Katalog

YAŞAYIP GÖRMEK OKTAY AKBAL Ederi: 250 lira tsteme Adrrsı Çaidaş Yanntan, Turkocoft Cad 39 41 CafırtoHutSTA VfiOI 60. Yıl Sayı: 21292 Cu mh u r iyet Kurucusu: Yunus Nadi 40 TL. 8 Aralık 1983 Perşembe n IT Btktemettler 19 Aralık Fen LteslLise sonlar 10 Aralık AOflES IsOnbul Mesıhpaşa Cad \c 22 , ale, W. SZ7 40 92 • E*ne » 5 9 Çanai^jç. 2359 MERKEZ DERSANELERİ Bir İzleııim Ustüne 6 kasım seçimleri üzerinden henüz bir hafta geçrniş, Viyana Havaalanı'na indik. Uev Boeing uçagı, gövdesindeki yözlerce yolcuyu biiyiik bir hızla. merdivenlerden aşağı kustu. Hep birlikte pasaport kontrol gişesine yöneldik. Gişeye yaklaştıgımızda öniimde 1520 kişilik bir kuynık oluşmuştu. Yabancılara iyi davranmasını bilen görevli, önüne uzatılan pasaportlara şöyle bir bakıyor, bekletmeden tak tak tak giriş damgasını basıyordu. Önümdeki ku>ruk iki dakikada eridi. Ama sıra bana gelince görevlinin temposu yavasladı. Ayyıldızlı lacivert pasaportumu evirip çevhip, düşiinüvor. sahifeleri bir o >ana, bir bu yana tekrar tekrar çeviriyordu. Oysa Avusturya. Türk vatandaşlanna vize uyguiamayan nadir Avnıpa ulkelerinden biriydi. Acaba görevli beni kaçak işçi, ya da uyuşturucu madde kaçakçısı mı sanıyordu? Neyse, bu gibi kuşkulara bir süredir alışmışt:m, sessiz sakin bekledim. 1520 kişinin işini iki kikada tamamlayan görevli, oenim pasaporlu iki dakikadan fazla inceledi. Sonra giriş damgasını basarak nezaketle geri verdi. Arkamda oluşan uzun kınrugu bırakarak bu kez çıkış kapısına yakın gumruk mua>ene biirosuna başvurmam gerekiyordu. Gittim. Ortaboylu. resmi iiniformalı başka bir görevli deklare edecek birşeyim olup olmadıgını sordu. Yoktu. Birkaç paket çikolata, birkaç paket sigara. Onları söyledim. Pasaportumu görmek istedi. Kontrol görevlisinin biraz önceki davranışını anımsayarak valizlerimi açtıracagını, didik didik araşüracagını duşundum. Hayret, hiç de öyle olmadı. Ayyıldızı göriince babacan adamın >üzü güldii, sabifelere bakmadan pasaportumu geri verirken: Demokrasiye geçtiniz! dedi. Şaşırmıştım. Avusturya toplumunun orta sınıfından bile diyemeyeceğimiz bir basit adam, dünyada olan bitenleri az çok izliyor, kendi görüşü doğnıltusunda yargılara da vanyordu. Ama huyum kurusun, düşiinduğıimün tersini söylemek, hatta düşundugıime uymayan yargılara hak vermek, hak verir görünmek bir tiirlü elimden gelmez. Adamcağıza: Geçmeye çalışıyoruz! demekle yetindim. O, ne demek istediğimi pek anlayamadı. Tatlı tatlı gülümsüyordu. Sanki aynı futbol takımım tutu>ormuşuz da bir maç kazanmışız gibilerden bir yakınlık kuruyordu aramızda. Valizlerim muayene edilmeden gümriik kapısından çıkarken düşünüyordum: Viyana'ya ayak basarken uğradıgım birbirine ters diişen bu iki işlem, Batı kamuoyunun hakkımızdaki tutumunu gerçeğe az çok yakın biçimde yansıtmıyor muydu? Pasaport kontrol görevlisinin kuşkusu ile gümrük muayene görevlisinin güveni hemen her Batı ülkesinde bize karşı rastlanabilecek çelişik duygular değil miydi? Kuşkuyu silmek ve güveni arttırmak için bize de birtakım gorevler düştügünu bir an once anımsamakta yarar vardır kanısındayım. Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti'ni kurup da bizi Batı uygarlığına yöneltirken, elbette Batı'ya hoş gorünelim, Baü bizi beğensin gibi bir düşünceye saplanmış değildi. Tam tersine Batı uygarlığı, daha açıkcası çagdaş uygarlık düzeyine ulaşmakla gerçek özgürlügümüze, gerçek bağımsızlıgımıza kavuşacağımıza inanıyor, bu uğurda >ılmadan çalışmayı genç kuşaklara her fırsatta ogütlemekten çekinmiyordu. Batılı olmak, çagdaş olmak biçim sorunu değil, bir inanç sorunudur. İnanç dediğimiz de her şevden önce insana inanmakia, insan haklanna saygı duymakla, her zaman insanı san yerine koymakla oluşur. Batı kamuoyunda Türk vatandaşlanna u>gulanan bu çelişik davranışların nedenlerini bir başka yazımda araştırmaya calışacagım. Ozal görevi aldı, TBMM yasama yılına buşladı EVRENOZAL GORUSMESENDEN E v r e n : Sakat tarafları düzeltilerek sağlam bir demokrasiye geçmek için ne gerekirse yaptık. İnşallah bundan sonra böyle bir arızaya uğramaz. Özal: Sizin direktifleriniz altında bu devreyi en iyi şekilde geçireceğimizi kuvvetle ümit ediyoruz. Evren: Ben de ümit ediyorum. Özal: Allalı varclımcımız OİSI1I1 FARUK BtLDİRİCİ ANKARA Anavatan Partısi Genel Başkanı Turgut Özal, uzun süreden beri ilk kez dün, kahvaliısını saat 09.00'dan önce bitırdi ve yine siyasete atıldığından bu yana, ilk kez. bir siyasi randevusuna zamanmdan önce geldi. Özal, Meclis Grup Başkanvekili Sudi Türel ile birlikte, Çankaya Köşku 'ntin kapısından seçım kampanyası boyunca kullandığı lacivert Mercedes arabasıyla girerken saatler 09.55'i gösterıyordu. Koyu renk bir kostüm giyen Özal, Cumhurbaşkanlığı Koşkü 'nun koridorlannda Sudi Türel ile birlikte Cumhurbaşkanlığı Başyaveri tarafından vaktin dolması amaayla bir sure bekletildi. Beş dakika kadar ayakta süren sohbet sırasmda Özal, yerinde durumadı. Sürekli olarak kendi cevresinde kısa turlar attt. Türel iseBaşyaver ile sohbet etmeyi yeğledi. Bu arada Cumhurbaşkanlığı Basın Muşaviri görüşmenin yapılacağı salonun dar olduğunu belirterek, tüm gazetecilerin salona alınmayacağını belirterek,"Bu odada biraz bekleyin, hanginizi alacağımıza bir bakalım" dedi. Daha sonra sadece her basın kurulu(Arkası Sa. II, Sü. Tde) Evren: Ordu huzur içinde kışlasına çekiliyor özal görevi aldıktan sonra, "Bakanlar Kurulu bildirgemizdekinden biraz değişik olarak 2021 bakanlık, 67 devlet bakanlığından oluşacak" dedi. ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) Cumhurbaşkanı Kenan Evren, çoğunluk partisi ANAP Genel Başkanı Turgut Özal'a dUn hükümeti kurma görevi verdi. Evren, görevi verirken, "Sağlam bir demokrasiye geçmek için ne yapılması gerekirse onu yaptık." dedi. Ozal da Evren'e "Sizin direktifleriniz altında bu devreyi en iyi şekilde geçireceğimizi kuvvetle ümit edijorum" şeklinde yanıt verdi. Turgut Özal Köşk'ten ayrılırken yaptığı kısa açıklamanın sonunda "Allah yardımcımız olsun" dedi. Özal, Cumhurbaşkanlığı köşküne saat 9.55'te ANAP Antalya Milletvekıli ve Meclis Grup Başkanvekili Sudi Neşe Türel ile birlikte geldi. özal, Evren'in bulunduğu mavi salona saat tam 10.00'da girdi. Evren'le tokalaştıktan sonra (Arkası Sa. 11, Sü. I'de) Çankaya'dan notlar OzaFın heyecanlı turları ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Millet Meclisi'nde dün 23 yıldan bu yana ilk kez bir Cumhurbaşkanı açılış konuşmasım yaptı. Cumhurbaşkanı Kenan Evren Anayasa'nın 104. maddesi uyannca TBMM'nin yasama yılını açış konuşmasında, Türk Silahlı Kuvvetlerinin huzur içinde hızla kışlasına çekildiğini belirterek, "Türk Silahlı Kuvvetleri artık yonetime el ko>maklan başka çarenin bulunmadığı ortamlaria karşı karşıya bırakılmamalıdır" dedi. Milletvekillerinin alacağı kararlarda parti çıkarından önce milletin yararlannı gözönunde tutmaları gerektiğine işaret eden (Arkası 7. Sayfada) Hükümet konusu AJSAP Meclis grubunda görüşüldü HAYIRLI OLSUN ANAP Genel Başkanı Turgut Özal Cumhurbaşkanlığı Köşküne 9^5'te geldi. Özal randevusuna ilk kez erken geliyordu. Koridorda saalin 10.00 olmasını bekkyen Özal yerinde duramıyor, kendi etrafında turlar aüyordu. Saat 10.00'da Mavi salona alınan Özal, Cumharbaşkanı Evren ile tokalaştı. Özal'ın verdigi "Şükran Plaketini" alan Evren, önce teşekkiir etti, daha sonra kısa bir konuşma >aptı. Konuşmasım bitiren Cumhurbaşkanı, Özal'a içinde hükümet kurma görevi verilmesine ilişkin yazı bulunan zarfı verdi. (Telefoto: a.a.) Özal: MGK üyelerinin müdafaasım biz yapalım Siyasete fazla dalarsak başarılt olamayız. İsmet Paşa'mn dediği gibi büyük devletlerle bir yatağa girmemeliyiz. Millet bizi seçti, bu noktaya geldik. Neden seçti bilmiyorum, fazla vaat de etmedik. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Anavatan Partisi Meclis Grubunda hükümetin kurulması konusu görüşüldü. Hükümet kurma görevini dün sabah alan Turgut Özal, ANAP Merkez Karar ve Yönetim Kurulu'nun hükümetin kurulmasına oy birliği ile karar verdiğini açıkladı. "Gorevin vuku altında omuzlanmızın eğildiğini hissediyoran" dedi. Dün saat 13.45'te başlayan grubun ilk bölüm toplantısı basına açık yapıldı. Gruba girişinde ayakta alkışlanan Özal, gene alkışlar arasında kürsuye geldi. Cumhurbaşkanı'nın Anayasa'nın 130. maddesi uyannca Bakanlar Kurulu'nun tesbit görevini kendisine verdiğini belirten Özal, şöyle devam etti: "Sayın Cumhurbaşkanı'na direktifkri istikametinde Bakanlar Kunılu'nu kısa zamanda kurmaya ve memleket sorunlanna çözüm >olu bulmak için bir an önce çalışmaya başlayacağımızı ifade ettim. 20 ma>ısta başlavan ve 6 ayı geçen süre sonunda bu (Arkası 7. Sayfada) i Seçmenin gözü yeni Başbakanın vaatlerinde ÖZAL'IN VERDİĞ1 SÖZLER • işçi, memur, çiftçi, emekli ve esnaf Esnafa yeterli kredi verilecek. Ekonomi Servisi Anavatan Partisi'ne oy verenler, bu partinin seçim propagandası süresince sıraladığı vaatlerin, önümüzdeki günlerde kurulacak Turgut Özal hükumetinin programına ne ölçüde yansı>acağını merakla bekliyorlar. Anavatan oluşan orta direğin güçlendirilmesiİşsizliği önlemek için gerekli yatırım tan Partisi, enflasyonun aşağı çekilmesinden orta direğin guçlendirilmesine, ihracattan yatınm ve temel hedeftir. lar yapılacak. işsizliğe dek ekonomik konulardakı çeşitli vaatletJcretlilerin vergileri indirilecek. rini seçim beyannamesinde 1 Orta direğin güçlenFormaliteler basitleştirilecek Orta direğin faturalı harcamalarma Konut için her imkân seferber edile dirilmesi ve 2 tşsizligin önlenmesi başlıkları aU tında toplamıştı. vergi iadesi verilecek. Biz de seçim beyannamesınden özetleyerek aktarcek. dığımız bu vaatleri aynı başlıklar altında topladık. Çiftçiye ürün bedelleri zamanında Bölgelerarası dengesizlik giderilecek. 1 ORTA DİREĞİN GÜÇLENDİRİLMESİ ödenecek, kredi desteği artacak. Orta direği çiftçi, memur, esnaf, işçi ve emekli olarak tanımlayan Anavatan Partisi, bu kesimin 1970'ten bu yana enflasyon nedeniyle büyük zarar gördüğünü, 24 Ocak programının da bu alanda arzu edilen sonuca ulaşmadığını belirttikten sonra, "Orta diregin güçlendirilmesi ekonomik politikamızın temel hedefldir. Bu hedefe ulaşmak için izfeyeceginüz politikayi. A) Enflasyonun aşagı çekilmesi. B) Orta diregin milli gelirden daha fazla pay alması ve C) Ek gelir, olmak uzere uç grupta topla>abiliriz'oliyor vebugruplann her birindeki önlemleri şöyle sıralıyor: A) Enflasyon aşağı çekilecek. Enflasyonun sabit gelirlilerin satın alma güciinU diişürdüğünü ve gelir dağılımını bozduğunu hatırlatan Anavatan Par(Arkası Sa. 11, Sü. 3'de) Lübnan için ABD'ye încirlik'ten transit hizmetleri sağlanıyor Dışişleri Bakam Türkmen: ABD birliklerine sağla Akıman'ın gazetecilerin sorulanna verdiği yanıtlar şöyle: yacağımız kolaylık çok sınırlı olacak. ANKARA (ANKA) Dışişleri Bakam İlter Türkmen, dün sabah yaptığı açıklamada Lübnan'da görev yapan ABD birliklerine, Türkiye'nin sağlayacağı kolaylığın "çok sınırlı" olacağını söyledi. ANKA'nın sorularını yanıtlayan Türkmen, sınırlıhğına karşın kolaylık sağJanmasının "özlü bir askeri önemi olduğunu" belirtti. Türkmen, bu kolaylıkla ilgiii ikili anlaşmaya ilişkin Dışişieri Bakanlığı Sözcüsü Nazmi Akıman'ın bir açıklama yapabileceğini kaydetti. Turkmen'in açıklamasından bir süre sonra Akıman, sözkonusu ukolaylıklar"la ilgiii bilgi verdi. Akıman, ABD birliklerine sağlanacak kolaylıkları açıklarken, "İncirlik Üssü'nden transit terminal hizmetleri" yanında, personel sevki>atının da yapılabileceğini bildirdi. Dışişleri Bakanlığı sözcüsü SORU: Son zamanlarda, Türk basınında yayınlanan bazı haberlerde, Türk hükumetinin halihazırda ya da çok yakın bir gelecekte, Lübnan'daki çok uluslu banş gücüne bağlı ABD birligine destek kolaylıklan saglayacağı bildirilmekledir. Bu haberlerin dogruluk derecesi nedir? geçenlerde yaptığı basın konferansında beluiüği gibi, Türk hükümeti, Lubnan açıklarında barışı korumak görevi ile faaliyet gösteren 6. Filo'ya mensup gemilerin personelinin dinlenrnesi ve moral eğitim amacıyla Türk limanlarına daha sık uğramasına musaade etmektedir. Bunun yanı sıra, Turk hükümeti Lübnan'daki çok uluslu barış gücüne bağlı Amerikan birliğinin destek ihtiyaçlarının karşılanması için transit terminal hizmetierine imkân sağlayan sınırlı düzen(Arkası Sa. 11, Sü. 3'de) Enjlasyon aşağı çekilecek. IKI BAKAN'DAN OZAEA MIRAS 2 ı Kafaoğlu: Tanıdığı bürokraîları bırakîık Esener: Yeni asgari ücreti devrettik YAN1T: Sözkonusu kolaylıklar hakkındaki mutabakat henüz tekemmül etmiştir. Sayın Dışişleri Bakam İlter Türkmen'in de Pentagon: Askeri îşbirliği Ozal'ın gelişinden etkilenmez • Trablusşam 'da perde kapanıyor. Arafat'a bağlı gerillalar, kentten Yunan gemileriyle aynlacak 3. Sayfada • Yağda 5 milyarlık vurgun •194 milyarlık emisyon artışı şirket kurtarma operasyonundan kaynaklandı 9. Sayfada • Ortada kalan işçilerin toplu sözleşmeleri hizmet akdine dönüşecek • Parayı basttran herkes Olympia'da konser verebilir 12. Sayfada ANKARA (ANKA) Turgut Özal, Başbakanlık görevini alırken, bazı bakanlar da yeni hükumete devrettikleri miras konusunda açıklama yaptılar. Maliye Bakam Adnan Başer Kafaoğlu "Sayın Özal'ın tanıdığı, kendisiyle uyum içinde calışabilecek bir kadro gorevdedir" dedi. Çalışma Bakam Turhan Esener de "Asgari ücret için toplantı çağnsını çok düşündiım. Sonra bu konuyu >eni hükumete bırakmayı uygun gördüm" şeklinde konuştu. Maliye Bakam Kafaoğlu yeni hükümetin 24 Ocak kararlarını aksatmadan, skandallara ugratmadan uygulamasını istedi. Bankalar konusunda kurumsal ıslahat biçiminde köklu değişiklikler yapıldığını belirten Kafaoğlu şunları söyledi: "Adliye koridoriannı dolduran bankerzedeler artık banka cüzdanlannı almak için kuynıktalar. 200 bin liranın üstün(Arkast Sa. 11, Sü. 7'de) 2 İspanyol yolcu uçağı alanda çarpıştı: MADRİD(AP) lspanya da 10 gun once 183 kişinin olümüne yol açan uçak kazasından sonra dun de İspanya havayoliarına ait iki uçakMadrid Baraja.> havaalarundankalkışa ha/ıılanırken çarpıştı, kaza sırasında 114 kişinin öldüğu bildiriliyor. Ikisi de lspanya şirketlerine bağlı olan uçaklardan, Roma'ya gitmeye hazırlanan Boeing'de 84 yolcu ve 9 mürettebat, iç hat seferine hazırlanan DC9'da ise 37 yolcu, 6 mürettebat bulunuyordu. (Arkası Sa. 11, Sü. S'de) 114 ölü DEVREDILEN SORlflVLAR Kamu kesiminde bekleyen zamlar. Yüzde 50'ye tırmanan enflasyon. Vadesi gelen 3 milyar dolar dış borç. Kıbrıs sorunu. Bütçedeki açık. A vrupa Konseyi ile ilişkiler. İhracattaki yavaşlama. Enerji darboğazı. Yerel seçimler zamanlaması. İÛcretler ve serbest sözleşme düzenine geçiş. Toprak ve Tarım Reformu dahil, bekleyen 27 yasa tasarısı. GOZLEM UGUR MUMCU BRÜKSEL, (Cumhuriyet) Pentagon (ABD Savunma Bakanlığı) Turkiye ile Amerika Birleşik Devletleri arasındaki "yakın" askeri işbirliğinin Türkiye'deki hükümet değişikliği nedeniyle herhangi bir şekilde etkilenmeyeceği kanısında. Pentagon cevreleri, TurkABD Savunma (Arkası Sa. 11, Su. 6'da) Ozal Köprü'yü kaça satsın? Karayollart: Bugünkü değeri ile 20 milyar lira. çülerde konuşuluyor. Karayolları uzmanlarına göEkonomlstler: Olsa olsa 67 milyar lira eder. re köprünun bugünkü değeri 20 Tahtakale: Dolar 300 lira, buna göre 1012 mil milyar lira dolayında. Ancak uzmanlar, boğaz üzerinde aynı niyar eder. telikte bir köprüıiün bugünkü Sülün Osman: 35 milyar liraya okutabilirim. ölçülerle en az 80 milyar liraya İSTANBUL, (THA) 10 yıl öncesının parasıyla 500 milyon liraya mal olan Anavatan Partisi Genel Başkanı Turgut Özal tarafından "halka satılacağı" açıklanan Boğaz Köprüsü'ne bugün "değer" biçilemiyor. Türk Haberler Ajansı'nın, köprü satış tartışmaJarına katılan Sülün Osman'dan Tahtakale piyasası ılgililerine, Karayollan uzmanları ile ekonomistlere ve çeşitli iş adamlarına yonelttiği soruşturmaya göre, Boğaziçi Köprüsü'nün değeri 5 milyardan 80 milyar liraya kadar değişik ölyapılabilecegi göruşünü bildiriyorlar. Bu durumda, Karayolları uzmanlarımn göruşüyle köprüye satış için en az 60 milyar lira değer konması gerekiyor. Köprünun değeri üzerine gö Yabancı Model... Milliyet Gazetesi'nde arkadaşımız Mehmet Barias, Özal'ın tasarladığı modelin "Güney Kore ve Batı Almanya" örneklerine benzeyeceğini ileri sürmektedir. Bu "Güney Kore Batı Almanya karması" sistemin Türkıye'de nasıl uygulanacağını onümuzdeki günlerde hep birlikte göreceğız. Türkıye'de bazı düşüncelerin "köklennin dışanda" olduğu soytenirvesolkesim, "^ö^t/dr$anda"olmaklasuçlanır Sağ (Arkası Sa. 11, Sü. Tde) ABD SURtYE'YE KARŞ1 111 NUMARAL1 PLANI UYGULUYOR Haberi 3. Sayfada NATO TOPLANTISI TÜRKYUNAN TARTIŞMAS1NA SAHNE OLDU Haberi 7. Sayfada NADİR NADİ (Arkası Sa. II, Sü. 6'da)