Katalog

23 MART 1983 DIŞ • HABERLER Cumhuriyet 3 Finlandiya seçimieri: r Sağcı rarım Partisi kazançb HELSINKl. (AP) Pinlan rîiyarîapazar ve pazartesı günleri yapılan genel seçımlerds Sosyul Oemokratlar ülkenin en büyük oartisi olma özelliğins korudular. Seçırn sonuçlarınn göre en büyük üerlenıeyi ise sağcı Panm Partisi sağladı. Oyların % 99 9'unun sayıldıgı ieçimlerde Muhafarakâr Parti, Mersez Partisi . Liberaller ve Komünist Partisi oy kaybına uğmHOar. Komünisî Parti bir önceki seçimlere göre % 4 oramnda oy kaybederken, Tanm Partisi % 5.1 oramnda oy artışı sağladı. Yapılan açıklamaya göre partilerin 200 üyell pariaınentoya soktukla,m milletvekjli sayısı şöyls: Sosyal Demokrat Parti 50 mil letvekili feskî 52) Muhafazakâr Parti 44 (46) Merkez PartiLiberaller 38 (41) Komünist Parti 27 (35) Tanm Partisi 17 (6) îsveç Halk Partisi 10 (Ayro Kıristiyan Birlik 3 (10) Honduras'tan saidiran Somoza yanlısı gerillalarîa carpssmâîâr siddetlenıyor Nikaragua Savunma Bakanı Ortcga «ABD emperyalizmi ile işbirliği yapan Honduras' la savaşa hazırız» dedi. Dış Haberler Servisi Eski Nikaragua diktatörü Somoza yanlısı gerillaların geçtigimte hafta Honduras' tan Nikaragua'ya girmeîerl lîe başiayan yeni bunalım iki ülke arasmda savaş tehlikesinî ortaya çıkardı AP ajansmm Nikaragua' mn başkentî Managua'dan bildirdiğine göre, Nikaragua hükümeti önceki gün düzenledîği basm toplantısında (ilkeye saldırnn Somoza yanlısı sağcı gerillalanrî. Honduras hükttraetl iîe işbîrliKî içinde olduklarmı nelîrterek, Honduras'la «ciddi bir sa?aşm çıkabiIece£fni» açıkladı. Hükümet sözcüsü Savunma Bakanı Humberta Orte ga, saldırınm «Amerikan emperyali'/ni!» tarafından kıskırtıidığını ileri stirdük ten sonra «birlîklerîmiz tank duklannı beîirttl. Somoza yanklannm rad yosu ise geriliaiann. Nikaragua'nın kuzeyinde dört kasabayı ele geçirdiklcrint öne sürdü. Gerllla radyosu çarpışmaîarın, başkent Managua'ya 85 km. mesafe de sürdügünü bellrtti. Nlkaragua İle Honduras arasındaki iltşkPer Scrnoza yanlısı geriliaiann 1982 hazlranda Honduras'tan ilk kez saldırı düzenlemesin den bu yana sürekii gergin • leşiyor. ABD EĞİTtYOR Honduras'takl Somoza jraniısı geriliaiann ABD ta rafından eğitilip, sılalılandı nldığı i:*e bilinen gerçclc. Newsweek dergisi ABD'nîn Honduras'tak.! faali.vetlorinl bir kez kapak îîonusu yapmış, bu ülkedeki Somoza yanlısı gerillaiarın Ame likalı askeri uzmanlar ta rafından eâ'itildiğini i'oto^ raflarla karntiamıştı. Dergi aynca CTA Ba^kanı Wtî îiam Casey'in Hcnduras'taki gerilla kamplanndan bi rînde çekilmiş bir fotoğrafmı da sergilemişti. Honduras'tan Nikaragtıa* ya giren gerillaların büyük çoğunluğu ise, eskl diktatör Anastaslo Somo^a'nm Ulusaî Muhafızlanndan olıı şuyor. Somoza döner.ıinde sayıîan 10 bin doiaylarmda olan ulusal muhafızlar, acımasızîıkları ve hvlk arasmda gerçekleştirdikleri katllamîaria tanınırlardT. ua ile îKaragua ııe nonauras savaş esı #• Oııemli ve Bir Gelisme Dünkîl Cumhurlyet'in son sayfasmda, srkadaşuîîjz Sedat Krgin'in bir haberi yaymlandı. Hao.?rdef Bırieşnıiş Milletler çerçevesinde oluşturuian Bagîantısız Ülkeler Tomas Heyeti'mn LefkOîe'de KTFD Bnşkanı Denktaş ilö yaptılciaa göriişmeler ve soııuçlan eie alınmaktaydı. Eilindiğl gibi, bu ay içinde Yeni Delni'de yapıîan ve yankııan hâLi süren. Baglanusız ülkeler 7. Doruk Toplantısı ertesaıde, Temas Reyett üyeleri, Kıbrıs Rum Yönetimi yetkîlileri ile t;örürrrtek üzere Ada'ya gelrnişlerdi. KTFD Bagkanı Rauf Denktaş'ın çağrısı üzerine, heyet üyeierınin Türk kesinarae geçerek burada da gürtişmelci' yapırmları gcrgekten öncnıli bir gelr:mo oiarak yorumlanabilir. Ararosanacağı ü^trr, Yeni Delhi Toplantısmda Kıbrıs ile iîgîil Rnm görüşlerirıi yansıtan karara kaı\şı sekiz İslam ülkesmin, Türk görüşlerine de yer veren tasarısı son anda önienrnii;tî. Tasarırıın, evsahibi Hindistan'm ç.abalarıyla, engellennıesj ilk baiaşta bir br«:şar?sızlik oiarak kabul edileb'')irEa de, oîaylarm gelişmekrml !<:leyenîer, Baiiîantısı/Iar arasmda iîıbrıs konusunda olaya daha değişik ve bîzce, daha doğrıt bir acıdan bakma eğilîmlerinîn de güçlendîginî farketmişlerdiT/. Gerçekten, şimdiyo öek yapıîan Bağlantısızlar toplantılannda, tartışmasız kabul ediîen Rum. görüşünü yansıtan tasarılara, topluluk içinde ilk dc.fa karşı çıkış yapılmış olnıssı kuçtimsenmeyecek bir gclişmedir. BağlantLsızlar Temas Heyetinln KTFD'yi styaretlerinin bioimi de oldukça îlginçtir. Rum Yo~ netlml, bu ziyareti engellemek İçin elinden geleni yapmış, bu sonucu saçlayarnaymca, hic değilse heyet üyelerinin sayısmı sınırlamaya vt bunlarm Denktaş ile makammda görüşme'i^rini engellemeye uğraşmıştır. Ne var ki, KTFD Bajkanı karariı bir tutumla, Rum Yönetiminin ba çabalarmı boça çıkarmayı başarmıştır. Sonunda, Temas Heyeti tam kadro ile Denktaş'ı KTFD «Başkanhk Saraymda» îdyaret etmlştir. Sözü edilen ziyaret vo görüşmeler sonunrt5J5 Bai^îantısiA.îar Hareketinin KTDF'nîn varııf^m iıukuk açısından kabul etmesl beklennıemelidtr. Zaten bu gerçck, açıklamalarda da yer almıştır. Böyîe bir gelişmeyi Rauf Denktaş da, hlç bir z&man düslememiştir bile. Yine bu görüşmeîer sonunda, Bağlantiöizlar'm Kıbrıs konusıındaki görüşierinin baştan aşağı değişeceğini sanmak öa çok büyük bir yanılgı olur. Unutmamak gerekir kL gerçeklere uysa da uymasa da, Rum görüşleri, Baglantısızların ana iîkeleriyle çok daha iyî. bağdaşmaktadır. Ne var ki., son ziyaret KTFD'nİn varlığımn, hTîkuken (de Jure) değilse bile, fiilen (de Facto) BaglantısKdarca da kabul edilmesi anlamını taşımaktadır k\, bu olgu Türk tarafi bakımmdan diplomatik bir zaferdir. Kanımizca gelişme önemii olduğu kadar. olumlucîur da. Şöyle ki, uluslararası forumiarda sürekii oiarak kargı tarafı köşeye sıkıştırma politikası güden ve topîumlararası gürüşmelcriu, sonuca yönelik ciddi. bir biçimde sürdürülmesini savsakiayarı Runı tarafı, bugüne dek kullandığı silahm artık etkisini yitlrmeye başladığım. sanırız bu olayla, görmüş bulunmaktadır. Gerçekten. Kıbrıs konusunda çeşitii uluslararası forumiarda rıkan kararlann Rum tarafı ve Atina* mn istediğl sonucu sağlaması için, artık belirll yaptırımlan da bırlikte getirmesı gerekirken, gelişme tam ters yonde olmakta ve kararlardaki deyinıler gittikçe yumuşamakta, büyük bir ço•' • ğunluk, metinlerde diîe .^,r..^.,,., T^TI getiriîmese de, KTFD' nin varlığmı fiilen kabul etmektedir. Bu durıım Rum t,arafını, kanımızca Ada" da hakîi ve kahcı barışa yönelen tek geçerli yol olan, toplumlararası go rüşmelere daha ciddi bir açıdan yaklaşmaya itebi lecektir, /.• & a Honduras'tan 10 grün önce Nikaraçua'ya glten Somoza yanlısı gerillalanıt 5000 dolavların ] da olduğu ve Başkent Managua'ya 85 kilometre utaklıkta kanîs earpışmaîann sürdüjii bit i diriîiyoi'. Ajanslava verdikîeri tıabcrlere göre iki tarafımla kayiplan ağır. ) Bangladaş'te köprü coktü: 60 kisi ö!dü ÎSHURDİ, (a.a.) BangJadeş'in İshurdi kentinde bir köprüntin eökmesi sonucu iki araba île bhiikte bir yolcu treni 25 metrs aşağtdaki nehre uçtu, olayda en az 60 kişi. cldü. Yetkiliier 50 yıllık köprünün beş ayağımn trenin büyük bir hızla köprtiye girmesi sonucu çöktüğünü belirttiTer. lanmız toplanmız ve uçaklarunız harekete çeçmeye hazırdır.» dedi. Ortega «Araerikan emperyalizmi île îşbirliği içinde olan Hondu ras diktatörlügii, Somoza yanlısj karşı devrimci geril laları ülkemize saldırttı» dedi. Nikaragua'da çarpışmalar geçtiglmis hafta, Somoza yanlısı gerillaların Honduras'tan sımrı agarak Nikaragua'ya gîrmeleri ile başlamış, ancak ilk günler çarpışmaların boyutlarî hakkmda sağlıklı haber alınamamıştı. BBC radyosu nıın haberine güre, Somoza yanlısı gerîllalar, çarpışma îarda 300 hükümet askerlni öldürdüklerini ya da yaraîadî.klarmı iîeri sürdüîer. AP'ye göre Sandinista yönetimine yakın kaynaklar üîkeye son on gün içinde Honduras'tan 5000re yakm gerillanın girdiğini, ancak hükümet bîrlikîerinin duruma hakim oi Israii 8yerlesim merkezi daha kuracak Begin hükümetinin kararı Isci Partisının sert tepkîsine yolactı kurulması kararı muhalefet ta rafından tepkiyle karşılandı. Anamuhalefet partisi milletvekillerinden Yossi sarid ve Vic tor Şemtov, hükümetin aldığı yenî kararın Ürdün Krah Hü seyin ile banş görüşmeieri yapılması yolunu kapattığını belirterek parlamentonun dışişlerî ve güvenlik komitesinin toplanmasını istedl. Hükümetin açıklanıasmda, bölgede bulunan seki?, askeri tesisin ek inşaatîarla sivü Yahudi yerleşim roerkezlerins dönüştürüleceği bölirtilcü. Sivıî yerleşirn msrkezi halirıe getiı ilecek tesislerderı birinin pilistin millıyetçiliğinin merkezlermden Nablus7 un girişinde yer alan Mahaz Brehah olduğu belirtiliyor. Halen Batı Şeria'da 82 sivil Yahudi yerleşim msrkezi ve 11 askeri tesi s bulunuyor. Aynca Gazze şeridinde do 10 yerleşim merkezi ve 1 askeri tesis bulunuyor. ABD Kongresi Ltibnan'a "51 müyon dolarlık askex*i yardırn yapılmasını görüşürken, ABÜ Savunma Bakanhğı Lübnan'a 7o askeri eğitim tamanırmî gönderüdiğini açıklata. Aralarında 28 yeşil bereiinin ds bulunduğu uzmarüar Lübnaıı askerlerini küçük birimler t&r linde savaş konusunda eğitacekler. Başkan Reagan'm Ortadoğu özel tamsilcisi Fhilip Habib, Kudüs'len Beyrut'a geçerek, Lübnan Devlet Başkam Euüü Cenıayeriö görüştü. îsrail Savunma Bakanı Moşe Arens, Lübnan işgali sirasmda eîde edilen giâi askeri, bilgileri ABD'ye aktarmayı kabul eV tikierird açıkiadı. îsrail radyo S'.ı taraîından verilen lıabere göre, askeri bilgifer Önümüzd« ki ay ABD Hava Kuvvetleri h3 yetine teslinı edilecek, Devlet Başkanhğı seçimi lçm dün toplanan İsrail parlamentosu bu göreve muhaiefetteki Işçi Partisi'nin adayı llaün Herzog'u seçti. 64 yaşınd&kl Herzog, Devlet Başkanlığı gürevini îzak Navon'dau mayıs avmda dsvralacak. AET 25. doruk toplantısı sonunda yayınlanan büdiride, Lüb nan'daki lüm yrbancı güçlerin ceki.lme.si istendi. Büdiride, Fi listirı Kurtuluş Örgütü'nün (t (l" KC)'de görüşmeîore katıinıası gerektiği belirtildi ve görü.şnıeîerin bir an Önce başlatıimasî iscendi. Dış Haberler Servîsf îrak İran savaşı sıra£rada bombalanan petro! alamndan Basra Körfezi'ne yayılan petrol nedeniyie böîge ülkeleri alarma geçtiler. Petrol alanlarından akan yüzbinlerce varil petrolün doğal hayatı teiıdit etmftmesi için Basra Körfezi ülkelerirıin önlemlerînl artırtiığı bildiriliyor. Basra Körfezi'ne akan petroî nedeniyle foölge üîkeîerî alarma geçti D»s Hab«rier Servisl îsrail rtükümetı Bata Şeria bölgesinrie sekiz yenı yerleçme merkezinin kuruiacağmı açıkla yarak Reagan'm Ortadoğu barış planının öniine bir engel daha çıkanrîıen, ABD'nin Lüb nan askerlerini eğitmek üzere 70 askeri uzman gonderdiği bü dirildi. îsruıl hükümetinin Batı Şaria'da 8 yerleşim merkszi daha Reagan yönetimî bu yıl Taîwan9a milyon dolarlık silah satacak Los Angeles Times gazetesî'nin muhabiri rekor diizeyindekî silah satısının ABDÇin ilişkilerini daha da gergiııleştireceğini bildirdi. Dış Haberler Servisi «Los Angpies Times» gazetesinin Pek:n muhabırmin ha berino gt>re Reagan yonetimi bu yı! Taivvan'a & 0 milU yon 'lolaıiık silah >>ıtmay3 planlıyor. Gazete. bu miktann «bir rekor» oidugunu belirtiyor «Los AngeJes Titnes» gbzetesi, Beyaz Saray'm önümüzdeki yıl da Taiwan'a aynı miktarda ?ilah satmayı planladığım bildiriyor Pekînin bu olguva seıl tepki gö::tereceğini bî>lirten gazoteye göre, ABD iîa Çin arasındaki gerginlik de yeni V*Y^ Karaci'de evlar yak«!dr, dükkânlar yağmaiand? KAKAÇf (A.Jansîar> Pakdstsaı'un Karaçi bölssbinJe £unnilerle Şü'ler arasındaki meahep çatışmalar;nın sürdüğü bü cüriiiyor. Ck>!inıa kasabasmaa dört gündür meydana gelen çarpışmaiarda çck sayıda kişinin yaralandı*! haber verildi, Kasab£j"a 3 gün Önce Paki* taii ordu birliklerinin gonderıirnes'îne rairrncn, önceki gun çatışmalar yeniden alevlendi. Çoîî sayj.da evle dükkan yfîgnı^andı v© yataldı. Yeikilüorin u.ıJdüdikîerina göre oiaylarda 32 k> şi daha tutuklandı. Boylelüüa Sünnl ve Şiî Müslümrjı grupl3X arasmöaki çatışmalarm t)a$lamasmdan beri tutuklananlana sayısı 219'a ylüıseldA. Cîeçtiğimiz hafta da, Karaçi' de, bir cami yakmmda iki grup arasmda olaylar pstlak verrr;iş, çarışmaJ.arda 3 kisi ölmü.stü, Aynca bin kadar göşt.erici s o kaklarda taşıtlan taşa tutmııç bir slneınuyı da ateşe vernıişiu O*~ SAL'I LAKE CİTY, (a.a.) Yapay kalph ük insan Barney Clark'ın aıeşinin yükseldiği ve böbrek ranatsızhğmın başgösterdiği bildirilirken doktorlann, Clark'da enfeksijon oiup oimadığmı araştırdıkları öğrenildi. t Yapay kaîpSî Ciark böbreğsnden rahafsszîandı boyutlara ulaşabilecok Pe~ kin hükümeti, Taiwana yapüacak silah satı^ı konusunda henüz resmi oir açıkIajna yapmadı. Ancak Pekin'de y üksek riu'T v/deki Çinli yetkililer, bu gelısmey^ •Son «ieıece ciddi izlediklerini belirterek silalı satışmın. Çin ABD iliskilerinde «Gtriye dogru atılmi'j çok büyük bir adı*«» olaca ğını vurguladılar. Reagan yönetiminrn planı. geçtigimız hafta Kongre'yö sunulan ABD'nin 1983 ve 1984 maii yıllarmda yapmayı tasarlad:ğı silah satısla nna ılişkin. raporda açıklandı. Haporda, Taivvan'a 1983 yılında S00 milyon rîolarhk, u»£4'te de 780 milyon dolarlık sîlah satılması öngö rülüyor. •Los Angeles Times» gazetesine gero rapor, muhtemelen larl.ışmalatı önlemek içîn, Kongre'ye «Sessiz hiçimde» sunuldu. > etkililerf, bu sat> şm ABD ile Çin ar\sında geçtiğirniz yıl ağustos ayında yapılan anlaşmaya aykır n olduğunu ileri sürü > orlar. Bu anlaşmaya göre, Taivvan'a süah satışlan, ABD ile Çinin diplomaiik ilişki kurduklan 1979 yıiınddki dü zeyi aşrnayacoktır. ""V""«v \*~~ \ \ fi*vŞi8fo|j *»/ / ( * * *B V Tikonov Beş günlül: resmi bir ziya ret için Yugosîavya'ya gıdea Sovyetler Biriigi. Baş';.aru Kiko iai TUcorıov, Yugosıav yotJîiIila îi ile temaslanna başlacü. AP ajansı Yugoslavya'nın Sovyefclerdea daha fazla petrol, cio^al gaz ve kömür ithal etnıek itva tlığini bikürcü. If I %•: Kimliği açıklanmayan oır oa tılı aiplomata göre, Aig;ınl:L"ı.;ın tılusal havayoiları ba.,'"Uîi feeÇen hafta &oııu Kibıi'aekı tjvırı ae bir suikast sonucuıiöa ctaüİsminin açıklannıasmı ısı;'meyen batüı dıpiomat, Ariaaa Havayoliarı Başkanı öeyid. Baba'nın cumar»'asi gecesı başıuua,n vurularafc öiClürülclüğüivu, ertesi gün de gömüldüğünü *3îL dirdi. IÜİCLİİ. Afganistan'da suikast Sheirin slmgesî oîan istîrîdye kabuğu 1923 yılında geldi Türkiyetye. GençTürkiye Cumhuriyeîi'nin enerji taiebîni karşılayan akaryakıtın kaplan uzertnde, Sürekii bilimsel araştîrmaya dayalj iîsri teknoîojisîyle, îleri görüşüyle, özenii çalışmasıyla dünyada saygın Sheirin sunduğu tüm hizmetlerde, tüm ürünlerde üstün niîeliğin garantîsidir bu sirnga. Törkiye bu simgeyl 60 yıldır biiiyon Shelfİn Ânadoiu toprağında büîduğu petrol sahaîanm, petrolö yurt îçinde işleyerek üreîtioi Shel! benzinini, Sheiî motorinini, Sheü yağîarmt Shell'in Türk evine, Türk ev kadınına sunduğu deterjanlan, üstün etkili îıaşere ilâçlariP!. Türk endüstrisine sagSsdığı çok çeşitii kimyasal maddelerl, Turk çiftçisine sunduğu dünyaca tanmmış tarnn ilâçlanns, tsknik hizmetîerî... Türkiye biiiyor* *^ Cîıallenger îkinci uzay rnekiği Chaîien» ger'in 4 nisaii'ua y^piir^ası planlanan iilc uçuşu için iiır.en kaii Bilim îidanı.arı vo teluıisyeiiler bütün yüçierim ortaja koyuyor. A'Iekikle İL: uzay yurüviişütıde kuıianacaiclan j'ki uzay giysîsi cle Kcunedy ut'ay înorkezine getiriidi. Uzay rr.er kezi sözcüsü Jim Ba.il, geçen haîta soıxu yapılan son lîttiymu yakıfc tssti sonucunda, nu'k.ein iTiotorlannda çatiak ounacuğıxan saptandığıru açıkiüdı. 'BCCOSHEIL SÜPEH' Miifaarek, Çiıı'e gidecek Mısır Devlet Başkanı Küsnü Mübarek'in 13 nisan tarüı.ori avasmda Pekin'e yapacağı zıyaret dolayısıyla Çin şimdiden hazırlık yapmaya bu^ladî. T£X;AV Dışibleri Bakaıu Ken:ı;.ü Hı.san Ali i!e ziyaret ha:;ırliklarır:ı göriişen Çin'in Kabiro Eüyükelgisi Denş KoYou'nv.ıı uîuslararası ortafc sorunîar iîa iküi iiişkiîer üzerınae temaslar. öa bulunacakîan hsbcr verildi SHELL'SE MDİR İYÎYSE SHELL'DİR ttf