Katalog

HABERLERİN DEVAM1 CUMHURİYET/11 Yardımlar (Baştarafı 1. Sayfada) Samsanlu, 3 Ordu Komutanı Orgeneral Fikrel Oktay, dun Sarıkamış'ın Karaurgan, Akören, Akınbulak, Balabantaş, Issızsu ve Sırbaşan köylerınde ıncelemelerde bulundular Ulke çapında suren yardım kampanyasından dağ köylenndekı yurttaşlar henüz tam anlamıyla >ararlanamadılar Bu köylerde 810 kışı bır çadırda kalırken, yemek ıhüyaçlanm da kendılenne verılen ekmeğı çaya batırarak gıderıyor lar Sıvıl Savunma örgutü'nun Dönertaş Köyu'nde kurduğu aşo cağı 4 koye uç oğun sıcak yemek çıkarıyor Yurttaşlar kurduklan çadınn zemınınde saman ya da varsa halı ve kılımlennı sererek toprağın soğuğunu onlemeye çalı şı>orlar KAYSERİLİ CAMBAZLAR BOLGEYE ^ AYILDI 9 Kolordu ve Sıkıyönetım Komutanlığı'nca öncekı gün yayınlanan bıldırıyle, vatandaşların uyarılmasına rağmen, Kaysen'den gelen hayvan tuccarlan, Erzurum'a gelerek koylere dağıldılar Felake te uğravan haysan uretıcılerı, '• \hınmız >ok, mecburen kapımıza gelen cambazlara. hay>an ttıccarlanna satmak zorunda kalacağız. Lç beş koyunu, bır ikı ınegı nasıl gotureceğız EtBalık Kurumu'na, Erzurum'a, ucuz pahalı kapımızda satacağız" dıve konuşuyorlar Et ve Balık Kurumu'nun hayvan alım merkezının önu dun sabahtan nıbaren besı malı ıle doldu Kurumun gınşınde "Kombinamız ikinci bir emre kadar deprem dışında hiçbır işle ilgılenroe>ecektır" >azısı asılı Dün 1276 kuçuk ve buyukbaş hayvan satın alındı ve kar^ılıklan peşın olarak ödendı KOPF.KLER BAŞARIS1Z tsvıçre'den gelen özel kurtarma ekıbıne aıt 15 kopek henuz enkaz altından çıkarılamavan ve kokmaya başlayan ınsan ve hayvan olu lennın kokulannın bırbırıne karışması nedenıyle ınsan ölulerını bul makta ılk günku başarıyı göstere mıyor Dağ kövlennden \enlen dılekçelerde avrıca kurt tehhkesınden de söz edılıvor Yetkılıler, bu konuda önlemlerın alındığını ve askerlenn köy çevresınde devrı>e gezdığını so> luyorlar Yukan Horun Ko>u Ihtıyar Heyetı 1 azası Sıddık Kara, dılekçesınde deprem felaketıne uğravan kovlerıne kunların dadandığını, felaketten kurtulan havvanlann ıse açıkta kaldığı ıçın kurtların saldırısıyla telef ol duğunu behrterek, acıl önlem alınmasını ıstedı GOÇ BAŞLADI Yardım ıçın köy vollarmı dolduran taşıtların trafığıne, dunden berı goç edenlerın eş>a yuklenmış kamvon, traktör ve kağnılan da eklendı Felaketten canlannı kurtarmış olanlar, ölulerını bulup gomdukten sonra vıkılan evlennın enkazı altından çıkarabıldıklerı eşyalarıvla yollaraduşuyorlar Göç edenlerın buyuk bır bölumü vah lıkçe kendılenne gösterılen evlere yerleşmek ıçın yola çıkarken, bır bölumu de nereye gıdeceklennı bılmeden hasarsız yerleşım merkezlerındekı ya da büyuk kentlerdekı yakınlanmn yanına sığınmaya çalışıyorlar OGRENCİLER DE KATILDI Köylere yönehk yardımın buyuk bır bölumunu enkaz kaldırma çahşmaları oluşturuvor Başta askerler olmak uzere gonüllu yurttaşlar, felakete uğrayanlann enkazlarını kazma ve kureklerle kaldınyorlar Bu çalışmalar bırkaç hafta daha surecek Enkaz kaldırma çalışmalarına katılan yurttaşlann bır bölümunu de Erzurum Atatürk Ünıversıtesı oğrencılerı oluşturuyor YOLLAR GEÇtT VERMtYOR Enkaz kaldırmak ıçın gelen araçlarla beraber, yıyecek ve malzeme taşıyan araçlar köylere ulaşmakta zorluk çekıyorlar özelhkle dağ koylerının dar ve toprak yolları camurla kapandığı ıçın açılan talı yollar zor geçıt venyor PREFABRİK EV Yardım konvoylan Erzurum'a dunden ıtıbaren prefabnk ev malzemesı getırmeve başladılar Prefabrık evler ılk aşamada Horasan ılçe merkezındekı mezarlığın yanındakı arsa>a kuruluyor Yardımlar genellıkle ılçe merkezlennde toplanarak buralara gelen yurttaşlara dağıtılıyor HIRSIZLIGA KARŞI ONLEM Deprem afetıne uğrayan köylerde hırsızlık olayının görulmesı uzenne onlem alındı Yardım ıçın dahı olsa koylere gelenlerın gırış ve çıkışları kontrol edılıyor Gereklı gorulenlerın uzerlerı aranıyor Bu konudakı en sıkı önlem, yörenın en zengın ko>u olarak bılınen ve depremden en çok zarar goren Muratbağı Koyu ıçın alındı ABD'nın Ankara Büyukelçısı Robert Strauzs Hupe, depremze delere hukumetı tarafından yapılacak yardımı belırlemek uzere Erzurum'a geldı Hupe'a 9 Kolordu karargâhında depremzedelerın ıhtıyaçları ıle ılgılı bılgı venldı Kolordu Kurmay Başkanı Kurmay Albay Erol Erdogan, "Depremzedelerin 410 konuta, 4000 çadır sobasına ıhtiyaçları oldugunu, aynca 33 bın kışıye gıyecek ve yiyecek sağlanmasına çahşıldıgını" belıntı MESAJLAR Bulganstan, Çın Halk Cumhu rrvetı, Romanya devlet başkanları ıle Suudı Arabıstan Kralı, Cumhurbaşkanı Kenan Evren'e, Yunanıstan, Tayland başbakanları da Başbakan Bulend Llusu'ya bırer tazıyet mesajları gonderdıler Federal Almanya Dışışlerı Bakanı da, Dışışlerı Bakanı llter Turk men'e bır mesaj gondererek, olay dan duyduğu uzuntuvu ve başsağlığı dıleklerını ılettı ABD ELÇİSt E R Z I J R U M ' D A AVRUPA Akdeniz Böloesinde tektonik cepheler PLATOSU YERKABUGUNDAKİ GERILIMLER Deprem, (Baştarafı 1. Sayfada) sarmış. Enkaz altındakı hayvanlan n dışarıda kalan bölumlermı kurtlar vemışler Bırçoğunun cesedı de kurtların saldırısına uğramış "Komşulanm beni ziyarete gelince anlattılar b u n u " dıyor Bır helıkopter geldığınde kurtlar kaçıyor, gıttığınde yenıden köye ınıyorlamıış Uç çocuğunu, ıkı kardeşmı, bunlann eşlerını, dort yeğenını kaybetmış "Ah nerde benim yavrulanm" dıye ağıt yakıyor, "65 koyunum, 20 buyukbaş hayvanım telef oldu. 20 >ıl once evlendim ve babamdam aynldım. Babam bana bir tek okuz verdi. O zaman okuzun fiyatı 1000 lıravdı. Bu arada 10 bin lira da borcum vardı. Gittira gurbette para kazandım, yemedım, içmedim, hayvan aldım, bunlan artırdım. Ama ne yazık ki, Allah bunlan elimden aldı. Bır de çocuklanmı.. Artık ben geride kalan esım Gulperi, tsa, Sertisle yaşayacagım, ama felege kuskun yaşayacağım." dıyordu Yukarıhoron köyunden Hacı Cafer Seven de " Ç o k şukur bizim malımıza geldi, canımıza gelmedi" dıyor Dışarıda kalan aılesını, telef hayvanlannı duşünüyor Artık ev yapacak gucu kalmadığını söylerken, şunları eklıyor "Ama bir daha ev yapacak olursam evin ustune bir metre toprak atmayacagım." Deprem bolgesıne beledıyelerden sağlanan ıtfaıye araçlanyla su göturüyorlar Bunlardan verılen su ıle cesetler yıkanıyor ve dını gerekler yerıne getırılerek toprağa verılıyor ölu sayısımn fazla olduğu yerleşım alanlarında ıse dozerlerle kazılan çukurlara toplu olarak konuluyor cesetler UĞUR MUMCU GÖZLEM KARADENIZ » YE PLATOSU •i Platolarm cephelerı Plato kısımları kırılma bo'gelerı Plato hareketımn ana vonu 1970 den bu yana meydana gelen deprem merkezlen Etkın yanardağlar EGE PLATOSU RJW PLATOSU A PLATOSU Alman meteorotoğu Aljred Megener'ın 1912'de ortaya attığt, kttalarmkaydıgıtespıtındenyolaçıkanteorısononyıllarda"platolar:ektonığı" goruşu olarak gelıştınldı Bu goruşe gore, verkurenın taş toprakıan otuşan katı kabuğu, bır pastanm uzerme dokulen ınce şekerlı tabakaya benzetdebılır Oranlandtğında, yerkure kabuğu daha da ınce görunur Bu tabaka ayrıca parçalara ayrılmıştır ve bu kara parçalan sıcak, plastık bır madde ıçınde "yüzerler" Akdeniz bölgesı çevresınde kara parçalarmm hareketı özellıkle dınamık ve yoğundur Afrıka "parçası" (platosu) yılda uç santımetreden dahafazla kuzeydoğuya kaymakia, bıraz da olduğu yerde donmektedır Avrasya platosu yılda ıkı santımetre hızla doğuya kaymaktadır Kara parçalarmm hareketınden doğan sıkışma sonucu Alpler oluşmuş Vezuv, Etna, Strombolı gıbı halenfaal volkanlar onaya çıkmıştır Deprem merkezlertnın de özellıkle hareketh olan Akdeniz kuşağı çevresınde yoğunlaştığı görulmektedır Hantada, Turkıye'mn "platolar" bakımından yapısı, zemının taşıdığı hareket potansıyelı "plato sınırlannı" gosteren çızgılerden bellı oluyor Bankalar 500 milyon lira bağışladı Haber Merkczi Depremzedelere yurt ıçuıden ve dışından Kızılay'a yapılan bağış ve yardımlar süruyor Yurt ıçınden en buyuk bağışı bankalar yaptı Merkez Banka sı koordınatörluğunde tum bankalar bırleşerek deprem felaketınden zarar gorenlere 500 mılyon lıra yardım yapılmasıtıi kararlaştırdılar Merkez Bankası Genel Muduru Osman Şıklar vaptığı açıklamada, vapılan yardımın felaketzedelerın elem kayıplannı bıraz olsun hafifletmek amacını taşıdığını belırttı Şıklar vardımın vakıt geçınlmeden yerme ulaştınlacağını soyledı Koç Holding Kızılay'a 30 mılyonluk bır çek verdı Koç Holdıng'ın çekını sunan Turgut To Yardımlar artarak sürüyor 2 bin hane vardı, şimdi 399 kaldı (Baştarafı I. Sayfada) evler bıle ayakta kalırken. halk arasında "toprak ev" denılen çamur harçlı bınaların yerle bır olduğu ıdı Daha sonra gıtnğımız Koyunören, Şekerlı, Maslahat (Muratbağı) ve Kızlarkalesı gıbı köylerde de aynı durum vardı Köylunün yaptığı çamur harçlı bınalar yerle bır olurken, >anı başındakı çımento harçlı bınalar en çok bırkaç çatlak ıle avakta kal mışlardı Kısacası ortaya çıkan acı gerçek ozetle şuydu Bu kadar buvuk olume rıeden olan deprem değil, çamurlu harçlı bınalardı. Bu gerçeğı doğrula> an bır baş ka ola> daha vardı Maslahat yenı adıyla Muratbağı köyu muhtan, "Toprak evlerin >ıkılması içın zelzele gerekmez çok yağmur vagdıgında durduk yerde >ıkılıverir, altında kalanlar olur" dıyordu Erzurum ılınde bıle hasar vardı Gecekondu olarak yapılan kenar mahallelerdekı kerpıç evlerle ınşaat sırasında "malzeme noksanı" gorulen bınalarda önemlı çatlak lar oluşmuş, sıvalan dökulmuştu Can kaybının asıl olarak depremden defü de, kötu yapılaşmadan kaynaklandığını bırçok yetkıh de doğruluyor îmar ve Iskân Bakanı Ahmet Samsunlu'nun, bu konuya hıç değınmemesıne karşın, bölgede ınceleme yapan Cumhurbaşkanı Kenan Evren, bu gerçeğı açıkça soyluyordu Evren, Narman'dakı konuşmasında, "Japonya da bir deprem bolgesıdir. Bunlar zelzele* e dayanıklı evler yaparlar. Zelzele kuşağında olan bolgelerde eger zelzele) e dayanıklı e>ler >apılırsa bu durumlar olmaz" dıyordu Erzurumlu bır ınşaat muhendısı ıse şunları sö>luvordu "B«n Van depreminde oradaydım. Van'ın evleri bu bolge gıbı değddi. Ama yine boyle derme çatma evlerdi. Yalnız taş değıldı. Evler sarsırtıda yıkıldı. Altında kalanlar toprak altında havasızlıktan olmuştu. Vara bereleri yoktu. Oysa bu depremde çamur harçlı toprak evler sarsıntıdan hemen vıkılmış altta kalanlar taşlar altında ezılmışti. Normal karkas bına degıl. vıgma beton bır bına bıle bu depremde yıkılmazdı. Olu sayısı da 10'a ulaşmazdı." Hastanelere getırılen varalılardan hemen hemen tumu kanlar ıçındeydı Enkaz altından çıkarılan cesetlerde de aynı durum vardı Vücutlan ezık ıçındeydı Erzurum îmar Mudurlüğu üe Bayındırlık Mudurluğu'ndekı yetkıhler de aynı göruşu savunu>or "Binakır boyle olmasavdı olum olmazdı" dıyorlardı Îmar Mudurluğu'nun tum elemanları ılçelere ve köylere dağılıp hasar saptama çalışmalannı surduruvorlar Once Horasan'a 15, Pasınler'e ve Narman'a 19'ar go revhgönderıldı Uçüncu gun bu sayı lOO'u buldu Çunku hasar tahmınlerın çok ustune çıktı Yıne debu sayı yetmedı Ama yetkıh elını açıp " N e yapalım elımizden bu kadar gelıyor" dedı Bayındırlık Bakanlığı'ndakı yetkılılerden, Bakanlığın bırım fiyatlarına gore metrekare malıyetlerını oğrenıyoruz Çımento harçlı bınanın metrekaresı en az 32 bın, betonarme karkas bınanın metrekaresı ıse 4045 bın lıraya çıkıyor Bu bınaların yapıldığı zemıne gore, bu fıv at daha da yuksehyor Oysa yıkılan evlerı oluşturan toprak evlerin metrekare malıyetı en çok 9 bın lıraya çıkıvor. Hatta yaygın olduğu uzere ve halkın "Ermeni plam" dedığı bıçımde ortak duvar kullanılması hahnde, malıyet 6 bıne mıyor Eğer taşlar dağdan getırılırse, malıyet daha da duşüyor Kerpıç evın malıyetı ıse bundan bıraz daha yuksek Üzülme paşam üzülme Allah'tandır" (Baştarafı 1. Sayfada) Sunalp'la özel uçakla gıttığımız deprem bölgesınde böyle sahnelerle karşılaşmak bölgeye daha önce gelmış meslektaşlarırruz ıçın şaşırtıcı olmaktan çıkmıştı Ama ılk gıdenler ıçın evı yıkılmış, yavTulan ölmuş yurttaşlann kendılen ıçın uzülenlen tesellı ıçın söyledıklerı örneğın Maksut Kaltar'ın sözlerı kulaklarda çınlıyordu L'zulme paşam, uzulme; Allahtandır. Ya 30 baş hayvanı ölmuş 3 çocuğu hastanede olan Ramiz Kızıltaş'ın yaptığı 7 Son ıkı sıgarasından bırını Namık Kemal Şenturk'le paylaşması'' Ustune ustluk de "Kusura bakmayın, kalmış" demesı. Cumhurbaşkanı Kenan Evren'ın bolgeye yaptığı "Geçmiş olsun ziyareti" yurttaşları çok memnun etmıştı Orneğın evsız kalmış KopnıkoyluTevfik Aras, "Cumhurbaşkanı ayağınıçamurladı çamurlara girdi" dıyor başka bır şey demıyordu Asken bırlıkler ellennden gelenı vapıyor, dort er omuzlarındakı ağırlık çamurdakı ayak ızlerının dennlığmden bellı olan tabutu araçların çıkamayacağı kadar dık yollardan çıkıyordu Bunu goren Turgut Sunalp de, "Yalnız anarşiye karşı degıl depreme karşı da sıkıyonetim ilan etmek gerekir" dıyordn Hayvanları doğulu depremzedeler ıçın olağanustu önem taşıyordu Orneğın ıkı kızı, otuz baş da hayvanı olmüş yurttaş gerıye kalan hayvanlan ıçın devletten ügı beklıyordu Bekledığı ılgının onemını kavramaV ıçın ölum sırasını saymasına bakmak yeterdı Kimin oldu amca? 30 baş hayvanım. Başka? Ikı de kız Evsız kalan yurttaşlar Horasan Lısesı'ne verleştırılmıştı Derslık sıraları bır araya getırılerek uzerlerıne yayılmış şıltelerın uzerınde yatıyor, derslığın >eşıl tahtasında ıse şunlar yasıyordu Ders: Kimya Konu: Aromatik bilezikler Çocuklar bu dersı gormeye fırsat bulamamıştı Devlet hastanesının hekımlerı gece gunduz çalısıyor Gazetecı lerden, Isvıçrelı yardım ekıbının çabalarını vurgulamalarını ıstı yorlardı Devlet hastanesının bahçesınde kefen ıçınde yatan bır cesede yaklaşan gazetea, yakınında duran bır başka yurttaşa, fotoğraf çekmek ıçın "uzerine yat da ağla" dedı Yurttaş yanıtladı Kolaysa sen yat da agla. Depremzedeler ılk gun yardımın bıraz geç kalmasından >akındıklan kadar bu tur davraruşlardan da yakmıyorlardı Ama ban gazetecüenn yıkıntı altından a ses duydukları ıçın fotoğraf makınelerını bır tarafa bırakıp ellerıyle yerı kazmalarını da takdırle andıklarını söyluyorlardı Uçakla Ankara'ya dönerken tılsımlı, buyulu deprem bölgesıru, depremzedelerı anlamak ıçın kafa yoran'ar hosteslere kafa yoranlardan daha azdı 'Işadamlarıııa garsoniyer" (Baştarafı 1. Sayfada) katlı bınanın her katı aynı şekılde kıraya venhyordu Bu yuzden "evdeki ailelerden rahatsızlık" söz konusu değıldı Aynca kıracıların her turlu "ihtiyaçlan " duşunulmuştu Bu ılitıyaçlar şoyle sıralanıyordu "Sıcak su, duble yatak (çift kişilik anlamına geliyor) ve telefon" Katların dığer özellıklerı tumunun mobleb oluşu, "gardrop, koltuk vesaire gibi ıvır zıvırın" da bulunuşuydu Herhalde ışadamlanmız bu "ıvır zıvır"la fazla ılgılı değıldıler Çunku bu ozellıkler ıkmcı kademede laf olsun dıye sayılıvordu. "ULTRA LUKS" Garsonıyerler uç sınıfa ayrılmıştı Bırıncı sınıftakılenn aylık kırası 50 000 lıraydı aynca 100 000 lıra depozıte ısteruy ordu Ikıncı bolumdekıler 60.000 lıraya kıralanıyordu İkı ayhk kıra bedelı peşm, aynca 100 000 lıra depozıte ıstenıyordu Uçuncu bolumdekı katlar "ultra luks" sayılıyordu Aylık kıralan 70 000 hraydı 4 aylık kırası peşın, aynca yıne 100 bın lıra depozıte alınıyordu Katlar 4055 M' arasında değışıyordu Fakat kıraların metrekare hesabı ıle ılgısı yoktu Orneğın kırası 60 bın lıra olan gar! sonyerler M açısından en genış olanlardı Ev kıraları bınanın ve eşyaların durumu ıle ılgılıydı "Ultra luks" savılan 70 bın lıralık garsonıyerlerın özellıklerı şoyle sayıldı "EtapMarmara Otelinin bir alt sokağında, telefon, şohfen, sıcak sulu, bir yatak odası, bır salon. Mobılyası çok duzgun. A'dan Z'ye garsonıjer olarak du/cnlenmış" MAHCUP OLMAZLAR Emlakçı aynca bu katların "en buyuk ışadamını bile mahçup elmevecek şekılde doşendıgini" soyluyordu "Kime karşı mahçup etmeyecek? sorusuna ıse ne dıyeceğını bılemedı 50 ve 60 bın lıralık garsonıverler ıse "normal şekilde" doşenmıştı Telefon, sıcak su ve yıne duble yatak v ardı Fakat eşyalan pek yenı sayılmazdı Anlaşılan bu ıkmcı sınıf garsonıyerler bazı ışadamlanrmzı bıraz mahçup edecektı Yunanistarfda Erzurum (Baştarafı 1. Sayfada) nın Turk depremzedelere yardım etmek ıçın kendılenne başvurduğunu bıldırdıler Turkıye'nın Atına Buyukelçıhğı üe Yunamstan'dakı dört Turk Başkonsolosluğu'na da depremzedelere ne gıbı yardımlar yapabıleceklerını soran ya da yapabıleceğı yardımları bıldıren Yunan vatandaşlarının başvurulan suruyor Vunanıstan, NATO ıçınde oluşturulan deprem yardımı programına ve Uluslararası Kızılhaç bunyesınde surdurulen yardımlara katılıyor Yunanıs tan Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı ıle Yunan Kızılhaçı da aynca yardım topluyor Abdı Ipekçı Barış ve Dostluk Odulu Yunan Komıtesı basın aracıhğıyla halkı ErzurumKars depremzedelenne yardıma çağırdı De\ let Başkanı Konstantin Karamanlis ıle başbakan Andreas Papandreu'nun Ankara'ya gonderdıklerı başsalığı mesajları, Yunan radyo ve TV'sınden ıkı gun boyunca bırkaç kez vayınlandı Bu arada ılk yardım kampanyasının Atına 24 Lısesı'nın onculuğu ıle açıldığı ve oğrencılerın, "Kardeş Turk ogrencilerinın gereksinimlerını karşılama kampanyasım" yoğun bır bıçımde surdurduklerı saptandı \ unan basını da depremle ılgılı haberlerı genış bıçımde vernıeyı surduruyor kuş'a teşekkur eden Kıalay Derneğı Başkanı Kemal Demir, "Koç Holding boyle afet gunlerinde her zaman bızlenn yanında olmııştur Kendılenne şukranlanmızı bıldinrız" dedı Tekfen Holding, Kızılay'a 5 ton poşetlı sutle, 5 ton peynır bağışladı Kale Grubu Şirketleri'nden Çanakkale Seramık, Kalebodur, Kaleflex, Kaleterasıt, afetzedelere yapılacak konutlarda ve bu maksatla vapılacak tesıslerde kullanılmak uzere 12,5 milyon lıra tutannda > ardımda bulunmaya karar verdı Tekel, Erzurum'a bağlı ılçe ve koylerdekı felaketzedeler ıçın 1500, Kars'ın ılçe ve köylenne de 500 kılo değışık sıgara bağışladı Istanbul'da Fılm San Vakfı ve Fılmcıler Yonetım Kunıllarının aldığı karar gereğınce 17 kasım perşembe gunu, sınema, tıyatro ve eğlence yerlerı gunluk hasılatlannı afetzedeler ıçın ba ğışlayacaklar sanatçıların bugunku kazançlannı da vereceklerı bıldırıldı ABD hukumetı, Kızılay'a, 250 bın dolarlık yardım çekı verdı Ingıltere, 170 bın sterlın tutannda bır uçak dolusu çadır gönderdı Avustralya hükümetı de, depremzedelerın acıl gereksınımlerınde kullanılmak uzere 460 bın dolarlık bağışta bulundu Iran'm gönderdığı 55 ton yardım malzemest getıren Boeıng 747 jumbo jet tıpı kargo uçağı dun Yeşılkoy'e ındı Uçakta 250 baiya battanıye, 210 çuval pırınç, 100 koh çeşıtlı ılaç ve 80 balya çeşıtlı gıyım eşyası bulunuyor. Pakıstan. Ankara'ya 26 bm 824 kılo yardım malzemesı gönderdı. Federal Almanya Kızılhaç'ının gönderdığı 21 ton yardım malzemesı arasında ılaç, gıyecek eşyası ve yun battanıye bulunuyor Guney Kore 5 mılyonluk yardım yaptı Tunus'un gönderdığı 5 ton cıvanndakı yardım malzemesı battanıye, ılaç ve gıda maddelerınden oluşuyor. Urdun, Italya ve Kuveyt yardım malzemesı gönderırken, Bulganstan Kızılhaç'ının ılk yardım malzemesını Ankara'ya yolladığı bıldırıldı Isvıçre ıkı uçak daha ek vardım vereceğını açıkladı tran ve KTFD'nın yardımları Turkıye'ye ulaşırken, ABD ılk partıde battanıye, çadır mutfak ocağı ve su antma cıhazı gondereceğını bıldırdı Guney Kore \ e Norveç nakdı yardımda bulunacağını duyurdu Uluslararası kuruluşlardan UNİCEF 25 bın dolar, Dunya Sağlık Teşkılatı Seyyar Sağlık Merkezı de malzeme gondereceğını bıldırdı FAO ve WFP gıda maddesı ıhtıvacı olup olmadığını sordu Çeşıtlı kuruluş ve kışılerce komıte aracılığıvla deprem bölgesme ulaştırılan yardım mıktarı şöyle Filiz Grubu: 10 tonluk çeşıtlı gıda maddesı, Vatan Konserve: 10 mılyonluk konserve, Eczacıbaşı tlaç Fabrikası: 5 mılyonluk ılaç, Komili: 1 kamvon yağ, Ünilever: 10 ton yağ, Knorr: 10 ton çorba, Kale Grubu: 12 5 milyon tutannda ınşaat malzemesı, Otomarsan: 15 mılyon lıra, Polat Holding: 5 milyon lıra, Ajhan Şahenk: 5 milyon lıra, Turkiye Yardımseverler Dernegi: 1 milyon lıra, Dedeman Anonim Ortaklığı: 1 milyon lıra, Turk Pırellı: 10 milyon lıra, Urba Makine Ticaret \ . Ş J 5 milyon lıra, Alarko Holding: 5 milyon lıra, Turkiye Hahambaşı Davıt Asco: 1 milyon lıra, Vakko: 2 milyon lıra, Profilo:5 mılyon lıra, Enka Holding: 20 milyon lıra, Brıtish Petrol: 1 milyon lıra, Koç Grubu 30 milyon lıra verdı II Komıtesfnce toplanan para mıktarı boylece 123 mılvon 500 bın lıraya ulaştı Turkıve Ihracatçılar Bırlığı'nce gonde rılen bır kamyon gıda maddesı arasında makarna, bulgur, zeytıiı ve margarın >er alıyor ITU Inşaat Fakultesı'nden Prof Dr Rıfat Yaşar, Prof Dr \ahıt Kumbasar ıle Doç Atilla Ansal'ın afet bolgesıne gıttıklerı ve ıncelemelerıne başiadıkları bıldırıldı Istanbul Valılığı II Yardım Komıtesının açıklamalarına go re, deprem bolgesıne 2300 battanıve, 10 çadır ve 150 kolı ılaç bır tırla >ola çıkmış bulunuyor Enflasyonu (Baştarafı 1. Sayfada) yuzde 3 4 arttı. Ekımdekı sıçramayla yüın ılk on ayında fıyat artışları yuzde 23 3'ü bulurken son on ıkı aydakı artış oranı yuzde 30 1 oldu Bır öncekı on ıkı aylık dönemde ıse söz konusu artış >uzde 29 0 olmuştu Ekım ayında gıda maddelerının perakende fiyatlan yuzde 4.2 artarken zorunlu gıda maddelen grubundakı artış yuzde 4 4 oldu Fıvatı artan gıda maddelerı ıçınde buğday unu, ıçme suyu, sucuk, taze ve konserve sebze, şekerlı maddeler, patates, soğan, zeytın, yoğurt, beyaz pevnır, nebatı ve hayvanı yağlar başı çektı Ekım ayında en yuksek fıyat artışları ıse yuzde 10 9'la temızhksağlık harcamalannda ve yuzde 8 ıle kültüreğlence gıderlerınde göruldü Kıralardakı aylık artış da yuzde 6 3'u buldu Işçiler fazla (Baştarafı 1. Sayfaaa) haktan vazgeçıldığı anlammda yorumlanamaz " Kararda, davacının "lş sözkşmesinin, davalı işveren tarafından haksız olarak feshedıldiğini Ueri surerek, ihbar ve kıdem tazminatı alacaklan ile odenmeyen fazla çalışma ve tatil ucretlerinin" davalıdan tahsıhne karar verılmesını ıstedığı belırtılerek şöyle denıldı "Işçi tarafından imzalanan belgede ayn bir sutun bulunmasına karşın, hiçbir işciye fazla saat ucreti tahakkuk ettinlmeı.niş ise, bu takdirde bordroyu ımzalayan işçilerin aynca onkoşul Ueri surmesı gerekmez. Buna karşılık aynı bordroda fazla çalışma ve tatil çalışması olmadıgı açıkça yanlı olan >a da bir kısım işçilerin fazla çalışma >e tatil ucretine hak kazandıklan yazüı bulunan dunımlarda, fazla çalışma yaptığı veya tatilde çalıştıgı halde kendisı için bir tahakkuk yapılmadıgını ya da eksik yapıldığını goren işçı bordroyu imzalarken bu yonde bır onkoşul ılerı surmek zorundadır. Aksı halde önkoşulsuz bordroyu ımzalaması bu haktan feragat anlamına gelir." (Baştarafı 1. Sayfada) mektubuna Humyet tekı bu haberı yalanlamakla başlarnakta ve rtaklannda pek çok soyientı çıkanldığını belırterek şunlan yazmaktadır Biz lukse, ısrafa karşı olan bır partıyız Ne şahsım ne de hıç bır partılı arkadaşım böyle luzumsuz bır harcamayı tasvıp etmez Bılancosunu şımdıye kadar ılk açıklayan ve devamlı olarak açıklayan tek partıyız Üstelık bunu kendı arzumuzla yapıyoruz Nıtekım, bılançomuzun ekım ortası ıtıbanyla olan durumunun bır kopyastnı ekte gönderıyorum Bu vesıleyle dığer partılen ıse bılançolannı açıklamaya davet edıyoruz ANAP'm bılançosuna bakıyorum Gelır, toplam olarak, 190 milyon 839 bın 518 TL Gıder 182 milyon 610 bın 604 TL Bankada 5 milyon 479 bın 938 T L Kasada 792 bın TL bulunuyormuş. Özal mektubunda Az parayla çok ış uretmek her zaman temel hedefımız olmuştur demektedır Görulduğu gıbı resmı bılançoda gelır, 190 milyon 839 bın 518 lıradır Gel gör kı, aynı Ozal, bır Alman gazetecısıne yaptığı açıklamada bır başka rakam vemnektedır, "1 milyon dolar" yanı, Türk parası olarak yaklaşık 250 milyon TL Hangısı doğrudur'7 Bıze yaptığı açıklama mı, yoksa Alman gazetecısıne verdığı yanıt mı 7 Evet hangısı? 250'den 19O'ı çıkarırsanız, gerıye 60 milyon kalır Özal, "Canım ışte yuvariak hesap bu kadar" dıyemez çunku, 60 milyon pek o kadar "yuvariak ' sayılmaz Gerçı, gunumuzde ayda 600 bın TL ıle geçınenlerce, "60 mılyonun lafı mı o/ur'" dıye sorulur ama yıne de gerçeğı soylemek gerekir ANAP'm gelırı, 250 milyon mu, 190 milyon m u 9 Hangısı? 190 milyon ıse yabancı gazetecıye nıç>n 250 milyon dıyor, 250 milyon ıse nıçın bılançoda 190 milyon gorunuyor'' Özal, "hesap adamıdır" yanılmaz, yanıldığı konu yalnızca bankerler konusudur, "O kadar kusur kadı kızında da bulunur," ama nıçın yabancıya başka, bıze başka rakam vermektedır7 Ozal, yabancı gazetecıye gelırterının karşılığını dolar olarak bıldırmıştır Yoksa, Türk parasının dolar karşısındakı değerını mı unutmuştur? Yoksa, ekım bılançosunun yapıldığı ekım ayından sonra partı gelırierınde bırdenbıre 60 mılyonluk bır artış mı olmuştur'7 Bılançoya gore ANAP'a 96 milyon TL bağış gelmış, 48 milyon da mılletvekılı odentılerınden sağlanmış, "Manaians"ve "Manavızyon'da" toplam 22 milyon 475 bın 349 TL "ıhtıyaç karşılığı kredı" gorunuyor Demek kı, bılançoya göre gelır 190 milyon, Özal'a gore 250 milyon Buraya bır nokta koyalım HP ve MDP'ye de gelırgıder durumlarını sorduk HP'nın durumu da şu HP, altıyuz adaydan 50'şer bın lıra odentı toplayarak 30 milyon TL gelır elde etmış Kurucular Kurulu uyelerı yırmışer bın lıradan olmak uzere ıkışer kez toplam 620 bın TL vermışler Ikı yurttaşımız da bırer milyon TL bağışta bulunmuş Bunların toplamı 32 milyon 620 bın TL etmektedır Bunlar gelırler Gıderler de şöyle 7 milyon TL demırbaş eşya ıçın harcanmış, 6 milyon 200 bın TL aday olamayanların ödentılerının gerı venlmesı ıçın ayrılmış, 3 milyon TL kıravenlmış, 11 milyon, reklam, baskı, personel, vesaire ıçın harcama yapılmış, masraf boylece 27 milyon TL 'ye ulaşmış Bu duruma gore HP'nın elınde 5 milyon TL kalmış HP'de durum bu Hep bırlıkte şu sonuca ulaşıyoruz ANAP, resmı bılançoya gore 190 milyon, Ozal'ın yabancı basına yaptığı açıklamaya göre 250 milyon TL gelır elde etmış, buna karşılık HP'nın gelırı 26 milyon TL dolayında kalmış Özal, "Saklımız, gızlımız yok, önce bıze sorun" dıyor Soruyorum 250 milyon m u 9 190 milyon m u ' Karşılaştırmayı tam olarak yapabılmek ıçın şimdı bır de MDP'nın bılancosunu oğrenmemız gerekmektedır Gelır ne kadar gıder ne kadar? Hepsı bu 1 MDP yönetıcılerınden bu konuda ıvedı açıklama beklıyoruz Partılenn bu seçımlerde kaçar milyon para harcadıklarını öğrenırsek, "demokrasının malıyetı" konusunda da kabaca bır fıkır edınmış olmayacak mıyiz 9 I I Yedi küpeli gelin, (Baştarafı 1. Sayfada) nın toplarr su mıktarı yaklaşık 200 mılyar metreküp Bunun dörtte bın, 52 mılyar mekteküpü sadece Dıcle ve Fırat'ta akıyor Ama, ışte akıyor. Toprak çelımsız duşmuş, tohum fidan vermez olmuş Arazı kelleşmış Bu görunumdur kı, 196O'lı >ıllarda "Guneydoğu Anadolu Projesi'nı Turkıye'nın gundemıne getır dı Dıcle ve Fırat "yedi kupeli gelin" olmalıydı Fırat uzennde beş baraj Keban, Karakaya, Atatürk, Fındıklı ve Karkamış barajlan, Dıcle uzerınde de Kralkızı ve Ilısu barajlan ıle "yedi kupe" tamamlanacak, KonyaUrfa arasında sulanmadık yer kalmayacaktı Belırttığımız bu >edı barajdan toplam 30 mılyar kılovvatsaat elektrık uretılebılecek, 20 milyon dönum de arazı sulanabılecek Guneydoğu'ya "ilk kupe^ 'nın takılması, yanı Keban Barajı'na 1%6'da başlandı Karakaya1 nın temelı 1976'ya rastlıyor. 1977 yılında da UrfaTuneh'nın yapımı başladı Urta Tunelı Dıcle ve Fırat'ın sulannı Harran Ovasına taşıyacak. Bugun de Guneydoğu'va "uçuncu kupe" takılması ıçın ılk harç atılacak Cumhurbaşkanı Kenan Evren'ın temelını atacağı Atatürk Barajı'nın bugune kadar gecıkme nedenı uzerine herhalde bır kıtap yazılır Dunya Ban kası'ndan, çeşıtlı ulkelere dek baraj yapımının yıllardır nasıl engellendığı ayn bır oyku Bugun ıçın onemlı olan Atatürk Barajı'run temehnın nıhayet atılabılmesıdır "Yeni kupeyi" takarken, ınsan ıster ıstemez bazı duşuncelere dalıyor Turkıye'dekı buyuk yatınmlardakı gecıkmelen aklına getınyor Orneğın, Urfa Tuneh'nın temelı 1977'de atıldı Ne ganp bır rastlantıdır kı, Urfa Tuneh'nın yapımı, "para odenmedigi içın" uç gun önce ıkıncı kez durdu Yanı, tunel gecıkıyor Ataturk Barajı ıçın de, daha temelı atılırken, benzer "gecikme ihtimallerinden" söz etmek mümkün Atatıirk Barajı'nın yapımı ıçın barajın gövde mşaatını yurutecek olan fırmaya ayda üç mılyar lıra ödemek gerekıyor. Yanı bır yılda bütçeden 36 mılyar Ura odemek gerekıyor Oysa, 1984 butçesıne Ataturk Barajı ıçın konulan mıktar sadece 16 mılyar lıra Bır başka deyımle, daha baştan "bir gecikmeden" soz edılebılecek, eğer bu mıktar butçede aynen böyle kalırsa.. Bır başka cıddı olay, kamulaşürmaya ıhşkın Ataturk Barajı ıle bırlıkte bır ılçe ıle 126 koy su altında kalacak Barajın arkasında oluşacak göl ıçın bır yandan kamulaştırma, bır yandan da su altında kalacak koy ler ıçın "yeni yerleşim yerleri" sağlamak gerek Son gunlerde bır başka gehşme olmadıysa, kamulaştırmaya ıhşkın herhangı bır çalışma henuz yok Kamulaştırma başlamadan barajın yapımma fiılen başlamak olanak dışı Sadece bu ıkı neden, para ve kamulaştırmadakı gecıkme gıderılmedığı takdirde, barajın on >ıl sonrası ıçın öngorulen bıtme suresı uzayabılır Turkıye'nın projeler açısından ganp bır talıhı \ar Sureklı gecıkıyor Zaman zaman bu gecıkmeler ınanılmaz boyutlara ulaşıyor Orneğın, tanm kesımmdekı projeler ıçın can harcama oranı yuzde 2'de, ulaştırma projelennde vuzde 5'te kalabılıyor Buna karşılık madencılıkte harcanan para yuzde 69'a kadar yukselebıhyor, yanı maden projelennde gecıkme daha az olabılıyor Parasal sorunlara bu de barajı vapan yabancı fırmalann ayak ovunlan gırınce, "kupelerin takımı" daha da gecıkıyor Orneğın, Karakaya Barajı'nı yapan Italyan fırma, yıne Fırat uzerınde Irak'ta bır başka barajın yapımını surduruyor ttalyan fırma bır Turkıye tarafında, bır Irak tarafında "su ustune oynuyor" Evlıya Çelebı, yaklaşık yırmı otuz yıl sonra yerınden kalkıp, bolgeye yenıden bır baksa, belkı yıne uçyuz yıl once yazdıklarını kaleme alacak Bu nedenle Ataturk Barajı'na hırsla ve umutla sarılmak gerek . Atatürk (Baştarafı 1. Sayfada) \ılda 8 mılvar 8 milyon kılovat/ saat elektrık uretecek Bu elektrık gucunun sanayıde kullanılmasıyla 5 kat fazla katma değer uretılebılecek Barajdan sağlanacak sulama ımkânlarıyla, çevrede uretılen mahsul mıktarında 7 katma varan artış sağlanabıleceğı hesaplanıyor BABİL'DEN BL YANA Atatürk Barajı'nın temehnın atılışı, Fırat'ın "uysallaştınlması" yolunda ılk harcın dokulmesı anlamına gelıyor "Mezopotamya"nın bır parçası olan bolgede kı son eserın Babıl Kralıçesı Nıtokrıs tarafından dıkılmış olması, bölgenın Babıl'den bu yana gorduğu ılk çımentonun Atatürk Barajı'nın temelıne konması. bu buyuk >atınma sadece ekonomık hesapların otesınde anlam kazandırıyor KULAKBURUNBOĞAZ MUTEHASSISI Opr. Dr. EKREM GENÇ Yuksel Cad Karanlıl Sok 12/12 Tel 17 38 55 Kızılay ANKARA