Katalog

13 OCAK 1983 DIŞ HABERLER Cumhuriyet 3 MOSKOVA (a.a.) Resmi kaynaklar Eovyetler Birliğı Devlet BaşkanJanndan Nikolai Podgorny'nin Moskova'da, dun yaşamını yitirâiğini duyurdu. Podgorni 79 yaşındaydı. 19651977 dönenıinde Sovyefc]er Birliği Yüksek Sovyet Prezidyum Başkam olarak görev yapan Podgorny, 1977 yılımn 25 mayıs günü parti Politbüro iiyeliğinden çıkartılmı.ş ve aynı yılın haziran aymda kendisinden boşalan Devlet Başkanlığı görevine Brejnev getirilmişti. Nikolai Podgorni, Alexi Ko sigin ve Leonid Brejnev, eski Sovyet lideri Nikita Kruçev'in 1964 yılında görevden alınmasında başrolü oynarmşlardı. 1903'te doğan Podgorni 15 yaşında iken bir fabrikada çalışmaya başladı ve küçük yaşta ol masına rağmen, 1917 ekim devrimine katıldı. 20 yaşmda ise doğduğıı köyde Komünist Parti Örgütü'nün başına geçti. OIdukça hırslı ve çalı^kan olarak tanınan Podgornyi işçi kesimine yüksek eğitim vermek için özel kurslarda djrsler verdi ve daha sonra Kiev Teknoloji Ens ti'üsünde Gıda Endüstrisi mühendisi olarak mezun oldu. 1930 yılında SSCB Komünist Partisine üye secilen Podgoryn çalışkanhğı sayesinde hızla yükseldi. Podgorni, sıyasal yükselişini Kruçev'e borçluydu. Ancak, Kru çev'in sonuna yaklastığırj anlayınca, Kurnaz davranarak muhalefete katılmıştı. Öta yandan Sovyetler Birliği nin Biyelorusya Cumhuriyet i Başbakanı ve Komünist Partisi Başkam Tikhon Kisselev'in de 65 yaşır.da öldiiğü bildirildi. Sovyet resmı haber ajansı Tass, uzun bir hastalıktan son ra yaşammı yitiren Kisselev'ir. 198(1 yılında işba.şındaki Komünist. Partisi Merkez Komitesi Politbüro yedck üye.liftine seçıldiğim ve ayn> yıl Biyelomsya Parti Başkanhgma atandiğını duyurdu. Kısselev ayii zamanda Yüksek Prezidyum üyesi idi. SSCB'nin eski Devlet Baskanı Nikofai Podgorni öldü "Sovyetler, SS201erin bir bölümünü imha edebilir,, Moskova'yı ziyaret eden 13 kişilik Amerikalı Kongre heyetine göre, Avrupa'ya «Pershing 2» ve «Cruise» füzelerinin yerleştirilmesinden vazgeçilmesi karşılığında, Sovyetler geri çekecekleri SS 20'lerin bir bölümünü imha etmeye hazır olduklannı belirttiler. MOSKOVA, (AP) Moskova'yı ziyaret eden bir Amerikan Kongre üyesi, SovyetJtr Birliği'nin Batı Avrupa'dnıı çekeceği SS 20 orta menzillı nükleer füzelerin bır bcıümünü imha etmeyi dü^ündüğünü bildirdi. Sovyetler ilk kez böyle bir açık lama yapıyor. Ülkeyi ziyaret etmekte olan Amerikah Kongre üyeleri süahsızlanma görüşmelerine katılan üst düzeydeki Sovyet yöneticileri Viktor P. Karpov ve Yuli A. Vitsinsky ıte bu konuyu görüştüler. 13 kişilik Kongre heyetinin cliğer üyelerince de doğ rulanan bilgilere göre. ABD Batı Avrupa'ya orta menzil li Pershing 2 ve Cruise füze!er:nı yerleştirmekten vaz geceibe Sovyetler Avrupa'üaki füze sayısım eşitlemek aroüuyla geri çekeceği SS 20 ierın bir bölümünü imha edecek. Sovyet lideri Yuri Andropo»' 2* aralıkta NATO ülkelorİD.8 yaptığı bir öneride, Avrupa'daki füze sayısını Fran&a ile Ingiltere'nin düze yine indirmeyi (162) önermiş buna karşılık «Cruise* ve «Porshing2»'lerin yaşlı kıtaya yerleştirilmesinden vaz geç'imesini istemişti. ABD ile Avrupa ise öneriyi «yetersiz» bulmuşiar ve vaşh kıtadan tüm füzelerin ka'dınlmasmı öngören «sıfırçözüm» formülünde ısrar etmişlerdi. Sovyetlerin elinde halen 333 SS20 füzesi var ve bu fu7elerin yaklaşık 220'si Batı Avrupa'daki hedefleri vurabilecek yerlerde. l'ıavda, ABD Başkam Ronald Reagan'ın Sovyetler'le ilişkileri konusunda geçen cumartesi yaptığı radyo konuşînasrndaki sözlerini «man tıkü» olarak niteledi. Sovyet !er Birliği Komünist Parti organı, Reagan'ın Sovyetler' le üaiıa iyi ilişkiler kurulma sını istediğini belirtirken, iki ülke arasmdaki gerginlikten SSCD'yi suçlamasınin üzünfii veıici olduğunu yazdı. Pravda Reagan'ın Sovyetler B;;i;ği'yle görüşmeleri başlatmaya hazır olduğunu açık'adjğını hatırlatarak, «Epor bu gerçekse bize ABD Başkanı'nm açıklanıasmı onaylamak düşer» şeklinde yazch. Beyaz Saray: "Sovyetler, Kübaya cok sayjda "Mig,, ucajı verdi O ABD, SSCB'nin Küba'ya SAM füzeleıi yerleştirdiğini ileri sürdü. Dıs. Haberler Servisi ABD ile Sovyetler Birliği arasmda son günlerde yeni bir tartışmanın başladığı gözleniyor. Reagan yönetimi bu hafta başında Küba sorununu yine gündeme ge tirdi. Beyaz Saray hafta başında yaptığı acıklamada Sovyetler'in Küba'ya «SAM3» füzeleri verdigini belirtti. Ancak kısa menzilli savunma silahları olan SAM3 füzelerinin AED'yi vurma olanağı yok. Ne var ki. Was hington bu açıklamasmdan bir gün sonra bu kez Sovyetler'in gectiğimiz yıl Küba'ya 50 tane «Mişr» uçağı verdieini üne sürdü. BBC radyosunun haberine göre, Beyaz Saray Küba'ya verilen silahların bu ülkenin savunma gereksinlrninden fazla olduğunu ileri sürdü. Sovyetler Birliği henüz bu suçlamaları yamtlamadı. An cak siyasal gözlemcilere göre Washington suçlamalarını sürdürerek olayı tıvman dırdığı takdirde iki süper güe arasmda yeni bir gerginlik doğabilecek. DUNYADA DUGUN Ali SİRMEN Önemli Bir Secim 1933 yılı. kokü ünceki yıllara dayanan bir sürü .onınhı birlikte gelip çatti. Tüm dünyayı etkisi nltında tutan ekononıik bunalımm yanısıra Doğu I..atı ilişkilerindeki gerginlik. Avrupa füzeleri tartışnıası bütün sıcaklifjıyla sürüyor. Brejnev'in ölümünden sonra Sovyetler Birliği'nin bir numai'ıilısı oltın Andropov'un birbirini izleyen önerilei'i Şalıinlerin politikasmı güden Ronald Reagan'ın dalıi hemen geri cevii'emeyeceöi noktalan içermekte. Tüm bu sorunların gündemin ön sıralarında yer aldıkları bir dönemde, dikkatler F. Almanva'da 6 martta yapılacak seçimlere çevrilmiş bulıınuyor. Bilindiği gibi, geçen yıl Hür Demokratlar'ın (I.''DP) Sosyal Demokratlar ile koalisyonu bozarak, Hıvistiyan Demokratlar ile yeni bir ortakhğa girmeleri F. Almanya'da iktidarı değiştirmiş, sözü edilen gelişmeden de en çok Reazan yönetimi hoşınıt olmuştu. F. Almanya'nın yeni Şansölyesi Helnıut Kohl' ıın parlamentoda kendi hükümetine, kendi çoğunluğunun da katkısıyla güvensizlik oyu verdirmesi sonucunda erken seçim Bonn'un gündeminin birinci maddesi haline gelmişti. Doğrusu ya Kohl erken seçime yönelirken, Hıristiyan Demokratlar'ın kolay bir seçim utkusu kazanarak iktidar koltuguna uzun bir süre için yerleşeceğini düşünmekteydi. Gerçi. yeni ortaklığın oluşma biçimi Hür Demokratları F. Alman siyasal sahnesinden silecek derecede yıpratmış ve parçaIamıştı, ama bu Kohl'un sorunu değildi elbette ki. Büyük ekonomik bunalımm yarattığı ortamda uzun iktidar yılları sonunda yıpranmış görünen SPD (Sosyal Demokratlar) karşısında, CDUCSU kendini gelecek dönem için bir seçenek olarak görüyor, elde ettiği bilgi ve verilere göre seçmenin de böyle düşündüğünü sanıyordu. Gerçekten, kuruluşundan bu yana ekonomik mucizenin örnegi olarak gösterilen, ekonomisinin tstikrarı. sanayiinin başarılan, çok dilşük düzeyde tutulan enflasyon oranı sayesinde parasınm gücü ve yurttaşlarınm bunalım döneminde bile düşmeyen yaşam düzeyi ile tüm dünyanın gıpta ile baktığı F. Almanya da sonunda salgm hastahğın etkisinden kurtulamamış, son yılda işsiz sayısmın 2 milyona eriştiği bir ülke olmuştu. Bu sayınm yakında 2,5 hattâ 3 milyona çıkması da beklenmektedir. İşte SPD'nin yıpranmasma neden olan ortam buydu. Hıristiyan Demokratlar bu ortamdan yararlanarak bazılarma göre icinde Amerikan parmağı da olan bir manevrayla, Liberaller'in (Hür Demokratlar) yardımıyla birden iktidar koltuğuna tırmanıp bir erken seçimle durumlarını pekiştlrmeye çalışıyorlardı. Ne var kl, bu arada pek de beklenmeyen bir gelişme oldu ve 19 Aralık Hamburg yerel seçimlerinde, tüm öngörülen oranları aşan, umulmayan bir utktı kazandı, oyların % 51'îni toplayarak, salt çoğunluğu elde ediverdi. Hamburg seçimlerinde. Liberaller silinirken, Hıristiyan Demokratlar da geriliyorlardı. Helmut Kohl, Hamburg seçimlerlnden sonra, hesaplarını bir kez daha gözden geçirmek gereğini duydu ama iş işten geçmişti. Geçen hafta Cumhurbaşkam Carstens parlamentoyu feshetti ve 6 Mart seçimleri kaçınılmaz oldu. Gerçl, 5 parlamenter bu karar karşısında Anayasa Mahkemesine başvurdu, ama sonucun değişmesini beklemiyor kimse. F. Almanya'daki seçimlerin birden tüm dünyayı ilgilendirerek, gündemin en üst sıralarına tırmanmasmın nedeni, iki iktidar adayı partinin (Her iki kuruluş İçin de desteksiz iktidar sözkonusu değil) Doğu Batı ilişkileri konusundaki tutumlarımn farklılığıdır. Sosyalist blok ile iyi ilişkiler Içinde bulunmayı polltikasmın temellerinden biri haline getirmiş olan Sosyal Demokratlar, Batı Savunması gerekçelerlne kulaklarmı tıkamamakla birlikte, daha uzlaşıcı bir tutumu yeğlemekteler. Hıristiyan Demokratlar ise, Reagan politikasına, başka bir deyişle Amerikan Şahinlerine daha yatkın bir politika izlemekte, NATO ve Batı Güvenliği gerekçelerl karşısında tüm kaygıları geri plana itmeye hemen razı olmaktalar. Bu farklılık iki kuruluşun seçim propagandalarınm da ana noktalarından birini oluşturmaktadır. Tüm dünyayı ilgilendiren bu yaşamsal konudaki politika ayrılığı doğal olarak, F. Alman seçimlerini ister Doğu. fster Batı blokundan olsun tüm gözlemciler ve polittkacılar için son derecede önemli kılmaktadır. Eğer, SPD'nin yeni Başbakan adayı Hans Jochen Vogel Bonn'da iktidar koltuguna oturmayı başarırsa, Reagan NATO ve Avrupa icinde büyük ağırlığa sahip Bonn'un uyarılarına kulaklarmı tıkayarak, sertllk politikasını sürdürmekte güçlükle karsılaşacak. Yok eğer, Helmut Kohl, Strauss'lu bir iktidar oluşturmak olanağına kavuşursa o zaman Reagan sertlik politikasına Avrupa ve NATO icinde güçlü bir yandaş kazanmış olacak. Başka bir deyişle, Avrupa'da ve dünyada yumuşamanın geleceği bir ölçüde F. Alman seçmeninin tutumuna bağlı hale gelmiştir. Düğümün ne sekilde çözüleceğini iki aya kadar göreceğiz. Kral Hüseyîn: Reagan, Filistin soriîîiunu cözeceğine söz verdi Dı$ Haberler Servisl FKÖ lideri Yaser Arafat, Moskova'da Sovyet liderleri ile görüşürken, Reagan'ın Ortadoğu temsilcisi Philip Habib tsrail'e gitti. Ürdün Kralı Hüseyin, Başkan Reagan'ın Ortadoğu barışım en önemli konu olarak ele alacağını belirterek Filistin sorunıına çözüm bulunacagma ilişkin Reagan'dan yazılı taahhüt aldığını söyledi. Ürdün Resmi Haber Ajansı PETRA'ya göre Kral Hüseyin, ABD Başkam Reagan'ın baskanlık süresinin dolacağı 1984 martmdan önce bır barış sürecinin başlatılmasmı istediğini söyledi. Ajansa eöre Kral Hüseyin aynca şunları söyledi: «ABD Başkam Reagan'dan, Amerikan yönetiminin Filistin sorununa adil bir çözüm bulun ması yönünde kendi ağprlığını kullanacağına ilişkin vazılı anlaşma beİResi aldını. Reagan'ın bu konuyu silahsızlanma konusundan bile daha nnemll bir konu olarak ele almak îstediçi izlenimini edindim.» öte vandan Filistin kaynaklarmc» verilen haberleri dogrulavan İsrail Askeri Radyosu, Nablus kentındekı «El Necah» Üniversitesi'nde Ögrenci Konseyi üyelerinin tutuklandığını bildirdi. İsrail Askeri Radyosu, öğren cüerden birisinin Filistin Kurtuluş örgütü'ne (FKÖ) ait belgelerle yakalandıgmı. bir öğ rencinin evinde bulunan kitap lara da el kondugunu duyurdu. Bu arada. tsrai' is?fili alrmdaki Batı Şeria topraklarmda geçen cumartesi günü düzenlenen Pilistinli Şehitleri Anma Günü'nden bu yana îsrail as. kerlerinin tutıiklamaları yoğunlaştırdığı öğrenildi. Yunanistan, ABD askeri ucakiarının Girit'e inmesini protesto etti ATİMA, (a.a.) Yunanistan Dışışlen Bakanı Yannis Kapsis. gerekli ızni almadan Amerikan askeri ucnklannın Girit Adası'ndaki Suda Havaalanına înmesinT Amerikan Büvükelçisl Monteagle Stearns nezdinde şiddeflp Droîesto etti. Yunanistan Hava Kuvvetieri Komntam General : Nikos Kuris nazartesı arün< Amerikan BüviikeleiHSi'nden Amerikan F4 uraklarının Puda Havaalanı'na inis vanmalarıvla ilgil) bilai Istemişti Amerikan uçaklarımn benzin almak amanıvla Girit Adası'na indikleri öne sürülmüş. ancak Yunanistan vet.kilileri ise bunu valanlamıştı Yav.n'anan hilrtiride «Yunanlstan \meriUzv Silnhlı Kuvvptleri'nin Sııda Üssünde ek faallvettp hulunmasıııı kahul edenildi. GARANTI BANKASI TURKIYE Yapay kalpli Clark, birkac hafta icinde taburcu edilebilecek SAl/I LAKfc. CtTl. (a.a.) Salt Lake Citv Hastanesı doktorlan. ilk vaoay kalp ameliyatj seçiren Barnev Clark'ın, saSlik durumunun ivl oldugunu bu devam ettigi takdirde. 23 hafta ıçinde nastaneden taburcu edilebilereijini acıkladılar. 27 Aralık tar'hinden beri ilk defa düzenlenen basın toplantısında sr>? alan doktor Chase Peterson Rarney Clark'm sag lık lurumunun son haftalarda lst.ikrarlı olarak düzeldigini belirttl. Basın toplantısmda söz alan dok'or Lyle Joyce. Barney Clark'ın vapav ka!p ameliyatmdan sonra (jeoirdiSt spazfnm herhangi bir fahribata vol açmadıgmı sövledi. İ«* ASLÂ UNUTM AZ ^ Dünyadan Lady Diana, dünyanın en kötü giyinen kadını ilan edildi LOS ANlibJLES, (a.a.) Amenkan terzisi Blackwell'in ha zırladıgı list.ede Ladv Diana, dünvnnm en kötü eiylnen kadını olarak helirlendl. Blackvvell, evlenmeden önce Lady Diana'nın senc, dlnç ve taze bir tjörünüme sahip oldugunu, şimdi ise «modası eeçmiş» fföründüğünü açıkladı. Blackwell'in listesinde Prens Ali Han'ın kızı Prenses Yasemin Han ile R.ita Hayworth da bulunııyor. Blaokwell Rita Hay worth'u «Snnh bir çinseneve», Christina Ormsis'i «bahasının tankerine» Dustin Hoffman'J İSP «prkekten çok kadına» benzetiyor. Blackvvell hazırladıgı bir baş lta rist.firte. şarkıcı Lena Horne, Zsa Zsa Gabor ve Catherlie Deneuve en iyi s^vinen 10 kadm arasmda yer alıyor. Demoikratik Alman Cumhuriyeti Devlet Başkam Eric Honecker'o aralık ayında başarısız bir .suikast girişimi yapıldığını haber veren «Stern» dergisinin muhabiri Doğu Almanya'dan kovuldu. Stem muhabiri, 31 Aralıkta Eric Honecker'in otomobiline yaldaşan bir kişinin Dogu Alman Hderine ateş açtığım ancak, îsabet ettiremeyince, kendi kendini vurduğunu bildirmişti. Dogu Alman hükümeti ise bu iddiayı yalanlamıştı. «Stern» muhabiri D. Almanya'dan kovuldu 0 Malaysiya'da deniz kazası: 100 ölii Malaysiya'da şiddetli muson yüzünden alabora olan bir teknede yer alan 200 kişiden en az 100'ünün boğulduğu. 89 unun da kaybolduğu öğrenildi. Varşova Paktı'na üye ülkelerin Savunma Baltanian toplantısı Prag'da başladı. Doğu Bloku bakanlannm, NATO'nun yıl sonunda Batı Avrupa'ya Cruise ve Pershing füzeleri yerleştirmemeleri için alınacak önlemleri görüştükleri belirtildi. İran, Birleşik Arap Emirlikleri ile 1979 İslam Devrimi sonucu bozulan diplomatik ilişkilerini büyükolçilik düzoyinrie yeniden kuruyor. Bilindiği gibi devrimden bu yana İran, Birleşik Arap Emirlikleri'nde işgüder bulundıırmaktaydı. İtalyan Savcı ve Yargıçlar Yüksek Konseyi. Mafya ile işbirliği yaptığı gerekçesiyle, Yüksek Temyiz Mahkemesi Sav cısı Romolo Pietroni'yi görevden aldı. Konsey. 63 yaşındaki savcıyı, 1971 yılında örgütlenmiş suçlarla ilgili bir davayı kovuştururken Mafya'yı kollamak ve gizli belgeleri Maf5ra' ya iletmekle suçladı. <(| Varşova Paktı toplantısı 0 Yeniden ilişki kuruyorlar 0 Mafya ile ilişkili savcı