Katalog

Cumhurıyet 6 15 MAYIS 1Ö83 Sükrart KETENCf inceleyen bir bilim dalı Oşinogral, aynntıh deney ve saha araştırmaları, gözlem prog raınları ve geniş testlerle, ok yanuslar, denizler hakkında bil gı toplar. Okyanusun biyolojik ve fıztksel yapısını, kıyı şeridini, denlz altındaki düzeyl, Ustündeki atmosfer olaylaruu ln celev. Dünyanın 3/4'U denizlerle kaplandığına göre, oşinografın laboratuvannın deniz oldu&u söylenebilir. Oşinograflar araştırma ve deneyler yaparak de niz dibindeki dağları, vadilen lncelerler. Bulgulanıu haritaJar, grafikler, el kitaplan ve raporlarda toplarlar. Bazı oşinograflar zamanlarını su hakkında veri toplamak, gözlem yapmak için su nltmda geçirir ler. Fakat oşinoKr"'i hakkında yapılan çahşmalann çogu kara dadır. Biyolojik, fiziksel, kimya sal, Jeolojik oşinografi olmak üzere dört ana dalı vardır. Bazı ülkelerde tüm oşinograflar deniz kuvvetlerine bağh olarak çalışırlar. Oşinograflar eğitim lerini klasik fizik, meteoroloji matematik alanlannda yapar. lar. Oşinograflar objelerle, can lılarla ve insanlarla ilişkiltdir ler. Ülkemizde oşinograflar ya ten fakültelerinin kimya, jeolo Ji, fızik, biyoloji bölümlerinden mesun olan kişiler biyolojfk oşinograf olarak çalışmaktadır Ya da askerler 6 12 aylık kurslarla, ek olarak yurt dışıtı da eğitim görerek, oşinograt olabilmektedirler. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyolojik Oşinografi Bölümü ise fen pu anı ile 101 öğrenci alıyor. Ge çen yılki sonuçlara göre 360.015 taban puanı ile öğrenci alınır ken doğrudan oşinograf yetiş tiren bu tek bilim dalma gir mek için M % 33.9'luk başan k sıralaması yüsdelik dilimi için de olmak gerekiyordu. Oşinograflarm genel akademik yetenek yanında sayı Deniz ve onun olgularını uenız ve onun olgularını USmOgratl f\ • p» Oşınograf ne dıyor? Prof. Erol tZDAR (Deniz BUimleri ve Teknolojisl Enstitüsü Miidürü) Oşinografi Dünya yüzeyinin yaklaşık yüzde 71'lik bir bölümünü kaplayan deniz ve okyanuslardaki fiziksel, kimyasal ve biyolojik oluşumlan inceleyen, bu ortamlardaki canlı ve cansız kaynakların rasyonel bir biçimde kullanımına yönelik olan teknolojik gelişmelere ışık tutan veri ve bilgilerin elde edıl mesini amaçlayan bir bilîm da. , "" ": r • yönlendirilmelerlnl sağlayan programlar 9 Eylül Üniversite. si, Istanbul Teknik Üniversitesi ve ODTÜ'de yer alan enstitü. lerde yürutülmoktedir. 9 Eylül Universitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi EnstitüsU bünyesinde sürdürülen lisans üstü (doktora ve yüksek lisans) eğitimi sırasında oşinografi konusu belirli yönleriyle ele almmaktadır. Enstitüde deniz bilim leri ana bilim dah kapsamın. da deniz .ieolojisi ve jeofiziği ile caniı deniz kaynaklan, deniz teknolojisi ana bilim dalı kapsamında ise kıyı ve üman mühendisliği ile gemi inşaat mühendislisı alanlarında eleman yetişürilmes'ni amaçlayan deniz teknolojisi programmda lisans üstü eğitim yapılmaktaclır. Bu progranıları başarıyla ta. mamlayan öğrencüer deniz bılimlerı ve teknolojisi alanında kczandıklan uzmanlıkları ile, ül kemizm üç yanmı çevreleyen den'zlerdelci canlı ve cansız kay nakların değerlendirilmesine yönelik olan çeşitli alanlardalii tsknolojik İaaliyetlerin sürdürülmesi s\rasmda istihdam olanağı bulabilnıektedirler. Iş. sizlik diys bir sorunları yok bu konuda eleman açığı var. Üç vam denizlerle çsvrili üike. mizde bu hizmetler kendi öğren cılerimiz tarafından gerçekleştirilme durumuna gelecek. sal, yer şekll ilişKlerf yeta neklertoin normalin üstünde olması gerekmektedir. Nemli ortamda çalışmaktadırlar. özel likle deniz dibi araştırmaların da, kapsül içi sıkıcı bir ortamdır. Kara çalışmalarında yere göre iş çevreleri değişir. Çaüş ma koşullan ağırdır. Aynca me teorolojik koşullara bağh oldu ğundai erken saatlerde başlayan çtfışma geç saatlerde biter. Ülkemizde oşinograflann cahştığı iki kuruıuş vardır. tstanbul Ü. Fen Pakültesine bağh, bahkçıhk alamnda araştırma ya pan Hidrobiyoloji Enstitüsü ve yarı sivil bir kuruluş olarak ka rasularımız ve ülkelerarası su larda araştırmalar yapan Seyir ve Hidrografi Dairesi. Yine de iş© gtrme kolay sayüabilir. Çün kü gün geçtikçe oşinografa gereksinim artmakta, bu nedenle başvuranlar kolayca iş bulabilmektedir. Kıta sahanhğı ve de nizlerde petrol araştırması so. runları ortaya çıktığmdan beri oşinografiye verilen önem artmaktadır. îyi yetişmiş elemana çok fazla ihtiyaç vardır. Ücretler yasa sımrları içindedir. Yan ödemelerden de yararlarurlar. Ailesinden, dostlarından uzak kalmaktan şikayetçi olmayanlar, seyahat etmesini sevenler için oşinograflık zevkli bir meslek olabilir. Ancak bazen su al tmda kapsülde yaşamak sıkıcı olabilir. İşsizlik sorunu yok lıdır. Niteliğl gereği çok sayıda bilimle ilişkili olan multı disipliner bir konudur. Esas olarak, fiziksel, kimyasal ve biyolojik oşinografi olmak üzere üç ana bölüme ayrılabilir. Ülkemizde oşinograü bilim dalında eğitim genellıkle lisans üstü düzeyde sürdürülmekte üzik, kimya, biyoloji gibi temel biUmlerde lisans eğitimi görmüş kişiler ile belirli mühend'slik branşlarmda teknoloji eğitimi görmüş kişilerin denıs bılimlerl ve deniz teknolojisine Yıllara göre kontenjan hareketleri Yüksek öğretim kurumlanna yerleştirilenler 1974 yıhnda 37 bin 254 kişi ldi. 1982 yüında merkezi sistemle yarleştirllen öğrensi sayısı 72 bin 983 kişi oldu. Ancak acaba yüksek öğrenım kapasitesi, hangi alan larda, nasıl bir gelişme gösterdi. ÜSYM'den Ayşe Sibel Onaıt' m, kontenjanlar ve yerleştirilen öğrenci dağılımı üzerine yapt:ğı çalışnıa, bu anlamda bir fıkır sahıbi olunmasını sağlayabilir. Dil ve Edebiyat alanında sadece üniversiteler düzeyinde eğitim yapıldığını ve 1974 yıhnda 1463 olan toplam öğrenci kontenjanınm, 1976'da 2207'ye çıktJğmı, 1979 yılına kadar 1792'ye düştüğünü, daha sonra kı yılarda yenıden yükselmR kaydederek 1982 yıhnda, 1981'e göre hemen hemen iki katı bir artışla 3695 olduğunu belirtelim. Araştırmaya göre Üniversiteler ve îktisadi Ticari Bilimler Akademilerinde (şimdt hepsi tıruversıte oldu) yapuan fea bi limleri öğreıumindeld kontenjanlann gelışim tablosu şöyle: 1974 yılında 2510 olan toplam kontenjan, hemen hemen hiçbir gelişme toydetmeden 3561 olarait 1981'de beıirleniyor. 1982 için YÖK Jsararı ile yapılan ani kontenjan artırunı bu alana da yansıyor, 1982'de bu alan iQin beürlenen kontenjan toplamı 4B05 oluyor. Sağlık bilimlerinde Universitoler, akademiıer ve yü&sels okulıar düzeyinde suraürülen eğitim, akademılerin üniversıte olması ile şimdı üniversıteler ve yüksek okullar duzeyine dönüştu. 1974 yüı için sağlık alanında toplam kapasıte 3627. Burada da yıllara göro çok önemli oimayan bır gelışme ile 1981 yıluıda 477J toplam kontenjana ulaşıldığna gozlemlıyoruz. 1982 içm toplam kontenjan i s e 4773 oıuyor. Sosyal bilimler alarunda yıne değışik düzeydeüi egitım kurumıarı için 1974 yılınaa alı nan toplam öğrenci sayısı 11557. 1978'a kaaar kaydedılen gelişme ile 15185 kışılık kontenjana çıkılırken, sonradan ye ni bir gerileme ile 1981'de 12899 öğrenci kontenjanına dü şulüyor. Ancak 1982'üe toplam sosyal bilımler kontenjanı 22206 oluyor. Toknik bilimlerde yine çok değişik düzeylerde yapılan eğı timler için 1974 yılı ıçm k>plam alman öğrenci sayısı 781)50. 1979 yılına kadar sağıanan artışla kontenjanlar toplamı 9013 oluyor. Yine bir gerileme 1981'de toplam kontenjan 8691 kişi. 1982 yınnda ise teknik bılımlerin toplam kontenjanlan 14512 öğrenciye çıkıyor. Ziraat va Orman bilimleri İçm 1974 yılında 955 olan kon tenjan toplamı, 1981'e kadar kaydedilen gelişme ile 1328'e çıkıyor. 1982 de 2805 öğrenci oluyor. Üniversitelerin çeşitli dallarından öğretmen yetiştiren fakülteler dışmda, doğrudan öğ retmen yetiştiren okular sürekli yapı ve nitelik değiştiriyor. 1974'lerde değışik statülü enstitüler, 1980'lerde yüksek öğretmen okulan v© şimdi da agitim fakülteleri olarak karşımıza çikıyorlar. Sonuç olarak sadece öğretmen yetiştiren bu kurumlann statü değişıklik lerine bakmaksızın toplam öğ renci kontenjaniarına işaıet edelim: 1974 yılmda eğitim enstitülerinln toplam 5970 olan konten janlan, 19767778 yıliarında hiç öğrenci almadan, 1979 son rası yüksek öğretmen okullarına dönüşürken, 1981'de toplam kapasitelen 6015 öğrenci. 1982'nin toplam kontenjanı ise 3840 dğrensi. Smıl öğretmeni yetiştirenlerle birlikte öğretmen yetiştîren kurumlar 1981'da 12265, 1982'de 10160 kişilik öğrencl kontenjanı oluşturuyor. Görüldüğü gibi 1981'den 82'ye ldarı kararla yüksek öğrenim kapasitesi iki katına çıkarken, sadece öğretmen yetiştiren ku rumlara öğrenci alımı toplammda düşme kaydediliyor. Ar tış oranmda Iss tetaıik bilimler en az geüşmeyi kaydedlyor. YARIN: KONTENJAN GELİŞMELERÎNDE ÎÖESLEKLER tmjyerfie adaylarının mektup Kösösi Devletin yüksek öğretim siyasasına bir bakış Her yöreye, her kente yüksek okul, üniversite açmak Işini geçen dönemlerde hep birer «siyasal yatırım» diye ni teleyip gelirdim ya, şimdi de bu lşin sürdürülmekte olması karşısında artık bu tutumun siyasal amaçh bir işlem olmadığı, bir devlet tuturmı olduğu kanısma vardım. Oysa yeni dönemde bu bol bulamaç dağılmanın, artık durdurulacağı urauduyla Allah bîlir ya, bir hayli sevlnç liydlm. Şimdl de şaşkmlığa ve hayal kınklığma uğrarvuş kalmış durumdayim. Ne var bunda? Yüksek öğretim düzeyinln ülke çapında eşit duruma getirilmesine yönelmek sosyal adale tin gerçekleşraesi isteğinl lçermez mi? Yurdun blr ucundan ta öbür ucuna yüksek öğretim için giden gençlerln, ya büyük zorluklara katlanmaları ya da çok paralan olmaları gerçeğl karşısında bunu sağlayacak kurumların on ların ayaklarına götürülmesi çabasmda eleştirecek ne ola kl? Üniversitenin varmak istediği amaç, bu öğretim or tamma glrmlş olan klmselere olaylara ve olgulara hep «ÜniversiterKülli» blr açıdan bakma yeteneğinl kazandırmaktır. Belli blr yönde uzmanlık kazanacaksa bile, bu uzmanlığm «ÜniverEvren» Içindeki yerini bilerek ve anmaları gerçeği karşısında bunu sağlayacak kurumların ondan kopmadan elde etmelidir. Dar çevrelerin geleneksel inanç ve kültürlerlnden, yaşam biçiminden kopmadan böyle blr kazanç olası değildir. Bilim alamnda «ÜnlverEvren»e yönlendirilmek lstenen kimse hlç kuşkusuz bu, geleneksel yöre, inanç, kültür ortamından çıkarılmalıdır. Köyündeki ilkokulu bitirdikten sonra yine köyündeki ortaokula, ordan hemen hemen köy niteliğlni sürdüren kasaba liseslne, oradan da, daha blr kaç kilometre uzak taki yüksek öğretim kurumuna zorunlu kılınan gencin nasıl bir «üniversiter» nitellk kazanabileceği düşünülmez mi? Dörtbeş yıllık öğrenimi süresince bir konsere gidememiş. bir resim sergisl görememiş, bir açık oturum da bulunamamış, genele açık bir billmsel toplantıda bulunmamış, hatta bir tiyatro görmemiş, hatta hatta kızh erkekli bir arkadaş grubuyla blr pikniğe, bir toplantıya katılmamış, geldiğl yörenin değişmezliği içinde daha geniş alanlara gözünü açabilmek olanağı bulamamış gen cin nasıl bir «Üniversite Mezunu» sayılabileceğl sorusu gerçekten sorulmağa değer. Yüksek öğretim kurumunun kesinkes öğrencisine dar ve değişmeyen çevresi dışmda ki «Üniver»! tanıtması, ona bu tanıma olanaklarmı sağ laması gerekir. «E.. bu olanaklan saglayamıyoruz dlye gençlerlmize yüksek öğretim yaptırmayalım mi?» sorusu aslında kamu uyutucu bir sorudur. Çünkü yapılan işin «Üniver siter» nltelikte kişi yetiştirmek değil. hızla gelişen dünya teknolojisine çok uzaklardan ve cok geriden bakabllen /o da bakabilirse/ sıradan teknisyenler yetiştirmek tir. Elbette ondan sonra yakmılar gelecektir. «Üniversite mezunları işsiz, bo§ dolaşıyor...» diye. Tuğrul SARGIN KARAMÜRSEL KOCAELİ Lise öğrencileri üniversite giriş sınavı ve meslek seçimiyie ilgili görüşlerinizi Cumhuriyet e yazm Kılavüi^RK. 246 İstanbiıl . 1983 IşBankası Büyük Ödülleri: Tiyatro Toplum ve însan Bilimlerinde: Orta Anadolu Seramik Sanayi ve Ticaret Anoniın Şîrketi Tasarruf Sahiplerine Duyurur Şirketimiz, % 45 sablt faizli, üçer aylık dönemler ltibariyle faiz ödemeli ve %54 sablt faizli yıllık faiz ödemeli I. tertip tahvllleri 23.5.1983 tarihinden ltibaren Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. Beşlktaş Şubesi'nde satışa sunulacaktır. tŞBU TAHVİLLERİN HALKA ARZI SERMAYE PtYASASI KURULU'NUN 8.4.1983 TARtH VE 67/01 SAYILI İZNINE DAYANMAKTADIR. ANCAK, BU ÎZÎN TAHVİLLERÎMÎZ VE ORTAKLIĞIMIZIN KURUL VEYA KAMUCA TEKEFFÜLÜ ANLAMINA GELMEZ. 1 Şlrketimlzln; a) Ünvanı: Orta Anadolu Seramik Sanayl' ve Ticaret A.Ş. b) Merkez Adresl: Büyükdere Cad. 15/A Tam Han, Kat:6. Şlşll îstanbul. c) Esas ve ödenmiş sermayesi: 860.000.000, TL. d) Iştigal Mevzuu: Her çeşit seramik, plastlk, mermer, sıllhi tesisat ve benzerlerinin yapımı, ham ve yardımcı maddelerin üretiml. e) Süresi: Sımrsız. I) Bu tahvlllerln satışından sağlanacak fon, lşletme sermayesi lhtlyacınm karşılanmasında kullanılacaktır. S Işbu tahvlllere ait lzahname 6.5.1983 tarih. ve 751 sayılı T. Ticaret Slclll Gazeteslnde yayınlanmıştır. 3 Bu tahvillere alt izahname T. Vakıflar Bankası T.A.O. Beşiktaş Şubesi'nde ve şirket merkezinde lsteyen herkes tarafmdan Incelenebillr. 4 Satışa sunulacak tahvlllerln: a) îtibarl kıymetlerl tutarı ve tertibla 200.000.000, TL. I. tertip. b) Kupürlerin ltlbarl kıymetlerl: Nama yazılı I. serl 100.000.000, TL. tutannda Kupür Değerl 10.000 TL.'lik 25.000 > 50.000 > 100.000 > 250.000 » Toplam: Hamlllne Sayısı 300 280 200 200 240 1220 Toplam 3.000.000, 7.000.000, 10.000.000, 20.000.000, 60.000.000, 100.000.000. 100.000.000, Toplam 3.000.000, 7.000.000, 10.000.000, 20.000.000, 60.000.000, 100.000.000. TL. TL. TL. TL. TL. TL. TL. Yazında: Karikatür Arkeoloji Sanatta: dallannda verilecektir. Büyük ödüllere ilîşldn açıMayıa bflgÜen İş Bankası, Büyük Ödülîeriyle kültürüBüyük ödüller için başvurular 2 Mayıs 1 Kasım 1983 günlert müze yeni boyutlar kazandırmayı amaçlıyor, arasında kabul edilecektir. Büyük ödüller için, kişisel başvurular dışında, kurum, kuruluş, "Yazın", "Sanat", "Toplum ve İnsan yayınevleri ve saptanan dalların uzmanlan ile eleştirmenleri de Bilimleri" alanlarında, her yıl yeniden başkalanna att yapıtları önerebtlirler. Her dalda, 300.000 TL ödül ile "Türktye îş Bankası Büyük Ödülü saptadığı dallarda, seçkin yapıtları, Simgesi" ve "Türkiye İş Bankası Büyük ödülü Onur Belgesi" verilecektir. Büyük ödül sonuçlan 27 Arakk 1983 günü kamuoyuna açıklanacaktır. yaratıcı ve yapıcı etkinlikleri değerlendiriBüyük ödüller için başvuranlar ve önerilenler "Türkiye İş Bankast Büyük Ödül Yönetmeliği" gereklerini ve Ödüllerle ilgili tüm koşulları yor, destekliyor... kabul etmis sayılacaklardır. Sanatçılarımızı, bilim adamlarımızı, Büyük Ödüllerle ilgili yönetmelik ve "tiyatro", "Karikatür", "Arkeoloji" ödülleri özel koşullan, bu yıl da, bu etkinliklere katılmaya çağırı Türkiye Iş Bankası, Genel Müdüriük, Kültür ve Sanat Muşavirliği KavaklıdercAnkara adresinden sağlanabilir. yor. Tiyatro, Karikatür, Arkeoloj'İ ödüllerinln seçlci kurullan (abcccsd sırayla): Tiyatro Büyük ödülü ScçidKurulu SjUhBtRSEL yxat,Türkiye Iş Bankası 19S2 Elcşııri Dcnemc Büjuk ödulü Sahlbi TankBUĞRA Yizar, Elcştlnnen YüdttKENTEH Devl«Sanat(ifi OfcrTwyuSADIKLAX Torkhe f; Bankası A$ YCKielim Kurulu Ü\*csl Prof. Dr. Irfan ŞAHİ.NHA5 Ankjrat'nmrsltıslDllveTarlhCoftrafa Fakültesl Ö S « l m Üyesı, Millcılenınısı fi)itro Ensı WJÜ Türlıii'e Mlllı Mctkezl lcri Komıtesı C>csi ProCDr.SevdaŞENER Ankara universitesi Dıl veTarihCoğrarya Fakultcsı öğrclım Üjiai HaldunTANER Yaar, Sanat Tarihçisl Kızunız YAGMUR doğdu 13 Mayıs 1983 Ayşe • Gfiner Sanoğlu yazılı II. seri, Sayısı 300 280 200 200 240 1220 tutarında Kupür Değeri 10.000 TL.'lik 25.000 » 50.000 » 100.000 » 250.000 » Toplam: Karikatür Büyük ödülü Scçici Kurulu YahyıABSUNEk Türkiye k Bankası A$Yön«l* Kurulu Üyesi HamiyeÇOlAKOCtU ScnımıkSaniUçıSHTürkiyetf Bankası 1982SeramıkBüyOk öduluSjhıbı Ncîih DE.MİRKENT («anbııl GazeticllerCeınljTÜ Arkeolojl Büyük ödültt Scçici Kurulu Prof.Dr.JalcLNAN Ijönbııl Ünlvcrslıal Edebfvat Fakültesi Emtkll ÖgreıimOjöl PerilMELEN Turkryc U Banlası AŞYOnetlm Kurulu Üyrsl MchmetÖNDER Kültür ve Turızm PTOf.br. GonolöNEY Sanat Tanhçısi, Fge Ünh«rsîtesl Edeblyaı Fakülicsı Detanı Prof. Dr. Craıt SERDAROĞUJ 9 Eylül Üniversitöi ÖJretlm Ü>xrt RldTEMtZER Anadolu Medeniy'etlerl Muzed Mıldürü NurctılnYARDIMa K0ltürveluri7mBakanlıSıEskl Eserlecvc Muztler Genel Madürfl TL. TL. TL. TL. TL. TL. Elizabeth GRtGORtADÎS 1 1e irakU TOMAÎDÎS Evlendiler ttalyan BüyükelçlllH Kllisesl Ankara 14 Mayıs 1983 nk ProtDr.MadtGÖKSERK İManbul Onıversiıesl Edebiytt hakuIıcsıiiTickliögretlmuyest OüngörMENGİ l/mırGazetealcrCemlyeöBaslani MehmetöZEL KültOrveTurı^m Balcanlığı GOzel Sanatljr Genel Mlldüni Prof Dr. Su« SİNANOĞLU Aııkara Cnıvcrbitesl Dıl veTarihCoürafra hakııltcsi öftrctım Üycsi, I •NfSCO Turkıye Mıllı Komisjtınu Uaşkı c) Satış süreslnin başlangıç ve bltlş tarihlerl: 23.5.1983 30.5.1983. d) Faiz ödeme tarihlerl: % 45 sabit faizli nama yazılı I. serl tahvillerin falzleri her yılın 29 Ağustos, 28 Kasım, 27 Şubat, 30 Mayıs tarihlerinde ödenecektir. > % 54 sabit faizli hamilme yazılı II. seri tahvillerin faizleri her yılın 30 Mayıs tarihinde ödenecektir. e) Satış fiyatı: Tahvlller nomlnal değerlnln % 5 noksam ile satılacaktu:. f) Vadesi: 3 yıl. g) ttfa tarihl: Tahviller 30.5.1986 tarihlnde defaten ödenecektir. h) Ödemesiz dönem: 3 yıl. 5 Faiz ve anapara ödeme yeri: T. Vakıflar Bankası T.A.O. Beşiktaş Şubesi, şirket merkezi veya şirketçe tayin edilecek aracı kurumlar gişelerinrten ödenecektir. Ancak, bankanm fonksiyonu aracı kurum niteliğinde değildir, (Basm: 5315) Devren Satılık îstanbul yolu Üzerinde, ME SA Batı Sitesi'nde dubleks, bahçeli, merkszi sistem ısıtmalı sigortalıya devren boş teslim ev. Müracaat: 18 33 35 TÜRICIYE $ BANKASI Ü