Katalog

Modaya uygun giyim 70 binden başkyor MERAL TAMER Hazır giyim piyasası kış sezonuna yüzde 3050 zamlı fiyatlarla giriyor. Büyük hazır giyim mağazalannın raflarını süslemeye başlayan kışhk giysilerin etiketlerine göz atıldığında, cüzdanda 7075 bin lira yoksa modaya uygun giyinmenin "hayal" olduğu ortaya çıkıyor. Vakko, Beymen, Titiz. Atalar ve IGS gibi fırma imajımn ağır bastığı büyük hazır giyim mağazalannın kış sezonu fıyatları, mutfak masrafı, ulaşım, kira, çocukların okul masrafları vs. çıktıktan sonra cüzdanında giyim için kişi başına 7075 bin lira ayırabilene "buyur gel" diyor. Örneğin Atalar'dan giyinmek isteyen bir erkek, bir takım elbise, içine bir gömlek, bir kravat, bir kemer, ayağına da bir ayakkabı alacak otsa kasaya uğradığında yaklaşık 75 bin lira ödemesi gerek. Erkek için aynı giyeceklerin Beymen ya da Vakko'daki bedeli 115120 bin liraya dayanıyor. Hele bir de gömlek ipek olursa yukarıdaki rakama 3030 bin lira daha eklemek gerekiyor. (Tabloda yer alan fîyatlar söz konusu mağazalardaki ipek giysileri içenniyor. Saf ipek kumaştan dikilmiş gömlek ve elbiselerin kış sezonu fiyatları ise gömlek ve bluzlarda 4045 bin, elbiselerde ise 90100 lira dolaylannda bulunuyor.) Bir hanımı aynı mağazalardan giydirmek istersek Atalar'dan bir tayyor, içine bir bluz, ayağına ayakkabı ve bir de çanta alacak olan hanımın evden çıkarken cüzdanına 7580 bin lira koyması gerekiyor. Aynı hanım, Beymen ya da Vakko'dan bir tayyör, içine bir bluz, ayağına bir ayakkabı ve ona uygun bir çanta satın almak isterse cüzdanına koyacağı 100 bin liranın bile bu iş için yetmeyebileceği ortaya çıkıyor. Istanbul'un çeşitli semtlerindeki konfeksiyon mağazalarını dolaştığımızda gerçi hâlâ vitrinlerde rengarenk yazlık giysiler ve indirimli fiyatları müşterinin gözüne sokmak istercesine büyütülmüş koskocaman etiketler ağır basıyor. Konfeksiyon mağazalannın özellikle küçük ve orta boy olanları ve moda konusunda iddialı olmayanları, havalann sıcak gitmesinden ve Arap turist bolluğundan yararlanarak ellerindeki yazlık malları tüketme çabası içinde görünüyorlar. Hatta kış sezonunu eylül başında açan büyük hazır giyim mağazalannın bir bölümünde bile bir yanda kış sezonunun malları raflardaki yerlerini alırken, diğer yanda yazlık giysiler hâlâ müşteri beküyor. Zaten tabloda yer alan hazır giyim mağazalannın bir bölümünde de kışhk malların tümü satışa sunulmuş değil. Ancak kumaşın cinsine, metrajına, modele ve dikişin kalitesine göre fiyatlar belirlenmiş, listeler hazırlanmış. Dolayısıyla çeşitlerin tümü raflara yerleşmemış olsa da, mağaza müdüru'nden fiyatları almak mümkün. Nitekim biz de öyle yaptık ve boylelikle tablomuza tamamlayabildik. Tablodaki rakamlara bakarak, "Bu kış da çıplak kaldık, Bo astronomik fiyatlarla tek çöp alamayız" diye bir sonuç çıkarmak kuşkusuz yanıltıcı olur. Çünkü henüz yazlık mallannı ellerinden çıkarmaya uğraşan harcıı âlem konfeksiyon piyasasında kışın yine 2 bin 3 bin liraya etekler, 15002 bin liraya bluzlar bulunabileceğinden kimsenin kuşkusu olmasın. 23 bin liraya etek olacağı gibi, 4 5 bin liraya da, 67 bin liraya d etek olacak ve kimin kesesi hangısine elverirse onu ahp giyecek. Zaten konfeksiyon piyasasında bir fiyat karşılaştırması yapmak hemen hemen olanaksız. Çünkü giysinin dizaynından rengine, kumaşın kalitesinden metrajına ve dikişin kalitesine hatta uretilen giysinin adedine kadar pek çok değişik etken maliyeti belirliyor ve bu maliyet üçbinlerde de, yuzbinlerde de olabiüyor. 13 EYLÜL 1984 EKONOMİ CUMHURtYET/9 IŞÇININ EVRENCVDEN $ÜKRAN KETENCİ Hazır giyim piyasası kış sezonuna yüzde 3050 zamlı giriyor. Firma imajı ağır basan büyük mağazalar "iddialı" fiyatlar ve modellerle sezonu açtı Hak Alacakları ve İf laslar Arka arkaya patlak veren >neni gelişmeler işçilerin işverenlerde kalan alacakları konusunda alınacak önlemlerin daha fazla oyalanmaması gereğını sergıliyor Ekonomik çarklann lyi dönrmediği, zincirleme borçlanmaların büyüdüğü bir ortamda, hate edilmiş işçi alacaklarını ayrı ve daha ciddı bir sorun olarak gormemek, sosyalsiyasal sonuçları açısından önemli bir yan kjıdır. Günlük kazancı ile yaşayan ışçinin, emeğinın karşılığını alamaması, hıçbır birıkimi olmayan ışçı aılesinin doğrudar açlığa mahkum edilmesi demektir. Diğer alacak borç hesaplarından çok farklı bir önemi ve ışlevı olduğu ıçindir k'ı, ışçinin ücreti ödenmeden çalıştırılması, (angarya) anayasal suç n»teliğini kazanmıştır. Son ayların gazete koleksıyonlanndan ciddı bir haber taraması yapmaya kalkarsanız, csk sıradan ve doğal bir olaymış gibi küçük küçük verilen haberterden, ışçılerın hak edilmiş alacaklarını çok yaygın bir bıçiTide alamadıklarını görürsünüz. Türkİş 1. Bölge Temsılcıliği'n'n yaptığı bir saptamaya göre, sadece istanbul'da 178 ışyer nde çalışan 13 bin 600 ışçiye işverenler tarafından çeşitli nedenlerle ücret ve sosyal haklarından doğan alacakları ödenmemiştır. Alacaklarını alamayan işçiler arasında bir yıl ve oncan da uzun süredir 5 kuruş dahi alamayanlar vardır. Bu toplaiıa, geçmış yıllardan kalan birçok alacaklar ya da başka sendikalarla örgütlü ve örgütsüz işçiler dahil değildir. İşçilerin hak edilmıs alaca^Iarı için, toplu hak uyuşmazlığı nedeni ile, 1963 yasalarına göre "hak grevine" gidebilme hakları vardı. Yeni yasal düzenletıe içinde ise "hak grevi" yasaklandı. Toplu hak alacakları ic n 2822 sayılı yasanın 60 ve 61. maddeleri ile getırilen onlerr er, ış mahkemelerinde açılacak davalar ve bunlann temyiz edilmesı halinde yenilenecek davalarda 2 ay içinde karar veri mcsı zorunluluğundan ibaret. Bir de borçluluğa karar verilmesı halinde, ödemeye yükümlü tarafın ödemeyi geciktirdiğı süreler için geçerlı faiz oranından ek ödeme yapması öngöruluyor. Yasa tartışmaları sırasında, işcinin hak edilmiş alacakları için alınan yasal önlemlerin çok yetersiz kaldığı, cıddi yeni önlemler gerektığı sayısız kez vurgulanmıştı Yaygınlaşan uygulamalar yasada ne kadar ciddı boşluklar olduğunu daha açık ortaya koymaktadır. Herşeyden dnce işçınin çalışmaya devam ettiği ve çalışmak zorunluluğDnu, gereksınmesını duyduğu iş yerine karşı dava açmasını beklemek gerçeğe aykmdır. İş yerinde cezalandırma, işini yit rme kaygısı davayla hak arama yolunun ilk önemli engelidir Daha önemli engel ise dava açmak, avukat tutmak için parabulma, aylar yıllar mahkeme sonucu bekleme, mahkeme kapılarında sürünme sorunudur. Yasanın sınırlayıcı sürelerıne rağmen, uygulamada mahkemeler aylar değıl, yıllar içinde sonuclanmamaktadır. Alacakları için dava acmaya cesaret edebi miş işçi sayısı ise çok sınırlıdır. Bir de aylarca hak edilmiş ücret ve sosyal alacaklar ödenmeden işçiler oyalanıp. sonradan iflasa gıtme uygulamaları çoğunluktadır. Bildiğımiz kadar tle ıflas masasında alacağını alabilmiş işçi hemen hemen ya< gibidir Hileli, hilesiz ıflasların çok artması üzerine, 1931 'ce yürürlüğe girmış İcraİflas Yasası'nda işçi lehıne yapılmal» ıstenen değişikliğe gelince, daha önce de vurgulamışttk , iiaslarda işçi alacaklannm birincı sıraya alınması, olumlu bir adımdır. ancak işçinin sorununu çözemeyecektir. Çünkü işçiler bugune kadar hiçbir iflas masasında, 1. sırada olan son 6 aylık ücret alacaklarını da alamamıslardır Yasaya gore 6. sırada olan kıdem tazminatı ve diğer alacaklannm 1. sıraya aktarılması, bu anlamda alacaklarının alınabılmesı ışlevinı sağlamayacaktır İstanbul'daki iflas masalanna düşmüş, aylar yıllardır açlığa mahkum edilmiş işçiler ve avukatlarının Mecl s Türkİş ve Adalet Bakanlığı'na yaptıklan yazılı başvurularda vurgulanan bir gerçek asla göz ardı edılmemelidir. İşçiler veavukatları iflas kararı almak isteyen işverenlerın iflastan kısa bir süre önce diğer alacaklılara ve ışçilere para kalmaması için fabrıka ve malları üzerine kendi istedıklerı kışilere ipotek koydu'duklarını belirtmektedirler. Önlem olarak iflastan iki yıl on;esıne kadar konulmuş ipoteklenn alacaklarda ön sıraya gecememesi için yasal düzenleme önermektedirler. Hak edilmiş alacakları ödenmeyen işçi sadece bu alacakları ödenmedıği ıçın açlığa mahkum edilmemiştır. Aynı zamanda bu alacakları nedeni ile esyeri ile ılışkısini koparamadığından, bir başka işte sıgortalı calışma şansı da yoktur. işçi ve aılesinin mağduriyetinın boyuru ile bağlantılı, sosyalsiyasal sonuçları göz ardı edilmeden hak alacakları ve iflaslar konusunda ciddi yasal düzenlemeler acil olarak gündeme gelmelidir. Buyuk hazır giyim magazaları neyı kaça satıyor? VAKKO ERKEK GİYİMİ Takım elbise Pantolon Tek ceket Gömlek Triko Pardesü Palto Ayakkabı KADIN GİYİMİ Elbise Bluz Etek Triko Tayyör Pöpiyes Pantolon Pardesü Palto Ayakkabı Kabancekeı 67.000 9.500 29.500 24.500 79.500 24.500 59.000 24.500 59.500 78.000 12.500 35.000 59.500 82.500 26.500 98.000 27.500 74.500 41.000 15.000 27.000 16.000 50.000 26.000 33.000 19.000 50.000 67.000 33.000 40.000 30.000 65.000 45.000 79.000 24.000 70.000 6.000 7.000 6.500 9.000 19.500 5.500 19.000 8.000 12.000 15.800 11.000 21.000 16.000 48.500 19.000 39.000 9.000 16.000 19.500 9.900 12.300 14.000 30.000 13.500 19.500 8.500 21.000 21.000 18.000 19.900 29.900 45.000 18.000 24.000 9.900 28.000 Henüz 13.350 8.625 9.600 22.350 6.375 14.950 Yok 14.250 15.750 10.500 24.450 14.250 19.250 En az 82.000 22.500 57.500 5.900 19.500 83.000 24.500 En çok 89.500 24.500 59.000 8.500 32.500 85.000 26.500 BEYMEN En az 65.000 20.000 45.000 7.500 17.000 40.000 21.000 En çok 75.000 20.000 50.000 7.500 30.000 65.000 22.000 En az 44.500 8.700 23.500 3.400 7.500 19.000 11.000 TİTİZ En çok 48.500 19.000 27.500 4.300 12.500 20.000 11.500 ATALAR En az 41.000 7.500 28.000 5.900 6.300 Henüz 12.400 En çok 49.000 14.400 34.000 5.900 26.500 vok 16.900 İGS En az En çok 35.000 9.000 25.000 4.000 6.450 15.000 9.000 49.000 15.000 35.000 6.000 8.320 30.000 9.000 NOT: Yukanda yer alan fiyatlara ipek giysiler dahil degildir. Günün aynası Iran, akreditifleri açmaya başladı İSTANBUL (THA) lranlı ithalatçılarla yaptıklan bağlantıların üzerinden aylar geçmesine karşın bir türlü gelmeyen akreditiflerin, Devlet Bakanı İsmail özdağlar'ın bir süre önce Iran'a giderek yaptığı temaslardan sonra gelmeye başladığı bildirildi. Küçük ve Ortaboy îhracatçılar Derneği Kurucu Heyeti'nden Mnrat Vargı, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, akreditiflerin gelmesiyle Iran'a göndermek için depolarda bekletilen mallann nihayet ihraç edilebileceğini söyledi. Murat Vargı, şöyle dedi: "tran'ın aylardan beri bizi oyalaması nedeniyle ihracatçılar artık akreditiflerden umudunu kesmişti. Ancak Devlel Bakanı İsmail Özdağlar'ın İran'a giderek akreditiflerin gelmesini saglamak için temasa geçmesi, bu soruna çözüm getirdi. Gelmeye başlayan akreditiflerin sayısı önümüzdeki giinlerde sanıyorum artacak. Ne var ki, akreditiflerin bu denli gecikmesi, yıl sonuna kadar İran'a yapüması hedeflenen 1 milyar dolarlık ihracat miktarının gerçekleşmesini engelledi. Ancak, yine de bu gelişmeyi olumlu karşılıyoruz." Kuzey Kore yubancı sermayeye açıhyor Şimdiye kadar "kendi kendine yeterli olmayı" şiar edinen Kuzey Kore yönetimi, Yabancı Sermayeyi Teşvik Yasası çıkardı. Yasa uyannca yabancı şirketlerle ortakhğa da gidilecek. Ekonomi Servisi Kuzey Kore de yabancı sermayeye açıhyor. Kuzey Kore parlamentosu tarafından kabul edilen bir yasaya göre, yabancı şirketler sanayi, inşaat, teknoloji ve turizm alanlanna yatırım konusunda teşvik edilecekler. "Herald Tribune" gazetesinin haberine göre, şimdiye kadar "kendi kendine yeterli"Iiği şiar edinen Kuzey Kore yönetimi dışa açılma yönünde önemli adımlar atmaya başladı. Bu konuda çıkanlan yabancı sermayeyi teşvik yasası, yabancı şirketlerle ortak yatınm olanağı da getiriyor. Yasa uyannca yabancı şirketlerin mal varhklan ve kârlan sıkı bir biçimde korunacak. Ülkede faaliyet gösterecek yabancıların kâr ve ücretleri vergilendirilecek, ancak bunlann dışan götürülmesine olanak tanınacak. Kuzey Kore pazarının ve yönetiminin Batı nezdinde güvensiz oluşu ve ülkenin 1978 yılında düştuğü borç çıkmazı nedeniyle yabancı şirketlerin karan temkinli karşılayacaklan kaydediliyor. Kuzey Kore'yle yakın ticari ilişkisi de bulunan bir Japon uzman, konuyu "Yakın dönetnde, yabancı şirketlerin herhangi bir girişimi olacağını sanmıyorum. Ancak, bu büyük değişimi ilgi ve dikkatle izliyorlar" şeklinde yorumladı. Yabancı Sermayeyi Teşvik Yasasının Kuzey Kore Devlet Başkanı Kim ll Sung'un "Batıtı ülkelerle ilişkileri sıkılaştıralım" çağrısından dört yıl sonra gündeme getirildiğine dikkat çekiliyor. Bu çağrı, Kore Yüksek Halk Konseyi'nde bu yıl başında yanıt bulmuş ve Kim ll Sung politika değişimi konusunda gerekli yetkiyi almıştı. Yeni yasanın 1979 yılında Çin Halk Cumhuriyeti'nde kabul edilen yabancı sermayeyi teşvik yasasının benzeri olduğu da ifade ediliyor. Ekonomisi merkezi planlamayla yönetilen Kuzey Kore'nin ticari ilişkileri daha çok başta Sovyetler olmak üzere, Doğu Bloku ülkeleriyle sınırlı bulunuyor. Bununla birlikte, diplomatik ilişki yokluğuna rağmen, Japonya ve bazı Batılı ülkelerle ticaretin de gelişme gösterdiği kaydediliyor. DE\LET BAŞKAM KİM ll. SL'\G Sereden nereye? Bakliyat ihracatçısını bu yıl zor günler bekliyvr" İSTANBUL (THA) Hububat Bakliyat ve Yağlı Tohumlar lhracatçılan Birliği Başkanı Muammer Şahin, ürünün az ve fiyat lann yüksek olması yüzünden bu yıl bakliyat ihracatçılarının zor günler geçireceğini öne surdü. Bu yıl bakliyat üreüminin geçen yıla göre 1,5 misli artması beklenirken, gerçekleşen üretimin geçen yıla göre yüzde 70 eksik olduğunu kaydeden Şahin, şöyle dedi: "Üretim azlığından ihracat büyük ölçüde etkilenecek. İç piyasada flyatların yükselmesinden sonra ihracatçılar, ihracat fiyatlannı yüzde 100 oranında artırmak zonında kaldılar. Geçen yıl tonunu 200 dolara sattığımız kırnuzı mercimeğin fiyatı bu yıl 400 dolara çıktı. Halbuki geçen yıl dünya fiyatlarının altında ihracat yapıyorduk. Bakliyat üretimi beklenenden az olunca ihracatçılar sudan çıkmtş balıga döndüler, bu yıl sıkınülı günler geçirecekler." Hububat bakliyat fiyatlarının iç piyasada yuzde 100 oranında artış gosterdiğine de işaret eden Muammer Şahin, yaptığı açıklamada, fiyat artışının önümüzdeki gunlerde de süreceğini söyledi. IMF linıitlerînin hükmü kalmadı ANKARA (ANKA) Piyasadaki para miktarını 900 milyar liranın altına çekmekte "olağanüstü" guçlüklerle karşılaşan Merkez Bankası yönünden İMF'nin parasal limitlerinin fazla anlamı kalmadığı gozleniyor. İMF'nin ağustos ayı için belirlediği parasal limitler, net iç varIıklar yönünden önce 1,5 trilyon lira düzeyinde düşünulmüsken, daha sonra 1,6 trilyon liraya çıkartılmış bulunuyor. Ancak, net iç varlıkların gerçekleşmesi 1,8 trilyon lira düzeyinde seyrediyor. Kamu kesimi kredilerinde de 700 milyar liranın biraz üzerindeki IMF limitine karşın, gerçek leşme 800 milyar liraya yaklaştı. Mevcut "StandBy" düzenlemesi çerçevesinde Merkez Bankası, net iç varhklan ile kamu kesimi kredileri için belirlenen limitlere uyumun olanaksızlaştığının anlaşılması üzerine, parasal değerlerin oluşturulmasında "rezerv p a r a " ağırlıklı bir politika benimsenmiş bulunuyor. Merkez Bankası tarafından yaratılan para olarak tanımlanan "reıerv para"nın 1,7 trilyon liranın altına indirilmesi öncelikle hedefleniyor. Bu hedefe varabilmek amacıyla, piyasadaki para miktarının 100 milyar lira dolayında azaltılması, bunun yanı sıra Merkez Bankası dış varlıklarının da arttırılması gerekiyor. Rezerv para halen 1,79 trilyon lira düzeyinde bulunuyor. GATT: Dünya ticareti bu yıl yüzde 57 oranında büyüyecek CENEVRE, (ANKA) Dünya ticareti beklenenden olumlu bir gelişme gösteriyor. Merkezi Cenevre'de bulunan Gümrük ve Ticaret Genel Anlaşması Örgütü (GATT), dünya ticaretinin bu yıl tahminleri aşan bir gelişme kaydedeceğini açıkladı. Geçen mayıs ayında dünya ticaretinde yüzde 56 oranında bir artış tahmin eden GATT'ın bugün yayınladığı son tahminde yüzde 5 ile 7 arasında bir gelişme öngörülüyor. 90 ülkenin üyesi olduğu GATT, gelecek ay yayımlayacak yıllık raporunda, aynca, Birleşik Amerika'da gözlenen hızlı ekonomik canlanmanın diğer ülkelere aynı biçimde yansımadığına dikkati çekiyor. GATT Batı Avrupa ülkeleri ile Japon ekonomilerinin Birleşik Amerika'nın aksine 1970 ile 1980'li yıllann ekonomik bunalımının etkisinden kolay kolay kurtulamadığını savunuyor. Doların hızı hesildi TürkIş, Tüketiciyi Kojnıma Tasansı'nda değîşiklik isteyecek TBÜÜti'ye sunulacak değişiklik isteğine göre, aracı mafyası ortadan kalkacak, kalite kontrolü bağımstz bir kuruluşa verilecek, tüketici TRT ve TSE'de temsil edilecek, sendikalar Tüketiciler Birliği'nde görev alacak. ANKARA, (ANKA) Turkİş Tüketiciyi Koruma Yasa Tasarısı'nın değiştirilmesini isteyecek. Turkİş Genel Sekreteri Sadık Şide, konu ile ilgili olarak verdiği bilgide, hazırlanan tasannın "Tüketiciyi koruma" amacına ters duştüğünü belirterek, "Getireceğimiz değişikliklerle tüketiciye eziyet eden, mil>onlarca tüketicinin sağlığıyla oynayan.fahişfiyata neden olan aracı mafyası ortadan kaldınlımş oiacaktır" dedi. Ciddi kontrol müessesesinin tasanda olmadığını belirten Sadık Şide, TBMM açılır açılmaz hazırladıklan değişiklik teklifini sunacaklarını bildirerek şoyle konuştu: "Tarlada 25 lira, manavda 200 lira olduğu görülen patates için aradaki bu korkunç farkı kim ne hakla. hangi hizmet karşılıgı almaktadır. Getireceğimiz değişiklik ile bazı kişiler bilmelidir ki buralarda avanta artık bitmiş oiacaktır" Turkİş Genel Merkezi tarafından hazırlanan ve Tüketiciyi Koruma Yasa Tasarısı'nın değiştirilmesini içeren teklifte, kalite kontrolünun odalar birliğinden alınmadan, tarafsız bir kamu kuruluşuna verilmesi isteııiyor. Değişiklik istenenkonular: • Ticaret ve sanayi bakanlığı bünyesinde bir "Tüketici Işleri Genel Müdürlüğü" kurulmalıdır. • Tüketici şikâyetlerinin hızla sonuçlandırılması için "Özel Tüketici Mahkemeleri" kurulmalıdır. • Tüketici kendi kuruluşlan kanah ile TRT, TSE gibi kuruluşların yönetimlerinde temsil edilmelidir. • Sendika şubeleri ile merkez sendikalar ve konfederasyon temsilcileri "Türki>e Tüketiciler Birliği'nde" temsil edilmelidir. DÖVİZ KURLARI Merkez Bankası doların esas kurunu 377 lira 35 kuruş olarak belirledi. Dövizin DÖviz Döviz Efektif Efektif Cinsi Alış Satış Alıs Satış 1 ABD Doları 395.95 399.99 395.95 403.87 1 Avustralya Dolan 329.83 333.19 313.34 336.43 1 Avusturya Şilini 18.85 19.04 18.85 19.23 1 Batı Alman Markı 132.30 133.65 132.30 134.95 1 Belçika Frangı 6.57 6.64 6.24 6.70 1 Danimarka Kronu 36.51 36.88 36.51 37.24 1 Fransız Frangı 43.13 43.57 43.13 43.99 1 Hollanda Florini 117.34 118.54 117.34 119.69 1 İsveç Kronu 46.55 47.02 46.55 47.48 1 İsviçre Frangı 159.27 160.89 159.27 162.46 100 İtalyan Lireti 21.50 21.72 20.43 21.93 100 Japon Yeni 161.55 163.20 153.47 164.78 1 Kanada Dolan 301.24 304.31 286.18 307.26 1 Kuveyt Dinarı 1328.69 1342.24 1262.26 1355.26 1 Norveç Kronu 46.64 47.12 44.31 47.57 1 Sterlin 506.30 511.46 506.30 516.43 1 S.Arabistan Riyali : 11.83 n2.<?7 106.24 114.07 3 yıldır dışan pamuk satamayan Egelî ihracatçı bu yıl umutlu Ege pamuğuyla Çukurova pamuğu arasındaki fon eşitsizliğinin gidehlmesi, Egeli ihracatçıyı sevindirdi. İZMİR, (Cumhuriyet Ege Bürosu) Çukurova ile Ege parrıuğu arasında fon farkının azidmasıyla Ege bölgesinden ihraç şansının bu yıl arttığını kaydeden İzmirli pamuk ihracatçılan, "Türkiye'deki pamuk fiyatlan dünya piyasalanna uygunluk sağlarsa, geçen yıla oranla üç kat daha fazla Ege pamuğu ihraç edilir" biçiminde konuştular. Bu yılki Ege pamuğu rekoltesinin 220230 bin ton arasında gerçekleseceği konusunda göruş birliği içinde olan ihracatçılar arasında, yapılabilecek ihracat konusunda görüş aynkkları var. İzmir Pamuk İhracatçıları Birliği Yonetim Kurulu Üyesi Hikmet Kaynar, "Bence Egt'nin geçen >ıla oranla ihraç şansı arttı. Özellikle Adana ile aramızdaki fon farkının azalması buna etki etti. Taban fiyat da bu yıl elverişli. Şimdi önemli olan dünya piyasasına bizim fi>atlarımızın uyması. Türkive ihracal yaparsa mutlaka Ege'nin payı da bunda geçen yıla oranla üç kat daha fazla oiacaktır" biçiminde konuştu. Bazı ihracatçılar ise, Ege pamuğunun kolay ahnabilecek pamuk olma ozelliğini yitirdiğini belirterek, "Buna fondaki sürekli ayarlamalar neden oldu" dediler. Ege pamuğunun bu ozelliğini yitirmesi nedeniyle de satış şansı azaldığı belirtiîdi. İzmir Pamuk lhracatçılan Birliği Yonetim Kurulu Başkan; Ömer Şakir Ataman, dünya piyasasında pamuk fiyatlarında bir düşuş görulduğunü belirterek, şunları soyledi: " A B D rekoltesinin çok fazla olmasının önemli etkisi var. Dünya pamuk üretiminde 6 miiyon balvalık bir fazlalık var. Fiyatlar sürekli düşüş içinde, dolar da arttı. Üstelik fıyatlarda bir yükselme beklenmivor bu kısa sürede. Aldığım bilgilere göre Avrupa'daki alıcılar pamuk alımında çekimser kalıyorlar. Çünkü ihti>açlannı genellikle iki uç a> önce karşılarlar. Ancak fiyatlar düşünce de zarar ediyorlar. Türkiye'deyse, bu yıl rekolte, Ege'de 230, Adana'da 310, Antalya'da ise 50 bin ton dolayında, >ani toplam 590 bin ton. Bunun 390 hini iç piyasada tüketilse 200 bin ton artar." Ekonomi Servisi Son günlerde hızla tırmanan ve rekordan rekora atlayan dolann hızı kesildi. Dolar para piyasalannda dün biraz değer yitirdi. Önceki gün 3 mark sınırmı aşan dolar dün bu sınırın altına indi ve 2.99 marktan işlem gördü. Doların diğer paralar karşısındaki görunümu de şeyleydi: 2.48 İsviçre Frangı, 9.18 Fransız Frangı, 1842 ttalyan Lireti ve 244 Japon yeni. Sterlin de 1.28 dolar sınınna biraz daha yaklaştı. Gözlemciler doların gerilemesini, spekülatörlerin dolar satmaya başlamasına bağlıyorlar. Dolar, dün 10 eylüldeki düzeyine indi Faiz oranlarının yükseleceği beklentisiyle dolar alan spekülatörler bu kez satışlan hızlandırdılar. Altın fiyatlan da dün biraz değer yitirdi. Dünya borsalarında bir ons altın 341 dolardan 339 dolara indi. Türkiyede Cumhuriyet altını 100, külçe altının gramı 10 lira geriledi. Dün Cumhuriyet altını 30.00030.100 liradan, külçe altın da 45404550 liradan işlem gördü. Prof. Kııtal: Işıerenler az reıgı için toplu pazarltğı sosyul haklarda yvğıınlaştırıyvr İSTANBUL (THA) Türkiye'de toplu pazarlıkta ucretler yanında sosyal haklar (ek ucretler) üzerınde pazarlık yapıldığını belirten İstanbul Üniversitesi İktisat Fakultesi öğretim uyelerinden Prof. Dr. Metin Kutal, "Daha az vergi vermek için işverenler işçi ücretlerini ek Ucretlerde voğunlaştırıyorlar" dedi. Toplu pazarlık kapsammda olan Turk sanayi işçisi ile Batıdaki işçi arasında toplu pazarlığın farklı uygulandığını öne süren Kutal, yaptığı açıklamada şunları söyledi: "Türkiye'de toplu pazarlık, ucretler yanında sosyal yardımlar üzerinde yoğunlaşmaktadır. Bunlar dolaylı biçimde işçiye sağlanan ek ücretlerdir. Batı ülkelerinde ise sendikalar ücret pazarlığını doğrudan doğruya ucretler üzerinde vapmakta, bunun yanı sıra iş süreleri gibi çalışma şartlannı ilgilendiren koşullar düzenlemektedirler, yemek para, giyecek yardımı yakacak parası gibi odemeler toplu pazarlıkta dikkate alınmamaktadır. İşçiye uygun para verüdikten sonra bunlann onemi olmamaktadır. Toplu pazarlık çalışma koşullarını etkilemektedir. Ücretlere yan odemeler ilave edildiğinde iş>erenlerce işçilik maliycti yıikselmektedir. Bu durumda işveren sendika ile anlaşarak işçi ücretini arttırmak yerine sosyal hakları arttırmakta ve vergiden duşmektedir" 13 Eylül 1984TARİHİNDEKİ DÖVİZ KURLARI T.C. ZİRAAT BANKASI DÖVİZ 395 75 329 77 18 78 132 15 6.51 36.45 43.08 117 25 46.50 159 20 21 45 161 50 301 20 1328.61 46 59 506 20 111 80 399 75 333 31 18 98 133 56 6.57 36 HA 43 54 118.50 46.99 160.90 21 67 163.23 304.42 1342 84 47 08 511.62 11299 DÖVİZİN CİNSİ ^ ABD DOLARI 1 AVUSTRALYA DOLARI 1 AVUSTURYA ŞİIİNİ 1 BATI ALMAN MARKI 1 BELÇİKA FRANGI 1 OANİMARKA KROMU 1 FRAMSIZ FRAHGI 1 HOLLANDA FLORİNİ 1 İSVEÇ KRONU 1 İSVİÇRE FRAN6I 100 İTALYAN LİRETİ 100 JAPON YENİ 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 1 STERLİN 1 S. ARABİSTAN RİYALİ EFEKTİF 395 75 313 28 18.78 132.15 6.18 36.45 43 08 117.25 46 50 159.20 20 37 153.42 286.14 1262 17 44 26 506.20 106 21 407 53 339 59 19 33 136.08 6.70 37 53 44 36 120.74 47 88 163.94 22 08 166.31 310.16 1368 15 47.97 521 27 115 12 ALIŞ TL. SATtŞTL. ALISTL SATIŞ TL ÇAPRAZ KURLAF> 1 ABD 21.0053 Avusturya Şilini 60.2663 Belçika Frangı 9.1803 Fransız Frangı 8.5059 İsveç Kronu 1.841.62 İtalyan Lireti 8.4894 Sorveç Kronu 1 Avustralya Dolan: 1 Kuveyt Dinarı: 1 Sterlin: DOLARI 2.9928 10.8449 3.3743 2.4860 245.09 3.5406 0.8330 3.3557 1.2787 B. Alman Markı Danimarka Kronu Hollanda Florini İsviçre Frangı Japon Yeni S.Arabistan Riyali ABD DOLARI ABD DOLARI ABD DOLARI ALIŞ 30.000 30.500 4.540 4.120 89.00 SİTIŞ 30.100 31.000 4.550 4.400 91.00 SEMINER, SERG1, KONFERANS 7 \ ILHK DtRNEĞİN İLK GENEL KURL'LL Mali Muşavirler Muhasebeciler Birliği kurulduğu 1977 yılında bu yana ilk genel kurulunu yapıyor. Birliğin Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı 18 eylül salı günü CağaloğUt Gazeteciler Cemiyeti binasında yapılacak. 11 eylülde yapüması gereken genel kurul çoğunluk sağlanatnadığı gerekçesiyle soz konusu tarihe ertelendi. Genel kurul saat I4'te haslayacak. MODA TKKVTİL İHRACAT SKRGİSİ Ortadoğu Ticareı ve İhracat Merkezi (OTİM) tarafından düzenlenen "7. Moda w rekuü İhracal Sergisi" bugun saat 10'da açılacak. Sergiye Hı'den fazia yabancı alıcının katıldtğı belirtiîdi. ALTIN GÜMÜŞ FİYATLARI Cumhuriyet Reşat 24 Ayar Külçe 22 Ayar Bilezik 900 Ayar Gümus T.C. ZİRAAT BANKASI "Gücüne erişilemez"