Katalog

7 HAZİRAN 1984 * • * * HABERLERİN DEVAMI CUMHÜRIYLT/Ii (Baştarafı 1. Sayfada) luğu pavlaşabılırler, suçlulıık )a\gınlaşabılır, ama, Marmara' nın tek sorumlusu, tek sahıbı olan bızız. Bo\le olmasına karştn sana\ı kurııluşlannı Izmıt'e dek bu denız knısına dızen une bızlerız Yurtse\erlıs.ımız boyle ce lafta kalmaktadır Çunku Marmara 'yı vok etme pahasına gırışımlen goze almak, yurdıı muzu yok etmekle eş anlamhdır A nadolu ıçlerınde bınlerce kı lometrelık kıyılanmızda sanayı bölgesı olarak saptanacak ba$ka yerler vok ınuvdu7 Baıasız endustrı denen tunzınde başarı gostermek ısıeven bır toplum, en değerlı turıstık bolgelenm, denızlerını, korfezlenm, gollennı, sanavı artıkiarıvla doldurursa, bu çelışkıve ne ad verılır7 • • * 2 Rum delege basınla temastan kaçınıyor BARIŞ KUDAR ÇEŞME (tzmir) Kıbrıs Rum kesımınden ıkı delegenm de katıldığı Avrupa Konseyı Iskan Fonu yıllık olağan toplantısı Altın Yunus tesıslerınde başladı Basına kapalı olarak vapılan loplantılardan once bır açıklama vapan toplantı başkanı Fransız Eugene Claudius Petit, gundemde fonun genel polıtıkasının ele alınacağını ve daha once göruşulen projelenn yenıden değerlendırıleceğını soyledı. Claudius Petıt, Rum delegeler konusunda konuşmak ıstemedı \e "Kıbns'taki iki kesimi biz degerlendirmek isteme>iz" dedı Kıbrıslı Rum delegeler Papa Damas ıle Hacıpanayatu, Turkıye'dekı toplantıya katılmak ıçın gereklı vızeyı Parıs Buyükelçılığı'nden "anonim vize" şeklınde alıp pasaportlanna ışletmedıklerı ıçın resmı davetlere çağrılmıyorlar Basın mensuplarının yakın ılgı gosterdığı Rum delegelerın daha fazla fotoğraflannın çekılmemesı ıçın toplantı başkanı tarafından gazetecıler "nazik" bır dılle uyarıldı Toplantıya katılan delegeIerın basınla dıyalog kurmamaları konusu da dıkkatı çekıyor Adlarını vermekten de kaçınan delegeler, "Konuşmak için Başkandan izin almamız gerekiyor. Bir danışa>ım sonra ben sizi bjulunım" dıyorlar Çürük kaynaklarla (Baştarafı 1. Sayfada) ha ek odenek konulması ıçın y a sa hazırlandı Bu 795 mılvar Iıra nereden nereden karşıianacak l> Eldekı dokume bakarsa nız, 795 mılvar lıranın kavnakları şovte sıralanıvor 180 tnıhar Iıra gumruk mallarının tasfnesmden Bu mallar nerede ve nasıl satüacak, bu konuda bır karar henuz vok Yetkılıler ' 'Gumruk malları satışı en erken eylul ayında başlayabılir'' dıy orlar 180 mılyarın butçede karşılığı olması ıçın, bu durumda evlularulık ıçmde 180 mılvar lıralık malın satılması gerekiyor 150 mıhar Iıra Merkez Bankası 'ndakı proje kredılerınden Proje kredılerının de Merkez Bankası'nda bulunduğu \ar sayıltvor \'erede ve nasıl bulunuyor, ona yetkılıler tam yantı veremıvorlar 220 mılyar Iıra vergı tahsılatındakı artıştan bektenıyor Yanı, hukumet "vergı tahsilatı artacak "dıve umut bağlamış ve bu umuda dayanarak 220 mılyar lırayı bır anda "geür kaynağı" olarak tasanva vazıvermış 175 mılyar Iıra çesıtlı vergılerden beklenıyor Bunların bır bolumu yme "tahsilat artışı", bır bolumu ıse "yeni vergi". Orneğın, son olarak çıkartılan "motorlu kara tafitlar alım vergisi artışlan" belırtılen 175 mılvar tı ralık odeneğın bır bolumunu oluşturuvor 45 mılyar Iıra ıç borçlanmadan beklenıyor Bu yıl ıçmde zaten uç kez ıç borçlanma ıçın de\ leı tahvılı çıkariıldı \e halk buna ıtıbar etmedığı ıçın uçuncu 50 mılyar lıralık dılımını hukumet zorla bankalara satıı Şımdı "yeniden ıç •borçlanma tahvili" çıkartüıvor ie "halk bunu sntın alacak'' duşuncesı sa\ unulu vor Oysa, bugune dek altı ay ıçmde vaklaşık 120 mılvar lıralık de\leı tah\ılı bankalann zorla al dıkları bolumu dışında hölâ alıcı beklıvor 795 mıhar lıranın kaynaklarına bakıldığında hemen hemen "sağlam tek bir gelir kalemi" bıılunmadığı goruluyor Gelırlerın lumu beklentıye dayanıyor Pekı, bu 795 mılvar nereye harcanak, hangı amaçla çıkartılıyor7 Işın o yonu bıze gore daha hazın 235 mılyar lırası dış borçfaızıne odenecek 166 mılyar lırası da dış borç an a paraya odenecek Yanı 795 mılyar lıranın 400 mılyar lırası dış borçlara gtdıyor Seden7 Her gun vapılan "Kur ayarlamaları", Turk Lırastnın her gun duşurulen değerı Turkne'nın dış borçlannı Turk Lırası cmsmden her gun arttırıvor tşte, dışanya fazladan odenmek zorunda kalan 400 mılvar Iıra, Turk Lırasının her gun değer kaybetmestnın malıyetı Odeneğın 160 mılyar lırası da H borçların odenmesıne ayrtlıvor Anapara vefaız olarak do layısıvla, 795 mılyar lıralık ek odeneğın tam 560 mılyar lırası ıç ve dış borç odemelerıne gıdıvor Bu kadar ıç ve dış borç ytiku altında hukumet "sevgili memur/arını" duşunmemış 7 mı . Duşunmuş Onlara ayrılan pay 35 mılyar lırada kalrnış Bırbuçuk mılyon memura 35 mılvar Iıra Memurların avlıklarında ortalama vuzde beş oranmda bır artış yanı . Bır başka deyımle, sadece ve sadece mayıs ayındakı fıvat artışlarını karşılayacak bır oran Özal, 1985 bütçesi için hedefi açıkladı: Tasarruf ANKARA (THA) Başbakan Turgut O7al'ın 1985 malı vılı bulçe sı wın dırektıflerı dunku Resmı Ga/eıe'de \a\ınlandı Dırektıflerındc 5 Beş Vıllık Kalkınma Plam'nın 1985'ten ıtıbaren uygulama>a gı:"ceğını belınen Ozal, 198^ buıvcsının planın ongoreıegı hedefler doğrultıı sunda ha/ırlanmasını ıstedı Ozal, paıa, vergı ve harı.ama po lıtıkalarının kendı ı^ınde ıııiarh ve bırbırıvle uvumJu olmaM gerektığını belırierek "1985 vılı bulçcsı oncelıkle anlı«nflas>onısl bır but^e olmık znmndadır" dedı O/ellıkle devlet kuruluşlarının ta sarrufları uzerınde duran Ozal, bunların geçmıj donemlerdekı butpelerın antak vuzde 8085'ını harcayabıldıklennı belırlerek, >enı bulçelerınde gereğı olmavan harcamalara >er vermeyeceklerını ve 1985 can hızmet odenek taleplerının 1984'un carı hızmet ödeneklerını aşmayacağını Mdırdi Basbakan vağrısında, 1985 valırım but^cti h<t/ırlanırktn, kısa donemde ^nm, vtrecek vt keııdını surallege rı odcve».ek projelcrle, cnerjı valırım larına. ula^lırma vaiırımlarına, dı^ fi nansnidiııııı sağlamıs projelere ve ıhrataı >c dovız gelırlcrını arltıratak yatınmlara oncelık lanınatağını bıldırdı Başbakan Ozal, genel butçe den finanse edılmckte olan organı/c sana\ı bolgelen ve kuyuk sanayı Miclerının 1985 butçesınde proje ba /ında ver alacağını belırttı Yapılan duzenlemelerle beledıyelerın sağlıklı ve duzenlı gelır kavnak larına kavuiiıırulduğunu da kavde den Ozal, 1985 bulçesınde beledıyelere kaynak ayrılmayacağını bıldırdı Ozal, kuruluşlann belırtılen ılkeve hedeflere gore hazırlaya^akları bulve leklıfierını en geç temmu7 ayı sonuna kadar Malıye ve Gumruk Ba kanlığma gondcrmelen gereklıgını belırllı GOZLEM LGUR MUMCU (Ha^tarafı I. Sayfada) Parlamento ve partıler, ıslevlerını yıtırmışlerdı Parlamento yanında bırcok kurum, gorevlerını yapamaz, yetkılerını kullanamaz duruma duşmuslerdı Teror, temel hak ve ozgurluklerı temelınden yok etmış, yaygın sıddet eylemlerı, anayasa duzenını ortadan kaldırmıştı Gunde ortalama yırmı kısının sıyasal nedenlerle oldurulduğu bır ortama kım, nıçın donmek ıstesın'' Boyle bır ortama donmeyı ozlemek ıcın ya kor, ya sağır ya da vıcdansız olmak gerekır Boyle bır ortama ancak ve ancak, yaratılan ıktıdar boşluğu sonunda sıddet yoluyla ıktıdara gelmek ısteyen dıkta ozlemcılerı ozlem duyabılırler Ulkede demokrasının yenıden ve sağlam temeller uzerınde kurulmasını ısteyen hıc kımse boyle bır ortamı ozlemez 12 Eylul öncesındekı teror orgutlerıne ve onların orgutlu suc ortakları sılah kaçakcılarına karsı en amansız savası verenler, bugun anayasayı uygulamaları ve ekonomık modelı elestırırlerse, bu "12 Eyiul öncesıne donmeyı ozlemek' mı sayılacaktır? Demokratık bır ulkede rvcbır yasa, "Bu anayasayı beğeneceksın' ya da "bu ekonomık modelı savunacaksın" dıye bır yasal zorunluluk getırmez Anayasalara ve yasalara uyulur Ancak, anayasa ve yasaların, anayasanm gosterdığı yol ve yontemlerle değıstırılmelerı ıcın gorus bıldırılmesı engelleneme? Secmen coğunluğu, anayasanm su ya da bu hukmunu ya da buyuk bır bolumunu değıstırmek ısteyen partılere oy verırse, anayasa demokratık yollarla değıstırılebılır Anayasanm kendısı bu yolu ongormustur Suç olan, anayasayı anayasa dışı yollarla, sıddet kullanarak değıştırmeye "teşebbus" etmektır Tartısılmaz goruşler ve "resmı ıdeolojıler" ancak totalıter rejımlere ozgudur Ekonomık model tartışılmazsa, bu modelın seçeneklerı belırmez, ulke aydınları, en doğal haklarını kullanamaz duruma sokulur'arsa ulkede yenı duşunceler ve cozum yolları uretılemez Suskunluk ve kısıriık, ulkede demokrasının geleceğını etkıfer Tek çıçekle bahar olmayacağı gıbı yalnızca tek sesle ya da aynı tonda seslerle demokrası olmaz Demokrası doğası gereğı değışık seslere ve renklere gerek duya r Anayasa cağdas ve coğulcu demokrasının bu çokseslılık ve değışık renk kuralına pek uygun değıldır Anayasayı bu acıdan elestınrız, ancak eleştırdığımız bu anayasayı sıddet yoluyla değıştırmeye kalkanlara da elımızden geldığınce karşı koymaya çalışırız 6 Kasım secımlerı ıle olusan parlamentonun yapısmı bu koşede cok eleştırmıştık Seçım, seçıme gırmelerıne ızın verılen uç partı arasında yapılmıştır Bu yuzden, parlamentonun 'mıllı ırade" adı verılen seçmen çoğunlugunun ıradesını yansıttığını söylemek olası değıldır Yerel secımler, parlamento ıcındekı ıkı partının secmen tabanının hemen hemen yok olmakta olduğunu gostermıştır Özal hukumetını elestırınce soruyorlar Baska seçenek mı var? Secenek var hem de cok Ancak bu secenekler bır genel secımle belırebılır Parlamento ıçmde seçenek yoR dıye elestırılerın kesılmesı bır çeşıt "kadercılık" olmaz m ı ' Ozal'ı eleştırırız, ancak yıne de parlamento ıçmde Ozal hukumetıne karşı bır "MıllıBırlık Hukumetı" kurmagırışımlennı demokratık geleceğe zarar verıcı çalışmalar olarak goruruz Bu gıbı zorlamalar sıyaset yaşamında "erken doğum' gıbı olaylara yol acarlar Sıyaset yaşamındakı erken doğumlann ne gıbı sorunlar yarattığını, yakın gecmısımızde acı orneklen ıle gormus değıl mıydık' Kaldı kı, bu gırışımler nedenıyle adı gundeme gelen Sayın Ulusu'nun böyle formullere sıddetle karşı olduğu bılınıyor HP Genel Başkanı Sayın Calp'ın de "Erken secım hukumetı dışında" hıcbır koşul altında boyle bır koalısyon yandaşı olmadığı da anlaşılıyor HP yetkılı kurullan, bu tur çabaların destekîenmediğıni açıklıyor MDP ıse bu tur gırışımlere kesın dılle karşı çıkıyor Oyleyse evet oyleyse bu soylentıler nereden çıkıyor' Bu soylentıler, kışılıklerını "Bakanlıkların manevı kısılıklerı ıle ozdeşlestıren' bırkaç heveslıden çıkıyor ANAP, bu modelı sonuna dek uygulamalıdır ANAP ıcındekı gruplar da partııennın bu ekonomık modelı eksıksız uygulaması ıçın elden gelen ozverıyı gostermelıdırler Muhalefet partılen de parlamento ıcınde etkın muhalefet yolları bulmalıdırlar Is bu kadar basıttır Kımse 12 Eylul öncesıne donmek ıstemez Kımse ANAP'ın yapay yollarla ve zorlamalarla hukumetten ayrılmasını beklemez 12 Eylul öncesıne donmek mı ıstıyorsunuz? Hayır Ozal a TBMM ıcınde bır seçenek mı arıyorsunuz"> Yıne hayır Bugune dek hep sorular yanlış soruldu Sorular yanlış olunca yanıtlar da yanıltıcı sonuclar verdı Once soruların kımlerce ve nıcın sorulduğuna bakmalı1 MHP davasında 2 tanık "valancı şahitlikteri" tutuklandı Yılmaz: 5 yıllık plan 20 hazirana kadar Meclis'e sevkedilerek ANKARA (Ctımnuri)et Burosu) Bakanlar Kurulu Beşıncı 5 Yıllık Kalkınma Planı'nı dun de göruşmeve devam ettı Devlet Bakanı ve Hukumet Sözcusu Mesul Yılmaz, Beşıncı S Yıllık Planın 20 hazirana kadar TBMM'ne sevkedıleceğını belırttı ve "Meclis talile girmeden once plan Meclis'ten çıkacak" dedı Bakanlar Kurulu'nda dun karşılıksız çek verenlere uygulanacak olan ve yururluktekı ceza yasasından ayn bazı venı vaptırımların getırılmesını ongoren bır tasarı ele alındı. Tasarı hapıs cezasının yanı sıra belli bır sure bankalarda çek hesabı açma hakkının yasaklanması para cezası ve sıstematık bır kontrol mekanızmasının kurulmasını ongöruyor. Çalışmaların henuz sonuçlanmadığını bıldıren Yılmaz, bankalar, Merkez Bankası ve keşıde edenler arasında sıstematık bır denetım mekanızması kurulacağmı belırttı Yılmaz'ın verdığı bılgıye göre Denızcılık Yuksek Okuiu Yasası'nda değışıklık yapan yasa tasarısı Bakanlar Kurulu'nda benımsendı Tasarıya göre belırlı koşullar altında Turkıye ıle anlaşmalan bulunmayan ulkelerın öğrencılerı de Denızcılık Yuksek Okulu'nda gerekırse parasız yatılı oğrenım görecekler ANKARA (a.a.) Kapatılan MHP'nın eskı Genel Bsftkanı Alparslan Turkeş ve arkadaşları ıle anarşık olaylara karışmış ulkucu kuruluş uyelerının vargılandıklan MHP davasında 2 tanık, yalancı tanıkhktan tutuklandı Ankara Sıkıvonetım Kotnutanlığı 1 Numaralı Askerı Mahkemesı' nde Nasi Aytek, tsmail Urrlen, tanık olarak dınlendı Mahkeme, kısa bır aradan sonra, her ıkı fanığın da yalancı şahıtlıkten tutuklanmalanna karar verdı Tasarruf sahipleri Akbank'ı seçer. Kîşiye özel Akbank güvencesi ve yuksek kazanç i&ksertifika Aksertifika.Akbank'm mevduat sertifikası. Kişiye özel Aksertifika yalnız sizin bilginizde. Aksertifika ister isme, ıster hamiline yazılı. (Aksertifıka'yı dılersenız şirketiniz namına da alabılirsiniz). Aksertifika 3 ay, 6 ay veya 1 yıl süreli. Aksertifika 5 milyon liraya kadar kupürler halinde. Para yerine geçmesi, el değiştirmesi, faizi ile devredilmesi mümkün. Aksertifika tam anlamıyla kişiye ozel; Akbank güvencesi altındaki özel kazanç belgeniz. FAIZ ORANLARI TflBLOSU 3 ay ıhbarlı vadesız mevduat sertıfıkaJan 6 ay vadelı mevduat sertıfıkaları 1 yıl vadelı mevduat sertıfıkalan Miyopluğun bedeli (Baştarafı 1. Sayfada) duru Onder Çeri, ozellıkle fabrıkalann "lasfiye tesislerine" değınıyor ve şo>le dıyor: "Eger Marmara Denizi'ni tumuyle >itirmeden kurtarmak istiyorsak, bu>uk fabrikalarda çagımız teknolojisine u>gun lasfi>e tesislerının >aptınlması saglanmahdır. A>nı şekilde orta bujuklukteki fabrikalarda da birbırlerine >akın olanların birleşmesi yoluyla ortak tasfiye tesisleri kurulması için sahipleri zprlanmalıdır. Bu arada kuçuk işyeri atıkları ile evlerin lağım sularının lemizlenmesi için de İSKİ, zaman yitirmeden bolge >a da mahallelerde merkezi tasfiye tesislerinin yapımını başlalmalıdır,' Önder ÇeH bu arada, vapılan tesıslerın >etersızlığını de vurguluyor ve buna ornek olarak Moda'da \apımı suren tesısı gosterıyor "Dunya Bankası'nın onerisiyle başlatılan >e halen ISKİ tarafından \apımı surdurulen İstanbul kanaliza»von projesine gore Anadolu yakasının tum sanayi atıkları ve lagım suları, kuşaklama kollektorlerı ıle toplanacak ve Moda açıklannda denizin akıntılı derinliklerine boşaltılacaktır. Proje ite her ne kadar atıklann denizin derinliklerinden Karadeniz ve \kdeniz'e dagılacagı hesaplanmışsa da bu dagılımdan Marmara Denızi'nin derinliklen ve kıyılan da nasibini alacaklır. Tasfiye tesislerinde temızlenmeden Marmara Denızı'ne boşallılacak olan atık sulann içindeki maddeler deniz dibine çokecekler ve oksijen ihtiyacı yaralacaklardır. Bu da, deniz dibindeki canlılann yok olmasına yol açacaklır." Aslında bu bır ornek. Yapılan ışlerın, ne denlı lyı nnetlı olursa oUuıı yeıersızlığtııı gdstenııek açısından Oysa ustunde daha cıddı boyutlarda durulması gereken bır olgu çevre kırlenmesı Ustehk olaya "bolgeser boyutlarda bakmak da olası değıl. Aslında soruna baktığımızda, son >nllara değın sorunun onemını hıç anlamadığımızı görebılmek olası 1918'lerden bu >ana yapılan bırçok projenın, bırçok çalısmanın tamamlanamadan kaldığmı da duşunursek... Bu çalışmalar şoyle sıralanıyor îstanbul ıçın ılk proje 19181920 yıllannda Fransızlarca >apıldı, ama uygulanamadı 192636 yılları arasında Berlınlı muhendıs H ild tarafından proje çalışmaları vapıldı Bu projeye gore pıs sular Cıbalı'de ızgıradan geçırıldıkten sonra Halıç'e venlıyordu 195965 yıllan arasında Îstanbul Beledıyesı Kanalızasyon Proje Burosu ve dunya çapında otorıte Prof Kehr tarafından 28 bın hektarlık bır alan ıçın genel kanalızasyon projesı uretıldı. Ancak bu projenın de çok az bır bolumu uvgulanabıldı 196771 yıllan arasında Bırleşmış Mılletler Kalkınma Programı Ozel Fonu'ndan Dunya Sağlık Orgutu aracılığı ve ISİ ve DS1 Genel Mudurlugu ışbırlığı ıle DAMOC Konsorsıyumu'na master plan hazırlatıldı Ancak u>gulamaya dönuşecek çahşmalar başlatılamadı 1973 yıhnda Iller Bankası'na \enlen yetkı ıle CampTekser Konsorsıyumu tarafından DAMOC projesı venıden gozden geçırıldı ve gunun şartlanna u>duruldu 1977'de Turkıye ıle Dunva Bankası arasında gereklı fınansman ve organızasyon çalışmalarının yapılması prensıplen konusunda anlaşma sağlandı ve 197980'de NEDEKO adlı Hollanda fırmasınca 1 kademe olarak tatbıkata geçılmesı planlandı 1981'de ıse İSKI kurulduvcı.alı^mjlarına %45 Akbank a darusmadan pararuza yön vermeyin. REH») Güveninizin eserı" «£•