Katalog

Cumhuriy 59. Yd; Sayı: 20795 Kurueusu: Yanus NADİ 20 TL. 24 Haziran 1982 Perşembe Alacaklılar için fon kuruluyor Kastelli'nin kasalarına elkondu, 70 banker ve bankâ yöneticisinin yurt dısına cıkısı yasaklandı Kenan MORTAN ödeme güclüğü ıçıne düş tüğü gerekçesiyle kapatılan ve devletçe hesaplarına el konulan Banker Kastelli'nin şubelerl dün Ugililer tarafmdan açüırken. Merkez Bankası, bankalar sistemini desteklemeye karar verdi. Banka, bankalar sısteminden alacaklı oJduğu munzam mevduat kargılıklarını almayı ertelprken. Banker Kastelli ve ona bag lı bankerllk kuruluşlannın 102 milyar tutarındakı mevduat ve tahvil borcu için bir «acil emniyet destek fonu» kurdu Karar onceki gun Merkez Bankası Başkanı Os man Şıklar'ın Merkez Bankası ustdüzey yonetıcılerıyle yaptığı toplantıda alındı. Ö&renildiğine gore bankn ve bankerlerdekı paraya hu cum eylemının önlenmesı ıçın ılk elde acil bır destek fonu oluşturulmasına karar verildı Yapılan ı)k hesaplamalara göre, Banker Kastelli 85 milyarhk mevduat sertifikası 16 milyarlık da tahvil satmış bulunuyor Merkez Bankası vönetlmi sözkonusu 1011 destegtnin enflasyonist tepkisi ne olursa olsun. panik pisikolojisinl gidermek için zorunlu olduğu kanısına vardı Merkez Bankası'nın yaptı ğı hesaplamada 3040 milyar lıralık bır fon desteğı nın panığı ertelemek ıçın veterli oldu^u kanısına va rıldı Banka tonun kaynağı olarak, tanmsal urunlerın ıhracı sırasında kesılen fo nu kullanmava da karar verdi. Merkez Bankası, sözkonusu destejr fonu süresl içinde. bankalara verdiği ihracat reeskont kredislnl de kısmayı kararlastırdı Sözkonusu destegın parasal mıktarvnın artması halinde lhracat reeskont krP'H^inin (Arkası 9. Sayfada) D1SK davası: W Ulusu: Istifa yok ANKARA (Curnhurlyet Bü rosu) Başbakan BUlend Ulusü. Kastelli olayı dolayısıyla hükümetten lstlfa olup olmadığı yolunda Cum hurlyet muhabirinln sorusunu, dün sabah «Hayır. Istifa yok» diye yanıtladı. önceki gtin kullslerde Maliye Bakanı Kaya ErdenTin ıstifa ettiğt, ancak Istifasının kabul editmedigi söy lentileri yogun biçimde dolaştı. Bakanlar Kurulunda önceki gün KasteiH'nin (Cevher özden) kaçışı ve ortaya çıkan durum tartışıldı. Bu arada konu ile 11gili bazı eleştiriler dile getl rildi öte yandan Başbakan Ulusu dün Zonguldak seyahatini erteledi Bugün Devlet Başkanı Evren'le bir likte gitmeye karar verdi. Bastürk % işkence dilekcesi dosyada bulunamadı Istanbul Haber Servisl DİSK Gonel Başkam AbduUah Baştürk, polisteki ifadesinin gözleri bağlı olarak işkence altında tarafına okunmadan imza ettiriimek suretıyle almdığmı bildirdi. «Bu nedenle tutuklama mahke mesinde belirttiğim gfbl içerigl ne olursa olsun. bu ff»delerimin tümünü reddediyorum» dedı. Baştürk'un görduğu işkenceyi anlatan ve sorgu mahkemesine verdiği zabıtlardan anlaşılan dilekçesimn dosyada bulunmadığı belırlendi. Dilekçenın bir başka sanığm dosyasına karışmış olabileceği düsüncesi ile. gerek (Arkası 9. Sayfada) Olaym etkileri ne olacak? ÇAVÜŞOĞLU : Hisarbank ve Eko Yatırna'dan bir giinde 3 milyar çekildi. SOYDAN : Günlük mevduatımızda küçük bir artış bile' oldu. PROF. ERGİN : Hükümet sessiz bir stratejiyle tasarruf sahibini kurtarabilirdi FUAT SÜKEN : Baş toreador sahneden cekiidi. bankerlik sağlıklı yapıya kavuşacak. Meral TAMER Kastelli olayının çeşitli kesimiere yansımalarının ne olabileceği konusunda ilgilı çev. reterın görüşlerıne başvurduk Ömer Çavuşoğlu, Kastellı olayının kamuoyuna yansıdığı oncekl gtln, Hisarbank ve Eko Yatmm'dan 3 milyar lira çekıldiğıni söylerken. Yapı ve Kredi Bankası Genel Miidürfi ay(Arkası 7, Sayfada) / Kastel • Inşaat Libya'da 218 milyon dolarlık öıı anlaşiîia Barış Dernegi davası bugün • 30 sanık hakkında 8 30 yıl hapis cezası isteniyor i , stanbul Haber Servlsf Yasa dışı örgüt kurW mak. yönetmek, komünizm, bölücülük, ırkçılık, B yurt dışında Türkiye aleyhıne propaganoa yap mak va suç işlemeye tahrik, suç olan fiili ov mek savıyla Banş Derneğı'nm 30 yönetici ve üyesı hakkında açılan davaya bugün İstanbul Sıkıyönetım Komutanhğı (2) numaralı Askeri Mahkemesi'nde başlamyor. Sanıklar hakkında 8 yıldan 30 yıla değın degışen hapis cezası verilmesi isteniyor. Banş Dsrnegi ile ilgill (Arkası Sa. U, Sü. 4 de) imzaladı Altan ÖYMEN bildiriyor TRlPOLt Banker Kastelli ve bankalar olayı Llb ya'da iş yapan müteahhit firmalar çevreıerlnde Türkıye'den açılan telefonlarla duyuldu ve geniş yankılar yaptı. Gazetelerin en erken on gün sonra gelebil digi Libya'da bu konuda te lefon ve teleks yoluyla bilgi edinme çabaları bütün gün boyunca devam etti. Kastelli. bir yıl önceslnden itibaren Kastel tnşaat Şirketi eliyle Libya piyasasma da girmiş ve Tripoli Bingazi yolu üzerindeki Mu surata'da çeşitli konut. sağ lık ve dinlenme tesislerinin yapımı için bir ön pro tokolü imzaiamıştı. 6 Tem muz 1981'de imzalanan bu protokolde öngörülen lşlerin bedeli 65 milyon 900 bln Libya Dinarı. yani 218 mtlyon 400 bin dolar tutuyordu. Bu ön protokole dayalı ana mukavele henüz yapılmamış olmakla blrlikte Kastel flrması bu imza işt nin tamamlanmasından sonra 43 milyon 600 bin dolarlık bir avans almayı (Arkası 9. Sayfada) Beyrut gün geçtikce içten içe çürüyor İsrail uçaklan Suriye mevzilerini bombalarken FKÖ ile İsrail topçusu da birbirini dövdiL Askeri faaliyetin ağırlığı Lübnan dağına kaydı Bevrutta B EYRUT tsrail'in saldı rısı son iki gündür yoğun laşırken, kuşatma altındakı Beyrut'ta 10. gün de geçtı, önceki gunkü bombardımandan sonra tsrail uçaklan Bekaa Vadısı'ndeki Suriye mev zılennı bombaladılar Beyrut'un güneyınde de PKÖ ile îsrail topçulan karşılıklı birbırlerini dövdülsr. önceki gün ak şamüsttt (Cumhuriyet'te geçtiğım not'ta satırları «Şu anda tsrail uçaklan geldiler, her kes balkonlarda. Iîeyrutlular, 10 gündür unuttuklan hava bombardımanına tekrar tanık olabilirler. Kirabilir...» deyıp te leksı kapatmıştım, telaksi kapattıktan sonra çatıya çıktım ve gerçekten de 10 gün aradan sonra İsrail savaş uçaklarının kentin güney banliyölertne saldırdığına tanık oldum. Burada çoğu kez olaylar satırlardan daha hızlı akıyor. Son iki gündür askeri faallyetın ağırlığı Lübnan dağınakaydı. Beyrut'a tepeden hükmeden ve aynı zamanda Beyrut Şam karayolu üzerınde bulunan Lübnan dağı'nın baş kefîte bakan iki kasabası Aley ve Bhamdun ıkı gündür İsrail savaş uçaklarının ve tankla rmın taarruzu altmda. Burada bulunan Suriye kuvvetleri ku şatılıyor. Böylece, İsraU iki a(Arkası Sa. 11. Sii. 1 de) Sanıkların kimllgi AU Sirmen (Gazetenuzüjş Çolıtıka Yazarı, B.D. kurucularından ve Yon. Kurulu Uyesı), Orhan Apaydın (Ciazetemı? Avukatı, BJ3. Kurucularından ve Yon. Kur. üye sı, istanbul Barosu Ba* kam), Erdal AUbek «3a zetemız Doktoru, BX>. ku rucuiarından ve Yön. Kur. Uyesı, Türk Tabıpler Bırhgı Merkez Konse yı Başkam). Prof. Melib Tümer BX». Yon. Kur. üyesl, tTtA Sıyasal Bıllmler Eakultesı Dekanı. Mahraut Dikerdem (B.D kurueusu ve Genel Ba»kanU. Relıa İsvan (B.D kurucularmdan ve YonKur. Uyesı). Hasan Febmi Mavi (B.D. üyesı ve bu davada gıyabında yar gılanacak. 1larun Aykut Ouker (B.D. Yon. Kur üyesı, Makına Muh.) Kemal Talısın Usluoğlu (B.D. Yon. Kur. uyesı. TEK'de memuı), Haluk Tosun (B.D. Yon. Kur uyesı, Elekt. Muh.). Şefik Asan (BD. Yon. Kur üyesı, Edebıyat Oğretme nı). Yavuz Çizmeci (B.D. Yonetlm Kur. uyesı, EleKtnk Muh.). Aybars Dn gan (BJ3. Yon. Kur uye sı, elektnk Mıih ), Alı Taygun (B.D. Yoîı. Kur üyesı, Tıyatro Sanatçısu üğur Kökden (B.D. Yon Kur. Uyssı, Inşaat Muha Prof. Metııı Ozek (BD kurucularmdan ve Yön Kur. üyesı, Ist. Tıp FaK Oğretım uyesı) Niyazı Dalyancı (B.D Yon Kuı uyesı, THA Genel Mudu ru). Ergun Ergin (BD Yon. Kur üyesı, E.lekt Muh.), Urban Taylan <B Dı\ kuruculanndan ve Yon. Kur. uyesı, Ressam). Hüsevin Ba$ (B D. kuruculanndan, ga zetecı), Nedim Tarhaıı (B.D. Yön. Kur. Uye*ı eskı OHP, Mılletvelnlı ı Mustafa Gazalcı (B.D Yon. Kur. uyesı Eskı CHP Milletvekılı). ls(Arkası 9. Sayfadn) Askeri Yargıtay bîr ölüm cezasını onayladr ANKARA Askeri Yargıtay Bırinci Daıresı, Erzuıcan Sikıyonetım Komutanhği (21 Numaralı Askeri Mahkemesi nın Recai Genç adındakı bır sanığa verdigi ölüm ce/asını oybirhğiyle onadı. Asken Yargıtay Bırin ol Dairesi. Recai Genç hakkında. üç kişivi 61dürmeye teşebbüs suçundan doiavı. yine aynı mahkemece verilen Tnahkumiypt karanm ise. TCK'nun 4B3 maddesmın uvsru1anma<!inm düşünötmemesl nedeniyle bordu (Arkası Sa. 11. Sü. 7 de) Lübnaa'da oturmak artık cok zor AVUA, (Cumhunyet) ünbınler goçedıyor... ÇuluK çocuk, genç jaşlı, kadın erkek... Lubnanlılar yerınclen, yurdundan aynlıyor. Ne bulurlarsa, hangı araca raslarlarsa onbınlerce ınsan goç edıyor... Nereye gıdıyorsunuz?... Va AJlah . Ya Allab... Tamam, ama nereaen geliyorsunuz, nereye gıdıyorsunuz?. Sayda'dan, Beyrut'tan, Ua mur'dan.. Nereye olursa, ama bizım için Lübnan'da oturmak yok artık. X& kıtabını okumuşunuzdur, ya da fılmını gdrmuşünüzdür. Ünlü tarıhçı Anabasıs'ın «Onbinlerin Uoçü» yapıunı... Xa da mutlaka savaş sonrasında donuşu gosteren fılmien ızlemışsınızdır ..Tıpkı oyle... Onbınlerce msan, turık dokük, ya rısı parçalanmış, yarısı yok olmuş arabalarla Baymt'tan ve S, yda'Oan goç edıyorlar. Kuzey'den GUney'e doğru bir göç yanı. Arabalanna ne KoyabUnuşlerse, o eşyaiarla. Böyleslne bır penşanlık, böylesıne bir kaçış. Bır de, oır başka garaber var. Kaçukları arabaların çoğu ya Mercedes ya Rena ult. Lübnan'da para bol. Sefalet daba da bol. Mercedesie se taletten kaçış. Nasıl bir onulmaz bir çelışkıdir bu. Faraü olaniann kaçabildikleri besbel S Kuzeyden güneye bir göç. Arabalarına ne koymuslarsa Ama görülen paralı olanların kaçabildiği.. ca yaşam koşuUanndan söz et mek de mümkUn değil. Ama İsrail'in işgalınden sonra «olagan yaşama dönmek» kısa sürede oldukça güç görünüyor. Normal barış döneminde olağan btr yaşam kuramayan bu insanlar. şimdi savaş sonrasında yeniden nasıl ayakta durabilecekler?... Sur'dan yola çıkar çıkmaz beklenmeyen bır tratık ile kar şıla^ıyoruz. Istanbui'un ya da Anltdra'nın buyuk caddelerını duşunun. Boyle bır yol. Beyrut'a gırış ıçın tek mr şent ' boş kaimış. Kalan uç şent kar şıdan Beyrut taraiuıdan gelen arabalarla dolu. Kıiumetrelerce uzayan üç dıaı araba kuyru ğu. Her arabada yaklaşık 56 kışı. Aynı buyuk kent merkezlerinde çok ender gorulebılen bır trafik şıkı;«slığı gıbı. Istan bul'da bıJe en yuğun saatlerde boyle bır traiıge Kolay kolay takılmaz insan. Iğne atılsa ye re düşmeyecek turden. Dağ başında boyle bir trafik. Arabaların bir başka özeUiği darıa var. TUmunde beyaz bay rak asılı. Beyaz bayrak anlamına gelebilecek beyaz menüıUer, beyaz ortuler sallanıyor araba antenlerınden. «teslim bayragını» çekmışler yanl. Beyaz bay raklar Sayda'ya doğru iyice ar tıyor. Bu kez evlerde, binalar da. Vıkılmış dökülmüş de olsa yıne de ıçlerinde oturabilenler beyaz bayrağa umut dıye sanlmış. En azından bundan sonra sı için. Kendilerine dokunulma ması için. Karşıdan gelen Uç dizl ara(Arkası Sa. 11, Sü. 1 de) Vazannuz A1I Slrmen Kastelli olayının boytıtları Cumhuriyel Güney Lübnanda YalcınDOĞAN bildirıvor Nicin * kacmak zorunda kaldı? Osman ÜLAGAY Ekonomide mucızelere yer olmadığı «Banker Kastelli» efsanesınin beklenen sona beklenenden de önce varma sıyla bır kez daha doğrulan mış otdu. Kendısıni «tasarruf sahibinin babası» ılan eden Banker Kastelli'nin her aşaması ayrı bir öyküye konu olabilecek karmaşık ope rasyonu. oykü kahramanının Isvıçreye kaçışı üzerıne devlet mührüyle noktalanırken «tasarruf sahibini sömiirülmekten y kurtarma» sloganı altında yürütülen fa iz politikaâının yararlan ve (Arkası 9. Sayfada) Avukatımız ürhan Apaydın Acar'ın ölüm cezası DAA'de kabul edildi ANKAltA, (Cumhuriyet Bürusu) Danışma Mec lısı, Veli ftcuı nakkındakı öluttı cezasının yerıne geönlmesme Uişkm yasa ta semmı kabul etti Vell (Arkası Sa. 11. Sü. 3 de) U Sur ıcentınden Sayda kentlne doğru yol aiıyoruz. Sur vo Sayda. Milattan öncesinin ünlü uygarlıklanmn kurulduğu. yaşandıgı bölgeler burası. Savaş öncesinde bınlerce yı) öncesinin uygarlığmdan elberte eser bile yok. Bu uygarlıklar bir yana. çağımıza yaraşır, Insan DR. HENRY KÎSSÎNGER: LÜBNAN VE ABD POLİTİKASI 12. SAYFADA Güvenli Yolu Secmek... Esüüer, Çanakkale^savaşı İçin «oraya bir üniversite gömdiik» derıer. Gerçekten Çanakkale savaşında birçok aydın şehit düşmüş. Osmanlı tmparatorluğu'nun son zamanlarda yetişmiş olan insan gücü savaş alanlarında yokolmuştur. Türkiye Cumhuriyeti kurulduğunda bu yokluğun sancılan çekilmiştir. Atatürk'ün çevresinde Ulusal Kurtuluş Devriminin coşkusunu diri tutan bir avuç aydın dışında, Cumhuriyetln kadrosunu oluşturacak uzman aydınlan bulmak çok güçtü. Mustafa Kemal. devrimlerl, bu güçlüklere karşın yapıp. sürdürmeslni başarmıştır. BugUn, her alanda yetişmiş insan gücüne sa(Arkası 9. Sayfada) Uoktorumnz trdal AUbek olaylann ardındaki Güc Bir Durum Hukümetin, olağanüstü vethılere dayanarah aldığı son önlemlenn. bır değıl, bır kaç anlamı vardır. Odeme guçlüğü içinde bulunan ban~ keriere ilişkin 35 sayılı nararnameyi değıştiren 39 sayılı kararname yargı yoluyla ahnabilecek önlenUeri yürutme organına etkm biçimde uygulama olanaklan vermektedir. Yenı vetkilerle dönanan yeni Bakanlar Kurulu «acîl hallerde davadan bankerlerin mallan, defter ve hayıtlannı muhafaza altına' alabilecektir. Bu durumda banker kesU mine yeni koşullar getiriU miş ve 22 haziran 1982'de çtkanlan 39 sayılı kararname* nin ilh uygutamaları aynı gün üç bankerlik kurulusun da yürütülmüştür. Böylece hukuk yönünden yepyeni ve alışılmamış bir (Arkaaı 9. Sayfada) Izmir'de bir sanık idama mahkum oldu Haber Merkezi Ege Ordı. ve Sıkıybnetım Komutanlığı 1 Numaralı Askeri Mab.kemesi'nde görülmekte olan yasadışı THKPC Halkın Devrlmci öncüleri (HDÖ) davasmda sanık lardan Raşit Tuz idama mahkum olurken, BeJdr Sıtkı Keçeci ve Ahmet Derya Varilci ömür boyu hapis 17 sanık ise tonlam 147 yıl hapse mahkum oldu. Karartn okunmasmdan sonra sanıklar olay çıkarmak lstediler. (Arkaa S». 11. S8. 7 de) Takkeci, İstanbu! Barosu hakkında sorusKırma actı # Hakim Albay Süleyman Takkeci, Ecevit ve eski CHP'li 132 parlamenterle ilgili soruşturmanın ise sürdüğünü behrtti. tstanbul Haber Servisi istanbul Barosu Başkam Orhan Apaydın ve Baro Yönetım Kurulu üyelen hakkmda DtSK'le eylem birliği yapmak iddiasıyla istanbul Sıkıyönetim Komutanlığı Askeri Savcıhğı'nca soruşturma açıldı. Askeri Savcılıkça açılan soruşturma 1973 yılından bu yana tstanbul Barosu'nda görev alan Baş (Arbsn Sa. 11. Sü. 7 de)