Katalog

4 MA YIS 1984 DIŞ HABERLER CUMHURtYET/3 Ozetle Sovyetler Mısır ve Ortadoğu Sovyetler Birtiği ve Mısır, Birleşmis Milletler Genel Sekreteri Perez de Cueüar'a birer mektup göndererek Ortadoğu 'da banşın sağlanması amacıyla düzenlenecek bir konferansı ilke olarak desteklediklerini bildirdiler. (a.a.) Şam'a göre, tutuklanan 3 İsrailli Suriyelilere ateş etti SuriyeIsrail bıınalımı büyüyor BEYRUT, (AP) Üç İsrailli yetkilinin Suriye tarafından tutuklanması olayı : ':i ülke arasında ciddi bir bunahma donüşme eğilimi gösteriyor. Beyrut ve Şam'daki kaynaklar lsraillilerin tutuklanmadan önce Suriye askerlerine ateş açtıklannı öne sürdüler. Şam'da isminin açıklanmasını istemeyen bir Suriyeli yetkili üç İsrailünin Suriyeli askerlere karşı direndiklerinı ve ıki taraf arasında yoğun ateş teaıisi olduğunu söyledi.Yetkili,ateş sırasında yaralanan olmadığını ve lsraillilerin tutuklanrhğm! bildirdi. Beyrut'taçıkan "MıddleEast Reporter adlı gazete de Batilı diplomatik kaynaklara dayanarak verdiği haberde İsrailli yetkililerin arabalannı durdurmak için ateş açan Suriyelilere otomatik tufeklerle karşılık verdiklerini bildirdi. Lübnan basını, olayı, İsraille Suriye arasında 1982'den bu yana çıkan "en ciddi bunalım" olarak niteliyor. İsrail, tutuklanan yetkililerin Lübnan'daki irtibat bürosunda görevli olduklarını ve diplomatik dokunulmazhğa sahip bulunduklarını ileri suruyor. Suriye POLITIKADA SORUNLAR ERGUN BALCI Irak, Körfezde bir gemiyv ateş açtı Irak Silahlı Kuvvetteri Genel Komutanlığı'nın yaymladığı bildiride, Irak donanmasına bağlı bir geminin Körfez 'deki lran limanına girmeye çalışan "orıa buyüklükte bir düşman donanma hedefine" ateş açtığı duyuruldu. (THA) Libyu Elçüiği'nde binlerce mermi Sir Geoffrey Howe: Libya, konukseverliğimizi istismar etti LONDRA (AP) Londra'daki Libya Elçiligi binasında aramayı sürdüren İngiliz polisi, bir kasa içinde binlerce mermi buldu. Bir polis yetkilisince dün bir odada bulunan kasa açıldığında, içinde 3600 mermi bulunduğu görüldü. Polis, önceki gün de elçilik binasında 7 tabanca ile 8 kurşun geçirmez yelek bulmuştu. Öte yandan İngiltere'nin Libya ile diplomatik ilişkilerini kesmesine karşın iki ülke arasında karşıhkh suçlama sürüyor. Libya lideri Muammer Kaddafi, Londra'daki LibyaElçiliği'n de bulunan boş kurşun kovanlarının tngiliz polisi tarafından yerleştirildiği yolundaki iddiasını tekrarlarken Ingiltere Dışişleri Bakanı Sir Geoffrey Howe önceki gece Londr^'da 100'e yakın elçiliğin temsildİeri onuruna verilen yemekte yaptığı konuşmada, "Yabancı diplomatlann. Libyalılann yaptıgı gibi İngiltere'nin konuksevertigini istismar etmelerine bundan böyle izin vermeyeceklerini" söyledi. ise, lsraillilerin 'Suriye hatlarına sızmaya çalışan sabotajcılar' olduklarını one suruyor. Suriye1nin baskenti Şam'da bir yetkili tutuklanan İsraillilerin gelişmiş silahlar taşıdıklarını yanlarında. telsiz \e diğer casusluk araçlarının bulunduğunu söyledi. Yetkili, AP muhabirine "İsrailliler casusluk yaptıklarını itiraf ettiler" dedi. Beyrut radyosuna göre, Cumhurbaskanı Emin Cemayel yönetimi daha once İsrail'in irtibat biirosunu kapatmasını istedi, ancak İsrail bu isteği geri çevirdi. Şamir hükumeti, tutuklanan üç Israillinin yollarını kaybettiklerini ileri suruyor. Suriye hukümeti üç Israilliye savaş tutsağı muamelesi yapılacağını açıkladı. İsrail'le Suriye arasında patlak veren yeni bunalım büyürken Beymt'ta hükümet bunalımı da devam ediyor. Başbakan Reşit Kerami ile Cumhurbaşkanı Emin Cemayel Şiıler'in lideri Nebih Berri'yi hukümete girmeye ikna etmeye çalışıyorlar. Süper devlet teorisi 1974 Kıbrıs harekâtından birkaç yıl sonra, Avrupa'ya görevie gitmiştik. Bir akşarn canımız sıkıimış, otelden bilet alarak, gece turuna çıkmıştık. Rehberimiz bizi büyük, müzikli bir lokantaya götürdü. Tura katılanlar, ikişer, üçer masalara dağıtıldılar. Biz de orta yaşlı bir çiftle aynı masaya düştük. Yunanlıymışlar. O sıralarda TürkYunan gerginliği ve Kıbrıs her zamanki gibi yine gündemde. Biz de Türk olduğumuzu söyledik. Bu arada servis başladı. Ancak masada son derece huzursuz bir hava var. Sadece üç kişi olduğumuzdan yanımızdakilerle konuşup, havayı hafifletme olanağı yok. Yemeklerden, sahneye çıkan bayan şarkıcıdan, filan söz ediyoruz, ama sıkıntı dağılmıyor... Konuşmaların zorlama olduğu besbelli, sonunda söz döndü dolaştı, Kıbrıs'a geldi. Sanırız, Yunanlı bayan, "TürkYunan anlaşmazlığı aslında süper devletlerin yüzünden" dedi. Can kurtaran simidi gibi atladık Yunanlı bayanın bu sözüne. Evet süper devletlerde idi bütün suç. Sonra süper devletlere bir veriştirmedir başladı. ABD, silah sanayiine yeni pazariar bulmak için, TürkYunan anlaşmazlığını el altından körüklüyordu... Sovyetler, NATD'nun qüneydoğu kanadını çökertmek amacı ile işi kızıştırıyordu... İki süper devletin çıkar oyunları olmasa, Kıbrıs sorunu çözüme kavuşur, Türkiye ile Yunanistan anlaşabilirlerdi. Süper devletlere ver yansın ettikçe, masadaki gergin hava yumuşuyordu. Süper devletleri yerin dibine batırmıştık, ama gece kurtulmuştu. Artık rahat rahat yemeğimizi yiyor, programı keyifle seyrediyorduk. Ancak otele döndüğümüzde düşündük. Yunanlı çiftle birlikte yaptığımız değerlendirme doğru muydu? Değildı. TürkYunan anlaşmazlığında ABD'nin de Scvyetler'in de kendilerine göre çıkarları olabilirdi. Ama bu anlaşmazlığın temel nedeni olarak iki süper gücü görmek, çok kolay ve yüzeysel bir yorum olurdu. Süper devlet teorisinin kimi çevrelerce uluslararası bunalımlarda bir anahtar gibi kullanılmaya kalkışılması, toplumlann içdinamiğının gözardı edilmesi sonucunu doğurmakta ve yanlış değerlendirmelere yol açaDilmektedir. Orneğin, süper devlet teorisinin kullanımının en revaçta olduğu yörelerden biri Ortadoğu'dur. Bu teoriyi savunanlara göre, Ortadoğu bunalımının gerisinde aslında, ABD ile Sovyetler vardır. İki süper güç, ıpleri kendi ellerinde olan piyonları ileri geri sürerek, bunalımı yönlendirmekte, anlaşmazlığın kangrene dönüşmesine neden olmaktadırlar. İki süper güç aradan çekilseler, bölge kendi dengesini bulacaktır. Ortadoğu'nun gerek ABD, gerekse Sovyetler için stratejik açıdan büyük öneme sahip olduğu kuşkusuz. Ancak sorunun temelinde, iki süper gücün çıkar çatışmasmın yattığı varsayımı her halde tartışma götürür. Ortadoğu bunalımının temelinde iki halk arasındaki çatışma yatar. Bunlardan biri (Yahudiler) dışardan gelerek Arapların topraklarını zorla ellerinden almıştır. İki süper güç, bölgede olsalar da, olmasalar da, bu temel çelişki değışmez. ABD, bunalımda çıkarları uyarınca Siyonizmi desteklemekte, Sovyetler Birliği ise Suriye, Irak ve FKÖ'nün yanında yer almaktadır. Ama, bölgedeki gelişmeleri şekillendiren, son tahlilde iki süper güç değil, yörenin temel çelişkisi ve toplumlann iç dinamiğidir. Nitekim 1967 İsrailArap savaşını iki süper güç de tüm çabalarına karşın engelleyememişlerdir. İsrail Başbakanı Levi Eşkol'la Mısır lideri Nasır'a Başkan Johnson ve Sovyetler Birliği Başbakanı Kosigin'den gönderilen mesajlar, Moskova ile VVashington'un yoğun diplomatik çabaları hiçbir sonuç vermemiş ve kanlı savaş patlamıştır. ABD ile Sovyetler, çatışmaya kendileri de sürüklenmekten korktuklarından, savaşa son ana kadar engel olmaya çalışmışlardı. 1973 Yom Kipur savaşında da, Mısır ve Suriye ordularının İsrail'e saldıracakları tarih Sovyetler'e ancak üç gün önce bildirilmişti. Moskova'nın yapabıldiğı tek şey, hemen bir uçak gönderip, Mısır'daki Sovyet uzmanlarının ailelerini alelacele tahliye etmek olmuştu. Süper devlet teorisinin bir uzantısı da piyon ilkesidir. Bu görüşe göre, İsrail ABD'nin, Suriye ise Sovyetler'in piyonudur. Açık söyleyelım. Biz kimi zaman İsrail'in mi ABD'nin, yoksa ABD 1 nin mi İsrail'in piyonu olduğu konusunda kuşkuya düşüyoruz. Aynı kuşkuyu SovyetSuriye ilişkileri konusunda da taşıyoruz. Solda, sıkça ileri sürülen bir görüşe göre, İsrail ABD'nin ve Batı emperyalizminin Ortadoğu'daki sıçrama tahtası, maşasıdır. Görevi, devrimci akımları boğmak, ilerici Arap rejimlerini yıkmak, Arapların uyanışını ve birleşmesini engellemektir. Bu görüş, bize yanlış ve mantıksal açıdan tutarsız gibi geliyor. Tutarsızdır; çünkü Ortadoğu'da Yahudi devletinin varlığı, Arap milliyetçiliğinin şahlanmasında ve Araplar'ın uyanmasında en önemlı rolü oynamıştır. Arap milliyetçiliği, İsrail'e tepki olarak kendi bilincine varmıştır. İsrail'in emperyalizmin piyonu, ya da maşas; oldjğü görüşü de bize pek sağlıklı gelmiyor. İsrail, kendisi emperyalist bir deylettir. Yahudi devleti, Siyonizmle emperyalizm arasındaki işbirliği sonucu kurulmuştur. Ancak, bu işbirliği her zaman uyumlu olmamış, bazen emperyalizm Siyonizmi, çoğu zaman da Siyonizm emperyalizmi kullanmıştır. İsrail, çıkarlarına uygun düştüğü zaman, Batı emperyalizmi ile işbirliği yapmış, düşmediği zaman da onu kendi amaçlan için kullanmıştır. Bölgedeki Araplar'ın ilerici, gerici, solcu ya da sağcı olmaları İsrail'i ilgilendirmez. Onu ilgilendiren, kendi ulusal çıkarları ve uyguladığı zorlama politikasının en verimli biçimde sürmesidir. 1967 savaşında hiç de ilerici sayılmayan ve Batı'nın en büyük müttefiki olan Ürdün'ün yarısını koparıp almamış mıydı? Reagan planını reddetmemiş mıydi? ABD'yı Lübnan bataklığına sürükleyip, sonra da, onu yapayalnız bırakan israil değil midir? Süper devlet teorisi uyannca sağda revaçta olan görüşe göre ise, bunyedeöovyetlerınOrtadoğu'daki piyonu, sıçramatahtasıdır. Bize bu varsayım da sağlıklı temelden yoksun görünüyor. Aslında Suriye'nin de israil gibi bağımsız iradesi vardır ve bu iradesi Moskova'nın çıkarlarına çoğu kez ters düşmektedir. Örneğın, 1982 ağustosunda Filistinli gerillaların kuşatma altındaki Beyrut'tan tahliyeleri sırasında Amerikan deniz piyadelennın yörede görev almasına Moskova karşı çıkmış, ancak Suriye bu olguya itiraz etmemiştir. Deniz piyadelerinin Sabra Şatila katliamından sonra Beyrut'a geri dönmesi, Moskova'nın kaygılarını iyice arttırmış. ama Suriye'den yıne ses çıkmamıştır. Suriye ancak, ABD'nin Lübnanİsrail anlaşmasının uygulanması için yoğun çabalara girişmesinden sonra, deniz piyadelerine karşı çıkmıştır. Geçtiğımiz yıl da, Hafız Esat, FKÖ'yü parçalarken, Moskova bir kurtuluş hareketinin boğazlanmasını çaresiz biçimde seyretmekten başka birşey yapamamıştır. Süper devlet teorisi uyarınca toplumlann iç dinamiğini unutma eğilimi, Polonya olayları sırasında da ortaya çıkmıştır. Nitekim solda kimi çevreler, Dayanışma hareketini ABD'nin kışkırtmasına ve CIA'nın oyunlarına bağlama çabasına girmişlerdir Eğer CIA, tek komutla bir ülkede çalışan nüfusun tümüne yakın bölümünü harekete geçirebilecek sihirii güce sahipse, "helâl olsun şu CIA'ya" demekten başka yapacak şey kalmıyor. Afganistan'da da Müslüman gerillalara ya da bazı "hızlı devrimcilerin" deyimi ile "feodal unsuriara" ABD'nin yardım ettiği, kimi sol çevrelerce ileri sürülmüştü. Ama bu savı ileri sürenler, aynı dönemde Sovyetler'in Kabil'deki hukümete kat kat daha fazla yardım ettiğini, buna rağmen, Sovyet orduları Afganistan'ı işgal ettiğinde Müslüman gerillaların baskenti almak üzere olduğunu nedense unutmuşlardı. Nikaraguave El Salvador'daki olayları binlerce kilometre ötedeki Sovyetler Birliği'ne bağlamak ise süper devletçi sağ takımın düştüğü tarihsel yanılgıdır. Süper devlet teorisi, olaylara şematik yaklaşımlarda bulunanların kolayca sonuca ulaşmasını belki sağlar, ama bu sonucun çoğu kez yanlış olmasını engelleyemez. nukseverliğimizi istismar ettiler. Uluslararası terorizmin yayılması. hepimizi >akından ilgilendirir. Bu tehlikeye karşı ancak uluslararası işbirliği ile miicadele edilebilir. " Ote yandan.l.ibva Dışilişkiler Bürosu (Dışisleri Bakanlığı) önceki gün yaymladığı İJİldiride, Başkan Reagan'ın Libya'ya karşı ortak yaptınm uygulanması için yaptığı çağnyı "Libya halkına karşı ciddi bir tehdit" olarak niteledi. Libya Dışisleri Bakanlığı'ndan yayınlanan bildiride, "Reagan'ın çağnsı Libya halkına karşı bir tehdil ve Libya'nın hükumranlığına karşı açık bir saldırıdır" dendi. Bangladeş'te patlama Bangladeş 'in baskenti Dakka 'da gece düzenlenen bir yürüyüş sırasında, muhalefet lideri Khondokar Mushtag'ın konuşmasından hemen önce üç bomba patladı. Patlamada I kişi öldü. 19 kişi yaralandı. 1975 yilında üç ay devlet başkanlığı görevinde bulunan Mushtag olaydan hiçbir yara almadan kurtuldu. Daha sonra 35 dakikalık bir konuşma yapan Musthag, Hintli ajanlan suçlayarak patlamalardan onlarm sorumlu olduğunu söyledi. (THA) Amerikan karikatürü. UNESCO ve ABD Kısa adıyla "UNESCO" olarak anılan BM Eğitim, Bilim ve Kültür Örgiitü 'nün GenelDirektörü A madu Muhtar' M 'Bo w, Yürütme Kurulunun 51 üyesine yolladığı raporda, ABD'nin üyelikten çekilmesi halinde örgüt programının derinlemesine gözden geçirileceğini büdirdi. Genel Direktörün raporu, 9 mayıs günu yapılması kararlaştınlan Yürütme Kurulu toplantısında görüşülecek. (a.a.) Papa, bu kez Kore için dua etti 2. Jean PauVü SeuVde 1 milyon kişi karşıladı SEUL (Ajanslar) Papa 2. Jean Paul, Uzakdoğu gezisinin ilk durağı olan Güney Kore'nin baskenti Seul'de bir milyon kişi tarafından karşılandı. Havaalanında Güney Kore Devlet Başkanı Chun Doo Hwan tarafından karşılanan Papa 2. Paul için, kentte olağanüstü güvenlik önlemleri aJındı. Papa'nın geçtiği caddelere biriken halk, Papa'nın resimlerini, Vatikan'ın ve Güney Kore'nin bayrağını sallayarak sevgi gösterilerinde bulundular. Papa, havaalanında yaptığı açıklamada, kendisini "banş havarisi" olarak niteledi. Papa, "Acı bir şekilde, bir kuşağı aşkın süreden beri ikiye bölünmüş durumda olan sevgili vatanımzın çatışma ve düşmanlıkla değil, görüşmeler, karşıhkh giiven ve kardeşçe sevgi yoluyla yeniden birleştirilebilmesi için dua ediyorum" dedi. Alaska'dan Seul'e giderken, Sovyetler Birliği tarafından düşürulen Güney Kore uçağının geçtiği hava koridorunu izleyen Hapa 2. Jean Paul, olayda ölen 269 yolcu için dua etti. Uzakdoğu gezisine, ABD'nin Sovyetlerle komşu olan eyaieti Alaska'dan başlayan Papa II. Jean Paul, Güney Kore'den sonra Papua Yeni Gine'yi, Salomon Adalarını ve Tayland'ı ziyaret edecek. Papa'nın 38 bin 500 kilometrekarelik bu gezisinin vesilesi, Guney Kore'ye Katolik mezhebinın girişinin 200. yıldönümu. Kuzey Yemerie giden Rum Şilebinde 20 ton silah bulundu HALKİS, (a.a.) Yunan gümruk görevlilerinin Kıbrıs Rum bandıralı Atanassiyos şilebinde 20 ton kaçak silah ele geçirdikleri açıklandı. Yunanlı yetkililere göre 800 tonluk Pire limanına kayıtlı şilebin sahibi bir Kıbrıs Rum şirketi. Şilep, Bulgaristan'dan Kuzey Yemen'e kamyon götürmekteydi. Halkis'te (Rodos yakınındaki bir ada) yapılan aramada kamyonlann içine gizlenmiş otomatik silahlar, makineli tüfekler, tabancalar ve cephane bulunduğu belirtildi. Howe şöyle dedi: "Konukseverliğimizin bu şekilde istismar edilmesine izin veremeyiz ve vermeyecegiz." Dışisleri Bakanı konuşmasını şöyle sürdurdü: "tngiliz geleneklerine göre, yabancı diplomatlar ülkemizin her zaman ayncalıklı ve onurlu konuklandır. Libya Elçiliği'nde işlenen suç, bu yüzden tngiltere'de bu denli sert tepkiye yol açmıştır. Lib>a'yi temsil edenler, bizim ko Dıs İşlemler Dosyasmdan: Jane Fonda'nın çabası Kısa bir süre önce Sovyetler Birliği'ne yaptığı bir geziden dö'nen, aktrist ve politik eylemci Jane Fonda, bir basın toplantısı yaparak, Sovyetler Birliği gezisi hakkında bilgi verdi. Özellikle, 1970'lerdeki Vietnam savası sırasında Amerikan müdahalesine karşıtlığıyla bilinen Jane Fonda, bu gezisinde tsraiVe göç etmek istediği için Moskova dışına sürgüne gönderilen 1da Nudel adındaki Musevi bir kadmın cezasını hafifletmek için çalıştığmı söyledi. Bayan Nudel, 1971 yıhnda Sovyetler Birliği'nden Israil'egöç etmek istemişti. Bu isteğini gerçekleştirmek için pencerelerine "KGB, bana tsrail için vize ver'' yazılı pankartlar asmış ve bu hareketinden dolayı sürgüne yollanmıştı. (THA) Yapı Kredi SAMA Müteahhitlerirnize aracısız Teminat Mektubu Saudi Arabian Monetary Agency... Kısa adıyla SAMA... Suudi Arabistan'ın parasını yöneten ve tüm dünyaya kredi veren Merkez Bankası... Yapı Kredi, SAMA'nın tam yetki tanıdığı bankalar listesine girmeyi başardı. Bu listede degişik ülkelerden titizlikle seçilmiş valnızca 134 banka var! Yurdumuzun SAMA tarafından kabul edilen ilk ve tek özel bankası ise Yapı Kredi... Şimdi Yapı Kredi, Suudi Arabistan'da ihalelere katılacak müteahhitlerimizin geçici, kati ve avans teminat mektuplannı muhataba direkt olarak venyor. Muhabir banka aracılıgı olmadan... Çifte komisyon ödenmeden! 1 anlasması Prostai bezi ameUyatı Akciğer kanserinden sonra erkeklerde görülen en yaygın kanser türü olan prostat kanserini, hastamn kısır kalmasma neden olmadan iyileştiren bir ameliyat yöntemi bulundu. ABD'nin Baltimore kentindeki John Hopkins Hastanesi doktorlarmdan Patrick Wahh ve arkadasları, prostat ameliyatlannm kmrlığa yol açmasının nedeninin, prostat bezinin çok yakınından geçen ve cinsel gücü kontrol eden sinirlerin kesümesi olduğunu ortaya çıkardılar. (THA) Tokycfnun nüfusu Japonya'nın baskenti Tokyo'nun nüfusu, 11 milyon 500 binin üzerine çıktı. Tokyo Belediyesi tarafından yayınlanan rapora göre, Tokyo 'daki nüfusun yüzde 19,1'i 15 yaşından kuçüklerden oluşuyor. Buna karşın, kentin yaşlı nüfusunun bu yılın sonuna kadar 1 milyonu asacağı tahmin ediliyor. (ANKA) İsteYapı Kredi'nin büyük basarısı! Parıama'da seçimler Panama halkı, 16 yıl aradan sonra ilk kez, gelecek pazar günü başkanlık seçimlerinde oy kullanacak. Panama 'ntn en güçlü kisilerinden biri sayılan Silahlı Kuvvetler Başkomutanı General Manuel Antonio Noriega, seçimlerin serbest ve açık olacağını, ordunun seçimlere mudahale etmeyeceğini bildirdi. Ancak, diplomatlar ve muhalefettekipolitikacılar, seçim sonuçlannm istediği gibi olmaması halinde, silahlı kuvvetlerin müdahale edebileceğini öne sürüyorlar. (a.a.) YAPI KREDİ "hizmette sınır yoktur" İ.E.T.T. İŞLETMELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDEN 20.000 Kg. BEYAZ SABUN SATIN ALINACAKTIR 1 Yukarıda cinsi ve miktarı yazılı malzeme fiyat ve teklif isteme usulüyle ihaleye çıkanlmış olup. teklifler şartnamede yazılı kanuni nispetlere gore hesap edilecek geçici teminal ile birlikte 17 Mayıs 1984 günu saal 15.00'e kadar Metrohan 4.cü katında bulunan Levazım Mudurluğu Melbusat kısım Şefliğine elden verilecektir. 2 Şartnameler 2.000.TL bedel karşılığında Metrohan 1. katta bulunan merkez veznesinden alınabüir.