Katalog

dan ben zengın ülkelerde buyük bir aller lı yaratmıştır Zengın ülkelere kaçınlan ta nh kultür ve sanat yapıtlannın geri ve rılmesi hıç de büyük müzelenn boşaltıl ması anlamına gelmez Evet. büyük müze lerde kendı kulturel varhklannı icoruyama yacak durumda kalmış olan ülkelerden Kaçınlan yagma edılen yapıtlar sergilenir Ama, konu yalnız bu degıldır kı Özel kol leksıyonculann galenlen ve büyük müzelenn depolan kaçınlmış, çalınmış yapıtlar la tıklım tıklım doludur Bırçok tanhsel anıtlann parçaları da sökülüp yabancı ül kelere kaçınlmıştır Bu yapıtlan eski yerlenne Uoymak ve kendı ülkelenne gerı ver mek gerekmez mı? Varhklannı ellennden kaçıran kaptıran ulkeler ıçm bu doğal bir hak değıl mıdır? Bu yapıtlan ellennde bulunduran zcn gin ülkelenn sozculen şöyle derler «Bunlar bir zamanlar satın ahnmış ve o ülkelenn ıznıyle Batı muzelenne taşınmıştır ö r neğın ünlu Venus heykelını 1820 yılında tstanbul da bulunan Fransız Büyükelçisı yasal yollarla Fransa'ya yollamıştır Parthenon tapınagt fnzınm Londra va taşınma sına yıne Osmanh hükümctı ızın vermiştır Bu. o zamankı İngılız Büyükelçisı Lord Elgin ın başansıdır Bergama anıtı da yıne Osmanlılann ıznıyle Berhn'e götürülmüştur Asur ve Sümer seramıklen Aztek ve lnka heykelcıklen bakımlı Batı muze lenne taşınmasaydı belki de yok oîacak lardı Batılılar bu yapıtlara evrensellık kazandırmışlardır Bunlar artık evrensel uy garlığm bırer parçasıdır Bu yapıtlar ken dı ülkelenne göndenlecek olursa sanat ve kültur tanhı çok şey yıtlrnuş olur Bunlar çevre kırlenmesıyle yok olabılırler Fa lan fılan. Bu tur konuşmalann nasıl bir uyku ılacı oldugu anlaşılmıştır artık Ama, zen gın ülkelenn etkısmde olan bütün iletişım araçlan bu görüşlen savunurlar Bileıı bil tneyen bu yagmacıhğın savunuımasına âlet olur Eskı sömurgecı ulkeler geri kalmış ülkelenn tanh, kültür ve sanat yapıt lannj yüz yıllar boyu kendı ülkelenne taşımışlardır Yalnız Dıcle kıyisindakı eskı Asur krallığınm başkentı Nınova'dan Lond ra'ya kaçınlan tabletlenn sayısı 20 binin üstündedır İngıhzler 1897'de Batı Afnka kıyısındakı Nııerya kenti Benıne girdıkle Varlıklann OidukJan Utureldüzenledı BuAıt uluslararası uıuelere ıadesı konulu bir toplantı sorun tam beş yıl IVUİİIU" VC cauaııa ı Yüz yıllar boyu zengin ülkelere kaçınlan kültürel ve tarihsel yapıt. lann geri verilmesi, British MuseumTa Louvres müzesinin dağıtıL ması demek değildir. Amaç ikili anlaşmalarla bu yapıtlann ve kaçak mallann dönüşünü sağlamak. yağmacıhğı önlemektir . açmış ve lunaıusuuı nunuki K U M U ı«cU<«> Mercoun Parthenonun gen venlmeslnı ıstemiştı Bu da bardağı taşıran damla oldu Kim Haklı Batı muzelenndekı varlıklann oralar da kalmasını savunanlar bır bakıma haklıdır elbette Bu yapıtlar tum msanlığın ma lıdır Ama, bu yapıtlan yaratan ülkelenn kendı varlıklan uzerlennde hıç haklan yok mudur? Bu kaçınlan yapıtlar belkı de o ülkelenn sanat ve kultür tanhlennın en güzel örneklendır O ulkeler bunian ken dı müzelerinde değerlendırerek lcuşaklara tanıtmak istemezler mı' Uluslarası Yenı Ekonomık Düzenın ve Yenı Evensel Habercılık ve iletişım Düzsnının yanı sıra bır de Uluslararası »Yenı Kültür Düzeni» kavramı ortaya atılmıştır Bu kavram yeıu bır kulturel demokrasıye dayanır Yapıtlann gen vunlmesı de bu yenı duzenın gereğıdır Uçüncü Dunya'nın sozcülen ^ımdi şöyle dıyorlar «Ya Fran sanın ve Ingıltere'nın, en unlu tanh, sanat ve kültur yapıtlan Afnka müzelerinde ol«aydı ya Eyfel Kulcsını Vıctnamhlar Saygona kaçırsalardı Fransular bunlan gen ıstemeyecekler miydr>» Hıfzı TOPUZ n zaman Afrikahları cezalandıı mak ıçın burada bulunan 500 parça maskeyı fıldışı ve bronzdan heykeli Londra'ya götürmüşlerdır Bu yağma değıl mıdır' Nıjeryahlar bagımsızlığa kavuştuktan sonra Londra'da bir açık arttınnada satılan kenda yapıtlann dan yalnız üçünü gen alabılmek içın 560 bm Ingıllz lırası yanı 170 milyon Türk lırası ödemek zorunda kalmışlardır Uçuncü Dünya ülkelenn yapıtlannı ka çıran kişıler arasında Ernest Fenan ve And re Malraux gibi ünlü klmseler de vardır Malraux Kamboçya'da Angkor kalıntılann. dan topladığı bir ton agırhğında yapıtı Fran saya kaçırmıştır Üçuncü Dünya'nın zen gınhklerinı ve tanh hazinelenni Batı'ya kaçıran ınsanlar bunlardan çeşltli çıkarlar saglamışlardır Bu kişilerin en suçsuzu bel kı de Pariste bir sokaga ve bir sinemaya adı verilen Champolllon dur tlk kez Mısır hiyerogliflenni okuyan Champollıon Mısır dakı kazılann aık\ bir denetım ahında tu tubnası ve yapıtlann dışanya kaçınlma ması için Validen önlem almasını ıstemış tir Ama, Champollion bu hızmetlenne kar şıhk Mısır'dan, Fransa'ya ufak bir anı götürmüştü. Paris'te Concorde alanında bu lunan dikilıtaş lste bu ufak Mısır arusıdır1 Napolyon 1798'de Mısır'a glrdigl za man yanında bulunan bilım adamlan. tarihçiler ve arkeologlar derhal oradaki kalıntılara, mezarlara ve tapmaklara el atarak bunlann bir bölümunü Fran&a'ya taşımışlar, bir bölümunü de Kahire deki Doğu Enstitüsüne yerleştirmışlerdır Napolyon' dan sonra Mısır'a giren lngılizler de enstitüdeki bütün yapıtlan Londra'ya götür müşlerdlr Napolyon'un 1815 Waterloo yenılgi sinden sonra toplanan Vıyana Kongresi'n de komşu ülkelerden kaçınlan bütün tanh ve sanat yapıtlannın geri verilmesi kararlastınlmıştır Demek kl. bu tur yapıtlann gen verilmesi yenı bir şey değıldir Yenı olan şey bu yapıtlann Üçuncü Dünya ul kelenne gen venlmesidir Batı da kıyame tı kopartan ışte bu olmuştur UNESCO Müzeleri Boşaltmak mı Istiyor? Yapıtlann gen venlmesı işıni ilk kez 1970 de Bırleşmiş Mılletler'de almış ve bu nunla UNESCO yu gorevlendırnüştir UNESCO Genel Müdürü Amadou Muhtar M'Bovv 7 Haziran 1978de bir bildlri yayın layarak gen verme kampanyasını başlat mış, bunun üzerine de zengın ulkeler •UNESCO müzelenmızı boşaltmak ıstiyor» dıye yaygarayı basmıslardır Oysa yapıtla nn gen venlmesının bir biçıml, bir yöntemı vardır Yapıtlannı gen Isteyen ülke bunian koruyabılecek olanaklara sahıp ol duöunu kanıtlaınak zorundadır Bu herşey den önce ıkili bır an.las.maya dayanır An cak taraflar anlaşamazlarsa uluslararası bır anlasmazlık ortaya çıkar Bu tasan ortaya atıldıgından beri bazı ül keler anlaşma yoluyla bir takım yapıt lan gen vermişlerdlr Bunun sayısıy ör neği vardır Ama ne var kı, yapıtlann gen venlmesi )çln yapılan girişimler her zaman başanyla sonuçlanmamaktadır Arkeolojı Müzesı Müdürü Nuşin Asgari ve Prof Ufuk Esin tstanbuldakl son toplantıda bunun çeşıtlı örneklerini verdller UNESCO Mılb Komısyonu Başkanı Prof Suat Sınanoğlu da bızden kaçınlan ve ikili görüşmelerle geri alınamayan yapıtlann dışanda satışının durdurulması içîn UNESCO'nun yardımını Istedi Yazımı bıtırirken ıki olayı anlatmak ıstıyorum, biri şu. Geçen hazıranda Pans' te Ulusal Kütüphanede bir «hırsızlık» olayı oldu. Meksıkalı genç bır avukat kütüphaneden Azteklerden kalma bır yıldız falı takvimlnı ahp Mekslka'ya kaçırdı Işe polıs ve savcılık el koydu Avukatı Meksıka da tutukladılar Ama avukat bu takvımı Meksika'da Cancun muzesine bıraktıktan sonra, «Ben kendı ülkemden çalınan bir şeyi Meksıka'ya geri getırdım, suçsuzum» demlşti Avukat cezaevınden çıkartıldı ama, bildigım kadanyla takvim Fransa ya hala gen verilmedı lkınci olay da şu Torlno'da 1975 yılında açık arttınna lle lnka yapıtlan satıhyormuş Ekvator Başkonsolosu Adlıye'ye basvurarak satışın durdurulmasını Istemış Yedi yıl suren duruşma sonunda lnka UNESCO bu işlerin yürütülmeBİ için yapıtlan, koleksiyoncunun elinden alındı Lübnanh şair ve yazar Salah Steüe'nın ve Ekvatora geri verildl başkanlığında bir komite oluşturmuştu İs Ülkelerin kendi kültür varuklanna, ta te bu komite Istanbul'da üçüncü toplantı rih ve sanat yapıtlanna sahip çıkmalan sını yapü. bakımından bunlar çok ilgtnç örnekler ve Geçen yıl Meksika'da toplanan fcvren geuşmeler degil mi? İngilizce Türkçe Aylık Dergi, tki Olay ELUARD'IN Ş11RDÜNYASI TÜRKÇEDE SHAKESPEARE ULUSLARARASI SEND1KACILIKTA GELtŞMELER 30.SAYISINDA Abone. Yıllık 1000. altı aylık 700 TL. Adres: Emek Uhanı (Gökuelen» Kat: 10 Yenişehir'Ankara Posla CekiNo: 125261 İMZA GÜNÜ NADİR NADİ Ben Atatürkçü Değilim. Olur Şey Değll, Perde Aralığından. Uyarılar adlı yapıtlannı bugün saat 16 00 19 00 arasında Evrensel Kıtabevı Sanat Galensinde okurlanna ınızalayacaktır Mlthatpaşa Cad No 24 ANKAKA Tel 18 65 19 CVCT OKTAY AKBAL Necip Fazıl Sayı 17 Haziran 1983 250 TL. EN6LIS BJZIM KARTAL 2. ASLIYE HUKUK H.\KtMLİGtNDEN tLAN 1981/485 Karayollan Genel Mildürlutü Tarafından Kurt ümu mi NakJıyat ve Mustafa Duran aleyhıne açılan Tazmınat davasında Davah Mustafa Duran'a Islritler Cad Su GUzeli sok no 5 Ank&ra adreslne tebllgat yapılamadıgı ve Zabıtacada adresi tesbıt edilemedıgınden dava dılekçesı ve duruşma gunil üanen tebliğ edlldığınden, Gıyap karanmnda üanen tebkğıne karar venlmış olmakla. Duruşma gunU olan 30 6 1983 giinu saat 10^0'de duruşmaya gelmedığı veya kendını tcanunı bır vekılle tem sll ettirmedıgı takdırde duruşmanın gyabında bakıl?cagı gıyap kararı yerine kaim olmak Urcre ılanen teblig olunur 12 5 1983 (Basın. 18941) 1981/485 «Ver cuceye onnn olsan şalrlik Şimdi gözum büyuk sanatkarlıkta» Böyle dedi. sonra şliri bıraktı1 Belkl de sllr onu bırakınıştı «Büyük Sanatkâr»hk yolunda yürüyecekti Ama neydt bu «Büyuk SanatkârUk?» Sonraki yıllarda kendisine cŞairliğiniz oimasa sızinle kcnuşmak bıle gereksizdir» dedığlmde, oradakllere doner cOktay benı en küçük yanunla sever» derdi Gizlıden glzliye bir sevlnç duygusuyla Şalrlik cücelere bırakılmayacak onemll bir jğraştı. bunu küçümseyen kimse bir daha şilrle llişkt kuramazdı elbet Kuramadı da . Son güzel şiirı «Senfonl» oldu, sonra adını «Çlle»jre çevırdıği o uzun yapıt Eski esvablanm tntun elhnden Aynalar söyleyln bana ben klmlm?» dıye kendine. çevresine seslendlğl silt Ardından politika bataklıgına daldı, bir daha la ordan çıkamadı Şılrde, oyküde, oyun alanında bellrll bir düzeye jlaşmıştı. Ama yetmedl ona bunlar politikada bir çığır açmak, <6nder» olmak istedl Ona 'Murşit' dediler, daha sonra da Super Murşit' diye adlandırdılar Donüm noktası 1940 ların ilk yılları oldu Kırk yıl geçtl ardından Boşa geçen upuzun bir zaman' Şilrde de, dUzyazıda da eski dUzeyinl bulamadı, bir daha gerçek anlamda 'şiir' yazamadı Bambaşka çevrelerin ınsanı oldu Eskiden beğenmedigl, hor ladığı, aşağıladığı gorüşlerin kişilenyle içll dıslı oldu Onlann yamnda, klml zaman başında yer aldı Son soluğunu da. tutucu. AtatUrk düşmanı. uygarhga çağdaşlığa ters düşenlerln sariannda verdı Acı bır yazgı acı bir sonuç1 Yazınımızın <iyl» bır şairıydi Gençliğinde yazdığı şllrler bugün de yaşıyor yarın da yaşayacak Bir şalrl olümsüz kılmak İçin on güzel şiir yeter Necıp Fazıl da, Otel Odaları" "Geçen Dakikalarım*, •Kaldırımlar" Takvımdeki Denız glbl şürleriyle yazın tarihlnde yer alacaktır, pek çok dlzesl dlllerden düşmeyecektir «Genç şaır Necip Fazıl>ın 1930'larda yayınladığı şurler Türk yazınının onemil urünler.n den sayılacaktır «Bir merhamettir yanan daracık odalann Isll lambalannda isli lambalarında Grlip geçen her yuzden gizll bir akis kalmıs . Kuflü aynalarında, kuflu aynalannda Aglayın aşınasız sesslz can verenlere Otel odalannda otel odalannda» glbl dlzelerle kuşakların belleğinde yerleşmiş blr kişl elbette kl unutulamaz Ben Necip Fazıl'la 1942'de tanışmıstım Otuz yaşların sonlarında> dı 'Ağac' derglsl glbi yenl bir dergl çıkarmaya hazırlanıyordu O günlerln genç yazarlannı, şaırlerınl çevresinde toplamak lstıyordu «BabıâlU adlı anılannda bellrttiği gibı, eski kuşaktan umudunu kesmlşti. çağdaşlarmı da beğenmıyordu genç kuşaktan umutluydu Bu yüzden 1943te çıkan «Buyük Dojhı» adlı yazın ve sanat dergisinde bizlerl topladı Salt Faık Bedrı Rahmı Dağlarca özdemir Asaf, Zahir Güvemli Celâl Sılay. Fahri Erdinç ve daha başkaları ilk sajılarda Necip Fazıl'ın dergisinde goründüler Benim de ünümü yapan oykülenm bu dergıde çıktı dah<\ sonra kısa koşe >azılarım da Erenkoy'deydı evı ben de o 194345 yıllannda Caddebostanında oturuyordum Hemen her sabah her akşam beraberdık Evındekl toplantüara katılıyordum Peyaml Safa, Burhan Belge Celal Sılay Vecdi Bürün \b kişilerle birlikte özdemir Asaf'la beni Suadtye Gazinosuna gotürür yazında jenı bir atıhm yapmak konusunda tartışırdık Yaşca büyıiktü ama yazın sevgisıyle bizlerı eşıt gorürdü kendısıyle Ama çok sürmedı bu Dergi yavaş yavas. degıştı Bambaşka bır gorünüş bır ıçerık kazandı Atatürk devrımlerını yıkıp yok etmek ısteyenlerle ışbırlığıne kalkıştı Hatta onlann oncüsü oluu Bizlerı de etkılemeve çalıştı ama başaramadı 1945 guz ajlarında karşımudakı Büyük Dogu < \rkası 11 Sajfada) iLÂN KARTAL 3 ASLtYE HUKUK HAKIMLIĞI 1983/91 Esas Davacı Seçkm Alçınkaya vekılı Av Işılay Tözeren tarafından davah Ertul Alçınkaya aleyhıne açılan boşanma davasının yapılan duruşmalan sırasında. Tum aramalara ragmen davah Ertul Alçınkaya nın adresi meçhul oldugundan ılanen tebhgıne. mahkemece karar venldığınden karar gereğınce Ertul Alçınkaya'nm duruşma gunu olan 1 6 1933 tanh saat 11 30 da Kartal 3 Aslıye Hukuk Mahkemesı 1981/91 esas saylı dosyasına duruşmasında hazır bulunması bulunmadıgı takdırde gıyap karan teblığı edılecegı davetıye yenne kaım olmak uzere ılanen teblig olunur 30 5 1983 (Basın. 6083) l LÂ N ' USKUDAR ASLIYE 1 HUKUK HAKIMLİĞÎNDEN Dizgi Operatötieri Elektronık FotoDızgı Sıstemı ıçın, deneyımlı, (10 parmak serı daktılo yazabılen) dızgı operatorlerı aranmaktadır tlgılcnenlcrın çalışma gunlen saat 1417 arasında 6903 40 numaralı telefondan randevu almaları rıca olunur Cumhuriyet Yıllığı 12 Eylül 80 31 Aralık 82 841 günün olayları, haberleri, yorumları... Onemlı günlerın Cumhuriyet'lerının tıpkı basımları, 2 cılt 2000 hra Isteme adresi Turttocağı Cad 3941 Cagaloğlulstanbul Esas No B82/121 Davacı Mufıde Çıldır tarafından davah Meh met Çıldır aleyhıne ıkame olunan boşanma davasının yapılan duruşması sonunda Fevzı Çakmak Mahallesı 856 Sok No 12 Yeşılpınar/Kuçukkoy adresınde kendisine tebhgat ya pılamayan davah Mehmet Çıldır a ılanen da\etıye ve gıyap teblıgı yapılmış ve yapılan muhakeme so nunda Mahiemece venlen 12 5 1983 gun 982/121 Esas 983/284 karar sayılı hukumle taraflann bo şanmalanna ve davahmn M K nun 142 cı maddesı gereğmce bır yıl evlenmekten men'me karar venl mış olup ışbu ılanm gazetede neşn tanhınden tı baren kanunı sure ıçensınde davah Mehmet Çıldır tarafından temyız yoluna başvurulmadıgı takdırde hukmun ^esınleştınlecegı davah Mehmet Çüdır'a karar teblıgı yenne kaım olmak uzere ılanen tebhğ Cİunur 25 5 1983 (Basın 6066) ILAN USKÜDAH 1CRA TETKIK MERCII HAK1MLIGINDEN ÎL.\N BEYOGLU l'NCa SITLH HLKLK HAKİMLİCINDEN 983 324 Beyoğlu, Ayazpaşa Mah cılt 5 salufe ı, kutuk 2 de kayıtlı Emme Nuzhet Ozer hastalıgı nedenıyle mahkememızce hacır altına alınmı> ve kendisine jegenı M Do^an Ozer v<ısı tayın edıl mıştır Keyfrvet ılan olunur 25 5 19«3 ıBasın 6iı95t tLAN BAKIRKÖY 3 StLH HUKUK M V11KEMESİNDEN Esas No 1983 212 Karar No 1983 601 Bu ^a Golyazı koyu 141 kutuk sırasında nufusa ka yıtlı îsmaıl ve Hatıce oğlu 1938 D lu SAMt BIROL GULERLER ın hacr altına alınarak Istanbul Kadıkoy Caferağa 3194 kutuk sıra sında nulusa kayıth Hasan kızı 1331 D lu annesı HA TICE SARAN m M K nun 369 maddesı gereğınce i e layetı altına konulmasına 24 5 1S83 tanhınde karar ve rılmıştır İL.4N B.AKIRKÖY 3 SULH HIKUK MAHKEMEStNDEN Esas No 1983 171 Karar No 1983 602 Sıvas merkez Tutmaç kovu 37 kutük sırasında nulusa kayıtlı Osman ve Zekıje oğlu 1966 D'lu YÜKSEL ARIÇ m kuçuklu £u sebebıyle hatr altına alı narak ajtıı yerde nufusa kayıtlı 1952 D lu ağabeysı V\HIP ARIÇ ın vesa>etı al tma konulmasına 24 5 1983 tarıhmde karar verılmıştır ı Basın 6085 > ILAN KADIKOY IK1NCİ SULH HLKIK HAKtMLlGlNDEN Savı 1983 T9 Vesa>et Kadıkoy Koşuyolu Cılt 014 04 sayfa 68 kutuk 446' da nufusa kayıtlı Hasan Tahsın kızı 1332 doğumlu ISMET URGUPLU'nUn ra natsulığı nedenıyle hacrıne \e kendisine oglu NURİ MUSTAFA URGUPLU'nun vası tavımne karar venlmış tır Kevfı>et ılan olunur 28 4 ı983 (Basın 6079) Sayı 982/788 Davacı Medıha Ozaksoy tarafından Inonu Caddesı Damsız apt K 4 No 12 Edırne adresınde ıkamet ettıgı bıldırılen davah Sebahattm Yılmaz aleyhıne açılan Istıhkak davasında, Davah adına çıkanlan teblıgatın bıla teblig ıade edılmış ohnası nedenıyle zabıtaca yaptınlan tahkı kattan da adresının meçhul oldugu anlaşıldıgından ılanen tebhgat yapılmasına karar venlmışür Karar gtregınce yukandakı adreste bulundugu bıldınlen da» alı Sebahattın Yılmaz m duruşmanın bııakıldıgı 23 6 1983 gunu saat 10 30 da duruşmaya gelmedığı veya kendısını bır vekılle temsıl ettirmedıgı takdırde HUMK nun 509 ve 510 maddelen ge regınce gıyabında karar venlecegı, duruşma gunu ve ddvj. dılekçesı >enne îıaım olmak uzere teblıgı ılan olunur 315 1983 (Baiin 6062)