Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumh Sanlbi Cnmhuriyet Matbaacıhk ve Gazetecilik T.AŞ. adına Nadir Nadi, © Oenel Yayın MUdürü: Hasan Cemal, MUessese Mlidürü: Enıine tşaklıgil, Yan tşleri Müdürü: Okay Gönensin, • Yazı tçlerl Müdür Yardımcısı: Ahmet Korulsan, Haber Merkezi Müdürü: Y«lçın Bayer, Sayfa Düzenl Yönetmeni: Ali Acat TAKVtM: 23 Nlsan 1983 Imsak: 4.21 Günes: 6.08 TemsüoUer: ANKARA: Talçm Doğan, ÎZMİR: Hikmet Çeünkaja. ADANA: Mehmet Mercan, • Servis Şsflen: îstanbul Haberleri: SelahatÜn Güler, Dış Haberler. Ergun Balcı, Ekonomi: Osman tJiagay, Yurt Haberlerl: Barbaros Gençak, Kültür: Aydın Emeç, Magazin: Yalçm Pekşen, Büzeltme: Konur Ertop, Araştırma: Şahio Alpay Börolar. • Ankara: Konur Sotek No: 24/4 Yenişehir, Tel: 17 58 2517 58 66, Idare: 18 33 35 • tzmir: Hahl Zıya Bulvan No: 65/3. Tel: 25 47 0913 12 30 • Adana: Ataüirk Caddesı T.H.K. Işhani Kat 2/13 Tel' 14 5501') 731 • Basan vo Yayan: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecılık TA.Ş. Türkocağı Cad. 39/41, Cağaloğlu, PK: 246tstanbul, Tel: 20 97 03 (5 Hat). Telex: 22246 öğle 13.12 tklndl: 11.00 Aksam: 19.51 Tatsı: 21.37 Karmaşık hesaplaına yöntemi yüztinden secimler İBtal edilebilir Erbn TUŞALP ANKARA Doçent Dr. Hikmet Sami Türk Cumhuriyet'ın seçim yasa tasarısma ilişkin sorularını yanıtladı. SORl) Tasan, 7 den fazla milletveklll çıkaracak Ulerin birden çok seçun çevresine ay rılraasım öngöriiyor. Bu düzenlemenin uygulamada baa sa kmcaları oktbilir ml? YANIT Ongörülen düzenlemede ilçelerin mülki bütilnlüğünür» korunmasına ilışkin hükümler de var. Tasanda aym seçim çevrelertnde yer alacak ilçelerin uzaklık durumları, ulaşım ve haberleşme olanaklannın gözönünde bulundurulması istenıyor. Herşeyden önce şunu söylemek gerekır ilçelera bağh kalmsa da üler içerisinde bir çeşit alt seçim çevrelerı oluşturmak, sanüdığı kadar kolay bir iş değıldir îlçelerin nütus ve seçmen yapıları ile bir seçim çevresi oluşturuiması gerekir. Bu matematikscl gerçeği yakalamak çok güçtilr. Bu düzenleme bazı partilere vapay oy üstünluğü sağlamak amacıyla kullanıiabilir uygulamada bazı partilerin de oylannın bölünmesı durumu ortaya çıkarabilir. Parasiz yaülı okuilara gelecek yıl 10 bin 420 öğrenci alınacak ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Devlet parasiz yatılı ortaokullar ile 6 yıllık öğretmen liselerine onümu? öeki yıl alınacak öğrenci kontenjanlan 10.420 olarak belir'endi. Devlet parasız yatilı okullarm kontenjanlan geçen yıla oranla azaldı. Devlet Parasiz yatılı okullara alınacak bğrencl sa yıları 5 bin olarak bellrlen di. 6 yıllık öğretmen liselerine ise. parasiz yatılı olarak 3.490 erkek, 885 kız ve karma olarak da 1050 ögrenci alınacak. Böylece devlet parasiz yatılı okuüar ilkokul sonu sınavları sonucunda yerleştirilecek öğrenci sayısı 10.420 olarak saptanmış oldu. Devlet parasiz yatılı okullara alınan öğrenci sayısı geçen yıl 11 bin dolayında olduğundan, bu yılki kontenjanlarda bir azalms olduğu izlendl. Öte yandan İlkokul sonu devlet parasiz yatılı 1. basamak smav sonuçlannm pazartesi günü belli olması bekleniyor. Tartışma alamna sokuîabilir Nisbi temsil sisteminin amacı. her sıyasal görüş ya da partıye, seçmenler arasmdaki sayısoi gücü ile orantılı sayıda temsilcıhk kazandırmaktır. Azınlıktakı görüş ve partilere de temsil clanağı saglaması bakımından daha (iemokratık bir yönteır» olarak nitelendirilir. Öte yandan çok suyıöa partıyi parlamentoya sokaras koalisyonlan zorlaması, bu şekilde etkin yürlltmeyi engelleyerek siya. sal istıkrarsızlığa yolaçması açısmdan eleştırilir. Nisbi temsi! sıstemlerınln seçim formülüne, seçim çevresi büyüklüğüne ve oy pusulasının niteliğine (bağlayıcitercıhlikarma) göre değışen çok çesitli türleri uygulanmaktadır. tki ana türü olduğu söylenebilir: En Yükselc Ortaiama Formülü ~ En yaygın biçîml Victor d'Hondt yöntemidir. En Güelii Artık Forvnüiii En yaygın bîçıml ulusal artık (milli bakıye) yöntemidir. Nisbi temsil sistemi SORl) Illerin seçim çevrelerine böHinmesi işi Yiiksek Seçim Kurulu'na bıraküıyor ama? YANIT Evet bu işin tam bir tarafsızlıkla yapılabilmesı işi Yüksek Seçim Kuruiu'na bırakılmıştır. Türkiye'de seçim lerin yargı denetim ve gözetimi altmda yapılmasmdan büyük yarerlar görmüştür. Bu tar tışmasız bir gerçektir. Ancak, siyasi müo?ıdelede kaybeden ta raf, il seçim çevrelerinin bölünmesiyle ılgili istemle, haksız bırakıldığını iddia edebilecektir. Her seçim sonrası bu yakmma olacaktır. Bu tartışmalarla seçimleri yöneten Yük sek Seçim Kurulu'nun siyasi tartışma alamna sürükjenmesi gıbi bir sakmca doğabilecektir. SADDAM'IN YÜZÜ GÜLMÜYOR Savaşuı sürmesi ile eko nomlk bunalım belirttleri Irak Devlet Başkanı Saddam Hdseyin'i zor duruma soktu. lrak'ın ve Sadıîam Hüseyin'in gelece ğl savaşm bir an önre sona erroesuie bağü. îslâm Halk Konteransı"na"Yardimc»sı Inat fbrahim (sağda) ile gelen saddam.konferansa katılan din adanılanndan barış için yardıra istedl. Kırşehir ve Malatya'nın bölünmesi SORU Benzerl olaylar »anııım Türkiye'de de yasandı. YANIT Seçim hukukunda gerymandering diye adlandmlan yapay oy üstünluğü yaratma çabalanna bizde de rastlanmıştır. Kırşehir llinin Nevşehir, Malatya ilinde Adıyaman olarak parçalanmaları yer li gerymandering örnekleridır. SOBU Yeni seçim yasa tasarısı hazırlanırken Türk seçim hukuku sorunîannın tünıünün çözümii amaçlanmış mıdır? YANIT Hayır tasarıyı hazırlayanlar, sadece milletvekili seçimi yasasında değişiklik yap mayı amaçlamış görunmektedîrler. Örneğin, seçim yasası ile yakından ilgili, 198 sayılı seçimlerin temel hükümleri ve seçmen kUtükleri ile ilgili yasa üzerinde hiç çalışılmadıgı anlaşüıyor. Saddam'm geleceği savaşa bağlı Mehmet YAŞİN Irak'ta ilk şok «Uluslarara sı Saddam Havalimanı» ile başhyor. Fransa'nın ünlu Chaıies de Gaulle havalimanmın küçük modeli. Aynı şırket inşa etmiş. Her yer hah kaplı. Halı olmayan bölumler mermer. Görevlıler mermerleri durmadan parlatıyor. Havalimanını 3 şeritli yollar Bağdat'ın merkezine ba§ lıyor. Şehir merkezınde ilk goze çarpan «süper IU1.S» olellerle, «süper liiks» bina ınşaatları oluyor. Bağdat büyük bir şantiye görunümünde. Her yerdo dev mşaatlar yukseliyor. Ama 3. yılına yaklaşan savaş binaların bitimini geçıktirmiş. Bınalann yapımını yuklenen fırmalar paralannı zamanında ve tam olarak a!amadıkları için lşleri yavaslatmışlar. Yapımı süren «süper lütcs» binaların yanısıra eski binalar çoğunlukta. Hatta evJerin çoğu bizim gecekondulan bile aratacak kadar yok EUI görünümde. Hele Bağdat'ın 3i kilometre dışına çıkınca, yapıların çoğunu kü çük pencereli, saman ve ot karışınundan yapılmış küÇük kby evleri oluşturuyor. vaad edip da tUmUnü vermedikleri 13 milyar doların da rolü büyük. Bir yıl öncesine kadar istediğini, istediği zaman bulan Iraklı, artüc stokçuluğa başlamış. Irak'ta oturan bir Türk yetkilisı, Iraklüann alışverişıni şöyle anlatıyor: «Et idJoîsrla ahnıp buzdolabında saklsnır. Yumurta adeta yarma euilir. Süt kayıp. Hat tana bir Relir, gelmesiyle bitmesi bir oîur. Tavuk ise 5'«T M'ar ahmp buzluklara doldurıüur.. » Irak'a tavuk Brezilya'dan geliycr. Kılosu 750 lira. Yumurta, patates, soğan, nohut, tuz Türkiye'den. Et ısa Arjantin ve Türkiye'den. Kılosu 1500 lira civarında. lçme suyu şişelenmiş şekilde Fransa'dan ithal ediliyor. Tab'.i tüm bunlara dolar dda tuyor. Dolar savaşa barcanmca da temel gida m»ddeleri sıkıntısı başlıyoT. len 300'e yakm din adamına. «Ben barış istiyorum. Bu savaş Müslümanları kır dırmak isteyen emperyalisl. leria isine yanyor. Dökülen her damla kandan üzüntu duyuyoruz. Gelsinler, banşa lım, kardeş olahm. Dinüniz de bunu emrediyor. Bu konuda sizler aracı olun», dedi. askerlik gücünü kullamp ken disine öncelik tanınmasını İ3 teyen, bu yoldan halkı tedirgin edenler 15 yıldan başlamak üzere hapis cezasına çarptırüıyor. D'Hondt formülü Üikemizde 1968'den sonraki seçimlerde uygulanmış olan Basit d'Hondt formü'ü veya yontemine gbre: «Seçime katılmış olan siyasi partilerin ve bağımsız adaylarm adları altalta ve adıkian n rr.uteber oy sayılan da hizalarm yazıhr. Bu rakamlar ö ce bire, sonra ıkiye, sonra üçe.. O çevrenin çıkaracağ: rr.üietvekiü sayısma ulaşmcaya kadar bölünür. Elde cdilcn piylar, parti ayrımı yapmaksızın en büyükfen en küçügs doğru sıralanır. Milletvekıllikleri bu payların sahıbi omn partilere ve bağımsız adaylara, rakamlarm büyüklük sırasma göre tahsis olunur.» Yeni SYT «Bir seçim revresinae kullanılan muteber oylarm toplammm o çevrcden çıkarsk milletvekili sayı. sma bölünmesiyle eldo rdı'^cek sayıdan (buna seçim sayısi da denir) az oy alan siy"si partilere ve baŞımsız adaylara milletvekilliği tahsis edi'mez» htikmünü de ekleyerek, Barajlı d'Hondl yonteminln uy.su!anmasmı öngörüyor. Earailı d'Hondt yöntemi Ulkemizde daha önce 1961 milletvekili seçimlerinda uysrulanmıştır. 1968'de yenîden getirilmiş, fakat Anayasa Mahkemesi barai hükmünü anayasaya avkın bi'la'sk iptr>! etmistir. Yeni tasan, iptal edilmiş olan hükmü geri getirmektedir. Kooperatiflere 28 milyar lira konut kredısi veriSecek ANKARA, (ANRA) Toplu Konut Yüksek Kurulu. konut ve altyapı ıçîn 29 raıîyar 800 milyon lira para nyrılmasını, bu para içinden 28 milyar liranın bu yıl içinde toplu konut kretiK olarak konut kooperatiflerine aktarslmasmı kararlaştırdj. Toplu Konut Fonu'nda bu yıl meydana gelen artışın 8 milyar lira old'iğu bildirildl. İmar vp Iskan Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Ülkü Söylemezoğlu, önceki gün yapılan Toplu Konut Yüksek Kurulu toplantısında alman kararlar ile ilgili olarak ANKA muhabirinin sorusunu vamtlarken, yılbasmdan bu yana kooperattflere 3 milyar aktanldığmı, yıl sonuna kadar 25 milyar liramn daha aktanlacağını açıkladı. Söylemesoğlu, geri kalan paranm kamulaştırmalar ve diğer konut yatınmlan için harcanacağım söyledl. Kuruı toplantısında, konut kooperatifleri üst birliklerine, kredi dagıtımmda yüzde 1520 oranuıda bir yüzde ayrılmasmı öngören öneri ile. diger sosyal güvenlik kuruluşlanndan kredi sağlayan kooperatiflerin, toplu konut kredisinden yararlanmak için inşaatm viizde 60 yerine V 30'unun tamamlanmasırun o yeterli sayılması doğrultusunda kl önerlyi is» reddetti. Bir kesimin keyfi yerine Çoğu ülkede oldugu gibi Irak'ta da belli bır kesimin keyfi yerinde. Sıkıntıdan uzak, savaşı düşünmeden yaşamlannı sürdürüp gidiyorlar. Otellerin dıskotekleri görülmeye değer. Pıstleri doldu ranlarm çogu, «Savaştan et> kilenmeyen» Iraklılar. Gerl kalanı Körfez'den gelen turıstler. Uzun eteklikleri için deki erkekler, sıkma başörtülü kadınlar pıstte bizlm «Tolga Haım kıskandıracak kıvraklıkta dans ediyorlar. Keyfi yerindeki kesimi sa vaş ilgilendirmiyor. «Black Label» viskileri içen, Amerikan müzik dergilerinde liste başı olan parçalara uyarak dans eden, dev doğum günü pastaları üstündeki mumları üfleyerek söndüren, ellerini ağızlarına götürüp önce «Ya lelli» çekip daha sonra akıcı bir İngilizce ile «Hapy Birthday» şarkısını söyleyen hep bu kesim. Sonuç olarak 50 milyon nüfuslu ve günde 3 milyon yaril petrol pompalayan İranla, 14 milyon nüfuslu ve günde 700 bin varil petrol pompalayan Irak arasındaM savaş iki ülkede oldukça yıkım yapmış. Yıtam yavaş yavaş lktidar koltuklarına doğru yaklasıyor. Humeyni'nın koltuğu şimdilik sağlanu Saddam Hüseyin'inki ise sallamyor gibi. Saddam çok seviliyor Soylenene ve izlediğımize göre halkm büyük çogunlu ğu Saddam Huseyin'ı «tapar casına» seviyor. Duvarlarda, dülîkânların vitrinlermde, s>a atlerm kadranlannda, kac'.nlann kolyelennde hep Saddam'm fotoğraflan vaı. Bır îrak'lı şunları anlatıyor: «Saddam aniden evlnize gelir, buzdolabumzı kontrol eder. Eksikliklerinizi saptar. PişirtUğiniz yemeği sizin le birlikte yer ve işine Abner.» îddia ettiklenne göre Soddam Hüseyin halkına böy lesina yakın. Ama savaş nedeniyle biraz uzaklaşmış. Irak'ta asgarl ücret 64 dinar (yaklaşık 19 bin 840 lira). Bunun üstüne her çocuk için 2 dinar çocuk zam rm voriliyor. Normal bir me murun aylıgı 120 dinardan başlıyor. Ev ldralan yıllık ödeniyor. Ortalama 7501000 dinar. Savaş nedeniyle askerlere biraz ayncalık tanınmış. Sosyal konutlar aylıgı 10 di nara subaylara kiralanıyor. Bu kira, binanın maliyeti ödeninceye kadar almıyor. Malıyet ödendikten sonra kat oturan subaym mah oluyor. Aynca cephede savaşan subaylara ücretsiz son model Japon arabası veriliyor. Askerlerin tüm bu ayncalık lanna rağmen bazı sert ku rallar da yok değil. Örneğin Mükerrer yazım . seçmen yazımı Milli bakiye formülü üikemizde 1965 seçimlerinde uygıolanan bu yönteme göre, bir seçim çevresmde partiler aldıklan toplam geçerll oyların seçim sayısına bölünmesiyle elde edilen sayı kadar rmlleivekilliği kazanırlar. Artan oylar ulusal merkezde toplanarak, geri kalan milletvekilliklerinın dağıtılmasında hesaba katılır. Milli Bakiye yöntemi, nisbi temsil sisteminin idealine yaklaşan sonuçlar verir. Küçük partilerin de parlamentoda temsılinl sağlar. Baraj (Engel) Nisbi temsil sistemi uygulayan ülkelerln bazüan, ülke çapında geçerli oylarm belirli bir yüzdesinl (ömeğin Batı Almanya'da %5'ini, îsveç'te %4'Unü> geçemeyen partilerl parlamento dışında bırakır. Üikemizde de yeni SYT, Ulke genelinde geçerli oyların %10'unu aşamayan partilerin milletvekili çıkaramamasım öngörerek baraj getirmektedir. Tasan, yukarıda görmüş olduğumuz gibi, bir seçim çevresinde seçim sayısmdan az oy alan partil»(Arkası 11. Sayfada) İstanbîil Festivali'nde 14 solist ve 41 topluluK 97 gösteri sunacak Kültür Servisi 11. Uluslararası Istanbuı Festıvah'nm programıyla ılgili çalışmalar ta mamlandı. Festıval'de bu yıl yerlı ve yabancı 14 solist ve 41 topluluk, sanatseverlere 97 gös ten sunacak. 20 haziranda başlayıp 15 tem muz akşamı sona erecek olan Ulusîararası îstanbul Festivali'nde 4 keman, 3 piyano, 4 gitar, 2 org resitali ile piyano ve kemanpiyano ikilileri, trıo ve kuartet konserlerı de yer »lıyor. Pestival'e beş tıyatro, beş bale ve üç folklor topluluğu ile caz, oda, vokal, pop, geleneksel ve folk müzik top lulukları, orkestralar. pandomım ve geleneksel sahne sa natları topluluklan da katılıyor. Gürer Aykal'm yöneteceği Cumhurbaşkanlığı Devlet Sentoni Orkestrası ve îstanbul Dev let Operası Koro ve Solistleri' nin, Adnan Saygun'un «Ataturk'e ve Anadolu'ya Destan» adlı yapıtmı seslendirmesıyle açılacak olan bu yılki îstanbul Festivali'ne katılacak Türk sanatçılar arasmda tdil Biret, Suna Kan, Ayla Erduran, Gülay üğurata, GüberSüher Pekinel Kardeşler, Gülsin Onay, Ruşcn Güneş, Saim AkçıJ, Ankara Oda Orkestrası, Kültür V5 Turizm Bakanlığı Klasik Türk Musikisl ve Halk Dansla rı Topluluklan, Bogaziçi ve îstanbul Teknik Universitesl Korolan, Ayangil Türk Müzl gi Orkestraîîi, Devlet Tiyatrosu, İstanbuı Şehir Tiyatrosu, Ankara Sanat Tiyatrosu, Ankars DTCF Tiyatro Bölüm'l ve Kent Oyunculan bulunuyor. Pestival'e katılacak ilginç ya bancı sanatçı ve topluluklar arasında da Zeynep Hanlarova, Soprano trina Boğaçyova, Hint li sarangı vırtüozu Ram Narayan. Leninsrad Pilarmonl Orkfîtrası Vivana Devlet Balpsi, KRnada Ktiba. Senegal. îskoç ya ve Çekoslovakya Dans Top luluklan yer ahyor. Turizm ve Kültür Bakanlıgı ile Dışişleri Bakanlığı'nm yardımlan ile gerçekleştirilen Uluslararası îstanbul Festivall, 6 yıldır Avrupa Pestivaller Birliği'nin üyesi bulunuyor. Birliğin 38 üye Ülk6nin sanat çevreleri için hazırlattığı Pestival ler Kataloğunda, îstanbul Fes tivali programına geniş bir bi çimde yer verildi. SORl! Benzerl ekslkllkleri sıraiar nnsınız? YANIT Mükerrer oy yaaımının önlenmesi konusu hiç düşlinülmemiştir. 21. yüzyılı yaşamaya hazırlanan ülkemiz Için oy kullananlarm daıngalan ması yontemine çağdaş bir çö züm arsnmamıştır. Bir başka örnek olarak akla gelen şu: Tasanda, nüîus sayımı ile seçmen yazımınm birleştirilmesi olayına yer verilmeyişini düşünebiliriz. Genel secimler artık 5 yılda bir yapılacağına göre, genel nüfus sayımmm, seçmen yazımı ile birlikte yapılması üzerinde du rulabilir. Böylelikle sürekli seçmen kütükleri hazırlanabilirdi. SORU Bir de yurtdışındaki Türk vateclaşlannın oy kullanabilmeleri sorunu var? YANIT Tasan ötedenberl Uzerinda durulan bu ve benzeri sorunîan cevapsız bırakmış tır. Yurtdışındaki vatandaşların oy kuUanabilmelerine Üişkin düzenlpme bu konudaki en •belirgin ömektir. Bu konu üzerinde çok tartışma yapılmış tır. Yasa tasanlan bile hazırlanıp TBMM gündemine girmiştir. BunlaTa ek olarak Danışma Meclisi Anayasa Komisyonu üyelerince ue bir önerl hazırlanmış ancak Komisyon o. lumsuz bir tamr takınnustır. 2,5 milyona yakın vatandaşımız yurtdışmda çahşmaktadır. Anayasanm 62. maddesinde, ya bancı ülkelerde çalışan Türk (Arkası 11. Sayfada) Yüzler gülmüyor Bir yıl öncesine kadar savaşı evlerindeki renkli televi^onlardan güle oynaya seyreden Iraklı artık gülmü yor. Suratlar yavaş yavaş asılmaya başlamış. Saddam Hüseyin tüm bunların farkında. Savaşm biraa daha ıızaması halinde asılan suratların yerini öfkenin ve kızgınlığın alacağını biliyor. Ve bu dönüşüm olmadan kendi deyimlerl ile «Smır Ihlallerinl önlemek için başlattıklan savaşı» bitirmek istiyor. Bu nun için de durmadan banş çagnsım yineliyor. Geçen hafta Bagdat'ta düjsenlenen «tslâm Halk Konferansı» bu banş girişimlerinden biri. Bu konferansta konusan Saddam 50 Ulkeden ge Saddam'm geleceği 1300 kilometrelik alanda süren savas 3. yılına girmek üzere. Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'in geleceği bu savaşa bağlı. Saddam, pet roidea gelen dolarlarla savaşm cephede kalmasını Bağlamış. Ama dolarlar su yunu çekip, savaş ekonomisl yürürlüğe konunca savaşın esintileri şehirlere kadar gelmiş. Bunda Körfe» ülkelerinin Kemer sıkmaya zorlanan Fransızlar Mitterrand yönetimine ateş püskürüyor Dış Haberler Servisl Fransa'da Mitterrand yöne timl. iktidara geldiğl 1981 haziramndan beri en sıkın tılı günlerini yaşıyor. tnternatlonal Herald Trl bune gazetesine göre, Fran sız hükümetinin geçen ay açıkladığı yeni «tkemerleri sıkma programı» nedenîyle Mitterrand'ın prestiji 2 yıldır en düşük düzeye indl. Son yapılan kamuoyu araş tırmaları, Fransızların çoğunluğunun yeni prograi mm başarısızlığa uğrayacağı görüşünde olduğunu gösterdl. Mitterrand'ın «kemer sıkma programı» yüksek enflasyonun önüne geçmeyl ve dış tlcaret açıklarının azaltılmasını öngörüyor. Ne «var kl gözlemciler, Pierre Mauroy hükümetinin bu yıl için hedeflediğl %8' lik enflasyon oranmm aşılacağının anlaşüdığım belirtiyor. 200 BİN YENt tŞStZ Geçen ay açıklanan ve hafta içinde Fransız parlamentosunda onayîanan program, kamu ve özel kesim taleplerinde 65 milyar franklık (890 milyon dolar) bir indlrim öngörüyor. Bu miktar gayrisafi milliha sılatın yaklaşık %2'slni oluşturuyor. Ekonomistler, kamu harcamalannda yapüacak ke sintinln, lşslzler ordusuna 200 bin klşinln daha katılmasına yol açacağmı belirtiyorlar. Ilımlı olarak tam nan sendika llderlerlnden Andre, Bergeron, «bölge gl derse halkın hoşnutsuzlnğu sokaklara yansıyabilir» diyor. Bergeron'un korkusu pek yersiz değil. Zira yeni ekonomik mpolltikada kamu hizmetlerinin bedell ve sos yal güvenlik vergilerl arttı rılırken seyahat kısıtlama lan getiriliyor. zeye indlğini öne süren basm organlarından biri da sağcı «France Solr» ga tesl. Gazetede geçen hafta yayınlanan bir kamuoyu yoklamasmda, Sosyalist yö netime güven duyanlarm oranmm %38 olduğu belirtildi. Aynı oran mart ayı için %49'du. Yönetimin uygulamaya DÜŞÜK GELtRLÎLEB Newsweek dergisl, programdakl maddelerden blrçoğunun, örneğin sosyal gü venlik, slgara ve yakıt • e vr gilerinin arttınlmasmın dü şük gelirll kesimler İçin ağır bir yük oluşturduğunu belirtiyor. Fransız halkının, Mitter rand yönetimine iki yıldan berl güveninin dügük dü Yeni programm Mecliste oya sunulmasından iki gün önce Komünist Partisi lide ri Georges Marchais «bu Dış Haberler Servlsi tllacı ilacı yutmayacaklarmı» sere lcarşı son zamanların harisöylüyordu. Nevar kl, Mec ka llaçı olarak nitelendirilen listeki oylamada Komü Tagamet'in aşın dozda aluıdınistler Sosyalistler'le birlik ğı zaman erkeklerde iktidarsızle oy verdiler. Newsweek lık ve gogüs büyümelerine yol açtığı bıldırılıyor. Amerikan dergisi, bu olgunun, Sosya«Wall Street Journal» gazetesilistlerin gücünden değil, nin bıldırdığme göre, bu komünistlerin güçsüzlüğünkonuda son yapılan deneylerde den kaynaklandığını öne sü 22 hastaya normal dozdan 3,5 rüyor. Komünist partisi iki kat fazla Tagamet verildi. Has yıldır sürekli oy kaybediyor. taların çeşitli sorunlan ortaya Ekonomistler kamu har Bu olgunun nasıl önlenece çıktı. 9 kişi geçici bır süre için erkekte İse, parti camalarında yapılacak ğine ilişkin isevar. Buiçinde ıktidannı yitirdi. 7 hem de'gö. hem iktidarsızlık, görüş ayrıhğı aykısmtının, işsizler ordu. rılık, yeni ekonomik politi ğüslerin büyumesi olgusu gö" rüldü. svtna 200 bin kişinin ka konusunda da ortaya çık tı. Bazı komünist llderler, Son yıllarda Ulsere karşı en daha katümasına yol Sosyalist Parti ile bağları etkılı ilaç olarak kabul edilen koparmak istiyorlar. Bu çev Tagamet, ABD'de «Smithkllne açacağım belirtiyorlar. re, böylelikle işçilerden hem Bcckman Corp» şirketi tarafmdan üretiliyor. Tıp çevrelert Sendika liderlerinden daha fazla destek sağlaya çok yakında piyasaya Tagamet'bileceklerine hem de «kedaha etkili olan Zantac adAndre Bergeron: «Böy. merleri sıkma programm tenülser ilaçının çıkanlacagmi lı le giderse halkın hoş. dan» rahatsızhk duyan di duyurdular. Zantac, Tagamet'. ğer seçmenlerl kendi safla ten daha etkili olmasınm yara nutsuzluğn sokaklara rma çekebileceklerlne ina sıra, yan etkileri de daha az. myor. Ancak hükümetteki Tagamet'in yan etkileri olduyansıyabilir» diyor. ğu biliniyordu. Ancak «New dört komünlstten birl olan England Jouna lof Medicine» TJlaştmna Bakam Charles dergısinde yer alan bir haberde Fiterman gibi partinin ılım aşırı dozun, erkeklerdo iktidar lı liderlerl ise hükümette sızlık ve göğüs büyümesine yol karar verdlğl yeni ekokalmadan yanalar. Bu kaaçtığı öne sürülüyor. nomik program, hükünat, hükümette kalarak ül Tıp çevreleri çok yakın bir metin içinde de yoğun ke ekonomisi ve slyaseti gelecekte Tagamet'i tahtınriftn tartışmalara yol açtı. üzerinde daha etkln bir rol indireceği tahmin edilen «Zanoynanabüeceğl ve tereddüt KOMÜNİSTLEB tac»a büyük umut bağhyorlar. lü Fransız seçmenlerin ka Gozlemcilere göre, Zantac*ın Ekonomik Program'ın ya îasına, «komünistlerin de piyasaya çıkması ile Smith KU rattığı sorunlar iki lktidar prajrmatik hüktimet üyesl ne şirketinin tekell yıkılacak. ortağı arasmda, Sosyalist olablleceklerl» görüşünün Zantac, Glaxo t n c , ve Hoffmann Lo Roche şirketleri ta rçarti ile Komünlst Partisi yerleştirilebileceği kanısra rafmdan ortak olarak pazarlalllşkilerinde kendini gösda nacak. terdl. Ülser ilacı Tagamet, erkeklerde iktidarsızlık yapıyor