Katalog

Cumhuriyet 2 anışma Mecllsl Anayasa Komlsyonunca hazırlanan Anayasa tasansı üzerlndekl değerlendirmeler, lncelemeler sürüyor. Tasarmın ana özelllklerlnden blrl sınırlama, kısma ve yasaklamaların çokluğu. özelllkle özgürlükler konusunda belirgin bir tutum. Bir özgürlükten söz edildi mi, hemen ardından aynk kurallar geliyor. Böylece yasaklamalar, engellemeler, kısmalar, smırlamalar sonuçta özgürlüğtin alanmdan daha geniş bir alana yayıhyor. Bu nedenle, bu özeUiğine bakarak tasarıya «yasaklar tasansı» da denebilir. Türkiye'yi 12 EylüTe getiren olaylar tasasının gerekçesinde belirtilerek yasaklamaların nedenleri açıklanmaya çalışılmış. En yaygın yasaklardan blrl de slyaset yasağı>. Gerekçeye balolırsa, Türklye'yl 12 Eylül öncesi karmaşa ve bunalım dönemlne getiren nedenlerln başında «slyaset» gelmektedir. Tasarının 76. maddeslnde «seçme, seçllme ve slyasi faaliyette bulunma hakları düzenleniyor. Bu maddenin ardından gelen iki maddede lse siyasal etkinliklerin ancak ve yalnızca «slyasi partiler» de yapılabileceğl öngörülüyor. 78. maddede açık blçimde siyasal partilertn derneklerle, sendlkalarla, vakıflarla, kamu kurumu nlteliğlndekl meslek kuruluşlan lle güçbirllği yapamayacaklan öngörülüyor. Bu yasak ve sınırlama yeterll görülmediği lçln ayrıca bu kurumların her blriyle llgill hükümlerde aynı yasak ylneleniyor. Derneklerln siyasal etkinliklere katılması yasağı (md. 33), kuruluşlann siyasal amaçlı gösteri yürüyüşü ve toplantı yasağı (md. 34), sendikalann siyasal amaç gütmesl. siyasal etkinliklerde bulunma yasağı ve kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlan, dernekler ve vakıflarla ortak davranışta bulunma yasağı (md. 56), kooperatlflerln slyasetle uğraşmaları, siyasal partilerle işblrliği yapması yasağı (md. 46), kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlannın siyasetle uğ OLAYLAR VE GÖRÜŞLER 28 AĞUSTOS 1982 D Siyaset BİR DÖNEMDE SÎYASET KÖTÜYE KULLANILMIŞ DA OLABÎLİR. BUNA ENGEL OLMANIN YOLU, ONU YASAKLAMAK DEGİLDİR. ARTIRILAN YASAKLAR YENİ SUÇ TÜRLERİ YARATIR Av. Atilâ SAV T. Barolar Birliği Başkanı raşma ve derneklerle, sendikalarla, vakıflarla ortak çalışma yapma yasağı (md. 170) dışında çeşitli görevlerde bulunanlar için de siyasetle uğraşma, ilgilenme yasakları getlrllmiştlr. örneğln memurlann slyasetle llgllenememesi, siyasal partllere girememesi (159) dernek ve vakıflann merkez kurullannda görev alanlann slyaset yasağı (md. 159) Anayasa Mahkemesi üyellğinden aynlanlann bir süre siyasetle ilgllenmesi yasağı (md. 181/son) gibi yasaklar da öngörülmüştür. Görülüyor ki, tasanya göre slyasetle uğraşmak lsteyenler yalnızca ve ancak siyasal partilere glnnelidirler. Bunun dışında beş yılda bir genel seçlmlerde oy kullanarak siyasal seçmelerlnl belll edebilirler. Böyle bir anlayış. çoğulcu. özgürlükçü demokrasiyle bağdaşır mı? Çoğulcu teriml, aslında özgürlükçü terlminl de kapsamaktadır. Çünkü çoğulculuk zaten Özgürlükçülüğü gerektirlr. Yani, «çoğulcu» terimi, «özgürlükçü» terlmlnl lçermektedir. Çoğulcu demokrasilerde en genlş blçimde «katılım» temel llkedir. Bu katılım, yalnızca «oy»a lndlrgenemez. Aslolan yaygın katılımdır. Kuşkusuz «slyasetle uğraşma» eğer sürekliliği kapsıyorsa, bu lş lçln elverişli kurum türü siyasal partllerdlr. Ancak yaygın bir katılım, her an, herkesln ülke yönetimiyle llgllenmeslnl zorunlu kılmaz. Ancak böyle bir olanağı da engellemez, yasaklamaz. Demokraslde yönetenlerle, yönetilenler arasındaki sürekli lllşkl düzenin sağüklı lslemesinln en büyük güvencesldir. Tasarıyı hazırlayanların böyleslne Urküntü ve korku lle baktıkları «siyasst» nedir? Sözlükte «siyaset»ln «seyis» kökünden geldiğl bellrtlliyor. Seyis yanl at bakıcısı, at yöneticlsi. Sonra giderek terim «ülke yönetimi» anlamma gelmis. Bu doğrultuda «ölöm cezası» anlamını da edlnmiş. Demek ki, Doğu ülkelerinde siyasetle Ugilenenlere çokça ölüm cezası verilmesl. bu anlamı da sözcüğe kazandırmış. (Bkz. Ferit Devellloğlu'nun Osmanlıca Türkçe Ansiklopedik Lugat'i) Sözcüğün gündellk kullanımdaki bir karşılığı da «politika». Politika teriml Batı dillerinin birçoğunda ülke yönetimi anlamına kullamlıyor. Kökenl eskl Yunanca'da, «Polis» (kent, devlet) sözcüğünden türemiş. Ülke yönetimi. devlet yönetimi demek. Herhalde, tasanyla kısılmak, sınırlanmak, hatta yasaklanmak istenenin Ulke yönetimine katılmak olduğu açık. Nedense siyasal partilerde görev alıp, seçilenler dışında kimsenin ülke yönetimiyle llgilenmesi istenmlyor. Hukuk ve siyaset billminde «devlet kuramlan» çok çeşltlldir. Kuramcılann bir bölümü, ülke yönetimlnin ancak ve yalnızca bilgilere bırakılmasını önerir Özellikle Eski Yunan'da bu görüşün çok güçlü yandaşlan vardır. Devlet yönetimi gibi çok ince ve karmaşık bir işin, herkesin becerebileceği işlerden olmadığı düşüncesidir bu. Seçkinlerin yönetlmidir Bu anlayışta «halk» ayak takımı düzeyinde görülür. Devlet yönetlmlnde sözü olmak «arlstokratslara özpüdür. Bu terim de ünlü Yunarı düşünflrü «Aristo»dan köken ahyor. Sonraları ise devlet yönetimi «demokrasbye bağlandı. «Demos» yani «halk»m yönetimi. Demokrasinin en lyl tanımlarından birisi ise «halkm, halk icin, halkça yönetilmesi»dir. Öyleyse bir ülkede siyasal rejim olarak özgürlükçü demokrasi kabul edilmekte ise. halkm yönetimini sağlayacak bütün yolları açmak gerekir. Bu yolları tıkayarak demokrasiye ulaşılamaz. Hele yasaklamalarla «özgürlükçü»süne hiç erişilemez. Çoğulcu, özgürlükçü demokrasilerde siyasetten ürkme, korkma, amaca götüren değil, amaçtan uzaklaştıran bir duygu. bir tutumdur. Bir dönemde siyaset kötüye kullanılmış da olabilir. Buna engel olmanm yolu, onu yasaklamak değildir. Yasaklamalarla, kötüye kullanmaları engellemek işin kolayıdır. Kimse evinden çıkmazsa, hiç suç işlenmez. Kötüye kullamlan özgürlüğü kaldırmakla ulaşılan. istenen sonuç değildir. önlenmek Istenen, suç işlenmesidir. Suçu Önleme, yasakları artırmakla olmaz Suçun nedenlerini ortadan kaldırmakla olur Bu ise hukuksal ve anayasal kurallarla sağlnnamaT;. Daha önce suçun nedenleri bulunup, onları ortadan kaldıracak toplumsal, ekonomlk. hatta kültürel iyileştirmelerl sağiamak gerekir. Yoksa artırılan yasaklar, yeni yenl suç türleri yaratır. Bir toplumda suçların ve suçlulann artması sonuçta olagan hukuk düzeni yanısıra bir «ikinci düzen» oluşturur. Hukuk ve Ahlâk?.. Aldıkaçtı tasarısının 18'nci maddesinde «serS'erilerin» özgürlüklerinden yoksun bırakılabileceği yazılıyor. «Serseri»nin Anayasa tasarısına girmesi, gürültü kopardı. Ankara Büromuzdan Işık Kansu'nun yazdığına göre bu konu tam bir saat tartışümış. DM üyeleri şöyle konuşmuşlar: «Evliya Parlak Argo bir kelime olan serserlnin Anayasa'da yer alması fevkalade yanlıştır. Prof. Feyyaz Gölciiklü Serserinin teşhisi kanunla bellrlenecek. Serseri tabiri hukuki bir tabirdir. Prof. Aklf Erglnay Blr baba yaramaz oğluna «haydi oradan serseri» diycbilir. Enls Muratoglu Mahkemeler serserl kellnıesini hakaret kabul ediyorlar. Serserl sözcüğil Anayasa'ya glrmesin. Halil Gelendost Osmanlı devrinde «Serserl ve Mazannai Su Eşhas Hakkmdaki Kanun»a göre sersertlere hükümet meydanmda 50 sopa atıIırdıj» • Serserl küfür müdür. hukuki deylm mldir? diye tartışmak gereksizdir. Kimi sözcük hem küfür diye kullanılabiür hem de yasalarda yeralır. Sözgeliml Ceza Kanunumuz «zlna»yı yasaklar. Zina bir hukuki kavramdır. Ama akıllı uslu bir kocaya seslenin bakalım: Bre zani... (Zlna eden erkek demektir). Ya da hanım hanımcık blr kadına deyln kl: Seni zaniye senl... (Zanlye zani'nin dişisldir). Küfür olmaz mı? Yasalarda geçen nice kavramın «müstehcen» sayılabllecek kullanım yöntemleri de bulunur. Bunlar dilimizin değerinden ve olanaklanmızdan doğan sonuçlardır. Serserl deylml de hem hukuksal olabilir, hem de küfür yerine kullanılabilir. önemli olan bu değildir. • önemli olan nedir? «Ulema» geçlnen kimllerinin Anayasa hukukuna hile1 şeriye yöntemiyle yaklaşımlan ve özgürlüğe karşı her türlü saldırıyı kitabına uydurmaya çahşmaları acı bir görünüm yaratmaktadır. Söylendiğine göre «Avrupa tnsan Hakları Sözleşmesi»nin 5'incl maddesinde «serserl» sözcüğü geçmektedlr; yenl Anayasa tasarısının 18'lnd maddesine oradan alıntı yapılmıştır. Gerçekten de Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesl'nin 5'incl maddesl kişinin hangi durumlarda özgürlüğünden yoksun edllebileceğini sayıp dökerken «e» bendinde şöyle yazıyor: « Bulaşıcı hastalık yayabilecek bir kimsenin, blr akıl hastasının, bîr alkoliğin, uyuşturucu maddelere ahşkın bir kimsenin ya da bir serserinin (vagabond) kanuna uyg'un tutuklanması...» Güzel... Serserl (boşgezen) demek kl yasalara uygun olarak tutuklanabllecektir. Türkiye gibi işsizliğin gırtlağa dek tırmandığı bir ülkede bu îş nasıl yapüacak? Bu stırunun yamtını bir yana bırakaüm; temel sorun şuradan geliyor: Serseri'yi Avrupa İnsan Haklan Sözleşmesi'ne dayanarak Anayasa tasarısına sokanlar, fikir özgürlüğünü neye dayanarak dışlıyorlar? • Konu se,rserilerin özgürlükten yoksun bırakılmasi madde&tne gelince yanıt hazır: Avrupa însan Haklan Sözleşmesl'nin 5'incl maddesinde bu kuraî var. • Öyleyse sormaz mısınız: Fikir özgürlüğünün, basm özgürlüğünün, sendikal haklarm yok edilmesi Avrupa tnsan Haklan Sözleşmesi'nin hangi maddelerine dayanıyor? •} CVCT OKTAY AKBAL C B d l i m Mlnyası /vehbı BELGL: Ibretle Okunsun... İnsanlar ve Burçları azetemlz dışında «Yıldız Faü» sütunu hazır lamayan gazete ve der gl hemen yok gibidir. Bunların rastgele başlıkları şöyledir: «Elektronik Fal'82». «Medyum Mansurun Yüdız Falı», «Fal», «Fa lınız». «Yıldızınız Ne Diyor?». G Yü 1924. TBMM'nde yeni Anayasa, o zamanın deyimiyle Teşkilâtı Esasiye Kanunu hazırlanmaktadır. Bu iş için bir «Mütehassıslar Encümeni» kurulmuştur. Cumhurbaşkanmın görev ve yetkiieri ile ilgili maddeler görüşülmektedlr. Encümen, Ankara ganmn yanmdaki küçük bir binada toplanmıştır. Gazi Mustafa Kemal Paşa ile eşi Latlfe hanım da ikinci toplantıya katılmışlardır. 34. Madde şöyledir: Türkiye Reisicumhuru Devlet ve Hühümetin Reisidir. Binaenaleyh TBMM'nin ve Heyeti Vekile'nin reisi tabiisidir. Bu sıfatla lüzum gördühçe Meclis'e ve Heyeti Veküe'ye riyaset eder». ' '.' • Encümende o günlerin ünlü kişileri bulunmaktadır. Niğde milletvekili Ebubekir Hazım. Tşpeyran da Dahiliye Encümeni Başkanı olarak bu uzmanlar kurulunun üyesidir. Bundan sonrasını Hazım Bey'den dinleyelim: *Reisicumhur hem teşri, hem de lcra kuvvetlerine riyaset edemeyeceği gibi dünyadaki bütün cumhuriyetlerdeki usule göre senelik nuthunu bizzat okumak, yahut ohutturmak için senede bir defa Meclise gelir, başka zamanlarda gelemez. Gerektiği zaman yazı ile tebligatta bulunur. Bütün arkadaşlann derin sessizliği üzerine bu maddeye. yani Reisicumhur'un Meclise başhanlıh etmesine itiraz ettim Mustafa Kemal Paşa *Kabul edenler ellerini kaldırsınlar* dedi. Benden evvelkiler kaldırdılar. Ben ve benden sonrakilerden on milletvekili haldırmadıh Fethi Okyar da bize hatıldı. Mustafa Kemal Paşa lyi anlaşümadı* diyereh birer birer sordu. Ben *Kabul etmiyorum* cevabını verdim. Benden «on.ro el haldırmayanlar da kabul etmediklerini söylediler! Cumhurreisinin, Millet Meclisine baskanlık etmesini kabul eden sekiz milletvekili arasında bunun bütün dünyada benzersiz bir durum olacağını pekalâ bilen Ağaoğlu Ahmet ve Yusuf Kemal gibi hişilerin bulunmasmı hayret ve esefle karşıladım. Teşkilatı Esasiye Kanununun bu maddesindehi şu fıkranın »Reisicumhur merasim günlerinde Meclise r iyaset eder» fıkrasının ne zaman ve ne suretle ilave edildiğini bilmiyorum » Komisyonun görüştüğü başka bir maddede de şöyle denilmektedir: *Menafii âliyei vataniye ıcap ettirdiği takdirde TBMM azası hendi kendini feshedebileceği gibi bu noktai nazardan Cumhurreisi de Meclis'i fesheder.' Ebubekir Hazım Bey. encümende kimsenin konuşmadığını görür. başkandan söz ister. Bu bölümü yine Tepeyran'ın vayınlanmamış anılarmdan okuylamı'Reis beyefendi, dedim, malumdur ki BMM azası mületin veküleridir. Her vekil vekaletten çekiU mek için kanuni müsaadeye muhtaç olmadığı gibi milletvekili için de kanunla müsaadeye hacet yoktur. Cumhurreisinin Meclis'i feshetme meselesine gelince «Vatomn yükseh menfaatleri" o kadar oçıfe bir şeydir ki bunu herkes anlar ve tahdir eder. Meclis'in 280 kadar üyesinin anlamadığı, anlayamadığı «votonm yühsek menfaatleri*nt bir Cumhurreisinin tahdir etmesi garip olur. Bu mesele hepimizin haysiyetine dokunmak lazım gelir. Çünhü Gazi Hazretleri emsali nadir, ender, mümtaz bir htret erbabmdandır. Maalesef kendisine ebedl bir hayat vermemize imhân yoktur. Mademki günün binnde Meclis azasmdan, vani bizim gibi fanilerden biri Cumhurreisliğine intihap olunacaktır, bu fani Cumhurriyasetine geçer geçmez, *efendiler. vatanm yükseh menfaatleri Meclis'in feshine lüzum gösteriyor» diyereh bize kapıyı gösterecek Bu netica herhalde iyi bir şey değildir.. Bugünlerde Cumhurbaşkanhğı makamına geniş yetkiler tanmacağı, bunun ne denli dogru ya da yanlış olduğu tartışmalan yapılıyor. Aldıkaçtı komisyonunun Anayasa tasarısı Cumhurbaşkanlığım Atatürk'ün bile sahip olmadığı, TBMM üyelerinin Türkiye"nin kumcusu Atatürk'e bile tanımadıklan en geniş yetkilerle donatmaktadır. Gazi Paşa, Meclis üyelerinin tepkileri karşısında bu yetkilerden vazgeçmiş, Anayasa'da böyle olağanüstü haklar, yetkilerin yer alması için direnmemiştir Bu ömeğl unutmayalım. Bu tarihsel olaydan alınacak önemli dersler vardır. Bunlardan kimilerinln, aynı gün için, aynı burç hakkında yazdıklarma da bir göz atalım: (Söz konusu olan Koç Burcu'dur): «22 mart 20 nisan, çevre niz sizi sıkıyor ama hemen sıkılmayın. Objektlf olun. Haber var.», <?21 mart * 20 nisan, Elinizdeki imkânları seferber edeblldiğiniz oran da daha büyük fırsatlar önünüze serilecektir. Kendinize güvenin ve şartlannızı zorlaym.», «21 mart 20 nisan, Karşılaşacağımz olaylar ne kadar şanslı oldu ğunuzu göstrecek. Bundan sonra karamsarlığa kapılmayın. Önünüzde yeni fırsatlar var. Her şey yoluna girecek», «Tarihsiz: Uzun süredir tasarladığımz bir projeyi uygulayacaksınız, ancak mali bakımdan bazı sıkıntılarla karşılaşmanız söz konusu, şanslı bir devredeslniz.», «21 mart 20 nisan, tŞ VE PARA DURU MUNUZ: Tam anlamı ile ümidinizi kestiğiniz ve ver miş olduğunuz emeklerin arkasından ağladığınız bir işte yeniden doğuşu ve sevinci yaşayacaksınız. ASK HAYATINIZ: Venüs ve Nep tün'ün burcunuz üzerindeki tesirinin iki neticesi görüle bilir. Bir, mutluluk, iki hayal dünyasına sürüklenme nin riski. SAĞL1ĞIMZ: Açık hava, uzun yürüyüşleri denemelisiniz.» Daha da garibi şu: Yuka nya ikinci olarak yazdığımız fal da yine Koç Burcu için yine 21 mart 20 nisan tarihleri İçin altı gün önce şu yazılmış: Bir insana layık olduğundan fazla değer vermenizin cezasmı aksi davranış, bir hayal kırıklığı ile göreceksiniz.» bi sorular sorulmaktadır. «Avrupa Mikro»su adlı özel bir radyo şirketi ise, dinleyicüerlnln azalmasının önüne geçmenin yolunu, bir «Yıldız Falı» saati açma da bulmuştur. Programda, «Bayan Güneş» adlı bir hanım, okuyuculannm telefonla sordukları sorulara radyodan yanıt vermektedir. Program o kadar ilgi çekmiştlr ki Bayan Güneşe açılan telefonjar saatte 10 bini aşmaktadır. Bilgisayarlı fal Paris'te bir bilgisayar şlr ketinde, müşt^ri, adını, ya şını, burcunu, doğum saat ve dakikasını verince o günkü falını hemen öğrene bilmektedir. Tabii bu iş de çok müşteri toplamaktadır. Bilgisayarların içinde, müşterinin dilinde yanıt verenleri de vardır. Köpeklerin, kedilerln fal larını veren şirketler de var dır. Ve işin hayret edilecek yani, bu tür fallara. sadece sıradan adamların değil, mevki sahibi kimselerin de itibar etmeleridir. Bunların dışında, özel bi çimde, evlerinde, billur topa, aynaya, avuca, yazıya, par mak izine bakarak gelecek ten haber verenlerin ilânla rı burç dergüerinde büyük yer tutmaktadır. Falcılann en çok para ka zananlan da kendilerine «bilimsel falcı» dıye ad takanlardır. Bunlar, geneilikle işadamı olan müşterileri nin verdikleri bilgilere göre, bir iki gün içinde yanıt hazırlamakta, kehanetin doğruluk derecesine göre de yüklüce para almaktadırlar. Fal tutkunluğu, Fransa'da, ParisSolr dergisinin 18 nisan 1932 tarihli sayısı ile başlamıştır denilebilir Yenilik o kadar büyük ilgi toplamıştır kl. derhal bütün dünya'ya yayılmış ve bugünkü biçimini almıştır. kuyu lzah için bir çok görüşler ortaya atılmıştır. Hi pilere göre, olay, insanlığm maklne uygarlığına bir tür baş kaldırmasıdır. Başka bir kısım düşünürlere göre, böyle saçmalıklara inanmak, uygarlıklann, ülkelerin yıkümaya yüz tutmalan sırasmda görülmektedir. Bunlara göre, Atina, Roma ve tstanbul kapılanna son olarak düşmanlar dayandık ları zaman halk içerde, harıl harıl müneccimlere koşuyordu... Başka bir takım düşünürlere göre lse, halk yazını (edebiyatı). halk mü ziği tıbbı ne lse burç falcıhğı da bir halk bilimidir... Ve nihayet, kimileri de, burç falcılığı sayesinde, dünyanın merkez sayıldığı, bütün yıldızların onun çev reslnde döndükleri, insanm eşrefi mahlukat sayıldığı dönemlere bir özlemdir Son ra. bir çok İnsanlar, kendi kusurlannı yıldızlara yükleyerek, bir tür, kusurdan arınmaktadır. Yanl, bu gibiler kendi kusurlannı yıldızlara yüklemekle rahatlamaktadırlar. Geçmişte de Yıldız falcılığı (Astrologie)'nın kökü Sümerler, Akadlar, Elamlar ve Bâbillile re kadar uzamaktadır. Ancak, o dönemde, burç falı, kralların ve imparatorlukların işi Idi. Falcılık Mısır'dan sonra Yunanistan'a ge çince, alelade insanların da işi haline gelmiştlr. Yunanıs tanm falcılan yalnız krallann, komutanların fallan na değil alelâde vatandaşla rın fallarına da bakıyordu. Bu noktada, bu tür falların ne dereceye kadar doğru çıktığı sorusu sorulabilir. Burç falcılığı tam an lamı lle bir şarlatanlık olduğuna göre, falcılar, geçimlerini yüzyıllar boyu ve bugün nasıl sağlamışlardır ve sağlamaktadırlar? Nedeni gayet açıktır. Genellikle falcılar ve özellikle burç falcılan. bütün güçlerini Tutkunun nedeni Bütün dünya'daki bu tut Yalnız bizde mi? Fal merakı yalnız bizim gazetelerin tutkusu değildir. Fransa'da, günlük gazetelerin fal sayfaları dışm da Astral, L'Astrologue, Ho roscope, les Cahiers Astrolo giques... adları lle uzmanlık dergileri yaymlanmakta dır. Bu dergilerin toplam sa tışı milyonun üzerindedir. Eşlk (Seuil) adlı bir yayınevinln <Zodiaque» adlı seri sinln satışı da milyonun üzerindedlr. Durum öteki Batı ülkele rinde de aynıdır. örneğin Amerika'da her gün yayınlanmakta olan 1700 gazete nin 1200'ünün fal sayfalan vardır. 20 yü kadar önce sa dece 100 gazete böyle şeylere yer veriyordu. Bu ülkede bir zamanlar gazete satıcılannın raflarında satılmayıp toz tutan haftalık, aylık, İki aylık, üç aylık... burç dergilerinln her biri şimdi milyonun üzerlnde satılmaktadır. Bunlara sos yalist ülkelerden bile mektuplar gelmektedir Bunlar da, örneğin, Arap tsrail savaşmın daha ne kadar sü receği, Polonya olaylarının ne zaman son bulacağı git ÇAfiOAS YAYINLAR1 İLHAN SELÇUK Âtatürkçülüğun AEfabesî TEŞEKKÜR 19.9.1982 günü geçin'.iğimiz Çarşıh Han yangının da, yanan dükkânımm üzüntüsıjnü benimle payla^ şan; bizlerı yalnız bırakmayan, gerek telefonla gerek evıraize kadar gelerek arayan sayın müşterilerime ve dostlanma teşekkür etmeyi bir borç bilirim. Sağolsunlar. TURHAN ÖZMENGEN BASI İSTEME ADRESİj CACALOĞLU TÜRKOCAGr CAD.NO: 3941 İSTANBUL 2. Ederi: I8O lira lâstikll sözlerden ve müşte rılerinin eksik bilgi vermelerinden almaktadırlar. Ana dolu'da sefere çıkan bir ko mutana, Delf kâhini: «Bir orduyu mahvedeceksin» ke hanetinde bulunmuştur. Ta bii, komutan, bunu, başarı kazanacağı biçiminde anlamıştır. Fakat, komntan yenik kâhine hesap sormaya kalkınca şu yanıtı almıştır: «Ben sana zafer kazanacak sın demedim, büyük bir ordu yok edeceksin dedim. Ni tekim öyle oldu, sen kendi ordunu batırdın.» Burç falcılarının sığındık ları başka bir kaçiş yolu da müşterilerinin, doğum tarih ve dakikalarını kesinlikle bilmemeleridir. Bu du rumda, fal doğru çıkmazsa, mâzeret hazırdır: «Sen bana kesiri bilgi vermedin ki?» Bugün adı yaşatılan burç falcılarının başında Fransız Nostradamus (15031566) gelmektedir. Ileri sürüldüğüne göre, hazret, gü nümüz olaylarını da haber verdiği gibi bundan sonraki olayları da haber vermektedir... Bunun bir tandırname olduğunu söyleme ye gerek görmüyorum. Nost radamus'un yazdıkları, hep lâstikll olduğu için, yorum la doğruya getirilmektedir. Üstat 1141 dörtlüğünde, hiç bir tarih belirtmeden, yenl, büyük bir yıldızın do gacağını, iki güneş olacağını. bn kopeğin bütün gece uluyacağmı, bir papanın da yurt degiştireceğini haber vermiştir. 1947'de yayınlanmış bir kitap durumu şöyle açıklamıştır: Büyük yeni yıldız Mussolini'dir. tki güneşten biri yine Mussolini, öbürü Hitler'dir. Bütün gfce uluyan köpek de Mussolini'dir Yurt değiş tiren papa Roosevelt'cHr. Çünkü, kendisl Kuzey Afri ka'ya cıkarma yapılması için emir vermiştir ve oraya gitmiştir. Burç falcılarının başarısmın bir nedeni de bizim unutkanlığımızdır. Yeni yıl başında hemen bütün gaze teler, o yıl içinde her ülke de neler olacağını ayrıntı lanna kadar yazarlar. Bun ları hepimız merakla okuruz. Ama. ertesi yıl başında, bunların hangilerinin doğru, hangilerinin yanlış çıktıklarım karşılaştırmayız Çünkü, o zaman, yenJ kehanetlerle meşguldür her kes. Bugün bütün gazetelerde fal ustaları vardır. Bunlar, herkese göre, güzel şeyler haber verlrler. Falcılhkta esas, okuyucuya istediği şeyi^sSylemektir. Bizim pinti dediğimiz bir insan, kendi ni tutumlu sanır. Terbiyesiz liğin adı, açık sözlülüktür. Dalgacının adı «unutkan» dır. Burç falcısı bunlan kullanır. Burç fallanru okuyup geç mek en doğrusudur. Bunla ra göre günlük işlertni ayar lamak insanı yanlış yollara götüreoillr. Bir zamanlar yazı yazdığım bir dergide falcı yazar burçlarla yorum ları birbirine karıştırmıştı, örneğin Balık burcu için yazılması gerekeni Terazi burcuna yazmıştı ve bu biçl mi lle, köşe, daha da çok ilgi toplamıştı. Ses yok. Böylesine hukukçuluk, gugukçuluk diye nltelenir... Ki çağımızm ne hukukuna sığar, ne de ahlâkına... Cumhuriyet Sahibi:CumhuriyetMatbaacılıkveGazetecilik T.A.Ş. adına NADİR NADİ Genel Yayın Müdürii MüesseseMüdürü Yazı işleri Müdürü Yazı İşleri Müdür Yardımcısı Haber Merkezi Müdürü Mizan paj Yönetmeni TEMSİLCİLER • HASAN CEMAL EMİNEUŞAKL1CİL OKAYGÖNENSlN ' AHMET KORULSAN YALÇIN BAYER ALİACAR YALÇIN DOĞAN HİKMET ÇETİNKAYA MEHMETMERCAN * • ANKARA : • İZMİR : • ADANA : SERVtS ŞEFLERİ lstanbul Haberleri :Selahattin GÜLER D ı ş Haberter : Ergun BALCI Ekonomı. O&man U L A G A Y Y u r t Haberleri: Barbaros GENÇAK Kültür: Aydın EMEÇ Magazın : Yalçın PEKSEN S p o n M e h m e t T E Z K A N Araştırma: ŞahinALPAY Düzeltme: Konur ERTOP BUROLAR * KonurSokak No. 24/4 Yenlşehlr ANKARA Tel: 17 58 25 17 58 66 Idare: 18 33 35 Halit Ziya Bulvarı No: 65/3 İZMİR Tel: 2547 09131230 AUtürk Cadde*!, T.H.K l$hanı Kat2/13 ADANA Tel: 1455019 731 Basan ve Yayan: CUMHi iRİYET Ma^aaeıfıkve •Gs?efeff'1!îçT A.Ş. Türbocağı Cad. No: 39 • 41, Cağaloğlu • ÎSTANBUL P.K.: 246 îstanbul, Tel.: 20 97 03 (5 hat) TAKVtM 2 IMSAK 4.30 GÜNEŞ ÖĞLE İKİNDİ AKŞAM YATSt 630 13.15 16.59 19.40 21.28 DİŞ HEKİMt MEHMET YAVUZ Kayışdag Cad. Atamtürk Apt 80/3 Tel 36 92 51 Kuyubaşı KADIKÖY