Katalog

Cumhuriyet ABD'li astronotlar 10 yıl aradan sonra ilk kez uzayda yürüdü Dış Haberler Servisl ABD nin ıkınci uzay mekıği Challenger'ın mürettebatından Story Musgrave ve Donald Peterson önceki gece 3 saat 50 clakıka süren başanlı bir uzay yürüyüşU yaptı. Böylelîkle yak laşık 10 yıldan berl ilk kez Amerikalı astronotlar uzay ytl rilyüşü gerçekleştirmiş oldular. 2.1 milyon dolar (yaklaşık 400 milyon lira) değerindeki uzay elbiseleriyla çalışan astronotlar, yürüyüşleri sırasında 45 kilo ağırlıgındaki bır vinçle 23 kilo ağırlıgındaki uzay malzemesinı Challenger'ın kargo oölümüno yükledıler. Mekik'den uzaya ilk adımı atan Musgrave, araca en son gi ren astronot oldu. Musgrave, arkadaşı Peterson'un araca gır mesınden sonra, son olarak Havai adalanna doğru bir göz attı ve «sağ tarafta kalan Havai adalarının üstii hayli bulut lu» diyerek araçtaki görevinin basına döndü. Her iki astronotun «çok başarılı» olarak ni telenen uzay yürüyüşU sırasında, bozulan uzay araçlannı ta mir edebllme konusunda bazı pratik denemeleri gerçekleştirdikleri bıldinldi. Bu arada astronotlann uzay yürüyüşU sırasmda dünyaya ya püan naklen Televizyon yayınında, şimdiye kadarki en net görüntiinün elde edıldiği belirtildi. Ekranda astronotları araca bağlı tutan kordomın, Musgrave ile Peterson'un hare ketlerini pek sımrlamadığı görüldü. Her iki astronot da yuvarlandı, sıçradı ve yüzer gibi harekstler yaptı. Astronotlar yürüyüşlerini tamamlayıp Challenger'e döndük ten sonra Beyaz Saray ile mekik arasmda direkt telefon bağlantısı kuruldu 1 SahlM: Cumhuriyet Matbftacü* ve Oaaetecflft T.A.Ş. adına Nadlr Nadl, • Genel Yayın Müdürü: Hasan Cemal, Müessese Müdürü: Emlne Uşakhgil, Yazı îşlerl Müdürü: Okay Gönensin, • Yazı îşlerl MUdür Yardırn,cısı: Ahmet Korulsan, Haber Merkezl MUdÜrtl: Yai&n Itoyer, Sayfa DUaem Yönetmeni: All Acar Temsllciler: ANKARA: Talçln Doğan ÎZMÎR: Hikmet Çetinksya, ADANA: Mehmet Mercan Q Servis Speflerl: Istanbul Haberlerı: Sclahattin Güler, Dış Haberler: Ergun Balcı, Ekonoml: Osman Ulagay, Yurt Haberleri: Barbaro» Gençak, Kültür: Aydın Emeç, Magazin: Yalçın Petojen, Düaeltmo: Koont Ettop, Araçtırma: Şahla Alpay Büroiar: • Ankara: Konur Sokak No: 24/4 Yenlşehlr, T t t : Vt K » 17 58 t>t>, tdare: 18 33 35 • fcmlr: Halit Ziya Bulvan No: 65/». Tel: 25 47 0913 12 30 • Adana: Ataturk Caddesi, TJH.K. tşhanı Kat 2/13, Tel: 14 550 19 731 • Basan ve Yayan: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecüik T.A.Ş. Türkocağı Cad. 39/41, Cağaloğlu, PK: 246lstanbul, Tel: 20 97 03 (5 Hat). Telex: 22246 TAKVtM: 9 Ntaan 198S tmsak: 4.48 GOneş: 6.30 ögle: 13.15 tklndl: 16.85 Akgam: 19.42 Yateı: 21.17 YÖK yasa değîşikliğî en geç bir ay içinde yürürlüğe konacak ANKARA, (Onmhnriyrt Bfirosu) 2547 Bayüı Yüksek Oğ retim Yasası'nda yapılacak değişiklSklerl içeren tasarı metnl hazırlandı. Degişikliklerin 1 ay içerisinde karanıame hfllinda yürürlüğe sokulmasına çalışıhyor. YÖK Başkanı Prof. Ihsan Doğramacı'nın açıkladığı ve ya sanın 9 maddesinin değiştirilmesini ve yasaya bir geçici madde eklenmesinl gerektiren tasarı metni üzerinde Malıye Bakanlığı ve Milli Eğitim Eakanlığı yetkilileriyla anlaşma sağlandığı bilinıyor. Tasarının önumüzdeki günlerde Bakanlar Kuruluna iletilmesi ve kurulda öncelikle görüşülmesi beklerdyor. Taaan metnlnln lvedlUkls k» rarname hallnde yürürlüğe sokulmasına çalışılmasının en önernll nedenleıinden biri, 6 yıl lık öğrenciler için getirilen yeni sınav hakkmın yüksek öğrettm kurumlannın final sınavlaT< dönemine rastlatılmak istenmesi. 4 yülık öğretlml 8 yılda ttu mamlayamamaları nedeniyle o. kullarıyla ilişkisi kesilen öğren cilere en fazla 4 ders için olraak üzere verilen sınavların ne zaman yapılacağı, değişikliklenn yürürlüğe glrmesiyle açıklığa kavuşacak. «Anarşîye lîatüan ftğrenciler» konusunda yapılacak değişiklik lerin ayrıntılı olarak açıklanmaması, öğrencUerin bazı soru lar yöneltmeiertne neden oldu. Bu konudaki sorular, «Ne zaman mahkum olanlar okuyamayacak? En az ne kadar süreye mahkum olanlar, hangl suçlardan mahkum olanlann o. kuması engellenecek? Bu konu da sımrlamalar getirilecek nıi, yoksa herhangi bir zamanda herhangl bir süreye hüküm giyenler mi denecek?» şeklmda sıralanıyor. «Ekstern öğrenciliU» kavrarnına getirilecek açıklığın bıçımi de öğrencilerin ilgiyle izledıkleri sorunlardan birısini oluşturuyor. Devam aorunluluğu nun uygulanmayacağı yam ekstern öğrencilik uygulamasının yapılacağı yüksek öğretim programları üzerinde tartışılıyor. Yunaniston da neter oluyor ? Artan terör eylemlerinden cunîacılar kârlı cıkabilir ATÎNA, (Cumhuriyet) trluslararası terör uzmanlannın şubat ayında ABD'de yaptıkları bir toplantıda, «terörün beş yeni merkezı» arasmda Atma'nın da adı sayılmıştı. Gerçekten de yü başından bu yana Yunanıs tan'da giderek aıtan teror eylemlen. bu tahmını doğrular mtelikte. Oysa Yunanıstan bırkaç yıl onces.ne kadar, dünyada en a? suç ışlenen beş ülkeden bırıydı. 1982'de pek az gorülen şiddet eylemleri 1933'e gırılmesiyle birlıkte gündelık olay haline geldi. Bu yüm ıllt uç ayı içinde beş banka, beş benzınci ve altı ku yumcunun soyulması, herkesın aklma, «Terörün finansmaıu için kaynak mı yaratılıyor?» sorusunu getırdi. gelos Averof, tehdit telefon. ları aldığmı bildırdi ve tabanca taşımaya başladı. Mu halefet, teror eylemlerinın gelışmesinden doğrudan doğruya PASOK'u sorumlu tutmuyor. Pakat Averof bir kaç kez, «ülkede 18 aydır aynlık tohumları saçanların, bölücülük yaratanlann istifasmı» ıstedi. Yunanistan'da terör eylemlerinin zamanla artışı ile, 197375 Lübnan olayları arasmda bağlantı kunıluyor. Içsavaştan kaçarak Atina'ya yerleşen bazı yabancı şirketlerle birlıkte «ilhal malı ban karanlık güelerin» de Yunanistan'a geldiği ilerı sürülüyor. Bazı Ermeni yeraltı örgütleTinin Atina'da yuvalanabildikleri, aynca komsu ülke lerden kaçan aşın sağ ve sol militanlarm da Atina yöresinde brgütlenebildikleri bildiriliyor. "Uygulanan gıda maddeleri yönetmeliği cağdışıdır,, tstanbul Haber ServislTürkiye Gıda Sanayi îşverenleri Sendikası Başkanı Nanm Dü«enli, gıda maddeleri yönetmeliğinin çağdışı kaldığını belirterek, günün şartlanna uygun olarak değiştiriunesıni istedı. Düzenli gıda maddeleri üzerindeki son tartışmalar nedeniyle dün düzenlediği basm toplantısında korsan gıda maddesi üreten işyerterini gıda sek tbrünün temsilcileri olarak gör menin yanlış olduğunu savundu. Bu kuruluşlar yüzünden Türkiye'nin en geniş sanayi kolu olan gıda sektörünün suçlanamayacağını belirten Düzenli şunlan söyledi: «Bugün Tiirldye'mlzde gıda sektörünün her branşmda fenni esaslara göre imalalt yapan bir çok ciddî fabrika bulunmaktadır. Bu fabrikalar talep yetmezliği dolayısıyla tam kapasite çalışamazken, korsan rab rikalar tipl imalathancler gayrisıhhî ve ucuz mamüllcr üreterek ilglll fabrikalarla rekabet etmektedirler. Ne yazık ki, resml merciler tiyat tespitlerinde korsan fabrikaların mamül satış fiyatlarını esas olarak al maktadırlar.» DUzenli, «Gıda maddeleri y5netmeliğine aykırı diye sağlık açısından mahsurlu bulunmayan hatta yenilip içilmesinde insana fayda sağlayan mamülleri üretenleri sahtekâr olarak mı teşhir edeceğiz» dıye sordu. Adalet Bakanı Rifat Beyazıt, TCK'da değişıklik yapılması hakkmdaki yasa tasansı ıla bozuk ve hilelı gıda maddesı üreten ve satanlara vsrılen cezalarm önemliıölçüde artırılma sının öngorulduğunü bildirdı. Beyazıt'ın açıklamasma gora yasa tasarısı kesmleşt'.ğınde bu suçlardan hurrıyeti bağlayıcı ceza alanların işyerleri mahkumıyet süresi kadar kapatılacak ve işyerinin gbrünür yerine mahkeme kararı asılacak. Aynca bu karar gerek görüldüğünde gazetelerde ilân edılecek. AVEROF Ana mulıalefet lideri, tabanca taşuna ya başladı. sonra, eylemi üstlenen Erman teror örgütleri açıklamalarmı Atina'da yaptılar. PAPANDRE13 Mulıalefetten «sükunerini korumasını» istiyor. Yunanistan'da siyasal gerilimı artıran şiddet eylemlen arasında, Elenıkon Ame rikan Hava Ussü'nÜn deposunda çıkarılan yangın, ABD Büyükelçîsinin konutu na ve bazı yabancı şirket binalarma bomba atılması, dev mağazalarm ktmdaklan ması gibi, aşırı solculann hanesine yazılan eylemlerle, ülkenin brçok yöresinde ormanların yakılması gibi, aşırı sağcıların düzenlediği yıtacı faaliyetler de bulunuyor. Soygunlar, bombalamalar, kundakçılık Kuyumcu soygunlanndan bırini gerçekleştiren, Türkiye'den kaçmış, Yunanıs tan'dan siyasal sığınma ıstemiş, Abdülkerim Sarıtekin adlı bir Turktü. Santekin, çaldığı değerli eşvamn satışı sırasmda çıkan bir anlaşmazlık sonucu, Ak ropol'ün eteklerinde bir de adam oldürdü. Bir Arap Havayolu şirketinin Atina'mn ana caddelerinden bırindeki btirosuna bomba atan iki klşiden birl polısle çatışıp olay yerinde öldü, yaralı yakalanan ikinci teröristin Ermeni olduğu ortaya çıktı. 11ginç bir raslantı aonucu, Yunanistan'a komsu iki ülkede, Bulgaristan ve Yugoslavya'da Türk dlplomatlanna yapüan saldırılardan Askeri kışlaya saldın Kuzey Yunanistan'daki Drama kenti ile Türkiye'nin Çeşme ilçesi karşısındaki Sakız adasmda askerî tesislerden çalınan silah, araç gereç ve malzemenın terörıstlerin eline geçtiği Yu. nan basınmda ileri sürülür ken, Sakız adasında bir askerî kışlaya antitank silah lanyla saldınldı. Bu eylemlerin sorumlulu ğunu üstlenen çıkmamıştı. 2 Nisan gecesi muhalefet partlsüıin yemekli toplantısının yapıldığı otele bomba koyan ve adı yeni duyulan «Ulusal Onanm» adlı aşın sağcı örgüt, Sakız'daki eylemleri de kendisinln düzenlediğini bıldirdi. Hükümet başanlı değil Bunlar, sık sık şiddet eylemlerine girişen aşın sağcı ve solcu Yunan örgütlerinin faaliyetleri dışmda, ayrı terör odakları yaratıyor. Terör eylemlerinin sorum lulannm bulunup yargı önüne çıkarılmasmda hükü met fazla başanh değil. Bu, hem PASOK iktidarına karşı bir hayal kınklığının doğmasma hem de muhalefetin giderek sertleşen eleştirileriyle ortamın daha da gerglnleşmesine yol açabilecek bir durum diye niteleniyor. Bütün bu olan oitenlerden en kârlı çıkacakların «Koridalos Sakinleri» olacağı, hayli yaygın bir kanı. Koridalos, cuntacılann hapis yattığı cezaevinin adı. Anılarve portreıer Fransız yazar Peyrefitte escinselliğiyle övıinürdü Maltepe Camii'nden eve dönüşte, Araa Erhat'ın «Mek tuplan ile Halikarnas Balık çısı» kitabını okumağa başla dım. Bu kitabı Turan Hoca ile birlıkte satın almıştık. Hoca ve Balıkçı: Bodrum, deniz, Ege sahılleri, insanlar, balıklar, şarkılar, işçiler, dostlara olan tutku, hayâl dünyalan, memleket. ve ozgürlük sevgisi, konuşabilmek mutluluğu, bıtmez tükenmez kavgalar, birbirleri ile ilgısi görünmeyen, belki de hiç tanışmamış olan ıkı renk ve hareket dolu insanın ortak noktalan değil miydi? Azra Erhat, Cevat Şakir1 in, Anadolu'ya ve ınsanlara olan tutkusunu, eskı Anadolu tarihine şahsî bakış açısını kendisine has üslubu ile şaşırtıcı bir renk tablosu ve kelime mozayiğı halinde anlatan mektuplarını kitabında sıralamış. Balıkçı, istediklerini fütursuz en ufak ayrıntılarına kadar anlatan ve ya zan bir sanatçı. Ama sırlannı da Azra Erhat gibi en yakınından bile zaman zaman gizleyecek kadar ıçıne kapalı kalabiliyor. Hayal dünyalannm içınde mahpus insanlar, dışardan art düşüncesiz uzatılan her dost ele sanlmak ve onlarla yalnızlıklanndan kurtulmak ve oyalanmak ihtiyacım duyuyorlar. Bu dosHuklann genişlik ve sınırlarını kendileri saptamak şartı ile. TANIŞMADIÖIM DOST Halikarnas Balıkçısı ile hiç karşılasmadım. Oykülerini başkalanndan dmledim: doğ ru yanlış. Kendi yazdıklanra okudum: bazen su içer gibi, bazen tökezleye tökezleye. İnsanın taıuşmadıgı dostlan da olabiliyor. SUAT ŞAKtR Bahkçının kardeşi Suat Şa klr ile Side'de Pamphilia O teli'nde, denizin karşısında ve harabelerin ıçindeki bahçe lokantada uzun ve tatlı ko nuşmalanmız olmuştu. Aralarmdaki küslük devarn eden bu iki kardeş birbirlerine ne dereceye kadar benzemekteydiler? Suat Şakir de kendl çapında renkli, hoş sohbet ve yıpratıcı bir mizah kabiliyetine sahip bir insandı. 1970'den önceki yıllaıda yaz sonu tatillerini Side'de geçirlrdik. Bodrum'a ise bu güne kadar hiç gidemedik. Turistik lktnci sınıî bir panayır haline geldiğini öğrendiğim Bodrum için. biraz da Balıkçı adına, UzülUyorum. Azra EThat'ın kitabında Balıkçı'nm yazdığı son mektubun tarihi 16 haziran 1972 olarak gösteriliyor ve bu mektubun Sabahattü» Eyübogln'ya gönderildigi beUrtiUyor. O devreye ait esM dosyalanmı kanştırdım. Halikarnas Balıkçısı'nın bana 5,13 ve 20 temmuz 1972 tarihlerindo yazısı Ils göndermls olduğu İktidar. muhalefet kavgast Bu arada, muhaltt Vradlni gazetesi sahibı Yeorgios Athanasyadis'in bürosunda öldürülmesinden sonra iyice gerginleşen iktidar muhalefet ilişkisi, tamamen bir soz düellosuna dönüştü. Ana muhalefet; partisi Yeni Demokrası'nin îiderı Evan Yazan: Büyükelci SemihGÜNVER KTFD'de rüsvetten suclanan bakan istifa etti İzzet Rıza YAUN LEFKOŞE KTFD'de, îçişleri ve Iskân Bakanı'na, «sosyal konut yapımı»nm istedığı bir îırmaya vsrilmesı ıçın on milyon Turk lıralık rüşvet onerdigi ıleri sürulen Devlet ve Sosyal İşler Bakanı tsmail Tezer istifa etti. Başba'kan Mustafa Çağatay, Teasr'in istıfasının kabul edildiğıni açıkladı. Eski Türk Bırliğı Partısi Genel Başkam olarak koalisyo na katüan ve Turjs Bırlıği Par tisi'nden çıkanldıktan sonra Mıllıyetçi Türk Partisi Genel Başkanlıgma getirilen Tezer, «bakanlıktan ayrumaAnın, MTP'ce aday gösterilecek bir kişinin, kendl yerine bakan olarak görevlendirllmesine bağlı olduğunu» belirtmişti. Başbakan Çağatay, Tezer'm istıfasına ilişkin olarak su açıklamayı yaptı: «Hükümeiten ayrılmasına rağmen koalisyon hükümetinl federe mecliste desteklemeye devam edeceğine itişkin açıklamasıra fla dikkate alarak, saym Ismail Tezer'in görevlne son verUmesini ve boşalacak olan Devlet ve Sosyal Hizmetler Ba kanlığı görevinin Sağlık ve Çalışma Bakanı Sayın özel Tahsin tarafmdan vekaleten yfiriitülmesi hususunu saym Devlet Başkanı'nm onay ve takdirlerlne sundum. Karar, Sayın Devlet Başkanı'nca onaylandı.» Eylemleri düzenleyen orgütier Yeraltındaki örgüt sayısı 23 ATİNA, (Cnınhıırlyct) ~ Muhalif Apoyevmatlni gazetesi, Yunanistan'da giderek artan şiddet eylemleri üzerine uzun bir inceleme yayınladı. Apoyevmatinl'run mcelemesinde ülkede «yasal gösteriler yapmayan, ya saı gösterilere katümayan gizli eylemci yeraltı örgütleri» bir bir sıralandı. Gazetede yer alan lıstenin ilk bölümü, sözü edilir bir güce sahip yeraltı örgütlerinden oluşuyor. Bunlar şöyle sıralanıyor: Devrimci Halk Direnişçileri (ELA) (ABD Büyükelçisinin konutuna bomba ko yanlar), Özerk Halk Birliği (LAS), Halk Direniş Grubu (OLA), Kehaides îzr leyicileri Grubu (OLA), özerk Devrimci Dayaruşma Grubu (AOEA), Hristos Kassimis Devrimcileri (EOH) (Bomba atarken öldürülen bir gencin adına kurulan örgüt.), özerk Dev rimciler (AEP), Devrimci Sol (EA), Ekim '80 ÖrgütÜ (Büyük mağazalan kundak. layanlar), Devrimci Halk Mücadelecüeri (OI^A), özerk Dlrenişçiler (AA), Devrimci Halk öncüleri (LEP), Anülktldar Hareketl, îkonoclast Sıfırcılar (EM) (Metropolis Killsesine bomba atanlar), Kör Pareler örgütü, 15 Mayıs örgütU, Haziran '78 örgütü (Cunta yanlısı bir gizli polisi Öldürenler), 17 Kasım Örgütü (Bir CIA aja nı ile cımta yanlısı üç polisi öldürenler), Kentavros (Polis çevrelerinden kopan aşın sağcılar), Kanaris, ESOP, OYl^EN (Üçfl de aşı n sağcı), Kara Arahk (Polis çevrelerinden kopan bir faşist örgüt), özerkçiler (Sovyet Başbakanı Tikhonov bir tavernada yemek yerken patlatılan bombayı koyanlar). Apoyevmatlni gazeteslnde yer alan listenin ikinci bölümünde, «genellikle az kişill çekirdek gruplarla smır lı kalan» gizli örgütler sayılıyor. ninist Hareket (MLK), Mü cadeleci Halk Birliği (LAE), Yunan Direniş Hareketi (AKE), AntiEmperyalist Öğrenci Hareketi (SAK/Arnavutluk yanlısı), Yunan Halk Demokrabları (LDME), Enternasyonal Halk Bırliği (EDE), Enternasyonal Yunan Komünistleri örgütü (OKDE), Enternasyonal Komünist Birliğl (KDE), Yunan Mark sist Devrimcileri örgütU (OEME), Devrimci Komünist Hareket (EKK), Yunan Marksist Devrimcileri Yanlıları (TEMEL), Yunan Sol Marksist Devrimcileri (EMEA), Komünist Devnm Birliği (KES), Devrimci Komünist Cephesi (KEM), Devrimci Sol Birlik Cephesi (EME), Enternasyonal Komünist Gru bu (KDP), Yunan Marksist Leninist Bağımsız Solculan (AAOMLE), özerk Anti îktidar SosyoPolitik Grubu (AAKO), Anarşist Silahlı Siviller Grubu (AO PO), Ulusal Yunan Komünistleri (EKE), Siyasal Mücadele Redcileri (MAPPA), Kızgmlar Grubu (OO), Halk Ayaklanması Grubu (OGLE). (Arkası 9. Saytada) Halkın çoğunluğu iktidara güvenîyor ATtNA (Cumhnrlyet) Blr süre önce Atina ve yöresinde yapüan kamuoyu araştırmaları, Yunan haüanın PASOK iktidanna genellikle güven duyduğunu gösterdi. Gerçi sözkonusu araştırmalar, 18 18 mart tarihlo rinde, yanl muhaliî gazeteci Athanasyadis'in öldürülmesl ve Dimetoka'da muhalefet toplantısırnn yapıldığı otele bomba konması olaylanndan önce gerçekleş tirümişti. Ama anket sonuç ları su andaki duruma ışık tutabilecek nitelikte. «Degişlm» . (AUagi) slogamyla iktidara gelen Pan Helenik Sosyalist Hareket Partisi, oy istedigi Yunan halkına siyasal, ekonomik, sosyal alanda pek çok reform vaadetmişti. PASOK' IHI 17 aylık iktidar süresinde vaatlerini ne ölçüde yeline getirebildiğini, Yunan halkının bu konudaki yargısmı ortaya çıkarma amacı güden kamuoyu araştır(Arkası 9. Sayfada) Aşırı solcu örgütler: Yunan Komünist Partisi Marksist. Leninist, (KKE/ Mtı), Marksist . Leninıst Yunan Komünist Partisi (ML/KKE), Yunan Devrimci Kurtuluş Cephesi (EEAM/Çin yanlısı), Yunan Komünistleri Kültür Birliğl (FEEK), Solcu Proleter Birliği (OPA), Yunan Marksist Leninist Hareketi (KEML), Marksist Le YUNAN HATRANI Fransız yazar Boger Peyretitteiıı çamurladığı kuruluşlar ve insanlar bu damgayı Üzerlerinden kolay kolay silemeılerdL Uç llglnç mektubu buldum. 1972'de Dışişleri Bakanlığı Kültür Dairesi'nin başında bulunuyordum. Bu son Uç mektubun ve onlann öyküsü nün Cevat Şakir'i sevenleri mutlu edecegini aanıyorum. VE ROGER PEYREFİTTE 1972 yılı ilkbahar aylanndaydık. paris Büyükelçiliğimizden bir telgraf geldi: Fransa'nın, ismi etrafmda fırtınalar kopartüan, karakteri, kaprisleri, davranışlan, fıkirleri ve eserlerl şiddetle eleştirilen ve yine de ''ok okunan yazan Roger Peyre. Htte'in temmuz ayında özel olarak TUrkiye'ye gelecegi, «Büyttk tskender*ln Izlnde» lsmini taşıyacak yeni kitabı İçin Ege ve Akdeniz sahillerinde incelemeler yapacağı, ve tarthte BUyük Iskender'in geçtiği yerleri sırası ile gidip gezecegl bildirilmekteydi. Roger Peyrefitte, TUrkiye gezisüıe Istanbul'da bir iki gün geçlrmekle baslayacaktı. Peyreîitte, 19ft7 yümda doğmuş, meslek olarak önce diplomaslyi seçmiş, sonradan yazarlığa başlamıstır. İlk eseri «Özel Dostluklar» romamm 1945'de kırk yaşına yaklaşırken yayırnlamıştır. Her eseri bir bomba gibi pat lamış, her kltap kapıçümış ve aynı zamanda da Peyrefitte'in etrafmda düsmanlan süratla çoğalmıştır. HERKEStN DÜŞAIANI Peyrefittein İlk eserleri •hlflk konularmdakl tutuculan, 1951'de yayımladığı «Sefaretlcr» ve 1953'de çıkan «Sefaretlerin Sonu» romanlan Pransa Dışişleri mensuplarım aleyhinde ayağa kaldırmıştır. Yazar, «SeiareUer» eserüv de, îkinci Cihan Savaşı sırasmda, Atina'daki Fransa Büyükelçiligi'nin içindekl rezaletleri, Atina'daki fuhus yaşantısım ve cinsel ilişkilerin çarpıklıklannı ve sosyetenin bütün kirll çamaşırlannı ortaya çıkarırken, mesleğinin de sonunu kendi elleri ile hazırlamağa başlamıstır. Peyrefitte 1955'de yazdığı «Saint Pierre'in Anahtarlan» İle Vatikan'ı, 1957'de «Malto Şövalyeleri» ile Masonlan, 1965'de «Yahudiler» eseri ile Siyonistleri karşısma almıştır. Peyrefitte, eskl Yunan hayranıdır. Paris'teki evi bir mü ze gibidir. Escinsel olduğunu gizlemez, buraınla adeta övünür. Çalışkandır. Geniş kültürü, zehirli bh kalemi, korkunç bir hafızası, bitmez tükemnez bir mücadele hırsı vardır. Bu derece sevilmeyen, kendisinden çekinilen ve kaçınılan bir yazann bu derecede geniş bir okuyucu kitlHine sahip olması ilginctir. Peyrefitte'ta çamurladığı, Mrletti»i kuruluşlar ve insanlar, bu damgalan tizerlerinden kolay kolay silemezler. Döviz kapılarımız HaburGüroulak Gürbulak'tan sağlanan döviz yılda ortalama 700 milyon dolar Böylesi büyük oranda dolar taşımak için çalışan 12 bin TIR, 672'de TIR hrması var. Celal BAŞLANGIÇ Habur sınır kapısını, dövize açılan arahğı geride bırakıyoruz. Bu kez yolumuz ikinci bir döviz kapısına doğru: GürbulakYoluna düştüğUmüz Iran kapısı GUrbulak, taşımacıhk ve dışsatım açısmdan öneml yadsınmayacak güçte, altın tokmaklı kapı gibi. Transit taşıma ve Türkiye'nin dışsatım mallannın taşınması sonucu sağlanan döviz oranı yaklaşılc 700 milyon dolar. Böylesi büyük oranda dolar taşımak için çalışan 12 bin TIR, 672 de TIR firması var. Samsun'dan Iran sınınna değin sürecek TIR yolculuğumuz yaklaşık bin kilometra olacak. Bir TIR'la Karadeniz sahiUne doğru yola koyuluyoruz. Yükümüz Hollanda'dan gelen tereyağı. îran'a götürUyonw!. Deneyimll TIB'cı olan Yümaz Bczyel, 20 yıldır bu yollar. da. Bozyel, 15 gün sürecek bu yolculuktan sonra Uç gün evde kalacağım, daha sonra tekrar yola çıkacağım söylüyor. «Samsun'a gece bırak henl evin yoluna bulamam» dedikten sonra şöyle konuşuyor: Ama Tahran, Bagdat, Düsseldorf, Münih, nereyl Istenen say, buralatı avucumun lçl gibi blllrim. ÇUnkfi evim Samsun'da ama, daha çok gflnlerlm buralarda geçiyor, 20 yıldır böy le bu Trabzon'a doğru, Vakflkebir llçesinden geçiyonız. Haniyse yüzümüz kızaracak, yağı dünya ca ünlü bu ilçeden, sırtımızda Hollanda malı tereyağı ile geç mekten. Ancak TIR'cı malını gününde yetiştirmek zorunda. Her gün 300 kilometre hesabıy la, yaklaşık 4. gün tran smırı na varmak gereklyor. Ancak GUrbulak'tan gelen haberlsr umutlu degtl. Kuyruk 20 kilomet reyi aşıyormuş... Akşam, KaTadenizin doğuşu na indl inecekti. Konaklamak tizere Trabzon'un TIR parkına doğru yol alıyoruz. Gündüz Ka radetüz sahili boyunea gördüğü müz tarlalarda çaüşan, sırtlann da küfe taşıyan, tarla çapalayan, bel yapan kadınlar, bunca kilometreye karşın belleğimizden silinmiyor. Hele yolda, «Wellcome to esplye» yazısının altmda başı örtülü davar güden Karadenizli bir kadını fotoğraflamaya çalışıyoruz. Park yerinde TIR'dan indiğimizde, korkunç bir balık koku sunun Trabzon'u sardığım duyu yoruz. «Balık unu fabrikası, Et Balık Kurnmu balık unitele rl var» diyor bumumuzu kapa dığımızı görenler. Kokudan kurtulmak için, kalacağımız otele bizi götürecek bir taksiye atıyoruz kendimizl. Altmdamla kolonyasımn taksi içindeki kokusu, hamsinin çürümüş haüni tercih ettirecek düzeyde. Bir süre kararsıa kaldıktan sonra, arabanm cammı açarak Trabzon'dptd otele doğru yol alıyozua. SÜRECEK