Katalog

29 EKİM 1984 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/3 Ozetle İran hükümeti, FKÖ lideri Yaser Arafat\n Körfez savaşında arabuluculuk girişimlerini reddetti. İranresmi Haber Ajansı İRNA, FKÖ'nün Tahran'daki temsilcisi Saleh ZavavVnin onceki gün Dtşişleri Bakanhğı'na çağnlarak tran'ın "Filistinli liderlerin arabuluculuk girişimlerinden duyduğu hoşnutsuzluğun dile getirildiğini" bildirdL Ajans, Zavavi'ye iran hükümetinin bu girisimleri ABD ve Muhafazakâr Arap ülkelerinin çıkarlanna hizmet olarak değerlendirdiğinin süylendiğini de haber verdL (THA) İran, Arafathn arabuluculuğunu reddetti Polonya'da hava gerginleşti İçişleri Bakanı, kaçınlan rahip Popieluszko'nun öldürüldüğünü İçişleri Bakanlığı'nın üç yetkilisi tutuklandu Rahibin cesedi bulunamıyor. on gün önce kaçınlan Dayanışma yanlısı rahip Jerzy PopieJuszko'nun öldürüldüğünün açıklanması Ulkede havayı hızla gerginleştirdi. Papa 2. Jean Paul ise yaptığı açıklamada rahibin öldüriildüğüne ilişkin haberi "derin bir üziintü" ile duyduğunu kaydetti. Polonya İçişleri Bakanı General Czeslaw Kiszcak onceki gece askeri üniforması ile çıktığı televizyonda yaptığı konuşmada, İçişleri Bakanlığına bağlı tç GüVARŞOVA, (AP) Polonya'da POLTITKADA SORUNLAR ERGUN BALC3 açıkladı Yönetim, ise kaçırılma olayı ile kendisinin bir ilişkisi olmadığını göstermek için yoğun çaba harcıyor. Komünist Partisi, rahibin kaçınlmasını "Partiye ve liderlik kadrosma yönelik bir saldın" olarak nitelendirdi ve olayı kınadı. Gözlemciler ise, rahibin İçişleri Bakanlığı yetkiüleri taraf ından kaçırıldığına dikkati çekerek, bu olayın hükümeti çok güç duruma soktuğunu belirtiyorlar. İçişleri Bakanhğı'na bağlı olan İç Güvenlik Örgütü, Polonya'da halkın en çok tepki duyduğu kuruluşlardan biri olarak biliniyor. Yasadışı Dayanışma Sendikası lideri Walesa, dün Gdansk'ta yaptığı konuşmada halkı sükunete davet ederek, hükümete karşı gösterilerden kaçınmalannı istedi. Walesa, "Bizi kışkırtmak istiyorlar. Bu oynna gelmekten kaçınalım" dedi. ABDMısır ortak tatbikatı Birleşik Amerika ile Mısır önümüzdeki ay Akdeniz'de ortak bir deniz tatbikatı yapacaklar. Mısır Savunma Bakanı Abu Ghazala 'mn Mısır Haber Ajansı Mana'ya yaptığı açıklamaya göre, Birleşik Amerika 'nın saldırgan taraf olarak yer alacağı tatbikatta hava ve denizden saldınlarda değişik taktikler uygulanacak. "Deniz Rüzgârı" adı verilen ve Mısır Deniz Kuvvetleri'nin tamamı ile hava kuvvetlerinden önemli ölçüde güçlerin katılacağı manevrada Amerikan F14 ve F1S uçaklan da kullanılacak. (ANKA) veollk Orgütü'nün bir yetkilisinin rahip Popieluszko'yı öldürdüğünü itiraf ettiğini açıkladı. General Kıszczak, rahibin kaçınlması ile ilgili olarak İçişleri Bakanlığı'nın üç yetkilisinin tutuklandığını ancak bunlann çelişkili ifadeler verdiğini söyledi. İçişleri Bakanı'na göre, tutuklanan üç yetkili Yüzbaşı Grzegorz Piotrowski ile iki yardımcısı. İçişleri Bakanına göre, rahibin kaçınlmasını planlayan yetkili, onu öldürdüğünü itiraf etti. An cak olaya katılan diğer iki kişiden biri rahibi Polonya'nın kuzeyindeki Torun kentinde geçtiğimiz hafta serbest bıraktıklannı ileri sürdü. İçişleri Bakanı rahibin serbest bırakıldığı ileri sürülen yörede geniş çaplı araştırma yapıldığını ancak rahibi bulamadıklannı belirtti. İçişleri Bakanı, rahibin öldürüldüğü bildirilen Torun kentinde de araştırma yaptıklarmı fakat henüz cesedi bulamadıklannı söyledi. İçişleri Bakanı hükümetin sorıınun üzerine büyük bir ciddiyelle gittiğini söyleyerek "Polonya'da hiç kimse bir iz bırakmadan yok olamaz" dedi. Hükümet basını ise, muhalefeti ülkede karışıkhk yaratmak amacı ile, rahibin kaçınlması olayını istismar etmekle suçluyor. Komünist Partisi Merkez Komitesi de onceki gün yayınladığı bildiride "rejim düşmanlanaın, rahibin kaçınlması olayını bahane ederek halkı yönetime karşı kışkırttıklannı" öne sürdü. Rahip Popieluszkon'nun öldürüldüğunün açıklanmasından sonra Başkent Varşova'da güvenlik önlemlerinin arttmldığı gözlendi. Sokaklarda polisler sürekli devriye geziyorlar. Kentte havanın gergin olduğu da gelen haberler arasında. Reagan'ın Avantajı Cuma günü Amerikan kültür heyetinde, televizyonda geçtiğimiz pazar yapılan Reagan Mondale tartışmasmı izledik. Bu ikinci tartışma, bilindiği gibi dış polttika konusunda idi. Gördüğümüz kadarı ile tartışma genelde vasatın üzerine çıkamadı. Çoğu zaman altına bile düştü. İki rakip de dünya sorunlarına ilişkin kapsamlı, doyurucu bir açıklama yapmadı. Biz kendi hesabımıza, tartışmadan yeni bir şey öğrenemedik ya da olaylara yeni bir bakış açısı kazanamadık. Çünkü iki rakip de, televizyon karşısına dünya sorunlarına aynntılı, analitik bir yaklaşımda bulunmak değil, karşı tarafı güç durumda bırakmak amacı ile gelmişti. Böyle olunca da tartışma dış politika ile ilgilenen gazete okurlarının önceden, üç aşağı beş yukarı tahmin ettikleri sınırların dışına taşmadı. Mondale, Reagan'a "Sen Scvyetler'le nükleer göruşme/ere yanaşmadın" dedi. Reagan ise, "Hayır, ben istedim ama onlar yanaşmadı" diye karşılıkverdi. Mondale "BeyruftakiABD elçıliğini korumak için gerekli önlem alınmadığım" söyledi. Reagan ise, alındığını, ama terorizmin herkesin başına bela otduğunu. son olarak İngiltere'de Başbakan Thatcher'ın bile bomba ile parçalanmaktan kıl payı kurtulduğunu belirtti ve "Elimizden geleni yapıyoruz" dedi. Mondale, "CIA, Nikaragua'da siyasal cinayetler işlenmesini tavsiye eden kitap dağtttı" dedi. Reagan, "Bilmiyordum. Duyunca çok üzüldüm. Olay hakkında derhal soruşturma açılmasını emrettim" diye yanıt verdi. Tüm tartışmayı burada vermek kuşkusuz olanaksız. ABD 1 nin Orta Amerika ve Ortadoğu politikaları üzerinde duruldu. Nükleer silahlar söz konusu edildi... Ama hep bir karşılıklı suçlama havası içinde. Böylece çok önemli olan bu sorunlar derinliğine açıklanmadı. Reagan, tartışma sırasında seyircilere kendisinin sanıldığı kadar sert olmadığını gösterme çabasında idi. Mondale ise sanıldığı kadar yumuşak olmadığını kanıtlamaya uğraşıyordu. Ve iki rakipten biri sert olmadığını, öteki de yumuşak olmadığını kanıtlamaya uğraşırken öylesine çaba harcadılar ki, bir ara birbirlerinin kimliğine bürünüverdiler. Reagan, Yıldızlar Savaşı diye adlandırılan füzesavar tekndojisini geliştirmeyi başarırlarsa, bu teknolojiyi Sovyetler'le paylaşmayı kabul edebileceğini söyledi. Mondale ise Reagan'a şiddetle karşı çıkarak, "Ben ABD'nin en gelışmiş teknolojisini, Sovyetler'le paylaşmayı kabul etmem" dedi. Bu ilginç rol değişimi ile Reagan güvercin, Mondale ise sertlik yanlısı şahin oluyordu. Vasatın üzerine çıkamayan bu tartışmada, biz oyumuzu Mondale'e verdik. Çünkü tüm yetersizliklere karşın, konuşmasında öz vardı. Söyfedikleri doğru idi. Korkunç silahlanmanın hiçbir zaman güvenlik sağlayamayacağını, Orta Amerika politikasının, CIA aracılığı ile yürütülemeyeceğini, Lübnan'da ABD'nin prestij kaybına uğradığını soylerken hakiıydı. Tartışmanın vasatı aşamayan sınırları içinde Mondale'in konuşması içerik bakımından Reagan'ınkinden daha doyurucu kji. Ancak tartışmayı izlerken, Reagan'ın Mondale'e karşı belirgin bir üstünlüğü de apaçık ortaya çıkıyordu. Mondale ciddi, dikkatli ve iyi konuşan bir politikacı, bir devlet adamı... Deneyimli ve dürüst bir bürokrat... Ama halktan biri değil. Televizyon ekranlarından Amerikalılara sesleniyor. Reagan ise ekrandan Amerikalılarla konuşuyor, şakalaşıyor, onlaria birlikte kadeh kaldırıyor, dertleşiyor, ocakbaşı sohbeti yapıyor. Televizyon tartışmasında Mondale'in kişiliğinde Amerikalılara görüşlerini anlatan ciddi bir bürokrat vardı. Reagan'ın kişiliğinde ise, Amerikalılaıia sohbet eden, dertleşen bir vatandaş bulunuyordu. Mondale, konuşmalarını düzgün biçimde fakat bir heykel gibi yaparken, Reagan şömine başında, kahve içerken sohbet ediyormuş gibi konuşuyordu. Reagan'a ABD'de "great communicator" diyortar. Bu deyim, insanlaria kolayca diyalog kurabilme, onlara ulaşabilme y«teneği anlamına geliyor. Reagan'ın bu deyime hak kazandığını kabul etmek gerek. Reagan'ın dar görüşleri, tehlikeli felsefesi ile bir ilgisi yok bu olgunun. ABD Başkanı, Tann'nın şanslı bir kulu. İnsanlara olumlu etki yapan, rahat, yumuşak ve sevimli bir kişiliğe sahip. Halktn konuşmasına, davranışına, gülmesine bakıp, "Bu bizden" diyebileceği bir kişi. Bu avantajının bilincinde olan ve onu çok iyi kullanan usta bir oyuncu Reagan. Nitekim Franklin Detanor Roosevert'ie, Ronald Reagan Amerikan tarihinde iletişim araçlannı en etkili biçimde kullanan iki Başkan olarak kabul ediliyor. Reagan'ın, televizyonda kendisini seyreden sıradan vatandaşa, "Bu adamdan kimseye kötulük gelmez" dedirten bir havası var. ABD Başkanı'nın en büyük avantajı, aynı zamanda en tehlikeli yanı da galiba bu. Reagan, Mondale'in çok önünde Nabız yoklamalarında ABD Başkanı 40, Mondale ise 2 eyalette önde gidiyorlar. NEW YORK (a:a.) New York Times ile " C B S " televizyonu'nun ortaklaşa gerçekleştirdikleri araştırmada ABD Başkanı Ronald Reagan'ın Demokrat Parti adayı VValter Mondale'den 17 puan önde olduğu beürlendi. " C B S " televizyonuna göre, Cumhuriyetçi Parti adayı Reagan ile Demokrat Parti adayı Mondale arasında geçen pazar günü yapüan televizyon tartışması, Reagan'a 6 puan kazandırdı. Bu tartışmalardan sonra yapüan araştırmada, Reagan seçmenlerin yüzde 56'sının oyunu alırken, Mondale yilzde bia bölgesinde önde gittiğini ve 13 oyu olduğunu belirtiyor. Newsweek arastırması ise, Reagan'a yüzde 57, Mondale'e ise yüzde 40 şans tanıyor. Araştırma sonuçlanna bakıhrsa, Reagan'ın başkanlık şansından şüphe edilmiyor ve Amerikan tarihinin en yaşh başkanı olarak bilinen 73 yaşındaki Reagan'uı, 1989 yılına kadar görevde kalmak üzere yeniden Beyaz Saray'a geleceği görüşü ağırlık taşıyor. POLONYA MUHALKFETİNİN İLHAJVI KAYÎSAĞI tzvestiya: "îtalyan adaleii komik" Sovyet organı Izvestiya gazetesi, Papa suikastıyla ilgili olarak üç Bulgar yurttaşınuı mahkeme önüne çıkanlması karannı "komik bir hukuksal uygulama" olarak nitelendirdi. tzvestiya, Îtalyan adaletinin son karanyla ilgili yorumunda, bu davantn kaba antisosyalist propagandayı sürdürmeye, uluslararası ilişkilerde gerginliği ve sosyalist ülkelerin politikalanna guvensizüği arttırmaya yönelik otduğunu öne sürdit. (a.a.) International Herald Tribune'den 37'sinin oyunu alabildi. Tartışmalardan onceki yoklamada ise, oylann yüzde 50'sini Reagan, yüzde 37'sini ise Mondale alrruştı. AP'NİN ARAŞTIRMASI Associated Press'in araştırması ise, Ronald Reagan'ın 40 eyalette önde gittiğini ve 426 secmen oyuna sahip olduğunu gösteriyor. Başkan seçilmek için 270 oy gerektiğini hatırlatan AP, VValter Mondale'in yalnızca doğum yeri olan Minnesota ile Colum Mondale'nin bir danışmanı Demokratlann seçimi kazanmasının Amerikan tarihinde büyük sürpriz yaratacağını, ancak 56 yaşındaki Mondale'nin seçilme şansının da yoklamalara göre yok denecek kadar az olduğunu belirtiyor. Rahip Jerzy Popieluszko Scargill, LJbya'dan para aldı LONDRA (a.a.) İngilter<£ nin önde gelen gazetelerinden Sunday Times, grevdeki Maden İşçileri Sendikası'nm başkanı Arthur Scargill'in, bu ay Libya Devlet Başkanı Muammer Kaddafi'nin "Veznedan" ile gizlice görüştuğünu ve bir sendika yetkilisini Trablus'a yolladığını bildirdi. Gazetenin satışa çıkmasından sonra açıklama yapan Scargill, 7 aydır süren greve destek için sendikanm başka ülkelerle biılikte Libya ile de bağlantı kurduğunu duyurdu. Sunday Times'in haberine göre, 183 bin üyeli sendikamn üst düzey yöneticilerinden Robert NVindsor, geçtiğimiz pazartesi günü Libya başkenti Trablus'ta Muammer Kaddafi ile görüştü. Gazete kaynak olarak, Libya Haber Ajansı Jana'nın cuma günkü haberini gösterdi. Gazete, Windsor ile Sendika Başkanı Scargill'in 8 ekimde Paris'te Kaddafi'nin "Veznedan" Salem İbrahim Hum'la da görüştüklerini bildirdi. Geçen nisan ayında Londradaki Libya Büyukelçiliği'nden açılan ateş sonucu bir polis memurunun öldürülmesi, İngiltereLibya ilişkilerinde bunalım yaratmıştı. Öte yandan, iktidardaki Muhafazakâr Parti milletvekilleri, hükümetin başını oldukça ağrıtan grevden sorumlu tuttukları Arthur Scargill'in "Terörle bağlantısı olan bir ülkeden para almasını" kampanya konusu yaptılar. Bir milletvekili, gelecek hafta parlamento soruşturması isteneceğini söyledi. Arthur Scargill ise, 8 ekimde Fransız İşçi Sendikalannın İngiltere'deki grevcilere yiyecek kamyonlan göndermeleri konusunda CGT Konfederasyonu ile görüşmek için Paris'te bulunduklannı ve buradaki diğer işçi temsilcileriyle birlikte, Libya'dan bir temsilci ile görüştüklerini açıkladı. Scargill, bu arada Prag'dan bir çağrı aldıklarını ve Libya'ya davet edildiğini belirtti. "Sunday Times" İngüiz maden işçilerinin liderini suçladı: ABD'de 500 bin kişi sokakta yatıyor ABD'de büyük kentlerin giderek yoksuBaşmasıyla birlikte, evi olmadığı ve herhangi bir yardım kuruluşundan ilgi görmediği için sokakta yatanlann sayısınm 500 bine ulaştığı belirlendi. ABD Kongresi, ekonomi komitesinin 6 kasım baskanhk seçimleri oylamasından iki hafta önce yayımladığı bir rapora göre, ülkede kentsel yoksullaşma, son 4 yü içinde önemli boyutlara ulaşmış bulunuyor. (ANKA) Rahip Popieluszko daha önce de tehdit edümişti (Dış Haberler Servisi) Bir iç güvenlik görevlisi ve iki yardımcm tara/mdan kaçınlarak öldürülen Polonyah rahip Jerzy Popieluszko 1981 yılında ülkede sıkıyönetimin ilan edilmesiyle birlikte muhalefet için bir "ilham kaynağı" oldu. Rahip kaçınlmadan önce de çeşitli tehditler almış, hükümet taraftndan devamh rahatsız edilmiştL Bu nedenle Varşova'nın kuzeyinde bulunan St. Stanislaw Kostka Kilisesi ve evi devamlı olarak Dayanışma yanlısı çeHk işçileri tarafmdan korunuyordu. Sıkıyönetim ilan edilmesinden sonra yönetim tarafmdan yasa dışj ilan edüen Dayanışma Sendikası'na olan desteği onu ülkenin en popüler kişilerinden biri haline getirdi. Nitekim yönetim aleyhtan rahiplerden Stanislav Malkovski onun için "O hâlâ Polonya dayanısmasımn ruhani ve ahlaki lideri" diyor. Popieluszko'nun her ay düzenlediği "Anayurt ve onun için acı çekenler" ayinleri 10 bindenfazla kişiyi bu küçük kiliseye çekiyordu. Aylık ayinler böylece toplumsal muhalefetin gövde gösterilerinden biri haline dönüşüyordu. Ayinlere katılanlar sadece kilisenin bulunduğu mahallenin insanları değildU tüm Varşova'dan ve başka kentlerden insanlar bu ayinlere katümak üzere her ay bir kez bu kiüsede toplanıyordu. Popieluszko sık sık başka kentlerde düzenlenen ayinlerde konuşmaya davet ediliyordu. Zaten Bydgoszcz'da düzenlenen bir ayinden dönerken kaçuılmıştı. "Eğer korkarsanız" diyordu Popieluszko, "Bu sadece düşmanın işine yarar. Bir rahip olarak görevimden vazgeçemem yani doğruyu söylemeye ve kötülükle savaşmaya devam edeceğim." Arthur Scargill KohVun geleneksel yemeğine 7 Türk ailesi de katüdı FRANKFURT, (a.a.) Federal Almanya Başbakanı Helraut Kohl'un onceki akşam verdiği yılhk geleneksel bin kişilik yemeğe, bu yıl 7 Türk ailesi de davet edildi. Başbakan Helmut Kohl'un Berlin'de verdiği geleneksel yemeğe Türk aileleri bu yıl ilk kez davet edildiler. Başbakan Kohl, yemeğe çağnlan Neşe Ahmet Kiiçük, Melek Bülent Dirli, Latife Mehmet Oğuz, Cengiz Yekta Arman, Serap Fuat Yüksel, Emine Sercan ve Ali Mehmet Kilisli ile Cemalettin Hanolare Çetin çiftinin hatırlarını sordu. Akino mporu, Filipinti generaüeri kızdırdı MANİLA (AP) Filipinlerde 68 general dün yayınladıkları bir bildiriyle Benigno Akino suikastinin düzenleyicisi ohnakla suçlanan Genelkurmay Başkanı Fabian Ver'e bağlılıklannı belirttiler. Generaller, Ver'e yapılan suçlamaların asılsız çıkacağına inandıklannı kaydettiler. 68 general, Devlet Başkanı Ferdinand Marcos'un sağ kolu General Fabian Ver'e olan bağlıhklarını Filipinlerin en yüksek tirajh gazetelerinden birinde tam sayfa ilan vererek ilan ettiler. Ver, muhalefet lideri Benigno Akino^ nun öldürulmesini sonışturan bir komisyon tarafından suçlu bulunmuştu. Bunun üzerine Ver Marcos tarafmdan "izne" gönderilmişti. Marcos soruşturma komisyonunun dosyasını hükümet görevlilerinin yolsuzluklannı soruşturmakla görevli mahkemeye devretti. Cumhuriyetimizin 61.Yıldönümü Türk Mil II Damadın renkli televizyonu yok mu?" Damat adayının renkli televizyonu yok mu? Bakın bu çok iyi! Atik davranın, sızin renkli televizyonu ona satmaya bakın. Ayıp mı olur? Öyleyse hediye edin. Ve siz, "mucize"nin keyfini yaşamaya hazırlanın! ŞEKERBANK