Katalog

Cumhurıyet 2 ltıo üretimi, yaşadığımız gezegen üzerinde yaklaşık bee yüz yıldan beri zaman zaman, çeşitli kıtalarda egemenlik kazanmıştır. Rakamlar 1950'H yıhn ortalarmdan başlayarak, 1980'li yıllarda Afrika kıtasının toplam dünya altm üretiminin % 60'tan fazlasını elinde tuttuğunu göstermektedir. Altın üretiminde tutulan ıstatisriklerin 1493 yıllarmdan günümüze doğru gerçekleştiğini anımsamakta yarar vardır. Bu istatistiklere bakılacak olursa, geçen yüzyıllarda altın üretiminde kıtaların ağırlığı sadece 17. yüzyılda Afnka'nm yanmda Güney Amerika'da da görülmektedir. Ancak günümüzde halen büyüklü küçüklü dokuz üretici arasında ikl büyük aitm üreticisi ülke bulunmaktadır. Bunlan n biri .yaklaşık dünya toplam altın üretiminin % 57'sini elinde tutan Güney Afrilca Cumhuriyeti, öbürü de yüıe yaklaşık % 22'lik bir paya sahip olan Sovyetler Birligi'dir. **• Hesaplara bakıhrsa $u anda dünyada toplam olarak 86 bin metrlk ton altın bulunmaktadır. Bu altının 6 bin metrik ton kadan son elli yılda çıkartılmıştır. Bu arada ekonomik bakımdan çıkartılmaya değer altın rezervlerinin ttoprak altı cevheri) en fazla 4 bin metrik ton içinde bulunduğu kabaca hesaplanmıştır. Bu hesaplar dogaldır ki yeni bir altm kaynagmın bulunmaması halinde geçerli olacaktır. Bu 4 bin tonluk rezerv tahmininin yarısı Güney Afrika'da yarısı da Sovyetler Birhği'nde bulunmaktadır. Başhca iki üretid ülkede üretim verlmlerl. istatistiklere göre şöyledin Bu.yönden önce Güney Afrika'ya baktıgımızda bir metrik ton altın cevherinden ancak şimdi 8 gram kadar altm çıkartılmaktadır. Bu değer Sovyetler Birliği'nin Orta Asya'da Kızıl Kum'dan sagladıkları verimliliğe yaklaşmaktadır. Sovyetler Birliği'nin öbür cevherlerinde verimliliğin bir metrik tonda 13 gramı bulduğu varsayılmaktadır. Güney Afrika altm madenlerinde de. yerli köylerden gelen niteliksiz işçilerin nitelikll işlere doğru kaymaları birçok maden ilgililerinl gelecekteki blrim maliyetleri açısından kaygılandırmaktadır. OLAYLAR VE GÖRÜŞLER ler!, Avrupa Pora Birliği Fonuna, tuttuklan altının ve dbvizin %20'sini yatırmışlardır. Uluslararası Para Fonunda (IMF) altının beşde dördu 10'lar dediğimiz ileri dü zeyde sanayileşmiş ülkeler arasında tutulmaktadır. • •* Günümüzde altın borsaiarında Herife dönük altın alışveriş anlaşmaları hızla gelışme eğilimi göstermektedır. 1980'li yılların başına kadar borsalarda altın, fızik olarak alınıp satılırken bu donemden son ra borsalarda geleceğe yönelık kazanılacak veya odenecek altınlar şimdikı i'iyatlar ürerinden alinın seflmaya baslanmıstır. Geleceğe yönelik bu altın ahş ve satışları altın borsaiarında kağıt üzerin'îc h'e:r eör mektedır. Bu ışıemlerin uluJararası aîtın borsaiarında gıderek ılgi gorüugu izlenmektedir. Bu nedenle gece yarısı kapanan Tokyo altın borsası fiyatları Amerika'da San Fransisko ve Şikago altın borsaiarında devam etmektedir. Türkiye'de altın pi yasası, LondraZürih ve Ortadoğunun Belı reyn borsalarmdan etkilenmektedir. Herşeyden önce altm fiy;'tlarmı bel.rleyen birincil etken allın stok mlktarıdır. Uluslararası piyasalarda önemli ölçüde altın satışları olmadığı takdirda talep mikt?rı rnevcut stoka b.ığlı olarak fiyatı etkileyebilmektedir. Ozeîle kısa dönem'de altın stoku mevcudu altın flyatını önde etkileyen bir faktör olmaktadır. Uzun dönemde altın fiyatını etkileyen faktörler ise değişıktir. Altın fiyatlannı uzun dönemde üç faktör etkileyebilmektedir. Btrincisi altın üretim koşulları, ikinclsi dünya fiyatlar genel düzeyi, üçüncüsü de altın talebi reel gelir esnekliğidir. (Gerçek gelirdeki değişmelerin altın talebine yansıma oranı.) Kısa dönemde beklenilmeyen sosyal ve siyasal nedenlerin veya bazı amatörlerin piyasaya dolmalarının meydana getirdiği etkenierle. rltın fiyatındaki iniş ve çikışlara nsden olmaları bir yana bırakılırsa, uzun dönemde (yeni cevherler bulunmadı ği takdirde) altının üretim nıaliyet koşulla rının artacağı ve dünya fiyatları genel dü zeyinin tırmanmaya devam edeceği görünür belirtiler arasında bulunmaktadır. 4 OCAK 1983 â Altın Sorunu Kısa dönemlerdc beklenmeyen sosyal ve siyasal nedenlerle, ya da amatörlerin piyasaya dolmasıyla altın fiyatı, iniş çıkışlar dışında, uzun dönemde tırmanmaya devam edecek belirtiler gösteriyor. Gercekcilik Politikası Geçenlerde (27 aralık 1982) gazetelerde AP'nin Washlngton kaynaklı bir haberi yayınlandı. ABD Kongresi Ortak Ekonomi Komitesi CIA'nm (Amerikan Merkezi İstihbarat Örgütü) Sovyetler Birliğine ilişkin 401 sayfalık bir raporunu açıklamıştı. Kongre Ortak Ekonomi Komitesi Başkanı Henry Reuss, raporun niteliğlne ilişkin gerçeklerl şöyle vurguladı: « Bu rapor, Amerikalılarm Sovyetler Birliğlnin ekonomik çöküntü içinde olmadığmı, tersi ne, geçnıişte önemli bir ekonomik büyüme sağlamış olduklarım anlamalarına yardımcı olacak.» CIA'nın kimliğini Türkiyede bilmiyen kalmanııştır; ayrıca CIA'nm raporlarının her zaman gerçeği yansıtmadığı da bilinmektedir. Ne var kl gerçeği saptamaya çalışmak gelişmiş dünyaıun ttim devletlerinde temel kurallardan birlsidir. Çün kü gerçeği gizlemeye çabaladm mı, bir noktada düşlemlerin kazdığı çukura düşersin. Askerlikte temel kurallardan birisi de şudur: Düşmanın gücünJ, durumunu. konumunu, etkinll ğini, gerçekcllikle saptayacaksm ve bileceksin ki savaş stratejisini doğru yörüngeye oturtup sağlık lı plan oluşturabilesln. Prof. Dr. İ. Doğan KARGÜL Ist. Üni. İktisat Fakültesi Halen toplam dünya altın mevcudu birçok değişik birimlerin ellerinde bulunmaktadır. Bunlar da halk. hükümetler, uluslararası kurumlar şeklinde smıflandırı. labilir. Büyük çapta altın bulunduran birimlerden bazıları için şu kesitleri vermek mümkündür. Hesaplara göre Uluslararası Para Fonu (IMF)'nin 1975 yılmda elinde 4710 metrik ton altını varken 1976 haziran ile 1980 mayıs dönemi içinde bunun üçte birini (yaklaşık 1570 metrik ton) Londra altm borsası fiyatları üzerinden satmıştır. Ne var ki, bu satışlar döneminde altın fiyatlurının yükselmeye devam ettiği görülmüştür. ABD halkında 23 bin metrik ton kadar altın bulunduğu tahmini yapılmıştır. ABD Merkez Bankası'nda 8 bin metrik tona yakın altın bulunmaktadır.. Buna karşılık Sovyetler Birliği'nde 6 bin metrlk ton altm mevcudu tahmini söz konusudur. Güney Afrika Cumhuriyeti'nde önemli bir altın stoku bulunmayıp bunun 300 metrlk ton civannda değiştiği bllinmektedir. Kollektivist ülkeler bloku, döviz gereksinmeleri nedeniyle zaman zamaıi*altın satmaktadırlar. 1961 yılında merkezi planlama ile yönetllen bu ülkelerde altm satışlannın 224 metrik ton dolayında olduğu hesaplanmıştır. dılar. Borsa giderek gelişmiş. Güney Afrika'dan gelen madenler, Londra borsasında degerlendirilmiştir. Geçen dönemde borsanın kapanışı Güney Afrika da çıkartılan altmların sikke (altm para) olarak basılmak istenmesi ile bir ara kapanmışsa da. savaş dönemleri hariç, borsa durmadan çahşmıştır. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra ABD'lilerin katkılarıyla da buyüyen Lcndra altm borsası ABD'nin ayrılması ile 1968'de kısa süreli kapanmıştır. Bu dönemde IsviçreZürih borsası açılarak, Güney Afrika madenlerinln tek ahcısı durumuna geçmiştir. Daha sonra açılan Londra borsasının yanı sıra Zürih de önemli bir altın borsa merkezi olmaya devam etmiştir. Bu borsalardan mucevher yapmak için altın satın alıp işleyen gelisen ülkeler bulunmaktadır. Beyrut'un karışıklığından altm borsasının yerlestiği merkezin Bahreyn'de odaklandığı görülmektedir. 1981 yılında gelişen ülkelerm yabancı ülkelere altmdan yapılı mucevher satışlarmın toplam 150 metrik tona yaklaştığı tahmin edilmektedir. Halen Uluslararası Para Fonu'nun eltnde bulunan öbür altm satışları, fonun yönetim kurulu oylarmın ancak %85 ile gerçekleşebilecektir. Para Fonu bu altın satışları ile guçlenerek üyelerine daha fazla kaynak sağîama imkânına kavuşmuştur. Uluslararası Para Fonu, halen altının işlemlerde temel oima ilkesinl anlaşma maddesinden çıkarmıştır. Buna karşın sarı maden yine de önemli bir uluslararası rezerv kaynağı görevini sürdürmeye devam etmektedir. Avrupa Ekonomik Topluluğu (Ortak Pazar) üyo •** Günümüz altm borsaları, altın piyasa* larında fiyatlann belirlenmesinde en etkin rolü oynamaktadırlar. 19. yüzyıhn ikinci yarısında ünlü banker Rotschllda'lerden başka be$ altın simsan Londra altm bcrsasına yön vermekte, o tarihlerde Ingiltere'den dünyanm her yanına altm satmaktay ue/opla/mo î i Burhan IARFAD Haliç kıyılarından yukarı Boğaz'a yakın yerlerde yaşayan mllyonlarca insan aylardır susuzluktan kınlıyor. Sorunları demeçle çözümlerae alışkanlığın dan kurtulamamış yetkililer, demeç ve öğütten öte geçemiyorlar. Bu demeçlerin içinde çok llglnçlerl var: cHalkımız suyu kullanmasmı bilmiyor. Sabahları el ve yüz yıkamak için musluğu açıyor ve önce ellerinl, sonra yüzünü yıkayarak bos yere su tüketiyor. Oysa, Amerikalılar lavaboya doldurduklart suda hem ellerlni, hem yüzlerlnl yıkıyor.> Nereslni düzeltmeli? Sözkonusu lavabolu örnek, kovboy fllmlerlnde kalmıs geçen yüzyıl Amerika'sıdır. Yirmincı yüz yıhn Kuzey Amerikalısı, suyu en çok tüketen, temizliğe çok önem veren milletler arasında önde gelmektedir. Blzim geleneklerimizde, tslam dlninin kurallan da suya ve temizliğe önem verir: «Temlzlik lmandan gelir» özdeyişi anlamhdır. Kaldı kl, musluktan akar su yerine lavaboyu doldurup elyüz yıkamak açısından, tüketim açısmdan pelc bir başkalık yoktur. Hattâ, lavaboyu doldurmak daha da çok su tüketimini gerektirir. Bütün aile o suda elyUz yıkamağa kalkışmazsa! îstanbul'un kış ortasında böyleslne su sıkıntısı çekmesini açıklamak için sudan nedenler ilerl sürülüyor: «Havalar çok kurak gitti de barajın sulan azaldı. Yağmur bekleniyor.> «Pompa bozuldu, onarım bir ay sürecek.» «Tesisler kaçak yaptığı için su tüketimi artıyor.» Böyleslne sudan gerekçeler İlerl sürenler sorunun kökenlnde yatan gerçeğl ele almaktan kaçmıyorlar. îstanbul'da yaşayan lnsanlarm sayısı son otuz yılda bir çok kat artarak beş milyona fırladL Nüfus tırmanışmı altyapı karşılamıyor. Bu gerçeğln altını çizmekten neden kaçınıhyor? Kültür dünyası şehirlerinde yeni yerleşim bölgeleri planlanırken altyapı gereksinmeleri önde gelir. Bu, elektrik, kanalizasyon, telefon. ulaşım, ısı tesisleri bitirildikten sonradır ki, yapılaşma planı uygulanır. Şehirleşmenin bu temel llkesine uymamış kültür ülkesi yoktur. Bizim şehircilerln bu temel kurala saygı gösterdiğini söyleyebilir mlylzV Boğaz sırtlarında, Anadolu yakasında, dag başlarında 8, 10, 16 kath yapılar yükselirken böyleslne sorumsuz davranılmıştır. Türkiye büyük şehirlerlnl su, elektrik, kanalizasyon, ulaşım ve ısınma sorunlarıyla boğuşmağa iteleyen imarcılarımız, beledlyecilerimiz, şehircilik enstitülerimizln yakasına yapışıp günahlarını yüzlerine vurmak hepimlzin hakkı değil mi? tki katlık bir altyapıya onikl katlık plan çlzen, onaylayan, uygulayan, göz yuman, hattâ yüreklendiren belediyecilerimizin, şehlrcilerimizin, proje sorumlulannın günahlarını neaen bizler çekiyoruz. özellikle 1950'den bu yana büyük şehirlerimiz iç göçün bütün ağırlıgına açık bırakıhrken parti için oy. kişi için çıkardan öte hiç bir kaygı duyulmamıştır. Dünün tstanbul'u, şehirde yaşayan insanların gereksinmelerinl kendi ölçülerlne uygun bir çözüme bağlamıştı. Mahalle çeşmelerlnden su taşıyan lnsanlar, parayla teneke teneke su getiren sakalar, evlerde gömme küplere. ya da sarnıçlarda biriktirllmiş yağmur sulan, çlnko kaplı odacıklarda yıkanma alışkanlığı sürüp gidiyordu. Ne şofben leri, ne çamaşır makinelerl, ne buzdolapları, ne bulaşık makinelerl, ne kat kalorlferlerl vardı. Dünün o ilkel yaşayış biçimlni bırakıp ylrmlnci yüzyılın teknolojisine geçiş, montajcılann pompaladıgı tüketimcilik yoluyla gerçekleştlrilemeyince, elimiz böğrümüzde kaldı. Kala kaldık. Şofbenler, çamaşır ve bulaşık makinelerl, buzdolabı, kalorifer ve asansörler lşlemez oldu. Bu arada llkokullarda bit kampanyası başlatıldı. îlginç bir gazete haberl de var: Türkiye büyük sehlrlerl arasında en yüksek ölüm oranı tstanbul'da. Yorum gerekir mi? İ "Lavabo,,luyerleşim bölgeleri olan Gerekce stanbul'un en yoğun lkemlzde emekli ve yaşlılarla gerektiğl kadar ilgilenilmediği bir gerçektir. Çe şitli yasalarda emeUlilere ay. lıklar sağlanmakta ve sağlık durumları ile ilgilenilmekle ye tinilmektedir. Ancak çok genç yaşta emekli olma hakkı sağlandığı dikkate alınarak, bu kl şilerin yaşam zevklerinln zedelenmelerine engel olmak ve hatta üretici yeteneklerinden yararlanmak için çaba harcan» malıdır. Batıda bu hususta özİU çabaların sarf edildiği ve olumlu sonuçların sağlandığı gö rülmektedir. Batıda emeklillk v e yaşlılıkla ilgilenilip şu ilkelerin freçer liliği benimsenmiştir: 1 Emekli olmak, yaşlı olmak değildir. 2 Yaşlılık bir hastahk değildir. 3 Yaşlılık geciktirilebilinir. 4 Emekli ve yaşlı, toplum içinde geçer okçe olmalıdır, 5 Emekliligi, yaşlılıgı değeriendirmek mümkündür. 6 Emelcliyi mutlu kılmak için çaba sarf edilmelldlr. Yaşlılarm sorunları Uzerine eğilmek ve bir hal çaresi aramak gerekir. Bunların en önemlileri üzerinde du ralım: 1 Yaşlının en önemli kay gusu sağlığıdır. Sağlık terimi ile beden ve ruh sağlığı anlaşılmalıdır. Bedensel ve ruhsal arızaların bir çoklarmın önlenebilmssi, giderilebilmesi yada artmasına engel oiunabüme si veya geclktirilebilmesi bugun olanaklıdır. Yaşlının biolojlsini ve klinik özeUiklerini kapsayan gerlatri adı altında tıpta bir uzmanlık kolu oluş, muştur. Arızalar baş gösterince, vakit yitirmeden rnüracaat olanaklan sağlanmalıdır. 2 Yaşlı, emekli olan kimse, 3. kişilerin yardımına muhtaç olmadan, el uzatnıa zo runluluğunu duymadan yaşamını sürdürebilmek ister. Bu sonucun sağlanabilmesiyle ilgili bir çok yasalar konmuştur. Birçok kurumlar da faaliyettedir. Ancak hayatın devam U pahalılaşması karşısında, bir çok yaşlılarm zor durumda ol dııklan da bir gerçektir. 3 Yaşlanmış kişinin önemli konusu konutunu sağlayabilmek ve bunu değıştırme zorunluluğundan kurtulmaktır. Bu dileği cevaplandırmafc için emekliye aynlanlara genellikle bir konuta sahip olabilmelerini sağlamak amaciy le, ikramiye veya kıdem tazminatı adı altında toplu bir paranın verilmesine gidilmektedJj'. 4 Yaşlıyı ilgılendiren önemli bir başka konu da, kişi sel ilişkilerin sağlanmasında karşılaşılan zorluklardır. G3nç yaşta kurulan arkadaşlıklar, blümler veya başka kentlere evin nak.li suretiyle sona ermek te, yeni arkadaşlıkların, dostluklann kurulması güçieşmektedir. Özellikle kentlerde bu durum önemli bunalımlara neden olmaktadır. Batıda tutulan istatistiklerle intihar olaylaruun 0/o60'ının, 60 yaşmı aşmış kişiler arasında cereyan ettiği görülmektedir. Ü feranslara, kurslara lstirak edeceklerin sayılan sınırlandırılmakta, dersten sonra muzakerelere önem verilmektedir. Müzakerelenn olaganüstü ilginç olduğu da zaman zaman müşahede edilmiştir. Aynca muayyen atöly9İerde. laboratuvarlarda yaşlıya çalışma olanaklan saglanmaktadır. 3. Yaş Üniversitesi kur ve konferans programında yeralan Av. Dr. Reşat ATABEK konularm bir kısmını belirteranslar terliplenmekte, Jcüçüs lim: 11 özellıkleri olan huzur evleri Sağlık konusu: Yaşlılarda öinşa edilmektedir. Yaşhlar bu kitaplar basılıp dağıtılmaktadır. hastalıklar, ralarda oturmakta, diledikleri Bu suretle yaşlı guncel yaşarnı zellikle gözüken takdirde ışgal edegelmekte ol m, evinde, köşesinde sürdürür alınacak tedbirler • şeker hasduklnn küçtlk dairelerde yn. ken scrumlarının çö'zUmUnü ger talığı bakım yemeklerin tan meklsrini pişirebilmekte, dile çekleştirebilmekte ve bu neden. zimi, diyet ikamet konusu • dlklerı zaman bina içindekı lo le de k'.smen olsun kendisii'i Tabibe mUracaatın eerektirdikantada belli rejimlere cevap emnıyette hıssetmekte ve dahs ği haller spor İhtiyarlıkta kaza Seks hayatı • uyku • veren ysmekler bulabllmekte mutlu olabılmektedir. konuklannı dairelerinde ve5'a Zamanın dejerlendirilmcsi ilaçlardan sakınma. taşınmazm alt katında bulu Emekli ve yaşlının boş zamaRnlıî sağlık: Yoga Zen Rönan lokalde karşılayıp ağırla m çoktur ve birçok kişi sa laksasyon • Bunalımm giderilnıakta, zamanlarını dairelerinde bah yataklarından kalktıkları mesi • Deprasyon • Ruhen genç geçirmekte. diledikleri takdirde anda ne yapacaklannı bileme kalma sanatı • Kadınların sussokağs çıkmakta ve her zaman mektedirler. Bu durum da b e d lenmesi ve makyaj. lokalde bir kaç arkadaş ile bu bahtlık vesilesi olmaktadır. Genel bilgiler: Felsefe • Psiluşabilmekte, akşamlan birlikte Boş zamanların değerlendi koloji Parapsikolo.ii Sosyotelevizyon seyretmekte, radyo rilmesl yalnız emekliler için loji Pedagoji Biolo.ii Ma veya müzik dinîemekte ve bu değil, halen çalışanlar için de teraatik Botanik • Enformatik suretle yalnızhklannı giderip söz konusu olmaktadır. Bir Tarih. toplumsal yaşamlannı yürütme çok insanlar haftada 5 gün çaHukuk bilgisi: Mlras hukuclanağını bulmaktadırlar. Ayrıku Sosyal Sigorta • Banka ca tıastalandıklan takdirde, hşmakta, yaz mevsiml 3 ilâ 4 ılişkileri Genel hukuk bilgikandilerine bakacak hastabakı ha£ta tatil yapmaktadırlar. si. cıyı, doktoru bulmakta zahmct Bu işsiz, boş zamanm değerlen Dinsel konular: Muhtelil dindirilmesi, bugün Batıda önemcekmemskte, hastaneye gitmeden revirde bir çok zaman te li bir konu olarak ele alınmış ler hakkmda bilgi ölüm konu bulunmaktadır. Zamanın de su ölüm sonrası Tarikatdavi edilebilmektedlrler. gerlendirilmesi konusunda e ler • Mezhepler Peygamberl& Kişisel ilişkilerin kuruünasj mekliye ayrılacak kişiye bazı rin hayatları kutsal kitaplaı ve yalnızhfîın giderilmesl için bnerilerde bulunmak gerekir: Kutsal aleme doğru yücelme, öernekler kurulmaktadır. Bu Kuş yetiştirmek isteyene. çiçek Dll bilgisi: Muhtelif ya&ancı suretle hoş bir vakit geçirmn le uğraşmayı arzulayana, fotoğ diller'n öğreniml • Edebiyat • o 1 a n a ğ ı sağlanmakta ve Halk edebiyatı • Mitoloji yeni dostluklar gerçekleşebil rafa meraklı olana. resim yapSanat: Sanat tarihl MUzik • ma isteğinde bulunana gerekli mektedir. Aynca toplumsal faaliyetlerde yaşlılardan fayda ön bllgilerin verilmesinde ya Kesım Heykel Seramik Dans Sinema Fotograf • Milanılabileceği düşünülmüş, belli rar hatta zaruret vardır. marlık Şehircilik Mühim büsendıkalarda, partilerde, hayır Yaş üniversiteleri yük şehirler • Büyük anıtlar derneklerinde, vakıflarda bu ki Batıda yaşlı ve emekliyi daTatbiki sanat hareketleri: şilerin çslışmaları öngörülmüş ha mutlu kılmak, toplum içinTahta üzerinde çalışma • demir ve olumlu sonuç alınmıştır. de faydalı bir unsur olmasını üzerinde çalışma • Halı el tez Yaşlüann aydınlatılması sağlamak için bir cok girişim gihı pulculuk çiçek yetiştirVaşiılık döneminin belli özellık ler vardır. Radyolar belirli leri, belli sınırlan vardır. An programlar tertiplemekte, bel me (kaktüs) Saatçılık oyuncak bunlann yaşlılarca bilin li kuruluşlar emekliye aynla cak • sun'i çiçek • ciltçilik • mesi gerekir: Yaşlı, sağlığır.' cak kişileri, ayrılma tarihinden sulu boya tezyinl sanatlar . nasıl koruyacağını, neleri ye önce eğitmekte, özel program İç dekorasyonu Dikiş Danmekten kaçmmasırun gerektiğı lar düzenleyip bunlan büyük tela Örgü Dericilik. nı, ne gibi sporlan yapabilece bir dikkat ve özenle uygulaBatıda gerçekleşen bu aşağini, vücudundan ne oranda makta. gazetelerde, dergilerde malarla sağlanan olumlu scfaydalanabileceğini, bukuk yi nuçlar dikkate alınarak ülkenünden ne gıbi haklara sahip aydınlatıcı, teşvik edici rnaka mizde de azimle, eşit sonuçlaleler yaymlamakta, Keziler ter olduğunu, r.e gibi yükümlülükrın fferçekleşmesine yardımcı lerle karşı karşıya bulunduğ". tiplemektedirler. Avrıca, pek olmalıyız. ilftinc olan 3. Yaş Üniversitelenu, politik hakların nasıl kullanı'.abileceğıni, dertli gününda ri de açılmış bulunmaktadır. kımi yanmda bulabileceğini, bu Bu hareketin önderligini Frannun nasıl tahakkuk edebilece sada Toulouse Üniversitesi yap ğini bilmelidir. Bunun için ge mıştır. Ancak, çok kısa bir süroksinime yanıt verebilecek ku re içinde birçok üniversiteler rumlar faalıyete geçirilmiş bu aynı sahada harekete geçmişlunmaktadır. Batıda yaşhlara lerdir. Üçüncü Yas Üniversitebu hususta geniş bilgi veril si'ne kaydolunabilmek için her ınokte, hatta bunalım anında, hangi bir diploma aranmamak hasta oldugıinda, hukuksal so. ta, Üniversitede özel program PepçembePaZBr 11.SOOTL. nınunu çö?ms gereğini duydu lar uyRulanmaktadır. Yaşhlara CumaPaıar 9.9OOTL. ğunda kime, nasıl başvuracağ: hitap edildigi dikkate alınarak PazarPersembe 11.BOO TL. nı. hangi telefonda kimi arayj komılar aydmlatılmakta, çok CumartesiPazar 5.500TL... bılece^ıni belirten broşürler ve seyi az zamanda ifade etme TC.Tunım BonkBaı rilmektedlr, Aynca özel konff kuralmdan uzaklaşılmakta, kon Emeklilik, Yaşlılık Blrincl Dünya Savaşmda Çarlık Rusyası Kuvretlerl 1 kasım 1914 günü Doğu sınırımızı geçmlştl. Hasankale dolaylarmda başhyan savaşlarda Üçün cü Ordumuz tümüyle dağılmış ve kırılmıştı. 112 bin kişilik Ordu'dan 53 bin kişi soğuktan donmuş ve ölmüg, 7 bin ki$! tutsak düşmüş, 30 bin kişi yaralı ya da yarı donmug olarak hastahanelere düşmüstü. Bu kanlı ve acıklı serüvenin başsorumlusu Bnver Paşa ise 10 ocak 1915'de Sadarete çektiği telg rafta durumu şöyle bildiriyordu: «Rus ordusu tamamiyle maglup edilememl; ise de, huduttan dışarı atılmıştır. Yorulmu; olan Ordu, ilerl harekete hazırlanmaktadır. Ben, Hafız Hakkı Paşaya kumandayı vererek tstanbul'a geHyornm.1 Bunun mahrem tutulmasım rica ederim.» Osmanh Ordusunun Başkumandan Veklli yalan söylüyor: gerçeği duyurmaktan kaçınıyordu;1 çünkü düşlemlerlnin çukuruna gömülmek yazgısına dolanmıştı. • Gerçekleri saptırmak ya da gizlemek neye yarar? Eğer bu tür yaklaşımın bir yaran olsa, ön ce CIA'nm kendi devletine düzmece raporlar vermesi gerekirdi. Dünyanın gerçeklerini bileceksin ki dosta ve düşmana karşı davranışlarını sağlıkla düzenliyebilesin. 2 Ocak 1983 günlü Cumhuriyet'te Economist derglsinln uluslararası bankacıhk bölümü yöneticisi Tim Hindle'nin bir konuşması yayınlandı. Arkadaşımız Osnıan Ulagay'm sorunlarına yanıt verirken Bay Hindle şöyle konuşuyor: « 1983 yılı, dünya banka sistemi için çok kritik bir yıl olacak..» • Aynı gün bir îstanbul gazetesl «Türkiye ekonomisl yeni yıla temel dertlerini çöziinılemiş olarak başlıyor» diye manşet atmıştır. Doğru mudur bu? Acaba bir yönetim doğruları bilerek ml zorlukları aşabilir? Yoksa bajonlara tutunarai mı yük selebillr?... s ' "•'••• ' • Gerçek gerçekür. Eğer CIA.nın Sovyet ekonomislne ilişkin raporundakl gerçekleri bir Türk gazetecisi yazsaydı; Babıâli basmında adı komüniste çıkardı. Eğer Türk ekonomisi olumsuz koşulları bir türlü aşamıyorsa, yapısal bozukluklarla donanmışsa, bunu bilip ona göre davranmakta yarar vardır. Kendi kendimizi aldatmakla bir yere varamayız; sorunlarımızı yenemeyiz. Cumhuriyet Sahibi:CumhuriyetMatbaacılıkveGazetecilik T. A.Ş. adına NADİR NADİ Cenel Yayın Müdiirü Müeşsese Müdürü YazıişleriMüdürü HASAN CEMAL EMİNE UŞAKL1GİL OKAYGÖNENSİN AHMET KORULSAN YALÇIN BAYER , ALİACAR • YazılsleriMüdürYardımcısı Haber Merkezi Müdürü MizanpajYönetmeni TEMSkCİLER • ANKARA : • İZMİR : • ADANA : SERVİS ŞCFLERİ • YALÇIN DOĞAN HİKMET ÇETİNKAYA MEHMETMERCAN + 1 İstanbul HaberlerF:Se!ahattin GÜLER Dış H.ıberlor : Ergun BALCI Kkononıı: Osman ULAGAY Yıırt Habrrleri • Barbaros GENÇAK Kültür: Avdın EMEÇ . Magazın : Yalçın PEKŞEN Diizeltme : Konur ERTOP Araştırma. Şahin ALPAY BUROLAR ABANT OTELİ Sa9lıklı Vöşam Huzur içinde BirTatil J3ECERİ elsanatları "Özelvegüzeı,, hediye isı 2 4 3 arayanlâr i £ i n m 85a Batıda yaşlılarm durumu ile yakından ilgilenilmektcdir. En başta emekliye ayrılma zamanının tayinj hususunda durulmaktadır. Genallikle kadınlara 60, er. keklere 65 yaşında emekli om'.a hakkı tanınmaktadır. Ancak bu konuda birbirinden farkh iki akım vardır; Binncisinde alm«ı önlemlerle yaşam uzamış ve sağlık konumunun bulunduğundan, emeklilik yaşınm 70'e yük. seltilmesi tavsiye edilmektedir. İkinci görüşte ise, işsizliğin rderilmesi için emekliliğin 60 ya sına indirilmesi önerilmektedir. Memleketimiz için emeklilik yaşınm yeniden inceleme konuEU edilmesinde kanımızca yarar vardır. Yaşlı ve emekliler hakkmda Batıda şu önlemlerin abndığtm garmekteviz: Humr evlerl Genellikle ılı. man (mutedil) ikllmlerde, çeşit Ahnması olanaklı önlemler İLÂN PTT GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDEN 1 Teşekkülümüz lhtlyacı için 16.350 adet hafif, 2.835 adet ağır tlp menhol kapağı ve çerçevesi kapalı yazılı teklif almak suretiyle satınalınacaktır. 2 Bu alıma ait şartname Ankara'da PTT Genel Müdürlüğü Malzeme Dairesi Başkanlıgından. îstanbul'da PTT Bölge Başmüdürlügü Malzeme Servisinden TL. 2.000. mukabilinde temin edllebillr. 3 thaleye iştirak edecek firmaların 17/1/ 1983 günü saat 17.30'a kadar idarl şartnamenin 6'ncı maddesinde kayıth belgelerle Genel MUdür lük Teknik îşler Dairesi Başkanlığına müracaat lan tle uygun görüldüğü takdirde ihaleye iştirak edebilmelerl İçin verilecek yeterlik belgesinl 24/1/1983 günü saat 17.M"a kadar Malzeme Dairesi Başkanlığmdan almalan gereklidir. 4 Tekllfler en geç 25/1/1983 günü saat 10.00' a kadar Genel Müdürlügümüz Malzeme Dairesi Başkanlığına verilmlş olacaktır. 5 Teşekkülümüz 2490 sayılı kanuna tabl değildir. (Basın: 26790) 8921 PerşembePazar15.saa TL. CumaPazar 11.9OOTL. PazsrPerşBmbeTSBDOTL. Konur Sokak No. 24/4 Yenişehir ANKARA Tel: 17 58 2517 58 66 idare: 18 33 35 Halil Ziya Bulvarı No: 65/3 İZMİR Tel: 25 47 09131230 AtalOrk Caddesi, T. H K Işrıanı Kat 2/13 AOANA Tel: 1455019731 Bas«n vt Yayjn: CUMHURİYET Matbaacılık ve GazetecilikT.A.Ş, Türkocaöı C«d. 39/41, CağaloğluİSTANBUL P.K.: 246 Istanbul, Tel; 20 97 03 (5hat) İMSAK 6.40 GÜNEŞ 8.24 ÖĞLE 13.19 İKİNDİ 15.40 AKŞAM YATS! öze\ otobüatüm yemekler, Ortur ıkrarnları servıs ve Vergıler f latlanmı/a dahıldir. fl^RBAROS BULVARI 35/5 BEŞİKT4Ş Tel:6110 74 6122 81 6 1 8 2 26 tlx 26105 • Garantili Yüksek Matematik (Diferansiyel întegral) dersleri verilir. Müracaat: 18.00 21.00 Tel: 61 67 11 41 31 00 t1 Arvasi motorumun ölçü belgesi kaybolmuştur. Geçersizdir. Aslan ÜZUN • PTT Kimlik kartımı kaybetttm. Hükümsüzdür. Hamit ÖZTtJRK • Sahibinden temiz 1965 OPEL Rekord 4 kapıu 28 51 41 DERS VERİLİR 17.54 19.31 ORHAN TÜZUN Levent, Güvercin Durağı, Gazeteciler Yapı Kooperatifi C/3 Blok, D. 7 Saat: 9 13 Tel: 64 37 25 Randevu ahnması rica olunur. DİŞ TABİBİ