Katalog

KAVRAM DERSANESİ SuıtıeMrkııı\ ku lulttı Ortlıı ( ıd 202 Beklemelıler. 19 Aralık Akşam. 19 Aralık Cu m h u riyet 60. Vıl Savı: 21298 Kurucusu: Yunus Nadi 40 TL. 14 Aralık 1983 Çarşamba USG£gemen Bostancı Sunar Knrgu ve Yonetim: BAŞAR SABUNCU 19 Ara' ktan ı< baren ŞAfJ TIVATROSU NDA Tel 140 67 92 SADE VATANDAŞ . ŞVAYK HITLİRE KARŞI Geçmiş Zaman Olur kî... Okurtanm anımsavacaklardın Profesyonel gazeteci olarak meslege \ ıyana'da basiadım. Bu kentin Kara Mustafa komutasındaki Osmanlı ordusu tarafından kuşatılmasının, daha dogrusu Viyana seferinin bizim yenilgiraizle sonuçlanmasının 250. >ıldonumu nedeniyle 1933'le duzenlenen şenlikler sırasında orada>dım. Ozur dilerim, gençlik bu: Avusturyalılar o gunun koşulları altında Merzifonlu'ya karşı elde ettikleri >engi ile ovunurken, "Hıristıyanlıgı, Avrupa uygarlığını kurtaran biziz!" diye ovunuyor, o sırada Turkleri kuçuk duşunıcu birtakım davranışlarda bulunuyoriardı. Elbette bize rahmel okuyacak degillerdi. Dedim ya, gençlik bu. Ben de konuyu abartarak Cumhuriyet'le Avusturya'nın yan faşist Başbakanı Dollfuss yonctimine karşı sert yazılar yazdım, az daha sınır dışı edılecektim. Neyse, delikanhlık, acemilik yıllan, geçelim. Birkaç ay once dostum Ali Sirmen'le benimle ilgili bir yazı dizisi hazırlarken bu konuya da degindik. Bilindigi gibi bu yıl 2. Viyana kuşatmasının 300. yılı kutlanacaktı. Batılılar önemli olaylan bızim gibi her yıl tek du7» şatafatlı torenlerle kutlamazYuvarlak rakamlı yıldonumlerinı yeg tutariar. Boylece hem basmakalıp torenlerden kurtulmak, hem yenı yetışen kuşaklan aydınlaımak. hem de arada geçen zaman boyunca o olay ustune yeni buluşlar, yeni goruşler edinip sergilemeye onem verirler. Viyana kuşatmasının 300. yılı benim için aynca bir onem taşıyordu. Elli yıl arayla başkentin kurtuluş yıldonumu nasıl kutlanacaklı? Bu sure içinde ben elli yıl daha yaşlanmıştım. Avusturya'nın da başına gelmedik kalmamıştı. Turkler'in yerine ulkeyi Hitler ıçerden çokerfmiş. Musluman ocusunden kurtuian Viyanalılar zoria Nazı boyunduruğu altına sokulmuşlardı. Sonra, işgal yılları. Oort bolgeye ayrılan başkenl mutlefikler arasında paylaşılıyor. En çok acı çekenleri de Sovyet bolgesinde kalanlar. Nifcayct İ9S7'de imzalanan andlaşma uzerine devletin yeniden kurulaşu ve demokrasi. Elimde olmayan nedenlerle Viyana'nın Turklerden 300. kurtuluş torenlerine yetişemedim. Çok sevdıgıtn bu kente vardığımda torenler çoktan sona ermişti. Ogrendıklerim daha çok okuduklanmdan ve duyduklanmdan oldu. Burada ozetlemeye çalışayım: 50 yıl oncesine oranla bu kez ilk goze çarpan ozellik torenlerin bu kez daha banşçı. daha bilimsel bir hava içinde geçmiş olması. Torenleri hazırlamakla yukumlu gorevliler uç yıl oncesinien çalışmaya başlamışlar. Sergılenecek yapıtlar içın başvurmadıkları ulke hemen kalmamış. Avusturya dışında Almanya'dan, Macaristan'dan, Çekoslovakyadan, Polonya'dan, İngıltere'den, Fransa'dan, Natikan'dan daha bilmem nerelerden vardım istemişler. Ozel, tuzel kuruluş ya da kişisel koleksiyoncu olarak ilgı gosterenlerin sayısı yaklaşık 1500'u bulmuş. SergOenmek uzere dışardan gonderilen eşyalann sadece sigortalanması için 250 milyon şilin (yaklaşık 4 milyar Turk lirası). harcamak gerekmiş. Bize de bas.\urmuşlar. Ama biz tanhı belgelerin yurt dışına çıkanlmasını vasaklayan kanuna dayanarak ozur dilemişiz. ABD olumlu yanıt vermiş. Ne var kı sigorta parası çok yuksek oldugundan toren organizatorlen vaz geçmek zorunda kalmışlar. Turkiye'den gonderilen Mehteran takımı, buyuk bir caddede geçit resmi yapmış, yine Turkiye'yi (emsilen Viyana'ya giden sevgili keman virtuozumuz Suna Kan açılış gunu Avusturya Cumhurbaskanı Sayın Kirschschlager'in hazır bulundugu toplantıda orkestra eşlıği ile Mozart'ın sol major keman konçertosunu çaJmış, uzun uzun alkışlanımş. Yine Suna Kan, sanırım Verda Erman eşliginde ayrıca başanlı bir resilal vermiş. Bir olay: Sayın Kirschschlager açış konuşmasına başlarken salona giren iki Turk anarşisti ile iki Avusturyalı komunist, bizim yonetim aleyhine bir pankart açmaya kalkışmıslar. Gorevli polisler gosterıcilerı derhal yaka paça dışan surukleyerek etkisiz hale getirmişler. Olayı sukunetle izleyen Sayın Cumhurbaşkanı da: "Avusturya demokrasıye yurekten bağlı bir ulkedir. Burada her duşunce rahatça savunulabilir. * tıa kaba kuvvete ve zorbalıga yoktur" gibilerden birkaç soz soyledikten sonra btraklıgı yerden alarak soylevini gene sukunetle bitirmis. Bu torenlere Mehteran takımı (Arkası Sa. II, Su. ] de) Işte 45.Hükümet Mühendisler BAŞBAKAN hükümeünin yaş ortalaması 50. En yaşlı bakan Tanrıyar (69), en genç Özdağlar (33) Bakanların 16'sı \ özel sektörden ^ geçmiş, 7'si ITÜ, 57 SBF mezunu Turgul (>7«l Evren: Aynen onayladım Özal: Yüküm ağırlaştı YARDIMCISI Ktıy» Enfenı , Yalçın Doğan ın m^M yorumu 7.Saytada , ^ , OEV I.ET DEVLET BAKAM DEV LET B4K4M DEVLET B4KAM Maliye ve Gümrük Bakanı Vural Arıkan, ilk demecini ANAYASA GERLĞİ Cumhurbaşkant Evren dun, ANAP Başkanı Ozal'ın kendisıne sundugu Bakanlar Kurulu lislesinı aynen onayladıgını duyururken. listeyı bir gunlıık incelemeye almasının da nedenlerini açıkladı. Cumhurbaşkanının bakanları atamasının, dolayı<«ıyla ıncelemesının Anayasa geregi oldugunu soyltyen Evren, bakanlıklarta ılgılı duzenkmeler için harcanan surenin "burokrasinın işı uzatmasından" dogmadıgını, bu konudaki işlemlerin de Anayvsa geregi oldugunu belırtti. (Fotoğraf a a) Ktzım Oksıv ^. Mesut YılmBi i %f Vf m Sudl Turel \ Abdullan Tca«kccı DL> LLT o Dt> İ.ET ADALET Mİ1.Lİ SAVl>M4 Az vadeye çok faiz \eni hükümetin öngördüğü faiz programına göre 3 ay vadeli mevduata net yüzde 45 dolayında faiz verilecek Ekonomi Servisi Ozal hukumetının göreve başlamasıyla gundeme gelecek olan >enı faiz uygulamasında en yuksek faızın uç ay vadeli mevduata verıleceğı oğrenıldı Onumuzdekı vılbaşından ıtıbaren uç avlık me\duata > uzde 45 dolayında net faız \enlmesi, altı ay ve bir yıllık mevduat faızının ıse, bu oranın altında belırlenmesı beklenıyor Ilke olarak tasarruf sahıbıne "enflasyon oranı uzerinde faiz" verme kararında olan Özal yonetımının a>™ zamanda "enflasyonu aşagı çekme" hedefnle de Bilançolarını ve tüm kayıtlannı yeni belirlenecek ilkelere uyduran bankalara serbest faiz izni verilecek narak halen carı enflasyon oranımn yuzde 45 dolayında bulundugu belırlenırse bankalara tav sıye edılecek uç aylık mevduat fa^ı brut yuzde 50, net yuzde 45 dolayında olabılecek Bu uygu lamada ısnıe ve hamılıne yazılı hesaplar ıçın farklı uygulama yapılmayacak Ozal'ın programında enflasyonun aşağı doğru çekılmesı ongorulduğu ıçın uç ay sonra bugunkunun altında bir enflasyon oranının geçerlı olduğu saptanırsa uç avhk mevduata verılen fa\zler de buna uygun olarak aşa uyumlu bir faız uygulamasına hazırlandığı behrtılıyor Buna gore şu anda yukselme eğılımınde olan enflasyon oranı konusunda bir belırleme yapılarak bu oranın uzerinde bir net mevduat faızı saptanacak ve bu oranın oncelıkle uç aylık mevduata uygulanması ıçın bankalara telkınde bulunulacak Bu arada faızlerden kesılen vergı stopajı da vuzde 10'a ındırıleceğınden tasarruf sahıbmın elıne geçecek net faızde hatırı sayılır bir artış me>dana gelebılecek. Örneğın son uç aydakı fıyat hareketlen esas alı ğı çekılebılecek. Boylece hem tasarruf sahıbmın sureklı olarak enflasyon oranının uzennde bir faız alması sağlanmış olacak, hem de bankalann enflasyon duşerken altı a> ya da bir yıllık yuksek faız taahhudune gırerek ağır bir malıyetle karşılaşmaları onlenmış olacak Bu uygulamanın aynı zamanda hukumetın enflasyonu asağı çekmedekı kararlılığının kesın bir göstergesı olarak da pıyasaları olumlu yönde etkılemesı ve herkes ıçın bir "ışaret olması" beklenıyor öte yandan serbest faız uygulamasına kademelı olarak geçılmesı ve bılançolarıyla tum kayıtlannı yenı belirlenecek standart esaslara uyduran bankalara "serbest faız" verme iznının tanınacağı belırtılıyor. Ismaıl Özdıfcltr AhnKl K Mpltmoçin Nejıl Eldem Zckı Vnulut U.İŞ.LERİ B\kVSl DISİhLERI B\KAM MALİYE VE GLMRUK BAKAM MlLLt EĞITİM V E SPOR BAK\M Körfez ülkeleri panik içinde Korfez ulkelerı liderlerı patlamanm ardından birbirlenni telefonla arayarak heyecanlı telefon goruşmelen yapîüar. Iran, Suriye, Ürdun, Filistin, Lubnan ve Irak uyruklu kışıierın Kuveyt'ten aynlması resmi olmayan bir şekilde yasaklandı. Atina'da aralannda Turkiye'nm de bulundugu birçok buyukelçılık onunde olağanustu guvenlik onlemleri alındı Dış Haberler Servisi Kuveyt'te oncekı gun an arda patla>an bombalaıın yoı aı^uğı gergınlık suruvor Yetkılıler, saldırılarla ılgılı olabıleceğını sandıkları kışılenn Kuveyi'ten ayrılmalarını yasakladı Benzer saldırılann kendı topraklarında da olmasından korkan petrol zengını Korfez ulkelerı panık içinde BBC Radyosu'nun dun sabah verdığı habere gore, Korfez ulkelerının lıderlen patlamanm ar dından bırbırlerını arayarak "heyecanlı telefon goruşmelen" yaptılar Suudı Arabıstan, Ka• tar, Bahreyn, Bırleşık Arap Emırlıklerı ve LJmman'da \abancı buyukelçılıkler önunde genış guvenlık onlemlen alındı Suudı Arabıstan Kralı Fahd bir açıklama yaparak, olayın sorumlularının derhal yakalanmasını ve cezalandırılmasını ıstedı kuveyt yetkılılerı, patlamalann ardından genış guvenlık onlemlen aldı. AP Ajansı'nın haberıne gore, polıs yollara barıkatlar kurdu, kımhk konırolu yapmaya başladı Ayrıca, guvenlık kuvvetlerı Iranlıların, Surıyehlerın, Urdunlulenn, Fılıs tınlılerın, Lubnanlıların, Iraklıların Kuvevt'ten ayrılmalarını "resmi olmayan bir şekilde" >asakladı Nufusunun yalnızca yuzde 4O'ı Kuveytlı olan ulkede, yaşayanların buyuk çoğunluğunun Fıhstınlı ve Şıı oldukları bıldırılıyor Resmi kayıtlara gore, Kuveyt'tekı Fılıstınlılerın sayiM 1 5 milyon Şııler ıse, ulke nufusunun vuzde 2O3O'unu oluşturuyor Şıılerın buyuk çoğunluğu ıse, Iran dını ltden Avetullah Humeyniyanlısı Benzer bir tablo, dığer Korfez ulkelennde de goruluyor Korfez ulkelerınm Kuveyt'te öncekı gun meydana gelen patlamalardan sonra, panığe kapılmalarının nedenı, ulkelerındekı Şıı nufusunun harekete geçmesınden korkmaları Korfez liderlerı Şıılerın, Iran Devrımı'mn etkısıyle buyuk bir mucadeleye başlamalarından kaygı duyuyordu Kuveyt'te meydana gelen bombalı saldırıları,"İslami Cihad" orgutunun ardından ıkıncı bir grup ustlendı Beyrut'ta yayınlanan "El Safir" gazetesının haberıne gore, adının "Şejh Zeyn elAbidin" oldugunu soyleyen bir yabancı, bir basın ajansını arayarak "Bombalı saldınların sorumluluğunu biz ustleniyoruz" dedı ve "benzer saldırılann diger Korfez ulkelennde de gerçekleştırılecegını" soyledı Yunanıstan hukumet yetkılılerı, Kuveyt'tekı patlamalar uzenne, aralarında Turkıye'nın de bulundugu birçok ulkenın Buyukelçılıklerı onunde olağanustu guvenlık onlemleri aldılar Atına polısınm açıklamasına gore, ABD, Fransa, Israıl, Federal \\man, Kuve\t, Turkıve ve tngılız Buyukelçılıklerı onundekı po ıkın sayısı artırıldı Buyukelçılıklerın bulundugu bolgeye ek devrıyeler yerleştırıldı Aynca, Atına'yı zjyaret edecek >aban<w! dıplomatlar ıçın de otellerde çeşıtlı önlcmler alındı Dışışlerı Bakanlığı sozculuğu dun bir açıklama yaparak Kuveyt'tekı olaydan buyuk bir uzuntu duyulduğun bıldırdı Açıklama'da Turkı\e'nın bu ııısanlık dışı saldınları şıddetle kınadığı belırtıl'rken, terorızme karşı ortak o .ıulerıı vakıt geçırmeksızın alınması gereklılığı bir ke? daha vuı^ulandı. (,\L1!?MA \ESOS\4L (»l VFMJK B\K\M VE K\ERJ1 VE T4Bİİ \R B\k\M KlLTlR V E TlRtZMB\k\M Tl( \RET BVK\M Iş Bankası ödüllerini, Akurgal, Asena ve Balcıoğlu kazandı UGUR MUMCU GOZLEM 12 Eylul Harekâtı'ndan uc y l sonra Sılahlı Kuvvetlerın emırkomuta zıncırı ıcınde kıslasına çekılmesı ve yonetımın sıvıllere bırakılmass çok onemlı bir olgudur 6 kasım secımlennın yapılmış olması bu secımlere katılan panılerın nıtehklerınden cok daha onemlıydı Bu kosullarda secımlere askerı yonetımın ızın verdığı uc partının katılmış olması ıkıncı derecede onem kazanmaktadır Bu asamada olaylan onem sırasına gore değeriendırmekten başka caremız yoktur lc savas esığınden donmus bir ulkede en onemlı guvence Sılahlı Kuvvetlerın emırkomuta zıncırını korumus olmasıdır Emırkomuta zıncırının bozulmasıyla ortaya cıkacak sorunları algılamak cok guctur Bu nedenle Sılahlı Kuvvetlerın ust yonetımının sarsıntı gecırmeksızın sıvıl yonetıme ı ,j "vc. fada) Taşçıo^lu Yeni Dönem... Özal hükümetinde kim kimdir? Macit Akman kendini savunuyor: 7. Sayfada NADİR NADİ ANKARA (Cumhuriyet Burosu) Turkıve Is Bankasfnın buvuk odullerını kazananlar belırlendı Turkıve Iş Bankası'nın her yıl ddğıtmakta olduğu 1983 yılı buvuk odullerını tıvatroda Orhan Asena, arkeolojıde Prof Dr Lkrem \kurgal, karıkaturde Semih Balcıoğlu kazandı Oduller onumuzdekı gunlerde duzenlenecek bir törenle dağıtılacak Yorgun Savaşçı'yı yakmasaydık başkasının eline geçebilirdi TRT Genel Muduru kendısinı eieştırenlerın "Cehenneme gıdeceğıni" soyledi n, \nkara Sanayı Odası'nın oncekı gece Ankara Otelı'nde yapılan kokteylınde "yakılan film" olayına birkaç unsur daha kdtu TRT Genel Muduru, fılmın kaçırılacağı yolunda SınemaTV Enstıtusu \ onetıcıA \ k \ K A (Cumhurıyel Buro!»u) TRT Oenel Muduru Macit Akman, Yorgun Savaşçı lılmının yakılmasından kendısının sorumlu tutulamayacağını yıneledı, kendısinı eleştırenlerıiı "cehenneme gideceğini'\o\ «caı sı Sami Şekeroglu'ndan ıhbar aldıklar\nı, bunun uzerine fılmı kasava kılıtlevıp 20 gun sakladıklarını anlattı Akman, "Daha sonra Dcnetleme Kurulu filmi izledi ve filmın LMatik'e kaydedilerek yakılmasını kararlaştırdı. Biz de, başkasının eline geçmesin diye yaktık," dedı