Katalog

27 AĞUSTOS 1983 EKONOMİ CUMHURtYET* Günün aynası Toptan eşya fiyntlan yıllık artış hızı yüzde 309u geçti ANKARA, (ANKA) Enflasyon hızlanma eğilimi gösteriyor. Ticaret Bakanlığı tarafından düzenlenen toptan eşya fiyatları endeksinin yıllık artış oranı yüzde 30 oranını aştı. Geçin">e endeksleri de yıllık yüzde S'tik artışlar gösteriyorlar. Toptan eşya fiyatlan, temmuz ayında yüzde 1,8 oranında yükseldi. Bu yükselmede akaryakıt fiyatlarına yapılan zam fazlaca etkili olmadı. Akaryakıt zammının ağustos ayına yansıdığı bildiriliyor. Temmuz ayındaki artışıyla birlikte, toptan eşya fiyatlarının yılbaşından bu yanaki artışı, yüzde 19.1 oranına ulaştı. Yıllık artış oranı ise yüzde 30.2 olarak hesaplanıyor. Toptan eşya fiyatları, geçen yıl temmuz ayında yüzde 1,2 yükselmiş, ocaktemmuz dönemi artışı ise, yüzde 14,2 olurken, yıllık enflasyon hızı da yüzde 25.3 olmuştu. Geçinme endeksleri ise, Ankara için yüzde 28.0'lık, fstanbul için de, yüzde 28.4'lük artışlar gösteriyorlar. Sabancı: Tüm kaynaklar yatırıma yönlendirilmeli fSTANBUL (UBA) Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Sakıp Sabancı, "tüm imkânlar, öncelikleri iyi tesbit edilmek kaydıyla, yatırımlara yönlendirilmelidir" dedi ve son üç yılda bütün iyi gelişmelere karşıhk yatırım yapılmadığını söyledi. Sabancı, konuya ilişkin olarak "Ekonomrde Diyalog" dergisine yaptığı açıklamada, geçen son üç yılda, işçiişveren ilişkilerinüe istikrar, işyerlerinde huzur olduğunu ifade ederek, "döviz darboğazı aşıldığı için, hammadde teminindeki güçliik orladan kalktı. Enerji darlığı devam etmesine rağtnen, ürctimi durdıırucu bir etkisi olmadı. Herşe>den öncmlisi, dış pa/arlardaki payımız arlfı" dedi. Sabancı, şöyle devam etti: Bütün bu iyi gelişmelere karşılık hiç olmazsa her sabah soframıza katılan üç bin kişiyi dengeleyecek tarzda yatırım yapamadık. Oysa ki yeni işyerleri açmak kaçınılmazdır. Çünkiı işsizlik sorunu büyümektedir. Zaten taşınamayacak boyutlardır. Aynı dergiye bir açıklama yapan Yapı ve Kredi Bankası Genel Müdür Yardımcısı Metin Berk "bundan sonra bankaların yeni yatırımlar yapacaklarına inanmıyorum" dedi. Berk özetle şunlan söyledi. "Türkiye'de yatırımlar nldııkça durgıın, kur riski demoklesin kılıcı gibi yaıırımcının başında durduğu siirece yeni yatırımlar yapılamaz. Yeni bankalar kanunu ile bankaların yatırımlara iştirak imkânlan son derece kısıtlanmıştır. Yapı ve Kredi Bankası açısından meseleyi ele ahrsak, yeni bankalar kararnamesi bizi olduğumuz yerde dondurdu dememiz uygun olacakdr. Öz varlıkla bankaların iştirakleri sınırfanmış durumdadır. !ju anda, yeni laahhüflerimizi de hesaba katarsak konlenjanımız dolmu; durumdadır. Yeni yatırımlara gi< rişemeyecegimiz gibi, gerçekler büyiime aşamasında bulunan vı sermaye arliırımı ihtivacı olaı şirketlere katılamaz durıımda vız." Kur farklarına ilişkin son karar ne getiriyor? Dış kredi kullanan yatırımcı kur farkı risklerini baştan bileceh MERAL TAMER Kur farkı sorununa çözüm getirmek üzere çıkan kararname değişik çevrelerde farklı yorumlanıyor. Kimi "Yatırımlar için kur garantisi yeniden geldi" diyor, kimi "Bu kur garantisi fiİan değil" Bundan sonra dıştan sağlayacağın kredilerin sanayiti>e maliyeti " P a r a Krrdi Kurııİu"nun iki dudağı arasından çıkacak sozc bağlı olacak. Bu karar Ankara'da işini yiirutene kur garantNi, yüriitemeyenc hava alma anhımını ta>ı>abilir," diyor. Bu dıırumda kur garantisi geldi mi geimedi nıi? Kararnanıeyi dikkatlc okuyup, adınin açıklanmasını istemeyen uzmanlar, öğretim üyeleri ve TÜSjAD Başkam Ali Koçnıan ve İTO Başkanı Nuh Kuşçulu ilegoruşlukten sonra biz şu sonucu çık»rdık: Yeni kararnameyle bir tür kur garantisi gclmiş bulunuyor. Kur garantisi olmadığı döncmde yatınmcının sağlayacağı dış kredinin her geçen gün artan Türk lirası değeri, bu kararla yatırımcı için sabit maliyet unsuru haline getiriliyor. Ancak kur garantisi olduğu dönemlerde yatırımcı sağladığı dış kredi için hiç bir bedel ödemiyordu. Önceki gün alınan karar, yatırımcıya sağladığı dış kredinin dıştaki faizine ek olarak Para Kredi Kurulu'nun saptayacağı bir oranda faiz yukü getiriyor. Yatırımcı krediyi aldığı tarihten sonraki birkaç yıl için enflasyon vs. tahminlerini yaptıktan sonra Para Kredi Kurulu'nun saptadığı faiz farkını kabul ya da reddcdecek. Reddedcrse de kuşkusuz krediden va/gcçmiş olacak. Yani kur garantisi döneminde hiç risk taşımayan yatırımcının bu son kararla taşıyacağı risk, faiz farkı oranı ile sınırlı kalacak. Bu halıyle kararın yatırımlan cesaretlendirici bir yönü olabileceği ortaya çıkıyor. Para Kredi Kurulu'nun saptayacağı faiz yüzde 4045 lerde olsa bile, bu oran yatırım yapmak isteyenin bugün iç piyasadan bulabileceği rakamdan daha düşük görünüyor. Iş hayatımızın kilit noktalarında bulunan Nuh Kuşçulu ve Ali Koçman'ın bu konuya ilişkin görüşleri şöyle: • İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Nuh Kuşçulu: Alınan karar, yabancı parayla kredi alıp yatırım yapanlara bir fonda birikecek paralarla ve kredi kullananlara da belirli bir faizle bu krediyi kullandırtmak istiyor. Diyelim ki, bir firma Alman Markı'yla kredi buldıı vc kredinin yıllık faizi de yüzde 8. Para Kredi Kurulu, hesap yapacak ve meselâ size diyecek ki, "Ben bu krediyi sana Türk l.irası olarak, 5 yıl siireü, yüzde 40 faizli veririm" Yatırımcı da, Turkiye'deki enflasyonu vs. hesap edip, işine gelirse krediyi alacak. Para Kredi Kurulu, bir başka kredi için başka bir faiz saptayacak. Yüzde 40'lardaki faii le de yatırım yapabilecek kims yok bugün Türkiye'de. Bence bu sistcmle Türkiye'd yatırımları teşvik etmek miim kün değildir. Ülkemizde yatırım ları teşvik için sclektivite yapıl malı ve darboğazm belirgin ol duğu sektörlere (ihracat sözko nusu olmasa da) ucuz kredi ve^ rilmelidir. Ayrıca yatırım yapa^ caklara daha uzun siire vergi muafiyeti tanınmalıdır. Devletin dıştan krediyi kendisinin alması ve selektif olarak Türk Lirası'yla ucuz kredi vermesi de bir çözümdür. Aslında kur garantisi rekabeti önleyen yanlış bir sistemdir. • TÜSİAD Başkanı Ali Koçman: Alınan karar tam kur garantisi değil. Subvansiyon açısından Hazine'yi fazla zorlamıyor. Daha ziyade, yabancı sermaye yatırımlarında, bugiıne kadarki mevcut sorunlan ortadan kaldıran bir yaklaşımla hazırlanmış. Yabancı yatırımcıların "Türkiye'ye yatırım için şu engeller var, gelemiyoruz" demelerini tamamen ortadan kaldırıyor. Buna ek olarak iç yatırımcılar açısından kur garantisinin kaldınlmasına karşı olanların, endişelcrini bir ölçüde ortadan kaldıran bir formül bulunmuştur. Iş Bankası 59 yaşında ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Türkiye Iş Bankası'nın 59. kuruluş yıldönümü dün kutIandı. Banka Yönetim Kurulu Başkanı fsmail Riiştii Aksal, Yönetim Kurulu üyeleri, Genel Müdür Burhan Karagöz ve yetkililerden oluşan bir heyet, Anıt Kabir'e çelenk koyarak Türkiye Iş Bankası'nın kurucusu Atatürk'ün manevi huzurunda saygı duruşunda bulundular. Daha sonra Yönetim Kurulu Başkanı Aksal Anıt Kabir'deki özel Defter'e şunlan vazdı. "Türkiye Iş Bankası'nın 59. kuruluş yıldönümünü kutladığıTIIZ bugiin, büyiik kurucumuz ıziz Alatürk'e sonsuz şükranlaımızı sunuyor, manevi huzuunda (a/imle eğiiiyoruz." Türkiye Iş Bankası'nın açıkımasında, 26 Ağustos 1924 taihı'nde Atatürk'ün direktifiyle kurulan bankanın, bugün 903 şubesi ile 20 binin ü.zerinde personeli bulunduğu belirtildi. Bankanın ayrıca 1982 yılında mevduat açısından Türk bankaları arasında ilk sırayı aldığı ve aktif sıralamasında da dünyanın en büyük 500 bankası arasında bulunduğu kaydedildi. Açıklamada, Iş Bankası'nın bankacılık hizmetlerinin yanısıra, endüstriyel yatırımlarla ülke ekonomisine önemli katkılarda bulunduğu belirtilerek, bankanın Federal Almanya'da temsilcilik ve büroları Kıbrıs, Frankfurt ve Londra'da şubeleri bulunduğu ifade edildi. Ote yandan, bankanın 59'uncu kuruluş yıldönümü nedeniyle, bankada bu yıl 30 hizmet yılını dolduran 14 çahşana madalya verildiği açıklandı. ISKUR'UN iflasının icvüzü İŞKUR olayı hileli iflastır diyen de var, Recep Gencer IŞKUR'u ele geçirmek istiyor diyen de... 15 Kasım 1981 günü hizmete açılan ve ulusal ekonomiye 500 bin ton sülfürik asit, 140 bin fon fosforik asit ve 100 bin kilovat saat enerji iireten bir kııruluşun kapısına neden kilit asıldı? KENAN MORTAN 3 temmuz 1983 gunü Turkiye'nin en büyük çok ortaklı kuruluşlanndan biri olan Bandırma'da kurulu İşkıır sulfürik ve fosforik asit tesisleri ııretinıini durduruyordu. Sonra olaylar hızlı bir ivme kazandı. 6 temmıı/ günu tstanbul 3. Ticaret Mahkemesi iki satırlık bir kararla, "İşkur A.Ş.'nin 6 (emmuz çarşamba günü saat 15.10'da iflasına karar verilmiştir" dedi... Ulusal eLonomiye yılda 500 !Boıçlular bir anda sermayebin tor sülfürkasit 140 bin ton ye katılıp ortak olacaktı. Tesisin fosforü asit ve 100 bin kilovat boylece yok pahasına bankafasaat en ji üreteıı bir kuruluşun da böjfJcce,kapı*ına kilit asıldı. Oysa, tesis ne büyük ıımutlarla açılmıştı. L5 kasım 1981 gunıı Turizm Bakanlığı Halk Oyuniarı Ekibi, kılıç kalkan gösterisi yaparken, Başbakan Bulend Ulusu'nun, "hayırlı olsun" dilekleriyle İşkur hizmete girmişti. Kuçük birikimlerin sonucu oluşan böyle bir kuruluş nasıl olurdu da iflasa sürüklenirdi? Sorunun yanıtını almak için Işkur'un isim babası Sayın Recep Gencer ile Bandırma'da Bağfaş Gübre Tesisleri'nde, Kapıdağ liıketici hıılitesiz cıkaıı ko/ıyanmadasına bakan makam jeksiyonu aldığı mağuzaya odasında görüşüyoruz. Gencer geri verip yenisini aldığımla şoyle diyordu: zarartı çıkan, perakemleci de"Olay sadece bizim değil, aşağil toptan a oluyormuş. ğı yukarı 300 büyük kuruluşun sorunudur. 1976 yılında makine Geçen halta bu koşcde. satm getirtmek için 30 milyon dolar aldığını/ gıda maddeleri bo/ıık ayni dış kredi almıştık. Dün giya da bayat çıkarsa. hemen albi hatırlıyorum. Dolar 16 lira\dığını/ yere geri goturup ta/esiydı. Yani tüm borcumuz 69 mille değiştirmeni/i önermi;.tik. Bu yon liraydı. Dolar; bugün 242 liyazı ü/erinc bizi arayan bir konra borcumuzsa 7 milyar lira. felsiyoncıı, sadece bo/uk uıtla Borç ödeme tarihı bittiğindc, nıımaddelerin/ndeğil, bo/ıık çıkan günkü enflasyon oranında bile giyecck maJdelcriniıı ele geri goborç 13 milyar lira olacak. Batürulerek yenisiyle değıştirilmcna böyle bir yükün altından kalsi konusuna değinmonıı/i istedi. kacak kadar kârlılık sağlayabilecek bir tek kuruluş gösterin Adının açıklanmasını ısteıııeTürkiye'de?" yen bir konfeksiyon nıağa/ası Masasında 56 kalcm sinir ilasahibi, "Tüketiciler hiç lereddüt cı dikkatimi eckiyor. etmeden aldıkları malı geri göNEDF.N İFLAS tiırsünler. Bu arada onlara küBu kuıuluş iflas ile çözüme çük bir sır da vereyim. Sanmaulaşabilir mi? İsterseniz önce sınlar ki dükkâna iadc ettikleri birkaç ay geriye, 30 mart 1983 bozuk malların /ararını dükkân tarihinde yapılan İşkur Genel sahibi çvkiyor. Biz dc aldığımız Kurulu'na gidelim. malı loptanci) a j a da iirelici firOrtaklar kalabalığının onıınmaya geri göndi'riri/. Yani bizim de İşkur A.Ş.'nin Genel Kurulu bu isle /•ırarınıı/ hiç yoktıır. yapıhyor. İdare Meclisi raporuOnun için tüketiciler hiç çekinnu okuyan Sosyal İşler Müdürü mesinler ve mırın kırın rden dükkân sahibine malı değiştirVedat Akman sıra, "finans dııfıi için ısrar etsinler." diyor. rumuna" gelince, biraz duraksadı. Acı olanı zor da olsa "telaffuz" edecekti. Eski bir edebiya! Tuketicinın bo/ıık mal satın öğretmeni olan Akman o satıralmasına gonlu ra/ı olmayan bu ları tane tane okudu. dııkkân sahibinden oğrendiğimi"Evet, bugün tesisler yeniden /c gOre kendileri, bo/ıık diye ia kurulsa bu paralarla kurulmaz, de cdilcn malların ttımunu, iş doğrudur. Fakai mevcut ve heryaptıkları toptancı ya da üretici giin artan borç yüküyle de tesisfirmalara geri yollayarak hesaptan düşııyorlarnıış. Ö/ellikle ler çalıştırılıp siz sayın ortaklamarka imajıııı korumak istcycn ra bir kâr (temettii) verme imkâııretici firınalar, hiç tereddııtsıı/ nı yoktur. Bir ço/iirn bulıınamatum delolıı malları geri alıvorlarması halinde, değerli görüşlcrimış. Üstelik örneğin perakende nizin ışığı altında ne ya/ık ki, şirolarak 2(XK) liraya saim aldığıketin tasfiye kararı alınması genıi/ bif malın toptancıya girişi rekecektir." I(XK) lira dolaylarında olduğu Bu satırlar tartışmaya yol açiçin, toptancı bu konuda bizim tı kuşkusuz. Ama bu çö/ümsıı/.tahmin eîtiğimi/ olçııde /arar da lük ortamında bile, Işkıır'un etmiyormuş. kardeşi Bağfaş yonetimi, bir öneri getirdi. fşkur'un nominal Dükkân sahibine yönelttiğideğerin altına düşen hissesi, l'e mi/ sorular sonııcunda daha 1.5'luk bir değerlendirmeylc; başka ipuçları da aldık. Örneğin 1982 ytlı kârlılığı yüzde 60 olan o/ellikle bir yıkanışta rcnkleri birbirine vııran mallar ile yine Bağfaş hisseleriyle değiştirebilebıriki yıkanışta salata gibi esnccekti. Bu öneri Genel Kurul'un ycn ya da bııyuk olçiıde kısnlaıı kabulunü gordıi ve Genel Kunıl, malları zaman yitirnıeden aldıYönetim Kuruluna "tasfiyeye" ğını/ yere gotıırnıeni/dc t'a\da karar veınıesi için >ciki •.. J...' varmış. Bu arada dııkkân sahıpGEÇERSİZ ÇÖZİJMLER... lcrinin en kolaş yeri aldıklan Işkur'da yüzde 25 paya sahip mal. ellerınıleki yeni nuıllaı, yani olan Vakıflar Bankası'mn Yöneo se/omın mallanyniış. Çıınkıi tim Kıırulu'ndaki üyesi bir karvenı rııallaı ı toptancıva yeri goıışı öneri geliştirdi: "şirket serma> clerdıklerinde toptancı da avııı yesini 10 milyar liraya çıkarsın I maldan daha pek çoğu bulundııİ ve kurlulsun." Kısa donemde küçük ortaklardan böylesi bir para toplanmayacağına gore, formıil pratikte şoyle işleyecekti: İşkur, yeniden Değerleme Yasası uyarınca sermayesini 400 milyon Jiradan 4 milyar liraya çıkarabilecekti. Borçlara mahsubcn Denizcilik Bankası 4 milyar lira Kmlak Kredi Bankası ise, 2 milyar lira ile ortak, Vakıflar Bankası ise 800 nıilyon lira ile sermayeye katılacaktı. 10 milyar boylece toplanacaktı. Bu formulun iki temel sakıneası vardı: ra hediye edilebilmesf so/konusııydıı. 2Değırrlendirmc Yasası, yeni bir linansal katılım gctirmiyordu. Bir başka anlatınıla, artış fiklif (kayıtsal) olacaktı. Boylcsi bir artıs soylendiği gibi, banka krcdisi de yaratnıazclı! Ne \ar ki o güne dek ço/unı oncrmeyen en a/ından tum kap;ını^ duyurııl.ınna kıılak tıkanıı^ olan Maliye Bakanlığı. Ha/ine (icncl Sokrcteri Te\lik Altıııok iirncılığıyla Jşkıır Yönetim Kurulu uyesi Muzaffer Sağıy nıan'a, "İşkur sermayesini 10 milyar lira\a çıkarırsa kıırtıılıır" dedi. Ço/ümsu/ oneıiler oylece kaldı. (.'ııııku, alae;ıklılar kestirmedcn ço/ııme ıılaşmak istiyordu. Nisan ayında tmlak Kredi Bankası alacaklan için dııce "takip", sonra "ihtiyali lıaci/" kararı" cıkardı. Bu haber duyulduğunda, kuçük alacaklılar paniğe duştüler. Işkıır'un yan urunu taşıyan ve bundan oturu 16 milyon lira alacağı bulunan Başaklar Kol. Şti., İ>kur hakkında icra takibinc ceçti. Icra talcbi ustünc İstanbul 3. Ticaret Mahkemesi, 24 ha/iran tarihinde I>kur yonetimine bir >a/ı yazarak. " 7 gün içindc bu para\ı dcpo edin, aksi takıirde iflasını/a karar \ereci1ği/" dedi. Para bulunmadı. t n a/ından panik psikolojisinin daha da gelişcceği kestirilerek, para depo edilmedi. Bıınıın ustune yargı organı İşkur'un "odeme kabiliyetini yitirdiği" kararıyla 6 temmıı/ günü şirketin il'lasına karar \erdi. Maliye Bakanı, iflas kararı sonrası, "icra takibini yapan laşımacıyı mahkemeye \ereceğini" >bank Genel Müdürü Vecdi Aksoy (solda) İstanbul Valisi Ne\/a! ız'dan (sağda) ödül alırken. ] ışbank 1983 için 1 milyura yrıkın &rgi adeyıpcp&ini vaat ediyor îkonomi Servisi 1982 yıa 276 milyon lira kurumlar ;isi ödeyerek ITÖ tarafından llendirilen Türk Dış Ticaret kası, 1983 yılı için 1 milyara n vergi ödeme vaadinde buyor. 1982 yıiında en fazla ımlar vergisi ödeyenler sıratsında 38'inci sırada yer alan Dışbânk, Türkiye'de 49 banka içinde en fazla vergi ödeyen 5. banka durumunda. Dışbank yetkilileri, bu yılın ilk 6 ayında bankanın 1 milyar 153 milyon lira kâr ettiğini hatırlatarak, 1983 yılında ödeyecekleri kurumlar vergisinin 1 milyar liraya yaklaşacağını söylediler. p EV EKONOMİSİ HAZIRLAYAN MKH \L TAMKK mkaların kendilerini yasaya durma takvimi belirlendi NKARA (ANKA) Banrın, Bankalar Yasası değikleriyle getirilen yeni düze;ndilerini uydurmalarıyla ilakvimleri belirlendi. Bu koıki Maliye Bakanlığı tebliği li Gazete'nin "mükerrer" ında yayınlandı. ıliye Bakanlığı'nın tebliğine göre, bankalar merkez şube sayılarını bire indirecekler. Bu konudaki işlemler 22 ekim 1983 tarihine kadar tamamlanmış olacak. Bankalarca yerine getirilecek ikinci yükümlülük ise, hisse senedi tevdi yükümlülüğünü içeriyor. Bir magaza sahibi kalitesiz konfeksiyonu yenisiyle değiştirmenin yollarını arıyor ğu için, toptancı malı derlıal geri alıyorımiş (\'c dııkkân sahibiııiıı itadcsine gore bu delolıı malı çoğu kc/ Anadolu'daıı mal iste>en >a da Istanbııl'dan bııyuk parıi iste\en nıarket >a da diıkkânlar için lıa/ırladıkları kolilerın içine ko\u\eri\orlarmış). Buna karşılık eğer bo/uk çıktığı için deği>tirmek isiediğiııi/ mal o se/oııun değil de, geçmiş vıllaıcian kalmaysa, işini/ /orla•jivormıış. Gcrçi geçnıiş se/onlardan kalma malları dııkkân sahi açıklarken, alacaklılardan Emlak Kredi Bankası'nın Genel Müdurü Sayın Cemal Kulu, "bu bir hileli iflastır. Az bir parayla yangından mal kaçırılmasına izin vermeyeceğiz" dedi. Bazı İZMİR, (Cumhurhct Kge Büortaklar ise, "bu Recep Gencer'in ovıınıı. Gencer, iflas kararı ile rosu) Dış krediler kur farkı az bir paraya İşkur'u Bagfaş fonu kurulması Egeli sanayiciaracılığıyla ele geçirmek istiyor" lerce olumlu karşılandı. Önceki dediler. gun olağan aylık meclis toplanButiın bunlar için İşkur Genel tısı yapılan Ege Bölgcsi Sanayi Mudıır Vekili Erdoğan Erkut Odası'nda sanayiciler konuya "Olayın mali yönü bir yana ben ilişkin görüşlerini dile getirdiler. yönefici olarak şunu kcsinlikle EBSO Yönetim Kurulu Başkanı söyleyebilirim ki, bu koşııllarda Ersin Faralyalı ".sıkıntıların jabir hafta daha üretim yapacak kın gelecekte asılması mümkün ne hammaddemiz, ne de işçimi değildir."derken sanayici Teoze ödeyecek paramız vardı" di man Baygan "24 Ocak kararları 1981 yılı sonunda bitmiştir. yordu. Tamamı değişmelidir." şeklinde YARIN: Kur farkları s<> konuştu. rııını \ Faralyalı kur farkları konıısunda yeni bir sistem getirilmesi için daha önce de önerilerde bulunduğunu anımsatarak dış krediler kur farkı fonunun kurulmasını olumlu karşıladığını belirtti. ihracat ve yatırımlar kredileri konusunda sıkıntının varolduğunun herkesce bilindiğine işaret eden Ersin farahalt "Sıkıntı mevcuttur. Ancak yakın gelecekte asılması mümkün değildir." dedi. yakın dönemde asılması mtimkün değiJ onim şirketlerin kuruluş »mleri basitleştiriliyor KARA (ANKA) Anoırketlerin kuruluşu ve serartışına ilişkin işlemler bairiliyor. ıret Bakanlığı'nca çalışmardürülen yeni düzenlemeyle, şirketlerin kuruluşu ve sermaye artışı sırasında geçen sürenin en az 15 gün kısaltılması sağlanacak. Yeni düzenlemenin önümüzdeki günlerde Resmi Gazete'de yaymlanarak yürürlüğe girmesi bekleniyor. bi de elden çıkarmak istediği için bu malların fiyatları nisbeten ucuz oluyormıış, ama o malın ne toptancıda ne dc ureticide serisi bulunmadığı için değiştirilmcii problem olııyormuş. Toptancı \e ııretici firma, " O mal geçmiş yılların malı, yeni mi alındı, kullanıla kullanıla mı bu hale geldi biz ne bilelim?" diyerek mağa/a sahibinden malı geri almaya ydiı çiziyormuş. Perakendeci dükkân sahibi de toptancının bu tutıınıunu onceden bildiğinden bozuk malı geri getiren tüketiciye pek güler yüz gostermiyormuş. Bu dıırumda bizden size öneri, sadece bo/ıık ya da bayat gıda maddelcrini değil, kalitesiz giyeeekleri de satın aldığını? yere geri gotürüp dükkân sahibini malı değiştirmeye zorlamanız. Tezgâhtar bu konuda yetkili olnıadığını belirtiyorsa, yetkililere ulaşmayı denemeniz. Biz tiiketici olarak haklı olduğumuz durumlarda mücadelenin peşini bırakmadığımız sürece, hiç kuşku yok ki bozuk ve kalitesiz mallarda giderek daha az zarara uğrarı/. Yani halk arasındaki deyimiyle daha az "ka/ıklanınz". BM Kalknıma Programı liaşham Ankara'daki temaslanm tamamladı AVKARA (Cumhuriyet Bürosıı) BM Kalkınma Programı Başkanı Bradford Morse Ankara'daki temaslarını tamamladı. Morse, dün Cıımhtırbaşkanı Kenan Evren. Başbakan Bulend L'lıısıı ve Maliye Bakanı Adnan Baser Kafaoğlu tarafından kabul edildi. BM Kalkınma Programının Ankara'daki projelerinden bazılarını gezerek incclemelerde bulundu. Morse'un bugün İstanbula geçmesi bekleniyor. >VIZ KURLARI •n 0 Doları stralya Doları sturya Şilini Alman Markı ika Frangı imarka Kronu \sız Frangı anda Florini : Kronu re Frangı iyan Lireti >>on Yeni ıda Doları •yt Dinarı eç Kronu n 'abistan Riyali Döviz Ahf 237,30 209.87 12,74 89,35 4,45 24,79 29,68 79,71 30,23 109,95 14,97 97,15 192,88 812,80 31,87 357,61 68,20 Döviz Satii 242,05 214.07 12,99 91,14 4,53 25,29 30,27 81,31 30,83 112,15 15,27 99.10 196,74 829,06 32,51 364,76 69,56 Efektif Alış 237,30 199,37 12,74 89,35 4,22 24,79 29,68 79,71 30,23 109,95 14,22 92.30 183,24 772,16 30,28 357,61 64,79 Efektif Satış 244,42 216,16 13,12 92,03 4,58 25,53 30,57 82,10 31,14 113,25 15,42 100,07 198,67 837,18 32,83 368,34 70,25 Libya Petrol Bakanı Mağhour IstanbuPa geldi İSTANBUL (a.a.) Libya Petrol Bakanı Kemal El Hassaa Mağhour Enerji se Tabii Kaynaklar Bakanı Fahir İlkel'in konuğu olarak dün saat 17.15'de uçakla Istanbul'a geldi. Mağhour Yeşilköy Havaalanında yaptığı açıklamada göriişme konulan ile ilgili olarak şunlan söyledi. "İki kardeş ülke arasında görüşeceğimi/ ilk konıı petrol alışverişi olacaktır. Bu arada eski petrol bağlanlılarını gnzden geçireceğiz, yeni bağlanlılar yapacağız." Söziimüz taksîve hinnıc ahsluınlığı olmayrtnlam. Taksimetreli otomobillerle yolculuk yan yarıya ucuz Dtımkla dolnnış bekleu'iı dörl ki.şi amlitrııula aıılaşarak gideceklcri yere taksimetreli laksi>le dolımıs t'i>atına ulasabilirler. Kişı, keıiılı \<iş,nıı aiışkiHilık laıının tlışıııdakı gclişi'iclcrdcn ba/eıı tıımtı\lc hahcisi/ kalır. Onıeğııı Kıanhıır.i (eıvıhli otobus \olıı mıı yapılmış, dolrnııs duraklarımı değişmiş... \ltıııda o/el arahası olan bunlaıı ga/etelerdcn okur, hatta lıer gün tercihli yolıın >anı başmdun arabası\la da geçer... Ama ka/iiuı arabası tanıire gıtse ya da her hangi bir nedenle 510 gün > •> \:t da oşc dos:.\ >"• ' dolnıııs \e o.ı>hı.':lc gitmesi gerekse sııdaı. i!i.;m; üalığa donııverir. Ncıeclen hincccğini, nerecle nv.veğiıii • : ' L I gıı/eıgâhı i/L;.^«.v(,ıiı. vu^nır. Bııgıhılerdo iMaııhnl'da laksi uerctleri konıısunda bıı.Mik yeııilikicı i.ıı. Taksive biıune alışkanlıklaıı hiç olmjıyaıı yj da öoÇ'iını olıım, dıığuıı MIIIIICI gibi çok o/el gunlerin dışında aile bıııçesinden takshe biıımek için para a\ırahilecek maddi gücü olmayanlar için değinmekte >arar gordük. İstanbııl'da laksinıetıe kııllamlmasına geçişin ilk aşanuiM olarak plakalan A ile başla\an taksilerin bir bolıınıııne taksimetre takılmış bulunuyor. Taksimetrelı taksıierlo biı \erden biı yere gidi^, ise. taksımetresi/lere oranla neredcvse yan \arıya daha ı.'cıı/ olııvor. i ehımı/Jc taksıu* fınecek paı.ı \oksa. bu koiHivıı hilmckte ne yaıaı ^ar dıycbıİiı.sini/ belki. Ama taksimetreli taksilerin ucuz oldıığunu bilmek, acil durumlarda da taksimetreli taksi aramaııı/ı, ya da durumunuz çok acil olmasa da taksiyle bir yerdeıı bir yere ıılaşmanın maliyetinin, başka arcıclaıla ulaşmaktan daha pahalı olmadığ; sonııcuna v;ırmam/ı «ağlayabilir (Örneğin durakta dolnıuş bekleyen dört kişi, aralannda anlaşarak bir yerclcn bir yere taksimetreli taksiyle dolmuş fiyatına ulaşabiliılcr.) Bu arada ışıKlı uıksi levhası taktırmış, ancak henü/ tnksimette taktırmamış taksilerin dolmuş duraklarından 5 yerine 4 kişi J\p, 5 kişiden alacaklan toplam J.ilmıis parasını 4 kişiden aldıkları. \.ini dolmuş iıc/etlennedola.<lı /:ım >apııkları hatırlanacak ohırs.'i. îak^imetreli taksilerle ulaşımın, "laksidolmıış"larlu " / a m " l ı ıılaşıtmiar. daha ucu/a geldiğı bile so\lenebilir. >RAZ KURLAR / ABD DO1.AKI A vusturya Şilini B, Alman Markı Belçika Frangı Danimarka Kronu Fransız Frangı Hollanda Florini al. Doları 'yt Dinarı 1 Sterlin 7.8498 2.1582 1585.17 244.26 7.4458 3.4794 0.8844 3.4252 1.5070 hveç Kronu tsviçre Frangı ttalyan Lireti Japon Yeni ISorveç Kronu S.Arablstan Riyali ABD DOL \RI ABD DOL 1R1 ABD DOL ARI Kuveyt he\vti maddesi almak için İzmir (Cumhııriycl Kge Bürosu) Kuveyt heyetinin gıda maddeleri almak için 2830 ağustos tarihleri arasında İzmir'e gelerek girişimlerde bulunacağı açıklandı. Ege Bölgesi Sanayi Odası'ndan verilen bilgiye göre 10 kişiden oluşan Kuveyt heyeti, Tüketici Kooperatineri Birliği Başkanı Ali Saiem Abu Hadıda başkanlığında süt tozu, siit, konı saıure süt, sodalı maden suyu, • kunserve turşu, sirke, mı«ır | yağı, bisküvjlcr, zcytin, sabun t(vn, haşar.ıt oldürüciileri, plası (ik torbaîar gibi maddelerin alımı 1 konusunda görüşmelerde bultıı nacaklar. N GÜMÜŞ FÎYATLARI •et tilezik ilı 27.800 26.500 3.765 3.430 92 28.MHI 27.500 3.775 3.540 94