Katalog

8 TEMMUZ 1984 EKONOMİ CUMHURİYET/9 EKONOMDE DHALOG JOHN A. STİNCHCOMBE, 1935'te doğdu. Makine mühendisi olan John Stinchcombe 1961 yılında American Express Uluslararası Bankacıhk Şirketi'ne girdi ve şirketin Frankfurt, Netv York ve Tokyo'daki merkezlerinde çeşitli görevler üstlendi. 1982 yılında American Express Türkiye Şubesi'nin Genel Müdürlüğü 'ne getirilen Stinchcombe, son olarak bankamn en büyük iş hacmine sahip kolu olan Almanya Bölümü'nün Genel Müdürlüğü 'ne atandı. biı sınırlı olacak, çünkü bankacıhk alanında Türkiye'deki iş hacminin yalnızca yüzde 3'ü yabana bankalann elinde. Biz bu payı arttırmaktan çok, Türkiye'deki pastanın, toplam iş hacminin büyümesini istiyoruz. Bu sağlanırsa Türk bankalarının, yabancı bankalar pazanmızı çalıyor diye korkması da gerekmez. Aynca biz perakende piyasada, mevduat toplama alanında hiçbir zaman Türk bankalanna rakip olamayız, oysa Türk bankalan dış işlemlere daha fazla önem vererek bize rakip olabilir. Sizin ve genellikle yabancı bankalann çalısmalannı yogunlaştıracaklan alanlar hangileri olacak? STİNCHCOMBE Yabancı bankalann Türkiye'nin dış ticaretini geliştirmesine yardımcı olacağını sanıyorum. Türk ihracatçısı, yabancı bankalann desteği sayesinde dışarda daha kolay pazar bulabilecek. Buna ilaveten yabancı bankalann uluslararası müşterilerinin ilgisini Türkiye'ye çekmek açısından önemli bir işlevleri olabilir... Geçen hafta Altın fiyutları bir haftada 30 dolarlık düşüş kaydetti Altın fiyatlan geçen haHa dünyada ve Türkiye'de önemli bir düşüş kaydetti. Dünyada altın bir haftada 30 dolar birden gerilerken, Cumhuriyet altını 500 lira değer kaybetti. Külçe altın da 4500 lira sınırının altına indi. Dünya altın borsalannda haftayı 373 dolardan açan bir ons altın cuma gününe kadar 10 dolar kaybederek 363 dolara indi. Ancak son gün aniden düşen alUn 341 dolara kadar geriledi. Altm fiyatlanndaki bu duşüşün doların değerindeki yükselmeden etkilendiği belirtiliyor. Dünyadaki gerileme Türkiye'de altın fıyatlannı etkiledi. Hafta başvnda 3040030500 liradan işlem gören Cumhuriyet altım bir ara 3055030650 liraya kadar 30^00 30.650 Cumhuriyet Altını Yabancı ihracateı artık Türkiye^deki ithalatçıyn güven duyuyor, Türkiye'deki büyük altyapı projelerinin finansmanı için yabancı kuruluşlar birbiriyle eekişiyvr. Bunlar, Türkiyv açısından büyük kazançtır. Yabancı sermayenin Türkiye'ye daha büyük miktarburda gelmesi mümkiin tno sizce? STİNCHCOMBE Bunu sağlamak için mevcut yabancı sermaye mevzuatının değiştirilmesi lazım. Bence bugun sağlanan teşvikler, yeterli değil. Yabancı sermayeyi bir ülkeye ısındırmak için başlangıçta yerli sermayeye verilmeyen bazı teşvikleri bile vermekten çekinmemek lazım. Suudi Arabistan'a bakın, Fransa'ya bakın, Ispanya'ya bakın, trlanda'ya bakın, ne kolaylıklar sağlamışlar yabana sermayeye, ne teşvikler vennişler. Türkiye de yabancı sermaye girişinin hızlanmasını istiyorsa bunu yapmak zorunda. Türkiye altyapısını hızla geliştirmek, gelişme hızını arttırmak istiyorsa yabancı sermayeye yeni teşvikler sağlamak zorunda. örneğin biz American Express olarak Türkiye'deki yatınmımızı belki birkaç kat arttırmak istiyoruz, ama parası yılda yüzde 50 devalüe olan bir ülkeye sermaye götürmek anlamsız oluyor. Bu ek sermaye için Türk Lirası'na çevirme zorunluğu olmasa bu para gelir Türkiye'ye, hemen yann gelir... Peki şimdilik bu imkân olmadığına göre ve sizin de faaliyetinizi geUştJrmek için ek sermaye ihtiyacınız olduğuna göre, nasıl bir alternatif çare düşünüyorsunuz? STİNCHCOMBE Şu ya da bu şekilde sermayemizi arttırmamız şart. Türk Hükümeti, getireceğimiz yeni sermaye için demin sözünü ettiğim gibi bir garanti vermezse ya da veremezse, o zaman bir Türk ortakla işbirliğini düsüneceğiz. Bu bizim açımızdan da fena bir seçenek gibi görünmüyor... Türk ortak derken.. STİNCHCOMBE Türk ortak derken, bunun bir Türk bankası olmasını istemiyoruz. Bu, halen bankası olmayan, bu alana yatınm yapmak isteyen ve ortak olacağı bankayı "gnıp bankası" ya da "aile bankası" olarak görmeyecek olan bir Türk grubu olabilir. Bir olasılık da, halka hisse satmamız olabilir. American Express hisselennı halka açarak "bu kariı işe ortak olmak ister misiniz?" diyebiliriz. Halen vergi öncesinde yüzde 100 kâr dağıtabilen bir şirket bu, yani parasıru değerlendirmek isteyen için hiç de fena bir yatırım değil. Bu yollardan hangisinin gerçekleşeceği henüz belli değil ama, ben şahsen iyi bir Türk ortakla işbirliği yapmanın en iyi seçim olacağını düşünüyonım, bunun bize sağlayacağı başka avantajlar da olabilir. Her halükârda önümüzdeki dörtbeş yıün American Express açısından çok ilginç bir dönem olacağını sanıyorum Türkiye'de.. American Express Türkiye'deki ftaliyetini geliştirirken, öncdikle mevcut müşterileriyle mi daha çok iş yapacak, yoksa müşteri sayısını mı artoracak? STİNCHCOMBE Benden sonra gelecek genel müdürün nasıl bir seçim yapacağını bilemem, ama benim kanaatime göre, önce mevcut muşterılerle iş hacmini genişletmek, sonra yeni bir müşteri çıktı ancak haftanın son iki günü hızla 30 bin liraya kadar geriledi. Külçe altında da benzer bir düşüş gözlendi. Pazartesi gününü 45504560 liradan açan bir gram külçe altın önce 4600 lira sınırını geçti ancak daha sonra 44504460 liraya indi. Osman Ulagay, American Express Bankası Türkiye Şube Genel Müdürü Stinchcombe (sagda) ile. ' Dolar, öteki paralan dize getirdi Dolar, geçtiğimiz hafta yine rekor Ustüne rekor kırdı. Dolar, Türk Lirası'na karşı da bir haftada 3 lira değer kazandı. Dünya borsalannda doların yükselişi sürüyor. ABD'de faiz oranlanntn artmasıvla hız kazanan dolar, sert paralar karşısın371^5 da son yıllann en yüksek değerlerine ulaştı. Haftayı 2.79 mark, 2.34 Isviçre Frangı, 8.57 Fransız Frangı ve 238 Japon Yeni değerlerinden açan dolar, hafta sonunda 2.83 mark, 2.38 tsviçre Frangı, 8.67 Fransız Frangı ve 241 Japon Yeni'ne yükseldi. Doların bu tırmanışı Türk Lirası'nı da olumsuz etkiledi ve hafta başında döviz ahş kuru 368 lira 10 kuruştan işlem gören dolar, hafta sonunda 371 lira 10 kuruşa çıktı. Dolann döviz satıs kuru da 375 lira sınınna dayandı. Bu arada, karaborsa piyasada dolann önemli bir gerileme kaydettiği haber veriliyor. Son günlerde dolann karaborsa fiyatının 375 liraya kadar gerüediği ve Merkez Bankası'nın döviz satış kunına eşit duruma geldiği belirtiliyor. Ulagay sordu, Stinchcombe yanuladı: American Express, Türkiye'de halka açılan ilk yabancı banka olabilir "Ekonomide Diyalog"un bu haftaki konuğu American Express Bankası 'nın Türkiye Şubesi Genel Müdürü John Stinchcombe. tki yıh aşkın süredir Türkiye'de bulunan ve American Express'in Türkiye 'de gösterdiği çarpıcı gelişme nedeniyle, terflen bankamn Almanya bölümünün başına getirilen Mr. Stinchcombe üe Türkiye'de 14 hayatımn son yıllardaki gelişimini ve yabancı bankalann Türkiye'deki roüerini konuştuk. Sıyın Stincbcombe; siz iki yılı aşkın süredir Türk iş akminin içinde yaşayan bir bankao olartk bu sürede ne gibi degİşikHkler gördiiniiz, önce bunu anlatır mısınız bize? STİNCHCOMBE öncelikle iki gelişme dikkatimi çekiyor. Bir kere bankaların Türkiye'deki müşterileri, kendilerine sağlanan hizmet konusunda, ödedikleri komisyonlar ve faizler konusunda çok daha duyarlı hale geldiler, iki buçuk yıl öncesine göre. tkinci önemli gelişme, Türkiye dışındaki ihracatçıların, 1980'den sonraki ekonomik düzelme nedeniyle Türkiye'deki ithalatçılara çok daha elverişli koşullar sağlamalan. Akreditif ve kabul kredisiyle yapılan ithalat ta dramatik bir düşme olurken vesaik mukabili ithalat artıyor. Yani dışardaki satıcının Türkiye'deki alıcıya güveni arttığı için bundan Türkiye'deki ithalatçı yararlanıyor. Bu da bence küçümsenmeyecek bir gelişme. Bir de Türkiye'de son yıllarda yaşanan yüksek faiz şokunu atlatıp yeniden kârlı çalışmaya başlayan fırmalann durumu var. Yüzde 70 faiz ödeyip de ayakta kaJabilen ve kâr edebilen bir firma, bizim için ideal firmadır. Bu tür fırmalann sayısırun artması da bence önemli bir gelişme. Aynca yenilik peşindeki şirketlerin artması, ihracatta yeni yaklaşımlann denenmesı de olumlu. örneğin biz Türkiye'deki bazı müşterilerimize, mal sattıkları dış ülkedeki alıcıya kredi sağlayarak yardımcı olmaya başladık. Otomarsan'ın Mısır'a ihracatında ona bu kolaylığı sağladık. Şimdi ayru şeyi M.A.N.'ın Tunus'a yapacağı ihracatı kolaylaştırmak için yapacağız. Tunus'taki alıcıya beş yıllık bir kredi sağlayacağız. Saydıkça aklıma geliyor, yurt dışı taahhüt işlerinin fınansmarunda da dramatik bir artış bekliyoruz. Bütün bunlann dışında devreye girmesi beklenen altyapı projeleri tabii çok Uginç.. Ysni Türkiye'deki bazı büyük projeier.. STİNCHCOMBE Evet, iki buçuk yıl önce hiçbir yabananın, hiçbir uluslararası finans kurumunun elini sürmek istemeyeceği büyük altyapı projeleri şimdi birer birer masanın üzerine geliyor, milyar dolarla ifade edilen projeier masanın üzerine geliyor ve ciddi olarak bu işe girmek isteyen yabancı fırmalar birbiriyle yanşıyor. En büyük değişikliklerden biri de bu galiba.. Yüksek faiz şokunu atlatıp yeniden kârlı duruma geçebilen firma, bizim açımızdan kendini kanıtlamış, ideal müşteridir. Türkiye'de böyle firmaların sayısının artması olumlu bir gösterge. Bu alaada sözönü ettiginiz rekabet, bu projelerin fınansmanında Türkiye'ye bir avantaj saglayabüecek mi sizce? STİNCHCOMBE Tabii, rekabet bu projelerin fınansmanını ucuzlatacaktır. Örneğin biz iki yıl önce böyle bir projeyle ilgilendiğimizde başka ilgilenen olmadıftı icin fîvatımızı veriyor ve işi alıyorduk. Şimdi böyle bir proje geldiğinde masanın üzerine, bakıyorsunuz Deutche Bank, Morgan Guaranty, Manufacturers Hanover gibi başka bankalar da işi almak istiyor ve durum tabii fiyatı etkiliyor.. Barada şunu da sormak kstiyorum. Türkiye'deki yabana banka sayısı artükça ve aralanndaki rekabet kızıştıkça, bundan Türkiye'deki firmalar da yararianacak mi? STİNCHCOMBE Tabii, bu rekabet sadece yabancı bankalar arasında değıl. Türk bankalanyla yabancı bankalar arasında olacak. Türk bankaJan da herhalde en iyi müşterilerini yabancı bankalann kapmasına seyirci kalmayacak, onlar da bu müşterileri ellerinde tutmak için onîara daha avantajlı şartlar sağlayacaklar. Bence bütün bankalar, müşterilerine daha iyi hizmet ve daha uygun faiz şartları sağlamak zonındalar. Bundan yararlanan da tabii firmalar olacak ve bankalar kârlanndan bir miktar fedakârlık etmek zorunda kalacaklar. Bu süTeçte yabana bankalann payı olacak ama ta Doiar (TL) 369.35 "369.10 368.10 i 5 6 7 Temmuz KIM NE DEDI? Sadık Şide (Türk tş Genel Sekreteri) Ücretliler aldıklan ile geçinemez olmuşlardır. Geçim sıkıntıları had safhadadır. İMF'nin teklifı varsa bu sıkıntılı vatandaş topluluğuna çare teklif etsin. IMF Başkanı sıkıntıyı arttıracak, terbiyeyi bozacak saçma laflardan vazgeçsin. Süreyya Yücel Özden (Tekel tşletmeleri Genel Müdürü) Piyasaya giren 640 ton yabancı sigaranın ardından 360 tonluk yeni bir partinin yüklenmesi tamamlandı. Bu sigaralar temmuz ortasında gelecek. Yine aynı tarihlerde ve en geç ağustosta başlayacağımız sürekli ithalat uygulamasıyla piyasayı yabancı sigaraya boğacağız. Ekrem Pakdemirli (Hazine ve Dış ticaret Müsteşan) Enflasyon tahmini konusunda yanıldığımız doğrudur. Aradım, taradım sonunda neden yanıldığımızı buldum. Çünkü ben enflasyon tahminini bilgisayarla yapıyorum, yanılmanın mutlaka bir sebebi olmalıydı. Sonunda DİE'nin enflasyonla ilgili rakamlannın ayın onuncu günü alındığı ortaya çıktı. Bir ayla ilgili tahmin yapıhrken ilk 10 günün verilerinden yararlanılmazki. Ama, bundan sonra enflasyon düşecektir. Aksi mümkün değildir, matematik bilimi yanılmış olur. Nuh Kuşculu (İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı) Sonbahardaki mevsimlik canlanma ve kamu kesimi harcamalan dikkate alınırsa enflasyonun yüzde 40 sınınndan aşağı fazla zorlanamayacağı anlaşılır. Hükümet düzenleme yağdırdı Disponibilite oranları ve ihracat kredisi faizi yükseltildi. Buğday ve arpa ihracatından daha çok fon ahnacak. Finlandiya serbest döviz anlaşmalı ülkeler listesinden çıkarıldı. Nijerya bu listeye eklendi. 3 şirkete daha Doğu Bloku'ndan ithalat yapma izni verildi. İthalat listelerinde değişiklik yapıldı. Yükümlülere vergi cüzdanı dağıtılması kararlaştırıldı. Ekonomi ServisiHukümet, dış ticaret ve para kredi konulannda bir dizi yeni düzenlemeye gitti. Dunkü Resmi Gazete'de yer alan düzenlemeler uyarınca, disponibilite oranıyla ihracat kredi faizleri arttırıldı, buğday ve arpa ihracatında fon kesintisi yükseltildi. Üç şirkete daha Doğu Bloku'ndan ithalat yapma izni verildi ve ithalat listelerinde bazı degişikükler yapıldı. Bu arada, yükümlülere vergi cüzdanı dağıtılması da kararlaştırıldı. Devlet Bakanlığı ve Başbakan Yardımcılığı, Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarhğı'nın yetkilerini ahr almaz ilk tebliğini yayınladı. Dünkü Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren ithalata ilişkin tebliğ uyarınca, dış ticareti devletleştirilmiş ülkelerden ithalat yapabilecek şirketlere Borusan ihracat, İthalat ve Dağıtım A.Ş., Meptaş Manisalı Evrensel Pazariama ve Ticaret A.Ş. ve Temel Pazariama İthalat İhracat A.Ş. ilave edildi. Böylece ihracatçı sermaye şirketlerinin sayısı 18'e yükseldi. Aynı tebliğde, mevcut ithalat yönetmeliğinde "tktisadi işbiıiigi ve getiştirme teşkilatına dahil ülkeler" listesine Avusturya ve Kanada eklenirken, "serbest dövizli aniaşmalı ülkeler" listesinde yer alan Finlandiya listeden çıkanlarak, Nijerya ilgili listeye eklendi. Bu arada, ithali yasak olan nişasta, gıda müstahzarlan, mensucattan mamul diğer hazır eşya ve yalnız sporla ilgili malzeme izne bağlı ithalat listesine alındı. Fona tabi mallar listesinde yer alan sodyum bikromat, sodyum karbonat, kurşun stearat, karaciğer ekstresi, fiber zımpara diskleri ve kuru kondansatörler müsadeye tabi mallar listesine alındı. Tebliğ uyarınca, elektrikli su ısıtıcı cihazları fon kapsamına ahnarak her bir cihaz için fona 10 dolar alınması zorunlu tutuldu. BUĞDAY İHRACINDAN PON Para ve Kredi Kurulu'nun dünkü Resmi Gazete'de yayımlanarak yürurlüğe giren tebliğine göre ise buğday, arpa, un, irmik ve mısır ihracatında yapılacak kesintiler yeniden belirlendi. Karara göre yapılan ihracatlarda, Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu'na ton başına olmak üzere buğday ve arpada 25 dolar karşılığı Türk Lirası kesinti yapılacak. Böylece Para ve Kredi Kurulu, kesinti miktarlarını son üç haftada ikinci kez yükseltmiş oluyor. Bunun yanı sıra, un ihracatında yapılan kesinti yine 15 dolar karşılığı Türk Lirası olarak saptanırken, irmik ihracatında ton başına 15 dolar karşılığı, mısır ihracatında ise 25 dolar karşılığı Türk Lirası kesinti yapılacak. Tebliğe gore, tebliğin yürürlüğe giriş tarihinden önce akreditifı gelmiş, ihracat bağlantıları için eski kesintiler uygulanacak. DtSPONİBİLtTE Bu arada, Merkez Bankası'nın Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğlerine göre, umumi disponibilite oranları yüzde 10'dan yüzde 15'e çıkartıldı. Ayrıca umumi disponibilite yükumlülüklerini verine getirmeyen bankalara uygulanan cezai faiz oranları da yüzde 45'ten yüzde 66'ya yükseltildi. Bu, para musluklannı daha da kısmaya yönelik bir önlem olarak değerlendiriliyor. Merkez Bankası tarafından reeskont ve avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranları da yükseltildi. Buna göre, Merkez Bankası ihracat faizi yüzde 45 olarak uygulanacak. İhracat kredisi faizi yüzde 35'di. VERGİ CÜZDANI Öte yandan Maliye ve Gümrük Bakanlığı gelir, gider, kurumlar, damga ve işletme vergisi yükümlüleri için vergi cüzdanı dağıtacak. Vergi cüzdanlan, yükümlülere 500 liradan satılacak. Vergi cüzdanlarında, yükümlülerin 1984 yılı içinde ödemeleri gereken yıllık gelir ya da kurumlar vergisi yazılacak ve bu vergilere ilişkin olarak ödemeler cüzdana işlenecek. Vergi ödemeleri, cüzdan hesaplarına geçildikten sonra yükümlünün adresine posta ile gönderilecek. Türkiye'deki yabancı sermaye mevzuatının yeterince liberal olmaması American Ezpress'i bir Türk grubuyla ortaklığa ya da halka açılmaya itebilir. Yüzde 100 kâr dağıtan bir yabancı bankaya ortak olmak Türk yatırımcısına cazip gelebilir. grubuna yaklaşmak daha doğru olur. Piyasaya yeni ürünler çıkartarak yeni müşteri kazanmaya çahşmak ve giderek artan ölçüde proje fınansmanına yönelmek, toptancı bankaahk yapmak ve sermaye piyasasma girmek, American Express'in Türkiye'deki geleceğinin ana çizgileri olabilir. Aynca kredi kartı ve turistik faaliyetlerle de American Express grubu olarak ilgileniyoruz. Biz burada 60 ila 100 yılhk bir geleceğin planlamasım yapıyoruz, olayı böyle görüyonız.. American Express'in son ikibuçuk yıl içinde Türkiye'de gösterdigi gelişme de bu bakış açısını etküedi herhalde.. STİNCHCOMBE Evet, Türkiye Şubesi kârhlık açısından American Express grubu içinde 135. sıradan iki yıl içinde 1. sıraya yiıkseldi. Bu yüzden Türkiye Şubesi artık gözde bir şube, merkezden ne isterse elde edebilir... Bu başanyı neye bagJıyorsunuz? STİNCHCOMBE Pazariama yönünde atıhmcı bir yaklaşıma, işlemlerdeki sürate, yeni bankaahk yöntemlerinin devreye sokulmasına ve belki hepsinden önemlisi, fevkalade performans gösteren Türkiye'deki eleman kadromuza. Böylesine özveriyle böylesine başarılı performans gösteren bir ekibi dünyanın herhangi bir yerinde bulmak kolay değildir. Aynca Türk bankalannın yakın işbirliği de başanmızda önemli bir etken olmuştur... Türk bankalannın başlıca sorunlan neler sizce? STİNCHCOMBE Bir kere şube sayılarının fazlahğı ve bunun konttolü güçleştirmesi. Otomasyona geçişin henüz başında olmalan. Aynca bürokratik işlemlerin çokluğu, yasal sınırlamalann çokluğu da bence Türk bankalan için bir dezavantaj. Fakat Türk bankalan hızla yeni şartlara adapte oluyor, dış işlemlerin önemini kavnyorlar, mah'yet hesaplannı çok daha iyi yapmaya yöneliyorlar. Son olarak Türkiye'nin uluslararası kredi itibannı nasıl göriiyorsunuz, onu sormak istiyorum Sayın Stinchcombe.. NELER OLDU? Enflasyon ilk varıvı önde bitirdi Enflasyonun haziran ayında da iyi gitmediğine ilişkin ilk işareti tTO endeksi verdi. İstanbul Ticaret Odası'nca hazırlanan tstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi, haziranda fiyatların yüzde 4.8 oranında yükseldiğini ortaya koydu. Böylece, perakende fiyat artış hızının ilk yarı bilançosu yüzde 29 olarak gerçekleşEneri ve Tabii Kaynaklar Bakanı Cemal Büyiikbaş, Maden Kanunu'nun değiştirilmesini öngören yasa tasansı ile ilgili çahşmalann tamamlandığını, tasannın ay sonunda Meclis'e sunulacağını bildirdi. Cemal Büyükbaş, tasarının genel olarak özel teşebbüsü ve vatandaşian maden sahasında çalışmaya teşvik etmek amacını güttüğünü bildirdi. Tasan ile ti. Geçen yılın ilk altı ayında ise fiyat artış düzeyi yüzde 13.2'ydi. Son 12 aylık dönem itibariyle perakende enflasyon Istanbul'da yüzde 49.5'e ulaşmış bulunuyor. Geçen yılın eş dönemindeki artış yüzde 36.3 düzeyindeydi. Haziran ayında Istanbul'da fiyat artışı rekorunu ısınma ve aydınlatma harcamalan kırdı. Maden Kanunu çahşmaları tamam Türkiye'de maden arama ve üretimi çalışmalarının petrolde olduğu gibi, yabancı sermaye için cazip hale getirildiğini söyleyen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı, daha sonra şu bilgileri verdi: "Madenciliğin kalkınmada büyük ölçüde pay sahibi olmasını hedef aldık. Getirilen tedbirler, özel sektörün sermayesinden, gücünden, diğer kaynaklanndan madencilikte de yararlanmayı büyük çapta sağlayacaktır." Baharata yüzde 2346 zam Baharat çeşitlerine yüzde 23 ile 46 arasında zam yapıldı. Ancak ithal baharat çeşiıleri, zamCinsi (Kilo) Çam fıstığı Kırmızı biber Sumak Kimyon Susam Kakao Hindistan cevizi dan etkilenmedi. Zam sonrası baharat fiyatlan şu şekilde belirlendi: Yeni fiyat Eski fiyat 4000 5000 650 500 400 300 350 250 400 500 2600 3200 650 950 5200 4000 tasarruf yetkisi konusunda çeüşki yarattı. Yeni düzenleme ıştıraklerdeki kamu payınm en az yüzde 15 olmasını ve bu kurumlann tasfiyesinin Kamu Ortaklığı Kurulu tarafmdan yapılmasını öngörüyor. Eski düzenlemede ise şirketlere kamu iştiraki işlemi yapılacağı ve hisse mülkiyetinin bankaya ait olacağı öngörülmüştü. "Voest Alpıne" şirketinden çelik boru alımında kullanacak. Kredinin Moskova'da yapılan üç günlük görüşmelerden sonra verildiği açıklandı. Kredi koşulları ise açıklanmadı. Güney Kore ile ticaretin arttınlmasma çalışdıyor Ekonomi Servisi Türkiye ile Güney Kore arasındaki ticaretin geüştirilmesi için firma temelinde görüşmelere başlandı. Yaklaşık 26 milyar dolar ithalat hacmi olan Güney Kore'ye 7.5 milyon dolarlık mal satıyoruz. önceki gun ilk toplantısını Ankara'da yapan TürkiyeGüney Kore Ekonomik Işbirliği Komitesi'ne katılan Kore Ticaret Heyeti, dün de İstanbul Ticaret Odası'nda bazı Türk firmalannın temsilcileriyle görüştu. Görüşmeler öncesinde bir konuşma yapan İstanbul Ticaret Odası Başkanı Nuh Kuşculu, Türkiye ile Kore arasındaki ticaret rakamlannın küçüklüğünü vurguladı. Kuşçulu, iki ulkenin Ortadoğu'da inşaat alanında rekabet halinde olduğunu, önümüzdeki günlerde bunun müşterek yatınma dönüşturülmesinin amaçlandığını belirtti. Kuşçulu, "Türkiye'nin bu yıl başlattığı liberalleşme politikası ile, itnuli daha önce yasak birçok malın Türkiye'ye girmesi mümkün ha Karanfil Ne alıyoruz, ne satıyoruz (bin dolar) İthalat Elektrik, elektronik Tekstil DemirÇelik Makinemotor aksamı Oto dış lastiği Kauçuk, plastik kalıbı Amonyaklı bileşikler le getmişlır. Bu liberalleşmenin devamı için Türkiye'nin ihracatı nın da büyümesi gerekir" dedi. Kore Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı ve Ortak Komite Danışmanı Soo Chang Chung da konuşmasında, "Türkiye'de kurulacak olan serbest bölge ve gelecek yıldan itibaren başlayacak olan kalkınma planı çerçevesinde işbirligimizi gerçekleştirece ğiz" dedi. Hangi sahalarda hangi mallarla işbirliği yapılabileceğinin saptanması için iki ülke ışadamlannın sık sık görüşmesi gerektiğini belirtti. ithalat hacmi 24 milyar dola6.645 1.671 701 487 450 325 214 thracat Kuru üzüm Tütün Çelik Pir 311 5.520 1.708 Üç batık bankamn tasfiyesi tıkandı Ziraat Bankası'na devredilen Hisarbank, tstanbul Bankası ve Odibank'ın tasfiye işlemlerinin tıkandığı beurtiliyor. Son düzenlemelerin getirdiği yetki değişikliği nedeniyle üç bankamn Ziraat Bankası'nca alınan iştiraklerinin satışma yetkili kurum bulunamıyor. 18 haziranda yürurlüğe giren ve KlT'leri yeniden düzenleyen kanun hükmündeki kararname, iştirakler ustündeki Son yıllarda çarpıcı gelişme kaydeden Türkiye doğru yttlda, ancak tepeyi aşması için vatandaşm bir süre daha fedakârlık etmesi ve bugünkü yönetimin desteklenmesi gerekiyor. STİNCHCOMBE Türkiye dörtbeş yıl önce, bugün Arjantin'in bulunduğu noktada iken, demin de söylediğim gibi, şimdi Türkiye'deki büyük projelerin finansmanı için uluslararası bir rekabet var. Bugün uluslararası bir banka olarak sağlam bir kredi müşterisi, sağIam bir ülke anyorsanız, herhalde Güney Amerika'ya değil, Doğu Avrupa'ya değil, Türkiye'ye gidersiniz. Türkiye'de politik istikrar var, çalışmaya istekli bir işgücü potansiyeli var, değerlenmemiş doğal kaynaklar var, tanmda potansiyeli büyük, üstelik yatınmınıza iyi bir kâr sağlıyorsunuz, daha ne isteyeceksiniz. ABD Federal Rezerv Bankası, Türkiye'nin ülke sıralamasındaki yerini yeniden yükseltti, biz de American Express olarak tek başımıza en büyük krediyi Türkiye'ye verdik ve Türkiye'nin ülke limitini yeniden yükselttik. BUtün bunlar Türkiye'nin doğru yolda olduğunu ve tepeyi asma noktasına yaklaştığını gösteriyor. Ama daha ^[''ecek yolunuz olduğunu ve özal Hükümeti'nin bu yolda en kolay ilerleyecek hükümet olduğunu unutmamanız gerekiyor. Bunun sokaktaki adam için, vatandaş için bazı sıkıntıları tabii ki olacaktır ama Türkiye'nin kalkınması için başka yol da yoktur. ra yaklaşan Güney Kore'ye Türkiye'nin 1983 yıh ihracatı 7.5 milyon dolar düzeyinde. Bunun 5.5 milyon dolarlık bölümünü tütün ihracatı oluşturuyor. Türkiye'nin Güney Kore'den yaptığı 9.6 milyon dolarlık ithalatın en önemli kalemini ise 6.6 milyon dolarla elektrik ve elektronik aksamı oluşturuyor. Güney Kore heyeti ile görüşmelere katılan Türk firmalan arasında elektronik, tekstil, makine, endüstriyel mtneraller, inşaat, gıda, plastik alanlarında faaliyet gösteren kuruluşlar bulunuyor. Avusturya bankası Sovyetler"e kredi verdi Avusturya'nın "Creditanstalt" bankası Sov^etler Birliği'ne 105 milyon dolar kredi açtı. Bankamn açıklamasına göre, ticaret kredisi niteliğindeki bu krediyi Sovyetler, Avusturya'nın Sermaye Piyasası Kurulu Başkanı Prof. tsmail Türk, Uzakdoğu turunu tamamlayarak yurda döndü. Prof. Ismail Türk'ün Japonya, Güney Kore ve Singapur'daki incelemelerini özellikle borsa konusunda yoğunlaştir Prof. Türk\ Uzakdoğu borsalarını gezdi dığı öğrenildi. Bu ülkelerdeki menkul kıymet borsalarının işleyişini yerinde gören Sermaye Piyasası Kurulu Başkanı "yurda pek çok doküman getirdim. Bunları değerlendirecegiz" şeklınde konustu.