Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
27 NİSAN 1983 •*•• HABERLERİN DEVAMI Cumhuriyer 9 Kurucu adayları Ankara'da (Baştarafı 1. Sayfada) meyeceği de tartışılmakta. Bu konuda henüz kesin bir sonuca varılamadı. Görüşmeler sırasında ağırlığı «halkçı parti» adı korudu. Sosyal Demokrat taban üzerine yönelen Necdet Çalp grubu, dün ayrıca kurucu aday saptama çalışmalarını da sürdürdü. Işçl ve esnaf kesiminden bazı kimselerie temas için Bilâl Şişman, Kemal Palaoğlu ve Dr. Turtıan Timuçin çalışmalarını sürdürüyorlar. Edinilen bilgllere göre, işçi kesiminden Hallt Mısırlı ve Abdullah Çukurflfe ile görüşmeler yapıldı. Mecrtet Çalp'in kuracağı partide kurucu üye olarak görev alması beklenen bır üye. Erdal İnönü faktörünün geçerli olmadığtnı bildirdi. Çalp'in 1,5 ay önce Erdal tnönü ile görüştügünü söyleyen kurucu üye, Çalp'in tnönü ailesine yakınhgını anımsattı. Ve Çalp in geçen hafta tnönü'nün eşl Mevlı5be tnönü'yü ziyaret ettiğinl sözierine ekledi. Bskt Genel Sekreterler ve Grup Başkanvekillerinin oluşturduğu 9'lar grubu dün öğleden sonra biraraya geldiler. Grubun dünkü toplantısma İsnıail Hakkı Birler katılmadı. Gruptan bir yetkill. îsmail Hakkı Birîer'in toplantıya katılmamasının «olunısuz anlamda ahnmaması gerektiginl» bellrtti. Aynı yetkili, «9'lar Grubu» deyımine de fcarşı eıkarak, «Biz bir grup değiliz. Eskiden birlikte siyaset yapmış, memlekete hitmet üretmeye çahşmıs, birhirini tanıyan arkadaşlanz» dedi. Bu grubun içinden her gün bir sorumlu ya da sözcü seçillyor ve basmla llişkileri genellikle bu sözcü ya da sorumlu yürütüyor. Aynı grubun oluşturacağı siyasl partlnln program ve tüzüğüne lllşkin hazırhk çahşmalan uzmanlar tarafından sürdürülüyor. Değişlk sosyal demokrat grupların ortaya çıktığı yolundaki bir soruyu yanıtlayan bu gruptan bir yetkili. «Böyle başlangıçta aynı dogr rultuda hareketler görülebiHr. Bu olagandır. Başlangıçta bu şekilde frelipen olay, daha sonra bunlardan birîsinin, özeilikle halka güvence verme bakımından daha bellrpin blr çerçeve i?lne gfren hareket öne çıkar» biçiminde konuştu. BÎR GÖVDE HAREKETt Arkalarında 200 kadar eski parlamenterin bulunduğunu ve 46 eski il başkanınca desteklendiklerini öne süren aynı yetkili örgütlemeye çalıştıkları hareketl «bir gövde hareketl» olarak nltelendlrdl. Dokuzlar grubunun önde gelen Isimleri arasında Cevat Sayın, Ferdağ Güley, Muammer Erten. Recai Kocaman, Hüdal Oral, Salih Tanyeri ve Fikret Gündoğan bulunuyor. Grubun dünkü toplantısında kurucu heyetin 50 ktşiden oluşturulmasmra llke olarak benimsendtği öğrenildi. Parti organları içinde «bir partf mecllsl»nln de olması konusunüa ortak görüg belirlendi. Dünkü toplantıda bu hafta içinde Ankara'ya gelmesi beklenen Erdal İnönü'ye sunulmak üzere bir rapor hazırlanması kararlaştırıldı. Edinilen bilgilere göre, feshedilen CHP'nin örgüt yöneticilerinln sosyal demokrat kanatta oluşan grup lar dışmda hafta sonunda bir araya geleceğl belirlendi. ERDAL ÎNÖNtfNÜN LtDERLtĞt Feshedilen CHP'nin eskl mületvekillerinden tbsan Topaloğlu sosyal demokrat kanatta yapılan çalışmalar la ilglll «Cumhuriyet» muhablrinln sorularmı yanıtlarken, «demokratik sol dttşünce, gerçek AtatUrkçti gö rüşlerin çerçeveslnde blrleşmelidfr» dedi. Erdal tnönü'nün liderliğinin kesinleşmediğini söyleyen Topaloğlu. tnönü'nön birleştiricl bir lider olabileceğinl söyledi. Sosyal Demokrat bir partinin oluşumu için bazı eskl parlamenterlerin yaptıkları toplantılarla ilglli olarak eskl Ordu mllletvekill Ferda Güley şunları söyledi: «Geçmtşte birlikte siyaset yapmı? arkadaşlar olarak, demokrasiye geçls dönemine girildiği şu günlerde başbaşa vererek çalıştıgımı> dofrudur. Sosyal Demokrat Parti'nln oluşumu için birarada bulunuyoruz.» tŞÇl KÖKENLt ÜÇ ÜYE Danışma Meclisi'nin işçl kökenli üç üyesi Feridun Şakir öğünç, Mustafa Alpdttndar ve Vahap Güvenc sosyal demokrat nltelikli bir parti kuracaklarmı açık Tartısmalara "taban,, «laylarm (Baştarafı 1. Sayfada) «Tepedekî tartışmamn» yogun luğuna ve bu yoğunluk karşısında, «tabanuı ağırlığını cluyurmasuu» aslında bir başka etksnin daha katkısı oldu: Siyasal partiler yasasmın geçıci dördüncü maddesz. Bir diğer deyimle, partilerin kurucu listelerinin Milli Güvenlik Konseyi tarafmdan onaylanması zorunluğu. Işte, bu zorunluk, bırdenbire «tcpedekl tartışmayı» da yönlendirmeye başladı. Örnsgın, bazı gruplar istar istemez «çekimser» davranmaya başladılar. Siyaset yasağı kalktığı zaman, uyjulamayı düşündüklerini, aklmdan geçirdiklerini hayata geçiremeyeceklerim gördüler. Geçici maddenin öngördügü kural. belki bir yandan «muhtemel kısıtlama endlşesini» beraberinde getirdi. Ama, aynı zamanda hukuki durum «fllen yapılamayacak olan ları» da gün ışığma çıkardı. Galiba, bu durumun en tipik yansıması da, sosyal demokrat harekette görüldü. «Ne lerln yapıiamayacağı» açıkça ortaya çıkınca, «tepedeki tartışma»da billurluk kazanmaya başladı. Örneğin, bir yandan kendi girişinıleriyle faaliyet gösteren, ama bir yandan da eski genel sekreter yardımcılarından oluşan heyetçe yer alma sı uygun görülen İsntail Hakkı Birler'in belli bir çevresi Oluştu. Benzer biçimde Erdal İnönü'niin çevresinde de belH bir grubun oluştugu biliniyor. Her ne kadar Erdal înönü «Belli bir siyasal hareket olur ve bana görev düşersc. ben bunu dii şUnebilirim» dediyse şu anda «henüaı düşttnme aşamasını» sürdürmekteyse de, çeşitli görüşmeleri yürütmekba oldugu bilinmeyen değil. Erdal înönü bugün . yarın Ankara'ya geliyor. En azından bekliyoruz. İsmail Hakkı Birler'le yaptıgı telefondaki görüşmeler, yine Birler'in eski genel sekreterlerin yürütmek istediği harekette yer alanlaria yaptığı temaslar, konunun yavaş yavaş billurlaşmakta olduğunun işaretleri olarak değerlendiriliyor. Önümüzdeki birkaç gün içinde, Ankara'da yapılacak toplantı herhalde özetlenen billurlaşmayı, daha da netleştireosk. Benzer eğlUmler, yine Jıemen hemen benzer dirilik içinde, «liberal» kanatta da görülüyor. Liberal kanadm içinde kendine taban arayanlar arasında örneğin bir Mesut Erez grubu var, ömeğin bir Aydııı Yalçın grubu var. Ama, o kanatta tabanın sesini dile getirecek asıl başka adaylar ortaya çıkabilir. Şu ana dek henüz ortaya çıkmamış ve çıkması beklenen adaylar... Bu kesimden birisiyle yaptığımız sohbette bize aynen şunlar söylendi: «Bu girişimler, şu anda gördüğünüz girişimler suni ve sen teiiktrr. Ben parti kuracağım diyerek ortaya çıkmak, ınutlaka o partinin bir tabana dayandığuu göstermez. Lideti taban ortaya çıkarır, bunun içinde üç beş gün beklemek gerekecek.» Özetlenen galışmelerden gerçeğe uzanan bir çizgi çekmek gerekırse, şöyle bir değerlendinneye varmak mümkün olabilir: Şu anda parti kurmaya soyunmuş adayları elbette yabana atmamak gerekir. Ne var ki, bu adaylann «asaleti henüz taban tarafmdan onavlanmış değildir.» Kimin «asaleti» onaylanacak, taban kimi destekleyecek, onu kısa süre için de her kesimde görmek mümkün olacak... ardındaki Politikacılar (Baştarafı 1. Sayfada) zesi sırasında cami avlusunda toplanan eski parlamenterler ve politikacılar, siyaset ya sağının kaldırılmasmdan son raki gelişraeler ve yeni partılerin kuruluş çalışmalan konusunda kendı araiarında yoğun tartışmalar yaptılar. Abdullah Köseoğlıı'nun yeğeni olan ve şu sıralar îsmail Cem ile birlikte parti kurma çalışmalan yaptığı bilinen Izmit eskl Beiediye Başkanı Erol Köse'nin arkadaşları eski polltlkacılardan bazılan salt cenaze törenine katılmak üzere Ankara'dan tstanbul'a gelmişlerdi. Cenaze törenlnde biraraya ge len eski bakan ve parlamenter lerden eskî CHP'liler şunlardJ: Muhsin Batur, Deniz Baykal, Metin Tüzün, tUıan Blber, îbrahlm Akdogan, Melıınet Can, Sami Kıunbasar, Doğan Güncş, Ayhan Altuğ, İlhan Önb«y, Besim tfstünel, Uğur Alacakap ian, Rahmi Erdem, Fikret Gün doğan. İsmail Hakkı E»atoplu, Orhan Birgit, Vahit Çaiuı, Sadullah üsumi, Aysel Baykal, Solmaz Beltil, Haluk TJlmaıı ve eski Mılli Birlik Grubundan Suııhl Gürsoylar. öte yandan sosyal demokrat bir partinin kuruluş çalışmaları içinde olan İsmail Cem ile arkadaşlan da torenda hazır bulundular. Son Demirel hükümetinin Dışişlerl Bakanı, eski Detnokratlardan Hayrettin Erkmen de cenaze töreninde yer alanlar içinde dikkat çeklyordu. (Baştarafı 1. Sayfada) içindedirler. Bu bekleyiş gerilimli nitelihler taşıyor. Çunku: 1 Bir büyüh par. tinin kurulması ve seçimlere hazırlanması içm süre azdır. 2 İçinde yoşadıgımız koşullarda, bir siyasal parti ışlevlerini yerine getirebileceh midır, ya da nasıl getirebilecehtir "> 3 Vapoy girişimler ve siyasal tabanlan parselleme çabalan nasıl saptanacaktır? Anadolu'da bu sorularm yanıtlarını bekleyen kadro~ ların ve hitlelerin varhğı yadsmamaz. Basınm «Merkez sağ» ve «Sosyal demokrat diye nıteledigi ihl alanda hem bölme hem bütünleştirme gayretlerinin göze çarphğı izleniyor. Sağ. da ve solda bölünme ile bütünleştirmeye ilişhin çabalartn parlamentonun ük haritasım ethileyecegi behlenmelidir*. Ancak, Türkiye'de siyasal yaşamın (Bütun antidemok' ratih ve olumsuz eğiümlere karşm) belirli bir düzeyden geriye döndürulemeyeceği de anla$ıhyor. Ğundan 10 Parti» dendigi zaman hem yönetimin, hem lıalk kitlelerinin kavramı anlayışlan ve tepkileri başka biçimde olurdu. Şimdi sosyal demokrat akımm demokrasinin vazgeçilmez ögesi olduğu içinde yaşadığımız olağanüstü dönemde bile benimsenmektedir. Evet, toplumlarda üerleme ve dönüşüm zor oluyor; arri oluyor. kkk yıl önce «Sosyal Demokrat GERCEK GOZLEM UĞUR MUMCU Demokrasi İkliıni... Eski siyasiler hazır (Baştarafl 1. Sayfada» diye eski Başkanı) «Henüz konuşraak için erken. Zaaıam gelince konusacağım.» Tufan Doğu (Muğla CHP eski İl Başkanı) «Sosyal demoKrat hareket içinde yer alaeağım. Sosyal demokrat nare'ietin Türitiye'deki dayanışması ıçintie olacağun.» Ekrem Buigun (CHP îzmir eski II Başkanı) «Siyasete atıb mak ıçin önce aynı düşünceyi paylaşan msanlarm bır araya gelmesi gerek. Bu doğrultuda faydalı olabileceğine inanırsa ın san politika yapar, henüz durum muhasebesi vapıyoruz.» Saadettin Demirayak (Aydın CHP eski Senatörü): «Polıtik yönden siyasete atılmayı düşü nüyorum ve atılacağımda bana görev verilirse de verilscek gö revi yasak sının dışında oiursa lyi bir inceieme sonucu üstlenerek kabul ederim.» Muharrem Sökeli (Aydın CHP eski milletvekiU): «Genel. de politikayı yasal çerçeve içinde düşünüyorum ve bu çer çeve içinde politikamı devam ettirecejim. Politika dar bir çerçeve degil, aksine geniş anlamda duşünulmelidir.» Metin Taş (AP Aydın eski Senalörü): «Siyasete atılaoağız ancak yine de siyaset yasağı dışında bır görev verildiğı takdirde üstlenebilirim.» Kadir özpak (Uşak eski mîlletvekili): «Olağan üstü dönem den demokrasiye geçişte Tiirlri. ye'de ve Egede sosyal demokrat çatı altında örgütlenme uğraşısı veren, arkadaşlanmın yanmda, verilecek görev doğrultusunda halkm yararına katkıda bulunmaya her an hazınm.» Bülent önucan (AP Muğla «s. ki İl Başkanı): «Siyaset yapıp yapmayacağım henüz belli değıl. Partiler kurulsun partili arkadaşlarla görüşüp nerede ver alacağımıza karar vereceğiz.» Fevzi özer (CHP Muğla eski senatörü) «Yasa gereği görev alamıyoruz. Ancak sıyasi part:ler yasasını inceleyip bu konuda oluşacak gelişmelere göre hareketirt içinde yer alacağım. Demokrafllc bir soi hafiSRet içtncje yer almayı düşünüyorum.» Kcmal Serdaroglu (AP tztniT e?ki İl Başkanı): «Vazife verilirse giderim. Temastm olmadı. Aranırsam vazifeden kaçmamak için kabul ederim.» İs cevreleri (Baştarafı 1. Sayfada) tek bir partıye angaje olmama geleneğini hatırlatanlar, bu ke« de durumun farklı olmayacağını belirtiyorlardı. Üstelik bu kez bilinmeyen faktörlerin bilinenlerden fazla oldugu bir dönemin eşiğindeydi Türkiya. Böyle bir dönemde ÎU ya d« bu partiye angaje olmak, «büyük işadanıuğı», «biiyük 1$ sahlpliği» ile pek bağdaşmazd». îşadamlan, sanayiciler içinden politikaya giren hiç olmaa mıydı? Kuşkusuz olurdu, ama bunlar ya oda başkanları arasından ya da büyük iş sahiplerinia kur maylan arasından çıkardı. Büyük işadamiannm, adı çok duyulan büyük holdıng sabipl»rinin doğrudan politikaya girmeleri her halde söz konusu degildl ama, bunlann kendi «ğilimlerine göre farklı partilere «sempati» duymalan mümkündü. Örneğin «dışa açılma» politikasınm şampıyonluğunu yapan, kaymağmı yiyen bir büyük işadamıyla bu politika yüzünden eski günierini arar hale gelen bir diğer bUyük işadammın farklı siyasi parti kur ma girişimlerine sempati duy ması pek de şaşırtıcı olmazdı. Herkes çeşitli îşadamlanna siyasal yelpazenin ortadan sağa doğru açılan kanadmda yer anyor, kendine göre yakıştırmalar yapryordu ama, aoaba Iş çev releri içinde «ortanın solu» ile ilgilenenler de yok muydu? Yel paronin sağuıda yer alacaklan tahmin edilen partilerin programlannda bile «sol seçmene açık» sloganlar mı yer alacaktx? Merkezden sağa açılan yelpazede iki parti mi, üç parti mi tartışması sürerken merkezden sola açılan alanın nasıl paylasılacagı da Hmî işadamlarmı çok yakından ilgilencUriyor muydu? Edindimiz llk izlenim, ij çevrelerinin soldaki muhtemel gelişmeleri de en az merkez ve sağdakı gelişmeler kadar dikkatle ijlediğini gösteriyor. Hattâ soldaki parüleşmeyi etkilemek için harcanan çabalardan da söz edüiyor. Yüzde 10luk baraj oy hesaplannda hiç bir ihmale olanak bırakmadıgı için kendilerini bir noktaya kadar «sola açtlabllecek» nitelikte gö ren partilerin merkezin solundan da oy almak için çaba göstermelerine de şaşmamak gerekiyor. Bir de tabii «sogyal demokrat» bir çizgiyi kendilerine, konumlanna daha uygun gören isadamlan, sanayiciler var. Bunların ortanın solunda olduğunu açıkça ilan eden bir partiye destek vermeleri, hatta açıkça böyle bir partinin kadrosunda yer almalan mümkün. ladıîar. Danısma diği kadarıyla çok sayıda par. tl kurulacağının anlaşıldığmı belirterek «o nedenle baraj gctirilmesl iyidir» dedi. Doğu, karma listeye karşı çıktı. Muhsin Zekai Bayer kamu görevlilerinin seçimlerde aday olmalannın önlenmemesini, se çilemeyenlerin görevlerine dönebilmelerinin sağlanmasını da lstedı. Paşa Sarıoğlu, tasarıda birblri üe çelişen kısımlar bulunduğunu belirterek istikrar unsuru açısmdan karma listeyl yertnde bulmadığını söyledı. Sanoğlu, yüzde 10 barajm yüz de 8'e indirilmesinl önerdi. Turgut Kunter dhondt sistemi üe güçlti iktidar güçlü muhalefet yaratılacagınm şüpheli olduğunu söyledi. Kunter, getirüen barajla küçük partile rin eleneceğlni belirtti. Lütfallah Tosyalı hiçbir par tinin ytizde 10luk barajı aşamaması durumunda ne olacağını sordu Beşlr Hamltoğullan tercihli oy üa karma listenin oy kaybına yol açacağına, aynca seçimlerin güvenilirliğini sarsacağınj bildirdi. Doğan GUrbfiz tek başına iktidar yolu açılmazsa otel, motel odalannda pazarlıklar olacağını belirterek «koalisyonlara gerek görülmeyecek düzenlemeler yapılmalıdır» dedi. Ali Mashar Haznedar tüm gö rüşlerin parlamentoda temsilini sağlayacak sistemlerin uyl,ulanmasından kaçınılmasını istedi. Cahit Tutum. karma listeaın seçmen iradesini kısıtlayacak sekilde düzenlendiğini belirterek oy verme sisteminin seçmenin sandık başına gitmekten alıkoyacağım vs seçime katılma oranmı düşüreceğıni söyledi. «EVRENCt PARTt NİÇÎN KURUIJVIASIN» Nurl özgöker, «Milll GüvenBk Konseyi'nin iMim Birlik Ko mitesi'nin akıbetine düşmesini istemiynrsak, Atatürk'ün kurduğu 1. Mcelis'teki gibi bir Meclis oluşturulmalıdır.» dedi. özgöker, «Niçin Evrenci veya Cumhuriyetçi bir parti Danışma Meciisi'nde kurmayalım.» biçiminde konuştu. Tasannın tümü üzerinde 35 Danışma Meclisi Üyesi görüşlerini açıkladı ve tümü üzerindeki görüşmeler tamamlandı. Anayasa Komisyonu Başkanı Orhan Aldıkaçtı, Komisyonun bugün toplanarak Genel Kurul' da üyelerin açi'kledıklan görüşlerin değerlendirileceğini söyledi. Bu değerlendirme sonunda Komisyonun eleştirileri yanıtlayacağını bildiren Prof. Aldıkaçtı, bu nedenle Danışma Meclisi'nin bugün toplantı yapmamasını önerdi. Komisyon Baskanı'nm bu istemi kabul edildi. Danışma Meclisi Genel Kurul'u yarın saat 14.00'de toülanacak. Komisvon Başkanı'nın konuşmasından sonra tasannın tümü onaylanacak ve kabul edildigi takdirde maddelerinin görüşülmesîne başlanacak. (Baştarafı 1. Sayfada) Turim^IşBankası Sanat Galerileri sunar F o t o ğ r a f Sergisi (Galeri, ulusal ve dini bayramlar ile pazar günleri dışında her gün 12.00 19.00arast açıktır.) Ankara Iş • Sanat Galaritl Meşrutiyet Cad. No: 10, Bakanlıklar; Tel: 17 02 66 Erez Erez şöyle konuştu: «Kişlsel olarak çöruşüm odur k(, oylann bölflnmemeslnl sağiayacak bir partileşme kaçmılmazdır. Bu nedenle herkes üstüne düşen sonmılultığu ve fedakârlığt azamt ölçülerde yerine eetirmelidlr.» Mesut Erea, «Cumhuriyet»in sorusu üzerine, «Bu günlerde sorunların ekonomlk olmaktan çok siyasl oldnğunu» kaydederek, bu konudakl görüşünü söyle dile «etirdi: «Şu dönem meydaha geleoek partinin ekonomlk progranuıi' da telifçt bfr karaMerln olup olmayacağı tartışılmaktadır. Oy sa bu önemli değildir. öncelikle sivasi platformda bulunan sonınlann çözümlenmesi lazım dır. Birlesmecle tayin edict unsur ekonomik programlardan çok tilkenin gerektfrdigi reallte dir. Ülkenin t«rcihlerl bellldir. Simdi bu asamada bu reallteden yola çıkUarak tek bir partinin ortaya çıkanlması gerekınektedir.» (Baştarafı 1. Sayfada) AFAD AFSAD BASAF EFOT İFSAKKASK Ankara Iş Sanat Gaierisi (18 Nisan6 Mayıs 1983) (Baştarafı 1. Sayfada^ Dünya böyle uzlaşmalar içinde, çeşitli siyasal rejimleri ve ideolojileri, aynı uluslararası platV formlarda biraraya getiriyor. Uygarhğın getırctH ğl dlyaloglar, bu uzlaşma iklimi içinde oluşarak] gelişiyor. Çağdaş insanlığın ulaştığı bütün demok^ ratik kurumlarm, ülkemizde de kök salmas! gerekmez mi? Hiç şüphesiz gerekir. Öyleyse, nangl siyasal görüş ve dügüncede olursak olalım, bu uzlaşma ortamını yaratmak ve bu ortamda hoşgörtl rüzgârlarım estirmek zorundayız. Katı bağnazlıklar. acımasız ideolojik savaşlar, insaniığa hep kan ve gözyaçı getirmiştir. Bunca acıyı yaşayan, bunca gözyaşı ve kan döken Türk ulusu, geçirilen acı dcneylerden sonra, bu hoşgörü iklimine herhalde susamış olmahdır. tnsan doğasıdjr: kimimlzln psikolojik yapısı daha yumuşaktır, klmimizln kişiliği İse, hırçın kavgaların glrdabında biçimlenmiştir. Her kurumda, her toplumda, kavgaların sürmesi, gerginliklerin artmasım Isteyen insanlar çıkar. Topiumların geçlş dönemlennde uzlaşmacı ve yumuşak karakterler, hoşgörü ve barış ortamına daha çok katkıda bulunurlar. Sertlik ve hırçınlık yanlıları, boç yere, toplura içinde kin tohumlannı yeşertirleı. Klme yarar bu? Hiç kimseye.. Çatışmaiar gerginliklere. gerglnlikler sürekli kavgalara yolaçar. Türlü acılarla kıvranan toplumumuz, bundan sonra, böyJesine çatışmalan kaldıramaz. Tek çare, çesltli siyasal düşünceler arasında hoşgörü rüzgârlarl estlrmektlr. Demokrasinin İstediği iklım ancak böyle oluşur. Ankara Sıkıyönetlm Komutanüğı cezaevlerinde tutuklu bulunan sanıkların, 23 Nisan günü, ailelcrl ve yakinları ile çay servlslerl yapılan masalarda biraraya getlrilrnelerl, öpüşüp, koklaşmalarına izin verilraeleri, klmbüir sanıklar ve yakınUn İçin ne kadar sevindirtci olmuştur? Bu bile özlediğimiz hoşgörü ortamı için estlrilmiş bir küçük esintidir. Bu küçük esintllerl, toplumda klml yüreklerde çöreklenmis klnlerl silip. temlzleyecek hoşgörü rüzgârlanna dönüştürmek, biz lnsanların elinde degil mldir? Hoşgörü rüagftrlarının estlrlleceğl böyle bir İklimi yaratmak, Siyasl Partiler Yasası'ndan inanınız, çok daha önemlldir. Bir hoşgörü rüzgârmın yerlni hiçbir Seçim Yasası alamaz. Seçlm sandıklan. cansız tahtalardan olusur, bu sandJİclara oy atacaklar, etten, kemikten insanlardır, hoşgörü rüzgârları bu insanlarm yüreklerinde eser, yüreklerl ve beylnleri blrbirlne bağlar. Öyleyse?. 12 Eylül yönetimlnln herhalde şlmdl en duyarlı görevl, bu hoşgörü rüzgârlarım toplumun her kesimine doğru estirmek, cezaevi duvarlarmdan, parlamento kullslerine kadar her yerde, karsılıklı hoşgörülerin köprülerlne atmaktır. Böylesine hoşgörü rüzgârlannın estirilmesine kargı olaıılar var mıdır? Vardır; olabilir. Her kesimde, başka baçka nedenlerle banş ortamları yerine kan ve kln çlçekleri devşlrmek lsteyenler çıkar. Ama toplum, o sessiz glbi görünen çoğunluk. her zaman banştan, her zaman uzlaşmadan yana olmugtur. Toplumun bu nabsnm tutmalc, tutabllmek, elbette hüner lster. Demokrasi, hoşgörü ile yaşar; kin tohumlarına sarmalanmış bağnazlıklarla yıkılır. Anayasalar ve yasalart ölü metlnlerdlr; bunlan yaşatacak olan lkllm, hoşgörü rüzgârlarmm estirlldiğl demokras! ikllmldlr. Geriye, elden geldlğl ölçüde az sorun bırakmak, geleceğe yönelmenin, geleceğl sağlam temellerle kurmanın llk ve vazgeçilmez koşulu değil midir?. Evet, demokrasinin ana adı, özgürlük; baba adı hosgörü; nüfusta kayıtlı olduğu yer İse, çağdaş uygarlıktır! Istanbul Parmakkapı IşSanat Galerisi (18 Nisan6 Mayıs 1983) (Galeri, ulusal ve dini bayramlar ile pazar günleri dışında her gün 12.0019.00 arası açıktır.) İstanbul Parmakkapı IşSanat Galarial Istiklal Cad. Yürekli Han Kat: 2; Tel: 442021 MUKADDES SARAN YAŞAR YENİCELİ Resim Sergisi İstanbul Erenköy Iş Sanat Galerisi (18 Nisan6 Mayıs 1983) Sunalp Sunalp şöyle yanıt verdi: «Beğendiğim devlet adamJan elbette var, dünyada da var, bizde de var. Ama beğendiğim devlet adamlarının isimlerini söylemek benl bağlar, bu nedenle de söylemem doğru olmaz.» (Baştarafı 1. Sayfada) MEHMET ÖZET ASIM YÜCESOY Resim Sergisi (Galerî, ulusal ve dini bayramlar ile pazar günleri dışında her gün 12.0^19.00 arası açıktır.) fstanbul Erenköy İşSanat Galeritl Bağdat Cad. No: 296/4 Eski (Baştarafı 1. Sayfada) 11 Başkanı Sevimli ise söy le dedi: Siyasi partilerin kuruluşu aşamasında politikaya devam etmeyi demokrasl için bir görev kabul ediyoıum ve yasalar çerçevesinde çahşacağım, Siyasal faaliyeti halka hizmet olarak düşündüğümden, siyasal düşüncem pa ralelinde yukandan kuruIacak bir partinin Bursa' da örgütlenmesinde çalı?ma yapmayı düşünüyorunl.» (GaJerJ, ulusal ve dini bayramlar ile cumartasi ve pazar günleri dışında her gün 9.0018.00 arası açıktır.) izmir İs Sanat Galerisi Mimar Kemalettin Cad. No: 2; Tel: 1412 50/376 Izmir Iş Sanat Galerisi (18 Nisan6 Mayıs 1983) MEHMET BOZTAŞ HASAN FEHMİ AYHAIM Resim Sergisi Yogun (Baştarafı 1. Sayfada) da, temasalarını sürdürüyor. Eski Belediye Başkanlonndan Esat Kaya Turgay, eski milletvekilleri Yu^uf Oztürkmen ve Mehmet O«men' in de çalışmalar yaptıkları görülüyor. Şimdilik su yüzune çıkmayan bazı kişilerin bu hafta içinde faaliyetlerini açıklayacaklan bekleniyor. IŞBANKASI TURKIYE (Battanfı 1. Saytada) lunmadıgı» blldirildi. Badedi. yar'a yakm çevreler, BaşMllliyetçi Sağ Liberal Par bakan BUlend Ulusu'ya des ti oluşumunu gerçekleştir teğlni vermekte, «teredmek isteyenlerin Merkez düt etmeyen görüşünün» Partisl adının kendilerine Turgut Sunalp için tekraryakıştırılmasmdan yakmı lanmamasının dlkkati çek. yorlar. tiği belirtiliyor. OĞUZ ArGÜN Turgut Sunalp tstanSüx\ALP GÖRÜŞMESt bulda ayrıca milli güreşçiGeçen hafta Istanbul'dan lerimlzden Gazanfer Bllge Ankara'ya gelen Turgut ve kardeşlyle görüşme yapSunalp İLk kez sağ liberal tıktan sonra dün akşam partide yer alacak olan Dr. Ankara'ya geldl. Ojfcuz Aygün ile 3 saat stiMtLLtYETÇt ren bir görüşme yaptı. Bu ANADOLU PARTtSt görüşmede kurulacak olan Eskl Cumhurbaşkanlarm partinin genel yapısı, fikri dan Celal Bayar'm eski öve yöneleceğl kltleler üze zel sekreteri ve basın danış rlnde duruldu. Sunalp'm manı gazetecl Satnim Tara «Basbakan Ulusu'nun ku parti kuracağmı açıkladı. racagı ve sonra bundan vaz Türk Basın Birliği eski geçtif i partinin devamı ola Başkanı da olan Samim Ta: mayacajrı görtişunü» savun ra «MilIiyetçJ Anadolu Par' duğu ifade edildi. Sunalp' tisi» adını alacak olan parin ayrıca bazı eski CHP eği tinin «Ttirkiye'nin taze bir limli ve CGP'li kişilere de kana olan ihtiyacından» partide yer vereceğinl söy, kaynaklandığmı bildirdi. lediğl İfade edildi. MÜZAFFER ÖZDAĞ DA Bunun dışında Sunalp'in, ÇALIŞITOR «kuracatı partinin belirgin 27 Mayıs 1960'daki Milli vasfının Milliyetçilik ve Anti (Baştarafı 1. Sayfada) Komünlstlik olduğunu bil Birlik Komitesi üyelerinden Muzaffer Özdağ'ın ayrı bir tiKtan ve yeni partilerin Ge dirdlgl» belirtildi. parti kurmak için çalışmanel Başkanları ile Genel YöTurgut Sunalp'm geçen netim Kurulları beili olduk hafta Oğuz Aygün'den son lar yaptığı belirlendi. Milli tan sonra ve tüzüklerini jn ra, Ahmet tbsan Kırımlı Birlik Komitesi (MBK) için celedikten sonra karar ve ile görüştüğü, Prof. Hamza deki 14'ler grubunda yer alan özdağ, kurulacak parreceğlm. Eroglu ve bazı DM üyeleİleride siyasl ortam tam riyle temaslarda bulunduğu tinin siyasi yapısı konusunda «Cumhuriyet» muhaserbestlik kazandığmda da bildirildi. birinin sorusuna «Harbiye' ha geoiş açıklamalarda buBATARSUNALP den bu yana klşüiğim hiç lunabilirim,GÖRÜŞMESt değişmedi. Kamuoyu siyasi Emekli General Turgut yapnnı iyi bilîyor» dedi. Sunalp Istanbul'da BaEMNİYET,GÜVEN, yar'dan başka Ulusu HUküTASARRUF meti'nden bir Bakan, bir ga zete sahibi ve İstanbul TiGülden GETİRİYORUZ.. ve caret Odası Başkanı Nuh Hikmei Kuşçulu ile görüştü. Sunalp Gürkaynak Açıklama in, ayrıca eski parlamenterOğullan lerden Celâl Yarduncı ve Pekyakında FAHRİ Sebabattin Ataman'la da TUĞRUl temaslarda bulunduğu ifaBütün Gazetelerde. GÜRKAYNAK'nı dS' edildi. Yüksek trajh bir doğumunu İstanbul gazeteslnin sahibi ^ tüm dost ve nin verdiği akşam yemeğin V akrabalara müjdelerler de eski Cumhurba§kanı Ce6 Nisan 1983 lâl Bayar'la uzun bir görüşKAY1P îçel Emniyet M«Ankara me yaptığı saptandı. Bu dürlüğü'nden aldığım 907810 GÜRKAYNAK il görüşmede Turgut Sunalp' seri nolu pasaportumu yitirdim. in görüşlerlni, «sadece dinHüJriimsÜzdür. vm hiçbir hevand» bn Mehmet ÎÎCİN Bayar'ın manevi Hasan AUINBOCA? X 0