El Kıa", "Bereketli Topraklar Üzerinde", "Sokaklann Çocuğu", "Vukoat Var", "Sokaklardan Bir Kız" sayılabilir. Orhan Kemal'in ilk kez 1965'te Tunç Başaran tarafından sinemaya uyarlanan "Murtaza" adb romanı, şimdi de Işıl Özgenrürk'ün senaryosu ile Ali Özgentiirk tarafından "Bekçi Murtaza" adıyla beyazperdeye aktarıldı. Filmde Muıiaza'yı Müjdat Gezen canlandjrdı. Öteki rolleri ise Güler Ökten, Halil Ergün, İhsan Yüce, Macit Koper, Orhan Çagman, Menderes SamancıJar ve DamJa Coşkuner paylaştı. Filmin görüntü yönetmenliğini Ertunc Şenkay, çevre düzenlemesini de Sadık Karamustafa üstlendi. Ali Ozgentürk "Bekçi Murtaza"nın çekimini tamamladı: 19.55 tş Dünyası Programda, Tiirkiye'de işsizlik ve istihdam sorunlan ile daha çok nitelikli işçi sorunlan ve kalifıye eleman yetiştirilmesi gerektiği konusunda bilgi veriliyor. 20.30 21.00 21.10 21.20 Haberler Hava Durumu Uykudan Önce Berlin Tüneli Sah Günün İçinden 7.40TRT 1 Alaettin Babçekapılı, Zehra Kurttekin, Suzan Sezar ve Hüseyin Başusta'nın hazırladığı canlı yayınlanan programın bu haftaki bölümünde yine güncel olaylar konu ediliyor. Ünlü Türk Sanat Müziği bestekân A vni Anıl kırkmcı sanat yıü nedeniyle 18 eylülde Izmir Büyük Efes Oteli'nde Emel Saym, Samime Sanay ve Coşkun Sabah'm da katılacağı bir konser verecek. Ankara, İstanbul, Mersin, Bursa, Adana ve Eskişehir'de de çeşitli sanatçılarla birlikte konserler düzenleyeceğini belirten Avni Anıl, bunlardan elde edeceğigeliri Türk musikisini tanıtma ve yasarma amacıyla yayıncıhk alanında kullanacağtnı söyledi. Avni Anıl 40. sanat yılında Özetle Dizinin bugiin yayınlanacak olan 3. bölümünde, SandyAmerikan ordusuyla birlikte Berlin 'e atanmıştır. Boston 'a döneceği sırada Doğu ve Batı Berlin sının kapatılmıştır. Nişanlısı tlsey V Doğu Berlin 'den kaçırmak için tünel kazmayı tasarlayan Sandy, Joachim, Georg, Emerich ve Bruno 'nun yardımı ile tüneli kazmayı bütün zorluklara rağmen başanrlar. Ancak beklenmedik kazada Sandy yaşamını yitirir. Çarşamba Kadın ve Çevresi 10.40TRT 2 Müveddet Çetinok'un hazırladığı programda fabrika işçisi olarak çalışan kadınlann bu işi secmelerinde rol oynayan etkenler inceleniyor. İşçi kadmlarla yapılan röportajlara yer veriliyor. Hacettepe Ûniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu öğretim üyesi Yıldız Ecevit, kadın işçılerle ilgili bir araştırmasının sonuçlarını anlatıyor. 22.05 Konııt Sorunu Üç bölümden oluşan programın bugiin yayınlanacak olan ilk bölümünde, ülkemizdeki konut sorununun ana hatlart üzerinde duruluyor. Ayrtca, ev sahibi, kiracı, müteahhit, kent plancısı gibi konuyla ilgili yakın çevrelerin görüşlerine yer veriliyor. 22.30 Klasik Müzik Konseri Programda, Schumann'ın 2. Senfonisi yer alıyor. 23.20 Haberler 23.30 Kapamş Perşembe İstanbul Festivali'nden 19.12TRT 3 Üstün Duruel'in hazırladığı programda Gülşen Tatun'un Atatürk Kültür Merkezi'nde verdiği flüt resitali yayınlanıyor. İZLEYİCİ GÖZÜYLE Kaç paralık oldu acaba? 1 eylül cumartesi gecesi "Körfezden Esbttüer" adlı programda, Çetin Cengiz Dans Topluluğu'nun üyesi olan genç kızlar, streç mayolannın bacak ktsımlanna saydam tüller iliştirerek "otyantal" benzeri hareketler yaptılar. Oysa biz, 19 Mayıs gösterilehne estetikten yoksun iç donu benzeri giysilerle katılmak zorunda bırakılmtştık. Şimdi soruyorum: Müyonlarca kişinin izlediği bu programla, bizim 19 Mayıs günü zor kurtardığımız namusumuz kaç paralık oldu? ASLJ SA YAR / tstanbul Murtaza bir soytarı nu? "Murtaza", gerçekten de Türk toplumuna ilişkin sosyolojik araştırmalara malzeme olabilecek ölümsüz tipiyle belki de Orhan Kemal'in ustünde en çok konuşulan yapıtlanndan biri. Roman ilk kez 1952'de yayımlanmış. Ama, hiç kuşku yok ki, Munaza'lar toplumumuzda bugün de, hem de çokça yaşıyorlar. Orhan Kemal kendisi şoyle tanımlıyor bu tipi: "Kendi kendime çokluk sormuşumdur: Murtaza, komik bir tip olmakla birlikte, örnegin, bir soytarı rnıdır? Kendi kendime hemen yanıtlamışımdır: Hayır! Peki, nedir Murtaza? Murtaza, bence, elleri üzerinde yürümeyi olağan saymaya başlamış bir toplum, belki de bir dünyada, ayaklan üzerinde yüniyen, başkalannı da böyle yürümeye zorlayan, kendi kendine inanmış bir kişidir..." 1950'LERDES GÜSÜMÜZE Ali Ozgentürk, 1950leri anlatan "Murtaza" romanını günümüzde sinemaya aktanrken, Murtaza tipini sistemli insan arasındaki ilişkiyi kavramanın bir motifı olarak değerlendirdiklerini söylüyor. Filmde Murtaza yı Müjdat Gezen canlandırırken, müdür rolünde de Halil Ergün oynuyor. (Fotoğraf: ENDER ERKEK) ni de şöyle açıklıyor: "Orhan Kemal bizim toplumumuzun rengini, ironisini, insanının tadını çok iyi iletebilen bir yazar. Orhan Kemal, insanımızı bir yazarhk üniforması giymeden Uetiyor bize. Sanki kâğıdın ustünde buram buram insan sıcaklığı sunuyor. Bu zenginlikler sinemacılar açısından canlı bir motif kaynağı. Bu yüzden de, çok başvurulan bir yazar Orhan Kemal." Orhan Kemal'in yapıtlanndan şimdiye kadar uyarlanan filmler için ne düsünüyorsunuz? A.Ö. Bence Orhan Kemalden yola çıkıldığı zaman, onun "zabıt kâtipliği"ni yaparak değil, ondan etkilenerek bir sinema dünyası kurmak daha sağlıklı oiur. Gerçekten sinemaya birçok yapıtı uyarlandı. Pek çoğunu bugün hatırlamıyorum. Ama Orhan Kemal'? yakla^an, onun dünyasmı yansıtan olumlu şeyler yapıldığını biliyorum. Mesela, " Ü ç Tekeriekli Bisiklet", "Devlet Kuşu", "Bereketli Topraklar Üzerinde". Siz "Bekçi Murtaza "da onun dünyasına nasıl yaklaştınız? A.Ö. Roman 1950'lerde geçiyor. Ama bugün geçiyor gibi; hiçbir tedirginlik duymadık. Senaryoda, daha çok, bizim gibi toplumlarda güce sığınma, sistemin parçası olma, insansistem ilişkisinde insanın yaranna değil sistemin yaranna tavır alma biçiminde ortaya çıkıyor olay. Bir karakterin roman tarzında işlenişi değil, bir karakterin belli durumlar karşısındaki komedisi. hayati ve insani olanın tersine bir yapı parçası. Belge Sanatevi'nde ressam Reha Yalmzcık üstüne bir söyleşi düzenlendi. Reha Yalmzcık'm 30 eylül gününe kadar sürecek sergisi dolayısıyla düzenlenen söyleşiye Bertan Onaran, Şahap Balaoğlu, Süleyman Velioğlu ve Hayati Asılyazıcı katılacak. Söyleşi 18 eylül salı günü saat 17.30 'da yapüacak. Sanatevi yöneticisi Semra Dobrucalı, bu tür söyleşüerde sergi açan sanatçüan izleyici ve eleştirmenle karşı karşıya getirmeyi amaçladıklannı vurgulayarak, aynı söyleşilerin bu yıl içinde açılacak Dinçer Erimez, Nedim Günsür ve Emin Çetin Girgin sergilerinde de süreceğini beürtti. Reha Yalmzcık üzerine söyleşi Cumartesi Cumartesiden Pazara 23.00TRT 1 Neşe Bilginer ile Erol Tokay'm ortaklasa hazırladtklan programda çeşitli müzik parçalan yer alıyor. "Dekoratör Müşteri" adlı parodiyi Altan Erbulak ile Ayşen Gnıda oynuyor. Pazar İstanbul Festivali'nden 23.00TRT 3 Neşe Bilginer'in yayına haarladığı programda festival çerçevesinde Atatürk Kültür Merkezi'nde Barruoco'nun verdiği konser yayınlanıyor. Murtazalık bir kurunı 1950lerden bu yana Murlaza tipinde bir degisiklik yok mu? A.Ö. Bizim aslında romandan yola çıkışımız bir tür esinlenme. Romanla yolculuğumuz uzun sürmedi. Roman çok farklı. Biz, Orhan Kemal'in Murtaza tipini değerlendirdik, yorumladık. Murtaza atipik biri değil, bugün de var tabii. Murtazalık bir kurum, bir motif, sistem ile insan arasındaki ilişkiyi kavramamıza yarayan bir motif. İnsanın sistemin bir parçasına dönüşmesi, sistemi savunması, sistemin bir tür bulasıcı hastalık gibi insanı Murtazalığa dönüştürmesi ve Murtazalığın yayılması. Murtaza abartıJmış bir tip değil, aksine çok yaygın; her insanda RADYO TRTI 05.00 Açdış, program ve kısa haberler 05.05 Ezgi kervanı. 05.30 Şarkılar ve oyun havalan. 06.00 Köye haberler. 06.10 Bölgesel yayın. 06.30 Günaydın. 07.30 Haberler. 07.40 Günün içinden. 10.00 Arkası yann. 10.20 Reklamlar. 11.00 Kısa haberler. 11.05Türkçe sözlü hafif müzik. 11.20 Şarktlar. 11.40 Bizden size halk müziği. 12.00 Kısa haberler. 12.05 Reklamlar. 12.10 öğle üzeri. 12.55 Reklamlar ve radyo programlan. 13.00 Haberler. 13.15 Hafif müzik. 13.30 Bölgesel yayın ve reklamlar. 14.45 Hafif müzik. 15.00 Kısa haberler. 15.05 ögleden sonra. 16.00 Kısa haberler. 16.05 Turküler ve oyun havalan. 16.25 Şarkılar. 16.45 Hafif müzik. 17.00 Kısa haberler. 17.05 Köyıimüz köylümüz. 17.25 Bölgesel yayın ve reklamlar. 18.00 Çocuk babçesi. 18.15 Haftanın çocuk şarkısı. 18.20 Karma fasıl heyetinden yegâh faslı. 18.50 Hafif müzik ve reklamlar. 19.00 Haberler ve olaylann içinden. 20.00 Turküler geçidi. 20.20 Hatıralardaki müzik. 21.00 Kısa haberler. 21.05 Türk Sanat Müziği dinleyici istekJeri. 21.35 Türk Halk Müziği Erkekler Tophılugu. 22.00 Çeşitli sololar. 22.25 Turküler. 22.40 Şarkılar. 23.00 Haberler. 23.15 Gecenin içinden. 00.55 Günün haberlerinden özetler. 01.00 Program ve kapamş. Şarkılar. 10.40 tnsan deyince. 11.00 Yurttan sesler. 11.30 Hafif müzik. 11.45 Şarkılar. 12.00 Ankara Radyosu Çoksesli Korosu. 12.15 Türküler. 12.30 Beraber ve solo şarkılar. 13.00 Haberler. 13.15 Saz eserleri. 13.30 Hafif müzik. 13.45 Şarkılar. 14.00 İlden ile türkülerinüz. 1430 Yabancı dil öğrenelim. 15.30 Küçük konser. 16.00 Şarkılar. 16.20 Arkası yann. 16.40 TürküJerden bir demet. 17.00 Küçük koro. 17.30 Küçük konser. 18.00 Şarkılar. 18.15 Hafif müzik. 18.30 Edebiyatımızdan seçmeler. 19.00 Haberler ve olaylann içinden. 20.00Küçük konser. 20.30Yabancı dil öğrenelim. 21.30 Hafif müzik. 21.45 Şarkılar. 22.00 Türküler. 22.15 Turkçe sözlü hafif müzik. 22.30 Bir roraan / Bir yazardan hikâyeler. 22.45 Türküler. 23.00 Haberier. 23.15 Beraber ve solo şarkılar. 23.40 Hafif Müzik. 23.55 Sevilen eserler. 00.55 Program ve kapamş. 07.00 Açılış ve progTam. 07.02 Güne başlarken. 08.00 Sabah konseri. 09.00 Türkçe haberler. 09.03 Jon Anderson'ın Song Of Seven albümü 09.30 Barok müzik. 10.00 Müzik dünyası. 11.00 Öğleye doğru. 12.00 Haberler. 12.12 Bir albüm. 13.00 Konser saati. 14 J 0 Klasik Türk Müziği Korosu. 15.00 Muzikli dakikalar. 16.00 Günün konseri. 17.00 Haberler. 17.12 Sizler için. 18.00 Müzik kervanı. 19.00 Haberler. 19.12 Akşam konseri. 20.15 Hafif müzik. 20.30 Caz sanatı. 21.00 Müzik sohbetleri. 22.00 Haberler. 22.12 Gecenin getirdikleri. 23.00 Pazanesi konseri. 24.00 Gece ve müzik. 01.00 Pîugram ve kapamş. Aydm Gün "Macbeth"i 20 yıl sonra yeniden sahneliyor Kültür Servisi İstanbul Devlet Opera ve Balesi 17 kasımda "Macbeth'M sahnelemeye başbyor. Verdi'nin bu ünlü operasını 20 yıl önce Tepebaşı Tiyatrosu'nda olduğu gibi yine Aydın Gün sahneye koyuyor. Macbeth'i de 20 yıl önce olduğu gibi yine bariton Mete Uğur canlandınyor. Beş yıl aradan sonra "Macbeth"le İstanbul Devlet Opera ve Balesi'ne dönen Aydın Gün, "Bununla birlikte üçüncü kez Macbeth sahneliyorum" diyor: "Yorumda pek farklılık olmamakla birlikte bu kez teknik olanakları çok daba iyi. Sanatçılann sağlay acağı katkıyla, sahnenin, ışıklann kısaca teknik olanaklann birleşecegi bir çalışma olacak." Daha önce tiyatroya, sinemaya da uyarlanan operada Macbeth'i Mete Uğur'la dönüşümlü olarak Seyit Ahmet Yıldız, Lady Macbeth'i Remziye Alper ve Melek Çeliktaş canlandınyorlar. Orkestra'yı Ottavio Züno'yla dönüşümlü olarak Cem Mansur'un yöneteceği, dekorlarını Acar Başkut, kostümlerini Osman Şengezer'in yaptığı "Macbeth"de öteki rolleri Suat Ankan, Nejat Pınaroğlu, Leon Asteris, Cioacchino Citto, Timur Doganay, Onur Gonenli, Zuhal Dinçer ve Yüksel Örses paylaşıyor. Koroyu ise Gökçen Koray yönetiyor. Yazdışından 32 yıl sonra Peki, beyazperdede nasıl bir Murtaza izleyecektik? Yazılışından otuz iki yıl sonra, Ali Özgentürk nasıl uyarlarruştı "Murtaza"yı beyazperdeye? Ozgentürk, her şeyden önce, "Sinemacılar için çok çekici, canlı ve zengin bir insan dünyası var," diyor Orhan Kemal için. Nedeni '' Yedînci Cennet'' adlı filmdeki roUiyle 1927yılında "En tyi Kadın Oyuncu" seçilen ve Oscar Senaryodaki alan Janet Gaynor öldü. "Şayaklaşım fak", "Sokak Meleği", "Talih Yıldızı", "Carolina", "Bir YılÖte yandan, "Bekçi Murta dız Doğuyor" ve "Genç Gönülza"nın senaryosu, gerçekten de ler" gibi fümlerde oynayan sa1984 yılında bir Murtaza getire natçı 77 yasındaydı. cek beyazperdeye. Son yıllarm birçok güncel olayı malzeme olmuş "Bekçi Murtaza "ya. Bir de, senaryoda, Murtaza'nın Murtazalığını vurgulayacak yan tipler oluşturulmuş. Filmin şenaryosu Ankara Devlet Opera ve Balesi nu gerçekleştiren Işıl Ozgentürk 19841985 sezonunu Kuzey Kıbns Türk CumhuriyetVnde gerşöyle dile getiriyor bunu: "Orhan Kemal'in 'Murtaza' çekleştirecek Bale Festivali çersını senaryo haline getirmek çok çevesinde vereceği temsillerle güç ve güzel bir iş. 'Murtaza', açacak. 17 eylülde Gime Kalesi'klasik bir hikâye gibi de senar nde "Deli Dumrul"u sahneleyeyolaştınlabilirdi. Çünkü melod cek olan Devlet Opera ve Baleram kalıplan taşıyan bir hikâye. si, oyunu daha sonra Güzelyurt Bir adam kendi düşüncelerinden Açıkhava Tiyatrosu ile Magosa ötürü kızının ölümüne yol açı Salamis Harabeleri'nde yineleyeyor. Bu, başlı başına bir melod cek. (THA) ram içeren bir durum. Ama senaryoda çe>Temizdeki Murtaza'lara çagrışımlar göndermek amaçlanıyor. Bir ögretmen de, bir işadamı da, bir sanatçı da, sıradan bir insan da kendisini bulabilmeliydi Murtaza'da. Çünkü Murtazalık bir noktadan sonra kitlelerin sonınudur." Janet Gaynor öldü Ankara Devlet Opera ve Balesi HE!»ÜNGW4Y VE KURTULUŞ SAVAŞIMIZ HAZIRIA\A\.,M/.V TRTIH 29 eylül sabahı Sirkeci Garı'nda "Wrl • 1 1922 yılının eylül ayında Hemingtvay Almanya'ya, Karaormanlar bölgesine gider. Savaş sonu Almanya'sı üzerine gazetesine gönderdiği dizi yazılar ilgi toplar. Cenevre Konferansı'nı izlemiştir. Gene o günlerde ünlü Fransız devlet adamı Clemenceau ile yaptığı bir konuşma, genç gazetecinin büyük başansı olarak alkışlanır. 23 eylül günü, "Toronto Dail> Star'ın Yazı Işleri Müdürü John Bone'dan acele bir telgraf alır. Bone, Hemingvvay'den hemen İstanbul'a gitmesini istemektedir. Anadolu'da Yunan ordusu bozguna uğramış, Türk ordusu Izmir'i 9 eylülde geri almıştır. 14 eylül günü şehirde yangın çıkmıştır, iki taraf da suçu birbirinin üzerine atmaktadır. Günün konusu, Türklerin Çanakkale ve İstanbul boğazlannı, yani "tarafsız" (!) bölgeyi de işgal etmeye kalkıp kalkmayacaklan, İstanbul'a girip girmeyecekleri sorunudur... Lloyd George, Çanakkale'de Ingiliz mevzilerine gelip dayanan Türk ordusuna karşı sömürge askerlerini ve CommonweaJth hükümetlerini yardıma cağıran ateşli söylevler çekmekte, Mustafa Kemal hiçbir ödüne yanaşmamaktadır. Hemingway'in deyimiyle, "Kemal'in İstanbul'a saldırması gün meselesidir".. B j ^ ^ TRT n 07.00 Açılış ve program. 07.02 Solistlerden seçmeler. 07.30 Haberler 07.40 Turküler ve oyun havalan 08.00 Sabab için müzik. 09.00 Şarkılar. 09.15 Tarihte bu hafta. 09.30 Sabah konseri. 10.00 Turküler. 10.20 BULMACA istanbul Devlet Opera ve Balesi 13 kasımda perdelerini açıyor Kültür Servisi İstanbul Devlet Opera ve Balesi'nin 198485 sezonu programı belli oldu. 20 ekim 10 kasım tarihleri arasında yeni ışık sisteminin yerleştirilmesi ve çalıştırma eğitimi nedeniyle Atatürk Kültür Merkezi temsillere kapalı olacağı için, 13 kasımda perdelerini açacak olan îstanbul Opera ve Balesi'nin programı şöyle: L. Minkus'un "Bayadere", R. Korsakov'un "Şehrazat", F. Amirov'un "1001 Gece", Çaykovsky'nin "Kuğu Gölü" baleleriyle; G.Verdi'nin "Macbeth", "Atilla" ve "La Traviata", Rossini'nin İl Signor Bruschino", G.Donizetti'nin "il Campanello", G.Puccini'nin " M . Butterfly" ve "La Boheme", J. Offenbacb'ın "Hoffmanın Öyküleri" G. Rossini'nin "Cezayirde Bir İtalyan Kızı", C.C. Menotti'nin "Telefon" Çaykovsky'nin "Maça Kızı" operaları ve J.Strauss'un "Yarasa" opereti. SAVAŞ MUHABIRİ Çok genç yaşta gazeteciliğe başlayan Hemingway, Yunan bozgununu izlemek üzere Paris'ten trenle hareket eder. O sıralar 23 yaşında, dikkati çeken bir gazetecidir. lar alacağı bu kısa telgraf haberleri için Hemingway, 1934'te "Esauire" dergisinde şöyle der: "Mason'a pek fazla bir şey gönderdim sayılmaz. Şu tiirden tümcelerdi bunlar: Kemal İzmir yangınında Rumları suçladı. Ajans bulteninde şu hale giriyordu: Mustafa Kemal, dün muhabirimize verdiği özel bir demeçte Türk ordusunun İzmir yangınında payı olduğu şeklindeki iddiaları şiddetle yalanlamış ve sözlerine devamla, 'Yangın, Türk öncü birliklerinin şehre girişinden önce Yunan artçı birlikleri tarafından çıkarılmıştır' demiştir. Muhabirimizin edindiği bilgiye göre... Ne eğlenceli, değil mi?" çalanır. Hemingwa), yolcuiuğun hiç de iyi başlamadığını düşünür. Sofya Gan'nda kısa bir duraklamadan yararlanıp gazeteye ilk haberini elle yazıp yollar. Hadley'e de bir sürü kartpostal göndermeyi unutmaz. 29 eylül sabahı tren Sirkeci Gan'na varır. Ertesi gün, "Toronto Daily SUr'da şu bildiri çıkacaktır: "Büyuk savaşta Italyan ordusu saflannda çarpışan ve Balkanlar ve Ortadoğu üzerine derin uzmanlığıyla tanınan Mr. Hemingway, gazetemizin özel temsilcisi olarak İstanbul'a varmıştır." "Daily Star"m aynı günkü sayısında, "Kemal'in İstanbul saldinsmin gerçekleşmesi durumunda, bunun yeni bir dünya savaşına neden olabileceği" konulu bir inceleme yer alır. relerden nerelere gelmistir acarelerden nerelere gelmistir acaba? Önce, bazı insanlann yaşamlannın buzdağma benzediğini, görünen bölümünün görünmeyenin sekizde biri olduğunu belirtmekte yarar var. Hemingway için de aynı şey söyienebilir. Üç savaş, dört evlilik, arslan ve kaplan avlan, kılıçbalığı peşinde okyanuslan arşınlamalar, boğa güreşleri ve içki masalarında geçen geceler... Ama bir Hemingway romanını açar, ya da öykülerinden birine göz atarsak hüzünlü bir şarkı, sonsuz bir hüzün dikkati çeker. Bir Fransız yazar ve eleştirmeninin, artık yaşamayan büyük usta MaxPol Fouchet'nin deyimiyle, göbeğinde "unutmabeni" çiçeği olan bir güreşçi midir Hemingway? Chicago yakınlanndaki Oak Park'da, 21 Temmuz 1899 günü başlar bu ilginç kişinin serüveni. Hali vakti yerinde olan doktor babanın evinde günler rahat, sorunsuzdur. Küçük Ernest'in ilk sözlerinden biri, "Ben hiçbir şeyden korkmam," olur. Küçük çocuk yaz ayları boyunca, usta bir avcı ve balıkçı olan babasından çok şey öğrenir. 10 yaşına bastığında babası ona ilk tüfeğini armağan eder. Annesinin armağanı olan çello, onu tüfek kadar etkilemeyecek, Ernest Hemingvvay sanatçı olacaktır, ama annesinin dilediği türde bir sanatçı değil. ! v .«Jm / Yaşar Çallı Makedonya TVsinde" Yugoslavya'nın Makedonya Cumhuriyeti Televizyonu 'nda ressam Yaşar Çallı ile ilgili yirmi dakikalık bir Türkçe program yayımlandı. Makedonya'nın Uluslararası Strumiça Plastik Sanatlar Kolonisi tarafından Yugoslavya 'ya davet edilen Çallı, bir ay süreyle bu ülkede kaldı. Uluslararası ortak çalışma alanlan olarak nitelendirilen Kolonide, çeşitli ülkelerden gelen sanatçüar bir ay süreyle çahşmalannı sürdürüyor, seminerler veriyor, öteki ülke sanatçılanyla bilgi ahşverişinde bulunuyorlar. Perge'de kazı, Side'de onarım Tek kelime söylemeden Hemingway bu yeni görevi memnunlukla karşılar. Üzerinden henüz dört yıl geçmiş savaş anıları, macera tutkusu onu heyecanlandırmıştır. Eşi Hadley, tehlikeli bölgeye gitmesine karşı çıkar. Kavga ederler ve üç gün konuşmazlar. Daha sonra Hadley, "Bu yüzden çok acı çekti, ama bareket günü gelince bana bir tek sözcük bile söylemeden trene atlayıp gitti" diyecektir. Paris'ten hareketinden önce, International News Service Ajansı'nm Paris bürosundan Frank Mason'la yemek yerler. Mason'un anılarına göre Ernest, "heyecandan yerinde duramamaktadır". Yemek sırasında aralarında gizli bir anlaşma yaparlar. Hemingtvay Istanbul'dan Mason'a da telgraf haberleri gönderecek, Unlu W. Randolph Hearst tröstüne bağlı INS de bunlan genişleterek New York'a geçecektir. Sözcük başına 3 do İlk ve ikinci ölfl Babasıyla birlikte hasta ziyaretine gittiği gecelerin birinde, ilk kez bir ölü görecektir. îtalya'da, Birinci Dunya Savası'nın sonlarında, 18 yaşına doğru karşılaşacaktır ikinci kez ölümle. "Kansas City Star" gazetesinde çalışmaya başlamış, gonüllu olarak ABD ordusuna katılmak istemişse de, gözleri bozuk olduğundan kabul edilmemiş, ama ne yapıp edip Kızılhaç'ta görev alabilmiştir. Parçalanmış ölüleri toplar, ön saf lardaki askerlere çikolata ve sigara dağıtır. Ama bir makineli tüfeğin yaylım ateşi bacaklannı biçince savaş onun için sona erer. Hastanede Agnes von Kurowsky adlı bir hemşireye âşık olur. Ancak kadının bir başkasını sevdiğini öğrenecek ve bacaklarından çıkanlan 28 şarapnel parçasının acısma bir de bu ilk aşkın sızısı eklenecektir. SOLDAN SAGA 1/ Cebdilank'ın Batı dillerindeki adı. 2/ Halk dilinde kurnaz, acıkgöz... Nijerya'mn para birimi. 3/ Ilişkin, ait... tsim. 4/ Bir ideolojinin önde gelen temsilcisi, kuramcısı ya da öğretmeni. 5/ Hayati sıvı... Vilayet... Kalsiyumun sirngesi. 6/ Orta Karadeniz'de bir dağ arası. 7/ Akla ve gerçeğe aykın... Rey. 8/ Bir işaret sıfatı... Sahip... Yankı. 9/ Sporda haarlık, alıştınna. YUKAR1DAN AŞAGlYA 1/ Türk tiyatro tarihinde önemli bir yeri bulunan ve lstanbul'da 18611884 yıllan arasında birçok oyuna sahne olan tiyatro binası. 2/ ÜlJcesinde basbakanhk görevinde de bulunmuş olan Hayato önadlı Japon devlet adamı... Sıkıntı. 3/ Bir yapıtın başına konulan, yetkili bir kimsenin yazdığı övücü tanıtma yazısı. 4/ Çin ve Japonya'da oynanan bir çeşit satranç... Yüzyıl. 5/ Yapraa bo yalann üretiminde kullanılan ve çivit bitkisinden ya da taşkömüründen pkanlan bir sıvı... Üç. 6/ Yapağıdan çıkanlan ve merhem yapımında kullanılan sanmürak bir yag. 7/ Boru sesi... tlaç. 8/ Mesafe... SSCB'de bir ınnak... 9/ Isın ya da tanecik yayımı. Antalya'nın Aksu bucağı yakınlanndaki Perge antik kentinde Prof. Dr. Jale Inan başkanuğmda yapılan arkeolojik kazüarda dört mermer havuz ortaya çıkanldı. M.Ö. 12. yüzyuda Troya savaşından dönen Kalohas, Mopsos ve Rikos adlı kişiler tarafından kurulduğu sanılan Perge kentinde dört mermer havuz dışında, sütunlu caddenin kuzeye doğru genişleyen tarafında da doktor muayenehanesi olduğu anlaştlan bir bölüm ortaya çıkanldı. Bu bölümde doktora ait aletleri bulmak için araştırmalann sürdüğü belirtildi. Prof. Dr. Jale İnan, Perge kazıiarının dışında Manavgat ilçesine bağlı antik Side kentinde de Apollon Tapınağı ile "Agora"pazaryerinin onarıldığını söyleyerek buradaki Zafer Takı 'nm ikinci sütununun da dikildiğini ve Agora 'daki dükkânlann ortaya çıkanldığını belirtti. (a.a.) Çorum tiyatroya kavııştu İyi başlamayan bir yolculuk Hemingway, 25 Eylül 1922 akşamı Paris'ten trene biner. Gare de Lyon'a gelirken bindiği taksinin sürücüsü sarhoştur, valizini arabadan düşürür. Corona marka yazı makinesi par Fırtınalı bir yaşamöyküsti Kimdir o sıra 23 yaşında olan bu Hemingv«ay? Fırtınalı yaşamıyla ünlü bu büyük yazar.ne SCRECEK " Çorum, 1984198S döneminde bir Devlet Tiyatrosu 'na kavuştu. 18 eylül salı günü hizmete girecek olan Çorum Devlet Tiyatrosu, perdelerini Nezihe Araz'ın "BozkırGüzellemesi' adhoyunuyla açılıyor. 18 ve 19 eylül günleri sergilenecek oyunun yönetmeni Y. Kenan Işık. Çorum Devlet Tiyatrosu, Erzurum, Elazığ, Konya ve Bolutiyatrolangibi "surekli turne sahnesi" olarak hizmet verecek. (ANKA)