Katalog

4 EYLÜL 1982 EKONOMİ Cumhuriyet 7 EKDNOMİDE 6 0 0 milyar dolar borcu olan da kaygılı veren de GÜNÜNAfNASl ANKABA (THA) Sanayi Bakanı Mgftır'gtr Turgut, renk11 televizyon üreten finnalann zam talebini reddetti. Menmet Turğut, Ankara'daki renkli TV tirettaü yapan firma temsflcflerml rpakwrTir"ia kabul ederek bir süre görüştü, Görttşmede, örmalann döviz kurlanndaki değişiklıklerin maliyetlerde sürekll bir artış yarattığını ileri sürerek, TV fiyatlanna, döviz kurlanndaki artışa paralel olarak arünlması yolundaki isteğini lse, bakanın kabul etmediğl öğrenildi. Pinna yetkilllen ıse, bu şartlarda açıklanan fiyatlarla renkli TV üreüminin çok zor olduğuna dikkat eekerek, surekli olarak zarar etmekte olduklarmı Uerl sürdüleı. Sanayi Bakanı renkli TV'ye zam isieğ'mi reddetti BankaKredi Komîsyonu para ve 3. Dünya'nın dış borc ve faiz yükü sermaye piyasası dünya bankacılığını tehdit ediyor icin öneri hazırlıyor Gelişmekte olan ülkelerin dış borç topîanu bu yı] sonunda 600 milyar dolara yaklaşırken ana para ve faiz olarak 119 milyar dolar ödemeleri gerekiyor. Osman ULAGAY Gelişmekte olan ülkelerin dış borçlannın toplamı kadar bu borçlarm özellıkle ABD faiz oranlannm tırmandığı son yıllardi buyük onem kazanan faizleri de söz konusu borclu ülkelerin ödeme güçlerini zorluyor. Gene Dünya Bankası'nm tahminlerine göre gelişmekte olan ülkeler bu yıl 56 milyar dolan taiz, 63 milyar dolan da ana para geri ödemesi olarak tam 119 milyar dolan alacaklılarma geri ödemek zorundalar. Geri işlem açıklarmın artığı ve taze para bulma olanaklannın azaldığı bir dönemda bu çapta bir dış borç amortızasyonu ve faiz odemesiyle kar şı karşıya kalan gelişmekte olan ülkelenn, bu yükün alhndan nasıl kalkacaklan, vaktıyle bu ulkelere bol kaseden OPEC paralanıu kanalıze etmış olan dünya bankacılannı düşündurdüğü kadar dünya fınans sısteminın jandarması rolünü son yıllania iyıden iyive benımseyen ÎMP'yi de düşundürttyor. ÎMPTun giderek daha büyUk kaynaklarm devreye gırmesini gerektirebilecek olan bir «borç lulan kartaıma» operasvonunda ne denli başanlı olabıleceği ve bunun için neler yapması gerektiği tartışılırken zor durumdakî uluslararası bankalar «fena para»nın ardından ne kadar daha «iyi para»yı nske edebüeceklennın hesabını yapı yorlar. Meksika ve Brezilya gibı ıkı büyuk borçlunun bile borçlannı ödeyemez duruma düşürülmesinin dünya bankacılık sistemi için bir felâket olabıleceginı düşünen bankacılar, ıster ıstemez bu ülkelerin borç lannı ertelemenin yollannı an yorlar ve risklenni artırmış oluyorlar. Ekonoml servW Beşinci 5 yıllık KalifTnrna Planı'na onenler getinnek iaevs kurulan Banka Kredi özel jhtisas komisyonunun para ve sennaye piyasasiJîm yeniden düzenlenmesıne yönelık hazu"lıklar yapöğı büdirildi. tlk toplanüsını 26 ağustos gıinü yapan Banka Kredı ozel ihtisas komisyonunda kamu bankalan, öaal bankalar, Merkez Bankası, Bankalar Bir liği, Milll Savunma Bakanlığı, Türk • î ş ve Kooperatif Birlik leri"nin temsilcileri bulunuyor. Benka Kredi komlsyonu ilk toplantısmda ikincl 5 yıllık Kaiinrima pianı'mn hazırlanma sı sırasmda benzeri bir komis yona başkanlık yapan Ak Sigorta Genel Müdürü Güngdr Uras bu komisyonun da başkanlığına secildi. Banka • Kredi ozel üıtisas komisyonu Ankara'da 13 eylülde yeniden toylanacak ve 15 kadar r&porunu hazır Cübre üretimi yuzde 72 düsfu ANKARA (ANKA) Kamu ve özel sektdr kuruluşlannın gubre ürettmı bu yıön ilk 5 ayük donemtncie 2. 279 bin ton dolaymda gerçekleşü. Her iM sektörün toplam gübre Uretünının ge çen yıla göre yüzde 12 dolayında azalma gbsterdıği be Urlendi. Gecea yü ocak mayıs dönemi itibanyla üretüen gübre miktan 2579 bln ton dolaymda idl. Devlet Planlama Teşkilata verilerine göre, bu yılki toplam 6.407 bia ton gübre Ureüml planlayan fabrikal&r, mayıs ayı sonu dikkate akndıgında, bu hedefin ancak yuzde 35^'inl yerine getirebildiler. Ocak mayıs döneminde lab nkalann 2.927 ton gübre üretiml yapacaklan tahmln ediliyordu. DPTnin izlemelerıne göre, çeşıtlı gübreler arasmda en fazla üretitn düşüşü yüzde 56 ile triple süperfosfatta, yüzde 47 ıle fosfonk asitte, meydana geldl. Gelişmekt« olan 3. Dünya ülkelennin dev boyutlara varan dış borç yükleri Kanada'da yaprlmakta olan tMF ve Dunya Bankası toplantılarırun gundemindeki en onemli konulardan birini oluştumyor. Dünya ekonomısindeki daralma nedenıyle iuracat getaleri düşen pek çok yoksul, ham madde inracatçısı ülkenin yamsıra Brezilya, Arjantın ve Meksika gıbı dış borç lanma şampiyonlamun da borç lannı ve faızlerini odemekte zorluk çekmeye başlamalan, dünya bankacılannı ve fınans otoritelennı ciddi biçimde düşündürUyor. 19701eno başında 65 milyar dolar dolaymda bulunan tüm gelişmekte olan ülkelerin dış borçlannın 1981 yüı sonunda 516 milyar dolan aşüğı tahmin ediliyor. Dünya Bankası'ıun son taaminlertne göre bu yıl sonunda gelişmekte olan ulkelerın toplam dış borç rakammın 600 milyar dolara yaklaşması ve bunun 418 milyarmıp petrol ithalatcısı ulkelenn sırtmda bu lunması beklemyor. Bu ülkeler arasında ıse 80'er milyar dolan asan borç yUkleriyle Meksika ve Brezüya en ön sıralan aürken Güney Kore ve Arjantin giW ülkeler de hatırı sayı]IT dış borç yükleriyle dikkaö çeldyorlar. Dünya Bankası*nın hızlı btiyüme varsayımma dayalı iyimser senaryosuna göre ise gelişmekte olan ülkelenn toplam dış borçlannın 1990 yılmda 1 trilyon 450 milyar dolan bulması bekleniyor. layacak. Raporda para • kredi ve sennaye liyasasııan yeniden ve sağl*u bir biçimde dU zenlenmesıni öngören politık» lar ve bu politikalann uygulanmasmı sağlayacak kurumsal düzenleme önerilari yer alacak. Ancak 5. Kalkınma Planı tçın yapılacak bu çalışmalana hızlandırılarak 1 kasundan once bir çerçeve oluşturulacağı ve bu tariiıte Türk bankacılık sısteminı ıncelemek ve önenlerde bulunmak üzere ulkemî? ze gelecek yabancı uzmanlarm bmine bir öneri paketıyle çıkı» lacağı belirtlliyor. Boytelfele Uluslararası Para Fonu, Dunya Bankası, uluslararası Pînansman Kurumu ve ABD'deki büyuk bankalardan uzmanlarm yeralacağı beyet, Türk bankacıhk sısiatninı incele. mek üzere masa başına otuı> duğunda bir tartısma zeminl sağlanmış , GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERİN DtŞBORÇLARI VE FAİZ YÜKLERl 600 Çekoslovak Ticaret heyetî, Odalar Birliği'ni ziyaret etti ANKARA (a.a.) Temaslarda bulunmak üzere Türkiye'ye gelen Çekoslovakya Ticaret Heyeti üyeleri dün Türkiye Odalar Birliğinl ziyaret ederek. ihracatçı ve işadamlarıyla düzenlenen bir toplantıya katıldı. TOrkiye Odalar Birlıgt Yonetım Kurulu Başkanı Mehmet Yazar, toplantıda yaptığı konuşmaua. TOr kiye ile Çekoslovakya arasmdaki ticaret hacminde 1981 yüında önemli ölçüde düşme görüldüğünü blldlrerek. «1980 yılmda 138 milyon 817 bin dolar olan ticaret hacmi 1981 yılında 51 milyon dolara düştü> dedl. Yazar. bu yılın ilk altı ayında Ihracatm 14 milyon 719 bin dolar. ithalatın ise 14 milyon 973 bin dolar olarak gerçekleştiğini sözlerine ekledi. 500 400 300 1979 1980 1981 ANA PARA GERİ ODEMESİ 1982 İFAİ2 YÜKÛ Sigortaalann KTFD'de bloke alacaklan ödeniyor ANKARA. (ANKA) Türk Sigorta Şırketlennın Kıbns Tıirk Federe Devletı'nde bloke edılen alacaklanmn öden mesine başlandı. 1979 yümdan beri Kıbns Bankalan ve Sigorta Acentelerl nezdinde bloke tatulan alacakların tas fîyesl konusunda Lefkoşe'de KTPD Maliye Bakanı SaIih Coşkun tle «Ak» «Doğan» ve «Atlantik» Sigorta şırketleri Murahhas azası Ali Gömeç Başkanlığında bu çlrket lerın acetıte terasücileri ile yapılan toplantıda anlaşmaya vanldı. Anlaşmaya göre Türk şir» fcetlerinin Kıbns Türk Federe Devletı'nde ki banka ve acentelen nezdinde duran 300 milyon liramn Uw« rindeki alacagın yüzde 2S"inl olusturan 75 milyon llralık bolllmü Jlk partide Türirfye1 ye fıilen transier edıldi. L J TOPLAM DtŞ BORÇ Sorunun çözlimü İçin ilk olarak dünya faiz oranlarmda bir gerileme olması gerektigı ileri süruluyor. Halen Brezüya'nın tüm ıtıracat gellrlerinın yüzde 40"ını. Arjantm, Meksika ve Şüi'nin ise ihracat gelirlerinin yüzde 35'ini yalnızca dış borç faizlenne avınnak zorunda kaldıkıarını belirten uzmanlar geiışmekte olan ülkelerin degışken faızli borçlannı etkileyen faiz oranlan düsmeden çıkış yolunun başına bile geunemeyecegini kaydediyonar. Yapılan bir hesaplamaya göre Eurodolar faiz oranlanndaki her bir puanlık yükselış geüsmekte olan Ülkelerin faiz yukünü 3 milyar dolar arbnyor. ABD'den başlayarak faiz oranlannm genlernesi halinde sanayileşmiş ülkelerden başlayacak ekonomık canlanmanın da dünya ticaretirü olumlu yön d«ı etkileyeceğı, ham madde fiyatlarmı biraz artırarak ve gelişmekte olan ülkelerin ihracat şansıru çoğaltarak bu ülkelerin durumlarını bıraz oisun dilzeltmelerine olanak verebilecegi sa nüıyor. ABD"nin yüksek faizler de direnmesi halinde ıse tüm dünya ekonomisinin ve özellik le de uluslararası bankaolık sıstemıran buyuk tehhkelerle karşı icarşıva kaiacağı vurgulanıyor. Maliye Bakanlığı, güç durumdaki 160 şîrketin sorununa cözüm arıyor ^ Güç durumdaki şirketlerin sorunlannm, kwrulacak bir ihtisas bankası aracıbğıyla çözülmesi görüşü ağırlık kazamyor. ANKARA (ANKA) Ma liye Bakanlığı'nda hızlandınlan 1983 bütçe çahşmalannın yanısıra, Hazine Genel Müdürlügu'nun de güç durumda olan 160 şirketin sorununa çozüm getinnek uzere yoğun çalışma içine gırdıği büdirildi. Yetkililerden edinüen bilgiye göre, Maüye Bakanlığı sanayide kapanma tehhkesiyle karşı karşıya kalan 160 çirketi belirleyerek, bu şırketlerin darboğazdan kurtanlmalan için gereken finansman miktannı saptamak uzera çah^malara başladı. Yetkililer, söz konusu şîrketlerin sorunlannm tek tek çözümleme yoluna gidilmesi halinde. olayon boyutunun genişleyeceğıni, aynca, Mallye'nin bu yolla sorunu çözümlemesinin çok güç ve zaman alıcı olduğunu belirt tıler. Bu nedenle. Maliye Bakanlığı, şırketlerin kur farklanndan doğan borçlannı belli bir ödeme planına baglayacak ve ihtıyaç duyduklan finansmanı uygun koşullarda sağlayacak yeni bır thüsas Bankası kuruhna sı için çahşmalar yapıyor. Ancak, sözkonusu bankanın, Maliye Bakanı Adnan Başer Kafaoğlu'nun, Toronto'da katıldığı ÎMF Dunya Bankası ortak Genel Kurul toplantısmdan 12 Eylül tarihinden önce dönemeyecegi dıkkate ahnarak, daha once planlandığı gibi eylul ayı başlannda faaliyete geçmesinin mümkün olmadığı yetkililerce ifade ediliyor. Aynca, Kafaoğlu'nun Ioronto'da ÎMF Dünya Bankası ve yabana bankalann yetkilıleriyle yapacağı goruşmelerin sonuçlannın da, bu konudaki çalışmalarm seyrfai değişürebileceği bebrtiliyor. Bu arada, Maliye Bakanlığınm 1983 bütçesi ila Ugıli çalışmalan da sürdürüluyor. Maliye Bakanı Kafaoğlu** nun 11 eylül tarlhine kadar tamamlanmasını istedigı büt çeyi incelemesinden sonra, 20 eylülde de Yüksek Planlama Kurulu eie alacak. 1983 yıh bütçesinin 2 trüyon 270 milyar üra ile 2 trii yon 380 milyar hra arasında bır buyüklükte olması bekleniyor. Esen AAakina Fabrikası Genel Müdürü: SEKA aldığı hurda kağıdın kilosunu 8 liraya düsürdü tZMtT (a*.) SEKA'nın satın aldıgı hurda kâgıt tiyatlannın yüzde 50 «ranında düşürtildüğü blldirildi. Yetfcililer, daha once 19 llraya satm alınan hurda kâğıdın kllosunun sekiz llraya duşaruldü|ünü açjkladılar "Kur borcları makina sanayiini ucurumun kenarına getirdi,, Kenan MORTAN Esen; Eskisehir Sanayi'nın isim babası ve mtman rahmetü Mumtaz Zeytinoğlu'nun kardeşi Yavuz Zeytinoğ lu ile birlikt© gerçekleşördigi makina fabrikasında fab rika Müdürü mühendis Samim Yener Ue görüşüyoruz. Odasırun bir köşesinde, kuçük bir kitaplıkta çeşitli teknik yayın ve kataloglar arasında çağdaş yayınlan arasında çıkan Zeytinoğlu'nun «Ulnsal Sanayi» kıtabı gözükuyor. Yener kitaba gö zunü dikip, «O da bir teknik kitap gibi bizim rehber kitabımız. Ama, tabii bu kitapta çözüm fonnülleri yaz matuğı için 282 bin dolar ve 978 bin marklık bir borcu defetmek için boğuşuyoruz» diyor. Dolann 25 üra olduğu dö nemde (1878 yıh) alınan borç bugun katlana katlana 117 milyon üra olmuş durumda. Ne yapsanız, ne uretseniz başedemıyorsunuz. Bu civa gibi tutulması olanaksi2, cıg topu gibi giderek büyüyen borç, borç olmaktan çıkmış sanayinin kesın bır «idam fermanı» konumunda. Nasıl olmaz kı? 1980 yılmda ödenecek borç ana parası 3 milyon. kur farkı borcu 30 milyon. 1981 yılında ödenecek borç ana parası 5 5 milyon TL, kur farkından oluşan borç 26 milyon. Borcu aşan îaiz uygulaması her halde bir Osmanlı Sarayı'nm son günlerinde, bir de şimdi 200'u askm «çaplı» sanayi kuruluşunda yaşanıyor. Sayın Yener'e ne yapüklannı soruyorum. Aldığım yamt 1988'de resmen borcumuz bitiyor. Ama korkum o ld bîz 1988'İ fizik kişi olarak çıkaramıyacağız» diyor ve şöyle sürdürüyor: «Vadelerl ödeyemiyorsun. Yeni ödeme planı yapıhyor. Faiz bu durumda otomatikman yüzde SO'ye geliyor. Kimi kurulus Sınat Kalkınma Bankası'na başvurup borcnnu vadesinden önce 6deyip defteri Vapatmak istiyor. Aldıklan yanıt, 'politikamız bu, ödeyemezsiniz' oluyor.» Peki, kur farkı olan bir kurulus üretim yapabilir mi? Daha önceleri Sanayi Bakanlıgı'nda Genel Müdür Yardımcıuğı yapan sayın Yener bu sorumuzu şöy le yanıtlıyor: «Maliyet ve finansman doğal sorunlar oluyor. Bunun dışında rekabet imkânlannı yitiriyoruz. Kapasite kullanımımız yüzde 45' de kalıyor. TevaH yapamıyor. veni persoae) alamıyoruz. Bunun «onuca kaçak işçi çahştıran dizayn ve pro le katatnayan atSlyelere yol açılıyor. Sanayi ürflnlerinln kalitejrf bozulayor. Sonuç makina sanayiini uçurnmon kenanna getiriyor.» Esen Türkiye'de Boronkay. Pl Makina EBK, ÖZ MAK, ÇÎMTAŞ ve Anamak gibi kuruluşların arasında sayılı bir makina imalatçı5i. Tam otomatik beton santrallannın en iyisini yap tığı pıyasaca kabullenılmiş. Hem talaşlı, bem çelik konst ruksıyon yapıyor, şundi bu esen yaşamak için «zarardan kâr» ilkesini uyguluyor, gelen tekuflere büyük oranh fiyat kırıyor. Ama, yine de 1978 yılından bu yana zarardan kurtulmuş değil. Üstelik sermayesinl bır yılda 32 milyon TL'den 300 milyon TL'ye çıkardığı halde. Işletme sermayesi ayırma şansı yok olduğundan sürekli küçulüyor..» Bu kurulus bazında bir örnek daha vereliın. Dftvız kredisiyle alınımş. olan blr dik torna 5.8 milyon TL'ye malolmuş. 1980 yılmda makina değe rinin üstüne 3.9.1981 da 3.7 milyon lira eklenmiş. uzeüe tornanm astan yuzunden pahalı hale gelmış. Sonuç bu olunca kur farklarıru muhasebeleçtumede direk zarara yazmak, ya da yatuinuara eklemek arasuıda hiç bir fark yok. Turkiye'nin ilk 10 makina ureücisi şirketi arasma gırebilmiş Esen örneğine bakıp, Onlar yurütemiyorsa, tabelası degişir. Makina yine üretilir demek olası nv? Rahmi Koc: As.l Çelik' devlet taraâından kurtarıldı İSTANBUL (THA) Asil Çelik Sanayi ve Ticaret A. Ş.'nin dün yapılan olağaaustü genel kurulunda konuşan Idare Meclısı Başkaaı Rahmi Koç, kur fark' l a n garantısirun vetilmemesi nedeniyle zor duruma düşen firmanın devlet yardımı ile kurtarüdıgım söyledi. Şirket esas mukavelesindeki 6., 7. ve 21. maddelerın değlştirllmeslnl kapsayan Genel Kurul'da Asil Çelik'in sermayesinln 4 rail yardan 6 milyara çıkarılma sı da kabul edıldi Genel Kurul'da bir konugma yapan Asil Çelik îdare Msclisl Başkam Bahml Koç, «Şhket Içerlsinde bulunduğu şu andaki güç durumdan devlet yardunı olmaksınn çıfcamayacaktır» dlyerek özetle şunlan söyîedi: «Şirketin Içerislnde bulunduğu duruma kur farklarının garantislnln verilmemesi neden oldu. Son Ş ayda 6,5 milyon dolaruk dış borç. ana para ve faizînin ödenmesine ragmen, kur farklarından dolayı dış borçlarda 1 milyar liralık bir artış meydana geldi. Şir ketin toplam borcu 12,5 milyar llraya çıktu» Hükümetin, Asil Çelik'in dış borçlannı taahhüt ettiğinl kaydeden Koç, bu taahhüt için 4 milyar olan şirket sermayesinin 6 milyar llraya çıkanlmasının şart koşulduğunu beürtti, DPT haziranda 237 iesvik belgesi verdi ANKARA, (a.a.) Devlet Planlaraa TeşkUatı, bazıran aymda çeşitli mallann Uret3m ve tmali için toplam 23 yatıran teşvik belgesi verdi. Resml Gazete*nln dünkü sayısmda yeralan tebliğe göre, DPT taran sektörlinde havvancıhk için 38, bıtldsel üre tim tçin bir ve madeneılik sektörttnde ıse sefeiz yatınm teçnk belgesi onayladı. Ayru dönemde lmalat sektörünün gıüa, lçkJ ve tütto üretimi için 13. dokuma ve giyim içm 7, deri ve kösele Üretimi için 3, kimya cam, elett trik makinaları, çimento üre timlen tçin DPT birer teşvik belgesi verdi. DPT, ener }i sektörilnde bir, ulaştorma sektörilnde 116, turizm sektbrıinde üç, ticaret sektörün de sekiz, ıhracata donük teşebbuslerde üç ve dığer sek torler içınde 15 teşvik belgeslni haziran aymda ilgili kuruluşlara gönderdl. Istanbul Ticaret Odası, hükümeti eleştirdi: İian edildiği halde hicbir tedbirin alınmaması güvensizlik yaratır, 1STANBUL (a.a.) ITO1 nun Odalar Bırlıgi Ekonomık Kurulu'na sunduğu raporda, 24 Ocak kararlannın amaçlanna ulaşması için surenin tamamlanmadığı be hrtilerek, «Bu konudaki başarısızlık iddialanyla alterna ttf bir modeli savunmak, in safsızhk veya art niyetlllik olacaktır» dendi. Raporda aynca hükümet eleştirilerek, kısa sürede yeni tedbirler paketi uygula yacagını bır ayı askın bir suredır ilan etmesine ragmen hukumetin hâlâ hıç bır tedbir uygulamaya koyraadığını, bu durumun da güvensızlık ortamı yarattığı v e çeşitli spekulasyonlara neden olduğu öne surüldu. Raporda daha sonra göy le denildi. «Bu görüş sahipleri, 24 Ocak kararlannın başarılanm da başarısızlık olarak gös termeye çausmaktadırlar. Enflasyonun önlenmediği, dış acık sorununun çözümlenmediğl Ueri sürülmektedir. Kuskusuz, 24 Ocak kararlannın amaçlara ulaşmakta öngördfiğü süre henüz tamamlanmamtştır, Bu itibarla, başarısızlık iddialanyla alternaüf bir modeli savunmak insafsızhk veya art niyetlllik olacaktır.» Dünya petrol iicareti yüzde 15 oranmda azaldi CENEVEE (ANKA> Dünyada petrol ticaretınin geçen yü yüzde 15 oramnda azaldi ğı bellrtiliyor. cGüm rükler ve Ticaret Genel Anlaşması» (GATT) taralından yayuüanan yılhk ticaret raporunda, sanayı ve tanmsal ürünler ihracatının yuzde 4.5 oramnda artmasma karşın dünya ticaretlnde 1958 yılından beri İlk kez yüzde bir oramnda azalma meydana geldıği belirtildi. Bu azalmanın yaklaşık iki milyar dolar tutarında olduğu belirtlliyor. Raporda, üretim alanındaki lstatistlklere göre ise, petrol üretimlnin yüzde 7 oramnda azaldığı. buna karşın tarım, madencilik ve sanayi alanlarında ise üretimin yüzde bir oranmda arttıgı belirtüdL 1980 yümda ıse artışm yüzde 1,5 oranında olduğu kaydediliyor. Theo Ruyter: "Batı, kendi işsîzlîğinî Ücuncü Dünya ülkelerine ihrac ediyor,, 2Ekonomi Servisi Nobel ödülü sahibi ünlü iktlsatçı Prof. Nicolas Tinbergen'in «azgelişmiş ülkelerde emekyoğun işletmeler desteklenmeli» gbruşünü eleştlren iktisatçı Theo Ruyter ise, «Üçüncü Dünya ülkelerine uluslararası planda büyiik bir gelir transferi yapılmasının savunulmasınm nedeni, sözkonusu ülkelerdeki fakirliği yenmek değil, Batı için yeni pazarlar bulma zorunluluğudur. Bu bakımdan Üçüncu Dünya iılkelerinin çıkarlan bir kere daha Batı çıkarlarına bağımlı küınmış ve bunun sonucunda Batı'da şimdiki üretim ve tüketim yapısı herhangi bir değişiklige ugramanuş olacaktır» diyor. Ruyter eîeştirisîni şöyle sürdttruyor: «Ücuncü Dünya Olkeleri hammadde üreticfleri olarak halen Dünya'nıa 'çiftçisi' durumundadular ve gelirleri nibai mamul iireten sanayileşmiş ülkelerin gelirlerinden daba azdır. Tartıştıpunız öneri... yarı mamullerln fakir ülkelerce Uretilmesini, öngörmektedir. Bu bakımdan öneri mevcat sistem içinde bir degislkliği savunmakta, Ktuey'ln teknolo.ii ve bilgl birikimini Güney Ue gerçekten paylaşmasını lsteyenlere karşı çıkmaktadır. Baska bir deyişle öneri sabtplerl, Ücüncü Dünya ülkelerinln tıpfcı Batı ülkelerindekl meşru ve gavnmeşnı yabancı Işçilcrln yaptıklan gibi Ucretl az derdi çok işleri yapmasmı arznlamaktadır^ tşslzlik konusunda ise Ruyter şu görüşü savunuyor: «önert sahiplerinin eğilimi Knıey'in birçok kapitalist ülkesindeki giderek artan işsizlik sornnlannı Üçüncü Dünya ülkelerine transfer etmekten başka blrjey degildir. Çünkü önerileri geUşme yolnndaki ülkelerin Batı'dan daba fazla ithalatta bulunmalannı öngörmektedir. SSzkonnsn işsitliğin nedenini Batı toplumunun kendisinde aramak gerekir. Batı pazan birçok madde için doynm noktasına erişmiş, halen ihtiyaç duyulan mal ve hlzmetlerin üretimi için kaynaklann yeniden dağılımı konusunda devlet aciz kalmıs, yüksek ücretler sonncu otomasyonun gelismesi, çevre sorunlannm artması gibi sorunlar dogmaştur. Bu nedenle ben Batt'nm karşılaştığı istihdam sorununa öncelikle yine Batı toplumu içinde çözüm aramak gerektiğine inanıyorumj» önerilen programın gerçekleştirilemeyeceğinl Uerl suren Ruyter, «Sanayi dallannın yeniden düzenlenmesine dönük bir politika, ekonomiyi gerçekten yöneten bir devletin varlığını gerektirmektedlr. S8«konosn devletler böyle bir şeyî arzulasa bile ki bir çofu arrolanjamaktadır bu politiianın uygnlanma olanagı yoktur. Çttnkfl hu ülkelerde devletin rolü tall bir nitelik taaımaktadır» diyor. Uluslararası lllşkller konusunda ise Ruyter, «Kuzey Güney Ulskileri salt ekonomik açıdan ele almmakta ve hemen hemen hic bir politlk yaklaşuna yer verilmemektedir. Halbuki ne Üçüncü Dünya ülkeleri veya Güney, ne de Kuzey veya Batı homojen bir yapı göstermekte, tilke bazında ayrunlar yapüması gerekli olma" "adm» görüşünü Ueri sürüyor. FAO, Çorum kırsal kalkınma pro/es/ne yardım ediyor ANKARA, (ANKA) Klsa adı FAO olan Bırleşmış Mılletler Gıda ve Tarun Örgütü, «ÇorumÇanknn lorsal Kalkınma projesine tekaife danışmanlık hizmeti» konulu bir anlaşma uyarmca, bu projeye 175 bin 150 dolar tutarında teknik yardamda bulunacak. Bakanlar Kurulu"nca onaylanan anlaşmaya göre, FAO, projeye hayvancüık ve tanmsal yayım konusunda birer uzman gönderecek. Vehbi Koç "Türk Orbisi,, kurmak istiyor ! ;ii& DCMZ KURLARiüi Aİ19 172,10 167,06 9,97 70,10 3,63 20,01 24^7 64,01 28.14 62,58 12,41 67,29 139,48 593,44 25,93 299,63 50.07 Dövirin Onsl 1 ABD Dolan 1 Avusturalya Dolan 1 Avusturya ŞiUni 1 B. Alman Markı 1 Belçıka Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florıni 1 Isveç Kronu 1 tsvıçre Prangı 100 Italyan Liretı 100 Japon Yeni 1 Kanada Dolan 1 Kuveyt Dinarı 1 Norveç Kronu 1 Sterün 1 S Arabıstan Eiyall DÖVİZ Satış 175,54 170,40 10,17 71,50 3,13 20,41 25,37 65,29 28,70 84,23 12,66 68,64 142,27 605,31 26,45 305,62 51*7 /Uış 172,10 156,71 9,97 70,10 3.47 20,01 24,87 64,01 28,14 82,58 11,79 63,93 132,51 563,77 24,63 299,63 47,57 EFEKTIF SaUf 177,26 172^7 10,27 72,20 3,76 20,61 25,62 65,93 28,98 85*6 12,78 69,31 143,66 611.24 26,71 308,62 61 57 '$!&% oüMüsf 1$ 2 Eylül'le fark 3 Eylül 1.2501L 350 lira arttı Cumhuriyet 17 000 17.200 1.250]L.000 llraarttı Reşat kulpsuz 17.250 17 500 165 180 llraarttı 24 Ayar 2.500 • 2 525 150 lira arttı «2 Ayar bilezik 2.275 • 2 375 1 llraarttı GümüB 49.00 • 60.00 ~BlTTt İSTANBUL (a.aJ Ünlü işadamı Vehbi Koç, dün mu ayene olduğu Orbis'i Türki ye'de gerçekleştirmek tstedığini söyledL Orbis'in sadece tıbbi cihazlannın 50 Ue 100 milyon lira arasında değişen bır değere sahip olduğu belirtildi. Vehbi Koç, uçan g6z has talıklan eğitim merkezi Orbis'i dün ziyaret ederek göz lerinden muayene oldu. Koç'u muayene eden Orbis doktorlanndan Robert Munsch ünlü ışadamının «30 yıl sonra kartaralrt olabilecegiııi» söyledi. Ünlü işadamı Koç, daha sonra Koç Vakfı adına Orbis'e bir railyon lira bağışta bulnndu. Bu arada Orbis'i çok begenen Vehbl Koç Türk Orbisi'ni kurmak istedlğini be Urterek, uçakta bulunan tüm tıbbi avgıtlann tek teK ad ve jBzelliklerini aldı Koç' un, Türk Orbisi'ni bir uçalc olarak deftil de bir klinlTî ty larak perrpTrleştinnek istedİJ gi ogrenildi.