Katalog

16 MA YIS 1984 XÜLTÜR YAŞAM CUMHURİYET/5 Ozetle Açık Öğretim Fakültesi öğrencileri Oktay Arayıa'nın "Rümuz Goncagül" adlı oyununu bu tiyatro sezonu sergilemeye hazırlamyor. Çahşmalanm tstanbul Üniversitesi tktisat Fakültesi yeni binada sürdüren topluluğun ilk oyunu olan "Rumuz Goncagül"ü Kemal Kocaturk yönetiyor. Oyunda Sema Akçay, Nimeı Yıldız, Seçmen Büyükçolpan, Guray Yazgan, Erdal öztiırk, Kenar, Yıldız, Canan Taşbaşı, özleyis Gökyer, Kemal Kocaturk, ve Şahin Öztürk rol alıyorlar. 37. CANNES ŞENLİĞFNDEN Rürnuz Goncagül Şenliğin ilk "olay'h: ZulamskVnin "Orta Malı" MEHMET BASUTÇU Şenliğin açılışı cuma akşamı, AJain Corneau'nun uç saatlik filmi "Fort Saganne" ile yapıldı.Büyük bir şenlik için biçilmiş kaftan olan Fransa'da bugüne dek gerçekleştirilmiş en pahalı filmi, elli milyon frankhk büteesi, inişli çıkışlı dramatik konusu, güzel görüntüleri ve klasik biçimiyle dört dörtlük bir geniş kitle sineması örneğini izledik... Cumartesi gece yarısına doğru, "Perspectives du Cinema Français" (Fransız Sineması'nın Görünümü) yan gösteri programında, özel olarak bir kez sunulan " L a Femme Publique" (Orta Malı) filminin Polonya asıllı yönetmeni Zulawski, Cannes'da ilk olayın kahramanı oldu. Gazetecilikteki anlamıyla bir " o l a y " oluşturmak aslında hiç de zor değil. Fransa adına yarışan filmler arasına girememek, çarpıcı, gıdıklayıcı bir başlık, biraz reklam, bir tutam da ileri geri söz ve... " O r t a Malı" olayı. Ancak bütün bu mizansene karşın, şöyle kalem ucuyla geliştirilemeyecek kadar önemli, büyük bir yapıt bu... Pazar gunü ise, ödüllere aday ilk Fransız filmi, Cannes'da esen sinema rüzgânnda ince, zarif bir dantel gibi dalgalanabiliyordu: "Kırda Bir Pazar G ü n ü " , Bertrand Tavemier'nin bu soylu ve soluklu yapıtından önceki yazımızda söz etmiştik. düşsel, sert ve "delilikle" sarmaş dolaş bir dunyayı görüntülüyor. Sanatçı, ayrıca yapıtlannda acımasız eleştirilere, taşlamalara yer vermesi, rahatsız edici, kışkırtıcv bir biçimin doruklarını araması, nedenleriyle karşıt tutkulu tepkilere hedef olmakta. 1981'de Cannes Şenliği'nde yarışan ve başoyuncusu tsabelle AHijıni've Fn 1yi Kadın Oyuncu rinin onayıyla, 2400 kişilik büyUk salonda onurlandınlması oluşturuyordu. Ayzenştayn'ın temel kuramsal kitabı dilimize çevrildi Kültiir Servisi Dünya sinemasının temel taşlarından sayılan Sovyet film yönetmeni ve kuramcısı Sergey Ayzenştayn'ın (18981948) belli başlı kuramsal görüşlerini bir araya getiren "Film Duyumu ve Film Biçimi" adlı yapıtını Nijat Özön Türkçeye çevirdi. Nijat Özön, aynca kitabın giriş bölumunde yer almak üzere Ayzenştayn'ın yaşamını, yapıtlarını ve kuramlannı inceİedi. Ayzenştayn'ın dilimize ilk kez çevrilen yapıtı önümüzdeki günlerde Payel Yayınevi'nin Sanat Kuramı Kitaplan arasında "Film Duyumu" ve "Film Biçimi" adı altında iki cilt olarak yayımlanacak. Bilindiği gibi, " P o t e m k i n Zırhhsı", "Korkunç I v a n " , "Aleksandr Nevski" gibi başyapıtları ülkemizde de gösterilen Sergey Ayzenştayn'ın görüşlerini içeren "Bir Sinemacının Düşünceleri" adlı kitap, Azmi Ama tarafından çevrilmiş ve Yol Yayınları'ndan yayımlanmıştı. Gene ünlü yönetmenin "Potemkin Zırhlısı" senaryosu Nijat Özön tarafından, "Korkunç Ivan" senaoosu da Alpagut Erenulug tarafından Bilgi Yayınevi'nce çevrilmişti. Duyduk Gördük Çttrümenin görnntülenmesi Bütün bu olaycıklar yakında belleklerden silinip gidecek. Geriye Zulawski'nin, belki de ileride "başyapıt" olarak ön sıraya geçecek filmi kalıyor... Oyuncularından, onlan duygusal ve ruhsal bir baskı altında tutmak pahasına da olsa, verebileceklerinin en iyisini alan Zulawski, güçlü iç dinamiğiyle seyirciyi bir an bile rahat bırakmayan, zengin ve çarpıcı bir yapıt gerçekleştirmiş. Çekimine hazırlandığı yeni filmi için genç bir kadın oyuncu arayan yönetmenle, deneyimsiz, ama alımlı manken kız arasındaki ilişkiler ekseni çerçevesinde gelişen yoğun bir senaryo; sevdiği kadın tarafından terk edilince tutkusu deliliğe dönüşen Çekoslovak multeci, bir din adamına karşı duzenlenen suikast, kendinden emin ve bencil genç yönetmenin "deltadan" eğilimleri, politik bazı yaklaşımlar, irdelemeler, ilginç birkaç düşünce, neler neler yok ki... Adına bakarak aldanmamah. "Orta Malı"nda, iki üç erotik sahnenin nefis estetiği dışında kalan özgün ve derinlemesine işlenmiş bölümler filmin belkemiğini oluşturuyor. Fassbinder'in "Querelle"ini, her ne kadar çok değişik de olsa, anımsamamak elde değil. Bir aranışın, ileriye, boşluğa doğru koşuşun, sert ve ilk bakışta tutarlılıklannı yitirmiş davranışlarıyla yörüngelerinden çıkmış insanlann, bir çözülmenin, bir çürümenin, ne yazık ki karamsar değil de ileri görüşlü olarak nitelenebilecek bir bakışla görüntülenmesi... Devlet Fotoğraf Sergisi Birinci Devlet Fotoğraf Sergisi bugün Ankara Devlet Güzel Sanatlar Galerisi'nde açılıyor. Sergide "/. Devlet Fotoğraf Sergisi Yarifması"nda seçici kurul tarafından ödüUendirilen eserlerin yanı sıra iiç dalda toplam 290 eser yer alacak. Sergi 25 mayısa kadar açık kalacak. (ANKA) "Denizde tsyan" yeniden çekiihvr .,. Yonetici once aparımanın kapısına "Luıjen kapuiıntz" dive Ifir afKirtlHdn nuinztirasi yok, sonradan eklemis uçık'luyazmıs, a m a bakmış kialdıran mayı: "Çunktı nıerdi\en boşluğu... "Sonıına da teşekkurler eklemiş, işigarantiyealmak için... \cuba sozunıı dinletebildi mi? Saim Akçd ve tılsımlı keman Konser, Emirgan'daki Beyaz Köşk 'te ve bir dernek yaranna. Bin lira olan biletlerin hepsi satılmış. Salonu dolduranlann tümü kadın. Ortalıkta bir tek erkek var, o da konserin solisti ünlu kemancımız Saım Akçıl. Akçıl, konserinin bir yerinde bakıyor, en ön sıradaki kadmlarm arasında oturan Türk Hafif Müziği'nin taçsız kraliçesi Ajda Pekkan ağlıyor. Tam da "Ele'gıe"yi çalarken. Konserin sonunda Akçıl'ı kutlayanlar arasında Ajda Pekkan da var ve Pekkan yine ağlıyor. Ünlü kemancımız ise tatlı tatlı gütümseyerek kendisine teşekkür ettikten sonra şöyle diyor: Konser sırasutda ağladığınızı gördüm. Onun için, konser sonunda aldığım alkışlara karşılık vermek üzere "Valse Trisie"! çaldınt. Türkçe 'Yaşayan Turkçe" arttk yaşamın her alanında görülmeye başladı. L'niversitelerimizde, fakulteterimizde ve hatta yüksekokullarımızda bile. '' > aşayan Titrkçe"nin en güzel "orneğin meselası"nı Ankara L'niversitesi Hukuk Fakültesi'ne bağlt Adalet Yüksek Okulu'nun yazılı "sınavlı ımtihan" kâğıdmda görmek "mümkün"lu olası. Adalet Yüksek Okulu'nun bu kâğıdının üstünde "yazılı sınav kâiıdı" sözleri yer ahyor. Ancak aynt kâğıdm altına şöyle bir "ıbareli" not düşülmuş: "Kâğıtlann kapatılacak kısımları, imtihanın sonunda oğreıını U;»esinin gozü önünde yapıştınlır. " Yanıtlannı tamamlayan öğrenciler, yazılı "sınav" kâğıtlarını "ımtihan"sonunda öğretim üyesinin gözü önünde yapıştırdılar. Böylelikle, "Yaşayan Tiırkçe '' konusunda tam bir adaletli seçim yapılmış, hem "sınav", hem de "ımııhan"ın hakkı yenmemiş oldu. Üstelik tüm öğrencilerin gozleri önünde. Sinema iarihinin en ünlü filmlerinden "Denizde IsyanMutiny on the Bounty" yeniden çekiliyor. tlk versiyonunda Clark Gable ve Charles Laughton'un, ikincisinde ise.Marlon Brando ile Trewor Hoviard'm oynadığı bu ünlü deniz serüveninde bu kez Avustralyalı aktör Mel Gibson ve Anthony Hopkins oynuyor. film, bir Dino de Laurentiis yapımı olarak hazırlamyor. DYO Resim Yarışması'nm konusu "Deniz" Kültiir Servisi Yaşar Holding'in iştiraki olan DYO, on sekiz yıldan beri aralıksız surdurerek geienekleştirdiği Türkiye çapındaki resim yarışmasını bu yıl Türk Deniz Kuvvetleri'ni Güçlendirme Vakfı yaranna duzenliyor. Resim Yarışması'nın bu yılki konusu "Deniz" olarak belirlendi. Yanşmanın Seçici Kunılu ise, Prof. Dr. İsmail Tunalı, Turan Erol, Ferruh Başağa, Doç. Dr. Mustafa Pilevneli, Doç. Dr. Neşe Erdok ve Ülker Bilgin'den oluşuyor. Başarı kazanan yapıtlar tstanbul, Ankara ve tzmir'de sergilenecek. Alain Corneau orta kuşak Fransız Sineması'nın en özgün yönetmenlerinden birisi. Karşımıza gelen " e n pahalı CorneaABDUi caz şarkıcısı Mabel u " , ama en iyi Corneau değil. Mercer 20 nisan günü öldü. 1900 Film, 1980 yıhnda yayımlandıyüında tngiltere'de doğan Mer ğında büyük ilgi gören bir romacer, Amerikalı bir zenci cazcının nın, Louis Gardel'in aynı adı takızıydı. Londra ve Paris kabare şıyan yapıtının uyarlaması. Selerinde söyledikten sonra, sava naryo çalışmalarında yazann da ştn başlamasıyla ABD 'ye göçtü. emeği var. Öyku 1911 yıhnda, J94I yüından başlayarak New köy kökenli genç bir Fransız teğYork 'un gece kulüplerinde söy meninin Büyük Sahra'da üslenleyen Mabel Mercer, Frank Si miş orduya, isteği üzerine (manatra, Peggy Lee, Lena Horne, cera aramak, para kazanmak, Billy Holiday, Nat King Cole ve biraz da kendini kamtlamak Barbra Streeisand gibi üntüieri et için) atanmasıyla başlıyor. Teğkilemiş bir sanatçıydı. men Charles Saganne, çöllerde> ki sömürgeci ordu gerçekliğini yakından tanıyacak, Fransız kentsoylusunun gücüne, kapalı devre yaşamına tanık olacak, büyük bir ailenin on altı yaşınHacettepe Üniversitesi'ne bağlt Zonguldak Mühendislik Fakültesi daki kızına âsık olunca kendisine verilen zor görevlerin tümüFotoğrafçüık Kulübü ZOMFAK, Doç. Dr. Turgay Atalay yönetim nü basarıp yükselecek, Paris'e deki çahşmalan sonucunda 14 özel bir görevle gönderildiğinde mayıs günü bir sergi açtu Genel tanıdığı gazeteci ve yazar bir baMadenlş Sendikası salonunda yanla sonradan unutamayacağı açüan sergi 24 mayısa kadar açık bir ilişki kuracak, vb, vb... Gekalacak. Sergide yetmis altı renkti rard Depardieu, Philippe Nairet, ve siyahbeyaz fotoğraf yer ahyor. Calberine Deneuve gibi güçlü Aynca 17 mayıs günü bir dia gös oyuncular, çölu, vahaları unutulmaz güzellikte bir çekimle terisi yapılacak. önümuze getiren usta görüntü yönetmeni Bruno Nuytten, insanın tutkularını, yaşarru ve ölümü başarılı, akıcı bir sinema diliyle anlatan Alain Corneau... Sonuç Mizah yazan Savaş Büke'nin olarak gösteri sinemasının dü"Olur Böyle Şeyler" adlı kitabı zeyli bir örneği, o kadar... önümüzdeki günlerde Yazko Yaytnlan arasuıda çıkacak. GeKışkırtıcı bir biçem nellikle insanımızm güncel sorunlannın işlendiği Buke 'nin bu Andrzej Zulawski Polonya yeni kitabmda 16 öyku var. Sa asıllı bir yönetmen. 1976'dan bu vaş Buke daha ö'nce de beş kitap yana yabancı ülkelerde film çeyayımlamıştı. virmek zorunda. Kendine özgü, Caz şarkıcısı Mabel Mercer öldü Cösteri sinemasından bir örnek Yakın dostlarının yalancısıyız. '"Valse Tnste"e bir karşılık düşünen Ajda Pekkan'ın da. Saim Akçıl'a telefon rehberinde bulunmayan gizli telefon numaralarmı verdiği söyleniyor. Tavernier'yi unutmamalı Zulawski'nin dünyasmın dışında kalanlar üzülmemeli: Gerçek ise, bir çöküşü öngörememek, değişik bir duzeyde kalan "bilincin" verdiği acıyı duyamamak hiç de fena değil... Tıpkı, filmin bitiminde yanındakilere: "Yaşamını iyi kazanmanın, bu tiir filmleri yapmaktan daha kolay yollan da var" diyen besili, şık giyimli adam gibi. "Beyim, Zulawski'nin amacı para kazanmak değil ki...' Böylece ilk günlerin "yıldız"ı Fransız sineması oldu. Zulawski ve Corneau yarışma dışıydı. Geriye bir tek Jacques Doillon kalıyor... Bu arada, Tavernier'nin adını 23 mayıs akşamı ödül listesinin bir köşesinde görme olasılığına hazırlanalım. HAYVANLAR İsmail Gülgeç SONCA DA. Soyu/vmz KfZALGÖHLBH Zonguidak' da fotoğraf sergisi Valerie Kaprisky Malı"nda "Orta Ödülü kazandıran "Pasesion" da (Kendini Yitirme) hem alkışlar, hem de ıslıklarla karşılanmıştı. Bu yıl asıl olayı, "Orta Malı"nın ön seçiciler tarafından şenlikte yanşacak Fransız filmleri arasına almmamasından sonra, bir yan gösteri çerçevesine sokularak, şenlik yöneticile Savaş Büke'nin yeni kitabı Donizetti'nin bilinmeyen bir operası bulundu Kültiir Servisi Covent Garden Tiyatrosu'nun bodrumunda opera üzerine araştırmalar yapan "New York Times"dan bir gazeteci, Donizetti'nin hiç bilinmeyen bir operasının notalannı buldu. Bir ttalyan operası uzmanı ve merkezi Londra'da olan Donizetti Derneği'nin iki üyesi tarafından notalann doğruluğu onaylandı. Geçtiğimiz >ıl Paris'teki Ulusal Kitaplık'ta araştırmalar yapan gazeteci aynı notalann bir bölümünü bulmuş, ancak Covent Garden'daki keşfine kadar bu buluşu önemsiz sayılmıştı. Bugün Uç perdelik operamn tümüne yakın bolümü elde edilmiş sayılabiliyor. "Ellisabeth" adlı bu operayı Donizetti, once 1827'de "iki Saatte Sekiz A>" adıyla besteledi, daha sonra da 184044 yüları arasında yeniden ele aldı. KİM KİME DUM DUMA Behiç Ak uyurken o kadar aüzeldın TIYATROGÖSTERÎ DOSTLAR TİYATROSU 528 66 29 U V f l N . UYUYAN ERKEKLERDEN NEFRET £ D £ £ M j ÜSUK\RARE Erhan Bener • I \»UZIK I IGULDURUİ Sals 18.30 Çars 16 30'1S.3Q C tesı.16.30^18.30 Pazar 14.00 SON OYUNLAR PLASTiK HAYATLAR 'AİLELER ve UYUŞTURUCU" 144 43 27 143 64 17 Prs: 18.30 Cuma 18 3071 15 C.tesı 14.00 Pazar 16.30'18.00 Yoneten Erkan Yecel TARİHTE BUGU1N Mümtaz Arıkan HARBİYE KONAK SİNEMASINDA 140 54 58 harıv hergun 22 00 C umarıesı Pazar 18 00 16 mayıs 13S2 'DEBUGÜN, ÖytCÜCÜLÜ6ÜMÛ2ÜN OORUKLARlNOAH MEMPUH ŞSVKET ESENML 69 ynŞMB4\ ANKARA'PA Öl&U. ROMAN DA YA2MASINA KAKŞW DAHA ÇOK ÖnaicÛ OLAGAK TANtMAN >A&g\ UAUâW KİÇİLBRİ 6UHLÜK YA$AA4LAe/ İÇİNOE ' " * Û GEEBK. 6ĞGM£/ut'?rİ.ONUH TOPKAĞA &4ĞLIUÇI VE UT&AdUĞlN GSLECEĞİMİ TDPfiAĞA İLİÇKİN ŞLEJZOe Gbf&A£Sİ,YAZ.)LAR<Nl E7KİLEMİÇTİR. YAŞAMI OEVLET GÖKEVLEeİNDe VE POUTrKMA İÇİÇE 6EÇTİ6İNDEN EDEBİYATIA BU rŞLEJSJ AYIRMAK İÇİN YAPITLA&NA 'M.Ş.E'DİYE İM2A ATAN ESENDAL, rAZILARtNPAM YAUN ANLATIMIN NEOEfJİNİ SOHAULARA'EDEg/YATt BİLMEDİĞİMDEN, MARJFBTSİZU6ÎMDEU " İ f Beyoğlu KÜCÜK SAHNEÖe MAHLAS: M.S.E. KENTER TİYATROSU'NDA Tel: 147 36 34 146 35 89 SalıÇarsPerş 1900 Cuma 21 00 CumtPazar 150O18J0 Görmeyenler için son fırsat KADIK0Y HALK EĞİTİM MERKEZİNDE 336 12 00 22 MAYIS'TAN İTIBAREN YALNIZ 12GÜN [Gişe açılmıştır SON HAFTALARIN Biletleri Satılmaktadır 50 YIL ÖNCE Cumhuriyet Cumhuriyet onbir yaşında 1924 senesi mayısında tesis edilmiş olan gazetemiz, onuncu yıldonümünü idrak ederek on bir yaşına bastt. İsmi gibi ruh ve kuvvetini de Cumhuriyet rejiminden almış olan gazetemiz tesis ve intişarının onuncu yıldonümünü yann kutluyacaktır. Kutlama merasimi programımızın başında Türkiye Cumhuriyetini kurarken gazetemize de can vermiş olan Reisicumhur Gazi Mustafa Kemal Hazretlerine karşı duyduğumuz minnet ve şükran hislerinin ifadesi gelmektedir. Bu maksatla idarehanemizin bahçesine dikmeye karar verdiğimiz Gazi heykelinin temel atma merasimi yann yapılacaktır. Cumhuriyet, sevgili karilerinden gördüğü reğbet ve teveccühe teşekkür maksadile yann Beyoğlu 'nun en büyük dört sinemasında, saat birde meccani bir seans 16 mayıs 1934 tertip etmiştir. Karilerimiz, sinemalarda güzel birer fttmle beraber Cumhuriyetin nasıl çıktığım göstermek üzere yaptırdığımız bir filmi de görecekler ve hergün okuduklan gazetenin nasıl hazırlandtğtm, tahrir, idare, tertip ve tabı dairelerimizin, muharirlerimizin ve diğer arkadaşlarımızın nasıl çalıştıklannı seyredeceklerdir. Sesli, musikili ve izahlı olan bu film, modern bir gazetenin mesaisini bütün tafsilatile göstermek tedir. 19341984 Ür«\'ersıteterarası Sanat Gösterilen 2 taruquLn YeniTürkuGrubu RahmiSaltuk Edip Akbayram & Dostlar 1 Haziran 1984 Saat. 18.00 Gıse E mek Sneması Acıkhava Tryatrosu Cumhuriyet yann 16 sayfa Gazelemizm yann 16 sayfa ve 'üç renkli resintlerle suslii olarak gazetemizin on senelik faaliyetinin \ bir tarihçesi bulunacağı gibi ] "Cumhuriyet "in bir günlük j hayarını ve nastl çıktığım gösteren 1 resimli bir yazı da inıişar çıkacaktır. Bu nüshada KENTER TİYATROSU 21 Mayıs 1984 P tesı 18 30 147 36 34 146 35 89 edecektir.