Katalog

Cumhurıyet 8 DOÇ. DEVBtM ULUCAN öncelikle Anayasa taslagının genel bir değerlendi»ilmesinin yapüması gerekivor. îki temel düşünce var. Bireyci ve merkeziyetçı niteligi. Gerçl tum anayasalarda birey ön plana almır. Ancak taslağın bireyci niteliği difer anayasaJardan çok farklı. Once bireyi yükseltiyor gibi görünüyor. Bireyi yüceltiyor ama ona güvenmiyor. vesayct altma ahyor. Merkeziyetcl sisteme geçiyor. Bu yapılan is 19 yüzyılda Valtnı1'. Biçimse! bi reycilikten hareket çagda$ anavasalarda terkedilmis bir göruş. Bireyin temel hak ve ftzgürluklerinden vararlanabilmesi için gelişmesi perek. Birev topluluklar olusturmak dunımunda. Baskı emıplan gelişryor. Benser dn nrmda olanlar. siyasl. ekonomik. mesleki alanda kamuoyu oluştunîyorlar. Kendi sınıf ve tabakalan lcinde. birîikte hareket ediyorlar. Merkezi sistem ve bi'pvci sistem terkedilîyor. Ctkdas anavasalarda v5r>e ohışrurolmuş. Anayasa taslagı bu anlamda tamamen geriye dönuş. Kişinin kendl kaderinl tayin yolu kapanmı? merkezi kararlara baglenmıs. Kişi zorunlu apolitlze olebiîir. Kisi kendl kaderini tayinden vazgecerken. \'V»nin kaderi ile ilşilenırekton de vs?<?ecebi!ir 6 EYLÜL 1982 let anlayışının iş yaşamına, endüstri iiişkilerine doğnıdan yansımasıdır. § S = =E H = KATILANLAR: Doç. Murat DEMİRCİOĞLU (İTU İş Hukuku Kürsüsü) Doç. Devrim ULUCAN (Bursa Uludağ Üniversitesi) Yöneten: Şükran KETENCİ ANAYASA TASARISI ICIN ACIK OTURUM ürkiye'nln gündeminde Anayasa var. Danışma Meclislnde, kamuoyunda Anayasa taslagı tartışüıyor. Maddeler üzerinde çok şey söylenmesi, asıl önemllsl söylenenlerin gözardı edilmeylp değerlendlrilmesl gereklyor.. Anayasanm işçiişveren llişkilerinl düzenleyen bölümü üzerinde. taslagın tek tek maddelert üzerinde değil de. ilkeleri. mantığı üzerlnde yakm tarihlerde bu alanda doçentllk t«zi hazırlamış iki öğretim üyemizie bir söyleşi yapmak tstedlk. tkl is hukukçumuz, îstanbul Teknlk Onlversitesinden Doç. Devrim Ulucan ile, Bursa Uludaf Üniversltesinden Doç. Mnrat Demlrciogln. çağdaş demokrasl öraeklerinin ışığında. Anayasa taslağının llglli bölömündeki ilkelerin genel bir değerlendinneslni yaptüar.. T "Lokavt Anayasa'ya bu sekilde girerse dünyada ilk örnek olacak,, bir tepkj Anayasası roodeli getinniştir. Batı burjuvazisi, işci sınıfının bilinçlenme si karşısmda, ekonomik sosyal haklan ödün olarak vermiş ve bu kavramlar Ana yasalara girmistir. 1961 Ana yasasına sosyal devlet kavramı böylece alınmıştır. Ancak kimi kesimlerce. sosyal devlet. sosyalist devlet olarak yorumlannıış. sosyaHst devlet korkusu fle bir teoW Anayasası dogmusrıır. 1961 ^navasası flp ?elen "sos yal haklann bfitunflnp bir tepki pörulüyorki. haktara hpr anlamda tnödahaleler oluyor. ULUCAN Tepki oldu&u suradan görülüyor. '1961 Anayasasmda isçi keslmi e konomik acıdan zayıf kabul edilmis. Biçimsel eşitlige dftnüsrürmek için bazı temel haklar. örnegin toplu sözleşme yapma. jrrev haklan. sadece TBVIÎ olan calişaila ra tanmmış Bu haklar. klasik haklardan farkb olarak herkese de*il. toDİumun za vıf kesimlerine özel tanın^n haklardır. Batı anayasa rhî7enlemelerinde. öre çıksn bu nitelik. zayıf olana ayncalıklı haklar tanuna, sosval denge amanna yöneüktir. îşveren lehina bozuk olsn denge. işçilere toplu söz l^sme. grev haklan verilerek. düzeltilmeve çalısılrmştır, nacak. Ya da Isverenin insafına bırakılacak. ULUCAN 1961'de klasık parlamenter düşünceden farklı olarak. bir sosyal hak lar kataloğu vardı. Haklar açıkça düzenlenmişti. Böylece devlet kanşması olmaksızın işçi ve işveren karşılıklı. belli bir güç dengesi icinde hak ve çikarlannı koruyabiliyorlar. Devlet sadece bireysel düzeyde hak ve özgürlüklerin kulîanılmasm lar yapmak olanaklıdır. îyiniyet Uişkisinin sınırlan ve belli biçimleri var mıdır? Yine bir Ukenin doğru kullanılması herşeyden önce dogmatik ve kavram«al açıkhkla olasıdır. Böylo bir tammın boyutlannı çizmek olası mıdır? Böyle olun ca da iyi niyet llkesi, kuflanımda spekülasyona neden olacak, çahşma barıçı clddl sekilde aksayacaktır. TopInm zaran ve mllH serverl kolayca uygulanabllecektir. Siyasl grevi, dayaruşma grevinl düşünme dahi snc haline getirllmiştir. Oysa bu yasaklar zaten 275 sayıh yasa düzenlemesinde vardı. Anayasaya almmasma neden gerek dnyulmnştnr? Kücük is yerîerinde grev yasağı 6nemU sonuçlar gerlrecektlr. Batı bnrfavazisi. H çl suıırmm bilinçlenmesl karsısmda. slyasal iktidannı korumak İçin, toplmnsal esitsizliklere karsilık. sosyal haklan ödün olarak düstlnmüsrür. Ancak Î3i>de burfu va hâla Isçlyi 8cO. sendikayı ucube. topla sCzlesmevl deccal. grevl zebanl gördıV ^unden. bunlardan knrtn'mak Idn Isletmelerinl 5 Hslden az a indirereVrlr. Gellsmesl ozîenen Tflrk ekonomisine olnmsaz katkı yapacaktır. Nlhayet madde 149'da gre vîn 60 gfln devamı hallnde. tar?nardan birfnln basvnrtısu i'e grev sona erdirilmek tedir Bn ankca zorunlu tah Irmdir. ErtPİeme ve yasaklarla rrev bitiyor. Uytışmazlık TîTK'na bırakıliyor. ULUCAN Zaten erteleme. sonunda uyuşnjazlıgın cözümünü YHK'va btrakmt> erovl anHmc.z lnlıyor. DEMÎBCÎOĞLU Sonuç olarak bu Anayasa tasla&ı fle devletin vansızlıgi bozulmuş. sendiVa. tooiu s«7İesmt. şrev hak de6il. bnnlara mödphale hak olarak getlrilmlşrlr. % Devlet is yasanıını düzenliyor Bu anlayışa uygun olarak göruşume eöre 1^82 taslagı toplu iş sözlesmesi özerkligini, düzenini türnü ile ortadan kaldırmakta. bunun yerine sonucta YHK'nun ara cıhgı ile adı toplu H sözleşrnesi olmasına rağmen 1 devİPte kararnamelerlp ko lektif düzeyde is vasamın; düzenleme olana gi vermekte dir. Oysa kollektif düzeyde is yasamınm düzeıv lenrcesi. bütün Batı ulkelerinde. işçi işveren taraflara bırakılmıstir Sonucta isciler bakımmdan is ilişkilerinin düzenlenmesinde iW yo! kalmaktadır Bireysel du 7enlpmeler. devletin vnsa vo lu ile vnntıgı düzeniemeler. ya da YHK ile dolavîı dü7en?emesi Yani sonucta Hci cıkarlanm toplura sa'njnamavaca&i icin birev olarak devlet VP isverenin insafma terk edilmis olmaktadir. Bu da enayasanın merkeziyetçi niteliğtni vansıtmaktadır. DF\ÎÎRCÎOĞLU Demok rasiierde is ayusnaazlıgma devletin müdahalesi ancak sosval dpvlerîn 8?» icinde olm^ktadır. Bir de lokavtın Anayasa Mustafa EKMEKÇİ Karanlıkta Göz Kırpmak., Demircioçlu: Batı burjuvazisi. işçi sınıfının büİTiçlenmesi karsısında. ekonomik. sosyal haklan ödün olarak vermis ve bu kavramlar Anayasalara gîrmi«:tir. 1961 Anı^yasasına boylece giren sosval devlet kavramı kimi kesimlerce sosyalist devlet olarak yorumlanmış. sosyalist devlet korkmn ile bir tepki Anayasası doçmuştnr. da Vonıvuru sörev yapıyor. DEMÎRCÎOĞLU 1961 Anayasasında devletln yalnızca sosyal kurullarda lleisi ve sorumluluğu var. Ancak bn knrullann oluşumun da devlerln yetldsl sınırlanmıs. yansız kalmast lstenmistir. B5y!ece sosyal kurullarnı oluşmasında, sosyal taraflann özerkliginin konmması BngSrölmüşrör. tahrip etmeme ne demektlr? Ulusal güvenli&in, kamu yarannın, kamn dCren'pIn tanımianamadıgi dusuniilflrse bu k»rr«>mİ3r nasii tsrnmlan'.caktîr? İşveren İçin toplum zaran olacak da. İsrl Için toplum zaran olmıyamak mıdır? Tehllke, ya da zarann dofması. grevfaı vasaklanması Için neden olamaz. Çunkü böyle blr neden grevin yapisı lle çelisfr. Grev olup da zarann t'o*maması olanaksizdır Gerçekte işverende gnvln z»rar vereceği kay^ısr vok îse, grev, isçflerin tflplumsal, ekonomik geHşmeJprlnde « 1 "vprişlî bir silah olarak de*er tajnmar. Knral olarak her Jşyerlnde yapılacak grevin Bİusa! ekonomlye rarar vereceğinl söyleyebfllrlz. Böyle oltınca da neredeyse her grevin yasaklanması hakkı doğar H, btı durnm temel h?k olan grevin özünu yaralar. O LAY yıllar Bnee Erzffican"ın Terean ilcesmde geçti. Yoksul Nebo, bekçl parasını vermiyordu. O jsamanlar, mahalle bekçilerlnin paralan mahalleliöen toplanırdı. Nebo, lld buçui lira bekçi parası isteyen bekçiye: Benlm neyim var ki. sen benim neyünl bekliyorsun? Venniyorum! demişti. Bekçl. kaymakama çıktı. Kaymakam, ağalarla oturmus çay içiyordu. Bekçi: Efendım, dedi, böyle böyle. Nebo iki buçuk lira bekçi parasını vermedi. «Sen benim neyimi bekliyorsun M, para rereyim?» dedl Bekçl ustelercesine ekledi: Efendim. bekçl parasmı vermedifl gibi. «bekçi psrasıru, ağalar, beyler versfcı» dedl. Kaymakam kızmışti: Başlatma şhndi afasmdan, beymden! dedl. GJt. NteboVu btıraya çağır... Kaymakamm yanmda otunıp çn» içen. ağalar. bey!er de azıeıfc tedlrgin otanuşlardı. Şu N'ebo'nun yaptıği işe bakmdı bele... Az sonra. Nebo bekçiyie birtikte içert girtH. Kayırakam sordn: : Bekçi parnsifu vermeraisstn. ntve vermivorsun* Bekçi benim nevimi bekllyor M K'avrakam bev. dedi Nebo. benim beklenecek nevim ver ki? Evde b!r yırtık hasır var, fcasır karmm altmda; kan da beninı altanda! Kavmakam ?üldtl. öfkesi gecmlşti: Bırakm TJeboVu gitsin! dedi. tsmall Gülgeçie Anksra'mn geeekondrrtanr* g>rr!k, Damşma Mecîisi'nden çıkıt> .Yoksuünk dteboymrdn ?e»konduda. Gflzle eörülür. e'.le niruhır bMmde derler va, öyle. Pupus Bibi"yi uzaktan gPrdük, görfisemedik. Ha*. taymıs, sonra gelinler çalı*ıyor!arm!s erin önünde. Bir yazsrîa, çizerle konysmaktan çeHnmiş obnahlar. Danışma Meclismde yapılan komısmalarla haltan ya5«r\i arasmda uçun*mlar rardı. Yurdıtn eesitli b81?e>rinden gelîp verlesmis msanlar. geldiklerf vörelertn örelîiklerini de birlikfe eetirmisisrtH seeekandnlarma. Kadm5arm başlarmöa ko«ra3n Trasuîar sanftvdı. Evlerde teIevİ2Ton var. ter+emte odâlar. Ekonomlk sıkmtı cîkmüş mfl oamslarma? AksaTn kBranlt&ında kadmlar katnlarmın Bnftne çıkıp: kprnfularrrla rtertleşirorlar. Cocıklsr TOÎ üstünde ovııııvor. Arabayı îsmai! Gülgee knllanıyor: Am3r îsmafl dîk'kat ct! Tol Ö«t1înd^ eoroklar rar . Bir ekmpk yirmi b»p üra. erde m ba« olsa: yamız ekmek parası iki yöz ftll îira! Air* nüvorom. Anayasa tartisnrtalarmda Meeîlste sörde risi yapenlan btı insanlara nasıl bir Reîeeefc bazrrlrrorlar?" Danısma Mecllslnde cogunluk. ift. orta. lisede < n W aMAk derslerrain TOnmhı olarak okırtnlma^rîa lî!«Wn fınerM benlmsedi Camhtırtvetten bn vsn* lalklîk iîkesinl benim?emiş 0İ3n eo?unluk. halk yıftnlan: AtatflrkTl, AtatCMccölüSO btı ilkesiTİs Nnıdı. Buna toz »«mdurmadı . I9G9 seçim'eri eneesiyrîl. olaya daha önee. «Ankara omrostır îsmet Pasa. Afron*tm bir üçeslnden «er*rken. vo! Os«nde bfr kalsbal* ^5nnt3«lerdi. Ferhalde. kalabalık kendlsmi karştiamak için «kmıshr diy». ar?ben yaraslattüar. Korkımç olayı. tsnet Pasa o ^ırada »örfip basmı çerirdi. Afyon'on f1eesir.?n yakmmdpkl tutueu par*^?an!ar. kurbar rerf^e bir J»oek kestn!«ler. yol Ostflnde de bek!«smislerdi. Pasa. sotöre: Dnrmayaîım. sidellm! ded!. Bn îsır.et Pa!n*yı eofc e»Mlen;<>^. TrteM ?ön« Df. rarbakır'a aideceî^i. TTçr'rtaki komı«ıram!n da aktarmı*rtm daha 6nce... îsıret Pasa. Dirarbatar'da TaoacaSı konuşmay: şrön<îermi«!. ?<1rö<^br.fl 3lmak istemisti. Sordn: Hazırladı&ım konnsmavı na?i1 buldtm? GÜ2el! Paşam. Yofc. dedi. sen t>e)jaii»edln koonşmann. SByîe neresini tefenmedln' Paşam. ögr»nd'Şime ?örp. wrrrînin ilerf çeienier! sÎ7«. «Aman Tafrm. TMTSrbakir*» sSalan. serhlere ratmavın nrada irorrnlar rsr, r«>|r«9 W alaTr^Tni!» deıri'î''*r. konuşmamzîn mernme dp baît^ım. parHlüerfnMT? dpd!kJertai ttıtmusstmt!7 Sen rc insar«n? rocrik'am* ded». Görnrtlyor rmjsrm karsnntzdakîler rrier yaotyoriar? Paşa. btmtmla Afyon'da kendisine k5r«k îtnrbsn edihnesini annnaatryordu. Uçaktan irerken. se'îendi! Efcnekci. yaah korrjşmaım •vaptiktan sonrs. «landan aynlma. Yapacagnn komışmayı sorrana dek dinle! Olur Paçarn? Yazılı koTiHşma?t bitinee, kâgıdı katladı eebfne kovdn. Ve seyhîere. ntrrctılsra, dinl ooltHkaTa araç etırıek istevenlere en 1afrr sSreüklerle çattı. Ya9mur alhnda kontısmasun no* ediyordnm. Kemtssına bitinee. vantmdan geçerken ?ordu. 5imdi nası! >nıld'jn ^oook gfeeidi CHP o «eçimterde Disrbakrr'da cok (w sîamarti. ama t?met Paşa, taTfhse! görevini yapmıs. SrgOtöne blr der? rermisti . Danısma Meelisl kuîtsierinde söylemyortlnr Din derslerinin zorunlu yamlmasmm nedenî. hfl. rön vtırdo mantar gib! kaplavan Kur'an kurslanrnn kapatılmasıyla flgilidir. Devlet din derslerml zorunhı hale şretirince. rshatça Ktrr'an kurîlarmı kapatabîlec"!:. Üyelerin eoBıınlnStı o nedenle destekledi. Laiklik yalnız din islerinin devlet işlerinden aynlnası demek de§:l: dinin hlçbir biçimde politik: amaçlar ictn kullamlaTnamasi da demektır, Gawfe satısı için, eüz rüz Kur'sn dafıtıİTnaması dem»>krir! Karanlıkta bile göz kırpılamaması demektir . THncan: Anayasa TVtaîhnda iki temel Hüsünce var. Bireyci ve merkeziyetri niteliçi. T?*=1a?ın bireyci niteliei diger Anavasp^ardan çok farklı. Önce birevi yiikselt'^ ?ribi sroriiniiyor. Bireyi yiic*1!tiyor ama ona ?üvenmiyor, ve«avet altına alıyor. Merkezîyetci sisfeme jecivor. Yarjılan is 19. yüzyılda kalmıs Farkma varmadan. ülkesinin kaderini de başka ülke lerii tayinine terk edebilir. 19B1 Anayasası ceğdaştı. Bireyi ön plana almakla bir likte. özellikle toplumun güç su7v keşimlerinjn örgütlenerefc 6rtWf cıkftrlannı tdpftıca savunabilmelerine olanak «aflavan •»mel kuruüar eetirmişti. İlk bakışta görulen bu temel felsefe, scyal ripvîet anlayışının ürünüdur Ilucanr Kisinm kendi kaderini tayin yolu kapanmış, merkezi kararlara runlu aoolitrae olahilir. Kisi kendi kaderiri tavin<*oır» varkaderi ile de mekten vazçecebilir. Farkına varm»dan, ülkesinin kaderini de nacka ülkelerin tayinine terkedebiiir. ya girmesine deginellm. Lo kavt konusunda 1961 Anaya sası düzenlemesinl devam ettirmek gerekir. Baü'da grev ve lokavtın arasm"» nltelik farkı bulnnduguna benimseyen görüşler ülkemlz Içta de treçerltdir. Gerçekten her iki hakkın kul lanılmasında da hrzmet söz leşmesinin taraflan i$ yapmamak v e Ccret ödememek suretiyle karsı tarafa ekono mlk baskıda bulunurlar. An cak taraflar arasındaki bn eşitlik yalnızca biçimsel oInp. gerçekte ekonomik ve toplumsal esjtlik söz konnsn değildlr. Grevde işçiler yaşamak Için gerekll olanaklardan kendilerinl yoksun birakmakta Iken, lokavt ta isverenin yalnızca k&rdan yitikligl, va da mal varlıguıı llgilendiren bir zaran söz konusuduT. # 19C1 Anayasası île devletin sosyal islevi artti ^ Düzenlemeler haklan ortadan kaldırdı ULUCAN 1982 Anayasa taslagınm merkezi ve birey sel yaklaşımı 1961'den farklı olarak, işçilere tanınmış sosyal haklara, doğal olarak olumsuz etki yapmıştır. Grev. sendika. toplu sözleşme gibi kollektif haklar, taslağın felsefesine ters düşüyor. Çağdaş demokrasiler de tartışmasız var sayılan haklar olduğu için, söz konusu haklar 1982 taslağına da girmistir. Ancak bu hak larla ilgili düzenlemelerle, . haklann tümü ortadan kalkmıştır. DEMÎRCÎOĞLU örnefrin 1982 taslağmda grev hak kı vardır. Çok aynntdı bir sekilde bu hakkın kullarjılması engellenmistir. 58. mad de kurallanna aykın tarzda ve toplum zaran. milH serveü tahrip edecek sekilde kullanılamaz deniyor. îyi niyetin kapsamı konusunda ciddi tartışma DEMÎRCtOĞLU 1961 Anayasası İle devletin sosval lşievi «rtmıs. «sosyal hnlrak devletine anlam kazandınlmıs, endustri flişkllerl tüm knrnmlan lle Anavasa ve ona baflı çıkan yasalarlâ £ Aniasmak zonmlulıık ohryor gflvpnro p?tına aliTimıstır. ULUCAN 1961 Anaya A Tepki Anayasası modeli "~b0Ç. MURAT DEMtRCt OĞLU Hazırlanan taslak mel. 1982'nin bireyci. merkeziyetçi sistemi. 1961 ise. bireyci. merkeziyetçi sistem dQn uzaklaşılan hukOmlerîe donanmış. Devlete bu anlamda yükümlülükler getirilrniş. En önemlisi. zayıf olanlara örgütlenme hakkı i^e kendi kendini koruma olanagı sağlıvor. Sosyal haklann gerçekleşmesi sadece devletin olanaklan. girisimlerine bırakıİTiamış oluyor. DEMÎRCtOĞLU 1982 taslağına göre de ya işçl kendi basrna kendini savu ^ Grevin ozü ve yasaklama Ertelemeler. yasaHamalar la grev bitiyor. Siyasl amaç h kullanılan ertelemelerin yasaklanmayı gettnnesl, bu ertelemelerin bol knllanılmasinı getirecektlr. Geçmlş dönemdeki düzenleme içinde dahl özel nedenlerle ertelemeler, dünyada 8metl oimayan sekilde kttllanılmış, 214 kez grev ertelenmiştir. Yasaklamalar kamu duzeni, kamu yaran gerekçeleri lle ULUCAN Greve gitmek anlamsız hale gelivor. Anlaşmak zorunluluk oluyor. Bürün bunlar şunu açıkca ortaya koyuyor. 1982 taslafri kollektif sosyal haklan bir yandan tanıyıp, diğer yandan da geördigi suıırlama ve düzenlemelerle tümü ile ortadan kaldırmaktadır. Çünkü tasîaktaki düzenîemeler koUeküf sosyal haklan özü rie dahil. bütünü ile ortadan kaldırmaktadır. Anayasanm kendisinde yapılan bu düzenleme. yani temel haklann özünü ortadan kaldırabilme si. 12. madde ile de, «Anayas?daki diger hak ve özefirlüklerin özüne dokunulabileceği» vurgulanarak benimsenmiştir. Aynca bu dü zenlemeler merkeziyetçi dev birliksan «CBO »UKtK.\LARI TAMtR MERKT3» (5oyı.oncEr 6 EYLÜL 1932 £ • Her marka yazı. hesap. tekslr. kasa ve elektronik hesap makinalan tamir ve bakımı. • Abone kabul edilir. • Kullanılmış makina almır. Yüksek kaldınm Cad. OUva Han No: 30 Kat: S No: 15 KARAKÖY Tel: 43 72 59 Turizmin büyük ehemmiyetini anlamalıyız Harpten evvel de vardı ama bilhassa umuml harpten sonra turizm bütün dünvada büyük ehpmmivet ka zandı Memleketten memlekete sevahat eden ecnebilerin gittikleri mcmleket için temin ettikieri favda h'ç bir tlcarete benremeyecek sekilde htl yük ve kıymetli bulundu. Onun ıçln her memleket kendisine mümküa ol dııâu kadar fazla ecnebl seyyahı cel betmek İçin ayn teskilatlar meydana getirdl ve bu rnaksatla adeta vekilîikter tesls olundu. Simdl her mernlekette bu yolda çahşmaya her sene fazla ltinalarla devam olunuyor. Turi7m, ticari dengede ondan Istifade eden memleket hesabına adeta bedavadan büyük rakamlar kaydettiriyor Simal Amerika Cumhuriyetleri îttihadı sefirinden naklen geçen gün bu sütunlarda kaydetmls oldueumuz vechile geçen sene yalnız Amerikalı seyyahlann Pransa'ya biraktıkian paranın yekünü 400 milyon dolar olarak tesbit edilmiştir. Türklye'mizin haricl ticaretl şimdikl halde vasaü 150 milyon Türk lirası civannda olduSunu dflşünürsek valnız Amerikalı seyyahlar vüzünden Fran* sa'ya bırakılmıs olan ve 800 milyon Türk lirasından fazla blr miktar arzeden bu 400 milyon dolann hakikf»ten çok büyük bir miktar oldu&unu anlarız. Türkiyemiz kendisine kolaylıkla ecnebi seyyahı celbedebilecek memİPketlerin iîert gelenlerinden birldlr. Bu memleket. en eskl medeniyetlerin haşrü neşir oldugu blr memlekettir. Tablat güzelllginln memleketlmlzdeki tecellllerlne gellnce bunlar emsaline pek az yerde tesadüf olu•nur veya bütün olarak hiç blr yerde tesadüf olnnmaz denilecek fevkaladelikler arzeder. Bn İş tanzim olunarak tatbikata geçilince gittlkçe büyümek üzere hasıl olacak fiili netice bu yüzden mem leket hayatma gelece' senllk lle beraber bu seyyablann memleketimize bırakacaklan paradır. TEKEL GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDEN TEKEL MÜFETTİS YARDIMCIUĞI GİRİŞ SINAVI 1 Açık bulunan Mufettlş Yardımcıhklan Için 3010.1982 günö baslaraak üzere îstanbul ve Ankara'da vanşma sraavı yapılacaktır. 2 Hukuk. îktisat. Siyasai Bilgiler, îşletme îdan" îlimler. îdari Bilimler Fakulteleriyle. îktisadi ve Ticari ÎHmler Akademilerinin meslekle ilgili ve enaz dört yıl öğrenim süreli fakülte. akademl ve yüksek okullannı veva bunlara denkligi Mülî Eğitim Bakanlığınca onaylanraış vabanci okullan bitirenlerden: Devlet Memurian Kanunu'nun 48. maddesinde yazılt koşullan tasıyıp smava baslama gönünde 30 vasmı bitirmemis ve askerlik sörevini yapmis veva erteletmis bulunan isteklilerin. Sınav Programını ve diğer koçullan öğrenmek üzereA) îstanbul'da Karaköy Bankalar Caddesi No: 48"deki Tekel Genel Müdürlüğu Teftis Kunılu Baskanhâına. B) Ankara. îzmir. Bursa. Eskişehir. Adana» Sam«?un. Erzurum. Diyarbakır Tekel Ba^müdurlüklerina. Basvurarak ister.ilen belgeleri engeç 810.1982 jrflnü calısma saati sonuna kadar Teftiş Kurulu Başkanliğında buhındurmalan s^rekmektedir. 3 Müfetris Yardtmcılı^ına nhnanlara Devlet Memurian Kanunu ile Harcırah Kanununa gfire ücret ve vevmive ödenir. Aynca. tüzük hükmü geregince 3 vılhk stai devresinin sonunda yapılacak yeterlik sınavını başararak Müfettişliğe atananlar. bir süre sonra çeşitli dallarda Inceleme yap mak üzere vabancı ülkelere gönderilebnirler. Duyurulur. (Basın: 19689) 5884 Türklye'mlzln harld ticaretl dedlgtolz glbl 150200 milyon Türk 11rası clvanndadır. Bu para uretlmlmizin her zaman kolay olraayan lhracatıyla temln oltınur. Bger harld dengemizl memleketlmlze celbedecefelmiz ecnebi seyyahlarla takvlye eder sek bu bizim icin adeta bedelsiz blr gelir kaynagı olabilecektlr. Ecnebl seyyahı getlrmekten mem leketimizin tstifadesi ne kadar olabilir? Muhterem bir ecnebl dostumuz diyor ki: « Eger usulü daireslnde ve ısrar lle caüşılırsa az zamanda Törkiye'nln şimdikl harid tlcaretlne denk gelecek blr parayı yalnız turtzmden temin etmek kablldlr. Bu memleketlmlzl bilen ve tarlz ml bilen bir zatuı vuknf ve kanaatle söylediği btr ifadedir kl yalnız turizmden memlekete az zamanda 200 milyon Türk llrası getlrebileceğini ilerl sürer. Türklye'de harld tlcaretin bu yol lle az zamanda bu kadar artttnlması elbette çok möhlm ve blzim için cldden hayatl bir mesele teşkil eder. Düşünmelidir ki b6yle blr netlceden memleketln bütün umuml hayatı slmdlkine göre bir derece daha yükselmek suretlyle istlfade etmiş bulunacaktır. NADt Lokavt dünyada ilk örnek lıseSonlar glrlşkursu \ 20Eylülde ] başlıyor UNİVERSITEYE HAZIRLIK KURSIARI BBİtleniBHİBf OE^M,8€«.' (günün At yarışları Son hafta büyük at yanşlan. 9 eylül saat 15te Veliefendl'de yapılacaktır. Mevsimin en mühlm yanşıdır. nEyO <e 18 Eyffll Ifeam Karslan e Q*» •• 3 Kaam if \ devamedfyor. •cwı«tf» */l ItaSnda.baaHı 4mm» # Muallime îtalya'da ıızun süre buiunarak mümarese kesbetmlş. tecrübadide. mesleginde ihtisas sahlbi blr îngıliz muallimesi îngilizce ve Pransızca 'edebiyat. mükaleme. refakat) dersler vermektedlr. <Mualllme» rümuzu ile 2195 Beyoğlu posta kutusuna ya GDKSEN DER5ANELERİ g C T« 28 B9 KfZt t> SOHZ.KRİSTRL OSİLPTÖR İ>\ Vtıtg a i A I M t l ElflTROMK SAAT tTlfRI •• M*l7(MCttll 6MSE MÜHENOİSLİK Çm*m cad.2Z/3O UİUSRNKftPtl 7*1:24 <5 41 ULUCAN Lokavt ba Anayasa taslağmda yer alAğı şeMlde Anayasamıza &• rerse dünyada İlk firnek olacak. Bu bir başan değU. Demokrasilerde Anayasater da yer almamasının haklı nedenleri vardır. îşçi kesbnî grev hakkı olmaksızm hak ve cıkarlannı koruyanıaz. Oysa isverenin lokavt, hakkı m kullanamaması. hakkmı koruyabilmesini engellemez. Gerçi birçok ülkede yasalar, ya da uygulama lokavt hakkını tanımaktadır. Ancak, nasıl tanıdığını incelemek gerekir. Batı ülkelertade lokavtın tanınmasımn temel işlevl grev halinde, gre ve katılmayan işçileri çalış tırmak ve ücret ödemek zorunda kalan işvereni bundan kurtarmaktır. Bu nedenle buna savunma lokavtı denir ve meşru olan bu savunma lnkavtıdır. îşveren lehine hak ve çıkarlan düzeltmek için dofnıdan isverenin lokavt yapması. saldın lokavtı, genellikl© kullanılmaz. Batı'da uygnla nan savunma lokavü gerekceleri bizde geçerli değil. 1961 Anayasası'nın 11. maddesindeki işverenlerin haklarmm yasayla düzenlenece ği hükmü. yasa tle lokavt hakkının getirilmesi anlammda değildir. 1982 taslagının lokavtı Anayasa'ya al ması daha da büyük bir olumsuzluktur. îşçilere kolîektif haklar verilerek saglanan işçi işveren dengesi bozulmaktadır. Anayasa'nm bütünü özerinde son olarak söylenebilecek söz devlet adına uygulamalann. son tahlilde politik iktidarlar eli ile olacagını anımsamak. Politik iktidann eğilimi. dunva görüşü ister ıstemez işçi isveren ilişkilenni politik platforma çekecektr. Ba da 1982 Anayasa Taslagı fle vlaçıhnak istenen anam ters bir sonuc eetirecektir.