Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
6 EKÎM 1984 EKONOMİ CUMHURİYET/9 Günün aynası Yargıtay: Teşvikli ithal malı iç piyusayu süren ihracatçı kaçakçıdır ANKARA (a.a.) Yargıtay, ihracatı teşvik imkânlarından yararlanılarak tekrar ihraç edilmek üzere gümrüksüz veya gümrükle yurda sokulan malın başka amaçlarla kullanılmasının kaçakçılık suçunu oluşturduğuna karar verdi. Yargıtay 7. Ceza Dairesi'nin karannda, "bir malın sıfır gttmrükle getirilmesine belli bir amaca yönelik olarak karar verilmişse, ancak o amaç içinde kullanılması halinde suç ve suçluluktan söz edilemez" denildi. Kararda, teşvik mevzuatının, "ihracatçırun verilen müsaadeye göre ithal ettiği eşyayı yalnız ihracatta kullanmasının" öngörüldüğüne değinilerek, bunun iç piyasaya sürülmesinin "kaçakçıîık suçu" oluşturduğu belirtildi. Yürürlükteki ihracatı teşvik karanna göre, ihraç edilecek malın iroal ya da ambalajlanmasında kullanümak üzere gümrüksüz mal ithal edilebüiyor. Geçici olarak ithal edilen malın kararnamede belirlenen süreler içinde usulüne uygun olarak ihraç edilmesi gerekiyor. DPT \azan tabandan gelen sesi yansıtırken dozu kaçımyor Yıldırım Aktürk: Odalar Birliği'nin ekonomik eleştirisini,politika yapıyor diye suçlamak doğru değil. Hükümet problemlerden haberdar, ekonomi politikasında sık sık rötuşlar yapıyor. İhracatçı şirketlere verilen teşvikler dolaylı olarak sınai şirketlere de yarar sağlar. ANKARA (THA) Enka Holding Yönetim Kurulu üyesi ve DPT eski Müsteşarı Yıldırım Aktürk, Türkiye Odalar Birliği Başkanı Mehmet Yazar'ın eleştirileriyle başlayan tartışmada, Odalar Birliği'nin, tabandan gelen eleştirileri dile getirirken dozu kaçırdığını söyledi. Odalar Birliği ile hükümet arasmda ekonomik konulardaki görüş aynhğının çok hassas bir konu olduğunu savunan Aktürk, THA'ya yaptığı açıklamada, "Odalar Birliği bünyesinde, Lzknen ekonomi politikası nedeniyle hiikümete sert çıkılmasını isteyen kişiler var, yönetim de bunlann hislerine tercüman olmak istiyor. Ancak bunu yaparken, dozu biraz kaçınyor" dedi. Türkiye Odalar Birliği'nin ekonomiyle iç içe bir kuruluş olarak ekonomik konularda görüş bildırmesinin, uyarıda bulunmasının doğal olduğunu belirten Aktürk, "Ancak eleştiride bulunurken, çift taraflı diişünmeli. Bir yerden alınıp öbfir tarafa verildiginde ortaya çıkacak durumıı da göz öniine almalı. Herkes, 'ayakkabının bezi kendi nasırıma dokunmasın' diyor, fakat ekonominin istikrara kavuşması, çift taraflı gayret ister. Ekonominin istikrara kavuşması için herkes gibi, işadamlan da bazı fedakârlıklara katlanmalı" diye konuştu. Hükumetin, "Çizdiğim rotadan sapmam" derken, disiplinli para politikasının enflasyonla mücadelede şart olduğu gerçeğinden yola çıktığını kaydeden Aktürk, şunları söyledi: "Bana göre, hükümet de problemlerden haberdar. Önlemek için gayret de sarf ediyor. Sürekli bir çözüm arayışı içinde. Bunu görmezlikten gelemeyiz. Hatta hükümet, 24 ocaktan sonra uygulamaya konulan ekonomi politikasında sık sık rötuşlar da yapıyor. Yani çok katı bir anlayış içinde değil. Odalar Birliği 13 öneri sunuyor. Ancak, bir yerden alınıp öbur tarafa verilirken. alınan yeri n durumunu da duşünmek gerek. İhracatçı şirketlere verilen teşvikler eleştiriliyor. Bu şirketlere 200 milyar liralık bir teşvik saglanıvorsa. bu teşviklerden diğer kesimler de dolaylı olarak yararlanıyor. Dışanya ihraç edilen bir sanayi malının getirdiği faydadan, sanayi sektörü de endirekt yararlanıyor. Bu inkâr edilemez. 200 milyar, ihracatçı şirketlerden alınıp, zor durumdaki şirketlere verilsin deniyor. Bu 200 milyar, belki birkaç şirketin çaJışır hale gelmesine yarayacaktır. Ama, ekonomimiz açısından son derece önemli yeri olan ihracatta duraklamaya yol acmayacak ırudır? Her şeyi siyah ya da beyaz olarak ele almamak lazımdır. Ekonomide gri olanlar da vardır. Odalar Biriiği bu alanlan da görmelidir." Yıldırım Aktürk, hükumetin, yapılan uyanları "politika yapıldığı" biçiminde değerlendirmesinin de yanhş bir davranış olduğunu ifade etti. Aktürk, "Odalar Birliği, ekonomiyle iç içe bir kuruluş. Eleştiri de yapacak, görüş de bildirecek. Böyle yapıyor diye, hemen politika yapmakla suçlamak doğru değildir. Kimseye de yarar saglamaz" dedi. Yıldınm Aktürk, ış çevreleri ile hükümet arasında iyi bir iletişim oluşturulması gerektiğini belirterek şöyle konuştu: "Bence, Türkiye Odalar Birliği yetkilileri ile hükümet yetkilileri, kapalı kapılar ardında sürekli görüşmeli, diyalog halinde olmalı. Ancak, bunlar zirve adı altında sırf gösterişe kaçan şeyler olmamalı. Kapalı kapılar ardında derken, basının izlemeyecegi, sorunlann çok daha iyi tartışılabileceği bir ortamı kastediyorum. Bu, rautlaka sağlanmahdır." eski Müsteşarı Aktürk: Hazır Giyim ve Konfeksivon Ihracatçıları Birliği Başkan Vekili Sırrı Gülte'kirv Türk hükümeti, ABD'nin sorulanna henüz cevap vermedi. ABD'nin karan da seçim sonrasına kalır. İSTANBUL (THA) ABD'nin Türk tekstil ürünlerine "fark giderici gümrük vergisi"nin uygulanıp uygulanmayacağına ilişkin kesin karannın 12 ekim tarihinde verilmesi beklenirken, Türk hükümetinin "son» formlan"na yanıtının gecikmesi nedeniyle, karar ekim ayı sonuna ertelendi. Hazır Giyim ve Konfeksiyon Ihracatçılan Birliği Başkan Vekili Sırrı Gültekin, "Sürenin uzayarak, ABD'deki seçimlerden sonraya kalması, daha sağlıklı bir karar alınmasını sağlayacaktır" dedi. ABD'nin, Türkiye'nin de içinde bulunduğu 13 ülkenin tekstil ürünlerine "fark giderici gümrük vergisi" koyma isteğini politik bir hareket olarak değerlendirdiklerini vurgulayan Sırrı Gültekin, şöyle konuştu; "ABD'nin, Türk tekstil ürünlerine yüzde 40 civannda ek gümrük vergisi koyup koymayacağının bir takvimi vardı ve kesin karar tarihi 12 ekimdi. Bu süre içerisinde ABD'nin ön tespit yapması gerekiyordu. Ancak kararın verilmesi için Türk hükümetine gönderilen soru formlanna bu tarihten önce yanıt verilmesi gerekiyordu. Eylül ayındaki tatiller nedeniyle Türk hükümetinin soru formlarına yanıt verme süresinin ekim ayı sonuna kadar uzayabileceğini tahmin ediyorum. Bu zaman uzaması, Türk tekstilcilerinin lehine olacak tır. Çünkü o zamana kadar ABD'deki başkanlık seçimleri bitecek ve daha sağlıklı bir karar verilebilecektir." ABD'nin Türk tekstiHne ek vergi karart kasuna kaldı Mal mukabili ithalatta döviz transfer süresi 4 aya çıkabilecek ANKARA (ANKA) Merkez Bankası, ithalatta transfer için başvunı süresini uzatarak, ithalatçılara finansman kolaylığı sağladı. Merkez Bankası'nm Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren genelgesine göre, mal mukabili ithalatta, transfer için bankalara olan başvuru süresi, ithalat rejimine göre irat kaydedilmek koşuluyla 2 aydan 4 aya uzatıldı. Buna göre, ithal edilen mallarda teminat oraru yüzde 10'un altında ise, bu oran kadar, teminat oranı yüzde 10'un üzerinde ise transfere gecikmeyle gelen mal bedelinin yüzde 10'u kadar irat kaydedilecek. Söz konusu uygulama, bu genelgenin yayımı tarihinden önce fiili ithali yapılmış işlemler için de geçerli olacak. AKTÜRK Odalar Birliği hükümet diyaloğu kapalı kapılar ardında sürmelL Banker KastellVnin IstanbuVdaki gayrunenkul satışı kasımda İSTANBUL, (THA) Banker Kastelli olarak tarunan Abidin Cevher Özden'in Istanbul'da bulunan ve daha önce 9 Nolu Tasfiye Kurulu tarafından satılamayan toplam 1 milyar 607 milyon değerindeki 8 gayrimenkulü, kasım ayında yeniden satışa çıkartılacak. Istanbul 9 Nolu Tasfiye Kurulu Başkanı Sezai Onaral Banker Kastelli Menkul Değerler Ticaret A.Ş.'nin tasfiye işlemlerinin hızla yürütüldüğünü belirterek, daha önce satışa çıkartılan, ancak alıcı bulamadığı için satılamayan ve aralarında Atlas Sineması'mn da bulunduğu gayrimenkullerin, tasfiyenin çabuklaştırılması için, kasım ayında yeniden açık arttırma usulü ile satışa çıkartılacağını söyledi. Kastelli'nin Izmir'de bulunan gayrimenkullerinin ise, 9 ekimde pazarlık usulü ile satışa çıkartılacağını bildiren Onaral, yurt çapında sürdürülen tasfiye ve borç ödeme işlemleri ile ilgili olarak da şu bilgileri verdi: "Antalya'da ödemelere başladığımız 4 giin içind« yaklaşık 60 milyon lira ödedik. 8 ekim pazartesi günü de, Konya ve Kayseri'de ödemelere başlayacağız. Emlak Kredi Bankası şubelerince gerçekleştirilecek ödemelerde, Kayseri'de de 1.300 alacaklıya ödeme yapacağız. Kastelli'den alacaklı olan yurttaşlann paralannı son kuruşuna kadar ödemek için çalışıyoruz." 40 kişilik Bütçe Plan Komisyonu'nda Katıııa Değer Veı^isi'ni 15 üye görüştü ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) TBMM Bütçe Plan Komisyonu, Katma Değer Vergisi Yasa Tasarısı'nı dün 40 üyeden 15'inin katıhmıyla göriişürken, Maliye ve Gümrük Bakanı Vural Ankan'ın toplantıya katılmaması eleştirildi. Bağımsız Cafer Tayyar Sadıklar, çok önemli bir yasa tasarısının görüşüldüğünü belirterek, "Bakanın burada olması gerekir. Meclisi ve komisyonlan ihmal etmenin önüne geçilmelidir. Hangi önemli iş, bakanı buradan uzaklaştınyor bilemiyorum" şeklinde konuştu. Dün sabahki toplantıya ihracatın Katma Değer Vergisi'nden muaf tutulmasına ilişkin maddenin görüşülmesiyle başlandı. MDP'li tsmail Şengün, bu verginin ihracatta teşvik unsuru olacağını sanmadığını söyledi. Değiştirilerek kabul edilen maddeye göre, ihracat teslimleri ve bu teslimlere ilişkin hizmetler ile yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetler vergiden muaf olacak. Tasarı, yabancı devletlerin Türkiye'deki diplomatik temsilciliklerine, konsolosluklarına ve bunlann diplomatik haklara sahip mensuplarına yapılan teslım KATMA DEĞERDEN MUAF OLACAKLAR: İhracat teslimleri ve bu teslimlere ilişkin hizmetler. Deniz, hava ve demiryolu taşıma araçları ile yüzer tesis ve araçların inşaası, onarımı ve bakımına ilişkin teslim ve hizmetler. Yat inşaası ve hizmetleri. Transit taşıma ve Türkiye'yle yabancı ülkeler arasmda yapılan taşımalar. Konsolosluklara yapılan teslim ve hizmetler. ve hizmetlerin de Katma Değer Vergisi'nden muaf tutulacağını hükme bağlıyor. Söz konusu istisnalann uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Maliye ve Gümrük BakanlığYnca belirlenecek. Kabul edilen bir başka maddeye göre, deniz, hava ve demiryolu taşıma araçları ile yüzer tesis ve araçların inşası, onarımı ve bakımına ilişkin teslim ve hizmetler de vergiden muaf olacak. Deniz ve hava taşıma araçları için liman ve meydan işletmelerince yapılacak hizmetler de vergiden muaf tutulacak. Buna göre yat inşası ve hizmetleri vergi dışında kalacak. Bunun yat turizmini teşvik edeceği belirtildi. Transit ve Türkiye ile yabancı ülkeler arasında yapılan taşıma işleri vergiden muaf tutulacak. Bu işler Bakanlar Kurulu'nca belirlenecak. Bu konuda ANAP'lı Fahrettin Kurt tarafından verilen TIR taşımacılığı ile diğer taşımacılığın da vergiden muafiyetini öngören önerge reddedildi. Komisyonun dün sabahki toplantısına 12 ANAP'lı, 2 MDP'li ve bir bağımsız üye katıldı. HP'li üyelerden hiç kimse bulunmadı. Ürdünie ortak gübre fabrikası kurulacak ANKARA, (ANKA) Türkiye Ürdün Karma Ekonomik Komisyon Toplantıları sonunda hazırlanan protokol dün Ankara'da imzalandı. Imza töreninde bir konuşma yapan Sanayi ve Ticaret Bakanı Cahil Aral, protokolde yer alan önemli konulan şöyle sıraladı: "Ürdün'le Türkiye'de ortak gübre fabrikası kunılması konusunda görüş buiiğine vardık. Bilindigi gibi Türkiye 900 milyon ton gübre sarfediyor, mevcut fabrikalar yetmiyor. Kurulacak ortak tesisler Türkiye'nin gübre ihtiyacına önemli katkıda bulunacak. Diğer bir konu I rdün'deki Türk müteahhitleri için ihalelerde kolaylık talep ettik. Sayın Bakan Türk müteahhitlerinden memnun olduklarını belirtmişlerdi. Bu yüzden talebimizi olumlu karsdayacaklanna inanıyoruz. " İŞADAMUMN GÜNLÜĞÜ H. TURGUT ARIĞ Arjantiri'de sendikaların "IMF alarmî Ekonomi Servisi Arjantin'in güçlu sendikalan, hükümetin yüzde 650'lik enflasyonu yanya indirmeyi hedefleyerek aldığı önlemlere cevap olarak yakın zamanda greve gideceklerini açıkladılar. Genel İşçi Sendikaları Konfederasyonu'nun Yürütme Konseyi, "alarm" ilan ederek, geçtiğimiz pazar günü açıklanan ücret politikasının, işçilerin alım gücünü düşürmeye yönelik olduğunu belirtti. Sendikanın uyarı bildirisi, hükümetin önlemler paketinin son maddesini açıklayarak, kamu hizmetlerine ve akaryakıta yüzde 1430 oranında zam yapmasından hemen sonra yayınlandı. Sekiz yülık askeri yönetimden sonra işbaşına geçen Başkan Raul Alfonsin hükümeti, yıl sonuna kadar maaşlan ayda yüzde 14 amıracağını açıklamıştı. Arjantin'de aylık enflasyon oranı yüzde 26 dolayında. Antienflasyonist önlemler paketinin hedefleri, IMF ile gerçekleştirilen anlaşma dolayısıyla belirlenmişti. Anlaşma, Arjantin'in dış borç ödemelerinin yeniden programa bağlanmasım önermişti. 8 EKİM'E KADAR • Anonim şirkethmn eylül 1984'U kuüanmalan gerekenDamga Puttan bedeli, gelir vergi dairesine yatınhr. • Vergi tadesi almak isteyen ücrttlilerin Eylül 1984 ahş faturalan, pulsuz bildirim listtsine ekli olarak işverene verilir. 15 EKİME KADAR • Cider (lstihsal) Vergisi eylül 1984 beyannamesi vergi dairesine verilir ve ödenir. 22 EKtME KADAR • 20'den fazla işçi çahştıran işyerlerinde eylül 1984'teyapılan ödemelerin gelir vergi kesintileri, muhtasar beyanname ile vergi dairesine verilmeli ve ödenmelidir. • Ücretlilerin eylül 1984 ahş faturalan sonuçlan, vergi iade beyannamesi ile vergi dairesine bildiriUr. • Büetle girilen eğlence yerlerinde büetleri kuUanmadan önce, biletsiz girilenlerde ise geçen aya ait Eğlence Vergisi tutan, oelediyeye bildiriUr ve ödenir. • Kendi adlanna reklam yapanlann ve reklam islerini sürekli meslek edinenlerin geçen ay yapftklan ilan ve reklamın vergisi, belediyeye bildiriUr ve ödenir. • Geçen ayın Yangın Sigorta Vergisi belediyeye ödenir. 25 EKİME KADAR • TemmuzEylül 1984 dönemi Işletme Vergisi beyannamesi vergi dairesine verilir ve kesintiler ödenir. 30 EKİME KADAR • Özel Uzlasma Yolu Yasası'na göre vergilendirme aksakhk ve anlaşmazhklannın 9. vergi affı taksidi ödenmelidir. 31 EKİME KADAR • BağKur'un ekim 1984 aylık primi bankaya yatınhr. • SSK Bölge Müdürhiğü 'ne eylül 1984 'te cahşanlann ayhk Sigorta Bildirgesi verilir ve ayhk primi ödenir. • Götürü usulde gelir vergisi ödeyenlerin 2. yan taksidi vergi dairesine yatınhr. • Kurumlar Vergisi 3. taksidi (1/3) ödenir. • MesUk Vergisi 2. yan taksidi belediyeye ödenir. • Ticaret, sanayi, deniz odalan ile borsahm üyelerinin yılhk aîdatlannm 2. yan taksidi ödenir, ya da banka hesaplanna yatınhr. • Askerlik yoklamasının son ayı, yapümahdır. Hahcıhk haftasını yarın Mesut Yılmaz açacak Kongre için 28 ülkeden 400'e yakın bilim adamı İstanbul'a geliyor. Hafta içinde Yıldız Sarayı'nda Türk Halı ve Kilimleri Fuart açılacak. Ekonomi Servisi Devlet Bakanı Mesut Yılmaz yönetiminde düzenlenen Türk Halıcılık Haftası, yann başhyor. Hafta boyunca bir yandan Türk halıcılığının dünya halı sanatındaki yerini yabancılara anlatmak amacıyla kongre ve seminerler düzenlenirken, diğer yandan da sergiler açılacak. Devlet Bakanı Mesut Yılmaz tarafından yarın Istanbul Atatürk Kültür Merkezi'nde saat 17.00'de açılışı yapılacak Türk Halıcılık Haftası çerçevesindeki kongre için 28 ülkeden 400'e yakın bilim adamı İstanbul'a geliyor. Hafta nedeniyle Yıldız Sarayı Silahhane Bölümü'nde halı ihraç eden en büyük 30 kuruluşun ürünlerinden oluşan Türk El Halı ve Kilimleri Fuarı açılacak. Yıldız Sarayı'nın Büyük Mabeyn bölümünde ise 910 ve 14 ekim günlerinde değerli halılar için müzayedeler düzenlenecek. Şirketlerden haberler VAKIFLAR BANKASI BÖLGE TOPLANTILAR1 Türkiye Vakıflar Bankası'nm 1984 yılı 2. dönem bölge toplantı dizisi bugiin başhyor. llki Adana'da başlayan dizi, Antalya, Istanbul, tzmir ve Ankara bölge toplantılannı kapsıyor. Vakıflar Bankası Genel Müdüriı Sami Erdem başkanlığında genel müdür muavinleri ve seksiyon müdürlerinden oluşan heyet nezaretindeki bölge toplantılan, bankamn 1.1.1984 30.9.1984 dönemi program hedeflerinin incelenmesi, getişmeIerin saptanması, şubelerin ihtiyaçlannın varsa sorunlannın yerinde lespitini amaçlıyor. Genel Müdür Sami Erdem, bu tip seri toplantılann geçen yıllarda da çok yararlı olduğunu ve hedefe vardığını ayrıca belirtti. ROCHE'UN SEMİNERİ Dünyanm sayılı ilaç kuruluşlanndan olan Roche'un, tstanbul merkezinin Türk hayvancılığına katkı için tertiplediği ve 7'ncisinin bugün sona erdiği '' Yem Sanayündeki Gelişmeler'' adlı seminerde konuşan Türkiye Yem Sanayii Birlikleri Başkanı Dr. Osman Yavuz, şunlan söyledi: "Seminer, Türk yem sanayiine büyük katkıda bulunmuş ve görüş açısını genişletmiştir. Bu seminer ile tüm görevli ve ilgili arkadaşlar, dünya yem sanayündeki gehşmeleri daha yakından öğrenme ve anlama imkânını bulmuşlardır." EV EKONOMSI HAZIRLAYAN MERAL TAMER Biyoloji öğretmeni Şükran Hanımdan, Ortadirek SamVye 2 simit bir bardak çay yerîne ekıııek, ymnıırta, domates ayran Geçen hafta yayınladığımız Eskişehirli Ortadirek Sami'nin mektubu üzerine bize yazan Yıldırım Beyazıt Lisesi biyoloji öğretmeni Şükran Yurdagül, "Ortadirek Sami'den esütlenerek orUdirektaşlara birkaç öneride bulunmak istiyorum" diyor. Yurdagül'ün evlerde besin ve enerji savurganhğının önlenmesine dönük önerilerini, yerimizin smırlı oluşu nedeniyle daha sonraki haftalara bırakarak, diğer önerilerine kulak veriyoruz: "Adı geçen mektupta "...öğle yemeği olarak iki simit ve çaya talim edip..." deniliyor. Yaşam. başlıbaşına bir uğraştır. Ortadireğin yaşamı ise, özel bir beceri gerektirir. Ömeğin, iki simit ve çay parasıyla daha iyi beslenilemez mi? Bir simit 30 lira(ymış). İkisi 60 lira eder. Çay da 20 lira diyelim. Simitte karbonbidrat var. Ama 60 lira etmez bu besin. Bir bardak çayın besin değerinin ise, 20 liranın yanında sözü bile edilemez. Bunun yerine evde, yarım ekmek (25 TL) içine haşlanmış bir yumurta (25 TL) veya kibrit kutusu büyüklüğünde (50 gr) beyaz peynir, bol maydanoztereyeşil biber, birkaç dilim domatesle hazırlanabilir. Yanına bir elma vb. ahnabilir. Ya da kalan 30 lira ile ayran içilebilir. Bu, karbonhidrat (ekmekte), protein (yumurtapeynirde) ve vitamin (maydanoz. domates, tere, meyvede) içeren bir besJenmedir. Beyaz peynir yerine de lor yenilebilir. Daha ucuz olmasına karşın besin değeri aynıdır. Okula giden çocuklanmız için de aynı yöntem uygulanabilir. Çocuk acıkınca simit, tost, poğaça alsın diye para vermektense, yanına küçük bir çıkın hazırlanabilir. Çocuklanmıza, kola, gazoz vb. gibi besin değeri olmayan, asiti ile de zararlı olan içecekler yerine, aynı para ile süt ve ayran içme alışkanlığı sağlanabilir. ( ) Bir önerim daha var. Her anababaya iki çocuk yeter. Yetmez mi? Daha çoğunu yapmasınlar. MEHMET ŞAHAL lfeni diye kullanılmış bhızu alan tüketiciye arka çıkan merci yok! Kocaeli'nden bize yazan Mehmet Şahal adlı okurumuz, farkına varmadan satın aldığı kullanılmış bir bluzu iade etmek istediğinde başına gelenleri anlatıyor: "tlimizin büyük konfeksiyon mağazalarından birinden eşime bir bluz aldım. Eve vardığımda bluzda bir etiket gözüme ilişti. Bu etiketin temizleyici etiketi olduğundan kuşkulandun. Temizleyicinin neresi olduğunu aradun ve buldum. Temizleyici, benim satın aldığun bluzun yanı sıra aynı mağazanm başka giyecekleri de kendilerine temizletügini söyledi. Bu bilgiler üzerine, bluzu değiştirmeye mağazaya gittiğimde, 'Bu bluzu biz satmadık' yanıtını aldım. Kendilerine bluzu satın alırken aldığım faturayı gösterdimse de, değişen bir şey olmadı. Yani bluzu yenisiyle değiştiretnedim. Para verip de yeni diye saün aldığım kullanılmış bluzu ne yapacağımı düşünürken, tüketiciyi koruma konusundaki yazı ve önerileriniz aklıma geldi. Derhal Ticaret Odası'na müracaat ettim. Ancak sözü geçen mağaza Ticaret Odası'na kayıtlı olmadığı için Oda'nın bu konuda bir yardımı söz konusu olamadı. Bunun üzerine ilimiz zabıtasına müracaat ettim. Onların da bir şey yapamayacaklarını anlayınca, bu kez mağaza hakkında savcılığa bir dilekçe verdim. Maalesef savcılıktan da takipsizlik yanıtını aldım. Durumumuzu köşenize yazmak ve 'biz tüketicileri koruyacak bir merci yok mu diyerek, tiım kamuoyuna haykırmaktan' başka yapabileceğim bir şey kalmadı." DÖVİZ KURLARI Merkez Bankaa dolann esas kurunu 388 lira 51 kunış olarak behriedi. Dövizin Cfrıri 1 ABD Dolan 1 Avustraiya Dolan 1 Avusturya Şiüni 1 Batı Alman Markı 1 Bdçika Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fransıı Frangı I HoUanda Florini 1 hveç Kronu I lsvifre Frangı 100 İtaiyan Lireti 100 Japon Yeri 1 Kanada Dolan 1 Kuveyt Dinan 1 Norveç Kronu 1 SterUn 1 S.Arabistan Riyali Döviz Ahs 407.70 339.82 19.19 134.65 6.64 37.20 43.91 119.39 47.43 162.56 21.71 165.29 310.11 1361.23 46.51 506.36 114.60 Döviz Saaş 411.82 343.25 19.38 136.01 6.71 37.58 44.35 120.60 47.91 164.20 21.93 166.96 313.24 1374.98 46.98 511.47 115.76 Efektlf Ahs 407.70 322.83 19.19 134.65 6.31 37.20 43.91 119.39 47.43 162.56 20.62 157.03 294.60 1293.17 44.18 506.36 108.87 Efektif Saus 415.85 346.62 19.57 137.34 6.77 37.94 44.79 121.78 48.38 165.81 22.14 168.60 316.31 1388.45 47.44 516.49 116.89 ij \P 6 Ekim 1984TARİHİNDEKİ DÖVİZ KURLARI T.C. ZİRAAT BANKASI DÖVİZ AUŞTL SATÇTL 407.50 411.82 339.77 343.37 19.12 19.32 134.45 135.87 6.57 6.63 37.13 37.52 43.64 44.30 119.32 120.58 47.36 47.86 162.49 164.21 21.87 21.65 165.23 L166.98 310.05 313.33 1361.13 1375.56 46.45 46.94 506.27 511.64 114.53 115.74 J& Sp SATtŞTL 419.59 349.85 19.68 138.44 6.76 38.23 45.14 122.86 48.76 167.31 22.29 170.13 319.24 1401.51 47.82 521.29 117.92 DÖVİZİN CİNSİ 1 1 1 1 1 ABO DOUUtl AVUSTMLYA DOLAM AVUSTVRTA JfcM BATI ALMAI HAMU BEIÇBU F M N 0 EFEKTİF AU$TL 407.50 322.78 19.12 134.45 6.24 37.13 43.84 119.32 47.36 162.49 20.56 156.97 294 54 1293.07 44.12 506.27 108.80 Tuncelili üniversite öğrencisi, 3 öğün yemeğe 250 lira bile ayımmıyor 1965 doğumlu, Ege Üniversitesi Basın Yayın Yüksek Okulu 2. sınıf öğrencisi Ali Ekber Yıldırım. bize gönderdiği ve "Tunceli Dağlarından Selam" diye başlayan mektubunda, ayda 10 bin lirayla evinden uzakta nasıl geçinmeye çalıştığını anlatıyor. Babasının, Tunceli'nin bir köyünde çiftçilik yaptığını, ancak Tunceli'de çiftçilik Ege ve Akdeniz'deki gibi olmadığı için babasının bu uğraşı sonucu ancak ailesinin kışlık yiyecek gereksinmesini karşılayabildiğini, kendisinin ilkokulu köyde okuduğunu, daha sonra öğrenimine ara vermek zorunda kaldığını, ancak ağabeyinin Ankara'da iş bulmasından sonra kendisinin de Ankara'da ortaöğretimine devam edebilme olanağına kavuştuğunu dile getiriyor. Orta ve lise öğreniminin ardından üniversite için seçim yaparken, tıp ve mühendisliği, pahalı öğrenim dalları oldukları için tercih listesine bile koymadığını, tzmir'deki Basın Yayın Yüksek Okulu'nda ise öğrenimini İzmir'de çalışan amcası ve Bursa'da çalışan ağabeyinin maddi yardımlarıyla sürdürdüğunü belirten Ali Ekber Yıldınm'ın mektubunun bir bölümü şöyle: "A>da elime geçen 10 bin lira. Bunun 600 lirası yurt parasına, günde 250 liradan (sabah kahvaltısı 75 lira, öğle yemeği 50 lira, akşam yemeği 125 lira) ayda 7500 lirası da yemek parasına gidiyor. Geriye kalan 2 bin lirayla tiyatroya, sinemaya gıdebilir, bol bol kitap alıp okuyabilir, kız arkadaşlanmla gezebilir. okul kitaplanmı, kendime üstbaşı rahat rahat alabilir, günümü gün edebilirim!.. Üstelik bir porsiyon kunı fasulyepilavın 250 lira olduğu günümüzde, genç bir insanın 250 lirayla üç öğün nasıl beslendiği de ayn bir soru işareti kuşkusuz. Zaman zaman 75 liralık sabah kahvalülanndan da vazgeçerek, okul masrafları ya da ulaşım gibi başka harcamalanmı karşılamak zorunda kalıyorum. Bir yandan zamlar sürdüğüne, öbür yandan ise benim gelirim artmadıgına göre, yakında öğle yemeklerinden de >azgeçmek zorunda kalabilmm." ÇAPRAZ KURLAR / ABD 21.2454 Avusturya ŞUini 61.4006 Bdçika Frangı 9.2849 Franaz Frangı 8.5958 tsveç Kronu 1877.93 İtaiyan Lireti 1.3147 Kanada Dolan 3.5575 S.Arabistan Riyali 1 Avustraiya Dolan: 1 Kuveyt Dinan: 1 Sterun: DOLARI 3.0278 10.9596 3.4148 2.5079 246.65 8.7658 0.8335 3.3388 1.2420 B. Alman Markı Danimarka Kronu HoUanda Florini Isviçre Frangı Japon Yeni Norvec Kronu ABD ABD ABD DOLARI DOLARI DOLARI 1 KAMİlnMf» |QMMIH ALTEV GÜMÜŞ FİYATLARI Cumhuriyet Rtsat 24 Ayar Külçe 22 Ayar Bilezik 900 Ayar Gümüş ALIŞ 30.200 31.000 4.580 4.170 93.00 SATIŞ 30.300 31.500 4.590 4.420 95.00 1FMNSBRUKI 1MUANDAFUMM 1İSVEÇUIMU 1 tSVfcftE HtAMI 100 İTALTAfl ÜNCTİ 1 100 JAPON YEM 1 RABABA DOLABJ 1 lUVEYT DİNAM IBMVEÇKIMMU 1STERÜH 1 S. AIIABteTAI HYAÜ T.C. ZtRAAT BANKASI "Gücünc erişikmez"