Katalog

16 KASIM 1984 KÜLTÜR YAŞAM CUMHURIYET/5 ISMAIL SINEMA ATİLLA DORSAY HAYVANLAR KİM KİME DUM DUMA BEHIÇ 4K ASIL GALtPOnemsiz filmlerde harcanan Hulya Avşar, hem guzel, hem yetenekli bir oyuncu. Ama fllmm asıt galıbı, bır kez daha Fatma Gırık Melodramın kırmızı rengi Netret / Yönetmen: Osman F.Seden / Senaryo: Osman Seden / Goruntu: Orhan Oğuz / Oyuncular: Fatma Gink, Hulya Avşar, Bulut Aras, Nubar Terzıyan, Metin Serezli, Reha Yurdakul, Osman Seden / Mıne Fılm yapımı (Ruya, Mıstık, vs.) Osman Seden, kendı yazdığı gebe kalmaya dek goturur Hulsenaryoda, herhalde tılmın da >a'>ı Fatma yıkılacak, ama ha ıvı ızlenmesı ıçın olacak, hı son ana dek 'analıgını'kadınlığıkâye kahramanlarınm ısmını nm önune alıp kızının muüuluoyunculann gerçek ısmı olarak ğunu duşunmeyı sürdurecektır korumuş Bo>Iece Fatma (Fatma Girik) kocası Metın'le (Metin Serezli) mutlu olamayan bır Filmin asılgalibi Fatma Girik M kadım'dır, holdınglere başş kanlık eden, dosyalar filân açıp Evet, Osman Seden kuşkusuz kapayıp sağa sola emırler yağdı bır melodram ustasıdır Melodran Metın'm 'sadakatsizligi' ram Yanı ıyılerle kötülenn kaa>yuka çıkınca onu bırakır (oylın çızgılerle aynldığı, kahramasa Metın'm kırdığı cevızlerın yilların ömur boyu yoğun bıçımde lardır farkındadır, 'kızının yaşanan tek bır duyguyu (bır bumutİDİuğu' ıçın bunlara dayanyuk aşkı, tutkuyu veya kını) sürmıştır' ) Anasının kendısı ıçın durduğü, tek bır olayın tüm ayonca özverıde bulunduğu Hulya nntılan sılerek tum bır yaşama (Holya Avşar) gunlerinı 'dans ve egemen olduğu, alevlı, coşkun, muzik'le doğallıkla bıraz da 'esfırtınalı ılışkılerın yaşandığı oyrar cekmek'le (') geçıren bır 'zakuler Seden'ın melodramları mane kızı'dır Annesınden ıse, kımı zaman ınandırıcı, patetık sankı hastalıklı bıçımde nefret (heyecan vena) olabılmışlerdır etmektedır Bu netret, Fatma'"Meryem ve Ogullan' örneğınnın hayatına ayrılmadan sonra dekı gıbı ve bız ızleyebıldığımız gıren Fıkret'ı (hayır, Bulut Aras, ölçüde bunu belırtmışızdır nedense fılmde Bulut ısmını ta"Nefref'de ışte bu Seden forşımıyor) 'tavlamak' ve ondan mülunün tuttuğu filmlerden Hıkâye, tüm şematıze yanlarına karşın duzeylı bır melodrama dönüşebılıyor, yanı yeterınce coşku ve hevecan, 'ıstırap ve gozyası' ıçenyor Seden kendı yazdığı oyküyu benımsemış besbellı Tam bır Seden bıçımcılığıyle, çarpık açılarla, Hulya Avşar'ın dapdaracık gıysılerle yaptığı dansları kamera oyunlanyla saptayarak, usta ışı bır dekupajla, vakınortauzak planları en ışlevsel bıçımde kurgulayarak Bunca vıl sonra hâlâ 'Ben buradayım. ben ayaktayım' dıyor Seden ve sınemada değme genç yönetmenlere taş çıkanrcasma özenlı, uğraşılmış, bıçımcı bır anlatımla onaya çıkıyor Şımdılık onemsızfilmlerdeharcanmasma karşın Hulya Avşar, kuşkusuz hem guzel, hem de yetenekli bır ovuncu Ama Fılmın asıl galıbı, bır kez daha Fatma Girik... Görkemh, soylu, olgunluğun doruğundakı güzellığıyle, sevgılısını kızıyla paylaşmak zorunda kalan kadının duygulanru, 'ıstırabını\ filmin kuşkusuz esınlendıfc "Omre Bedel Kadın"dakı Joan Crawford'u aratma dan canlandırabılıyor Seden'ın bıraz bu ve benzen eskı Amerıkan melodramlanndan, bıraz para, sennaye, banka, alavçre dalavere ustüne kurulu Amenkan TV dızılerınden esınlenerek yaptığı, bıze kuşkusuz bır hayli yabancı, ama melodramın evrensel özelhklerını ustaca kullanan fılmı, bu nedenlerle bellı brr ılgı uyandırabılıyor Çok o l u m s u z b i r n o k t a Ancak 'Nefret'e bu açılardan hoşgöruyle yaklaşırken, fılmın ıçerdığı çok olumsuz bır noktayı da göz ardı etmemek gerekıyor O da Osman Seden'ın genç lığe bakışıdır 'Modern' gençlığı yalnızca dans, muzık, dısko ve de esrarla 'iştigal eden', parazıt ve amaçsız bır kıtle olarak gös teren Seden fılmlen, Batıdan gelen \e dunva gençlığının ortak bıçımde benımsedığı tum olgulara karşı çıkarak, gıderek dans, popmüzık, kızerkek bırlıktehğı gıbı bu tür olguları, 'gençlik yozlaşması'nın bır parçası gıbı sunarak, gençlik sorunlarına alabıldığme tutucu, gıderek gencı bır bakışla yaklaşmaktadırlar 'Nefret'ın ve bazı Seden filmlennın dıkkatle ızlenmesı ve eleştınlmesı gereken yanı budur. Yaslı Seden, ne yaak kı gençlığe hıç de anlayışa, hoşgöruye, kendını 'genç' yerıne koymaya dayalı bır bakışla bakamıyor P I K M K PIYİLE MADRA USIUACBJB ŞEV CâEQRlP, HEAAEhJ SEL1VORUM HIZU GAZETEa \ECDET ÛUNBSIN, HERIF A F e T l SIÇISD HEHIF .. ClNAYE PEUA DESUDI.AMA BİBTAkClM AYBINT1L4B Ş 0EM1Ş M)' UAYPAU OIMEN OLdYlN BIUNCALTTMI U6SL ÛDIPUS ÜOMLEK6IM1N ROLU VAR 15 yeş BiıyüK KIAA^U DEKDİM.. Serpico/ Yönetmen: Sidney Lumet/ Oyuncular: Al Pacino, John Randolph, Jack Kehoe, Biff McGuire/ Paramount filmi (Gazi, Fitaş vs.) Polis örgütünde bîr Don Kişot Stattone'nin yine bir tür "Rocky" destanı Yaştyrum (Stayıng AlıveJ / Yönetmen Sylvester Stallone / oyuncular John Travolta, Cyhthıa Rhodes, Fınola Hughes, Steve tnwood, Frank Stallone / CİC (Paramount) yapımı (Emek, As, vs.) ıNSANOÛ. A 3 C ı K GAZETH. OUJCL BBJ(M OZAL EVW&DIM?.. \ÜBDİ " SAÖT" HAOI SİMCK KAP MENI , DOO&Ol AFEflKJ ÇLIMOJ 4SCUM BU SAB&M Q M İ > E T yEPÜNE BIK DE.NE SOPİIIM Bır rastlantı sonucu, ıkısı de tam 11 vıllık (1973'den kalma) 2 Amerıkan polısıye fılmı aynı hafta gostenme çıkıyor Oint Eastwood'un (henuz goremedığımız) 'Silahın Gucu', Eastwood'un unlu komıser Harr> kışılığını bır kez daha perdeye getırırken, "Serpico", Sidney Lumet'ın Tony Manero, "Cumartesi 1970'lerde "The Offence'Me başlayıp "KopekleGecesi Ateşi"run kahramanı, arrin Gunu" ve 80'lerde "Kentın Prensi" ıle suren tık New York'un 'yoksul semti' "gerçekçi pohsı>e" turunun bır haylı un salmış Brooklyn'den Manhattan'a tabır fılmı Tıpkı "Kopeklerin Gunu" gıbı gerçek şmmıştır Aradan 5 yıl geçmış, ten olmuş bır olaya. polıs memuru Peter Maas'ın 'Cumartesi Gecesi Ateşı' sönkendı yazdığı yaşamöykusune dayanıyor muştur Artık amaç dıskolarda Frankie Serpico, Nevv York polıs örgütünde goboy göstererek kız tavlamak derevlı kendıne özgu bır memur Kendıne ozgulu ğıl, Broadway'de dansör olarak ğu, yalnızca 'sokaktaki adam'la ozdeşleşmek ve kendıne bır yer yapmaktır farkedılmeden dolaşmak ıçın sakalbıyık bırakıp "Cumartesi Gecesi Ateşi"nkupe takmasına dayanmıyor Serpico, aynı zade, John Badham'ın 'New manda 'idealist' bır polıs* Tum örgutte âmırden York'ta bir ttalyan'a eğılışınde memura yaygın olan ve polıs kurumunun bır parhaylı ozgunluk, yenılık vardı. çası halme gelmış bulunan 'ruşvet' olayına rağbet Manero'nun bu kez Sylvester etmıyor Açıkçası ruşvet almıyor, alanları onayStallone ımzasını taşıyan S yıl lamıyor Böylece herkesı karşısına alıyor, herkesle sonrakı seruvenlerı ıse bıze dakötu kışı oluyor, ve buyuk çapta bır soruşturmaha az ılgı çekıcı geldı Çunku nın başlamasına neden oluyor Stallone, yajnız yönetmen olarak UMUTLU, OLUMLU BİR BILDIRI YOK ımzaladığı bu fllmını, yıne bır 'Serpico', bırçok Amenkan polısıyefilmınde(ve tur "Rocky' destanına dönuşturgeçen gunlerde 'Şefler' TV dızısınde) görulduğu muş gıbı, polısm yozlaşmasvna şoyle geçerken değmen, bunu bır yan tema olarak alan bır fîlm değıl Fılm Fılm, 'Grease'den Flashdanruşvetı doğrudan doğruya konu edınıyor, bunu kace'e son dönem muzıkallerımn bul etmıyen bır ınsanm tum bır mekanızmaya karşı tum özelhklerını ıçenyor Hızlı çağdaş bır Don Kişot tavn>la verdığı savaşımı anbır kurgu, gösterışh bır sınema latıvor Bu yıllanmış Amenkan fîlmlerının bunca dılı, estetıkten çok akrobatık geç gostenldıklen zaman bıle ulkemızdekı guncel özellıklere donuşen danslar, bazı olavlarla taşıdıkları koşutluğa şaşmamak el'Cumartesi Gecesi Ateşı'nde olde değıl "Dunyanın Kaderi"ndekı 'termik sant İDEALİST POLİS Serpico rolunde iztediğimiz duğu gıbı yıne 70 sonlan / 80 Al Pacmo, idealist bir polisi buyuk basanyla canral' olaymdan sonra, "Serpico"nun bır zamanbaşlannın en önemlı muzık grular Istanbul polısının başında olan kışıde duğum landınyor Bu ozellığı nedeniyie de, Serpico, bü bu olma özelhğını taşıyan Beelenen son gunlerın ruşvet savlannı nasıl anımsat tun meslekdaşlarmı karşısına alıyor. Gees'ın çağdaş 'sound'ma dayalı tığı gozden kaçacak gıbı değıl "Serpico", "Ko lay değıl Ama fılmın her şeye karşın lyımserlıbır müzik.. peklenn Gunu"nun kıvraklığım, akıcılıgını pek ğın ağır bastığı sonu, çağdaş toplumlarımızın, sısıçermıyen, bır haylı ağır ve hantal bır fılm aracı temlenmızın bu turden Don Kişot"lara ne denlı ge "Y«şıyorum"un ozellıkle lığıyla bıle olsa, bu konuya yureklı, çağdaş bır ta reksınme duyduğu, onlar (\e onların seruvenlen dans bölumlerınde Stallone olavırla yaklaşıyor Serpico'nun verdığı savaşımın ne nı anlatan bu tur sanat yapıtlan) olmasa vozlaş bıldığınce parçalı bır kurgu u\turden duvarlara çarptığı, nasıl engellerle karşı manın kımbılır ne olçude tırmana«.ağı konusun gulamış Ortalama 3 sanıye sulaştığı anlatılırken, kuşkusuz bu konuda pek de da sorular getırmıyor değıl Her şeye karşın ılgınç. ren bölumlerle bır hareketı tuumutlu, olumlu bv bıldırı getınhyor denemez Ser Al Pacino'nun oyunu \e Mikis Teodorakis'ın mu muyle ızlemek artık mumkün pico'nun vengısınden, başansından söz etmek ko zığı bırıncı smıf değıl Bu başdöndürucu rıtm, filmı cılâlıyor, ama dansçılann gerçek yeteneklennden ınsanı TÜRKİYE ZİRAİ DOPsATIM KURUMU kuşkuya duşurduğu gıbı, dansın, GENEL MUDURLUĞL'NDEN balenın, muzıkalın gerçek esteGenel Mudurluğümüz ıle Utanbul ve lzmır Bolge Müdürlüklerıtık tadına varmayı engelhyor Bu mızde mevcut teknık ve tıcan şannamelenmız esaslan daıresınde dagösterışh, çekıcı, pırıl pınl ve hılı veya hancı pıyasadan sırt genışlığı 17 mra lık 28 500 metre, sın "gencecik' fümm gençler zevkıgenışlığı 13 mm lık 15 000 metre delıklı ve ıçı bez dokulu V kayışı ne varacak kuşkusuz Zaten fılm ve bağlantı parçaları mubayaa edılecektır seyırcı olarak onları amaçlıyor Tekhf vermek ısteyenlenn teklınerını en geç 3 12 1984 Pazartesı gunu saat 15 00'e kadar Genel Mudurlugumuz tç Tıcaret Müdurlu ğunde hazır bulundurmalannı 2886 savılı Devlet lhale Kanununa tabı olmayan Kurumumuz malı kısmen veya tammen alıp almamakta ve sıpanşı dıledığıne vermekte veya firmalar arasında laksım etmekte tamamen serbest olduğu ılan olunur Ba<.ın 27861 )tmın. Na. görmuş oSBıhr lır lır lırl TARİHTE BUGUN MVMTAZ 16 Kasım KRAUN ÖLÛMÜ.. 196O'TA BUSUN, UNLU SIHBUA OYÜAJCUSU CLARK GABLE, S9 YAŞINDA KANSERDEN OLOU. YILLAR ONCB, KJJÇUK Blü TIYATRO eettBUYLA DOLAŞlfZKSAI HOLLYU/OOP'OA FIGURAN OLMAYA KAKAe VERMtŞTl SfUEMAPA ILK ONSMLI HOLUNU, 1931 'D£ "BOYAL1 ÇOC'OE OYNAPI BUNU, 133A'TE,EN BAÇARJLI AICnDH OLARAK OSCAR ALDtGI "SlR GECEPE OLDU* I2LBP< PAHA OTUZUl ylLLAISCA SAŞ UYAN BUYUK UNU, HEMEN UEMEN OLEKJB PEĞM SURDU.OZELUKLE KADIN HAYRANLARI jnüAFINPAN, ZBKÂSI, Ç£fa<Z/UĞf, GUÇUJ YAPISl VE ÇAPKlNUĞtYLA "K#AL" OLARAIC NITELENOiRJLPI. YAMOA, CIARK GABLE, «&Üz3ÂttGIBl GEÇTl"FllMtNDE MIEN LEIGH ILE GÖRULUYOR.. 5 0 YIL ÖNCE Cuınhıırhet 16 Kasım 1934 ıdaresı de nısbeten kuçuk mezunlanle lıse mezunlan Gazi Terbiye eb 'atta yenı bır kabılı sevk kabul edılecektır İmııhan balonun ınşasını tasavvur Enstitüsüne yeni şartları Maarıf ettığını bıldırmıştır Mudurluklenne bıldırılmışttr talebe ahnacak Kabul edılen talebe, tahsılderı Ankara 15 (A A ) Maarıf Vekâletı Ankarada Gazi Terbıve Enstıtusunun rıyazıve, edebıvat, tabn ıhmler ve tarıh, coğrafya şubelerıne yenıden talebe almayı kararlaştırmışlır Ikıncı teşrının 22'sınde Istanbul, Ankara, İzmır, Adana, Konya ve Snasta musabaka ımtıhanları yapılacaktır Musabakaya altı senelık muallım mektebı sonra ortamektep muallımı olacaktır 19UI984 500'u eskı tayyarelerı değıştırmek ıçındır Yenı ınşaatla Amenkan askerı tayyaresmm yekunu 2,400'u bulacaktır Silah yarışı Vaşıngton 15 (A A ) Amenkan teslıhatının modernleştınlmesı hakkında verılen malumaia nazaran, askerı hava ıdaresı butçeye konulmak uzere 800 tayyaremn ınşasına aıt bu program vermış ve demz Ama bız, görmuş geçırmış ve müzıkal seven bır sınemasever olarak, Stallone'ye muzıkalın özunu zedeleyen aşırı 'modern' olma çabası yuzunden hıç de ıyı yönetmen notu vermıyoruz Bu program kabul edıldığı takdırde, Amenka ordusu en modern ve en kuvvetlı bır ordu olaraktır Dığer cthetıen oğrenıldığıne gore, Harbne Sezaretı ordunun maktne ışlerınm medenıleştınlmesı ıçın 20 mılvon dolar \e hava mudafaasını $enı levazmıla leçhız ıçın de 21 mılyon dolar ıstevecekıır Programa dahıl tayyarelenn temın ıcın Eno s Fruıt Salt alınız