Katalog

CUMHURİYET/8 HABERLERİN DEVAMI 21 EKÎM 1984 GOZLEM UGUR MUMCU (Baştarafı 1. Sayfada) ın soyadı da an partısıne uygundur AnKan Arı'ya kan veren nıçın çekıp grtsın öyle banker ıflasından sorumlu Başbakan Yardımctst gıbı' Gel desen gelmez, gıt desen grtmez! ANAP'a taze kan Vural Sey'den gelmıştır Tanrı kımseye "bır holdıngın başka holdıngler üzenndekı tahakkumünü" gostermesın, adamı muma çevınrier alımallah muma1 Bılmez mı MESS eskı Başkanı Ozal' Bılır, bal gıbı bılır hem de an balı gıbı bılır! Bır holdıng yurt dışına gıtse, atom santralı yapacak yabancı şırketlere "Ihalayı bana verin, bakanlann çoğu yakınımızdır" dese demez ya ne olur' Bu duyulur Duyulunca bazı homurtular, kıpırdamalar olur Fıskos başlar "Hımmm" denır, "Ya" denır, "Allah Allah " denır Hayretle "öyle mu" dıye sorulur Sayın özal bılmez mı bunları? Güneydoğudakı harekâtı Bodrum'un soğuk denızındekı dalga boylanndan ızleyen Özal duymaz mı dedıkoduları? Duyar Anm, balım, peteğim, tnlsem kl öfeceğim yine seni seveceğım Yok, hıç öyle uzun boyiu değıl Kım, kımı nıye sevıyor, bunu herkes bılır Kımın nıçın sevıleceğını, partının ortadıreklen de bılır Partının ortadıreğı Genel Başkan Yardımctsı Halil Şıvgın'dır "Ştvgın", "ağaçlardakı sürgünlenn büyüğü" ve "dırekve gemı serenı yapmaya yarayan bır çeşıt çam ağacı" anlamına gelıyor Şıvgın'ın sözcük karşılığı bu, siyasal karşılığı ıse "ANAP'takı dört eğılımın ülkücü sağ temsılcısı" oiarak tanımlanabılır Partıde Şıvgın eğılımı yayılıyor, ötekı uç eğtlım egılıyor! ANAP'ı lıberal dıye alkışlayan soyut sdculanmız duymasın, Şıvgın kardeşımız, gerçekten, soyadı ıle uygun bıçımde, partıde "ortadirek" görevını yürutmektedır Bu ortadırek yıkılırsa maazallah partı de gümbür gümbur gıder Gıder ama nereye gıder? Halıl Bey, Ankaralıdır, türkülere de pek meraklıdır Ne dıyor turku Teslım otmayalım Halıl'lm, aman kurşun çalalım Halıl Beyin tabıı kurşun ıle ışı yok Demokratık yollarla ıktdara gelmış Ama teslım olur mu? Olmaz Hem kıme teslım olacak k ı ' Bılsem kı öieceğım ytne senı seveceğim... Sever! ANAP'ta ışler bıraz kanşık Baksanıza, butçe açıklanacak, önce Kaya Erdem çıkıyor açıklıyor, sonra Vural Bey Bır butçede ıkı baskı Odalar Bırlığı ıle ılgılı yasa gücünde kararname oylanacak, ANAP'lılar ortada yok, ara kı bulasın Oysa Odalar Bırlığı konusu ne kadar önemiı? Mehmet Yazar'm ayağından asılması ıçın beJkı bınlen değışıklık önergesı verecektı, nıçın kaçıyor ANAP'lılar? Halıl Bey kapıyı tutsa kaçamaztardı Nıçın yapıyoriar böyle, anlamıyoruz Vural Bey, yanında 4050 kışı sürukleyıp, ANAP'tan ayrılır m ı ' HP ve MDP, böyle bır oluşuma yeşıl ışık yakar mı? Kâmran Inan'ın "Mılli Bırlık Hükümeti" kurulabılır mı? Bız böyle yapay oluşumların tümüne karşıyız Sloganımız "Umudumuz Özal"ü\t Solu bırlestırecek "tekadam" özal'ın kendısıdır 6 Kasım öncesınde dört eğılımı bırleştıren özal, uyguladığı ekonomık polıtıka ıle sokjakı butun eğılımlerı yakında bır araya getırecektır Özal'a çelme ve kazık atmaya çahşanın canına okuruz! Kattııa Değer \fergisi'yle herkes birbirinî denetleyecek (Baştarafı 1. Sayfada) sa, Katma Değer Vergısı hakkında bılgı sunmak ıstıyorum Katma Değer Vergısı ülkemızde, Ortak Pazar ülkelerının ortak vergısı oiarak bılınır. Oysa, bu vergı, Ortak Pazar ülkelennın dışında da yaygın bır şekılde uygulanmaktadır Bu ulkeler arasında, Fas, Honduras, Fıldışı Sahılı gıbı sosyal yapısı ve gelışmışhğı Turkıye'den de gerı olanların bulunduğu hemen anlaşılabılecektır Herhale Turkıye bır Fas'tan, Füdışı Sahılı'nden ya da Honduras't an bu vergının uygulanması bakımından daha mflsaıttır NEDEN KATMA D E G E R VERGİSİ? Ülkemız bu gun ellı mılyonu aşkm nüfusu banndırmaktadır Gelışme surecı ıçındedır tktısadı gelışmede en önemiı ıkı sonın, dövız darboğazı ıle ıç kaynak sorunudur 24 Ocak 1980 tarıhınden sonra aiınan ekonomık tedbırler ve özeUıkle 1984 yılında ANAP hükümetınce aiınan önlemlerle dövız sorumınun halledıldığı söylenebılır Iç kaynak sorununa gelınce, Bu konuda en sıhhatlı kaynağın vergı gelırlen olduğunda kuşku yoktur Türk vergı sıstemı ıncelendığı zaman Gehr Vergısı 'nın genelde ücretlıler üzerınde kalması nedenıyle elâstıkıyetını kaybettığı söylenebılır ö t e yandan muamele vergısının bır türü oiarak gözüken Gıder Vergısı'nın de sınaı muesseseler üzenne ağır bır yük getırdığı bılınmektedır İşte bu nedenle yayüı ve nötr muamele vergısı tttrunu teşkıl eden Katma Değer Vergısı'nın Türk vergı sıstemını sıhhate kavuşturması açısından benımsenmesjnde zorunluluk vardır. Bu zorunluluk yalnız harcamalar üzennden alınacak vergı hasılatını arttırmaya yönelık oiarak düşünülmemehdır Gelır Vergısı'nın ücretlıler üzennderi kalkmasını sağlayacak bır yöntem oiarak kabul edılmelıdır Kanımca Katma Değer Vergısı' nın en büyük etkısı bu konuda görulecektır KATMA DEGER VERGİSİ ZAMANSIZ MI? Yasa tasansının Turkıye Büyük Mıllet Meclısı'ne sevkedıl mesınden sonra çeşıtlı kurum ve kuruluşlar tasarıya karşı çıkmamışlar, ancak bunun erİcen olduğunu, hıç değılse uygulamasının, 1986 yılına kaydırılmasını önermışlerdır Oysa, kamuoyunda Katma Değer Vergısı'nın tartışılmaya başlanmasının İS yıllık bır geçmışı vardır Eğer bu vergının ge POLITIKA VE OTESI MEHMED KEMAL ÜRETİCİDEN TÜKETİCİYE VERGİ Bıhndığı gıbı, Butçe ve Plan Komısyonu'nda Katma Değer Vergısı'nın nıspetı yuzde 10 oiarak kabul edılmıştır Bu nıspete göre pamuk ureücısı, ıphk ımalatçısı, gömlek ımalatçısı, gömlek toptancısı ve perakendecı arasında Katma Değer Vergısı'nın ışleyışı tabloda göstenlmışür AL1Ş SAT1Ş Ytrgisu !MUi*ıı Verga Verfutz TakıtVtrgm Katma DtrbU Flyot KDV Fiyat Fiyml e<tüm Ftya Dtitr ödem* K.D.V (41) KDV. Prnnuk ÛFttİCİSİ m a) m w m m 1000 100 1100 1000 100 Iptik 1000 100 1100 1500 150 1650 500 50 imalalçtsı Gömlek ımalatçuı 1500 150 1650 2500 250 2750 1000 100 Gömlek 2750 3000 300 3300 500 50 250 toptancuı 2500 300 400 4400 1000. 100 3300 Pmktndta 3000 400 TOPLAM 4000 örnekte, pamuk üretıcısuıın vergıh gırdı kullanmadığı varsayılmıştır Uretıcı, 1000 lıralık pamuğu yuzde 10 KDV ekleyerek 1100 lıraya satmakta 100 İtralık vergıyı vergı daıresme yatırmaktadır Iphk ımalatçısı 1100 hralık alış fiyatı ıçınde ödedığı 100 lıralık \ergıyı 1650 lıralık kendı satış fiyatı ıçınde cahsıl ettığı 150 hrahk vergıden duşerek, 50 lıralık fark vergıyı vergı daıresıne yatırmaktadır Bu zıncır tuketıcıye kadar uzanmaktadır Nıhaı vergı yüku perakendecının 4000 lıralık satış fıyatının % 10'u olan 400 hraya eşıttır Ancak bu yük taşıyıcı kademcler arasında katma değerlen oranında paylaşılmaktadır Bu tablodon anlasılacağı uzere tuketıcıye gelınceye kadar 5 halka vardır Vergının yapısına göre,bır halka, mesela ımalatçı, yüklendığı vergıvı üzennden atabılmesı ıçın mutlaka ahşlarını belgeleyecek, kezalık satışlarını da belgelemek zorunda kaiacaktır Bu surette 5 halka bır bınru kontrol etmek mecbunyetındedır Otomatık ışleyecek bu yöntemın, gehr vergısı matrahının kayıtlar dışında kalmasını önkyecegınden kuşku yoktur Adeta vergı yükümlülerı bırbırını kontrol edeceklerdır KATMA DECm VERCtSl HANCİ ULK.ELEBDE DEVLET YÜRÜRLÜK DEVLET AD1 TARİHİ ADI Arjantin Ocak/1975 FildişiSahiM Avusturya Ocak/1973 Kore Belçika Ocak/1971 Luksemburg Bolivya Ektm/1973 Madagaskar BntUya Ocak/1967 Meksika Mart/1975 şm Fas •Ocak/1975 Kolombıya HoUanda Kosta Rika Ocak/1975 Nikaragua Danimarka Tmrmız/1967 \'orveç Ttmnua/1970 Panama Ekvator Ocak/1968 Frtnsa Penı B.Almanya Ocak/1968 Smegai Ocak/1976 Honduras tsveç Kasun/1972 lrlanda İngütere Temmuz/1976 Uruguay tsraü Ocak/1973 ttalya unlmesı savsaklanacak olursa, hemen ıfade edelım kı, bunun daha uzun yıllar yurürlüğe konulmaması ıhtımalı belmr Bu konuda Gehr vergısı sıstemının ülkemıze getmlışını hatırlamak yeterlıdır Gehr vergısı sıstemının yanı Gehr ve Kurumlar Vergısı'nın ülkemızde uygulanmaya başlaması 1 1 1950 tanhıne rastlar Yasaların kabulü ıse 30 6 1949'dur. Demek oluyor kı 1950 şartlanna göre yasanın uygulanması ıçın hem vergı ıdarelenne, hem de vergı yılkümlülerıne 6 aylık bır sUre tanınmıştır Hatta, Gehr Vergısı'nın getınlmesınde büyük katkısı bulunan Prof Fritz Neumark "Boğazıçi'ne Sığınanlar" adlı kıtabında gehr vergısı sıstemı getırıhrken tüm kunıluşların karşı çıktığını, hatta mıtıngler düzenlendığını, UYCULAMYOR YÜRÜRLÜK TARİHİ Ocak/1960 Tertmuz/1977 Ocak/1970 Ocak/1969 Ocak/1980 Ocak/1962 Ocak/1969 Ocak/1975 Ocak/1970 Mart/1977 Temmuz/1976 Mart/1961 Ocak/1969 Nisan/1973 Ocak/1969 Bu nedenle de özeUıkle sanayı ışletmelenmızm bu vergıye kolayca uyum göstereceklennde tereddut olmamalıdır. FİYAT ARTIŞI Katma Değer Vergısı'ne karşı çıkanların bır önerılen de bu vergının genel fiyat sevıyesını yukselteceğıdır Bu konuda karar verebılmek ıçın, sanıyorum kı, Katma Değer Vergısı'nın yürurlüğu ıle bırlıkte kalkacak olan vergılerden en önemlısı gıder vergılerı ıçınde yer alan ıstıhsal vergılerınm oranlanna bakmak gerekır Istıhsal Vergısı oranlanna bakıldığında, tasannın getırmekte bulunduğu yuzde 10 nıspetınm, tstıhsal Vergısı oranlarından düşük bulunduğu hemen göze çarpar Meselâ can. sanayıınde vergı yuku ortalama yuzde 22,5'tur Seramık sanayıınde yüzde 20'dır Bu örneklerı çoğaltmak kabıldır Şımdı ° o 20 ? veya üzerınde bır vergı yüküne tabı sanayının yuzde 10 vergı yuku ıle muhatap kılınması halınde, dığer şartlar bır tarafa bırakılırsa, fiyat genel sevıyesınde duşme olmasmı tabıı karşılamak, hatta duşme olmasını beklemek gerekır NE GETtRİR, NE GÖTURUR? Katma Değer Vergısı yasası yurürlüğe gırdığı takdırde kaldırılan vergıler dolayısıyla Hazıne'nın kaybı 500 mılyar dolaymda olacakür Ne var kı Devlet Istatıstık Enstıtüsu'nün verılerıne göre, yanı yaratılan katma değerlere göre bu vergının getıreceğı, bır trılyonu aşacaktır Onemlı olan vergının getıreceğı mıktardan çok, Katma Değer Vergısı'nın yukarda kısaca değındığım, Türk vergı sıstemıne yapacağı katkıdır tç kaynak sorununu çözmek bakımından bu katkıya ıhtıyacımız vardır Zıra harçlar, damga vergılerı ve benzerı vergıler ıle, bır başka deyımle maktu tarıfelı vergılerle Türk toplumunun ıhtıyaanı karşılayabılmek ve Turk vergı sıstemını gelıştırebılmenın mümkün olmadığı bılıncıne gehnmek gerekır Bu konuda dığer ulkeler uygulamasına bakmak da, bazı endışelerı ortadan kaldırma yönünden yararh olacaktır Gerçekten Katma Değer Vergısı'nın uygulandığı ulkelerın ılk yılında vergı hasılatının arttığı gözlenmektedır İşte bır kaç örnek ULKE NET HASILAT ARTIŞI ltalya <7o 74 Lüksemburg « o 18,1 7 lrlanda "7o 26,6 F.Almanya % 5,6 Danimarka % 78 Belçika % 9,3 Ülkemız ıle ltalya arasında mükellef psıkolojısı açısından büyük ölçude benzerhk bulunduğu göz önünde tutulursa, ülkemızde vergı hasılatı açısından artış olacağını ummak ıyımserlık oiarak değeriendırılmemelıdır Korkmayalım, zıra bır atasözümuzde belutıldığı gıbı "Yol yunınerek, borç odenerek biter." Ne Varsa Aşkta... Çoktandır görmuyordum Taksım'de, Pamuk Eczanesı'nın önunde karsılastık "Gene ne haltlar kanştınyordur?" dıye ıçımden geçırmeye kalmadı, hemen söze başladı "Bak bır aşk bıtmışse hemen yenısıne " dedı "Yoksa ınsan çıldınr Oyte yaptım, bın bıttı otekıne başladım Rahatım Hele bu zamaniarda aşktan başkası paklamaz ınsanı " "Bıraz gec kalmadın m ı ' Yaşın?" "Insanın yaşı yoktur, kendını hangı yaşta duyuyorsa o yaştadır" "Kolayını bulmuşsun ışın " "Pekı, sen şımdı kaçındasın?" "Ben dıyeyım otuz beş, sen de kırk O kadar " "Hemıngway'ı okuyorum Istanbul'da bır Ermenı kansıyia geçen macerasını anlatıyor kı, ağzının suyu akar, nefıs Karıyı bır Ingılız subayının elınden alıyor, bır boğaz turu attırıyor, sonra doğruotele yatağa Inydıkadın', dıyor 'Amayumuşaktı Kaymak gıbıydı cıldı Bal gıbıydı tadı Inydı memelerı, kıraz gıbıydı uçlan, yumuşacık, sımsıcaktı kamı Sabahın ılk ışıkları odayı aydınlatırken kalktım, kaçtım Gün ışığında kadını gorsem mıdemm bulanacağını bılıyordum ' Öyle dıyor Hemmgway Ama ben oyte değılım, kadını sabahın alacasında da görmek, hatta çaktırmadan dıkızlemek ıstenm Kadın gözunden kendını kaçırmak ısterken ınleyerek bır yandan, öte yana döner " Bır Osmanlı yurüyuşu vardır, ıkı adım atar, bır seker, bır durursun Karşındakı de uymak zorunda kalır Mehter yurüyuşune benzer ama değıldır Tam Osmanlı ışıdır kostak kostak Öyle yurüyor, benı de bu yuruyuşe zorluyordu 'Şoyle bır yere otursak", dedım "Bırer kahve ıçsek " ' Olur" dedı Bulvar'dakı kahvelerden bırıne oturduk Vaktıyle burası gazetecı Nusret Baba'nındı, şımdı kımın, bılmıyorum Garson ıkı sade getırdı, yudumluyoruz "Yenısını bukhım ya, eskısınden baskın ha< Ufacık tefecıkbır şey, ama cın' Eskıden böylelennı gözum tutmazdı, ın kıyım bır şeyler ısterdım Bır de böylesı varmış Sana da önenrım ha' Bır dene! " Hâlâ bu yaşta mı, böyle şeyler mı?" "Yahu sen yaşı bırak, ıçındekı ateşe, aleve bak1 Içınde alev, ateş var mu" "Şu geçen nasıl?" dıye lafı değıştırdım "Tam böyle benım yenısı tam boyle " "Bıraz tedırgın sandalyesınde kımıldadı, kahvesınden bıryudum aldı geçen kadınlara baktı, ateslıydı gozlerı "Sen Aragon'un 'Elsa'ya Şıırler'ınıokudun mu">dıye sordu. "Saıt Maden çevırdı, ne guzel1" "Okudum, Zaman Sensın der Aragon, bır kıtabına Oktay bu adı koymuştur" "Sana büyük bır sır söyley&ceğım", der Aragon "Zaman sensın " Ardından ekler, Zaman kadındır ıster kı / Hep okşasın dız çokülsün hep / Dökülmesı gereken bır gıysı gıbı ayaklanna I Bır taranmış / Bır upuzun saç gıbı zaman ' "Bılıyorum şıırı " "Bılmezsın bır alaca akşamda dızlerıne kapanmıştım bır tazenın Guvercın topuklannı okşuyor kendımı ayakları onünde değersız saydığımı anlatmaya çalışıyordum Dondu bana ne dedı bılır mısm?" "Ne dedı'" "Koskoca bır adam derler sana koskoca bır adam Yakışır mı bu yaptığın?' "N'aptın?" "Donup kaldım Değehendınyor sandım " "Sonra'" "Kaçıp gıttı, benı de kendinı de tanımıyordu Bıldığımız bır şey vardı, ayrı ayn dunyalarda yaşıyorduk Ben onun dünyasına gıremıyordum, o benım dünyamı bılmıyordu Çok akıllı bır arkadaşı vardı, ona yakındım "Sen bu sevdadan vazgeç1 dedı Vazgeç demek kolaydı Vazgeçebılır mıydım?" Hıç durup dınlenmeden gelıp geçenı alıcı gozlerle suzuyordu Nedense kadınlardan başka kımseyı görmüyordu gözlerı B<r alıcı kuş gıbı bınnın şurasından kalkıyor otekının burasına Konuyordu "Bak, benı ıyı dınle monşer, ne varsa aşkta var gerısı tasa fıso Ne demış şaır ha ne demış Aşk ımış ne var alemde / llm bır kıylükal ımış ancak " Hıçbır şey demıyordum, ne dıyeyım Eskıler, boylelen ıçın, 'Ancak teneşırpaklar' derlerdı Saçına, sakalına baktığında teneşıre yaklaştığı bellı oluyordu Bundan sonrası ıçın ne yapsa hakiı mı sayılırdı' Bır şey demedım Saatı sordum, soyledı "Benım bır sözum var, ıznınle " ' 'Gule gule dostum, güle güle Dedıklerımı unutma, ne varsa Ha ne varsa " "Aşkta dıye azıcık utanarak fısıldadım yürudüm Bulvar kahvesınde tek başına kalmıştı Ama çevresı doluydu (Baştarafı 1. Sayfada) lışılabilirdı. Bu yapılmanıısür. Lçuncu soru, toplu sozleşmeierin nasıl yapılacagı sorusudur. Mucadelecı çozum yolu olan grevın kuUamlması ımkânlannııı boylesine kısıth olduğu bir ortamda, bansçı çozum yollanna kimse guvenle bakamaz. Kunılmak ıstenen sıstem başından if\%s eder. Bu uç soru cevapazdır. Bunun gibi 'biz toplu sözieşrae duzeninden yanajız' demek de >etmez. Toplu sozleşme duzenınden yana olmak, grev hakkıaı tartışıür dunımdan çıkarmaya baglıdır. Eşitsızlık temdi uzenne sureklı bir banş kurulamaz. Şevket Yılmaz, venı sendıkal düzenın uy gulanması üe yasalardakı bazı temel hak kısıtiamalannın önemının daha açık bır bıçımde ortaya çıktığını söylüyor Olumsuz yaklaşımlann yasalardakı boşlukları daha da ağırlaştırdığını belırterek, gelıştnelerı şöyle anlatıyor Yılmaz Toplu pazarlık, grev imkânının kısıtlı olmasından geniş olçude yaraıianılarak, kamu kesımınde koordinasyon knrulu vasıtasıyla, ozel kesimde ıse ışverenlerın ılke karaıianyla ipotek altına alınmaya çalışılmaktadır. Bu yaklaşım son tahlilde, hnzursuzluğu arttıracak, işçi Yılmaz: Toplu pazarlık ipotek altına işveren dışkiierinde sagkklı bir >apının kurulmasını engelleyecek niteliktedir. Boyie bir sonuç ise kimse için yarartı degildir. Turkıye'nın kalkınma çabasında ve demokrasıde başansı, isçı sonınunu sosyal adalet gereklenne uygun bır şekilde çözcbilmesine baglıdır. HUKUK KURALLARI İLE ÇELİŞİYOR Türktş Genel Başkanı, sendıkal hakları düzenleyen ıkı temel yasada karşı karşıya olduklan ve yasa değışıklığını zorunlu gördüklen temel sonınları özetlerken şöyle dıyor. Yılmaz 2821 sayüı Sendikabu Yasast'nın temel çıkmazı, işçi hak ve özgurluklen alanındaBatı demokrasiani anayasal bukuk duzenı oiarak benımseyen tum nlkelerde eksiksız uygulanan uluslararası hukuk kurallan ile çelişmesıdir. 2821'in temel sendikal haklan, uluslararası nonnlara gore sınırlayan hukumleri degiştirilmelidir. 2822 sayüı Toplu SozJeşme, Grev ve Lokavt Yasası ise, grev yasaklanyla, ıdareye grevı erteleme yetlusı veren hukumleriyie, ışçınin 4 yıllık çalısmalannı yakından bıldığı Yuksek Hakem Kunılu'nu muhafaza ve bu yolda siyasal ıktıdara serbest toplu pazarlık duzenıne mudahale imkftnı tanıyan yonleriyle isçiişveren ilişkilennde saglıklı bir yapı kurulabilmesı sansını bmşlangıçta ortadan kaldınnışür. Uygulama açıkça göstermiştir ki, grevin boylesine yaygın bir sekilde yasaklandığı ve yasaklarda, hukumetlenn grev ertelemelennde uyuşmazlıklann eninde sonunda, yapısı ne çıkaracagı onceden belli YHK'ya gidecegi bir sistemde gerçek bir toplu pazarlık hakkıoın varlığından soz edilemez. Grev yasagı olmayan ve ertelemenin de olmayacafcı var sayılan ışyeıieri içın, kullanılabilecek grev hakkının nasıl kısıtlandıfı ise, ılk grev uygu lamlan ıle açıkça ortaya çıkmıştır. Bu yasalarla gerçek bir grev hakkının varlıgından soz edilemez. Sendıkaların.grev gucu ile işverenlen ekonomik açıdan zorlâyarak toplu sozleşme masasında agıruklaruu yetennce koyabilecekleri iddia edilemez. SCRECEK buna rağmen bır avuç malıyecının ısrarı ıle sıstemın getınldığını anlatır Günümüz Türkıye'sı, 1950 Türkıye'sı değüdır Sanayıleşmıştır, kamu ve özel sektörde yetışmıs personeh bakımından 1950 ıle mukayese edılemeyecek durumdadır Vergı konulan, Türk kamuoyuna en ufak tefemıatına kadar malolmuştur Bu nedenle bu vergının gelışınden ürkülmemelıdır. Kaldı kı yukarda belırtıldığı gıbı, Katma Değer Vergısı muamele vergılennın en gelışmış bır türüdür Gehşmış derken kasdettığımız muamele vergılennın bunyesınden kaynaklanan sakıncalan ortadan kaldırmış olmasıdır Ayrıca, muamele vergüerının ülkemızde hemen hemen yanm asırlık bır tatbıkatı vardır (Baştarafı I. Sayfada) nı mı soyluyorsunuz? Geçmiş sendıkal duzende, yeni yasalarla da ısçi sendıkalan açısından çok onemli yetkı sorunlan yasanmıyor mu? NARİNO da yanlış, bu da yanhş İŞ KANUNU, tŞ KANUNU DEGİL Nedir yanlış, ortadaki sorun nedir? NARİNIşveren teşkılatı, ışçı teşkılatı, ış kanununda, çahşma dünyasında bırbınnı tamamlayıcı ıkı unsur Yanı ışçı ıçın problem varsa, bu ışveren ıçın de problem sayılabılmehdır Işçıyı ışverenın karşısında gostermek, ışverenı ışçınin karşısında göstermek Bır kere bu manüktan uzaklasalım Iş kanunu, ışçı ka Narin: Sistemde aksayaıı bir şey yok nunu değıl, ışveren kanunu da değıl, çalışma duzemnı ayarlayan bır kanundur Sendıkalarla alâkalı kanunlar da ışçı ve ışveren sendıkalannı ayırmıyor Ayn göstenhnelenne prensıpte karşıyım Ikınası yetkı meselesı, oldum olası ışçı sendıkalarının prosedürunde aksakhk yaratan bır duzenleme Şımdı Çalışma Bakanlığı'nda kompütur duzenı ıçınde yenıden ele alınması ıle bırden çözüleceğını beklemek, başlangıçtan bıraz fazla ıyımserlık olur Ama bır gerçek var Bazı şıkâyetler olmasına rağmen, yenı yasalann getırdığı sıstem daha az gürultu çıkanr bır netıceyı doğurmuştur Aksakhklar komputürden mı, verılen bılgılenn yanhşhğından mı kaynaklanıyor, zamanla halledılebılecek bır konu Eksıkhklerı ortaya koymak ıçın bence zaman çok erken ZAMANA VAR İHTİYACIMIZ dırme ıçın zaman ıster Bugün yapılan şıkâvetler nedir9 "Daha fazla hak elde edebılmek, eskı haklanmızdan donduk" gıbı bazı konuşmalar var 1961 Anayasası ıle yapılmış yasalardan da şıkâyetlen vardı Daha fazla hak ıstıyorlardı Turklş ve benzen teşkılâtlar hep hak eksıkhğınden söz ederler Jşverenler de haklarının az olduğunu, ışçı haklarının kendılennı sıkıntıya soktuğunu söylerler Bu böyle devam edecektır önemiı olan yenı kanunlar 20 senenın tatbıkatının değerlendınlmesının sonucudur Nereler aksamışsa, kanun bunları tashıh etmıştır Bana göre şu anda kolektıf ış akdı, serbest toplu pazarlık sıstemınde aksayan bır şey muşahade edılmış değüdır Taraflar karşılıkh muzakerelen yapıyoriar. Serbest ıradelerını beyan edıyorlar Alışageldığımız butun usuller, karşılıkh muzakereler en şıddeth boyutlarda mücadele ıçınde gecıyor. Yanı kamuoyunu rahatsız eden, 12 Eylül 1980'e gelen buyük grevler ohnuyor dıye, bazı seslerın çıktığı varsayımı ıle hareket etmek mumkun değıldır Yanı, grev olmadan ışyennde akıd yapılması mıllı ekonomıye paralelse, ışveren de ışçıler de bu paralelde duşunerek, vazıfelerını, haklarını en ıyı şekilde kullanarak mücadele yapıyorlarsa, Türklş ve TİSK dengeyı kuracak, mıllı anlayış, şuur ıçınde taraflarını organıze edebılmış ıseler, bundan mutluluk duymak gerekır SCRECEK Sincanh'da kömür ocağı çöktü: 1 ölü, Özal'a göre^ udemokrasiyi 5 ynrah AFYON (Cumhuriyet) Sıncanlı ılçesıne bağh Karacaören köyü yakınlarındakı bır kömur ocağında meydana gelen göçukte bır ışçı öldu, bın ağır olmak üzere beş ışçı yaralandı ömer Famk lntepe'ye aıt kömür ocağında öncekı gün saat 16 30 sıralannda meydana gelen çökme sonucu ıkı ışçı göçuk altında kaldı lşçılerden Omer Yılmaz göçuk aJtından yaralı oiarak, fsmaıl Çakır ıse ölu oiarak çıkanldı Çökme esnasında dığer dört ışçı de muhtehf yerlerınden yaralandı Yaralılar Âfyon Devlet Hastanesıne kaldınlarak tedavı altına alındı Olayla ılgılı soruşturmaya başlandı. (Baştarafı 1. Sayfada) eüneyenler *ar gibı gelıvor. Şımdi mısal vere\ım. Bır gazetemız yazmış, kırk tane koy hudutta boşaltılacak dıye Bu haber, bızim bıldığjmıze gore, Bızun Radyo'nun vayınlannda var. Hıç boyle bır şey yok. Katıyen boyle bır şey yok. Bu nasıl yazılır? Buna benzer resimler var. Yani o resımler dahı Turkiye'de dışanya demokrası yok dedirtmek ıçin sankı çekılıyor. Bunlar da yanlış. Tabıı o resımlen verenler hakkında da bazı tahkikatımu olması lazım." GAZİAISTEP'TE özal Gazıantep'te Vüayet ve Beledıyeyı zıyaret ettı Valı Abdalkadir Aksu'yu zıyaretınden sonra halka hıtap eden Başba kan, "Bıze ınandınız, guvendiniz, sozunuzu tuttunuz, ışbaşına iş bitıncı, becenklı, akülı ınsanlan getırdınız, 10.5 aydır an gibi çalışmaya devam ediyoruz" dedı özal, seçım endışesı taşımadıklanm belırtırken, "Çunku 4 yıl seçim yok" dıye konuştu Özal guneydoğu olaylanndan da şu şekilde söz ettı "Bolgede en istikrarlı olan tek ulke Turkiye'dir. Tabıi boyle bır ulkeyi kıskanırlar. Guneydoğu da olan olaylarda bu kıskançlık yatıyor. Basıt hadıselerdır bunlar. Buyutmeyelım, onlann ekmegine yag surmeyelim." K.MARAŞ'TA Daha sonra Kahramanmaraş'a geçen özal burada halka hıtaben yaptığı konuşmada. "Demokrası meselesmde hedefimız demokratık rejımi S sene ıçınde beton gıbi saglam yapmakür" dedı Konuşması sı rasında bır vatandaşın "Ortadirek çokuyor" dıye bağırması üzenne Başbakan özal, konuşmasını keserek, "Sesın çıktıgına gore çokmemışsın" dıye yarut verdı Bazı kışıler de "Kentımıze çimento fabrıkası yapılraasını ıstıyonız" dıye bağırdılar Özal buna karşıhk venrken de, "Çimento meselesıne dıkkat edin, sonradan elrafı kırletecekler dıyortar bundan vazgeçın daha temız fabnkalar kuralım" dıye konustu Afşin (Baştarafı 1. Sayfada) yıikseklığı 110 metre olan kuleler santralde kullanılan suyun soğutulup yenıden devreye gırmesıne yanyor. KREDt Santralın kuruluş çahşmalanmn başlangıcından bugüne, başta Dunya Bankası olmak uzere Avrupa Yatınm Bankası, Fransız ve ttalyan hükümetlerı, Suudı Kalkınma Fonu, Japon Exımbank, F Alman Kredı Kurumu ve bır çok bankadan kredı sağlandı EN ONEMLIOZELLİK Saatte 3 bın ton yakıt ıhtıyacı olan santralın en önemiı özelhğı düşuk kalıteh ve rutubeth lmyıtı yakıt oiarak kullanabılmesı Pazaroyun çözümJeri AJdı Ozan Ahmet... 1 SIZIN EZAN = AZİZ NESİN 2 SEV EY ALKIŞ = AŞIK VEYSEL • ODTU 1dan Ilımler Fakültesı Sıyaset Bılımı Kamu yönetımı bölumunden 1978'de aldığım hsans dıplomamı kaybettım Yenısını alacağımdan eskısı geçersızdır AHMET ÇAKIR Ş Nabı Mahallesı G Osmanpaşa Sok 33/6 Şanlıurfa Yasalar uygulanıyor, toplu pazarlık duzeni işliyor. Sendikabu* uygulamanın yasalardakı pek çok hak kısıtlamasını ortaya koydugu göruşunde... NARÎNBu kanunlann eksıkhklennı ortaya koymak ıçın henuz çok erken Tatbıkat başlayalı daha 23 ay oldu Daha bı rıncı raunt akıdler yapılmış değıl. Hele bır tur bütun muzakereler bıtsın Aksakhklar varsa bunlann nedenlerının bır değerlendırılmesı yapılsın En az 68 ay daha bır zamana ıhtıyacımız var Ondan sonra da değerlen (Baştarafı 1. Sayfada) saplanmasında gösterge tablosu ıle ek göstergelenn aynen alınmasının öngörulduğunu belırtıyorlar 29 Hazuan 1984'te yayınlanan 241 sayüı Kanun Hukmunde Kararnaıre uyannca ıse 1 Ocak 1985'te ek göstergeler «7050 oranında artıyor Böylece emeklılık göstergesı 1400 artı ek gösterge 1650 lıra ve bunlann toplamının 46 katsayısı üe çarpüması sonucu 1 Ocak 1985'te en yüksek emekhhk ıkramıyesı 140 300 hraya çıkmış oluyor Kıdem Şişe Cam Lufthansa'nm katkılarıyla Kayıtlar 2 9 E K I M tarihinden itibaren İNÖNÜ STADında Mis Süt (Baştarafı 1. Sayfada) mde, Karabük SSK Hastanesı'ne hasta getırmekte olan Ttlat Demirtaş yönetımındekı 67 AT 030 plakalı otomobü, Safranbolu yönune gıtmekte olan Demır Çelık Fabnkalanna aıt Ahmet Tuncay yönetunmdekı 67 DY 090 plakalı ışçı servısı otobusuyle çarpıştı Kazada, otomobılde bulunan Nefıse Demırbaş (50), Emine Demirbaş (29) kızı Nefıse Demirbaş (4) ve Sundus Kavlat (34) öldu, Talat Demirbaş ıse yaralandı Manısa'nın Kula ılçesıne 14 kılometre uzakhktakı Esenyazı köyü yakınlarında Avukat Hamit Eker'ın kullandığı 35 NH 115 plakalı özel otomobü, yol kenannda par keden 61 AP 181 plakalı, arızalı TIR'ın altına gırdı Kazada otomobüın surücüsü Avukat Hamit Eker (39) üe otomobılde bulunanlardan Kula Ceza Hâkımı Kamber Yıldınm (37), Kula Jandarma Karakol Komutanı Astsubay Başçavuş Tunca\ Çapur (38), tapu memuru Cemalettın Demırdoven (25) olay yennde oldüler Ağır yaralanan Kula Jandarma Boluk Komutanı Astsubay Ustçavuş Mehmel Ali Tugun Ege Ünıversıtesı Tıp Fakultesı'ne kaldınlarak tedavı altına alındı Bıtlıs'ın Tatvan ılçesı yakınlarında meydana gelen benzer bır kazada da Tahtalı mevkıı cıvannda park eden bır araca çarpan otobuste yolculardan tbrahim Demırci, Naime Çıftçi ve kımlığı behrlenemeyen bır kışı öldu Mardm'den Vıranşehır'e gelmekte olan kamyonun Kermıcen Koprusu'nde korkuluklara çarpması sonucu surucu Ahmet Kara öldu, Suleyman Gumuş adlı şoforun kullandığı bır başka kamyon da Çamlıdere bucağından Şanlıurfa'ya gıderken kayalıklara bındırdı Aracın sürücusu öldu Trafik aynı Başbakan daha sonra Valı \dnan Darendeliler ve Beledıye Başkanı Hacı Alı Ozal'ı zıyaret ettı Ozel sektore aıt BOSSA Fabrıkasının temehnı attı