Katalog

ESKIŞEHIR BANKASI ESBANK Giden Paşa Bir atasözümtiz vardır: Gidene ağam, gelene paşam, deriz. Çok kez gerçeği yansıtsa da, biraz eyyamcılık kokan bu sözii ben sevmem. Demokrasiye geçiş süreci içinde yeni bir aşamaya geldik, seçimler yapıldı, parlamcnto kunıldu, Sayın Cumhurbaşkanı çoğunluk partisi liderini yeni hükümeti kurmakla görevlendirdi. Böylece 12 Eylül döneminin Başbakanı Sayın Ulusu, yerini Sayın ÖzaJ'a bırakü ve çekildi. Şimdi ben geiene paşam diyemiyorum, çünkü görevini nasıl yapacağını, öniimüzdeki giiç yıllar boyunca ülke yaranna neler başanp neler başaramayacağını bilmiyorum. Göreceğiz. Ama gidene de "varsın gitsin ağam" diyemeyecegim. Sayın Biilend Ulusu gerçekten bir paşa idi. Bugün de paşadır ve tutumu beklenmedik olaylarla değişmezse adı hep paşa olarak kalacaklır. 12 Eylül'den bu yana iiç ytlı aşkın bir süre geçti. Bu «>ire içinde ülkemiz biiyük sıntılara uğramadan demokrasiye doğru adım adım ilerieyebilmiş ve bugünlere ulaşabilmişse bunda Sayın Llusu'nun kalkısını azımsamamalıyız. Çok güç koşullar altında hükümet başkanlığı görevini yiiriitmeyi başarmıştır Sayın Ulusu. Biitiin partilerin kapatıldığı, parlamentonun kapısına kilit vuruiduğu bir dönemde kim olsa bu işi yapardı, diyenler acaba var mıdır? Varsa onlara söyleyeyim. Partisiz ve pariamentosuz bir ortamda bu yokluğu sezdirmeden, sanki normal koşullar altında yaşıyormuşuzcasına iilkeyi yönetmek, kimseyi kırmadan, hiçbir akıma kaymadan, çeşitli çıkar çatışmaları arasında denge kurmaya çalışarak iilkeyi yönetmek güç bir iştir. Sayın Ulusu, iiç yılı aşkın bir süre boyunca işte bu güç işi başan ile yıirıitmüştür. Bürokrasinin siyasallaştığı (politize olduğu), susturulan kimi partilerin el altından yönetimj etkilemeye çalıştığı bir ortamda, Sayın Ulusu hiçbir zaman etki altında kalmamaya özen göstermiş, yönetimi yönlendirmek isteyenleri de etkisiz kılmaya çalışmıştır. Bunda onun uygar yaradılı41, olaylan her zaman nesnel açıdan, bir matematik sorunu gibi ele alışı, hiçbir ödün vennemecesine onuruna olan düşkiinlüğü kuşkusuz büyıik rol oynamıştır. Basına gösterdiği yakınlık. hangi akımdan olursa olsun gazetecileri ve düşün adamlannı anlayışla karşılaması, Türk kamuoyunun unutmaması gereken Sayın L'lusu'ya özgü erdeınlerdi. Politikadan hoşlanır mı, sanmıyonım. Bağımsız milletvekili olarak pariamentoda ne yapar, onu da bilmiyorum. Bildiğim bir şey varsa o da geride bıraktığımız dönem boyunca, Sayın Ulusu'nun görevi biiyük bir alçakgönül içinde ve başan ile yürüttüğüdür. Giden paşamıza bundan sonraki yaşamında da başanlar dilerim. "tedtoirli ve kararlı" Bürokrasi Özal'ın modeline uyduruldu rak da Özal hükümetinin ilk icraatı,devletin yapısını yeniden belirleyen Bu tur özel bir hükum konuldu. kadrolar, hizmetlerin ifave bakanlık sayılarında indirim yapan 17 yasa hükmünde karar sına yonelik "Şahsa bağlı" kadname çıkarmak oldu. Kaldırılan 6 bakanlık, müsteşarlık ve genel rolar olarak sayılırken "Hertıangi bir nedenle boşalmalan halinmüdürlük düzeyine indirildi. de iplal edilmiş olacaklan" beBu kadrolann şahsa bağlı Kamu kuruluşlannın bağlı olduklan bakanlıklar yeniden belirlendi.lınildi. kaldığı süre içinde ise, yeolarak Ziraat Bankası Başbakanlığa bağlandı. ni yapı içinde gorevlendirilme ANKARA (Cumhuriyet Burosu) Devlet yeniden örgutiendi. Başbakan Turgut Özal'ın başkaniığındaki hükümeıin ilk icraatı devlet yapısını yeniden düzenleyen 17 yasa hükmünde kararname çıkarmak oldu. Özal ve21 bşkanm imzalannı taşıyan yasa hükmünde kararnameler bakanlıklann kuruluş ve görev esaslannı içeriyor. Kararnamelerden 14'u ile Milli Savunma Bakanlığı'nın dısında yeni bakanlıklar kuruldu. Yasa hükmündeki kararnamelerden birisiyle "Hazine ve Dış Ticarel Müsleşarlığı" kurulması öngörüldu. Kararnamelerle, bakanlıklara yurt içi teşkilâtlarını ve kadrolarını yeniden düzenlemek için 8 aylık süre, yurt dışı teşkilât ve kadrolarını düzenlemek için ise bir yıliık süre tanındı. Bu süre içinde, bakanlıklar arasında devire konu olan kadrolarda aynı ünvanlar ve aynı nitelikteki hizmetlere ilişkin olaimkânı da bakanlıklara tanındı. Bu arada bazı kamu kuruluşlannın bağlı olduklan bakanlıklar yeniden belirlendi. Kadroları kararnamede gosterilen kuruluş ve teşekküller adına, kadro kararnamesinin yürurluk tanhinden once yasalar ve kararnamelerle veya yasaların 60. Vıl Sayı: 21300 Cumhuriyet Kurucusu: Yunus Nadi 40 TL. 16 Arahk 1983 Cuma verdiği yetkiye dayanılarak ihdas edilmiş tüm kadrolar iptal edildi. Bu düzenlemelerle ilgili olarak TBMM'de gazetecilerin sorularını yanıtlayan Devleı Bakanı Mesul Yılmaz, PTT, Tekel, ÇayKur ve TPAO gibi monopol durumunda olan KİT'lerin bakanlıklar bunyesinde kaldığını açıklayarak, otekı KİT'lerin Devlet Bakanlıklarına bağlandıklarını bildirdi. KIT'lerin kendi kaderlerini kendilerinin tayın edeceğini kaydeden Yılmaz şöyle dedi: "Demir Çelik, AsilÇelik, (4rka.u Sa. II, Su. 4'de) USGEgemen Bostancı Sunar: SADE VATANDAŞ ŞVAYK HİTLERE KARŞI Kurgu ve Yonetim: BAŞAR SABUNCU 19 Arahklan ılıbaren ŞA\ TIYATROSVSDA Bıletter saıısu sunulmuşrur Bürokrasi tazelendi 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Yeni kararlara göre bürokrasi kendini 8 ayda düzenlemek zorunda. Bürokrasinin yurt dışı düzenlemesi için tanınan süre ise bir yıl. Bir bakanlıktan başka bir bakanlığa transfer olan kadrolar, boşalırsa iptal edilecek. Bazı görevleri Basbakanlık bünyesine alınan Dışişleri Bakanlığının, ekonomik konulardaki hareket alanı daraldı. Bakanhklarm müsavir sayısı 30'u geçmeyecek. Birleştirilen Bakanhklarda müşavir fazlalığının nasıl çözümleneceği açıklığa kavuşmadı. Matiye ve Ticaret Bakanlıklarına ait bulunan bütün yurt dışı kadrolar Basbakanlık bünyesindeki Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığma bağlandı. Gümrük Bakaniığı "nm Maliye ye bağlanmasıyla bu gelirlerin doğrudan Maliye'ye akması sağlandı. Ancak Hazine'nin anahtarı Başbakanda olacak. TEKEL ve TPAO gibi tekel durumunda olanlar dışındaki KİT'ler iki devlet bakanlığına bağlandı. Her bakanlıkta araştırma, geliştirme, planlama ve koordinasyon kurulu kurulacak. Böylece her bakanlığın birer küçük DPT'si olacak. Ekonomide üçlü zirve: Ozal Erdem Pakdemirli Toplam 10 müsteşar yardımcılı Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı, Hazine ve Darphane'yi de bünyesine aldı. Bu müsteşarlık Erdem'e ve Özal'a bağlı olarak çalışacak. ANKARA (Cumhuriyet Bıirosu) Turkiye'nin kamu ekonomik örgutlenme şeması tumüyle değişti. Yeni duzenlemeye göre, Başbakan Yardımcısı Kaya trdem'e bağiı olarak kurulan " H a zine ve Ehş Ticarel Müsteşarlıgı" Türkiye'nin tum dış ekonomik ilişkilerinin yanı sıra, dış borçlanma, KİT'ler, bankacıhk, para politikası, taban fiyatlannın saptanması, sermaye piyasasının örgütlenmesi, kambiyo düzenlemesi konularından sorumlu olacak. Bu arada, Oışişleri Bakanlığı'nın ekonomik işlevleri de aynı müsteşarlığa devrediliyor. Aynı ekonomik düzenleme içinde fiyat denetitni konusu Sanayi ve Sağiık Bakanlıklan sorumluluğuna bırakılırken, Maliye Bakanlığı'nın işlevi maliye politikasını yurütmek ve gelirgider idaresini düzenlemek olarak belirlendi. Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'na, Teşvik ve Uygulama Dairesi eski Başkanı Kkrem Pakdemirli atanacak. Pakdemirlı'nin kararnamesı ile eski Malive Bakaniığı Musteşarı Ertuğrul Kumcuoğlu'nun >enı Malive ve Gumrük Bakaniığı Musıeşarlığına getınlmesi ile ılgilı kararnameler >uksek onav için Cumhurba'jkanı Evren'c gonderildi. Önceki gece Resmi Gazete'nin mukerrer sayısında yayımlanan yasa gucundeki kararname ile kurulan Hazine ve Dış Ticaret Musteşarlığı'nın gorevleri şoyle belirlendi." • Ekonomik ve dış ticarel politikalannın hedeflerinin tespiti. • Hazine. para nakit hareketleri ile devletin iç ve dı$ borç işlemlerini yapmak. • İhracat ve ilhalatın vürütülmesini sağlamak. • İki laraflı ticari anlaşmaları yapmak. • Bankalar ve sermaye piyasasına ilişkin politikaları hazırlamak. Bu amaçla kurulan müstesarlığa, 10 müsteşar yardımcısının atanması öngörulürken, altı ana hizmet biriminin de kurulması kararlaştınldı. Başkanlık olarak duzenlenen bu birimler şöyle sıralandı: • Dış Ekonomik tlişkiler Başkanlıgı. • Kamu Finansmanı Başkanlığı • Banka ve KambUo Başkanlığı. • İhracat Başkanlığı. • İthalat Başkanlığı. • Anlaşmalar Başkanlığı. Bu hizmetlerin yurutulmesi için, ayrıca üç danışma \edenetim birimi kuruldu. Bu kurullar içinde bugune dek Maliye Bakanlığı'na bağlı olarak görev yapan Bankalar Yeminli Murakıplar Kurulu Başkanlığı da, müsteşarlığa bağlanırken, müstelArkası Sa. II, Sü. 4'de) EKONOMI BURADAN YONETILECEK Özal: Görülmemiş operasyon yaptık PARTİ GRUBUNA SOYLEDİKLERİ B u büyük operasyon sonucu devlet teşkilatı rasyonel ve pratik çalışacak. Benzer kuruluşlar ya lek hale getirilecek ya da kalkacak. Nereden geldik nereye gideceğiz? İşte en önemli mesele bu. Bize oy verenler vaatlerimizi tutmamm istemektedir. Sayın bakanlarımız sadece partili değil, muhalefet partilerinden milletvekillehne de en yakın ilgiyi gösterecektir. ANKARA (Cumhuriyet Burosu) ANAP grubunda dun bir konuşma \apan Başbakan Turgul Özal, dün yurürluğe giren yasa gucundeki kararname üzerinde durarak, "Büyük bir operasyon yaptık. Cumhuriyet tarihinde görülmemiş bir operas>on sonucu devlet teşkilatımız yeniden dıizenlenecek ve rasyonel pratik çalışma yapacak" dedi. Özal, bu konuda bilgi verirken. birleştirilen bakanhklarda ve bazı kuruluşlarda benzer "birimlerin" üzerinde de durdu ve şoyle dedi: "Mesela, bu operasyon sırasında, her iki kuruluşun benzer birimlerinin ya birisi kalacak veya ikisi birden görevden alınarak yeni bir birim yapılacak. Onun için, biiyük bir çalışma içine girmiş bulunuyoruz. Devlet leşkilatını rasyonel ve çalışır hale gelirmek şarltır. Bir ornek vereyim: Hazine Genel Müdürlugu. Dışişleri Bakanlığı'nın dış ticaretle ilgili birimleri birleşlirildi ve Başbakan \ardımcısı Kaya Erdem'e bağlandı. Bunlar lek ünite olacaklar. Gumrük Bakaniığı kaldınldı, Gelirler Müdurluğu'ne bağlanacak. Böyle çalışmalar \apiyoruz. Diger bakanlanmıza (Arkası Sa. U, Su. 2'Ue) Bakanlar Ustü Müsteşar YALÇIN D O Ğ A N ANKARA "Artık bu yeni diizenlemeden sonra. kim yerinde kalmak islerse, kalabilir. çünkü sistemi öylesine değiştirdik ki, bazı bakanlann ve musteşarların yetki ve sorumlulukları eskiden olduğu gibi ne geniş, ne de icraat içinde anlamlı"... Devletin tam anlamıyla yeniden örgütlenmesine ilişkin bir dizi kararnamenin "gerekçesini ve biirokrasideki etkisini" sorduğumuz bir ANAP yetkilisi bize dün yukardaki karşılığı verdi. Özellikle ekonomik konularla ilgili tüm karar mekanizmalannın değiştirilmesi sonucunda, bugune dek bildiğimiz kurumların işlevlerinde çok büyuk değişiklikler ortaya çıkıyor. Önce, bu değişiklikler sonucunda hangi birim, nereye bağ(Arkası Sa. II, Sü. 7'de) Başbakan Turgut Özal Ana Hlzmet Btrimlan 1 2. 3. 4. 5. 6. Oış Ekonomik llişkiler Başkanlığı Banka ve Kambiyo Başkanlığı Kamu Finansmanı Başkanlığı ihracat Başkanlığı «fıalat Başkanlığı Anlaşmalar Başkanlığı Ekrem Pakdemırii Haztna v* Oış Ticaret Mustefartığı 1 Oarnşma ve Denetlm 1 2 3 4 Bankalar Yemınlı Uurakıpları Hukuk Muşavıriığı Müsteşarlık Muşavırlıği Hazine Kontrolörierı Yardımcı Birimtor 1. Genel Sekreterlik 2. Personel Daıre Başkanlığı 3 KomptrolörİLik 4. DesteKHızmetlerı Daıre Başkaniığı 5. Savunma Uzmanlığı 6. Konjonktür ve yayın Daıresı Başkanlığı NOT: Dış Ekonomik llişkiler Başkanlığı: Eski Hazine Genel Müdüriügu'nun bir bolumu + Dı^ifJeri Baluınlıgı'nıa At'T bolamu + jeni Banka ve Kambiyo Başkanlığı: Maliye'nin eski Kambiyo Genel Mudurluğu Kamu Finansmanı Başkanlığı: Maliye'den + ye*!! ihracat, tthalat, Anlaşmalar başkanlıkları: Ticarel Bakanhğı'ndan Bankalar Yeminli Murakıpları ve Hazine Kontrolorlerı: Maliye'den Komptroiörtuk: Maliye ve Ticarel Bakanlıklanndan Konjonklur, ve Yayın: Ticarel Bakanhğı'ndan AB FKÖ lideri Yaser Arafat ve 4 bin FKÖ gerillasını taşıyacak, 5 Yunan gemisi Lübnan'a hareket etti. Gemiler için Çokuluslu Barış Gücü askeri güyencesi sağlandı. FKÖ gerillalarım her hangi bir İsrail saldırısına karşı ABD, Fransız, İngiliz ve İtalyan askerleri koruyacak. Başkan Reagan, ilk kez Lübnan'daki ABD birliklerinin geri çekilmesinden söz etti. Reagan, Çoku luslu Barış Gücü içinde yer alan fngilterc, Fransa ve Italya'nın Lübnan'daki görevlerini sonuna kadar yürütmeye kararlı olduklarını söyledi. Dış Haberler Servisi ABD Savunma Bakaniığı, herhangi bir saldırı karşısında misilleme için bölgedeki ABD filo komutanına tam yetkı verirken, Yunan hükumet sozcüsu Dimitrı Marudas Yaser Arafat ve 4 bin FKO gerillasının tahliyesi için gereken güvencenin sağlandığını açıkladı. İKO lideri Yaser Arafat ve yandaşlarını Trablusşam'dan göturecek olan 5 Yunan gemisi, Lübnan'a hareket etti. Vergina, Santorini, Safo, Naksos \e İyonyan adlı gemilerin her biri için FKÖ'nun 500 bin dolar (135 milyon liraj ödeyeceğı belırtıldı. 1012 guıı sureceğı belinilen işten gemi personelinin her birinin eline 1.400, kaptanların eline ise ? bin doiar geçeceği açıklandı.Genıılerı ABD gemilerinin koruvacakları da bıldirildi. Ekrem Pakdemirli kimdir? 11. Sayfada NADİR NADİ tor ve 12 hemşire gonderileceğini belirttiler. ABD Başkanı Ronald Reagan, bir basın toplantısında ilk kez Lubnan'dan çekilmekten soz etti. "Lübnan sorununa hiçbir çözum imkânı yoksa, Çokulus!u Banşgücü'ne bağlı askerlerin FKO lideri Yaser Arafat'ın geri dönmesi gerekecek " diyen Trablusşam'ın kuzeyindekı kaReagan. Ingılıeıe, lıaıi'j, lıalrargâhı muhalif gerıllalar taraya \e ABD'nin gorevlprini vapıından ateşe tutuldu ve karargâ makta kararlı olduklarını hatırha kentüı kuzcvir.den ateş açı lattı. l.rken, kuzeydoğu kesiminde Beşrut'takı •\merikan askeıde v'atışmalar oldu. lerinin eun batımında yeniden Trablusşam kentinde kuşatılateş altında kalmaları uzerine, mış durumda bulunan 4 bin unlu savaş gemisi Ne« Jersey diArafat yanlısı FKO gerillasının ğer Amerikan gemilerinin de tahliyesi için gorüşmeler sürup desreği ile bombardımana geçti. giderken, Italya, gerillalar araLubnan kaynaklan da gemısındaki 97 ağır yaralının Kıbrıs lerin, Beyrut'un 10 km. guney Rum kesimine taşınması için ge doğusundaki Aramun tepelerini mi yolladı. italyan yetkilileri Kıbrıs Rum kesimine yedi dok (Arkası Sa. II, Sü. 3'de) Haydı, bir.. ıkı.. Cîünev Kore uslunden Baiı Avrupa'va... Bir.. iki Dört sendikanın durumu belli değil UĞUR Türkİş Genel Kurulu'na 6 gün kaldı IŞIK KANSL ANKARA Türkİş Genel Kurulu'na altı gun kala, genel kurullarını henuz tamamlamamış olan dört sendikanın TurkIş Genel Kurulu'na delege gönderip gondermeyeceği tartışılmaya başlandı. Türkİş Yonetim Kurulu'nda her işkolu sendikasının temsil edilmesi, yeni seçim sisremi nedeniyle tehlikeye girdi. TurkIş'e bağlı Selülozİş, Koopİş, Kauçukİş ile Turkİş'e üye olma kararı verecek olan Banka BüroSen sendikalarının genel kurullan bu hafta sonunda yapılacak. Bu dort sendika(Arkası Sa. II, Sü. l'de) Özdağların anne ve babası: Oğlumuzun sayesinde Amerika'yı bile gördük VAHİT HALEFOĞLV, DIŞtŞLERİNDE ^ELENEKSEL EKOLÜN * EMSİLCİLERİNDEN HP'DE PARTİYt GÜÇLENDIRME KAMPANYASI BAŞLATILDI Inönü'nün yarın SODEP Genel Başkanlığrna getirilmesi bekleniyor Erdal Inönu, kurıay lurafından kendısmeyapıl/nış Genel Başkanlık onerisi için "Bir kurulun daha toplanmadan neye karar vereceği elbetteki bilinenıez'' dedi. Haber Merkea SOUU J Kurucular Kurulu yarın toplanıyor. Genel Sekreter Ahmel Durakoğlu'nun olmesi nedeniyle yanna bırakılan toplantıda, veto edilen Erdal İnönu'nun yeniden Genel Baskanlığa getirilmesi konusu ele alınacak. ANKA nıuhabirinin edindiği bilgiyegore, Erdal inönu ile önc*ki gun bir görüşme yapan Genel Başkan Ce7mi Kartay, Inonu'\e Genel Başkanlık onerısı yaptı. Bunun uzerine dun toplanan SODEP Başkanlık Divanı, Kurucular Kurulu toplantısının yarın yapılmasını kararla^tırdı. Bu loplantıda, Erdal inönu'nun Gencl Baskanlığa getırılmesının onerileceği belirtiliyor. Ancak, bu konudaki kesin kararın kurucular Kurulu'ndakı tartışmadan sonra açıklık kazanacağı ıtade ediliyor. "Cumhuriyet" muhabirinin konuştuğu SODEP yetkilileri, "Erdal İnönu'nun yeniden Genel Baskanlığa getiriimesinin kuvvetli bir olasılık" olduğunu belirttiler. Istanbul'da bulunan Erdal Inonu, "Cumhuriyet" nıuhabirinin konuya ilişkin sorusunu, "Bilmiyorum, olmamış bir şeyi habtr yapmuk ne derece doğru. Kurucular Kurulu'nun toplanacağını ben de duydum. Bir kurulun daha toplanmadan toplanıp neye karar vereceği elbetle ki bilinemez" dedi. Inonu, fazla konuşmak istemedi. Bir SODEP yetkilisi şoyle konuştu: "Erdal beyin Genel Başkanhğa getirilmesi için Ankara'da bulunınaM zunınlu degil, kendisi burada olmadan da Kurucular Kurulu karar verebilir. Genel Ba>kanımız kendilerine görev teklif ettiler. Kurucular Kurulu'nda bunu gorustrek karara bağlayacagız." Kuruculaı Kurulu"nuıı >aııııki toplantısında, yeni Genel Sekıcterin belirlonmesıııın de gundemde olduğu belirtiliyor. GOZLEM MUMCU Yeni Düzen... Özal Hukümetı. bakanlıkların kuruluş ve görev esasıan ile ilgili yasa gücunde kararnameler cıkartarak devlet kuruluşlarına yenıden yön vermektedır. Anayasa, devletin temel yapısını değiştırmış yeni yetkıler ve sorumluluklar getırmiştir Yasa gucünde kararnamelerle de ıdarı yapı yeniden Dicımlendırilmektedır. Ozal, bundan sonra uygulayacağı model için bütün engellen tek tek ortadan kaldırıyor. Anayasa, Batılı anlamda çoğulcu bir demokrasıyı gümruk sınırlan dısına çıkarmıştır. Güney Amerıka ve Guney Kore'de uygulama alanı bulan "Batılı" ve 'Guneyli' bu sistem, ıdarı yapımızda da elbette değışıklıklere yol açacaktır. Modelın ozgun bıcımı ile uygulanabılmesı için bu değışıklıklerın yapılması zorunludur. Çunku bu değişiklikler nodelın gereğıdır Aslına bakarsanız, bu gıbı değışıkhklerın 24 Ocak Karar(Arkası Sa. II, Sü. 7'de) TürkIşrYHK yasayla tanınan yetkileri kötüye kullandı TİSK: İŞÇİLER DEVLET MEMURUNA ORANLA DAHA A VANTAJLI ŞEVKET YILMAZ: YHK UZLAŞMAZ TUTUMÜNU SÜRDÜRURSE ÇAL/ŞMA BARIŞ/ BOZULUR. Haberleri 12. Sayfada Haberieri 7. Sayfada Erdal İnönü