Katalog

Cumhuriyef özal ekonomisinde ciddi revizyona gitmeden enflasyonun yüzde 25'e indirilmesi zor görünüyor. Herkes yüzde 40 enflasyon bekliyor OSMAN ULAGAY 1984 yılında "enflasyonla mucadele"de başarüı olamadığı ıçın "ortadirek" dıye tanımladığı kesıme bır şey veremeyen Ozal yönetımının bu başanyı gelecek yıl göstermesı de oldukça kuşkulu görunüyordu Doların hızlı tınnanışına " d u r " demeden, gelır dağıhmını duzeltecek, kapsamlı bır vergı reformuna yönelmeden, faız rantıyelığını teşvik eden uygulamadan vazgeçmeden ve bellu de hepsınden önemlısı, Hazıne'nın ıkı yakasını bıraraya getırmeden enflasyonu yuzde 20'lere ındırmek hıç de kolay olacağa benzemıyordu. Gerçı 1984 yılının son aylarında fıyatlann artış hızında bır yavaşlama göruluyordu, ama bunun 1985 enflasyonunun yuzde 25 dolayında kalacağı anlamına geldığıne ınananlar çok değıldı. Pek çok kımse 1985 projeksjyonlarını yuzde 40'hk enflasyona göre yapıyor, devlet tahvıllen ve Hazıne bonolarının faızlerine bakıp bu rakamı bıle ıyımser bulanlar göruluyordu. Pıyasada ve kamuoyunda enflasyonun gelecek yıl da yuzde 40 dolayında gerçekleşeceğı tahmını yaygınken, enflasyonu yuzde 25'e ındırmenın ne denlı guç olacağı bır kez daha anlaşılıyordu. Burada onemh olan pıyasadakı ve kamuoyundakı "enflasvon beklentisini" kırmaktı ve bunu sağlayacak onlemlerın ahndığını soylemek kolay değıldı. hhalatın lıberasyonu gıbı onlemlerın tek başına bu etkıyı yapmayacağı, ozellıkle dolann tırmanışı surdukçe hızlı enflasyon beklentısının de sureceğı göruluyordu Özal ekonomisinin gelecek yıl karşılasacağı tek Sahıbı Cumhumet Matbaacılık \e Gazeıeulık Tjrk \nonım Şırketı adina Nadır Nadı • Genel Yavın Muduru Hasan Cemal, Muessese Muduru Kmıne l şaktıgıl.V azı Işlen Mudaru Oka> Gonensın, • Haber Merkezı Muduru Yalçın Baver, Sa>fa Duzenı Yonetmenı Ali Acar. TAK\ IM 14 Arahk 1984 Imsak 5 41 Guneş 7 13 Temsıkıler ANK.ARA Yalçın Doğan. IZMIR Hıkmet Çetınkava. \D\ NA Mehmel Mercan, • Ser\ıs Şeflerı Istanbul Haberlerı Reha Oz, Dış Haberler Ergun Balcı. Ekonomı Osman Llaga\, Rullur A»dın Emey, Ma gazın Valçın Pekşen, Spor Danışmanı Abdulkadır Yucelman. Duzeltme Refik Durbaş, Araştırma Şahın Alpa>. Iş Sendıka Şukran Kelencı Burolar • Attkara: Zı\a GokaJp Bulvarı, Inkılap Sokak No 19/4 Tel 331141 47, • Izmır. Halıl Zı>a Buharı No 65 3 Tel 254709131230 • Adana Çakmak Cad No 134Kat3,Tel 1455019731 • Basan ve Yayan Cumhunvel Matbaacılık ve Gazetecılık T A Ş Turk Ocagı Cad 39 41, Ca ğaloğlu, Ist PK 246 Ist Tel 526 10 00 (9 hat) Telex 22246 Oğle 12 03 Ikındı 14 23 Akşam 16 43 Yatsı 18 10 1985'in başağmsı: Finans kesimi 1985 yılmda da ekonominin yükünü işçi, memur, emekli ve bir ölçüde esnafla küçük çiftçinin çekmesi bekleniyor. Özal'ın gelecek yıl ağır dış borç ödemelerini de göz önüne alarak önceliği gene ihracata vermesi mümkün. letin, bu açıdan da zorlanması kaçınılmaz gorunuyor, yuzde 25 enflasyon ve 475 lıralık dolar varsayımlanyla hazırlanan 1985 butçesının bu baskılara nasıl karşı koyacağı merakla beklenıyordu Kamu malıyesı ıçın temel çozum kuşkusuz kapsamlı bır vergı harekâtı ıdı ama "Reagan ekonomisi"ne ozenen Ozal ekonomisinin felsefesıyle, hem gelır dağıhmını duzeltecek, hem faız rantı>etlığının yarattığı aşırı rantları emecek, hem de devlete sağlam gelır kaynağı sağlayacak bır vergı duzenlemesının fazla bağdaştığını sovlemek kolay değıldı Bu nedenle enflasyonun bır sure daha bırıkım kaynağı olarak kullanılacağı anlaşılıyordu ve "enflas>onla mucadele"nın gene sozde kalmasına da fazla şaşmamak gerekıyordu Her halde 1985 yılı da Ozal hukumetı ve "Özsü ekonomisi" ıçın kolay bır yıl olmayacaktı Bır yandan Katma Değer Vergısı'nın yaratacağı tepkılerı göğuslemek zorunda kalacak olan ıktıdar dığer yandan geçen yıl dış denge ve ıhracat lehıne yaptığı tercıhı bır kez daha duşunmek zorunda kalacaktı Özal acaba dış borç gerı ödeme yukunun ağırlaştığı bır yılda bır kez daha oncelığı ihracata verecek ve doları kamçılayarak "dolartı yaşam''ın surmesını mı özendırecektı? Yoksa ulke ıçinde bırıken tepkılerı bıraz daha cıddıye alarak "orladirek" dedığı kesımı ve ış âlemını bıraz rahatlatacak bır tercıhe mı yönelecektı'' Bu soruya kesın bır yanıt vermek kuşkusuz zordu ama 1985 bır seçım yıh değıldı ve bu nedenle ekonomınm yukunun bır kez daha ışçının, memurun, emeklinm \e bır ölçude esnafla kuçük çıftçının sırtına vurulması fazla şaşırtıcı olmayacaktı sorun enflasyon değıldı Enflasyonla çok yakından bağlantılı olan fınansman sorunları da hem ozel kesımı hem de kamu kesımını yakından ılgılendıren bır belalı yumak olarak yenıden gundeme geleceğe benzıyordu Yuksek oranlı enflasyon, rırmalann ışletme sermayesı ihtıyaçlarını arttınyor, bu nedenle pahalı banka kredılenne talep azalmıyor, artıyordu Sermaye pıyasasının bır turlu ışlerlık kazanamadığı bir ortamda bu olgu, kredı faızlennı de yukarı çekiyordu. Öte yandan bankalann kredı venrken daha tıtız davrandıklan ve gerı dönmeyen kredılenne yenı ılaveler yapmamak ıçın muşterı seçtıklen göruluyordu. Sonuçta banka kredılennın artış hızı enflasyonun çok gerısınde kalırken, yuzde 7080 faiz malıyetıyle pahalı parayı kullanmak bıle bır ayncalık halıne gelıyordu Bankalar kesımıne atılan en buyuk cankurtaran sımıdı ıse, yuzde 50'nın uzerınde net faızlı ve vergıden muaf Hazıne bonoları oluyordu Bırçok banka ıçın kaynaklannı bu bonolara plase etmek, normal plasman yapmak yanı kredı açmaktan çok daha cazıp bır ış halıne gelıyordu. Özal ekonomisinin birinci yıl karnesi Hazinenin geleoeği Bankalara ve Hazıne bonosu alacak parayı bulanlara ı>ı para kazandıran Hazıne'nın kendı geleceğı ıse oldukça kaygı verıcı gorunuyordu. 1984'te yapılan kısa vadeli ıç borçlanmanın ana para ve faız odemelerım 1985 başından ıtıbaren yapmak gerekıyor, a>Tica 1985 ıçın de 500 mılyar lıralık yenı ıç borçlanma öngoruluyordu Hazıne'nın bu çapta fonları kendıne çekmek ıçın özel kesımle gınştığı faız rekabetı ıse çeşıtlı şıkâyetlere konu oluyordu Me\cut tasarruf havuzundan yeterh pay alamadığından yakınan ozel kesımın bır de kendı tasarruflannı Hazıne'nın emnne vermek zorunda kalması eleştırılıyordu Hazıne'nın sorununu çözmek ıçın asıl başvurması gereken yer olan vergi kaynağında ıse tum umutların yenı uygulanacak olan Katma Değer Vergısı'ne bağlandığı göruluyordu Bu vergının uygulandığı ılk yılda tek başına butçe açığını kapatacak bir ışlev görmesını ıse aklı başında kımse beklemıyordu Yapılan tahmınler KDV'nm ancak yerını aldığı vergılerın kaldırılmasından doğacak kayıpları kapatacağını gosterıyordu Ote yandan, gelecek vıl 3 mılyar dolann uzerınde dış borç ve faız ödemek zorunda olan dev Çare: Kısa vadeli dış borç Özel kesımın buna karşı bulduğu çarelerden bırı kısa vadeli dış borçlanmaya yonelmektı Ancak özellıkle dolarla yapılan dış borçlanmalar da ABD parasının çok hızlı değer kazanması nedenıyle sonuçta pahalıya mal oluyor ve bu kredılenn gerı odenmesı de bır sorun halıne gelebılecek gıbı görünüyordu. Banka kesımınde ıse bır yandan geçmış yılların "donmuş kredi" yaralan sanlmaya çalışılırken dığer yandan kaynak malıyetlerı yenıden artıyor, kârlı dış ışlemlere ortak olmaya başlayan yabancı bankalarla rekabet yenı boyutlar kazanıyordu Hükümet'in 1. Yaşı başkanı Kenan Evren'in kendisini hukumeti kurmakla gorevlendirişinin birinci yıldonumu nedenıyle dun TBMM Halkla llişkiler binasındakikafeteryada ANAP Grubu 'na bir yemek verdi. Yemek oncesindeki en onemli sorun Özal'ın nereye oturacağı konusuydu. Sonunda Ozal bunu "dengeci"1 anlayışı içinde çozerek masanın tam ortasına oturdu. Özal'ın masasının yanına yerleştirilen tek çiçek, kurucu eskı gençlik liderlerinden Cahit Kavak'tan gelmişti. Kremalı ta\uk ezme çorba, şehriyeliguveç, peynirli salon boreği, mevsim salatası ve kaymakh ekmek kadayıfımn yenildiği yemek yarım saat surdu. Ozal yemekten sonra gazetecilerin sorulannı yamtlarken, ABC Konsolosu'nun siyasi partilerle ilgil't temasları konusunda, "Bilmıyorum. Gazetelerden oğrendim. Hadise mi, değil mi onu da bilmıyorum" şeklinde konuştu. (Fotoğraf RIZA EZER) Vaat ve gerçek HUKUMET 19 ABAUK 1983 PROGRAMINDA NE V AVT ETTİ? 1 Y1LLIK IfRAVITND» >E K4DARIM \\PT1* Bir Yılın Fotoromanı FAİZLER ENFLASYONLA YARIŞ ETTt Göreve gelır gelmez ayağının tozuyla faız oranlarmı yukselten Özal hukumetı, "Tasarruf sahibine enflasyonun uzerinde faiz vereceğiz" dıyor ve 1984'te enflasyon duştukçefaız oranlanmn da gözden geçırıleceğını vaat edıyordu Zaten faız yapısının değıştınlerek, en yuksek faızın uç aylık mevduata venlmesı de hukumetın uç ay sonra enflasyonun duşeceğı beklentısınde olduğunu gosterıyordu Ancak "evdeki hesap, çarşıyauymadı"vefaızleröncemayısta, sonraağustostaarttırıldı. Ne var kıfaızlerm enflasyonla yıl boyunca yarış etmesıne karsın, enflasyonu geçmesı pek mumkun olmadı İTHAL MALl YURDUN MALI, HERKES ONU KULLANMALI Kuçukluğumuzde okullarda bızlere oğretılen bır slogan vardı. "Yerti mah yurdun malı, herkes onu kullanmau." "Devri Ozal"m başlangıandan bu yana ıse özellıkle buyuk kentlerın zengın semtlermde ıthal malları vıtnnlerı suslemeye başladı. Nescafeden çıkolataya, vumurtadan ete, kokulu kalemlerden sılgılere, 10 mılyonluk luks otomobıllerden 4050 bın lıralık oyuncaklara, yıllardır kokusuyla avunduğumuz yabancı sıgaralardan ıçküere uek akla gelen gelmeyen her şey ıthal edıldı Kımı Çıkıta muz gıbı buyuk gurultuler kopardı, kımı sessızce raflardakı yerını aldı Ama bu olay, muhalıflerın ıddıalarımn aksıne buyuk çaplı dovız harcamalarına neden olmadı. 1 DOLAR İÇİN HAPSE GÎRME TEHLtKESt KALKTI Turgut Özal'ın hukumet donemınde aldığı kararların hepsı bırbırınden çarpıcı, bugune dek kolay cesaret edılemeyen yonden Yanı aralarından seçım yapmak zor Ama ılle de bır seçım gerekırse, Turk Parasının Kıymetını Koruma Mevzuatında yapılan değışıklıkler, kuşkusuz alınan en radıkal kararlardan bırı Bu kararla btrltkte dovız taşımak serbest bırakılırken, bankalarda dovız tevdıat hesabı açtırmak mumkun kılmdı Yurt dışına çıkışlarda sınırlama kaldırıldı, bır çıkışta alınabılecek dövız mıktarı buyuk olçude arttırıldı. Ve tum bu onlemler onceden korkulduğu gıbı dovız darboğazı yaratmadı. TOPLU PAZARLIK DÖNEMl ÜÇ YIL SONRA GERİ GELDt, AMA NASIL? özal'ın mımarlığımyaptığı ekonomık modelın buyuk özverı ıstedığı kesımler arasında ışçı sınıfı da yer alıyordu Bu anlayışın golgesı, yapılan toplu sözleşmelere yansıyor ve sağlanan ucret artışlan geçmış yılların kayıplarını karşılamak bır yana, bu yılın enflasyonu ıle bıle zor başedıyordu Özellıkle Koordınasyon Kurulu kararıyla bağıtlanan kamu sozleşmelerınde ucret artışlan yuzde 30'larda kalırken, Özal'ın "işçilerin reel ucretleri artacaktır" sözlerı de dudaklarda alaycı bır gulumsemeyle anımsanıyordu Sozun kısası toplupazarlık dönemı 3 ytllık aradan sonra gerı getdı, ama aynı zamanda Özal'ın frenlen en sıkı tuttuğu alan oldu. ÖZAL, YUVAMIZI YAPTI, TOPL U KONUT YASASI ÇIKTI Bır yandan, "Turkiye'de aç açık insan yoktur" derken, dığer yandan, "Konut sorununun ulkenin en önemli meselelerinden biri" olduğunu vurgulayan Özal, geçmış yıllarda ışlemeyen Toplu Konut Yasası 'na ışlerlık kazandırma vaadıyle ışbaşına geldı Bu çerçevede yenı bır Toplu Konut Yasası çıktt. Butçe dışı kaynaklardan Konut Fonu oluşturuldu Ithal mallarından gumruklerde kesılecek bır mıktar para ıle bu fon beslenecek ve ıhtıyacı olana konut kredısı verılecektı Ancak buyuk beklentılerın aksıne bu fonda onemh bır mıktar bırıkmedı Hatta bırıken paraların devletin başka "gediklerini"1 kapatmak ıçın kullanıldığı ve bu nedenle dar gelırlılerın "yuvalarınm" yapılamadığı rıvayet edıldı. GECEKOVDUCULARA TAPU VERİLDt Ml, VERİLMEDİ Ml? Ozal hukumetıne gore, Imar Affı çıktı ve gecekonduculara tapu verıidı. Oysa uzmanlaragore "kaztn ayağı" oyle değıldı Gecekonduculara verilen tapu değıl, tapu tahsıs belgesıydı ve o belgelerın ılerıde tapu yerıne geçmemesı pekâlâ da mumkundu. Çunku henuz gecekondu bolgelerıne ılışkın ımar planları yapılmamıştı ve ımar planı yapıldıktan sonra tapu tahsıs belgesı olan bır gecekondunun yıktırılması söz konusu olabıhrdı Ayrıca ımar planı ıçınde yer alanlann da, ellermdekı tahsıs belgesım gerçek tapuya çevırmek ıçın kullıyetlı mıktarda para ödemelen gerekecektı Bu arada, gayrımenFATURALI YASAM Ml, 35 kullerını satma hakları olmayan bazı Vakıf arazılerı uzerıne yapılBİN LİRA A YLIKLI VERGİ mış gecekondulara verilen tapu tahsıs belgelerımn akıbetı de ortaMEMURLARIMI? Maaş ve da kaldı ucretlılerm aylık net gelırlerı duLİBERAL EKONOMİYE 5. zeyınde toplayacakları faturalaBEŞ YILLIK PLAN 5. Beş ra yuzde 10 de yuzde 2 arasmda Yıllık Kalkmma Planı 'nın kabul değışen oranlarda vergı ladesı edılme tarıhı de Ozal hukumetıvenlmesını ongoren "faturah nın ıktıdardakı ılk yılına rastlayaşam" tuttu Ilk aylarda bu dı. Ekonomıyı pıyasanın kendı olayla pek ılgılenmeyenler de, koşullanna terk ederek en lyı şeuçuncu ayın sonunda aynı ışyekılde yonetebıleceğme ınanan, rınde çalışan bazı arkadaşlanmn her turlu mudahaleye karşı olduvezneye uğrayıp ellerınde bır ğunu sık sık yıneleyen Başbakan mıktar parayla masalarının baOzal ıçın, 5 Beş Ytllık Kalkmşına dönduğunu gorunce, bu ışma Planı ne kadar gereklıydı bıle uguenır oldular. Boylelıkle yurdun dort bıryanında hukumet adına lınmez, ama Dunya Bankası uzvergı denetımı yapan 35 bın lıra aylıklı çok sayıda vergı memuru manları bıle lıberal ekonomı koturemış oldu Zaten Özal'ın amacı da bir taşla iki kuş vurmak ve şullarında dahı planlamantn gefaturalıyaşam aracılığıyla devletın vergı gelırlerını arttırmayı dene reklı olduğuna ınanıyorlardı Amayıne de bızım 5 Plan, aynntılamektı. ra ınmeyen, konulara çok genel çerçevedeyaklaşan bır ıçerıkle son SAflYORUUUUM, SAT1şeklını aldı. 5. Planı hazırlamak, ayağının tozuyla Amerıka'dan gelıp YORUUUUMMMMM, SAADPT'nın başına oturtulan kardeş Yusuf Ozal'a nasıp oldu ATTTIIMMMM... Satanm, KATMA DEĞER VERGISİ satamazsın, devletin malını satİLE DE TANIŞTIK Ozalsatırmam, ben satanm soz duelloyesınde yalnızca "Çikita muz" ları arasında Ozal hukumetının yada ithal et ve yumurtayla debırıncı yılını doldurmasına ve ğıl, Katma Değer Vergısı ıle de kopruyu satma vaadım de tutatanıştık ' 'A nkan olayı' 'nın paımadı denmesme 15 gun kala lak verdığı gunun ertesınde apar kopru "satıldı. " Satılan kuşkutopar Meclısten geçerek yasalasuz Boğazıçı Köprusu 'nun kenşan Katma Değer Vergısı, özeldı değıl, kopruden 5 vıl sureyte lıkle ış âlemınde buyuk bır "kasağlanacak gelırlerın bır boluramboV yarattı Bır yandan muydu Ustelık ışın doğrusunu Katma Değer 'den "sıyırtarak" soylemek gerekırse, yuzde 50'yı ıstısnalı lıstelere gırme savaşı verılırken, dığer yandan eldekıfaaşkın faızlı Hazıne bonolannm pıyasada muşterı bekledığı bır orturasız malları entme telaşı baştamda ve "miUetteparakalmadı"denırken, kopru senetlerının kapış kapış g.deceğını ve varım gunde bıteceğını pek az kışı onceden ladı Ama her kesımın ortaklaşa "telaşı", yılbaşmda etıketlerdekı tahmın edebılmıştı Muhalıfler bu olavı "Ben de o kadar reklam rakamların hangı oranlarda oynatılacağıydı. Yetkılıler ıstedıklerı kayapsam, kendimı bile satanm" dı\e vorumlarken, Ozal'ı destekledar KDV'nm vururluğe gırmesıyle bazı vergılerın kalkacağır.ı vuryenter ıse bu ışı, ''Hukumete halk tarafmdan verilen guv enoyu'' şek gularlarsa vurgulasmlar, yılbaşmda hıçbır malda zam oranının vuzde lınde yorumlamaya dek vardırdılar 10'un altına duşmeyeceğıne herkes "kahbını basıyordu." Sadece yurt dışma sermaye çıkışı kontrol altında tutulacak, 1567 sayılı Türk Parası Kıymetını Konıma Kanunu'na dayalı 17 sayılı kararın gerı kalan bölumu tumuyle gö/den geçınlecek, yurt dışına çıkış, ıhracat ve ıthalat serbest hale getırılecektır. (Sayfa 2930) Ithalat hstelerı incelenerek uygun görülen mallar lıberasyona aktanlacaktır lthalatta tahdıtkr kaldınlacak, ıthalı yasak mallar belli bır program dahılinde azalulacaktır. (Sayfa 30) Bu madde hemen hemen tumuyle gerçekleştı Turk Parasını Korurna Kanunu değıştınlerek basıtleştı Cepte yabancı para taşıma yasağı kalktı Yurt dışına turıstık çıkışlardan tahdıt kalktı Bankalarda dövız tevdıat hesabı açılmasına ızın verıidı Ihracat ve ıthalatın serbestleştırılmesı volunda adımlar atıldı Ithalat rejımı büyük ölçüde değıstı. Bırçok maltn ithah serbest bırakıldı. Ithalat, yerlı pıyasayı duzenleyen bir silah olarak zaman zaman kullanıldı Ancak olıgopol yapıdakı bazı sanayı dallarında gücü yetebılen, gümrük duvarlarını indirtmeyerek kendını korumayı sürdürdu. Henuz geçılmedı Ama adımlar atıldı Vergıde adalet sağlanamadığı gıbı kaçaklar da azaltılamadı ve vergı gehn duştu Atılan önemlı adım KDV'nın yasalaşması oldu Urctn.ı genelde memnun kalma dı Mazot \e gubre fiyatlanndakı artış uretıcının gırdı malı>et lerını >ukarı çektı Peşın odeme vaaaıne rağmen varısı peşın, gerısı vadeli odemeler uretıcıyı zora soktu Tekellerın kaldınlmaMna devlet tekeüennden baslandı Çay tekelı kaldırıldı. Özel sektör tekellennin kaldınlması vaadı ıse hazjrlık aşamasında kaldı. Antı tekel yasası henüz çıkmadı. klT'lerın "mıllete devrıne" henuz başlanmadı KIT'ler verımlı hale de getırılemedı, ama bol bol zam vapılarak bır kısmının kârlı çalışması sağlandı KİT'lerın ust yonetımlerınde kadro de ğışıklıklerı oldu Aral: Ortadireğe sınıf demek anayasayu aykm TBMOI'de butçe goruşmeleri sırasında Gokova konusu yenıden tartışıldı. HP'li Savaş Arpacıoğlu, "Unlu bılimci Kaptan Cousteau bile, 'Gokova'yı oldurmeyın' diyor. Bu bilımci de mi cahit?" diye sordu. ANKARA (Cumhuri\et Burosu) TBMM'de dun Sanayı ve Tıcaret Bakanlığı, Devlet Meteorolojı Işlen Genel Mudurluğu ıle Çevre Genel Mudurluğu butçelen kabul edıldı Sanayı ve Tıcaret Bakanı Cahit Aral,' bakanlığı butçesı uzerındekı eleştırılerı yamtlarken, dunyanın bırçok ulkesınde sanayı ve tıcaret bakanlıklarının tek bakanlık çatısı altında toplandığını belırttı Aral, hukumet olarak "sınıf" kelimesıne karşı olduklannı, ortadıreğın "sıoıf olarak adlandırılmasının Anavasa'ya avkın olduğunu" soyledı Aral, ortadıreğın ıçerısınde yer alan memurları, "bağımlı •• >aşama>a mecbur bir kesım" olarak nıteledı ve "Ortadirek guçlu olursa, bu memleket uzerine yabancı mzgârlar ne kadar >abancı tohum getırirse getirsin, bunlar >esereme>ecektir" dedı. Aral, Halk Bankasf nın esnafa bu yıl 55 mılyar 200 mılyon lıra kredı verdığını, ışçı şırketlerı ıle ılgılı çok cıddı çalışmalar yapıldığını, Almanya'dan 28 mılyon mark, Islam Bankası'ndan da 10 5 mılvon dolarlık kredı sağlandığını bıldırdı Aral, Sanayı BakanlığYnın vatınmlannın yuzde 29.6'sının Doğu ıllerıne yapıldığını belırttı. Aral, muhalefetsozculerının ortadıreğı "sınıf" olarak nıteledıklerını ıfade ederek, "Bız ve milletvekili arkadaşlanmız. hiçbi' zaman sınıf kelimesini kullanmadık. Bu, Anayasa dışı bir tabirdir" dedı Ortadirek ıçerısınde yer alan memurlann bağımlı yaşamaya mecbur olduklannı belırten Bakan, geçmış anarşı donemınde bırkaç şoforun dışında anarşıye kanşan kımse olmadığını, çoğunlukla ışsız ve oğrencılerın anarşı ıçensınde yer aldıklarını anlattı Aral, taban fıyat uygulamasında hukumete herhangı bır şikâyet gelmedığını belırtırken, HP ve MDP'hler "Bizim şikâjetimiz var" dıye laf attılar Meteorolojı Genel Mudurluğu Butçesı uzerındekı eleştırılerı yanıtlayan Devlet Bakanı Abdulİah Tenekeci, söze "partili arkadaşlarım, sayın milletvekilleri" diye başladı Tenekeci, Meteorolojı Genel Mudurluğu'nun son yıllarda hava tahmınlerınde yuzde 82 oranına ulaştığını belırttı Çevre Genel Mudurluğu Butçesı'nde soz alan uyeler, özellıkle Ankara'dakı hava kırlılığı uzerınde durdular Gokova Santrah'na değındıler MDP Grubu adına konuşan Faik Tanmcıoğlıı, Gokova Termık Santralı uzerınde durarak, "Unlu bilimci Kaptan Cousteau bile Gokova'yı oldurmevin diyor. Bu bilimci de mi cahil?" dıye konuştu HP'lı Savaş Arpacıoğlu ıse hukumetın çevre kırlılığı konusuna şırket yonetıcısı bıçımmde yaklaştığını belırterek, Ankara dışında halen 34 ıl ve 23 ılçenın hava kırlılığı tehdıdı altında olduğunu soyledı Eleştırılerı yanıtlayan Devlet Bakanı Ahmet Karae\li, hava kırlılığı uzerınde durarak, "İyi temiz, resim gibi çevre yaratmat biraz da sabır ister. Japonya bir çevre projesi uygulayacaktır. Ankara'nın hava kiriiliği ile ilgili bu projenin protokolu ımzalanmıştır >e degerlendırmeye başlanacaktır" dedı Bu konuşmadan sonra Çevre Genel Mudurluğu Butçesı de oylanarak kabul edıldı. Iktıdar donemı ıçınde konvertıbılıteye geçılecektır (Savfa 30) Vergıler adıl, genellıkle herkesın verebileceği nıspette olacak ve böylehkle vergi kaçakları azalacaktır. (Sayfa 31) Tarım urunlerı destekleme polıtıkasında çıftçımızın alın terının karşılığı olan fıyatlann verılmesı kadar, odemelerın zamanında yapılmasını da a>nı derecede önemlı goruyoruz (Sayfa 33) Sanayıde devlet tekellen dahıl bıitün tekellerın kaldırılmasını hedef alıyoruz. (Sayfa 36) Kamu lktısadı Teşebbuslennın tedrıcen mıllete devredılmesını uygun buluyoruz Bır yandan uzun olan bu hedefe varmaya çalışırken, dığer yandan da KİT'lerın kârlı ve verımlı ışletmeler halıne getırılmesı ıçın gereklı duzenlemeler yapılacaktır (Sayfa 3839) Başta Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bolgeleri olmak üzere geri kalrruş böigeterin getıştirilmesı ve bölgelerarası farklılıklann azaltılması amacıyla bu yörelerdeki yatınmlar teşvik edilecek, altyapı gelıştırıiecek, bu yörelerde çahsan yönetıci ve memurlann tatminkâr ücret almalan sağlanacaktır. (Sayfa 40) Ozal ve Savaş'ı eleştiren sendika başkanına ihtar Doğu veOuneydoğu'da yatırımlan teşvik ıçın bazı kararlar alındı. Ancak bu Kararlara rağmen sanayıcı Doğu'ya gıtmeye pek istekli gözukmedı Doğu'da çalış^cak personele vergı muafıyeti getırilerek ücretler yukarı çeküdi. (Arkastll. Sayfada) A1NKARA (THA) HakIş Konfederasyonu Genel Yonetım Kurulu, OzdemırIş Sendıkası Genel Başkanı Mehmet \ras'a, Başbakan Turgut Ozal ıle Çalışma ve Sosyal Guvenlık Bakanlığı Vlusteşan Kutlu Savaş'ı eleştiren demeçlerı nedeniyle ıhtar verdı Ote yandan, HakIş Konfederasyonu Genel Başkanı Necati Çelik, THA muhabırıne yaptığı açıklamada, Aras'a Başbakan Turgut Ozal ıle Çalışma ve Sosyal Guvenlık Bakanlığı Musteşarı Kutlu Savaş hakkındakı beyanlarından dolayı ıhtar verıldığını, bu tutumun surdurulmesı halınde Aras'ın dısıplın kuruluna sevkedıleceğını belırttı Sancak Tül'de 170 işçi daha işten çıkartıldı IşSendıka Servısı Istanbul, Sefakoy'de kurulu Sancak Tul Fabrıkasfnda 170 ışçının daha ışıne son verıidı Bu fabnkadan daha once de 300 ışçı çıkarılmış 11 Bağımsız Otomobıllş Sendıkasi'na uve Istanbul'dakı değışık ışyerlennde çalışan 39 ışçının daha sendıkal nedenlerle çıkanldıkları belırtıldı. Işçı çıkarmaların olduğu yerler, Oztiryakıler (9), Grundig (9), Philips (9). Uzel (9), Oerlikon (6), Kale Kılit (1), Zetina (1) Burtrak'ın Istanbul Merkez ve Mudurluklen'nde toplam 160 kadar ışçının ışıne son verıldığı bıldırıldı