Katalog

Cumhuriyet 12 4 OCAK 1983 Ulusu: Türkiye 1983 yılında daha az sorunlu ve daha müreffeh ülke olacak ANKARA. (UBA1 Başbakan Bttlend Ulusu, «Türkiye 1083 yıhnda, 1982 yılına oranla daha müreffeh ve daha az sorunlu bir ülke olacaktır.» dedi. ' Başbakan Bülend Ulusu. UBA'ya verdiği özel demecte, 1982 yılmın mali ve ekonomik yönden değerlendirmesini vaparak dün montaj sanayi olarak nitelenen bir çok tesisin. bugün mamüllerinl yurtdışma satmalanmn küçümsenmeyecek bir başarı olduğunu söyledi. Başbakan Bülend Ulusu şöyle konuştu: «Geride bıraktığımız yılın en büyük özelliği 1981 yılında başlayan ekonomik büyü menin devam etmlş olmasıdır. Uygulanan ekonomik is tikrar politikasının bir sonucu olarak, enflasyon hızının ciddi şekilde yavaşlama sı, madencilik sektörü dışındaki ekonomik faaliyet kollarında sağlıkh bir canlanmanın görülmesi ve ödemeler dengesinin ithalat sıkıntılanm izale edecek şekilde iyileşme göstermesi. 1982 vı h için alınan ana hedeflerin tek tek gerçekleştirilmiş ol duğunu göstermektedir.» 1982 yılında dünya ticaretinde bir yavaşlamanın mev cut olduğunu da belirten Baş bakan Bülend Ulusu, buna rağmen, Türkiye'nin bir yan dan ihracat yaptığı ülkelerin sayısını artırdığını, diğer taraftan da ihracat ürün lerim çeşitlendırerek. döviz kazancında artış sağladığını kaydetti Dışarıya gönderilen mal ve hizmetler listesınin, ekonomimızde yapısal bir değişıkliği gerçekleştirmekte olduğunu da belirten Başbakan Ulusu, «Dün montaj sanayii diye nitelenen bir çok tesisimizin bugün mamullerini yurt dışında satmaları gerçekten küçümsenemeyecek bir başarıdır.» Bu oluşum, gelişme yolunda olan bir ülke için üze rinde önemle durulması gereken bir sonuçtur. Tabiatıy la, amaç ekonomik iyileşmenin nimetlerinin toplumun tüm kesimieıine yansıtılmasıdır. Dolayısıyla asgari ücretin yüzde 62 oranında artırılması, devlet memurları ve işçilerin aylık gelirlerinde, enflasyon oranının altında kalmayan artışlar sağlan ması, vergi sistemînin daha rasyonel bir yapıya kavuşturulması, adil ve etkin bir verglleme ortamının yaratıl ması için gerekli tedbirlerin alınması bu amaca yönelik önlemler arasında mütalaa edilmelidir.» Başbakan Bülend Ulusu, Cumhuriyetin 60'ıncı yılını kutlayacağımız 1983 yılında, olumsuz bir gelişme olmadıgı takdirde genel seçimlenn de yapılacağını kaydederek, konuşmasını şoyle surdurdü: Organize sanayi bölgelerinin ve küçük sanayi sitele rinin geliştirilmesi, Itonut iRşaatının teşvik edilmesi ile hem ekonominin daha rasyo nel çalışmasi. hem de daha fazla istihdam imkânı yaratılması amaclanırken. kırsal kesimde de çifte ürün politikasının yaystmlaştırılması, nadasa bırakılan alanlann daraltılması ile gelir artırıcı önlemler almmaktadır. Şura sı bir gerçektir ki, 1983 vihna girerken. Türkiye 1982 yı hndan daha müreffeh, daha az sorıınlu bir ülkedir. Banker alacaklıları baskanı: Banker malları yok fiyatına Mafya'nın eline gecmemeli ANKARA, (Cumhuriyet Bü rosu) Banker alacakhlan Üst Komite Başkanı Emekli Kurmay Albay Necati Özdemir, bankerlik olayının bir yılını «Cumhuriyet»e anlattı. Özdemir, banker mallarma musallat olan mafya ba balarının bu işten uzak tutulmasını istedi. SORU 1982'nin başların da komiteler kuruldu. Çalışmaları hızlandı, sonra bu işi bıraktmız. YANIT Biliyorsunuz bu bankerlik olayı çok dedikodulu. Kimileri bizim banker lerle anlaşıp paralarımızı aldığımızı söylediler. Daha bir sürü dedikodu. Küsüp kırılmıştım. Sonra (bu bir hak mücadelesi) deyip, söylenen laflara bakmadım. Şimdi bunları söylevenler ortada yok. Hoş bu tür dedikodular hâlâ sürüyor. Şimdi hukumetin sözune güvendik, korkmaym devlet ödeyecek, işlemler bitsin dedik diye suçlanıyoruz. Ne derlerse de sinler bu işin sonuna kadar gorevdeyiz. SORU 1983 yıhnda bu sorun çözümlenir mi? YANIT Bu yılm ilk aylarmda mutlak olay sonuçlanmalı, acılar biraz olsun dindirılmeli. SORU Bankerlerin hiç sorumluluğu yok mu? YANIT Bankerler elbet te sorumludur ama bizlerin soyulması icin kapıvı açık bıraktılar. önce açık kapıyı bırakan. sonra açık kapıdan giren sorumludur. SORU Varıla" asarnavt (Arkası 9. Sayfada) Paristen MehroetAtTÂN o O zamanlar Banker Karamamesi'nin yazımma baslandı Bankerlere borcu olanların satışları ve iflasları yeniden gözden geçirilecek ANKARA, Cumhuriyet Bürogu) ödeme güçlüğü içinde olan bankerlerin tasfiye işlerini düzenleyen son banker kararnamesi halta sonu imzaya «mnuluyor. Kararname banJcerlere borcu olanların 14 ocak 1982'den önceki «tasarrufla nnı» geçersiz kılıyor. Bakanlar Kurulu'nun yasa gücünde banker kararnamesi çıkartma yetkisi 13 ocak'ta so na eriyor. Bu sürenin bittmin den önce son bir banker kararnamesl hazırlıkları yürütü ltiyor. 51 numaralı olarak çıkması beklenen kararname Ma11ye Bakanlığı'nın önerıst de, arayp menkul kıymetler tan aim fonunun îşleyışı hakkında başka bir kararname girince 53 numaralı olarak hazırlanacak. Başbakanlık Bankerlik Ko ordinasyon Komıtesı yetkilile ri ve hukukculardan oluşan bir heyet kararname metnini yazmaya başladı. Bu arada tasfiye kuruUanndan gelecek başka önerilerin de inceleneceği bildiriliyor. Sağlanan bil gilere gbre haîta sonuna kadar yazımı tamamlanması bek lenen kararnama hafta başı imzaya sunulacak. Son kararnamenin tasfiyelerinin daha hız lı yürümesi içın önlemler getirileceği öğrenildi. Bu arada son kararnameıun amacının bankerlere borcu olanlardan «tahsîlatı kolaylaştırıcı» düzsnlemeler oluşturduğu belirlendi. Başkanlıktaki hazırlık çalışmalannda kararname kapsamına alınması ke sinleşen ilkeler şöyle sıralanı yOr. % Bankerlere borcu olanların 14 ocak 1982 tarıhinden ön ce yaptıkları tum «tasarrufla» gsçersiz sayılacak. Bu durum da olan kişılerin anılan tarih ten önceki satışları, ıflaslan yeniden gözden geçirilecek. Yetkililer kararname kapsamrna bu yolda bir hüküm ko nulmasmın bankere borcu olanların mal kaçırmalarını ön lemek amacıyla yapüdığını bıldirdiler. % Bankerlerin ortak olduk (Arkası 9. Sayfada) zamanlar, şehrın temızlıği at arabalan ile yapıI lırdı. Yangına ıse atlı itfaıyeciler veya tulumbacılar koşar giderdL Daha faytonlar ortalardan tümden kaybolmamıştı. Hatta bazılarının kadm sürücüleri vardı. Ulaşımm esaslı bir aracı da tramvaylardı. Postacılar da bu ulaşım araçlarıyla görevlerinı yapmak için didinir dururlardı. Ama hep geçim dertleri vardı. Nitekim 4 haziran 1899 tarihinde grev yaprmşlardı. yani o zamanlar da grev vardı. Tramvayla, faytonîa dolaşırken sağda, solda şipşak fotoğratçılara raslamrdı. Büyük meydan kenarlannda duran bir çıçek fotağrafçıların aksme bazı meslek erbabı ise sokak sokak dolaşıp dururdu Sütçuler keçı ve eşeklerle kapı kapı dolanıp, keçı veya eşek sütu satarlardı. Gene, enginarları enginarcılar, sanmsakları sarımsakçılar sokak sokak dolaşarak satarlardı. Içme suyu tenekeyle dolaşan suculardan alınırdı Sucuların yanında, şerbetçilere de raslamrdî. Muşambacılar, zerzavatçılar, boş fıçı satan fıçıcılar, ona buna sehpa satmaya kalkan sehpacılar... Haller bolgesı ıse, başka bir alemdi. Koşebaşlarında kâse ile satılan çorbalar, bunları satan çoroacılar. Hal çahşanlan sabahın erken saatlerinde bu çoroalarla açhklarını bastırır, ıse koyulurlardı. O zaman bu £akır ışı çorbanın, daha sonra «soğan çorbası» dıve «tııristik» bir hale geleceği akla hayale gelmezdı Çocuklar ise kestanecılerın ve dondurmacılp.nn peşindeydiler. Hoş, sokak sokak arabayla dolaşan dondurmacılar gibi şerbetçileri de pek rahat hırakmazlardı ya. Her evin ihtıyacı olan süpürge supurgecılerden aluıırdı. Ayakkabılar ıse, ayakkabı boyacılarına boyatıiırdi. Ayakkabı bağını da bunlar satardı İki çıft üç para mıydı neydi? Yatakları hallaçlar atardı. Puf puf olmuş yataklarda yatmak evlerde bayram sevincı doğururdu. Hayvanlar gene önemlıydı. Kuş vo köpek revaçtaydı. Kuş satıcıları iyı kazanırdı. Kopek kırpıcıları da randevuyia ış yaparlardL Gazete ve dergı'er bugunkU gıbı belırlı noktalarda satılmazdı. Şeytan arabssı g]'oı çocuklar tarafmdan gezıler°k satılırdı. Sandukah kıtap^ılar ıse şımdıki Ribı sadeoe SPjne nehrı kıyısında değildi. (Arkası 9. Sayfada) Dısalım yasak ama Avrupa korna satılıyor % Otomobil montajı yapan fabrikalann kalite kontroldan döııen parçaları piyasaya sürülüyor. Q Supap iğnesinin dışalımını yapan yok ama bunca aracın lastikîeri de supapsız kalamaz. .2Doğal olarak da Avru pa ile yerlı parça arasın da fıyat farkı var.. Anca1 durust olmayan yedel parça satıcıları, yerlisin de Avrupa diye müşteri ye satabıliyor. Durust ola nı ise, Avrupa'yı Avrupa, yerliyi de yerli diye satıyor ve ona göre fiyat veriyor. Yedek parça pıyasasının içinde bulunanlar bile bu farkh fiyat uygulamasma akü sır erdiremiyorlar. Ancak, kendilerin ce yorumlarda bulunabiü yorlar. Çünkü onlar da bir yerde parçalan toptan cıdan aldıklan fiyatın üze rme bir miktar kâr koyarak satıyorlar. Kendılerince yorum ya pıyorlar dedik: Ancak, ba zı konulan da somut ola rak anlatabiliyorlar bu arada Stern dergisi /azarı Türkiye'ye geldi ISTANBUL, (THA) Istanbul Gazetecıler Cemiyeti'nin Almanya'dakı Turkler hakkında hazırladığı roportaja teşekkür etmek amacıyla Türkiye'ye çağırdığı Stern dergısı yazarlarmdan Gerhard Kromschroder, dün akşam Istanbul'a geldi. Kromschroder. Yeşilköy havalimanmda dün kalabalık bir gazeteci toplulugu tarafmdan karşılandiKendısine röportajı hakkmda soru yonelten gazetecilere, bu işm hiç de zor bir şey olmadığım söyleyen Alman gazeteci, «îki miiyon tirajlı yaygın bir gazetede çahşıyorum. Anıacını insanlann birbirlerini daha iyi anlamalarına katki da bulunmak» dedı. O Yasaklar var ama Türkiye'de uretılen mal ları koruyabilmek için Yerli Üretimi Koruma Yasası çıkartılmış.. Bu yasa ya gore Turkıye'de üretilen bir malın dışahmı kesınlikle yasak. Yedek par ça konusunda yasaklanan larin başmda otomobillerin lastik aksamı tmakas lastiği, amortisor lastiği), keçe, oto lastiği, ampul, balata, yerli otomobillerin farları geliyor. Bir de bu «Yasak»lann içinde «Amortisor» var. Otomobil «Korna»sı var.. Yasak var ama, piyasa da yabancı markah amor tisör de var, korna da var.. Hepsini de piyasadan bulmak kolay.. Yedek parçacılar korna konusunda şunu anlatıyorlar: îthali yasak olan korna piyasada bol miktarda var.. Seima markah Fransız ç\kışlı korna toptan 2200, perakende 2700 Hradan rahatlıkla satılabiliyor. Türkiye'de yeni yeni 250 milyon liralık tablo gerçekten BottieellVnin mi? Ögrenci kredileri bugün ödenmeye baslanıyor ANKARA, (ANKA) Kısa a dı Yurtkur olan Yüksek Oğrenim Kredi ve Yurtlar Kuru mu'ndan kredı almak üzere başvuruda bulunan ve kredi almaya hak kazanan oğrencılere kredılerinüı ödenmesina bugün başlanacak. 1983 yılında başvuruda bulu nan 48 bm 701 oğrencıden kre di almaya hak kazanan 46 bin 148 öğrencının kredı çekleri ve isım listeleri öğrencilerin oku dukları okullara en yakın Zıraat Bankası Şubelerıne gönderıldı. Oğrencıler kredı alma ya hak kazanıp, kazanamadıkla nnı bankalardan oğrenebıleeek ler. Kredi almaya hak kazanan oğrencilerın isim listeleri nın bir örneği de okullara gon derıhyor. Halen kredı almakta olan ve krvdı artışmdan yararlanmak uzere bas\nıruda bulunan oğrencılere de ek senetlerin gondenlmesıne baslandı. Bu durumdaki oğrenciler fark çeıt lerını, ek senetlerin duzenlene rek Yurtkur'a ulaşmasından sonra alabüecekler. • Izmtr körfezini kirlilikten kurtaracak büyük kanal projesi ihaie ediliyor Kültür Servlsi Botticelli' lery, Vaşington'daki National özel koleksıyonlarda da Bottinin «Giovannl di Pierfrancesco' Gallery, Pitti Sarayı, Metropo cflli'nin resimlerine rastlanımm Portresi» adlı tablosu ge htan Muzesi, Berlin'deki Staat yor. Milyarder Barbara Huttorı çenlerde, Londra'nın ünlü Ch liche izliyor. Louvre Muzes.n Roma'dakı Pallavıcinı ve Rosristie's îiTması salonlannda y a i ue de dokuz Botticelli var ama pıghosi ailelerı bu koleksıyon laşık 250 milyon Türk Lirasma yarısının durumu tartışmab. cuların en unJülerinden. alıcı buldu. Ancak, yeni sahı binin adı açıklanmadığı gibi, tablonun Botticelli tarafmdan yapılıp yapılmadığı da hâlâ tar tışılıyor. 1445 yüında Floransa'da do ğan ve 1510 yılında aynı kentte ölen Botticelli o dönemde ken ti yoneten Laurent Medicis'in gözüne girmiş onun Volterra yakmlsrındaki villasmm deko ratörü olmuştu. Bu ünlü aıle nin bütun bireyleri ona modellik ettıler. Botticelli ölümünden bir süre sonra unutuldu. öyle ki, 18. yüzyıl sonlarında admı bilen resim merakhlanmn sayısı pek azdı. Aıı cak yuzyılımızın başlannda geT çek yerini buldu. Yme Medicis Aılesinden olan Giovanni di Piefrancesco'nun portresi, gerek bugün tartış malara yol açan durumu vo İZMtB, (Cumhuriyet Ege Bü gerekse oyküsüyle çok ılginç. rosu) Imar ve İskan Baka Tablo 18. yüzyılda, uzun süre nı Ahmet Samsunlu, Izmir Kor Toscana'da yaşayan ilk Newfezı'nin kırlilikten kurtarılması borough Lordu tarafmdan Innı amaçlayan çalışmalardan en gıltere'yR getırildı. 1938 ya da cıiemhsını meydana getiren 39 yılında, Londra'daki bir ga «Büyük Kanal Projesi» ıhalesı leri sahibı, tabloyu Lordun to nın önumuzdeki günlerde ger runlarından birinın evindeki çekleştırıleceğmi soyledı. uşak daıresinin duvarlarına atncelemelerde bulunmak iıze sılmış buldu. 80 Ingilız hrasıre Izmır'e gelen Samsunlu, bü na a'ır, almaz Christıe's aracıyük kanal projesinin 5,5 milyar hğıyla 10.000 İngılize sattırdı liraya malolacağmı söyledi. ve 1000 Ingilız lirası komısVali, Hüseym Oğütcen, Bele yon aldı. Ardmdan tablo t? dlye Başkanı Cahıt Günay'ı ma 20.000 îngilize Sir Thomas Mar ktmında zıyaret, eden Sam ton adlı ünlü bir koleksiyoncu sunlu gazetecılere yapUğı açık ya geçti. Eesmin bir önejınli lamada büyuk şehırlenn sorun özelliği de, çok iyi korunmuş larını çözmek için butçeye özel olması. Ancak, 1440 yılında ya ödenek 'konduğunu bildirdi. pılan bıı resmin Botticellı'je Bakan büyuk şehirlerin su ve değil de adı pek bılinmeyen öğ kanalizasyon gibi sorunlarmın rencilerinden Botticini*ye ait ol Istanbul'daki uygulama benzeri duğu uzmanlarca belirtiliyor. Dünyada en çok BotüceUi'ye TART1ŞMALI TABLO Giovanni di Pierfrancesco'nun bir çerçeve içinde çözUmlenme sahip olan Floransa Müzesı. portresi yahlaşıh 250 milyona alıcı buldu ama, Botticelli ta sinin planlandığım sözlerine ek Onu Londra'daki National Gal rafmdan yapılıp yapılmadığı hulâ tartışıhyor... ledi. oollaşmaya başlayan bir nıarka» otomobıle aıt amortisörun dışahmı serbest. Dışalımcısı bu markanın amortısorlerını dış alım yoluyla getirtirken, orneğin bın takım bu mar kadan getirtiyorsa aynı sandığın içinde üç bin ta kım da başka markanın amortisörunü koydurup, Türkiye'ye sokabiliyor. Yedek parça pıyasası çok karmaşık bir piyasa... Dışalım yoluyla gelen par çanın konşimentosunda nereden ne marka, hangi numarayla getirtildiği yaz masına karşın, dışahmı yasak mallann Türkiye'ye nasıl girdiği yolunda bir yorumda bulunmak istemiyoruz. Ancak. yine ilginç bazı saptamalar var: Türkiye'deki yedek parça piyasası Sırkecı. Taksim, Izmir ve Bursa'da yoğunlaşıyor. Buralarda toptan satışlar yapılıyor.. Doğal olarak ilginç şeyler de oluyor.. Yerli otomobil üreten fabrikalara yan sanayi ta rafmdan bazı parçalar uretiliyor demiştik. Işte bu konuda da bazı ilginç işlemler oluyor: Yedek parçacılann ifadelerine göre otomobil fab rikaları piyasada yan sa nayice üretilen bazı parçalan montajda kullanıyor. Ancak piyasada kurulamayan kalite kontrol mekanizması, otomobil montaj fabrikalarmda cid dı bir şekilde yürütülüyor. îşte bu kalite kontrolu sırasında yerli firmalarca üretilen bazı «parçalar» üreten kişilere montajda kullanılamayacağı, bozuk üretildikleri gerekçelerıyle iade ediliyor. larına gıdıyor. Montaıcı fabrıkalardan donen parçalarını bu pazarlarda sat maya çahşıyor. Bu arada, ilginç tekhflerle de karşılaşabılıyor Örnegin bir buyuk yedek parça satıcıM kendısine ^oyle bir tekhfte bulunabılıyor. Bu parçaları alırım Duşuk fıyatla alırım. Bir de Avrupa'sı gıbı kutu yaptıracaksın Üzerını ta mamiyle yabancı kelimelerle, Avrupa'sı gibi dona tacaksın. Ancak bu koşul la alırım.. Zaten kıt kanaat geçınen yan sanayîcinin eli mahkumdur. Hemen kutuları bastırır .parçaları ıçine yerleştirir ve toptan alıcısına verır. Sonra da o parça. yedek parçacıda karşınıza Avrupa olarak çıkabılir. Doğaldır ki. arabanızı 8 yıl kullandınız ve o par çadan bozulana kadar pek şikâyetçı olmadınız Ama Avrupa diye aldığınız o parça sizi kısa bir suro sonra yolda bırakır. Yine doğaldır ki siz. «Ya hu, 8 yıl kullandık, aynı parça bu kadar süre götürdü. Yenisini taktık bu kadar kısa gitti.» diye duşunur, fakat sorunuza ya nıt bulamazrınız. O Yerli mi, Avrupa mı? Yine bu yerlı Avrupa parça konusunda ilginç şeyler vai": Örneğin Taksim piyasasında parçacılık yapan bir yurttaşımızin Amerika'ya gıderek yedek parça getirdiği anlatılıyor yedek parça piyasasmda. Bunda ne var dıyeceksiniz? Anlatayım: Amerıka'da bazı arabaların yedek parça stok ambarları varmış. Bu ambar larda belirli sürelerle ye dek parça bekletılir daha sonra kiloyla, hurda niye tine satılırmış. Bu yedek parçacı yurttaşımız. bura dan bazı parçaları seçerek Türkiye'ye getirirmiş. A Getirdiği parçalar Ame rikan arabalarınm yedek parçaları ama. bu falanca arabaya uyar, şu filan ca arabaya uyar diye seçe rek Türkiye'ye getirir, sonra da falanca arabanın, filanca arabanın par çası diye, satarmış. Perakende yedek parça satıcıları bu şekilde getiri len mallar için «Çöplükten toplanmıs mallar» ya kıştırmasını kullanıyorlar. Yine Amerikan mah par çalardan bazılarının variller içinden ahnarak, Amerikan mah kutuların içine doldurularak Türkiye'de «Orijinal» diye satıl dığı belirtiliyor. «Çöplükten» toplanmış mallar A Supap iğnesi £ Zararın neresi?.. Ekonomide darbcAaz içınde olan yan sanayicı ne yapsm?.. Zararın neresınden donülse ^ârdır du şuncesiyle harekete geçıyor. Sırkeci, Taksim, Izmir ya da Bursa piyasa Konuyu biraz derinleştirince çok ilginç örnekler de bulunuyor. Örneğin supap iğnesi bunlardan bir tanesi.. Supap iğnesinin dışahmı, Türkiye'de uretılmedi ğı ıçın serbest Ancak ye (Arkası 9. Sayfada) Fen liseleriyle ilkokul sonu parasız yatılı okullara giriş îçin başvurular başladı îstaııbııl Haber Ser\isi Ankara, Istanbul, Atatürk ve îzmır Fen liselerivle. ilkokul sonu devlet parasız vatıh okullarının gınş smavlan için başvurular dün başladı. Bu okullara p.ırmek ıstevenlenn başvuru sıtresı 14 ocak cuma <mnü çahşma saati bıtimmde sona erıvor. Anadolu Liseleri ile özel Türk ve yabancı okullara gıns smavlan içm 10 ocak tarıhinde başlavacak başvurular ise, 21 ocakta sona erecek. Ortaokul Sonu Devlet Parasız yatılı okullanna siriş smavlan için başvurularm da 1831 ocak tarihinde yapılabilece» bUdirildl. ŞANJMAN GRUP DİŞLİSÎ Birisi Avrupa. digeri yerli... Dikkptli bir çift göz, jerli ile Avrupa'yı ayırabiliyor. AncaU acemi bir alıcı bu ayrıcalığı farkedeınez bile.. İkisinin de kutusu mavi zemlnli. Hızia giden hir otonıobi!.. tlzerinde «Pord» ıuarkası ve «Service Parts» yazısı... Aralarındaki fark ise madenin kanşımında ve dökümünde. Soldakl yerli... Üzeri çapaklı.. Sağdaki ise «orijinal».. Üzerinde tek çapak görmek olası degil..