Katalog

26 MAYIS 1983 EKONOMİ Cumhııriyet 9 EKONOMİDE GÜNÜN AYNASI Ekonoml Servte] AET Pamuk İpliği ve Ham Bez Üreticüeri Birligi Eurocotton'. un Turk pamuk ipligl ihraca tına karşı yenl bir kısıtlama girişimine geçmek niyetinde oldugu açıklandı. Bu eğilimin anlasılması üzerine bir açıklama yapan îktisadi Kalkınma Vakfı veni bir oldu • bitti ile karşılaşmamak için Türk tarafuıın çok uyanık ol ması gerektigini vurguladı. îktisadi Kalkınma Vakfı'nın T. Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyoru Genel Kurulu yapıldı Pamuk ipliğinde AET yeni bir oyun peynde konuya ilişkin açıklaması şövle: «Eurocotton, Topluluk lar Komisyonu'na yenl bir damplnc iddiasıyla bagvurmak eğilimtndedir. Komisyon'un danıping soruşturması açma olasdığına karşı, Türk yetküilerinin son derece duyarlı olmalan, ltirazlan şlmdiden vapmalan, Hgili ih racatçı birllklerln ve flrmalann derhal kesln tutum lçl De girmelerl gcrekmelrtedir.» Ulusu: Esnaf ve sanatkâra bu yıl 100 milyar kredi verilecek ANKARA, <a.a.) Başbakan Bülend Ulusu, esnaf, sanatkâr ve küçük sanayicilere bu yıl 100 milyar liralık kalkmma kredisi tahsis edilmesinin hedeflendiğini söyledi. Maliye Bakaru Adnan Baser Kaîaoğlu, Türkiye Halk Bankası'nın 30 milyar liraya çıkanlan itibari sermayesinin en kısa sürede ödeneceğini belirtirken, Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu Başkanı Hüsamettin Tiyanşan, «Ekonomik tedbirler aunırken, orta sınıfı güçlü kılmayı sağlayacak yan tedbirler gözetilmelidir» dedi. Başbakan Ulusu, TUrkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu'nun kuruluşunun 30. yıldönümü dolayısıyla bugün DSt Konferans Salonu'nda yapılan kutlama törenine katıldı. Başbakan Bülend Ulusu t&rende vaptığı konuşmada, «Hükümetimiz de, esnaf, sanatkâr ve küçük sanayicimizin gelişmesine bu sektörün üretlmini artarıcı ekonomik faaliyetlerinin teşvlklne önem vermektedlr» dedi. Ulusu, hükümetm esnaf ve sanatkârlarla llgill olarak yaptığı çalışmatarı şu noktalar altında öisetledi: • KREDİLER Esnaf ve Sanatkâr ve küçük sanayicilere tahsis eciilen kalkmma kredileri 1980'de 29 milyar TL. sevıyesinden, iki yılda yüzde 140 oranında artarak, 1982'de 70 milyar TL'na ulaşmıştır. Bu kredilerin 1983 yılı hedefi 100 müyar TL'dır. Kefalet Kooperatıfleri kredilerini TUrkiye Halk Bankası'nın bnemlı bir fonksiyonu olarsk görmekteyız. 1983 yılında 43 milyar TL'na ulaşması bngörtılen bu kredılerin bütünüyle gerçekleşmesme gayret edilmektedir. • KÜÇÜK SANAYİ StTELERt Sitelere sağlanan kredi dilimleri, 1984'den itibaren her İŞÇİNİN EWENİNDEN ~:t~ SükranKFTENCİ Ne Değişmeli? Yenl Yasalar sonrası işyerlerinden gelen ilk haberler işçllşveren barışmın kurulması açısından pek iç açıcı değil. 2821 Sendikalar ve 2822 Toplu Sözleşme Grev ve Lokavt yasaları ile Sendıkalann öncmli bir bolünıü tasfiye olacak. Bırleşmelerin, bölünmeleriıı, yeni yasalar hükümlerine göre değişecek tüzükler ve bunlara bağlı genel kurulların getireceğl sürprizlerin belli olmadığı sendikacılar işe koyulmakta isteksiz görünüyorlar. Görevde kalablleceğine inananlarda dahi tad yok. Yenl yasalann getirdigi koşullar içinde, işçi sendikasmdan yönetlci olmanın çekiciliginin kalmadıgmı, sendikaların işlevinm yok olduğunu soylüyorlar. Yenl yasalar gereği, çok kısa zamanda yapılması zorunlu çok fazla ış, hatta yasamn tanıdığı takvira içinde yetişemiyecek gıbi görünen onca işleme rağmen, en azından işkolları tüzügünü bekleme, Isteksizliğe iyi bir gerekçe oluyor. Türkîş'te kabaca hesaplanmaya çalışılmış: Sendikalann yeni yasaya göre tüzük değişikHgt yapacakları birkaç yüzü aşan kongre ile, once yent yasaya uygun statü kazanma gereklyor. Federasyon örgütlenmeleri olduğu içln, sayısal sendika enflasyonu Türkîş içinde var. Burüarın kendllerinl feshedip, bir işkolundaki sendikanm şubesi olma ya da çoğunluklarma güvenmiyorlarsa ve katılmak istemlyorlarsa bağımsız işkolu sendlkasma dönüşmeleri gerekiyor. Sayıları diğer birkaçyüzü oluşturan bağımsız sendikalarm çogunluğu ise çok küçük ve güçsüz olduğu için, ya pazarlıklarla katılmabirleşme yolunu seçecekler, ya da genel kurul yapmaya bile gerek duymadan, yasa gereği sendikal yaşamdan sllinecekler. DtSK'e bağlı sendikalar ise, zaten işkolu sayısma ve yasanın öngördüğü yapıya uygundu. Ancak yeni yasanın geçici hükmüne göre, bir kısmı için açılmış yargüamanın ilk aşamasında süren. bir kısmı için henüz açılmamış dava sonuçlarma kadar, hukuksal varlıkları yok sayıhyor. Yasanın öngördüğü tüzük değişikliği ve buna göre genel kurul yapabilmeleri söz konusu değil. Açık sendikalar yeni yasaya uygun tüzüklerle 800'lerden, 100'lerin altına indikten sonra, önce şubeler delegeleri, sonra şubeler genel kurullarındakl seçimlerle sendikalar genel kurul delegeleri seçilecek. Daha sonra da sendika genel kurulları yapılacak. Yeni yasaya uygun üyelik belirlemeleri için gereki sayısız Işlemin yanında, ocak 1984'e kadar yapılması zorunlu binlerce genel kurul var. Onca işe rağmen, atılacak bir sevimsiz adımm, tümü ile kaybetmek anlamma da geldiğini çok iyl kavramış görünen sendikacılar, bu işten en az zararla, ya da kârla (kapanacak sendikalarla, faaliyeti askıda sendikalardan üye kaparak) çıkma için, şimdlllk pazarlıklarla yetinirlerken, işveren cephesinde sabırsızhk var. Biliyorsunuz, Işverenleri miz yeni yasaıardan çok hoşnut olduklarını kamuoyuna duyurmuşlardı. Onun keyfi ve şevkl ile oîsa gerek, işçi sendlkalarmm ilk günlerdekl pasifllğinin açığım kapatma hevesinde görülüyorlar. Daha doğrusu eski hastalıkları depreşmij gibi; işçiler adına, seçecekleri sendikaya karar veriyor, bu doğrultuda, yasalara aykırı ve de hakları olmadığı halde, işçilere baskı yapıyorlar. Büyük fabrikalarımızdan bazıları DÎSK İçinde Örgütlenmiş işçilerine 1 ay içinde sendlkalarmdan aynlmak zorunda olduklarını deklare etmişler. Yıllık izne çıkanlardan, sonradan geç olur gerekçesl ile «istifa» imzaları almaya koyulmuşlar. Tabii yasada böyle bir hüküm olmadığmı, bu işçilerin, ya yargı kararlannın somıcunu beklemek, ya yeni sendikalar kurmak, ya da kurulu sendikalara katılmak gibi üç seçenekle karşı karşıya bulunduklannı; bu üçlti karar için de zamanla bağlı olmadıklarını, kendileri için çok önemli kararlarmı verirken istediklerl kadar durum değerlendirmesl, aralarmda görüşmetartışma yapabileceklerinl ve toplu, sağlıklı karar vermenln en doğal hakları olduğunu söylemeye gerek yok. Bazı işverenlerimiz ise, işçilerden önce davranıp kendi adamlarına sendika kurdurma işine girmişler. Oysa. özellikle bu iki işkolu için, işkolları tüzüğü önemli değişiklikler getirebilecek. Dlğer lşkollarından gelen İşçi yakınmaları ya da işverenlerden gelen açıklamaların yasal doğruluğunu öğrenme çabaları, eski yaklaşımların pek değişmediğini üzücü bir biçlmde sergiliyor. Yaklaşımlar değlşmezse, yasalarla ne önlem alırsanız alm, iş barışı nasıl sağlanır?.. Başbakan Ulusu, «Hükümetimiz esnaf, sanatkâr ve küçük sanayicimizin gelişmesine ve bu sek. törün üretimini artırması için teşvikine önem vermektedir» dedi. Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu Başkanı Tiyanşan, «orta smıfı güçlü kılmayı sağlayacak tedbirlerin gözetilmesini» istedi. ANKARA, (THA) Iki günden beri devam etmekte olan Türkiye Tunus karma ekonomik komisyon toplantılan dün sona erdi ve toplantılara ilişkin protokol, Başbakan BUlend Ulusu lle, Tunus Başbakanı Muhammed Mzali tavafından imzalandı. Protokolun imzalanmasından sonra bir konuşma yapan Başb:ıkan TJlusu. «bu protokol ile, Tunus'la işbirliğüniz daha tleri bir düzeye geimtştir» dedt Pıotokol, Türkiye Tunus ve Kuveyt'in Türkıye'de ortek bir gübre tesısı kurmalarını öngörüyor. Aynca, Türklye ile Tunus, dokuma mobilya, buzdolabı, motor, geml mşu imsl&tı ile, tanm, turizm ve deniz ulaştırması alanlannda da işbirliği yapacaklar. Bu arada Tunus Başbakanı Mzall dün Cumhurbaşkam Kenan Evren tarafından kabul edlldi, Tanm ve Orman Bakam »Sabahattln Özbek'i ziyaret etti, aynca Aselsan ve TUrkiye Şeker Fabrikalannı gezen konuk Başbakan Aselsan'ı çok beğendiğini bildirdl, Eşi Fethiye Mzali d» Konya'da Dostluk Ağacı Parkına dostluk ağacı dikti. Türk Tunus ekonomik protokolü imzalandı • VERGÎ MEVZUAT1 Şikâyet konusu olan götürü vergilendirmenin smırlan genisletilmiş ve bir defaya mahsus olmak üzere, Gelir Vergisı mükelleflerinin gerçek usulden, gö türU usule geçmelerine imkân tanınmıstır. Katma Değer Vergisl'ne geçümesi halinde de, esnaf ve sanatkârlarımızın du rumlan gözönünde bulundurulacaktıı. • SOSYAL GÜVENLİK Camianızm sosyaı güvenlik kuruluşu olan BağKur'un düzenli ve güçlü bir yapıya kavuşması için başlatılan re'sen tescil çalışmalan devam etmektedir. BağKur kapsamında çalışanlann saglık sigortası hizmet lerinden de varariandjrılmaları için alternatif imkânlar değerlendirilmektedir. • MESLEKt TEŞKtLATLANMA Esnaf, sanatkârlar ve küçük işletme sahiplerinin, mesleki teşkilatlanmalarını, ma nen ve maddeten güçlendirmek ve sarih bir tarif ile sağlıklı bir sicile dayandırmak maksadıyla, 507 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Kanunu Uzerindeki değişiklik çahşmalan sürdürülmektedir. Öte yandan Konfederasyon'un Ankara'da toplanan 10. Genel Kurulu'nda konusan Maliye Bakanı Kafaoglu önümüzdeki yıl içinde küçük esnaf ve sanatkâra verilecek kredinin daha tatminkâr olacağmı söyledi. Kafaoğlu vergi mevzuatımn karmasıklığına da değindi ve «Bu, adaletli vergi alma arzusunun sonucudur» dedi. Kongre'de konuşan Konfederasyon Başkanı Hüsamettin Tiyanşan da «Genel kredi da^ılımı içinde esnaf ve sanatkârın aldığı kredi, yapısı ile orantılı olamayacak kadar azdır» dedi. Ve orta smıfı güçlü kılacak ekonomi politikalan istedi. rosu) Ankara Tıcaret Odası Yönetim Kurulu Başka nı Turgut tlhan, emlak vergısi beyanname verme süre sinin ağustos 1983'e kadar uzatılmasım istedi. Turgut İlhan yaptığı açıklamada, mükelleflerin büyük bir ço Emlak beyannamesi verme si'resınfn uzatslması istendi ANKARA, (Cumhuriyet B« ğunlugunun bugüne dek emlak vergi beyannamelerini veremediklerini ifade ederek, «kalan kısa süre içinde de vergl dairelerindeki izdiham nedeniyle beyannamelerin süresinde verebilmesi mümkiin de^ildir» dedi. Başbakan Bülend Ulusu dün Ankara'da toplanan Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu'nun 10. genel kurulunda yaptığı konuşmada, BağKur kapsamında çalışanlann sağlık sigortası hlzmctlerinden de yararlandınlmaları için alternatif imkanların değerlendirildlğini bildirdl. yıl başmda yıllık yatırım programlannda proje bazında yayınlanacak ve tahsısler plan dısıplini ıçmde ele alınacaktır. Fon'un kullanımmda mevcut inşaatlann hızla bıtirllmesine ve hizmete açılan sitelere gereken hizmetlerin götürülmesine öncelık verılecektir. Küçük sanayi sitelerinin yalnızca bırer işyeri olmakla kalmayıp, çırak okullan ile, teknik danıs;anhk hızmetleri ile, ve her turlü altyapısı ile birer gehşme merkezi olmasıru da hedef almaktavız. Türkiye'de enflasyon, 4 ayda % 11 ANKARA, (ANKA) Bu yılın ocak • nisan döneminde Türkiye genelinde tuketici fiyatlarm yüzde 10.6 oranında artış kaydettiği açıklandı. Konuya ilişkin olarak Devlet îstatistik Enstitüsü Başkanı Ni tıat Güner tarafmdan yapılan açıklamada, nisan ayında Türki ye genelinde tuketici fiyatlan tndeksinin yüzde 1,5 arttıgı, böl gelere gbre en fazla artışın nisanda yüzde 2,3 ile Doğu ve GU neydoğu Anadolu, en düşük artısm ise yüzde 0,9 ile Karadeniz bölgesinde görüldügü belirtildi. Nisan ayı itibariyle 14 11 için yapılan hesaplanmalar îse tuketici fiyatlann yüzde 3,1 ile en yüksek oranda Bursa'da, yüzde 0,2 ile en düşük oranda Erzurum ilinde artış gösterdigi belir lendi. DtE Başkanı Güner, daha önoe sadece 14 il için 19781979 yılı baz alınarak hesaplanan ys nl tuketici fiyatlan endeks sayı lannm, bü defa TUrkiye ve beş bölge için hesaplandığını bildirerek, bu yılm ilk 4 aylık döneminde bölgeler itibariyl8 en yüksek artışın yüzde 11,6 ile üo ğu ve Güneydoğu Anadolu bolgesinde. yüzde 9,8 ile en düşük artışın da Karadeniz bölgesinde gerçekleştiğini ifade etti. Iller itibariyle ise ilk dört aylık toplam artışın Antaiya'da yüzde 12,9'a ulaştığı, Adana ilinde de yüzde 7,9 olarak en düşük düzeyde kaldığı hesaplandı. Bu yıl nisan ayı lMbariyle son 12 aylık dönemde Türkiye gene linde tuketici fiyatlanndaki endeks artısı yüzde 29,6 olarak gerçekieşti. Bölgeler itibarlyle yüzde 31,9 ile lç Anadolu bdlgesinde en yüksek artışın, yüzde 28,2 ile Karadeniz bölgesinde ise en düşük artışın meydana geldiği saptandı. îllere göre de sozkonusu dönemde, tuketici fıyatlarmm en luzlı artış kaydettiği il yüzde 36,9 ile Antalya, en düşük artıs kaydettiği il de yüzde 28 ile Adana oldu. Hilton, isadamlarına özel kaf ayirdı Istanbul Hilton Oteli'nde yerli ve yabancı firmaların en ust düzey yönetidleri için özel bir kat ayrıldı. Hılton'un en ust katı olan 9. kattaki odalar bırleştınlerek suitler haline donüştumldü ve sadece bu hata mıp çıkan bir asansör yapıldı. *Özel Vista Kat» olarah adlandmlan 9. katın müşterilen resepsiyona uğramadan doğruca bu asansörle 9. kata çıkacaklar ve kayıtlarını bu katta yap tıracafelar. Bir geceüği 90 dolar (19 bin lira) olan tek kişihk oda. kattaki odaların en ucuzu. Ozel Vista Katındaki en pahah odanın geceliği ise 425 dolar. (90 bin llra). Bu 425 dolarhk suitın geniş bir salonu, yemek oda sı, ban. ve mutfağı var. Bu kattaki odaların tümünde video var. Katın girişinde kayıt yapılan yerin hemen yanında bu kat müşterileri için bir oturma salonu var. Sa londa her türlü ıçeceh bedava. Bu katta kalanlar için sabah kahvaltısı da ucretsiz. (Fotoğrafta Vista Katın yerlı yabancı gazeteler, video ve ucretsiz içkılerin bulunduğu oturma hısmı görülüyor.) 1TO Raporu: Enflasyonun sıkı para politikasıyla aşağı çekilmesi zor Ekonomi Servisi tstanbul Ticaret Odası yayınladığı ekonomik raporda, enflasyonun sı kı para politikası yoluyla aşağı çekilmesinin zorlaştığı belir tiliyor ve ıhracatm geliştiriime sı ıçm bazı öneriler getırılıyor. Yılda iki kez ekonomik rapor yaymlamayı kararlaştıran Istanbul Ticaret Odası, bu raporlardan ılkinl yaymlamış bu lunuyor. Oda'mn «Mayıs 83» ekonomik raporu'nda «enflasyon oranının bugün İçin halâ yüksek olduğu» belirtilerek şoy le deniliyor. «Ancak ekonomlnin reel bfiyüklüklerine zarar vermeden bu oranın yalnız kısıtlayıcı pa ra politikasıyla kısa sürede da ba fazla geriletllmesl çok güçtfir. Bu nedenle para arzı politlkasınuı yalnızca enflagyonu gerlletmeye değil, enflasyonu teşvik etmeden, ekonomik potansiyele yönellk olarak belirlenmesinde yarar vardır.» Raporda, «öneeden tahmin edUebllen mevsimlik geiişmeie rin dikkate alınarak emisyondaki kısa süreli dalgalanmaların azaltılması» önerilerek şöyle deniyor: «Tanm ürünlerinln Sdemelerinin aksatılarak iireticlnin zoraki bekletilmesi ve nıevduat, kredi ve altm piyasalarmı da etkileyen spekülatif alıınlara yol açması yerine, ürün kar şılıklannuı ödenmeslnde (vade) uygulamasını mümkUn lalacak ozendlrici tedbirler uygulanmalıdır.» Rapor'da özelliklo eleşürüerek altı çizilen noktalardan bıri de 1982 yılında para arzı kontrolünün bir aracı olarak ihracat kredilerinln daraltılmıs olması. Dış ülkelerdeki gellşmelerln, 1^83 yılında ihracat artışuun rUlebileceği konusunda fazla iyimserliğe yer vermediğini be lirten tTO Ekonomik Raporu' nda, «OECD ülkelerlndeki muh temel ekonomik büyümenln ih racatunıza yansıması, kota uygulamaları nedeniyle, Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerindekl muhtemel kayıplart kap» tabilecek boyutlarda gerçekleş. meyebilir.» deniliyor. îhracatı arttırma konusunda İse, Rapor'da şu önerilerin ge tirildiği dikkati çekiyor. • Petrol itaraç eden Ulkeler Odalar Birliği'nin Genel Kurulu cumartesi toplanıyor ANKARA (a.a.) Türkiye Ticaret, Sanayi, Denlz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliğrnin 38. genel kurulu 28 mayıs cumartesi günü Ankara'da toplanacak. Türkiye Odalar Birllğl Baskanı Mehmet Yazar'm konuşmasıyla çalışmalanna başlayacak olan genel kurul toplantısında, ülkenin ekonomik sorunları, bUkümettn mali ve Îktisadi konularda aldığı tedbirler ile oda ve borsaların çeşitli sorunlan görüşülecek. Türkiye Odalar Birliği'nin 38. yıllık olağan genel kurulu, cumartesi günü saat 10.00'da Akün Sinemasında başlayacak ve iki gün sürecek. le ticarette «serbest döviz» sıs teminden ayrılmadan ihracat gelıştirilsin. • îhracat sıgorta sısteminin ne zaman ve ne miktarda kullandınlacağı konusundakı belirsızlikler giderümeli. MEVDUAT MUNZAM KARŞILIKLARI 1981'e görb, «yüzde 600'ün Ustünde» bir «artış»la 99,5 mıl yar liraya ulaşan «mevduat munzam karşıhklan»na da dık kati çeken ITO Raporu, mevduat munzam karşılıklarmm «vergi» nitelığine dönüştüğünü ve «enflasyon ve piyasa koşullarına göre duyarlı olması gereken faiz ve kredl politikalarındakl esneklikleri azaltmak bakımından sakmcalı olablleceğini» vurguluyor.» Yapı ve Kredi Bankası iki kifap yayınladı Ekonomi Servisl Yapı v e Kredi Bankası iki küçük kıtap yayınladı. Bu kitaplardan bin, yabancı firmalar için Ingilizce olarak hazırlanmış «Turk Ithalat Rejlmi ve Düzenlemeleri» üsttine. Ikmcj kitao ıse universıte adaylanna hediye olarak hazırlanmış olan «Yapı. Kredi Üniverslteye Haarlık Rehberi.» Bu kltapta 1982'de tiım fakültelerin girlş taban puanlan, tercih sıralama yöntemi ve ikinci basamak için «Deneme Sınavı» ver alıvor. Kredi faizleri bu kadar yüksekken yatırımlarda canlanma beklenemez ISTANBUL (THA) Ban kaların yüksek faizli kredi politika uygulamalanna va yatırımlann. yeniden canlandirılmasına ilişkin tartışmalar sürüyor. Bazı işadamları yüksek faizli kredilerden yakınırken, bir kısım işadamı ise, yatınmlan n banka faizlerine dayandırılmadan oz kaynaklarla yürütülmesini savunuyorlar. Işıklar Holding Yonetim Kurulu Başkanı Turgut Işık, konuya ilışkm yaptığı açıklamada, günümüzde yüksek faiz politikasınm terkedilmesinin zorunlu olduğunu bDİirttı. Yüksek faizli banka kreÜileriyle yatınm yapılamadığını vurgulayan Işık istihdam sorunu için yatırım ların vazgeçilmez çözüm olduğunu söyledi. Işık, açıklamasını şöyle sürdürdü: «Yatınmların azalması yüksek falzle yakından HsiHdir. Enflasyon canlanmadan iç piyasamn hareketlen mest sağlanmalıdır. Ayrıca ihracat kredi faizlerinin dü şürülmesiyle ihracat kredilerindeki ferahlamanm devamhh&ı sağlanmahdır.» Madeni Eşya Işverenleri Sendikası (MESS) Başkanı Bahri Ersöz şirketlerin ken dî oz kaynaklarıyla yatırıçok unsur vardır. Bankaların ödeyeceği faizlerin maliyetin üstünde olması gerekir. Bu durumda banka faizlertni düşürmek olanaksızdır. Yatınmların canlandınlması için devlet sübvan siyonu uygulanmalıdır.» Kuruluş aşamasındakı Tür kiye thracaf Banltası Müteşebbis Heyet Başkanı Hay rettin Erkmen, •yatırımlar öz kaynaklarla beslenmelidir Borç parayla yapılan yatırım faizi ne kadar düşük olursa olsun risklidir» dedi. Erkmen, bankalann maliyetlerinın altında düşük fai2h kredi vermelermın gu numuz şartlarmda olanaksız olduğunu behrtti. Erkmen açıklamasını şoyle sürdurdü: •Yatınmcı en az masrafIa çalışmak ister. Düşük faizli ucuz para beklentisi içindedir. Ancak, bankalardaki maliyet unsuru fiyat belirlemelerinde önem kazanır. Fiyat belirli kurallara göre belirlenir. Bankalar maliyetin altında faiz saptayamaz, Yatınmların canlandınlmasmda selektif kre diler yanl konuya ve öneme göre bazı yatırımlara daha düşük faizli kredi verme yolu düşünülmelidir. Selektif kredi politikası genişletilmeh'dir.» Işadamları, kredi politikasını tartışti: Dışsatımda AET ülkelerinin payı yüzde 38'e çıktı ANKARA (ANKA) Türklye'nln lhracatında Av rupa Ekonomik Topluluğu ülkelerinin payı yeniden artmaya başladı. 1981 ve 1982 yıllarında Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerine yönelik ihracatın önemli öl çüde artmasıyla, toplam ih racattaki ağırhğı azalma kaydeden AET ülkelerinin, bu yılın ilk ceyreğinde ihra cattan aldığı payın artmaya başladığı belirlendi. OcakMart dönemi itiba riyle geçen yıl 355 mllyon dolar ile yüzde 27,2 olan AET ülkelerinin ihracattaki payı, bu yılın eşdöneminde 517 milyon dolar ile yüzde 38'e yükseldi. AET ülkelerl arasında bu yıl söz konusu dönemde en yüksek tutardaki ihracat 195.5 milyon dolar ile Federal Al manya'ya yapıldı. Buna karşılık, 1982'nin İlk ceyreğinde 240,4 milyon dolarhk ihracatın gerçekleştirildiği Irak'a bu yıl ay nı dönemde yapılan ihracat yüzde 80 oranmda azal ma kaydederek 48 milyon dolara gerlledi. Ayrıca, Lib ya'ya yönelik ihracatın da ocakmart döneminde geçen yıl 72,8 milyon dolar dü zeyinde iken, bu yıl yüzde 40 oranmda azalarak 43 milyon dolara düştüğü dik katl çekti. 1982 yılınm ilk üç ayında Türklye'nln ihracatmdakl payı yüzde 43,8 olan Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülke lerinin, 1983'ün eşdönemîn de ihracattan yüzde 39,8 o ranında pay aldıkları belir lendi. GÜMÜŞ r\V\\ Cumhurıyet Reşat 24 Ayar 22 Ayar Bilezik Gümüş LAKI ALIŞ 24.300 24.000 3.510 3.200 88 ÖAT1Ş 24.400 28.000 3.515 3.300 90 m DCMZ KURLAR \ m Döviz Alı? 212.00 187.Ü5 12,11 85 25 4.27 23.81 28.38 75.88 28.26 102.46 14.37 89.91 112.22 727.14 29.70 334.85 61.45 Döviz HAVRETTİN ERKMEN Tf«tZEYİR GARİH Yatırımlatırımlar öz kaynaklarla beslen nn canlandınlması için devlet melidir. Borç parayla yatırım sübvansiyonu uygulanmalıdır. rlsklidir.. ma girişmelerinin mümkün olmadığııu belırterek, «ya. tırımlart canlandırma yolun da tek çare kredi faizlerinin düşürülmesidir* dedi. Faizlerin yeniden düşürül mesmin mevduaüan azalt. mayacağını savunan Ersöz, ihracat konusuna da değine rek şunlan söyledi: «İhracatımızm düşmesinde en önemli etkenlerden birl de formalitelerin çok uzamasıdır. Özendirici «nlemler zamanmda uygulanmalı, hammaddo yeterince sağlanmalıdır, Dünyadakl yoğun rekabette ihracatçüarımızm yer alması için özendirici önlemler sürdürülmelidir. Devlet ihracata ağırlığını koymalıdır.» Alarko Holding Yönetim Kurulu Başkanı Üzeyir Garih, günümüzde banka fajzlerinin yüzde 60 oranından daha aşağıya çekilemeyeceğini behrtti. Garih görüşlerini şöyle açıkladi: «Günümüzde paranın alım ve satım fiyatı arasmda fark olmahdır. Bankaların maliyetini yükselten bir UÖVIZtN CİNSİ 1 ABD Doıarı 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya Şilini 1 Batı Alman Markı 1 Belçıka Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florım 1 Isveç Kroım 1 Isvıçre Frangı 100 ttalyan Lıretı 100 Japon Yem 1 Kanada Dolan 1 Kuveyt Dinan Satıs 1 Norveç Kronu 1 Sterlin 1 S. Arabistan Kıyali 216.24 190.79 12,35 86.96 4.36 24.29 28.95 77.40 28.62 104.50 14.65 91.70 175.66 741.68 30.29 341.55 62.68 Efekti! Ah» 212.00 177.70 12,11 85 2» 4.06 23.81 28.38 75.88 28.5M 102.46 13.65 85.41 163.61 690.78 28.22 334.85 58.33 EfektU Satış 218.36 192.66 12,47 87.81 4.40 24.53 29.23 78.16 29.10 105.53 14.80 92.60 177.38 748.95 30.59 344.90 63.29 ANKARA (ANKA) Mer kez Bankası Başkan Yardımcısı Yavuz Canevi, geleneksel kurumlarla ihracat ile ilgili sorunların çözümlenmesınin olanaksız olduğunu belirterek, zaman geçirilmeden ihracat Kredi Sigortası, îhracat Bankası gibi yeni kurumların oluşturulmasım istedi. DESİYAB tarafından düzenlenen «Kalkınmanm Finansmanında Ihtisas Bankacüığı» konulu paneîde konuşan, Yavuz Canevi, îhracat Bankacılığı'na deglnerek, ihracat olaymır. finansmansu düşünülemeyeceğıni söyledi. 1980'den bu yana ihracat kalemlerınm belirli bir yapısal değişiklik gostererek, Türkiye'yl finansman olayına daha da yakınlaştırdığına işaret eden Canevi, geleneksel ihraç ürünlerinde hammadde, teknisyen. mühendislik gıbl büyük çaplı masraflar düşü nülmeyeceğinden 1980'den itibaren ihracat kalemlerin de yüzde 58 60 dolaymda sanayi ürünleri yer aldığını kaydettl. Canevi: Vakit geçirmeden bir ihracat bankası kurulmalıdır