Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet TAKVİM. Sahîbl: Cnmhnriyet MatbaacıUK TS Gazetecilik T.A.Ş adına Nadir Nadi, • Genel Yayın MUdUrU: Hasan Cemal, Müessese MüdUrü: Emlne Uşaklıgil, Vazı îşien Müdürü: Okay Gönensln, • Yazı tşlerl Mudtlr Yardım cısı: Ahraet Korulsan, Haber Merkezi Müdürü: Yalçın Bayer, Sayfa Düzeni Yönetmeni: All Acar 15 Mayıg 1983 tmsak: 3.41 Güneş: 5.41 Temsflener; ANKARA: Yalçın Doğan, ÎZHÖR: Hikmet Çetinkaya. ADANA: Mehmet Mercan, • Servis Şeneri: Istanbul Haberlerı: Selahattin üület, Dış Haberler: Ergun Balcı, Ekonomi: Osman Ulagay, Yurt Haberleri: Barbaros Gençak, KUltUr: Aydın Emeç, Magazln: Yalçın Pekşen. Oilzeltme: Konnr Ertop, Araştırma: Şahio Alpay tkindi: 17.06 Akşam: 20.19 Yatsı: 22.10 Eflrolar • Antrara: Konut Sokafc No: 24/4 Yenişehir, Tel: 17 58 »• Vı 58 66, Idare: 18 33 35 • tzmir: Halit Zıya Bulvsn No: 65/3, Tel: 25 47 0913 12 30 • Adana: Atatürk Cadüesi. T.H.K. îşhanı Rat 2/13, Tel: 14 55019 731 • Basan ve Xsyan: Cumhunyet Matbaacılık ve Gazetecilik T.A.Ş. Türkocağı CacJ 39/41, Cağaloğlu, PK: 246lstanbul, Tel: 20 97 03 (5 Hat), Teles: 22246 ögle: 13.10 Barolar Birliği Genel "G enel Af „ G ANTALYA, (Cumhuriyet) Antalya'da dun sona eren Barolar Bırliğı Genel Kurul toplantısında «Genel Af» gundeme getırıldı. Yonetun Kurulu raporu uzenndekı tartışmalar sırasmda sozalan Izmır Baro Başuanı Güney Dinç. Türkiye'de önemlı toplumsal ve sıyasal dönuşumleri izleyen donemlerde azınsanmayacak sayıda Genel Al Yasası çıkanldığını bildırdı. Dınç şunlan söyledi: «Kapanan bir dönemln bütün toplumu etkileyen olumsuzluklan giderilmek istcnirkcn, aynı koşullar nedeniyle cezaevlerini dolduranlar da anunsanabilmeli yenl bir genel af yasasıjla top lumsal barış ve dayanışma güçlendirilebilmelidir.» Soz alan delegelerden îstanbul Barosu Avukatlarından Tur gut Kazan da Dinç'in görüşüne katüdığını, ancak 1982 Anayasası'nda genel affın kabul edümesi yanında TCK'nun 125. maddesinden başlayarak 171. maddeye kadar sıralanan suçların af kapsamı dışında bırakıldığını belirtıp bir sıvil hükümetin bu maddeler dururken toplumsal yarayı dennleştirmeyecek bıçımde genel af yasasını çıkartamayacağını vur guladı ve «Bu haksızlık, seçimden önce mutlaka çözüme kavuşturulmahdır» dedi. Bu arada Genel Kurul'da alman kararlar bir rapor halinde açıklandı. Raporda «Sa. vunına hakkı avukatsız kullanılamaz» denilerek ozetle şu goruşlere yer verıldi: «Hukukun amacı tartışmasız ve insanca bir adaleti sağlamaktır. Savunma hakkı bütün temel haklarm koruyucusudur. Avukat savunma görevini yürütürken, fiili engellerle karşılaşmamalıdır. Avukatbk yasa smın 58. maddesi açıktır. Avukat duruşma disiplini nedeniy le tutuklanmamaüdır». Çıkanlacak yasa gücündeki kararnamede Barolann toplumdaki önemli yerine, mesleğine, bağımsızhğına ve konumuna golge düşürülmemesi istendi. Latin Amerika'* rejiîiıîer sivilleşiyor DIŞ HABERLER SERVİSİ Geçtiğimlz günlerde Fransa'nm sosyalist Başkanı F. Mitterand'ın Latin Amerika danışmanı Ala in Rouquie'nin L'Etat Militaire en Amerique Latine (Latin Ame rika'da Askeri Devlet) (Le Seuil Paris 1983) adk bir kitabı ya yınlandı. Le Rîonde muhabiri J. P. Çlerc'in, bir sıyaset bilimcisi ve Fransa Sıyasal Büımler Ulusal Kurumu üyesv olam Rouguie ile yaptığı görüşmeyi kısaltarak aktarıyoruz. SORU Latin Amerika'da militarizıu Latin Amerika kadar eski görünüyor. Ispanya'dan bağunsızlığı koparan askerlerin jeni devietleri kendi asker anlayışlanna göre kurdukları söylenebilir YANIT Latm Amenka'ya, her zaman yapıldığı gıbl, uzaktan bakınca öyle görünüyor. Ama yakından uıo^led ğ.mizde, hıç cle öyle değil. 20 ülkeyl ve 130 yı'Jık tarı hı tek bır siyasal formule sığdırmak olanaksız. Ancak, Latin Amerika'da ordulann 1920'ler, 1930'lardan sonra on plana çıktıklan sdylenebuir. 1929'lerden itibaen gırllen bu aşamada, taro olarak butünleşsmemiş olan devletleıin en modern pirçası ve, zorunlu askerlik sistemi nedeniyle, bır «mil let mektebı» durumunda olan ordu, zayıf yapılar karşısında sessıa kalmak istemıyor. SORU Sllahlı kuvvetlerin çare bulmak isted'ği bu «aıayıl yapılar» neierdir? YANIT Latin Amerika ülkelerinin boyutları, çoğrafyalan ve etnolojileri nedeniyle tam olarak kurulamayon merkezi otorıte; kentlerde toplanan, yülîssk oîçüâe polıtıza ve dolayısıyla güçsuz blr bürolîrası; ülkenm büyük kenller dışında kalan böigelennl tammayan, küçümseyen, gözîerini Eskı Dünya ya da ABD'ye çevırmlş seçkinleı; çoğunlukla okuryazar olmayan ysrlılerden oluşan ve sömurge denebıleoek bır dunyaya ait yığmlar. Tiim bunla^ subıylar arasında yurtseverliğin kendi tekellerinde olduğu ve toplumu uygarlaçtırma gbrevtnin kendilerine düştuğu kanısmı uyandırıyor. Onlar da gerekli gbrdükleri zaman, kurulu duzenin korunması. kurulu düzende bazı reformlan zorluyorlar. yardımcı olabıleceğıni duşündu. Asken U derlerm yetıştırümesme bııyuk onem verdj. 1959'da Kuba'da Castro'nun ıktıdara gel mesinden sonraysa, Washmgton Güney Ame ııka'da orduları komünızme karşı en guçli' engel olarak görmeye başladu Washıngton Latin Amerika ordu'arırn bır polıs guclinden ibaret olarak gorınek ıstedı. Ama işıer kontroldan çıktı. Latin Amfrıka ovâulan, statü geıekçelerl ile en yenı silahlan elde etmek ıstediler Bu da örneğin, aslmda ABD nın hiç de ışıre gelmeyen, FUkland savasma yol açtı. ÎNŞAAT İÇİN BELEDİYEDEN SES BEKLENİYOR TAÇ Vakfı gerekli helşeleri tamamladıktan sonra beledîyeden yıkım ruhsatını aldı v e Bostancıbaşı Abdullahağa yalısuru yıktı. Yeniden inşa çalış malan bastadı. 3 ay sonra belediye inşaat alanuu mohürledi. TAÇ Vakfı yalıyı eski hallne getirebilmek için 7 aydau beri belediyeden «ses» bekliyor. Yeniden yapım için yıkılan yalıya belediye, insaat izni vernıiyor Deniz SOM 1800'lü yıüarın başı... Ab dullah Aga, Sultan II. Mah mut'un bostancıbaşısı olduk tan sonra Çengelköy'de bir yalı yaptırıyor... Yalının yarısı denlzin üstünde... Harem ve selamlık bölümlerlyle yalı, 18. yüzyıl sonu mimarisinin seçkin özelliklerinl taşıyor... 1980 yılınm sonunda, Çengelköy'deki tarihl Bostancıbaşı Abdullab Ağa ya üsı, Turizm ve Tanıtma Bakanhğı'nca kamulaştırıldı. Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar YUksek Kuru lu'nun 1. derece eski eser kapsamına aldıgı blnanm onarım işi Türkiye, Anıt Çevre, Turizm Değerlerini Koruma Vakfı'na verildl Kısa adı TAÇ olan vakfm teknik bürosu bir etüd pro jesi hazırladı ve yalının bu günkü durumu ile restore edilemeyeceğine karar verdi. En uygun çözüm olarak, yalının tümüyle yıkılması ve aynı blçimlyle yeniden yapılması uygun görüldü. Gerekll plan ve pro jeler hazırlandı. Anıtlar Yüksek Kurulu'nun onayına sunuldu. 16 ocak 1982 tarihinde Anıtlar Yüksek Kurulu 13461 sayılı kararı ile projeyl onayladı ve yalının yıkılması kesinleşti. TAÇ Vakfı da bu arada, yeniden yapım sırasında gerekli olacak yalıdaki tüm süslemeleri, motifleri «nok taiama» ve «örneklerne» yontemi ile arşivledi, binanın her metrekaresinin fo toğrafı çekildi. Yıkıma kadar olan işler İçin 2 milyon lira harcandı. Sonunda TAÇ Vakfı, gerekli belgelerle birlikte yıkım ruhsatı İçin Belediye' ye başvurdu. Belediyenin yıkım ruhsatını vermesi üzerine de yalı 14 temmuz 1982 tarihinde yıkıldı... Yalı yıkıldıktan sonra, Vakıf yenl inşaat lşlnl bir müteahhide verdi. Bu kez inşaat ruhsatı için Belediye'ye başvuruldu ve temel inşaatı için ruhsat alındı. Aslı deniz üzerlnde olan yalının daha sağlam temel lere oturtulması için denlze kazık çakılmasına başlandı ve bir gün Üsküdar Belediye Şube Müdürlüğü'n den bir ekip geldî. Belediyecıler, «Temel ruh satınız var arua siz denize kazık çakıyorsunuz.» dediler ve «Ruhsatsu inşaat» gerekçesl ile 22 ekim 1982 tarihinde çalışmaları durdurup, inşaat alanının kapısını mühürledıler... Mühürleninceye kadar ya pılan harcamalar da 17 nııl yon lirayı buldu. diye düşünmüşler. Ruhsatı olsun olmasın Boğaziçl'nde ki inşaatların durdurulması kararmdaki amaç, Boğaz içi'nin kurtarılmasıydı. Boğaziçi'nin betonlaşması önlenirken, tarihi yalılar, yeşil alanlar korunacaktı. Ve aradan tam 7 ay geç ti... Yıkılan yalının, yeniden başlanan inşaatı durdurulalı tam 7 ay oldu. He nuz Belediye'den bir «ses» yok... TAÇ Vakfı Genel Sekre terı Ziya Hunerman, bır haf ta ön.ce dosyanın İstanbul Beledıyesı îtnar Mıldürlüğu'nden Üsküdar Şube Müdüriüğü'ne gonderildiğim öğrendiklerini söyledi. Hunerman, «Hergün Hasan bey Üskiidar'a gidip dosya nın çıkıp çıkmadığım soruyor» dedl. Lâtin Amerika'da militarizmin nedenleri ceşitlildir SOKU Latin Amerika nıi Utarizminin kökleri nep başka yerde aranıyor. YANIT Çünkü bunun tek bir nedeni yok. Eğer bir neden varsa, o da asırı olçüde bır eşıtsizliğin ve parçalanmışlığın hüküm süıdü£U bu ülkelerde ulusal bır u? Isşmanm bulunmayısıdır Bu durumda, or du hakim sımîın yerini tutuyor Eğer Amsrıka'da mılıtarizm varsa, bunun nedeni bu ülkelerdo sağlam bir sivıl topmm olma yışıdır. Ancak Latin Amerika'da militarız nin ne(5en\eri, ülkeler arasındaıd farklar kadar çeşıtlıdır. Aslında Örneğuı Nikaragua, ŞUı ve Brez'lya arasmda çok az ben zerlık vardır. Brezilya'da ordu toplumsal ilışkılerde radikalleşmenin bır patlama ya jol açmasından çekiniyor. Bunım için güçlü bir devletin duruma hakiın olmasmı istiycr Bunu yapabilecek tek güç de ken alsi. Öte yandan 1960'lar ve 1970'lerde Peru, Ekvador ve Panama'da görtılen ilerici askeri re.iımler var. Genellikle azınlıklarca desteklenen bu rejimlarin smırlılıklan, tyakta kalabilmek için tutuculara sürek h Ööün vetma zorunda kalmalarıdır. Daha bi, bu tur «devrim»lerin kaderi son dpre ce m&rjmal ve fevkalade istikrarsız olma hdır. SORÜ Latin Amerika'da, Srneğîn Arjantin'de, askeri rejimlerin devreyi (döngfisel) nite liçini nasıl açıklıyorsıınuz? YANIT Bunun (toplumca ve askerler ce derinlemesine hissedilen) silahlı kuvve^e np siyasal hayata müdahalesinin meşru bir gerekçesi bulunmayışıyla ılgili oldugunu düşUnüyoınm. Latin Amerika devietleri 19. yuzyıîda Avrupa modeline göre kunıldular. Egitim gormüş Latin Amerlkalılar Batılı kurumlara, kanunlara ve özgürlük sımgele r.ne platonik fakaf sarsılmaz bir baglılık duyıtyorlar. Pakat işler sarpa sardığında ancak askor'.erin sahneye cıkmasıyla rahat nefes alabılıyorlar. Pis ışleri askerlerin yap masından nıemnun oluyorlar. Ama olduk ça Kisa bir silıe sonra .asker «kabadayılar» dan şikâyete başhyorlar. Demokrasiye dö nüşü talep eden sesler gittikçe yükseliyor. Nikaragua dışında hiçbir Latin Amer:ka ülkesinde ordunun siyasal hayata mii dahalesi, öıneğin Türkiyo'cleki gibi ülfeenm kurtuluşunB ve kuruluşuna katkıda bulun muş olmaktan gelen bir meşruiyet zeminine dayanmıyor. Öte yandan askerlerin ken dıleri de giderek sivil değerleri benimsemiş tır: Siyasal hayata ancak «beceriksiz, dema gojik vsy& yoz politikacılarca kösfklenen demckrasiye yeniden işlerhk kazandırmak» gerekçesiyie vniidahale edebiliyortar. SORtî Latin Amerikn'da militarizmin gelecpği bakkında ne riüşiinüyorsunuz? YANIT Şimdi askerlerin kışlalara dönüş aşamasını yaşıyoruz. Peru ve Ekvador'u Honduras ve Bohvya ızledi. Yakmda sıra Urupuay ve Arjantin'de. Brezilya'da tedri ci demokratıkleşme, Kasım avmda yapılan seçımlerin gösterdiği gibi ilerlemekte. Hers«y halka ve ordulara bağiı. Halkta çok süç lü bir demokrasi talebi gözlenivor. Bütün partiler ve toplum kesimleri siyasal katılmaya şimdîye kadar görülmemiş hir istek eösteriyor. Siyasal gfirü*'lerin açıklanmasına olanak bulunmayan Orta Amerika ülkeieri ciışınöaki butün Latin Amerika'da durum "im. Halkın demokrasi talebi, solda vs aşı r; sol'dalri «devrim çağnları»nı bastırıyor îlerici askeri rejim denemeieri yaşandı SORü O halcle, Latin Amerika dskcrlerinp akıllı munafazakârlar denebilir mî? YANİT Idöo ojneri değışiyor. Latin Amerika ordulan 192Û ve 1930'larda Brezilya, Ekvador ve ŞiU'den «sol»dan çıkış yaptılar. 1960 ve 19T0'lerde Honduras, Peru, Ekvador ve Panama'da sık sık ilericı askeri rejim dönemleri yaşanc'ı. ŞımdiyEe, Şılı ve Uruguay"da fî,brüldüğvi gibi, doğaları akşi yönde p.'üıırii toplurr.:<>rdr. özel glrişime dayalı formüller deneniyor. Ancak, Brezilya'da olöugu gıbı, halktan gelcıı ba&kılara karşı durjtıak için kurulan aslteri rejimler bile devletin ekonomik otoritesint güclendirfci ve vergi sistemine etkinlik kazandıncı reformlar yapıyorlar. SORÜ Latin Amerika'da askeri darbelerln çtkar çevrelerinin özellikle yabancı çıkaılann baskısıyla yapıidırı görüşü hakkmda ne düşünü^orsunuz? YANIT Çok yetersiz t>:r K'srüş. Brezllyalı Mancsit bir iktisatçı bir zamanlar: «General Motors, General Electric . oorusu öten generaller Işte bunlardır'» demişti. Bu, Brezilya için kısmen doğru olabılir. Ama çokuluslu şirketler Şili, Uruguav veya Arjantin'de fazla birşey elde edemedjler. Pmochet'nin Şılisı'ne bakır dışında hiç bir alanda yaban< cı yat:rım yapılmadı. liatin AmeTika'da askerlerin farltlı iktisadi çıkarlar arasmda hakemlik yaptıkları göylenebilır. SOKU Latin Amerika müita. Tizminin bir diğer «klasik» açıklaması, ABD'nin bu rejimlere gösterdiği hoşgörüdür. Kltabınızm bir bölümü «Pentagon'un Altıncı Yüzüj» adını taşıyor. YANIT Bu kaçınılmaz blr sorıın. Bugün ABD müdahalesı olmadan Latin Amerika'da hiç bir şey olamayacağı <5ahi söylenebılir. Ama herşeyi bununla açıklamak zordur. 1945*e kadar ABD, Orta Amerika dışındaki Latin ordulıınna hiçbir ilgi göstermedi. ABD (2. Dünya Savaşmdan sonra) gerçek bir dünya devleti haline ge lmce Güney Amerika"ya ilgi duymaya baş ladı. Latin ordulannın kıtayı denetlemesine Boğaziçi'ni kurtarmak O sıralarda, Boğaziçi'nde kl tüm inşaatlar durdurulduğu için Vakıî yöneticıle ri «Herhalde birkaç güne kadar bize izin verilecektir» Dosya masanın üzerinde Hasan Turhan, Üsküdar Belediye Şube Müdürlüğü'n de bekleyen dosyanın son «durumn» konusunda «masanm iizerine kondu» bilgîsini getirmiş... Üsküdar Şube Müdürlüğü'ndeki memurun yapaca ğı «iş», Kültür ve Turizm Bakanı îlhan Evliyaoğlu' nun başkanı olduğu TAÇ Vakfı'nca hazırlanan ve Anıtlar Yüksek Kurulu'nca onaylanan, 7 ayda bile olsa Belediye tmar Müdürlüğü'n den «izin» verilen proje için «Ruhsat harcı»nı bellrlemek ve parayı tahsil edlp «denize kazık çakmak da dahil» temel ruhsatı vermek. Ama ne zaman? TAÇ Vakfı Basın Müşaviri Yalçm Kılan'la birlikte Çengelköy'den, Bostancıbaşı Abdullah Ağa yalısımn bir zamanlar bulunduğu kı yıdan ayrılıp, gerl dönerken gozümüze birkaç İnşaat çarptı. Çatısmda, salonunda lşçiler çalışıyordu. Boğaziçi'nde durdurulan lnşaatlarda çalışanlann Belediyecilerin, Üsküdar Şube Müdürlüğü'nün gözünden nasıl kaçtığını anlayamadık... TASITL ARIN ACIKLIFOTOROMANI TURKİYE OE TRAFİK POÜSLERİNİN İŞ> DÖNYA TRAFİK. ÇİLenİNOEN ÇOK OAHA ZORDUB ÇÜNKÜ HEM TRAFİK KABGAŞASINI DÜZEtTMEK HEM OE BÜTCE DÛZ£LTMEK Z O R U N O O R a Yalcın PEKSEN yazdı İsmail GÜLGEC cizdi 6!R İKİVILOAN 8ERI TRAPİK CEZALARIMAÜ YIUN SA. ŞINOA ÖNCEDEN SAP1ANIVOR BV UYGULAMA HEM TRAFİK POLISL.ERINE HEMOE OTOMOBİLÜ VATANOASLARA SÜ^ÜK KOLAVLIK SAGLIVOR Yeni sendikal düzen Sendika gelirleri TRAfiK KONUSUNDA SOZU EOİV.ECEK 6!R K O N U O» sınırlandırılıyor hil üye çogunluğunu kaybetmesi halinde bir ay içinde genel kurul toplanır. 18. maddeye göre üyeler hak kında soruşturma ve tüzüğe göre ceza verme işlemlenndea sorumlu disiplm kurulu 3 5 üyeden oluşur. Sendika organ lannm faaliyetlerinin yasa, tüzuk ve organ kararlanna uygunluğunu denetlemekle yü. kumlu denetçiler ıse, 19 mad deye göre sendikalarda 3 şu belerde 1 ki^lden oluşabilıyor. varlığı değerlerinin devir, temlik ve satışlarından doğan kazançlardan ibarettlr.» şeklin de sınırlanıyor. Toplu Sözleşme Grev ve Lo kavt Yasasınm 9. madde 2. paragrafı ıse sendıkanm üye sı olmıyan işçilerin sözleşmeden yararlanmak için odeye cekleri dayanışma aidatının üyelik aidatının 2/3'ünü geçemiyeceğini hükme bağlıyor. Sendikalar yasasmın 61. mad desi ise, bır iş yermde ancak sozleşmenin taralı olan sendikanın üyelerinden üyelik aidar tı ile, sözleşmeden yararlanmak isfeyen ışçilerden dayanış ma aidatının ışveren tarafından «çek ot'f» dediğimiz sistemle, bordrcdan kesilmesıne izin verıyor. Sendikaya başkaca kesınti yasaklanıyor. So nuç olarak sendikalann «top lu sözleşme farkı, grev fonu» gibi tüzük, genel kurul karar lan ile üyelerinden ek gelir sağlamalan yasaklanırken, Uyelerden gelen gelir çok büyüfc boyutlu olarak kısıtlanıyor. Bordrodan aidat toplama sadece sözleşme ile suıırlandığmdan, tüzuğün öngördügü gelirin de toplanması yeni ve boyutlu bir sorun olarak ortaya çıkıyor. İlgili yasa duzenlemelerinin bütünü ile sendikalann geürlerinde çok önemli sınırlamalar getirdiği söylenebilir. eHLİYET ŞINAVIDIR BİZOE </£ TÜM OUNYAOA UVQl>. LANAN YÛN1TEMLER BU KOMUOA 6IRBİRİNDEN £PS> AVRIUR 6U TÛR ŞÛFOR YEDŞHRMENİN BİR FAVOASIOA NÛPU9 PLAMUUMAStNA KATKISlDlR Genel Kurula katüacak üy« ya da delege Ustesinin belirtenmesinden başlıyarak, her aşamasx yargıç gözeünü ve do netiminde yapılması öngörülen sendikalar, şubeleri ve konîederasyonlar genel kurullarınm so nuçları da, sonuçlara itiraz olsun olmasın yargıç karanna bağh kılınıyor. Sendıkalar Yasasmm 14. madöesınin I I . paragrafı, hakim tarafından atanmış, başkanı devlet memuru, üyeleri genel kurulda aday olmıyanlardan oluşan Uç kışilik sandık kurulunun imzalan ile belirlenen ve saçim yerinde asılarak ilan edilen seçim sonuçlarına iki gün içinde itiraz edilebılecek. İtirazları aynı gün lnceleyen yargıç, itiraz sonucunu, itiraz yok sa bu sürenüı geçmesinden son ra, kesin seçim sonuçlanıu İlan eder, ilgili sendika şubeleri ve konfederasyona bildirir. Sendikalann genel kurulunu yürütmekle görevlendırilen o bölgenin seçim kurulu başkanı yargıcın ve seçim sandık kurulu başkanı ile üyelerinin ü o rstleri, genel kurulun tarafı ondika şubesi, sendika ya da konfederasyon tarafından ödenir. Seçim sırasmda sandık ku rulu başkanı veya üyelerine karşı ışlenen suçlar, devlet me murlarına karşı işlenmiş gibi cezalandırılır. 16 yaşını doldurmamış olan sendika üyelerinin genel kurullarda oy kullanma ve delege olma hakları yoktur. Yasanm 15. maddesi bugüne kadar sendikalarda ana organ DİKKAT EHLİYETSIZ ACEMİ ŞÖFÖR DİKKAT eMÜYETÜ ACEMİ SOFÖR 6İLİRKİŞI (PARDÛN) eiLMEZKlŞt 6ON SÛNLEROE ÇIKARILAN 6IR YASAYLA ARABAtAROABULUNMASlGEREKÜEŞYALARAÇIKLANOt ŞLFENERİNDBN İSPİRTOVA KAOAR UZANAN 25ÇEŞİT ZORUNUU MALZEMEYI OTOSUNOA BULUNDURMAYANLAR 1500 LİRA CEZA ÖOEVECEK BU UYGUUMA BAŞLAO1KTAN SONRA, olan icra kurullanm kaldınyor. Sendikalarda ana yetki ve sorumluluklar sendikalar ve şubeleri için 39 kişı üe sınıılanan, konfederasyonlar için ise 529 kişi arasmda değişebileceği öngörülen yönetım kurulla ruıa verılmlş. Yönetim kurullan gerekli gördükleri hal ve ko nularda üyelennden bir ya da bir kaçma yetki ve gdrev verebilecekler. Daha açık bir anlatımla, sendikalann yönetim so rumluluğu genel kurul iradesi ile yönetim kuruluna verılıyor. Yönetim kurulu iradesi ve dene timi ile görevlendirılecek sendika başkanı, genel sekreteri, mali sekreter ya da başkaca icracılar yönetim kurulu adına, bu kurulun tanıdığı sımrlar ıçınde ve bu kurul adına bazı yetkilere sahip olacaklar. Çünkü yasanm 9. maddesi sendika larm zorunlu organlarını genel kurul, yönetim kurulu, dsnetleme kurulu ve disiplin kurulu ile sınırhyor. Tüzüklerle gerekli görülen başkaca organlann kurulmasına izin verirken de kurulacak bu organlara zorunlu organlann gBrev, sorumluluk ve yetkilerinıa devredılemiyacegini hükme bağlıyor. Sonuç olarak sendikalar, şubeleri, konfederasyonlar yasalar, tüzükleri ve genel kurul kararlannın sınırlan içinde yönetim kurullannca yönetilecekler. 17. maddeye göre yönetim ku rullarj çoğunlukla toplanabılocek ve katüanlann salt çoğunluğu ile karar alabilecek. Yönetim kurulunun yedekleri de da Boyutlu bir sorun Sendikalann gelirleri azalıyor Sendikalar yasasında önemli bir yenılik, sendika gelırlerını büyük çapta sınırlayan 23. madde ile gelmiş. Faaliyeti durdurulmamıs sendikalar için üyelık aıdatının miktarının be lirlenmesi senöika tüzügiine bı rakılmışsa da, 2. paragrafta, «işçi sendikasına lşçinin ödeyeceği aylık üyelik aidatı tutan, blr günlük çıplak üo retini geçemez» denilmiş. Son paragrafta da, «sendika tüzüklerlne, üyelik aidatı dışında, üyeierden başka bir aidat almacağına ilişkin hiikünıler konmaz» smırlaması getirılmiş. Yasanm 40. maddesi sendika ve konfederasyonların ge. lirlerini, «Üyelerinden alacak iarı üyelik aidatı ile, dayanış ma aidatı, bu kanuna göre yapabilecekleri faaliyetier ile eğlence, konser gibi faaliyetler den sağlanacak gelirler, bağış lar, mal varlığı gelirleri, mal YARIN: Uluslararası üyelik...