Katalog

9 KASIM 1984 * * HABERLERtN DEVAMI CUMHURİYET/U (Bastarafı 1. Sayfada) Şîli'de gösteriler yoğunlaşınca 3aştarafı 1. Sayfada) General Pinochet 6 kasımda ülında derlenip toparlanmak kede "savaş durumu" ilan etımacında. Ardından da, asıl nüşti. Savaş durumunda, sıkıyöımacı ANAP'a karşı sağda bir netim otoritelerinin yetkileri da>uç ya da alternatif oluşturma ha da genişliyor. Ülkede halen •jeşinde. Bu nedenle kapatılmış tüm muhalif basın susturulmuş Büyük Türkiye Partisi'nin kad durumda. Güvenlik güçleri ise rolannı kendi çatısında toplamabaşkent Santıago'da gecetcondu yı yeğledi. bolgesine sık sık baskınlar düHemen şunu eklemek gerek: zenleyerek yüzlerce kişiyi tutukBüyük Türkiye Partisi 'nin kad luyorlar. rolarını kendi çatısında toplaması pek kolay olmadı. Toplantı sı MÜCADELE SERTLEŞtYOR rasında bir DYP'li üye cebinden Gözlemciler, Şili'de Pinochet lis'e çıkartıp BTP'nin kadrolarının DYP'ye gireceklerini söy rejimine karşı verilen mücadeleleyince, Genel Başkan Yıldınm nin giderek sertleştiğine dikkat Ava, "Ben genel başkanlıktan çekiyorlar. Başlangıçta rejime istifa ederim" dedi. Ve toplan karşı protesto eylemleri şeklinde tıyı bir ara terk etti. Istifası he başlayan mücadele, Pinochet'men hemen bir tam gün geçerli nin taviz vermeye yanaşmaması ğini korudu. Yıldmm Avcı, yüzünden "örgiillü şiddet "Ben, bu arkadaşlar partiye gir eylemlerine" dönüşmeye başlamesin demiyorum, ama girecek dı. AP ajansı, Şili'de mücadeleolanlar iyi tetkik edilsin" diye nin ordu ile çeşitli sol örgütler rek, birkaç kişiye itiraz etti. Parti arasında bir savaşa dönüştüğüGenel Sekreteri Refık Sunol, "o nü bildiriyor. Muhalefetin orzaman biz de aynhriz" demek taklaşa hareketine de giderek daha çok dikkat cekiliyor. Son zagereğini duydu. manlarda ülkede bombalamalar Aradan bir gün geçti. Önceki ve güvenlik güçlerine karşı silahlı gün "genel başkan" sıfatıyla saldınlar hızla arttı. Orta sınıf Yıldınm Ava toplantıya katıldı ise bu durumda bir çıkmazm ve parti içinde görev dağılımı ye içinde görünüyor. Orta sınıf Piniden yapıldı. Bir bütün gece nochet'nin çekilmesini ve deAvcı'yı karanndan vazgeçirmek mokrasinin kurulmasını istiyor. için, kendisine dil dökenlerin sa Ancak Pinochet'nin inadı yüyısı haylifazla. Gerçi, Avcı'nın zünden sol örgütkrin silahlı mükendisine sorduğumuzda "ben cadeleye başlaması da orta sınıistifa etmedim" diyor, ama or fı ürkütüyor. Gözlemciler, Pitada 24 saaı süren bir istifamn nochet'nin katı tutumunun, muvarlığını da DYP'liler inkâr halefetteki "Demokratik İttifaetmiyor. lu", komünist ve sosyalistlerle tki gün önce DYP'deki tartış işbirliğine ittiğini belirtiyorlar. malı toplantmın ardından bir kı Böylece birbirine fazla güvenlesım partililer Odalar Birliği Baş ri olmayan iki grup, Pinochet'kanı Mehmet Yazar'a geldiler. ye karşı birleşmiş durumdalar. Birkaç saatlik sohbetin hemen Ne var ki bu birleşme "mesut bir her dakikasmda "Parti mesele izdivaç" değil. Orta sınıf Pinocsi ve DYP'nin çözüm bekleyen het'ye karşı mücadelede komümeseleleri" görüşüldü. DYP'li nistlerle sosyalistlerin giderek lerin Mehmet Yazar'a gelmeleri daha fazla ağırlık kazanmasınacaba, "Bir arayısın " mı ifade dan kaygılanıyor. Angelle Fausi, ya da sonucu?.. Bunu zaman tnzzi adındaki bir fabrikatör, gösterecek... AP muhabirine şöyle dedi: Büyük Türkiye Partisi kadro "Korkanm Şili'de, şimdi, Salvalannın DYP'ye geçmesi aslında dor Allende döneminde oldugundan daha fazla sosyalizm için "bir misyonun devamı" olarak değerlendiriliyor. DYP'nin de uygun bir ortam var." kendisini bu yönde "tazelemek " gereğini duyduğu belirtiliyor. tlginçtir, DYP kendi doğrul GEÇEN YIL tusunda bir değisikliğe ve tazeGeçen yıl üç ay süren büyuk lenmeye giderken, daha aynı gün protesto gösterilerinden sonra 6 Başbakan ve ANAP Genel Başkanı Turgut özal kendi milletve partiden oluşan "Demokratik İtkilleriyle yediği akşam yemeğin tifak'la Pinochet'nin İçişleri Bade "DYP bitmiştir, biz ekono kanı Sergio Jarpa arasında gömik konularda başan kazanır rüsmeler başlamıştı. Amaç ülkesak, I988'de sağ partiler arasuı de tedricen demokrasiye dönüda sadece biz Meciise gireriz'' di şü sağlamaktı. Ancak Pinochet yor. DYP'deki değişikliği önem Meclis seçimlerinin yapılmasını semediğini göstermek istese bi ve 1989'dan önce görevden çele, bu olaya gözünükulağım ka kilmeyi reddedince görüşmeler kesildi. Bundan sonra rejime pamadığını belti ediyor. Ve sa~ karşı muhalefette silahlı eylemnınz ilk kez DYP hakkmda bir lerin giderek ağırlık kazandığı yargısını dile getirmiş oluyor. gözlendi. DYP'nin ne yaptığını ve neler yapabileceğini açıkça izliyor ve değerlendiriyor. Değerlendirmesine de "DYP bitmiştir" diyerek, kendi parıilehne moral vermekle işe başlıyor. Bize göre, şu sıralarda ANAP'ın morali yerinde olsa gerektir. Geçen hafta AmasyaÇorumKastamonu çevresinde Başbakan özal'la iki gün süren gezide gördük ki, ANAP partileşme yolunda ciddi adımlar atıyor. Belki, "Iktidar partisidir, elbette böyle olacak" diyenler olabilir. Ancak gittiğimiz yörede ANAP örgütünün çok çalıştığını, zaman zaman çok sayıda arabayı Başbakan 'ın dizinin dibine yığdığım, parti örgütünün giderek yerine oturduğunu, hükümetparti örgutu alısverişinin oluşmakta bulunduğunu gözledik. ANAP, partileşme ve parti olarak yerine oturma yolunda attığı adımlara rağmen, DYP'nin ne yaptığını kollamak ve yan yan izlemek gereğini duyuyor. Ne de olsa, her iki parti de "aynı araziden ekmek yemeyi" düşünüyor!.. MJÇMDOGAN MKARAMan Pinochet Nükieer santral için Ahnanlar sabırsız ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Akkuyu'da nükleer santral yapımı için uluslararası girişimler yeniden yoğunlaştı. Alman firması adına önceki akşam Ankara'ya gelen Aşağı Saksonya Eski Maliye Bakanı Walter Teisler Kiep'i, bugün de Kanada firması adına Kanada Sa\unma Bakan Yardımcısı Caates'in izlemesi bekleniyor. Kiep, Başbakan Ozal'la görüşmesi sırasında, Türk hükümetinden kararmı bir an önce vermesini istedi. Temsilcinin, Alman fırmasına ilişkin bilgilerin zaman zaman rakip Kanada firmasına iletildiğini vurgulaması üzerine Başbakanın "Biz hiç I f M j.9 nrklltilcn lcnrtetlMersin Belediyesi tarafından gerçekleştirilecek olan, Başbakan Turgut Özal'm , M\t3ni *z JJUIMIKU KUI İŞM d f l ortağı bulunduğu Güney Kent Projesi'ne Mersinliler "Hayır" kampanyası (Bastarafı 1. Sayfada) açtu Güney Kent Yapı Kooperatifinin gerçekleştireceği konutlann bölgenin en verimli topraklanna sahip Çavuşlu kesiminde yapılmak şılık düşen 3 milyar 12 milyon istenmesine karşı çıkan yöre halkı, HP'den destek görüyor. HP Mersin 11 Başkanı Mustafa L'çar, Çavuşlu kesimindeki üretkilerle konusarak, "Üzüm mü yiyeceğiz, bağcı mı döveceğiz?" deyimini gündeme getirdl Çavuşlu halkı, Güney Kent Projesini "tinayet" olarak niteler adet hisse senedinden satın almak isteyenlerin başvuru süresi ken, "Verimli topraklar elimizden alınacak ve sonra aç bırakılacağız. Bizler hamam tellaklığı mı yapacağız?" biçiminde konuştular. Konunun düzeltilmesiamacıyla Çavuşlu bölgesi halkı tarafından başlatılan ve boyu 12 metreye ulaşan "şikâyet" dilekçesinin 50metre olduktan sona erdi. Talep edilen hisse miktarlanmn özellikle Ingiltere sonra Cumhurbaşkanı Kenan Evren'e gönderileceği öğrenildi. (Fotoğraf: CUMHURtYET/MERSÎN) dıştnda, satışa sunulanlann çok üzerinde olduğu bildiriliyor. BT'nin satışa sunulan hisse paketinin yüzde 47'si Ingiltere ve Kıta Avrupa'sındaki mali kuruluşlara ve yatınmcılara sunuldu. Yüzde 39'luk bir bölüm ise BT gisi alınacağı hatırlatılarak, ver• Yüzde 30'u belediyelere, Akaryakıt Tüketim Vergisi ve Katma Değer çalışanlarıyla "sokaktaki • Yüzde 30'u altyapı tesisleri ginin hesaplanma biçimi hakkınadama1' aynlmış durumda. Her Vergisi ilkeleri açıklandı. Akaryakıta çeşitli da teknik bilgiler verildi. Buna yapımında kullanılmak üzere liaşamalarda, yüzde 6 Tüketim Vergisi, yüzde 10 Karayolları Genel Mudürlüğü' göre, ham petrol rafineri şirket hisse 1,3 sterline (yaklaşık 650alıra) satıhyor. En az 200 hisse lerinin kendi tesislerinde işlenne, Katma Değer Vergisi ve benzinde yüzde 5 toplu nıyor. • Yüzde 30'u Köy Hizmetleri mek üzere ithal edecekleri petHisse paketinin yüzde 14'lük konut kesintisi b'mecek. rolden Katma Değer Vergisi Genel Müdürlüğü'ne, bir bölümü ABD ve Japonya'da gerçekleştiren kuruluşlarca gerANKARA (a.a.> Maliye ve alınmayacak. Rafineri şirketleri • Yüzde 8'i gençlere ve çocukpazarlandı. ABD'de daha çok çekleştirileceği bildirildi. Gümrük Bakanlığı, Akaryakıt lara yönelik spor tesisleri kurul dışında kalan kişi ve kuruluşlar, yatırımcı kuruluşlar talep gösteTüketim Vergisi ile Akaryakıtta Teblige göre, satışm yapıldığı ması için Beden Terbiyesi Genel ithal ettikleri ham petrolün Katrir ve kendilerine sunulan mikKatma Değer Vergisi hesaplama ayı izleyen 20 gün içinde ilgili ma Değer Vergisini Gümrük Müdürlüğü'ne, tarın dört misli başvuruda buluilkelerini belirledi. vergi dairesine yatmlacak Akar• Yüzde 2'si de Türk Sporu Vergisiyle birlikte ödeyecekler. nurken, Japonya'da aracılar, yakıt Tüketim Vergisi'nin yüzde Maliye ve Gümrük BakanhYerli ham petrolden de piya hisseleri, daha çok aile bütçesinu Teşvik Fonu'na. 55'i, "Akaryakıt Tüketim Foğı'nın dunkü Resmi Gazete'de sa değeri üzerinden yüzde 10 ni yöneten ev kadınlanna satmaKATMA DEGER nu"na aktanlacak. Bu fonda yayımlanan iki ayrı tebliğinde, Katma Değer Vergisi tahsil edi ya çalıştılar. Japon yatınmcılaMaliye ve Gümrük Bakanlığı toplanan paranın kullanım alaııAkaryakıt Tüketim Vergisi oralecek. İthal edilen petrol urünle n, "devletleştirme" İcorkusunun tebliğinde, akaryakıttan yüzde ları ile fondan yararlanma orannının yüzde 6 olduğu ve tahsilarinden de Katraa Değer Vergisi etkisiyle tereddütlü davrandı. ları şöyle olacak: 10 oranında Katma Değer Ver aunacak. Rafıneriler, dağıtım tının rafineri şirketleriyle ithalat BT'nin satışlan tngiltere'de kunıluşlanna akaryakıt verirken bütçede önemli bir gedik kapayüzde 10 Katma Değer »Vergisi yabilecek. Bir yandan da Hazikesecekler. bileceklerini, bildirmişlerdi. Biz, mevzuatı araştırne Mali Sekreteri Jobn Moore'(Bastarafı 1. Sayfada) dık, döşük fiyatun akaryakıt satımını engelleyici un ifade ettigj biçimiyle "şiirsel" ri Sendikası (PUİS) Yönetim Kurulu üyeleri de, TÜKETtM VERGİStNİN hiçbir haküm yok. Örnegin bazı akaryakıt bayibir anlama bürünecek: "Amacı"Bakanın beyanaü yanlış yorumlandı. Akaryakıt KAPSAMI leri tasıma masraflan nı düşük tutuyor. Sürümmız, mülkiyete dayalı demokrasatışlannda rekabet yok" dediler. Tebliğe göre, Akaryakıt Tüke simiri güçlendirmek ve halkın den kazanma amacıyıa düşük fiyattan akaryakıt Özdaglar, gazetecilere yaptığı açıklarnada da satabileceklerini söyliiyorlar. Buna engel bir hütim Vergisi kapsamına, normal sermaye piyasasını yaratmakğıtım şebekesi yeterli olan özel şirketlerin de pet küm yok. liygulama şimdiden Izmir ve Kütahya've süper benzin ile likit gaz (tüp tır." rol ithaline olanak verecek yasal düzenleme üze daki Petrol Ofisi bayiliklerinde başladı. Akaryagaz), gazyağı, motorin, fueloil, F. Almanya'da da bazı karnu rinde çalışıldığını belirterek, "Önümüzdeki yü ice kıtı 2 lira daha düşük fiyattan saUyorlar." kalorifer yakıtı ve marin dizel gi şirketlerinin özelleştirihnesi için risinde dağıtım şebekesi yeterli olan özel şirketleriyor. Diğer petrol ürünleri ise Petrol Üriinleri lşverenleri Sendikası (PUtS) Geçalışmalar sürdürülüyor. F. Alrin de petrol ithalini serbest bırakmayı düşü nel Yönetim Kurulu üyelerinden oluşan bir heyet Tüketim Vergisi kapsarm dışın man hükümetinin hazırladığı üsnüyonız" dedi. da bulunuyor. önceki gün Devlet Bakanı tsmail Özdağlar ile 1.5 tenin başında, tanınmış otomoTebliğde, akaryakıttan Katma saat süreyle görüştü. PUİS adına daha sonra yativ üreticisi "Volkswagen"in, Yasalarda, belirlenen fıyatın altında akaryakıt Değer ve Tüketim Vergisi kesinpılan açıklamada, akaryakıt satışlannda serbest Alman alüminyum fabrikalarısatılmasını önleyici hiçbir hüküm buhınmadığını tilerinin yanı sıra, Toplu Konut rekabetin söz konusu olmadığı belirtildi. nm büyük bölümünü elinde tuifade eden Özdağlar, bazı akaryakıt bayilerinin Fonu'na benzin satışında yüzde tan VİAG'ın ve Lufthansa Albundan rahatsız olduklannı kaydetti. özdağlar, PUtS Genel Sekreteri Necdet Yöcel ve Genel 5, motorin ve fueloilde ise yüz man Havayolları gibi kuruluşla"Cumhuriyet" muhabirinin sorusu üzerine şun Sekreter Yardımcısı Kazıtn Gökmen tarafından de 3 oranında kesintinin sürdü nn hisseleri var. lan söyledi: "Bana bazı akaryakıt bayileri, belir dün yapılan açıklamada, özdağlar'ca verilen berüleceği de hatırlatıldı. lenen fiyatın daha altında fiyatla akaryakıt sata yanın "yanlış yorumland»|ı" öne sürüldü. Listeyi oluşturan 9 firmadan kiraseye söz vermedik ve taahhütte bulunmadık. Bize gelen bilgiler bizde kalır" dediği öğrenildi. Türkiye, nükleer santral konusundaki karannı en geç yarına kadar vereceğini daha önce açıklamıştı. Ankara'da çeşitli girişimlerde bulunan Kiep, geldiği akşam Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Cemal Büyükbaş ile görüştü. Sağlanan bilgilere göre, KWU firması adına konuşan Kiep, "KVVUfirmasındansize yeni bir teklifuıi getirmcdim, bu. söz konusu değil. Ancak KWT , Türkiye tarafından konunun bu hafta karara bağlanmasmı istemektedir. Finnam daha fazla beklemek arzusunda değildir" dedi. Benzinden 3 post çıkacak Benzinde rekabet "koP çıkü yalnız ikisi 1983 yılında zarar etmiş. Firmalann toplcun hasılatları 1983'te 90 milyar mark olmuş. Lufthansa'nın satışı konusunda halen hükümetle muhalefet arasında bir tartışma sürüyor. Devletin yüzde 80 hissesine sahip olduğu Lufthansa'nın kârlı bir şirket olması ve Almanya'run da ortak olduğu Airbus projesinde önemli bir müşteri olması, yönetimin "yabancı dlere" geçmesine yol açacak bir satış işlemine "karşı gerekçeler" olarak sunuluyor. Buna karşılık da hükümet, oy hakkı olmayan hisselerin satılması veya normal hisselerin Alman holdinglerine satılması ve burrfann da Kendi hisselerini piyasaya sürmeleri formülü üzerinde duruyor. AvTupa'daki akımın Türkiye'deki yansıması olarak gündeme gelen Boğaz Köprüsü gelir ortaklığı senetlerinin satışı, gerek bütçeye sağlayacağı katkı gerekse senetlerin yaygın satışı açısından ancak bir "kötü kopya" olabilecek nitelikte gözüküyor. Köprünün yanı sıra "özelleştirilmesi" söz konusu olabilecek kamu kuruluşlarının hisselerinin dünya piyasalannda ilgi görmesi olasıhğı çok zayıf görünürken yurt içindeki tasarnıf potansiyelinin de büyük miktarlarda hisse satışım emecek durumda olmadığını son yıhn gelişmeleri gösteriyor. Köprü gelirinin sanşından başlangıçta beklenen 10 milyar lira, bu yıl gerçekçi bir tahminle en az 700 800 milyar lira açık vermesi beklenen bütçe içinde olsa olsa bir "damla" etkisi yapabilecek. Daha sonra devreye girmesi beklenen kamu kuruîuşlannın hisselerini satmak, hele yaygm şekilde halka satmak için ise herhalde yoğun bir çaba harcamak gerekecek. Doktten halkımıza bir imkan Hiç verglsiz...°<> 5 0 net kazanç. (Bastarafı 1. Sayfada) üretiliyor. Tanmsal ürünler arasında da tahıl, pirinç, fasulye ve patates başta geliyor. Eski bir tspanyol sömürgesi olan Şili 1810 1818 yıllan arasındaki kanlı savaşlar sonucu bağımstzlığına kavuştu. Şili 'de 1970 yılında yapılan seçimlerde Marksist Başkan Salvador Allende iktidara geldi. Ancak Allende'nin içeride uyguladığı ekonomik reformlar ve bazı büyük şirketleri millileştirmesi sermaye çevrelerini tedirgin etti. Marksist Başkamn, ülkenin bakır üretimine egemen olan Amerikan şirketlehni millileştirmesi de Washington'u rahatsız ediyordu... Çok geçmeden Allende'ye karşı içeride ve dışarıda kışkırtma eylemleri başladı. Şili'nin bakırma ambargo kondu. Krediler donduruldu. İçeride ise halk sürekli kışkırtılıyordu. Sorunda C1A desteğindeki General Pinochet 11 Eylül I973'te kanlı bir darbe ile Allende'yi devirerek iktidara geldi ve Latin Amerika'nın en acımasız diktatörlüklerinrlpn hirini kurdu. Sömürgeden Devlet halkımıza yeni bir imkân sunuyor. Her türlü tasarrufa uygun düşecek biçimde, 50.000 liradan 10.000.000 liraya kadar 6 ayn yazıh değere sahip, 6 ay vadeli Hazine Bonoları. Hiç vergisiz... % 50 net ve peşin faizli. Şimdi tasarruflannızı devlet güvencesinde değerlendirin. Hazine Bonoları'nın satışına, T.C. Merkez Bankası'nın ve T.C. Ziraat Bankası'nın tüm şubelerinde devam edilmektedir. Çocuklarım Muzaffer Ayan, Müzehher Gümüşen ve Haluk Gümüşen'i anyorum. MÜZEYYEN GÜMÜŞEN KAY1P ARANIYOR TSiö ooo \ ^ ^ ^ ^ r \ * ooo.owj^^