Katalog

ı/totemHgitmıEea ıncsı Besto.tstanbd 6O72OO(4hat) Cumhuriy 59. Yıl; Sayı: 20867 Kunıcusu : Yanus SADİ 20 TL. 6 Eylül 1982 Pazartesi (V beklemeSi 4, Ekîm ktonbul Edirne ÇonakkoJe 274092 3159 2359 merkez dersanesi Cağdaşlık Maturkün pek sevdiğım blr sözü vardır: «Gerçekleri söylemektcn korkmayınız!» Ne zaman, hangl nedenle dile getirdigini hilemediğim bu özdeyış nıteliğmdeki sözun anlanıı uzerınde çok dıisunnjuşumdur. 1930'lerde, en az yuzeUi yüdır Batıuiaşma çabalan içinıie bocalayan bir toplamduk. Teokratik kurallann egemen oldugu bu düzeni yıkıp da nasıl Batüılaoabilecektik? Pıif desen toz olacak Saltanat ve Hilafet rejimine aydınlarımız toz kondurmaktan çekiniyorlardı. Namık Kemal gibi »hürriyet» sevdablan bile Osmanlıbkla övunüTor, ancak kendilerini «Genç Osmanhlar» llan ederek toplnmu daba Szgflr, daha Ueri blr yere vardırabtleeeklerinl nmnyorlardı. Ittihatçılar da dnnunn pek kavrayamadılar. 31 Martı yaşayan aydınlarnnız ordannn basardığı atilımı «Osmanb inkılabt» sayıyor, öyle savnnnyorlardu tçlerinde knskustu gerpefrl gorenler, hiç değilM sesenler vardı. tmparatorhı&nn orta dlrefrinl otaştnran, Tflrk varkğım llk dile getiren yazm ve blllm adamlanmız olmadı deftt. Ama bnnlar çofrunlukla Orta As« va dnşleri peştnde dmttr tukettUer. emperyalistlerfn pencesinde can çekişen, çurfimüs Osmanb dttzenlne bagli Anadola Tftrkfteü göremedller, DM'ye önerge verilîyor tasarıdan çıksın Danışma Meclisi üyesi Banaz ve arkadaslannın hazırladığı önerçede cok sayıda üvenin Türk Dil Kurumu'nu benimsemediâi halde üretilen sözcükleri kullandığı belirtildi. A \ K 4 E 4 (Cnmburiyet B0rosu) Danışma Mecüsl üyesl Rem/1 Bana? ve arka daşları, anayaîa tasansmdakl Türk Dll Akademisi kuru'masını öneoren maddenln çıkanlması Içln blr onerge hazırladılar Türk Dil Kurumu kunılmasını öngoren maddenin gerekçesine bakildığında. bu maddenln tasanya girmesinm tek nedeninin Türk Dll Kurumunun varlığı oldugTinnn goruldüğü belirti len önergede. «çok sanda Danışroa Mecllsi Oyp^J de Türk Dil Kurumu'nu benim semedifl halde uretilen söz cükleri kullantnaktadtr» de nildi Damşma MeclKi Başkan lığı'na buKün verilmpst bek lenen onergenln gerpkfesln de. Türk Dll Kurumu'nun Atattlrk tarafından kuruldu ftu anımsatılarak ö7etle şu gorfl<!iere yer verlldl «Türk Dll Knrnmnnnn bitinnel dayanaktan ynksnn olarak ürettljl iddia edil°n sözcükleri devlet aracıhzorla milletimize benlmsettiği s a n n a katılmak mümkün degildir. Turk Dil Kurumn kamn yaranna ça lışan blr d>rnektir. Esasçn Turk DH Knrumu' nun ıırettif i ve halen yasa lanmızda. bas»nda, TRT'de yazı dilinde Yerlesmte bir çok sözrnk Turk Dil Kurnraıı'nnn 7orHmas?yla degil. pptı»? lamaıı diliml icinde knJl.>nt!arak halka malolmu«îlardır. Şnrası mnhakksktfr kl, adt ne olnrsa o'^un blr aka deminin k»irtj'rrnsi icin ana vasaya brr hn'"»«n konn'ma sina e»n»lt voktnr Bn konn vasavla dpzenlen'r. ö t e yan dan. Datw«nıa Mp<"!tslm}zln bir kisım savin flveleri tarafından, baskanlifa Türk Dil Akaclpmisi knrnhnasi bfr yasa teklifi h*>nlmlzce Wllnmekt«»dln Bn rasa tekllfine hflkümetee Danı«ma Mec Hsl Basfcanlı^Tia lerönderllen «törifcte bn konnda cok daha kaffKamlı. hir «Billm Akademisi» knrT>lma«ı hak kında hir y»«* tasansı ha zırbÇı rtlıtnrilan vapıldijı ve bn b|Himler »kademisi bflnyesi içindf htr «Türk Dili EnstüttlsU>nün de dnştt nöldüfrünü bellrterek. ynkm nda s ö ı ö edOen yasa tekii flne kMilınmadığı Ifade edilmiçtir. Dolayrnrla defii Ofl Aka demW. onn «1a httnrr«lne alan bîr Bilhnler Akadamî«l İC'n anayasi>ya hfikinn kon ma^ına r)rerpk voktnr» 'Dil Akademisi 17 günde 140 madde gorusuldu Ürun geçen yıla oranla îkî Kat arttı, ama ne ciftci ne de tuccar memnun Komisyon genel sağlık sigortasını tasarıdan cıkardı • Basın ozgurlugü ile ılgıh 28 maCde de yenıden duzenlendı ANKARA. (Cumhuriyet Bürosu) Danışma Mechsı <\nayasa Ko mısyonuna gelen «ağhk sıgortasının tasarıdan Çi karılmasını kararlaştırdı Komlsyonun onceki gün öğleden sonra yap(Arkası Sa. U.. Sü 5 de) Buğday üreticileri güc durumda kaldı • ÇİFTÇtLER ÜRÜNLERİNtN YARISINI SATAMADI. S4TTIĞIV1N BEDELtNt DE ALAM4DI. TOPRAK M4HSULLERI OFtSlNÎN KONT%LI ÇtFTÇtT.ERE 1 5 MİLY'VR LÎRA BORCU OLDÜĞU BÎLDÎRİLtYOR. BU YIL UYGÜLAN\N TABAN FtYATI POLİTlK\SIND\N TEK MEMNUN OLAN, BORS\ TÜCCARI. DFVLFT BASK1M Vfc HÜKt MFTİN TRETtMN IRTIRU.niftlVI BFLÎRTFS KOVYA ZİR\AT OD4S1 B1SK1NI KÜÇl KBEZtRCİ. «Bl ĞDAYINI 21 LÎRAYA SATAN CtFTCt TOHmiLl'ĞUNÜ 40 LfRAYA AlABtLECEK. BlT. ÇİFT(tYt K1VDIRM\K DEfttL. YEBtN DİBtNE BAT1RM\KTIR» DFDL • II bin hektarlık alana İse rolaf eklldı Bu yü ise geçen vıla gore 400 bm he'rtar fazlasıyîa toclam 2 mı'von *70 bm hektar i'ana ekım yaptfdı Pesmı olmavan rakamlara göre bu yılM tahıl Urettmı 4 5 müvon tonu bu'du Kon\a Zıraat Odası Baskanı v« TUrkı« Ziraat Odalan Birlifi Yoiprra Knrulu uyesı Hatndl KurükbKTirci «Devlet Başk» nımiTin \e bükumetımizin fire tirrl arlınn sözüne tıvarak uret'ml artırdık. Ancak fîretimlnl arfıran nftri pai3r hnbmadl, P173T bnlamadsçi • i t Ofis<» *3»t rb tıih malm bedelini pe«in de alamadı» dedi Cıftcının umduguıu bulamadıgı içın borçlanm da odeyeanez ha e geldıgini betr»ei Küçükbezirci tbvle konustu «Bnjdavınj Ti. lirava astsn çlftçi 35 lira olsrak beilrlenea tohnmlnfn difer masraflan !TB blrlikte 40 liravs alabileoektir. (Arkası Sa, 9, Sü. 4'de) Fatih GÜLLAPOĞLU KONÎA Türtaye'nln tanü ambarı Konya'da bu vıl hububat üretiml beklenenin tteennde, yaklaşık 4 5 milyon ton olarak gerçekleşti. Ancak ureömta geçen yıla göre daha fazla gerçekleşmessne karşın cerek Ure DM'den notlar Yeni adli yıl bugün baslıyor Mentes: Tüm hâkim ve savcdara Syılda lojman sağlanacak ANKARA (Cmninntret Bftromı) Yenl adli yılın bafllaması nedenlyle trugün Yargıtay'da bir toplantı yapüacak. Toplantıda. Yargıtay Başkanı Derviş Turhan ve Türtaye Ba roiar Birllfı Başkam bırer konuşma yapacaklar, Adalet Balcanı Ovdrt Menteş. adli tati lin sona ermesl nedenıyle yapüğ\ »cıtdamada, «1981 «dll 71lı içeristiMta yspılan vasal riüırnJemelerle, hnknk vr ceza alanuKU, adalci bizmeU«rJ daha etkta olanüc yerine dl» dadı. 20 temttnasda baçlayan adli tatüln sona erişi nedenıyle dün yaptı|ı açıKlaırada Menteş. Ada!et teşküatı ve mahkemelerin rhuzur ve gilven dolu bir ortam ıçerislnde venl adli vıla eirdıkJerini» söy'edi Menteş. «1981 niı ıç^risınde vspılao ya 4*1 duaenJemeieTİe ıcerek huknk ve gerekse craı alanroda, idalet htanetlertain daha etf Arkaa S*. 11., Sfl 8 de) Güzel gelin ve baldıran zehîri Işık KANSU ANKARA Anayasa Komlsyonu Sozcüsfl Prof Şener Akyol Anayasa gorüşmelerl sı rasında «Detnokrasijri», GOzeller güzeli» olarak nıtelendırdıkten sonra, bu tonuda ıröröi lennl şövle açıkladı(Arkası Sa. İL, Sü 5 de) tlcı temsücilert gerek üretıciler düsak taban fıvatı u;Era'3irasın dan memnun olır.adıklannı, borçlarmı karşılayamananın en rlışesi içinde olduklarmı beürtiyorlar Konya'da bu yıl 1 milyon 322 bin hektarlık alana buğdav, 838 bin hektarlık alana arpa, 98 bin bektarlık alana cavdar. İMF kredi kota ları yeniden belirleniyor Ekonoml Servtd Dünym BffTikmn ve tMF"nin 37. yıllıtc Genel Kurul toplanüsı bugün Toronto'da başlıyor Üye Ulkelerin maliye bakanlannın katıldığı toplantıda IMfnin kredı kotalannın artı nlması konusu gUndemın ana maddesinl oluşturuyor Sana yileşmis Utkelerdeki yukfelc fa ts oranlan nedeniyle gelışmek te olaa ulkelerin bu ulke kay naklanndan kullasdıklan kre dllerin maUyeti artarken, ge Usmekta olan Ulkelertn aKtakls n bofou ödeyetner duruma s d melert dünya ftnans tektöründe önem'.i bir bunalım yarattı. Bu gelışmeler kar>ısında IMF* nın 67 milyar dolarlıi kredi ko tası «yeteıalx» kaldı, dıinja eko nomiitDde «çökıi^alerın dnien mesl için kotanın artınlması yohında gahşmıUar başladı GeUşmekt» olan fılke'er kredi kotasımn yüzde 100 oranın da arUnlmasnı saTUS'irken Baü Ajnarrva Maliye Bakanı iAfanstem ve tngiltere Maliye Bakam Ho«re yflals 50 artmm ler ABD Mahye Bakam m İse yuzda 15 iiâ 25 attıstaa fana olduğu aynca bir <Ac8 Yardnn Fona» oluşturulmuını önereceği bıldirilıyor. Dıınyanm en zengın Baö tö« kesinin MaLve Eakanlan cunartesi şomü toplanörak, icotaların artmlcıası konusunj görüştüler. Taplantıda kotalann artınlması kabui edildi, Fakat ortış oranı uzerinde (Arkan S ı . a , s a . 7 connüs otoalar da onnn nasıl knrtalacagı Ostüne kaf a yonnadılar. Bnnn flk gören AtatOrk oldıt Çürümüıj, kokusmnş, emperyalistlere teslim ofrnnş. onunla ijbirlitf balindekl Osmanlı devletine karşı sırtındakl paşalık önlfonnaflnı atarak halkla birttkte avaklandı. Bn elbette buytik bir devrtmln başlangıciydı. Ancak nta Mma, halkın» bafb bir jrnrt ertadının girişeblleceftf bir stıbmdL Kolay olmadı. Üç yıllık ulosal kartnlus savaşımn Inanılmaz «•erüvenlni artık taep bilivornz. Emperyalizme ilk tokatı atmış, «mazlom milletlere» öraek oltnuş, yol gostennistik. Ne yazık kl. Atatnrk'dn yanında gorev alan askersirll kımi aydmlar dünya tarihınde yer alacagi o giınden bilınen buyük demmln anlarmnı kavravamadılar. Çagdaş uygarlığa ulaşarak, çagdaş oloslar arasında eşit baklara sablp şereflı yerimizi alacaktik. Bu naMİ olacaktı? Saltanattan tnıras kalan vüzlerce vıllık türa kuruiuşlardan üiyrılmamız eerekiyordu. Kiml çeleneklerimizi sllklp atacaktık. lnsan haysiyetine deger verecek. kadın erkek esıtU^tnı yururliıge kojacak, din işlerlnl dünya işlerinden kesinlikle ayıraeak, laik eğritimp kayıtsız şartsız haglanacak, dü^un ozgurltıfeune savK\ gosterecektik İIZU'H vUlarda bn atılımlan oavtıntnak h)c de kolay dPiHldi. Latin harrieri «ribi, şapka kannnn gibi. Körflnuşte biçfonsel bir takıtn yeniliklere bile o dönemln kimi aydınlan kuşkuyla bakıyor. «yeni Turk barneri» mi desek, «asri wrpnş» mn desek dîye dnraksıyorlardı. «GerçekJeri söylemekten korkmayinızs s«jziınü Atatürk Iste bn ko^mllar altmda dile retirmiş olroahdir. Ama bn sflz. bntrün d e e n a ı o günktf kadar gecerlidir. Çok partili ya?am» grirdiiimizden bn yana Atatürk devrlmleri çok yara aldı. Atatürkçfllük ise kimüerinin agzında DHTdekabul edÜen maddele» 9. Sayfada • Vergi ve Böloe îdare Mah komelerine 300 e vakın vargtç aereksınıml vnr h»n, ancak PO hasvuru vanfHı tstanbul Haber Servlsi Mali Müşavirler MuhasPbf» ciler DerneSl Baçkanı H Turgut Arığ vergi mahkemelerinm aöır bir yük altın da bulunduâunu her vargı çın bir dosvaya 5 dakika ayırab'lme durumuyla karşı kars'va o!dıı*unu bıld'rdı Vergi ve Bo'çe tdare Mih kemelfrı nin \eni ad'1 yilda çahşmalarına i!k dpfa başlavacaklinnı hatırlatin \nS, vantı^ı aoık'ami'inria (Arlva«ı <«». 11 su 1 del 6 0 vergi yargıctna 1.5 milyon dava dosyası düsüyor • Anayasa için karar verecekler belirlendi 21 milyon kisi, 46.292 yerleşim ycrinde halkoylaması için yazıldı. Uvanlara îarşın sokağa çıkma yasağma uymadıklan icin Ankara'da 21, Bursa'da 103 kisi gözaltına alvndı. ı 25 eylülde askıya çıkanlacak olan kütükler itiraz için 2 ekime dek askıda kalacak. Haber Merkezl Anajasa .riA ya?ılaca<: halî oylamasınoı oy kullanacaklann yazımı a ın yacıldı Oiaysız ve saıcn gejfn sayırcda 1960 ve dana asa.i dogumlu yaklaşık 2 i mujon iışı seçnıen kutugüne yazı'dı, sokağa çıkma yasagı neoeriylo cadde ve sokaMar çoouklpr dı^mda bomboşru, tum «ian'ara karşın Bursa'da so.ia i.i Ç'<nıa yasağına uymayan 103, Ankara'da ise 21 kışı gozal'ma alındı. 550 bms yatan gorevlinin 46292 verleşiın merkezınde ger« çelüeştîrdığı sayırnda cezaevı» rınde bulunan nıt'j.'iiu ve h'iium'.üler yazılmtaı. Anaj'asanın halkomna sjnulmasmda esas alınacak seınea X ı'aüleri 25 ejlüi cumar tesı guna astaya cıkanlacav, 2 esım eünu ça'ı^Tia saatı bı. tjrune dek aslcıc'a kalacalt, Yurttaşlar, bu sure ıçınde JCU» tuklen deneüeyerek, itırazoa (\rkasi Sa U , Su. 7 de) Adana'da isci tasıyan kamyon devrildi: 6 ö!ü, 20 yaralı Haber Merkezl Adıyamun. dan aldıgı larım ışçüerını adana'va getiren kamvonun devnlmesı sonucu 6 kısı haya^ıru kavbettı 4"ü aSır 20 tası varalandı Öteki kazalarda da 9 kJşı oldü ADANA Adıyaman'dan aldıgı ışcüeri Adana'run Karataş llçesme getıren Ahmet Aslan ybnetlmindeki 02AK032 plakalı kamyon Adana'nm Doğaakent bucagına bağh Danısment ve Kesık kovleri arasmdaki vol da seyrederken dün sabaha kar sı 04 00 sıralannda sarampole yuvarlandı. Ceyhan nebri JtıyısmdaM blr toprak yolda mevdana gelen kazada Gazel Sabin, Emine Kıloğ.u Ievla Kava, Omile Ya(Arkan Sa. 11.. Sü. 2 de) Yazım günü neler oldu? # Ankara'da bombos caddede kaza: Yazım memuresi yaraiandı 0 Annesi yazıldıktan sonra dogan çocuguna "Sayım,, adını koydu riı, hastanede bır erkeîî çocuS dunyaya getiren Ümmıye Alpay oğlura «Sayım» adını verdı ANKARA Seçmen kutfiifr lerinin j'aznnı ıçın sosağa çıfc. ma yasağı uygulanırken, bonıboş caddede trsfıs. kazası oida. 1L, Sfi. 6 da) ÇOCUKLARl E\XERÎSE SOK>L\K GÜÇ OLDlı Anayasa ıçta oy kullanacak seçmenlerin yazımı nedennle sabah Uiuüten itiba ren sokağa çıkma yasağı nygulamnıa t«tanbullular evlerinde yazım çörevlislni beklejerek, pencereden dışardaki güzel havu\a bakıp iç çekerek TV izleyerek oyalanmava çahştüar 21 yasından buyiıfeler oy knllanma hakkma sahip oidukları için tünü böyle eeçirirken. ba haktan yokson bulunsn 1831 yaş arasındakUerin Snemll bölnmü yazım memuru olarak görev yaptı. Daba knçuk yaştakiler ise oy hakkı somnnyla A'tfü ama sokağa çıkma konnsoyla fazlasıyi» Ilgiliydiler. Her yeri bomboj görunce toponu kapıp arkadaşlarma ıslık çalan ve her zaman buyOklere, onlann taşıUarma ait olan sokaklarda dOedlğince ko?up oynayan cocnklarm ssvısı hayli fazlaydı. ancafe keyiDeri daha sonra çüToaiik görevIUerinin uyansıyU boznldu. (Fotoğraf: E, KOSEOGU.') Haber Merkezl îîmıfta b.r kadtn savun gorevlisıne aaı11 vazdırdıktan sonra bır erkek çocugu dünyaya setırdî. îzmıt'in Cedid manallesaıde onıran t*mmiyç Alpay (DSj sa. vtra memnruna '"^"'t yszdır» dıktan sonra sancılaaaraic lamit Devlet Hastanesine kaldml ^ericUige 8rtü yerine knDanıton blr maske oldn. Danışma MecHsfnde hazırlanmasma çalışılan yenl Anayasa, çaf« da? hnkuk knrallanns öylesine aykın taüküm(Arkaaı Sa. U , Sü. ı de) Bir davacı, Sülent Ersoy'u bağısladı KUŞADASI, CUBA) Söke Cezaevl kadınlar koğtışunda 4 suçtan tutuklu buîunan Bulent Ersoy'dan davacı olanlardan fotoğraf stüdvosu saMbl Atilla Aslan davasmdan vazgeçtL Cârkası Sa. 1L. Sfl. « de) Bayrampaşa yangmı 24 saatte söndür üldü İManbnl Haber Servlsi Bayrampaşa'da Deka Tekstil AŞ'ye aıt ıplık depolarmda Çikan yangın, 6 ılçenın ıtfaiye gruplanmn yoğun cahşmal&n sonucu dün saat 15 00 sıralann da tamamen sondunüdtı. YBK laşık 600 milyon lıra değerinde iplıgın telef olduğu depo alanında 2'si TIR 4 kamyon iskeletlnm göruldügü büdlnldj. îmar v» Iskan Bakanı Ahmet Samsunlu ıla Istanbul Valıst Nerzat Ayaz olay yerinde tncelemelerde bulundular. Onceki akşam saat 17^0 sıralannda, mesai bıtıminden netnen sonra, deponun kamyon gınşınden çıktığı söylenen aleifler, kısa surede gemşleye rek 10 bin metrekarelik alan etkısl altma almıştı. Sabai) ı d€fc sürdürulen çalısmalar sıra su»da, depo çevresınde su vanafcannın bulunmaması guçlük yakattı Daha sonra tstanbul Beledıye Başkanlığı'nın emrtyle taokerlerle su takviyesi yapüdı. GidereS şüidetlenen yasgm karşısında, itfaiye gruplaıında gorevlı personelın ızmleri ıptal edildi ve gorev yenne gel rneleri ıçın radyodan anons ya nıldı. Bayrampaşa, Dokumcuer Caddesi uzenndeki Deka Tekstil, Ticaret ve Sanayı AŞ' nin yanan depolannın çevresin de bulunan ve ıçensınde Puel 01] bultındugu ihban yapüan (Arkası Sa 9, Sö Ozerklik İç sayfalarda m 50. Venedik Hlm Şenliği'n. den uotlar. 5 Sayfada • Kömur taşıma işl için yahancı cemJlere 5J2 milyon dolar navlnn ödenecek. • 1983 bötçesi 23 • 3.4 trflyoa lira. 6. Sayfaaa • Tek föz odamo ktrası 6 bin lira. • Komfir çok ama, alan yok. 7 Sayfaâç • Anavasa Tasansı için açılc otnrjm. 8 Sayfada • DISK ve Bans Derneğl da* valan. 12. Sayfada Geri Geldi!^ NADİR NADİ Bunca gündür kıyasıya eleştirdigtmiz «Aldıkaçtı Anajasası»nı, hiç olmazsa bir konuda destekleyelim Desteklenecek konu. Anayasa taslagmın 165'ıncı maddesmde «l'niversiteler kendıleri tarafından seçilen organlar eliyle yonetüir» hükmüoe yer verilnuş olmasıdır. (Arkası Sa. 11, Su. 1 dej • 1