Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
4 AĞUSTOS 1984 EKONOMİ CUMHURtYET/9 Günün aynası Dolar dunıldu, altm yükseliyor Ekonomi Servisi Dünya borsalarında rekor üstüne rekor tazeleyen dolar, yorulup duraklayınca, altın fıyatlan yükselmeye başladı. Dış piyasalardaki altın Kapalıçarşı piyasasını da etkileyerek Cumhuriyet altınımn dün 450 lira değer kazanmasına yol açtı. Altının önceki gün 3.25 dolar değer kazanarak Londra borsasında, fiyatının 343.50 dolara yükselmesi, dün Kapalıçarşı piyasasını da etkileyerek, Cumhuriyet altınımn satış fiyatını 29 bin 250 liradan 29 bin 700 liraya çıkardı. Külçe altın fiyatlarında da gramda 100 liralık bir artış görüldü. 24 ayar külçe altın dün Kapalıçarşı'da gramı 4435 liradan işlem gördü. Son 5 yilda ortalama ücret 3.5 kat, fiyntlar 4.5 kat arttı Gazete ilanı ile döviz satışı İnşaat birim maliyetleri ilk beş ayda geçen yıla göre °k 35 arttı tarak 19 bin 261 adetten 23 bin ANKARA, (ANKA) Inşa402 adete yükselirken, yapı kulatların birim maliyetlerinin yılın lanma izin kâğıdı yüzde 14.8'lik ilk beş ayında, geçen yılın eş döazalmayla 19 bin 147 adetten 16 nemine göre yüzde 35 oranında bin 322 adete geriledi. arttığı belirlendi. İnşaat maliyetİlk beş aylık dönemde verilen lerindeki artışın dönem içinde inşaat ruhsatlarının kapsadığı inpetrol, çimento ve demir çelik şaat alanı 10.7 milyon metrekaürünlerine yapılan zamlardan re, yatırım tutarı 260.9 milyar likaynaklandığı gözleniyor. ra olurken, yapı kullanma izin Geçen yılın ocakmayıs dönekâğıtlarının kapsadığı alan 5 milminde 18 bin 30 lira olan metreyon metrekare, yatırım tutarı ise kare birim maliyeti, bu yılın eş 122.9 milyar lira olarak döneminde 24 bin 376 lira olabelirlendi. rak belirlendi. Yapı kullanma izni alan binaGeçen yılın esdöneminde inşalarda ise maliyetler 17 bin 979 liradan 24 bin 155 liraya yüksel at ruhsatların inşaat alanı 8 milmiş bulunuyor. Artış oranı yüz yon metrekare, yatırım tutarı 144.5 milyar lira yapı kullanma de 34.4 olarak hesaplandı. DİE verilerine göre, ocakmayıs döne izin kâğıtlarının inşaat alanı 5.4 milyon metrekare, yatırım tutami itibarıyla belediyelerce verilen inşaat ruhsatnameleri geçen yı rı ise 96.4 milyar lira olarak gerla göre yüzde 21.5 oranında ar çekleşmişti. Tbpkar: Işçinin ahm gücünü Vadesiz döviz koruyacak şardam yaratmalıyız hesapları Sigortalı işçilerin ortalama ücretleri (TL karaborsada el değiştiriyor ARİF ESEN İşçilerin günlük ortalama ücretleri son beş yıl içinde 3.5 kat artarken, Hazine Müsteşarlığfnın İstanbul Geçinme Endeksi'ne göre fiyatlar 4.5 kat arttı. Fiyat artışları hesaba katıldığında sigortalı bir işçinin günlük ortalama ücretinin geçen yıl net 731 lira olması gerekirken, eline net 568 lira geçti. Böylece günlük ücretinde 163 liralık bir kayıp meydana gelen işçi ayda alması gereken 21 bin 930 lira yerine 17 bin 40 lira alabildi. SSK verilerine göre işçinin 4890 lirası fiyat artışları karşısında aşındı. İşçilerin ücretlerindeki rakamsal kabarmalara karşın gerçek satın alma güçlerini fiyat artışları ve liranın değer yitirişi karşısında koruyamadıkları son yıllarda belirgin biçimde ortaya çıktı. "24 Ucak" kararlarının ağırlığı altında ezilen ücretliler toplu pazarlık sistemine geri dönüşle yitirdiklerini yeniden kazanabilecekler mi? Belki "soluk alıp verme"leri biraz rahatlayacak, ama sendikalı işçilerin yüzde 4O'ı bu yıl da Yüksek Hakem Kurulu'nun verdiği ücret artışları ile geçinmek zorunda kalacaklar. YHK uygulamalarına şöyle 1979 249 Günlük brüt ücret Günlük net ücret Yıllık fîyat artışı* 1980 427 225 1981 544 343 1982 (.91 430 1983 Aylık 1983 160 907 568 17.040 I Vo94.3 %37.6 %32.7 %28.8 311 86 %28 428 165 %39 568 138 %24 Olması gereken net ücret Set ücret kaybı Kayıp oranı İsmail Topkar bir göz atınca, zamları YHK'va baelı olanlar için iyimser olmak mümkün değil. 12 Eylül 1980'den sonra 2364 sayılı yasa ile taaliyete geçen YHK, işçilere 1980deyünk80'e kadarzam yaparken, 1981de yüzde 15+3000, 1983 te yüzde 20+ 1500, bu yıl da yüzde 25 + 2000 lira oranında arttınldı. Bu yıllarda ortalama tiyat artışlan Hazine Müsteşarlığı'nın İstanbul Geçinme Endeksine göre yıllara göre şöyle seyrediyordu: 1979'da yüzde 63.5, 1980de yüzde 94.3, 1981de yüzde 37.6, 1982de yüzde 32.7, 1983le yüzde 28.8. Gelir dağılımı en adaletsiz ülke 731 21.930 163 »?o27 iVeriler SSk) Kavnak: Tl'SIAD Türki>e Kkonomisi 84 ı * Hazine Müsteşarlığı İslanbul Geçinme Endeksi. lerden biriyken son yıllarda dalıa da belirgin bir gelir dağılımı bozulmasına uğrayan Türkiye'de toplu sözleşme dönemi işçilere ne getirecek? Sendikalar topîu sözleşme yoluyla aleyhteki gelişmeleri çalışanlar lehine çevirebilecek, son yıllann ucret aşınmasını ne ölçüde giderebilecekler? 2821 VE 2822 VARKEN... Sendikalar ne yapabilir, ne yapamazlar, bu konuda gorüşlerini aldığımız Turkİş 1. Bölge Temsilcisi İsmail Topkar toplu sözleşme döneminin ilk izlenimlerini şöyle değerlendirdi: "İşve Metaş, inşaat demirine zanı yaptı İZMtR, (a.a.) METAŞ, inşaat demiri fiyatlarına yeni bir zam yaptı. METAŞ A.Ş. yetkililerinden alınan bilgiye göre, 1A ve 3 nervürlü tip inşaat demirlerine kilo başına 2 lira zam yapıldı. renlerin baskısı bulunduğu ve sozünün geçliği, ağırlığının hissedildiği bir ortamda >asal elkinlik kazanmadan, müdahalesiz loplu pazarlık sisteminin işlediğini soylemek mümkün değil. Ama umutsuz degiliz Türkİş'in önderliğinde yasal etkinlik mücadelemiz devam edecek. 2821 ve 2822 sayılı yasalar hür sendikacılığın toplu pazarlık ve grev hakkının işlemesine ciddi engeller getirmi>(ir. Her iki yasa da ILO ilkeleri doğrultusunda değiştirilmelidir. Emeğin taıtı olarak korunabileceğini söyleraek ve zannetmck bu yasalar çerçevesinde ınümkun değildir." LCRETLER, MALİVET VE ENFLASVON İşçi ücretlerindeki artışın maliyeti ve enflasyonu azdırdığı yolundaki goruşleri "safsata" olarak nitelendiren İsmail Topkar, "Son beş >ıl içinde çalışan kesimler enflasyon ve hayat pahalılığının sürekli şekilde altında zam aldı. Öngörülen enflasyon oranları hiçbir zaman tutturulamadı. Aleyhte gelişmelerin hesabı, çalışanlar lehinde ve ilmin hakemliğinde saptansın" derken, DİE'nin imalat sanavii anketine bir goz atalım. Ankete göre ücretlerin maliyet içindeki payı 1978 yılında yüzde 14.8'ken 1982 yılında yüzde 9.7'ye düşmüş. Yine ankete göre ucretlerin maliyet içindeki payının Cumhuriyet'in ilk yıllannda bile yüzde 1112 dolayında olduğunu öğreniyoruz. Kişi başına milli geliri 1979 yılında 1346dolardan, 1984 yılında 975 dolar düzeyine düşen Türkiye'de işçi hareketi zorlukları ve yasal engelleri nasıl aşacak ve yitirdiği haklannı nasıl geri alacak. Topkar bu konuda da şunları söylüyor: "Ulusal düzeyde işçi hareketi bütunleşmeli, çok güç ve ağır koşullar altında çalışan 28 işkolundaki işçilerin ekonomik güçlüklerini yok edebilmek için ortak bir mücadele prensibinde birleşmeli." İZMİR, (Cumhuriyet Ege Bürosu) Doların baş dondürücu bir hızla değer kazanması, diğeı paralar üstunde dolaylı oiarak etki yapıyor. Bankalarda vadesiz döviz hesabı (dolar dışındakiler) karaborsa fiyattan el değiştiriyor. Banka yoneticileri, "Elimizden bir sey gelmez. İsteyen döviz hesabı açtırır, çeker, el değistirmesi bizi ilgilendirmez" diyorlar. Dunya para piyasalarındaki gelişmelerle her gun değişen döviz kurları bankaların nereden geldiğine bakmaksızın faiz karşılığı döviz hesabı açmaları, ithalatta liberasyona gidilmesi, doların hızla değer kazanması, son günlerde Türkiye'de de döviz piyasasını canlandırdı. Yıllar ön Yüriırlüğe giren yenı zamlarla 1A tipindeki demirlerin çeşitli tipleri 124 ile 133 lira arasında satılacak. 3 nervürlü demirler 132 ile 133 liralık fiyatlarla piyasaya verilecek. Fabrika yetkilileri zammın gerekçesi ile ilgili olarak bir açıklama yapmadılar. ŞİRKETLERDEN HABERLER Bankada para bozdurma kuralı kalkmca turizm gelirleri azaldı ANKARA, (a.a.) Dört aylık turizm ve dış seyahat net geliri, 15 milyon 691 bin dolar olarak belirlendi. Dört ayda, turizm ve dış seyahat gelirleri 88 milyon 314 dolar olurken, giderler toplamı 72 milyon 623 bin dolar olarak gerçekleşti. Turizm ve dış seyahat gelirleri, geçen yılın ilk dört aylık dönemine göre yiizde 9.7 oranında azaldı. 1983'ün eş döneminde 97 milyon 853 bin dolar, 1982'nin eş döneminde de 80 milyon 777 bin dolar gelir sağlanmıştı. Turizm gelirlerindeki bu duşüşün, turistlerin bankalarda para bozdurma zorunluluğunun kaldırılmasından kaynaklandığı, serbest piyasada bozdurulan döviz miktarının ise kesin hesaplanamadığı belirtiliyor. 1982'nin ilk dört ayında 24 milyon 750 bin dolar, 1983'ün aynı döneminde de 30 milyon 541 bin dolar olan dış seyahat giderlerinde de bu yıl yüzde 137.8'lik bir biivüme meydana geldi. Böylece 72 milyon 623 bin dolara çıkan giderler, dış seyahat dengesinde Türkiye lehine farkın küçülmesine yol açtı. Öte yandaıi, 1984'ün ilk beş aylık döneminde, Türkiye'yi ziyaret eden turist sayısı geçen yılın aynı donemine göre yüzde 16.5 artarak 546 bin 352 kişiye çıktı. Pınar ürünlerine yılbaşından bu yana dördüncü zam vana Ekonomi Servisi Pınar ürünlerine ortalama yüzde 24 oranında zam yapıldı. Buna göre en fazla zam yüzde 50 ile mayonez ve yüzde 18 ile de Pınar peynirlerinde oldu. Pınar bu yıl içindeki dördüncü zammını gerçekleştirdi. THA'nın haberine göre, Pınar yoğurt yüzde 14, tereyağları yüzde 13, peynir yüzde 18, mayonez ise yuzde 50 oranında zam gördu. Yeni zamla birlikte Pınar ürunlerinde bu yıl içinde gerçekleştirilen fiyat artışları yüzde 18 ile en az tereyağında, yüzde 113 ile en fazla üçgen kutu peynirlerde gerçekleşti. Yıl başından bu KIT<'ler için Dünya Bankası teknik yardını yapacak ANKARA. (ANKA) Ka mu İktisadi TeşebbüslerTne Dunya Bankası 7.6 milyon dolarlık teknik yardımda bulunacak. Türk hükümeti ile Dünya Bankası arasında imzalanan "Kamu İktisadi Teşebbüsleri Teknik Yardım Projesi"ne ilişkin 7.6 milyon dolarlık kredi anlaşması Bakanlar Kurulu'nca onaylandı. Buna göre, kredinin bir bölümü, Devlet Yatırım Bankası kanalıyla Sümerbank. Türkiye Kömür İşletmeteri ve Devlet Demir yolları Adapazan Vagon Sana yii Müessesesi tarafından kulla nılacak. Dünya Bankası'ndan sağla nan kredi araç ve malzeme alı mı, danışman hizmetler ve ele manların eğitiminin finansma nında kullanılacak. 1987 yılı sonuna kadar kulla nılması öngörülen kredinin get ödemesi ise 19882001 yılları ara sında yapılacak. Almanlarla işbirliği: FrukaTamek, ambalajlama makinesi tiretecek İZMİR, (a.a.) Tamek'e bağlı olarak kurulan Ektam Makine Şirketi'nin, dunyada kendi makinesini üreten ilk meşrubat fabrikası olduğu açıklandı. Alman şirketi Steiz Enzinger Nool firması ile yapılan lisans anlaşması sonucu, üretime başlayan fabrikanın Tamek Fruko dışında diğer meşrubat fabrikalarının da makine, ekipman ve yedek parça ihtiyaçlarını yerli üretimle karşılayacağı açıklandı. Melih Sipahioğlu, fabrikanın Suudi Arabistan, Kuveyt ve Kuzey Afrika ülkelerinden gelen talepleri karşılayacağmı belinerek, "Bunun yanı sıra, Türkiye'd«ki özel ve resmi kurunıların sül, >ağ, sirke, maden suları. alkollü içkiler ve birçok sıvı maddelerin boş tcsliminden, dolduru lup laşınmasına kadar işlenebileceği komple doldurma ambalajlaraa makineleri üretiyoruz" dedi. Sleiz Enzinger Nool şirketi yöneticisi Karl Hainz Jennewien, konuşmasında Türkiye'de gerçekleştirilen bu üretimin Ortadoğu ve Arap ülkelerine kısa sürede ihraç edilebileceğini söyledi. DOVIZ KURLARI Merkez Bankası doların esas kurunu 362 lira olarak belirledi. Dövizin Cinsi lABDDolan 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya Şilini 1 Batı Alman Markı 1 Belçika Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florini 1 Isveç Kronu 1 tsviçre Frangı 100 ttalyan Lireti lOOJapon Yeni 1 Kanada Doları 1 Kuveyt Dinan 1 Norveç Kronu 1 Sterlin 1 S.Arabistan Riyali Döviz Döviz Efektif Efektif Alış Satış Alts Satış 379.85 383.72 379.85 387.45 320.21 323.48 304.20 326.61 18.95 19.14 18.95 19.33 132.75 134.10 132.75 135.41 6.56 6.63 6.23 6.69 36.35 36.72 36.35 37.08 43.36 43.80 43.36 44.23 117.58 118.78 117.58 119.93 45.63 46.10 45.63 46.54 157.48 159.09 157.48 160.63 21.64 21.86 20.56 22.07 157.48 159.09 149.61 160.63 290.03 292.99 275.53 295.83 1276.79 1289.81 1212.95 1302.33 46.06 46.53 43.76 46.98 502.73 507.86 502.73 512.78 108.22 109.32 102.81 110.38 yana dördüncü zammını gerçekleştiren Pınar'ın, bazı ürunlerinin perakende fiyatları yılbaşında şöyleydi: Yoğurt (800 gr.): 190 lira, Tereyağı (250 gr.): 400 lira, Krem peynir (80 gr.): 170 lira, Deram (200 gr): 200 lira, Üçgen peynir (kutu*): 150 lira. Dunden itibaren geçerli olmak üzere yapılan zam sonucu yeni perakende satış fiyatlan şöyle belirlendi: Fiyalı (TL) Cinsi Eski Yeni Yoğurt (800 gr.) 220 260 Yoğurt (400 gr.) 120 140 Yoğurt (200 gr.) 65 80 Tereyağı (250gr.) 420 470 Tereyağı (125 gr.) 200 240 Krem peynir 230 260 Cheddar, kaşar (kg) 1500 2000 Deram 230 260 Dil peyniri 350 400 Üçgen peynir (kutu) 240 320 Mayonez 250 350 HAZIRLAYAN MERAL TAMER EV EKONOMISI ce el altından yapılan satışlar şimdi herkesin gözü önünde yapılır oldu. Hatta daha da ileri gidenler gazetelere ilan vererek "aracısız" döviz satıyorlar. Önceki gün bir büyük gazetenin İzmir baskısında yer alan küçük bir ilan dikkatimizi çekiyor: "Müşteriye aracısız 18 bin mark." İlanda verilen telefonu arıyoruz. Telefona yanıt veren erkek sesi, "adımı sormayın" diyor. Biz de koşullarını soruyoruz. Yanıt şöyle oluyor: 18 bin mark hemen devredebilirim. Nerede? Bankada vadesiz hesapta. Hangi bankada öğrenebilir miyim? Anlaşabilirsek söylerim. Şimdi sormayın. Peki kaç liradan devredeceksiniz? 137 liradan. Ama anlasabiliriz. Adrcsinizi verebilir ınisiniz? Siz niye bu kadar çok soru soruyorsunuz? Yoksa polis misiniz? Hayır değilim. Ben sizden hoşlanmadım. Telefon konuşması burada sona erdi. Doviz hesapları ve bunlann devredilebilirliği konusunda bilgi almak için bir banka müdürü ile görüştük. Adının verilmemesini isteyen banka müdüru konuya ilişkin olarak şunları söyledi: "Bilindiği gibi, biz döviz hesabı açtırana bunu nereden buldun diye sormuyonız. Ayrıca hesap vadesizse her an çekebilir. Bir başkasına devredebilir. Bu bizi ilgilendirmez. Vadesiz döviz hesabı actıranlara vüzde 3.25 gibi bir faiz ödüyoruz. Bu az para değil. Ama sadece son günlerde çekilen döviz hesabı ile yatırılan döviz hesabı arasında bir denge var. Bu paranın el degiştirmesinden olsa gerek." Bir başka bankacı da konuya ilişkin, "Hesabı iyi yaparsanız, paranın değer yitimini göz önünde bulundurursanız ve bankaların verdiği faizi de düşünürseniz döviz hesabı hep kârlı oluyor. Bu v üzden de Türk parasına gereksinimi olan hem resmi kurdan fazla bir para ile parasım satıyor, hem de alan yatırım yapmış oluyor" dedi. Vitamînlerin dünyasında gezintiye çıkalım Uzmanlar, rastgele vitamin kullanmanm önemli sakıncaları olabileceğine işaret ederken, vitaminleh doğal olarak besinlerden sağlamanın hem daha sağlıkh hem de daha ekonomik olduğunu söylüyorlar. Ruhsal bunalını mı geçiriyorsunuz? Depresyonda mısınız? Alın Bl ve B6 vitaminlerini... Dünyanız "pembeleşiversin." Kısır mısınız? Çok istediğiniz halde çocuk sahibi olamıyor musunuz? Bir E vitamininin kurü, belki sizin derdinize deva olabilir. Üstelik E vitaminin cinsel gücü arttırdığı da söyleniyor... Yani bir taşla iki kuş vurabilirsiniz pekala... Hapşırmaya mı başladınız? Nezlegrip olur gibi misiniz? Öyleyse derhal bir C vitamini almalısınız.. Yanında bir de Aspirin yuttunuz mu, büyük ihtimalie Bu arada tüm vitaminlerden birer parça içeren Polivit ve Supradin gibi vitamin haplan da pek revaçta. Günde 12 tane yuttunuz mu, depresyondan halsizliğe ve başdiş ağrısına dek her turlü derde dc\a olduğu gorüşü, halk arasında epey yaygın. Oysa gerek beslenme uzmanları, gerekse doktorlar, rastgele vitamin kullanmanın sağlık açısından çok büyük sakıncaları olabileceğine, örneğin aşırı dozda alınan tüm vitaminlerin toksik etki yaparak zehirlenmelere yol açabileceğine, hatta çok ender olmakla birlikte kanseri bile teşvik edici rol oynayabileceğine işaret ediyorlar. Uzmanlar, tüm vitaminlerin mümkün olduğu ölçüde doğal besinlerden sağlanmasını ve bu nedenle bilinçli ve dengeli beslenmenin öneminı vurgularlarken, ilaç fiyatlarının hızla tırmandığını hatırlatarak, vitamini ilaç yoluyla sağlamanın pahalı bir yaklaşım olduğuna da dikkati çekiyorlar. Ayrıca tablet olarak alınan vitaminlerin tek başlarına vücutta hiçbir olumlu etkisi olmadığına, ancak bunlann protein ve yağ içeren bir beslenme rejimiyle birlıkte kullanıldıklarında yararlı etkilerinin ortaya çıkabileceğine işaret edilivor. Vitaminlerin sağlığımız açısından oynadıkları rolü hemen hemen hepimiz bölükpörçük de olsa biliriz. Ancak fiyatların füze gibi tırmandığı günümuzde bunlann hangi yoldan en ucuza sağlanabileceği, hangi vitaminden günde ne kadar ahnması gerektiği, hangi vitaminin ne kadarlık miktanntn bizim günlük gereksinmemizi sağladığı, çeşitli vitaminlerin temel işlevlerinin neler olduğu ve bunlann eksikliğinin insan sağlığmı nasıl etkilediği gibi konuları topluca birarada görmenin yararlı olacağını düşündük. Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölumü Başkanı Prof. Ayşe Baysal'la bu amaçla vitaminlerin dünyasında uzunca bir geznıiye çıktık. Ondan aldığımız u«.£,..rli bilgilere, vitaıninler konusundaki kitap dergi ve ansiklopedi bilgilerini de ekleyerek birkaç hafta süreyle bu konuya bu köşede yer vermeyi uygun gördük. Büyiikler ihracat taahhütlerinde geriledi ANKARA, (ANKA) İhracat artışında büyük umutlar bağlanan ve önemli ölçüde desteklenen dış ticaret sermaye şirketleri için öngörülen kredi arzu edilen düzeyde olmadı. Merkez Bankası'nın bir kaynak olarak devreden çıkarmayı ve dış kredi kullanmayı özendiren Özal hükümetinin politikası doğrultusunda, dıs ticaret sermaye şirketleri için ihracat Teşvik Fonu'ndan öngörülen kredilerde azalma gözlendi. Ocaknisan döneminde, fondan, ancak 65.1 milyar liralık kredi öngörüldü. Bu tutar, geçen yılın eşdönemindeki 66.5 milyar liralık kredinin altında bulunuyor. Kamu fonları ihale yünetmeüği belti oldu ANKARA, (a.a.) Devlet tarafından idare edilen fonlann işleri kapalı teklif, fiyat ve teklif isteme, açık teklif, pazarlık veya yarışma usulüyle ihaleye çıkartılacak. İhaleyi alan müteahhitlere iş bedelinin yüzde 3'ü kadar erken bitirme primi verilebilecek. Bakanlar Kurulu, kamu fonları idareleri tarafından ihaleye çıkartılacak işlerde uyulacak esasları belirledi. Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yer alan "Fonlar İhale Yonetmeligi" 5 çeşit ihale tipi öngörüyor. Buna göre kapalı teklif usulü ile yapılan ihalelerde istekli çıkmadığı, ya da Teklif İhale Komisyonu'nca uygun bulunmadığı zaman yeni bir ihale acılabilecek. ÇAPRAZ KURLAR 1 ABD DOLARI 20.0448 Avusturva Şilini 2.8613 57.9039 Belçika Frangı 10.4497 8.7603 Fransız Frangı 3.2305 8.3245 tsveç Kronu 2.4120 1755.31 Italyan Lireti 241.20 3.5099 S.Arabistan Riyali 8.2468 1 Avustralya Dolan: 1 Kuveyt Dinan: 1 Sterlin: 0.8430 3.3613 1.3235 B. Alman Markı Danimarka Kronu Hollanda Florini Isviçre Frangı Japon Yeni Norveç Kronu ABD ABD ABD DOLARI DOLARI DOLARI ALTEV GUMÜŞ FIYATLARI Cumhuriyet Reşat 24 Ayar Külçe 22 Ayar Bilezik 900 Ayar Cümüş Alış 29600 30000 4425 4025 86,00 Satıs 29700 30500 4435 4200 88,00 nezle olmaktan kurtulacaksınız demektir... Yukardaki örnekler, son yıllar çok sık başvurulan bir yöntemin belki biraz da karikatürize edil miş hali. Ama vitamin haplarının özellikle büyük kentlerde yerliyersiz, çoğu kez de rastgele kullanımının her geçen gün biraz daha yaypınlaştığı da bir gerçek. Ozetle Rabak 7 ayda 21 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi Sg ^ 4 AğuStOS 1984TARİHİNDEKİ DÖVİZ KURLARI T.C. ZİRAAT BANKASI DÖVİZ Jj \ ^ DÖVİZİN CİNSİ 1 ABD DOLARI 1 AVUSTRALYA DOLARI 1 AVUSTURYA ŞİLİNİ 1 BATI ALMAN MARKI EFEKTİF AUSTL. SATtŞTL. AUSTL. SATISTL. 1 BELÇİKA FRANGI 1 DANİMARKA KRONU 1 FRANSIZ FRANGI 1 HOLLANDA FLORİNİ 1 İSVEÇ KRONU 1 ISVİÇBE FRAN6J 100 İTALYAN LİRETİ 100 JAPON YENİ 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 1 STERLİN 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 380.10 383.72 380.10 390.96 320.23 , 323 28 304.22 329.38 19.05 19.23 19.05 19.59 , 133.40 134.67 133.75 137.21 6.65 6.71 6.84 6.31 36 40 36.74 36.40 37.44 43.40 43.81 43.40 44.64 117.65 118.77 117.65 121.01 46.07 45 64 45.64 46.94 157.52 159.02 157.52 162.02 21.65 21.85 20.56 22.26 157.49 158 99 149.62 161.99 290.04 292.80 275.53 298.32 1276.90 1289.06 1213.06 1313.39 46.07 46.50 43.76 47.38 502.83 507.62 502 83 517 20 108.25 109.28 102 83 111.34 T.C. ZİRAAT BANKASI "Gücıine erişilemez" petrol üretimi, geçen yılın eşdöneminin yüzde 8 gerisinda kalarak 665 bin ton olarak gerçekleşti. Devlet Planlama Teşkilatı'nın ocaknisan donemine ilişkin uretim raporunda, ham petrol üretiminde bulunan dört kuruluştan, sadece Mobil'in üretimde geçen yılın üstüne çıktığı kaydedildi. Mobil, dört aylık dönemde 84 bin tonluk üretimle, 1983'ün eşdönemindeki 67 bin tonun yüzde 25 üstüne çıktı. Türkiye'nin en fazla iç üretim yapan kuruluşu Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ise, 298 bin tonluk ham petroi üretimi ile 1983'ün esdöneminde yiizde 8 gerisinde kahrken, bu yılın tamamında 909 bin tonluk üretim yapınayı hedefledi. TPAO'dan sonra, eıı ıdzia uretinı yapan Shell şirkeii ise, uretimini yüzde 15 düşurdu. Yetişkin bir kişinin günlük 5 bin ünite olan A vitamini gereksinmesi, küçük bir havuç, ya da küçük bir dilim ızgara ciğer (100 gram) ya da y ü z d e 8 g e r i l e d i j günde 1 yumurta ve 2 su bardağı süt içtikleh fe varsayılan çocuklar için bunlara ilaveten küçük ANKARA. (a.a.) Türkiye'bir havucun yarısı ile sağlanabilir. nin yılın ilk dört ayındaki ham Vıtaminlerın dün>asında dolaşmaya alfabetik sırayla başlayacak olursak, A vitamininin en önemli işlevleri, 1 Gozün işleyişini duzenlemesi ve retina tabakasında özellikle karanlıkta görebilmemizi sağlayan hücreleri koruması, 2 Çocuklann büyümesine yardımcı olması ve 3 Vücudıuı koruyucu dokusunun oluşumunu sağlayarak enfeksiyonlara karşı direnci arttırması biçiminde özetlenebilir. Türkiye'nin hanı petrol üretimi Günlük A vitamini geıieksinmemizi en ucuza küçük bir havuç sağlar bardağı sut karşılayabiliyoı. Buna karşılık mali durumu her gün bir yumurta ve 2 bardak sufiçmesine elveren çocuklann günlük küçük bir havucun yarısını yemelerinin yeterli olacağına işaret ediliyor. Küçük bir havucun sağlayabildiği 5 bin ünite A vitamini, 50 gram çiğ olarak yenecek taze ıspanak ya da küçük bir ciğer ızgara (100 gram) ya da 10 yumurta ya da 4 kilo süt, ya da 6 gram balık yağından elde edilebiliyor. Vitaminlerin yağda çözülenler ve suda çözülenler olmak üzere iki gruba ayrıldığına, yani yağda çözülenlerin vücutta depo edilebilenler. suda çözülenlerin Ise her gün belli miktarlarda ahnması gerekenler olduğuna işaret eden Prof. Baysal, "Örneğin havucun çok olduğu mevsimdc vücudun depoladığı A vitamini, havucun pivasadan çekildiği bir mevsimde vücudumuzun gereksinmesini karşılayabilir" diyor ve A vitamininin her gun duzenli olarak vücuda girmesi gerekli olmayan bir vitamin türü olduğuna dikkat çekiyor. Rabak Elektrolitik Bakır ve Mamulleri A.Ş. tarafından bu yılın ilk 7 ayında gerçekleştirilen ihracat 21 milyon dolan buldu. Rabak fabrikalarında üretilen elektrolitk bakır ve alüminyum ürünlerinden elde edilen ihracat gelirinin bu yılın sonuna kadar 35 milyon dolara ulaşması bekieniyor. nerek sağlanabileceğine işaret ediyor. Küçük bir havuç, kışın satın aldığımız havuçların hemen hemen yarısı olduâuna gore, A vitamini gereksinmemizi gidermenin paradan çok bilgili beslenmeyîe ilişkiii olduğu anlaşıhyor. Ercan Holding A.Ş. Transtürk'iin İSMAK'daki hisselerini devraldı Ercan Holding, Transtürk A.Ş.nin İSMAK lstif Makinalan A.Ş.deki hisselerini devralarak bu kuruluştaki sermaye payı oranını yüzde 80'eyükseltti. Devirle ilgili işlemler hafta içinde tamamlandı. Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyeteıik Bölumu Başkanı Prof. Ayşe Baysal'dan aldığımız ilgiye göre, A vitamini bu önemli işlevlerine karşılık, belki de doğal olarak en ucuza sağla>abileceğimİ7 vitaminlerden biri. Kişinin günlük A vitamini gereksinmesinin 5 bin ünite olduğunu soyleyen Prof. Baysal, bunun her .eıin |iıçük bir navuc ye Havuç kadar zengin olmamakla birlikte A vitamini içeren diğer besinler şunlar: Karaciğer, süt, tereyağı, koyu yeşil yapraklı seb/eler (ıspanak. yeşil salata. maydanoz gibi) sarı sebze ve meyveler (lahana, kayısı gibi). Ancak havuç dışındakıler, hem pahalı olduklan, hem de daha az A vitamini içerdikleri için A vitamini gereksinmemizi daha pahalıya sağlıyorlar. Örneğin küçuk bir havucun sağladığı 5 bin ünite A vitammini, ancak 2 vumurta artı 4 su Yeni Peugeotlar geldi Yabancı marka binek otolannm ithalatı devam ederken, Ercanlar Otomotiv A.Ş. tarafından yurda getirilen 19841985 model Peugeot marka otomobiller de alıcıların incelemesine sunulmak üzere sergilendi.