Katalog

23 HAZlRAN 1982 Cumhuriyet t1 Kastelli, Mentas ve Bimtas'a Devlet el koydu ANKARA (Cumhuriyet Bfirosu) Hükümet ödeme güçlüğü içine düşen Kastelli Menkul Değerler Ticaret Anonim Şirketı, MENTAŞ Menkul Değerler Anonim Şirketi', BİMTAS i3ırle»ık Finansman Yatjrım Menkui De ğerler Ticaret Anonim Şirke'.ıne el komılduğunu, bu kuruluşlardan Blacaklı olanların hak larmı güvence a'.tına almak amacıyla bu şirketlerin bürolannm kapatılarak devlet guvencesi altına almdığını açıkladı. Açıklamada, DU kuruluşlann defterlerine ve her türlü evrak ile mal varlıklanna el konulduğu da belirtildi. Banker Kastelli ve bağh kuruluşlann ödeme guçluğü içine düşmeleri tüm •"•"• •~~r yaratırken, hükümet olaym boyutunu dikkate alarak bankerlerle ilgili yenl bir kararname çıkarmak zorunda kaldı ve bununla yeni hükümler getirdi. ödeme güçlüğü içinde bulunan bankerlerin işlemleri hakkındaki 35 sayılı kararnameyi değiştiren ve buna iki madde ekleyen yenl kararname tasfiye için mahkemelere başvuru süresini 13.10.1982 tarihine kadar uzatıyor. 39 sayılı kararname şu önemli maddeleri içeriyor. • Gerekli görülen hallerde Tasfiye KuKillanna yardımcı olmak ve görevli mahkemeler nezdinde çahşmak Uzere bankalara Bakanlar Kurulu kartü'i ile fjörev verilebilecek. • îlgili Bakanlıklarla, Serma ye Piyasası Kurulu acil hallerde rapor düzenlemeden tasfiye istemiyle gö'revli mahkemelere başvurabilecek. • Acil hallerde Bakanlar Ku rulu kararı ile davadan önce bankerlerin malları defter ve kayıtları muhafaza altma alma bilecek. 0 Bankalardan mevduat çekilmesi halinde Merkez Banka sı bu bankalara kredi kolaylıkları sağlayacak. • ölü, kaçak ve Rayıplığtne karar verilmiş bankerler hakkında bunlarm mirascılan varsa, ortaklan, yöneticileri ve denetçileri ve müdürleri belirlenen süre içinde tasfiye için mahkemeve başvurmak zorunda tutuluyor. Maliye Bakanlığı da akşamüstü bir açıklama yaparak, yenl kararname hakkmda bilgi verdi ve Kastelli, BİMTAŞ ve MENTAŞ'ın alacak ve borç kajOjlarının düzgün olduğunu, bu kuruluşlardan verılen mevduat sertifikaları ile tahvil karşıhğı borçların vadelerine göre ödeme kolaylıkları getirilmesi içm gerekli önlemlerin alındığmı bildirdt. Kastelll, MENTAŞ, BÎMTAŞ ve mahkemelerce tasfiyeslne karar verilmiş bankerlerce satılan mevduat sertffikası ve tah vlllerin ödenmesine ilişkin dün sabah TRT aracıhğıyla 06'dan ltlbaren duyurulmaya başlayan hükümet bildirileri aynen şöyle: «Banker KastelH Menku) Değerler Ticaret Anonim Şirketi, MENTAŞ Menkul Değerler Ticaret Anonim Şirketi BİMTAŞ Birleşik Finansman Yatınm ve Menkul Değerler Ticarrt A.Ş.'nin ödeme güçlUğü içine düsmüş olmaları dolayısıyla bu şirketler aracılığı ile satılmış olan mevduat sertifikası ve tah vil karşılığında alacaklı olan vatandaslarımızın haklarını gü vence altma almak amacıyla bu şirketlerin btittin büroları kapatılarak devlet güvencesi altına alınmıştır. Defterlerine vc her türlü evrakına. mal varlıklanna el konulmuştur. Bu sirketlerin en kısa zaman da bütün hesjpları kontrol edl lecek. aracılık ettikleri mevduat sertifikaları karsılıkları ÜEİIi bankalar tarafıntlan vadesinde Bdenecektir. Bu şirketlerin ara cılık ettikleri tahvil karsılıkları için de tahvil vadelerlne göre ödeme kolaylıklan eetirilecektlr. Mal varlıklarımn taRfivevi so tıucu ortaya çıkarak r/**'i' a ra göre, ana paraya ilave olarak faiz alacakları için ayrıca ödeme yapılacaktır.» MALÎYE BAKANLlGlNIN AÇIKLAMASI Bakanlar Kurulu Türkiye'nin en büyük bankerlik kuruluşu Kastelli'nin yurt dışına kaçnıası üzerine ödeme güçlüğü için de bulunan bankerler hakkında yeni bir kararname çıkarırken, Maliye Bakanlığı da bir açıklama vaparak, mevduat ser tifikası ve tahvillerin vadelerine göre ödenmesi için gerekli her türlti önlemin almdığını bildirdi, Malive Bakanlığı'nın akşamüstü vaymlanan açıklaması aynen şöyle: «Bugün (dün) 22 haziran 1<J83 tarihinde çıkarılan 39 savılı kamın hükmündp kararname ile ödeme güçliiğü içine düşen nnnkerlerin tasfiye işlemlerinin dttzenlenmesine ilişkin bazı ta mamlayıcı hükümler getirllmiş tlr. Getirilen bir hükümie gerekll görülen hallerde Tasfive Kurulli»'ina yardımci olman ve görevli mahkemeler nezdinde çahsmak üzere Bankalara Bakanlar Kurulu karan ile gbrev verümesi Hkesine yer verilmiştir. Bankerlerin çesitli neden lerle bizzat tasfiye için başvurmamaları halinde bunlann ortak yönetici ve denetçilerinin de tasfiye için başvurma zorıın luluğu getirilmiştir. Diğer bir hükümie ilglli Bakanbklar ile Sermaye Piyasası Knrulu'nun sctl hallerde gerekcell rapor düzenlemeden de, tasfiye isteml İle görevli mahkemelere baş vurma esası getlrilmlştir. Ayrıca acil hallerde davadan önce Bakanlar Kurulu karan İle HgUUerln malları defter ve kayıtlannm muhafaza altma alınm s n , yetkisi de alınmıştır. Diğer taraftan bankerlerin alacaklılarma verdiklerl mevduat şılığı borclann ödenmesi nedenlyle bankalardan mevduat çekilmesi halinde TC Merkez Bankası'nm mevduatı çekilcn bankalara vereceğl kredller için de kolaylıklar getirilmiştir. Son olarak da mahkemelere başvurma süresi 13.10.1982 tarihine kadar uzatılmıstır. Bu vesile ile şu hususların da kamuoynna duyurulmasında rayda görülmüştür: Buçün yaymlanan hükümet bildirlsinde ödeme güçlüğü içi ne dügtiiğu bildirilen ve haklarında önlem alınan MENTAŞ Menkul Ticaret A.Ş., BİMTAŞ Birleşik Finansman Yatınm ve Menkul Değer T.A.Ş. fcuruluşlan, Banker Kastelli Menkul Değerler Ticaret A.Ş.'nin ortaklarmın sahip oldu£u sirketlerdir. Yapılan ilk tespitlere Köre Kastelli grubuna dahil bu üç şirketin maliyetlerl mevduat sertifikası ve tahvil üzerinedir. Yine yapılan ilk tespitlere göre bu gruba dahil flç banker kuruluşunun alacak ve borç kayıtlarının muntazam oltlugıı anlaşılmıştır. Banker kuruluçîarı tarafmdan paîar!?'ln mevduat sertifikalarmın vadelerlnde ödenmesi içln serekli önlemler alınmıştır. Tahvil kar şılığı borçlar için de tahvil vadelerine göre ödeme kolaylıkları getirmek üzere önlenıler alınnıaktadır.» Bakanlar Kurulu son durum üzersne yeni bir kararname çıkarmak zorunda kaldı ve odeme güçlüğü içine düşen bankerlerin tasfiye işlemlerinin du zenlenmesi konusunda bazı tamamlayıcı hükümler getirdt. 35 sayılı kanun hükmündekı kararnamenın ban hukümlerınm değıştirilmesi ve bu kararnameye iki madde eklenmesinı öngdren 39 sayılı kararname de şöyle: «Ödeme güçlüğü içinde bulunan bankerlerin işlemleri hafckında 35 savılı kanun hükmünde kararnamenin bazı hükümie rinin değlştirilmesi ve hu kararnameye İki madde eklentnesi 13 ocak 1!)82 tarihli ve 2578 sayılı kanunun verdiği yetkiye dayanılarak Bakanlar Kurulu'n ca 22.6.198J tarihinde kararlaştırılmıştır. MADDE: 1 35 sayılı karar. namenln 4'üncU maddeslne aşağıdaki 4 nolu fıkra eklenmlstir. Fıkra 4: gerektigl takdirde Bakanlar Kurulu kararı ile Tas fiyp Kıırullarına yardimcı olmak ve mahkeme nezdinde çalışmak üzere bir veva birden fazla banka görevlendirilir. Ka rarrt» görevin kapsamı da belirlenlr. Bu durumda bankamn İlgili memur ve müstahdemleri hakkında İcra ve tnas Kanıınııııun 5. ve ıo. maddeleri de uygulanır. M4DDK: 2 35 sayılı kanun hüknıündeki kararnamcnin 5. maddesinin 7 nolu fıkı;ısı asasıdıki şekilde drsişti rilmiştir: Olü, kaçak ve gaipliğlne karar verllmiş bankerler hakkın da hunların mirasçiları varsa. ortaklan, vönetlcllerl. denetçileri ve müdürleri ek 4. maddede. azami süre içinde tasfiye irin mahkemeve basvurmak ve diier bentlerrtp hilkUm altına alınan bevan. mükelleflvetleC yerino rettrmek zorundadirlar. MAOTJR: 3 Avnı kararnamenin «. maddesinin 2 nolu fık rası »«agiriaki şekilde değiştlrllmt«Hr. Fıkra 2: Ba^bakanlıkça görevlendlrilecek Bakanlıklar veya Sermaye Plyasası Kurulu yanttkları ara?tırmalar sonucunda tasfivr edllmelerlne gerekli görtlükleri hankerler hak kında vuk^rıdakî haller ve süre ile bağlı olmaksızın gerekçeli bir raporla ınahkemeyc baş Mirabillrler. Acele hallerde talebin gerekcell rapora dajan dırııması şartı aranmaz. Fıkra 3: «Acele hallerrie davadan önce Bakanlar Kurulu kararı ile ilgililerin malları cirf ter ve kayıtları muhafaza altına alınabilir.» ı\nDÜE: S Sozü edilcıı ka rarnamenln Zi. maddesinin 'i nolu fıkrasi aşağıdaki şfkildf1 değiştirilmiştîr. Fıkra 2: «13.10.1982 tarihinden sonra bu kararnameye göre tasfiye talebinde bulunuiamaz. MADDE: 6 35 sayılı kanun hükmünde kararnameye, aşağıdaki maddeler eklenmlstir. Ek madde 45. maddenin blrinci fıkrasındaki süre 21 tenı muz 1982 tarihine kadar ıız»tılmıştır. Ek madde: A Bankerlerin mevduat sertifikası veva tslv vll karşıhğı horçlarının ödenmesf nedenlvle bankalardan mevduat cekilişt olduğu takdirde TC Merkez Bankası. mevduatı çekilen bankalara tek im za mukabill kredi verebiiir. Bu işiemlerde 1211 sayılı kanunun 47'ncl maddesl uygulan Nasıl basladı, nasıl gelisti (Baştarafı 1. Sayfada) sutunlarmdo onun ılanları, demeçleri, röporlaıları, televizyonda onun reklam Iılmleri Saray sınemasının eskı muhasebecısı, 7 erkek çocuklu..Luks Mercedes ve Jaguar otomobillı, Ali tpar yalılı. yatlı kotralı.. Arada sırada hakkında turlü dedikodular çıkartılıyor. «Kaçtı, kaçacak, vuruldu. öldü vs..» Ama ctedikodular. Kastelli'nin daha guçlenmesine, «güvenli» gorulmesıne neden oluyor. Kendısıne oluk gibı para akıyor. Kendi ifa<esine gore, «günde bir milyar lira yatırıldıgı» oluyor.. Sozü fazla uzatmadan. onu, «Günaydın>. gazetesı ile, «Erkekçe». «Kadınca ve «Nokta« dergılerinde çıkan soyleşilerınden tanımaya çahşahm: «1933 yılının 18 mayısında Trabzon'un Sürmenc kazasınm Kastel köyünde aünyaya gelmişim. Babamın büyük babası orada derebeyi idi. 1943 yılında okumak amacı ile Trabzondan İstanbul'a geldik ve Paşabahçe'ye yerleştik. Beş kardeşiz, dördü erkek, biri kız. Paşabahçe İlkokulunu, sonra ortaokulu bitirdım. Daha sonra da Kabataş Erkek Lisesi'ne girdim. Çok zeki bir adam olmama ragmen talebelik hayatım başaıılı olmadı. Ara verdim. dört yıl sonra Trabzon'da tekrar talebeliğe başladım, Ama yine başarıh olamadım. Daha sonra Şürmene'de ögretmen vekilliti yaptım. Askere gittim, dönünce bir müddet babamın yanında çalıştım. ( ...) İstanbul'a Saray sinemasında muhasebe memurluguna başladım. İş Bankası'naa çalışan üç çocuklu karımla evlendim. Dört çocugumuz daha oldu. Sinemadaki işimden 300 lira ahyordum.» Cevher özden, 1961'lerde Saray Sıneması'ndaki işinden ayrılıyor. Aynlmadan önce. yabancı uyruklu personclin sıgorta paralarını yasanın bir boşlugunu yakalayarak geri ahyor. Bir kısmını onlara geri veriyor, komisyonunu da cebıne atıyor... Bu arada çeşitli işler yapıyor. kavanoz ticareti bile . Kastelli'yı bu yıllarda devlet tahvillerinı Merkez Baniası'nda bozdurmaya aracılık ederken tanıyoruz. Dedığinc gore, o tarihlerde gunlük kazancı 700 1000 lira arasmda değişiyor. Ve a.sıl «tatlı işi»ne başlıyor. Devrim hükümetinin çıkardığı Hürriyet TahviUeri.. Bakın Kastelli, o günleri nasu anlatıyor: «Bu tahvilleri halk bir heyecania almıstı ve Türkiye'de ilk kez böyle büyük bir para tahvile yatırılıyordu. 230 milyon lira civarında. Halk bunları borsaya arzetti. (...) Günde 800 bin, 900 bin liralık tahvil topladığım oluyor. Günde 50 60 bın lira kazanmaya başladım. 6 ay sonra da milyoner oldum.» BORSA ACENTALIGI 1963'ün sonları. Kastelli, borsa acentalıgına başlıyor. Tasarruf Bonosu alım satımına bir ciddiyet getirmek lazım, yoksa sonunda kepazelik olacak. Biz burada sadece borsa .acentası olarak kalırsak aç kalacağız» diyor. Alım satımlar guzel. karlar guiel. Ama bır gun.. 15 mayıs 1967 günu gazetelerde bır haber, «Tasarruf Bonolarından yüzde 50 vergi almacaktır.» Işte o gun «mahfolduğunu» suylüyor Kastelli. Bütün servetim gitti. 80 liraya kadar çıkan Tasarruf Bonosu fiyatlan birden 13 liraya düştü. Bende korkunç stok vardı. Bütün param gittiği gibi 35 milyon borçlu da kaldım.» BEDELSİZ İTHALAT Cevher özden, «korkacak ne var, bir yerde böyle şeyler hayatta insanı tecrübe sahibi yapar. Gelecek defa işini daha sağlam kurarsm» diye konuşuyor kendi kendine Otomobil permisi almaya başlıyor. Bedelsiz ıthalata başlıyor, Amerikan otomobilleri getıriyor. Bu ışi bir yıl kadar suruyor ama, sevmiyor Kastelli. UfaK iş bu onun için.. Yine sermaye piyasasına dönüyor. O gunleri anlatırken, bakın ne diyor: 1974 . 1975 yılmda sermaye piyasasında büyük bir canlıhk vardı. Büyük bir inşaat firması kurdum. DÖVİE darboğazı hisse senetlerine büyük bir allerji dogurdu, devalüasyonlar. enflasyonlar. hisse senedi rantınm düsük oluşu halkı tahvile yöneltti. 1977 yıh bu nedenle tahvile dönüş yıh oldu.» Gunsydin gazetesinden Ertugrul Ak(4iy, Kastelli'ye soruyor: Nedir bu başarı formülünüz? Çok basit. Devletin buldugu formülü kopya ettik. Yalnız bu formülü geliştîrerek kopya ettik. Şöyle ki. devlet her ana paraya çevrilebilen tahvili satıyor mu? Satıyor. 100 liraya aldığın tahvili 20 gün sonra git. 100 lira artı 20 lira faizle al. Düşündüm, eğer ben bu modeli özel sektör tahviline tatbik edersem başarıya ulaşacagım. Heme n işe giriştim. Önce tahvilleri her an paraya çevirmenin mümkün olduğu imajını lıalka açıkladım. Sonra devlet tahvillerinin faizinin üstünde bir faiz verdim. Daha sonra da, bankaların tasarruf mevduatının üstüne faiz oluşturdum. maz. KASTELLİ YURT DISINA KACTI (Baştarafı 1. Sayfada) Cevher Bey'in Mersedesi garaidaydı. Akşam, geldiğimde araba yerinde yoktu. Cumartesi günü yalının önü ne Cevher Bey'in yatı gelmiş. Ama, pencereden bağırıp, yatı geri göndermiş.» Değerler Ticaret Anonim Şirketi, BİMTAŞ Birleşik Finansman Yatırım ve Menkul Değerler Ticareti Anonim Şirketi yöneticileri olarak şirketlerimizin tasfiyesini, yetkili mercilerden istemiş buv.nuyoruz. Banker Kastelli vc BİMTAŞ'ın saBanker Kastolli'nin karısı hibi, MENTAS'm en büyük Mukadder Özden'in ilk eşin ortağı Abidin Cevher 07den oglu Cenıil Bahadır den'in yurt dısma kararak 132) 'ın Almanya'da çalıştı ödeme güclüoü yaratmış olgını belirten kapıcı Düzgün dııgunu öğrenmiş bulunuyo Varol ailesi ile birlikte Ce ruz. Tasarruf sahiplerinin mil Bahadır'm peışembe gü haklarının knrunmasi amanü aynı yahdaki 4 numa cıyla »tısfiye işlpmlprine baş ralı dairesine geldiğini de lanm'ştır. söyledi. Kr.muoyuna saygıyla duCevher Ozden'e ait ban yurulur kerlik kuruluşlarının dört I! Yılnıa7 Karaknyunlu, yoneticisi Yılmaz KarakoBnnUpr Kastelli Genel Koyunlu, Ertan Özdemir. Öz ordin^törü, can Özkan ve Ahmet N. Öz• F.rtan Ö/.ripmir. Bandoğan yaphkları ortak a kor Kastelli Cenel MtSdürü. çıklamada Cevher Özden'in • Özcan Özk'Ai, Banker kaçışını doğruladılar. AN Kastelli Finansman Kaynak KA Ajansı'na yapılan açık Koordinatörü, lama aynen şöyle: • Ahmet N. Akdoğan, «Banker Kastelli Menkul MENTAŞ Menkul Değerler Değerler Ticarot Anonim Ticaret Anonim Şfrketi ve Şirketi, MENTAŞ Menkul BİMTAŞ Birleşik Finansman Yatınm ve Menkul Değer bankerlik kuruluşuyla ilgili ler Ticari Anonim Şirketleri on kişinin tüm bankrv'ardaGenel Müdürleri.. ki mevduat, kiralık kasalar, THA'nın haberine göre. emanet kıymetler ile her tur Cevher Özden hakkmda Is lü hak ve alacakları ikinci tanbul ve îzmir'deki nöbet bir emre kadar bloke edılçi mahkemeler tarafından di. Tüm banka Genel Mugıyabi tutuklama kararı ve dürlükleri ile şubelerıne rildi. Karar Adalet Bakanlı dün bu konuda bir talimat ğı aracılığıyla tnterpole gönderildiği ögrenildi. Tabildirildi ve Interpol Cevher lımatta, Cevher Özden. Yılözden'in eşkftlini anlaşma maz Karakoyunlu, Ahmet ya bağh tum ulkelere du Akdoğan, Necati Çphreli. yurdu. Yıne THA'ya gore Doğan Menküer, Faruk AlEmniyet Genel Müdürluğu tuğ. Recep Kasap, Yalçm Jl Emniyet Mudurluklonne Kasap, Alpay Ahu. Cemil bir telsız emn gondererek Bahadır'm mevduat. kiralık Cevher Özden'in tsvıçre'ye kasalar, emanet kıymctler ile her türlü hak ve alagiitigini duyurdu tstanbul Valisı Nevzat A caklan ikinci bir emre kaya/. Cpvher Özden in kaçı dar bloke edilerek. horlıansıyla ilgili soruşturmanın gı b'r ödemede bulunulmaderinleştir»lerek sürdüğünu, ması istendi. Maliye Rakanhğı ve SavcıYATLAR IVSNİZ lığın gerekli çahşmalan yap POLİSİNDE tıklarını soyledi. HükümeCevher Özden'e ait, iki yat tın tum onlemleri aldıgını gece koprudeki Deniz Polibelirten vali Ayaz Kastel si Amirliği'ne getirildi. Kuli'ye yurda dönmesi için çag çüksu ve Tuzla'dan alınan nda bulunulacağmı ifade biri 13, digeri 30 metre uetti. zunluğundaki yatlar burada Bu arada el konulan 3 muhafaza altına alındı. Arafat: Silâhları bırakmayacağız (Baştarafı 1. Sayfadt) venceler almış olabllecekleriyle izah ediliyor Filistinli llderler zaman kassanmaya ve kazandıkları zaman İçinde son diplomatik manevralarla gerek Bayrut'a bir saıdırıyı ve gerekse fİEikl anlam da Pillstin mukavemetinln yok olmasını engellemeye çalışıyor lar. Bu heaaplan tutarsa, siyajsi harakirl ya da askeri bir intihara gerek kalmayacak. Bir hafta hiç aktllardan geçmeyen üçüncil bir yolla sonucs ulaşa bılecekler. Şimdilik üç lhtlmaı üzerinde duruluyor: 1 Batı Beyrufu ele geçir mek amacıyla Israil'in saldırıya geçmesi. Bu îhtimal şu anda en zayıf ihtimal olarak. gözukmeye başladı. Niteklm, tsrail Ulaştırma Bakanı Mordehai Zıppori de «Beyrut'a saldırmanın askeri ve siyasi maliyetinin çok yüksek olacağını düşündüklerini, bu nedenle bu konuda isteksiz olduklarını» söyledi. Ayrıca, Begin ile Reagan arasında bu konuda tam anlamıyla bir görüş birliğl bulunmadığı saziliyor. Kiml Arap ülkelerinln de Beyrut'a bir tsrail saldırısmm ön lenmesi dogrultusunda ABD'yi tazyik altma almakta oldukları anlaşılıyor. 2. Kısmı bir saldın ya da komando operasyonları, Uzerinde önemle durulan ihtimallerden biri bu. Israll'in Filistin multeci kamplarırun bu lunduğu güney banlıyoıerini ele geçirmekle yetinıp, bundan son ra siyasî tavizler elde etmekle ugraşacağı ihtimahnden söz ediliyor. Bir de Beyrut'un bütün girişçıkışlanru kontrol altma alan İsrail'in komandolar yoluyla şehre sızarak tdeniKien ^ıkartma, helikopter indirmesi veya başka biçunlaıde) spektakuler eylemlere gırişebileceği uzerlnde duruluyor. Tabii bu da bir siyasî taviz kopar mak. için bir baskı yolu. 3. Şimdiki durumu surdürmek, yani hiçbir asken malıyeti olmayan bir tarzda, zaman zaman şlddetlenocek topçu ateşi, zaman zaman hava bombardunaıu ile şehrt yormaK, harap etmek ve böyleoa teslimiyeti v* siyasî tavızleri koparmayı denemek. Hergun ge ce yarısmdan sabaha kadar ve sabalıtan öğleye kadar suren, akşamüstü yeniden canlandınlan topçu bombardımaru bir bakıma psikolojik bir sa' vaş. Hem de dükkanların va çalışma yerlerinin sUrekli ka palı kalmasma yol açtığı içm ekonomik durumu çüıütüyor va şehri içten kanatıyor. Bu ihtimallerden hangisimn ağır basacagını anlamak çok kısa bir süre içinde mümkün olacak. Daha doğrusu içinde bulun duğumuz 24 saat içinde askeri ve siyasi mevcut durumu değiştirecek dramatik bir gelişme olmaasa, ikinci ve üçüncü ihtimaller ağır basacak. Yani Beyrut'ta dügümlenen bunalımm ufkunda bir kısır döngUy» girilmesi ihtimali de beliriyor. SIKLAR: BANKALAR DEVLET (Baştarafı 1. sayfada) dı. Saat 22.30 sıralarında Ankara sıtayönetim Komutanlığına bağlı güvenlik güçleri Banker Kastelli'nin Atatürk Bulvarmdaki kapısmı mühürlediler. Gece geç saatlere dek suren MGK ve hükümet düzeyindeki çalışmalara Özal ile birlikte Maliye Bakanı Kaya Erdem, Devlet Bakanı tlhan Öztrak ka tıldı. Başbakan Bülend Ulusu, çalışmaların tümünü izledi ve önce Banker Kastellî olaymın kamuoyuna duyurulmasında izlenecek yöntem belirlendi. TRT'nin açılış haberlerinde, «Kastelli. BÎMTAŞ ve MENTAŞ adlı bankerlik kuraluşlannm bütün büroları kapatılarak dcv let güvenceti altına alındı#ına> ilişkin haber llk sırayı aKb. ' Bakanlar Kurulu dün saat 12. 45'e dek ilk toplantısını yaptı. Balıanlar Kurulu toplantısında Eanker KastelH Yönetim Kurulu üyelerinden bir kısmmın dinlendiği belirlendi, BakanJar Kurulu'nun toplantısmdan sonra Başbakan Bülend Ulıısu. Devlet. Bakanı Turgut Özal ve Maliye Bakanı Kaya Erdem üçlü olarak biraraya geldiler. ödeme güçlüğü ıçın de bulunan bankerlerin istemleri hakkında daha once çıkarılan 33 sayılı kanun hükmündeki kararnamenin bazı maddelerinin deglştirilmesine ilişkin yeril bir kararname metnl hazırlandı. Kararname Maliye Bakanı Kaya Erdem tarafından Devlet Başkaru va MGK üyelerine sunuldu. Maliye Bakanlıgı görevlisi gazetecilerin Ankara bürolarını arayarak Ma' liys Bakanınm bir duyurusu olacagını söyledi. TOPLANTILAR Banka Genel MUdürlUklerinde de hareketli bir gün yaşandı. Tüm bankaların üst yöneticileri biraraya gelerek Kastellı olayından ve sonuçlarından en az zararla çıkmanın yollarını aradılar. Bu arada bankala. ra giden bir genelgeâe aralann da Cevher Özden'in de bulundugu on kişinin bankalardaki tüm varlıklannuı bloke edildiği belirttldi. Bankalardaki varlıkları bloke edılenler arasında Kastelli'nin üst düzey yetkilileri de bulunuyordu. Kastelli dosyası MGK'ya öğleden sonra ikinci kez gönderildi ve yeniden incelendi. Bu ara da Merkez Bankası Başkaru üsman Şıklar ve yardımcısı Ya vuz Canevi'nin Japonya seyahatı ertelendi. Dün akşam üzeri geç saatlerde Başbakan Ulusu, özal ve Maliye Bakanı Erdem yeniden bir araya gelerek bir durum değerlendirmesi yaptılar. ŞIKIARIN DEMECt Merkez Bankası Başkaru Osman Şıklar, Banker Kastelli, BİMTAŞ ve MENTAŞ bankerlik kuruluşlarının kapatılmasıy la ilgili olarak «bu bankerlik olayının İkinci kısmıydı» cledi. Şıklar, Cumhuriyet'e yaptıgı açıklamada, banker iflaslan lçin tasarrul sahlplerirün hiçbir şekilde endişe etmemeleri gerektiginl belirterek şunları Böyledl: «Banker olayının blrinci kısmı tamamlanmıştı. Son olay ise ikinci kısundır. Endişemlz olayın bankacılık sistemini naBÜ etklleyeceğl İdi. Ancak korkulacak hiçblr »ey yoktur. Ban ka sisteml eskislnden de güvenlldir. Bu olay Türk bank» slgtemlnl hiçblr şekilde etkilemeyecektlr. Zaten bankaların Merkeı Bankasınd» büyük mik Urda karşıhkları vardır ve bankalar devlet güvencesi altındadır.» KASTELLt NE YAPTI? Merkez Bankası Başkanı Osman Şıklar, Banker Kastelli'nin Maliye Bakanlığı'nın karar larının aksine mevduat sertifikası satımı yaptığını bildirerek şöyle devam etti: «Kastellt mevduat »erüfikaU n m piyasadan toplamıştır. AsIında hem mevduat sertlfikası, hem tahvil hem de hisse seıl'tlerl lçin hiç bir ödeme sorunu yoktur. Ancak cüzi bir mikUr para Kastelli tarafından dlğer bankerler gibl çek karsüığı mev duat olarak toplamış olablHr,ki, bu da tasfiye İle rahatlıkla ödeneblür bir seviyededir. Çün kü, Kastelli'nin Ikl verecegl varsa, üç de alacağı söz konıısudur. Kastelli olayının bankacılık sistemine hiç bir etkisi olmayacaktır. Bu açıdan Kastelli ordudaki taarruz bombalarına benzetilebilir. Gürültüsü çok, etkisi azdır.» ÖDEME SORUNU YOK Osman Şıklar, küçük bankalarda dahi hiçbir ödeme sorununun bulunmadığını bildirerek şunlan söyledi: «Hattâ Kas teili'den mevduat sertifikası alanlar blle tasarruflarım vadeH hesaba geçirmektedlrler. Bu olay yurttasın devletine olan güveninl göstermektedir. Denebillr kl, bankacılık sistemîne gfiven »rtmiftır.» Ulusu bugün, Evren yarın Zonguldak'a gidecek ANKARA (ANKA) Başbakan Bülend Ulusu. Ereğli Demir Çelik Tesislerinde incelemelerde bulunmak üzere bugün K. Ereğli'ye gidiyor. Öğleden sonra Zonguldak'ta Kömür İşletmelerini incelemelerde bulunacak olan Başbakan Ulusu, geceyi Zonguldak'ta geçirecek. Bu arada Devlet Başkanı Ke nan Evren, yarın sabah Zonguldak'a hareket edecek. Başbakan taraf'ndan karşılanacak olan Devlet Başkam Evren'm, burada halka hitaben bır konuşma yapması bekleniyor. GÜNEY SANAYI'DE nansman darlığı giderek büyüdü ve geytigimiz günlerde sozkonusu sıkıntı üretimın büyük çapta yavaş lamasına yolaçtı. Çok gizli tutulan üretim yavaşlaması olayının ilk aşamasında 20 gün kadar once Yenl Güney Sanayi, eskı Güney Sanayi ve bunlara bağlı Sapteks fabrlkalarından top lam 3 bin işçi ücretll izlne çıkarıldı. Bunun arkasından önceki gün fabrikalar tümüyle üretlme kapatıldı. Fabrikalar üretlme kapatılırken 400 Işçlnln dışında kalan dlğer tüm işçller de ticretli ızine sevkedildiler. İçeride tutulan 400 kadar işçiye makina bakımı yaptınldığı oğrenildi. Güney Sanayi yetkllıleri, üretimın durdurularak işçilerln izne çıkanlmasına ge rekçe olarak Çukurova Elektrlk A.O.'ya olan elektrik borcunu gösteriyorlar. Yetklliler. borçtan dolayı fabrikanın elektriklerinin işletme tarafından kesildiğinı öne sürüyorlar. (Baştarafı 1. Sayfada) Ücretll İzne çıkarılan tşçiler İle fabrlkada makina bakımı yapan 400 kadar lşçınin haziran ayına ait ücretlerlnl alamadıkları beltr tiliyor. Dün ücretlerini istemek Uzere fabrika önünde toplanan İşçller, güç du Stelyo BERBERAKİS rumda kaldıklarını belirterek, «Ramazan geldi. Oruç bildiriyor. tutacagız. Ancak para öden mediği için evlmize yiyecek ATİNA de alamıyoruz. Ne yapaca Büyükelçisi TUrklye'nin Atina Fahlr Alaçam ile ğımızı şaşırdık. Bu ayın 15' Yunan Dışişleri Bakan Yardım inde avans ödenecekti, onu cısı Yuannls Kspsls arasında da alamadık» dediler. Işçl dUn sabah iki ülke arasındaki lerin dün fabrika önünde ilişkilerin dUzeltilmesi amacı toplanması üzerine fabrika ile oldukça önemli ve olumlu ya gelen polis ve askerlerce bir görüşmenin yapıldığı açıklandı. güvenlik önlemlerl aündı. GUney Sanayi lşletmelerl TUrMye Büyükelçiligi yetkilisahiplerl Ahmet Saptamaz ile oğlu Hasan Saptamaz'ın lerince verilen bilgiye göre, Bü yUkelçl Alaçam'ın istegi üzeridevlet desteği sağlamak ü ne Bakan Yardımcısı Kapsis zere Ankara'va glttlklerl öğ ile yapılan dünkü görüşmede, renlldl. «tki ülke arasındaki sorunlan öte yandan THA'nın ha berlne göre Güney Sanayi fabrikası yetkllileri. bu duruma yüksek faiz politi kasımn neden olduğunu belirterek şunları söylediler: «Bkonoml ve Sanayi bu pahalı parayı kaldıramıyor. Aynca iç pazar, tasarruf ekonomlsi nedenly le yok olmuştur. Bankalardan aldığımız kredlnin ana parasım bırakın, fai zinl ödemeye yetişemiyoruz. Plnansman yeterslzllği nedenly le lşleyeceğimiz hammadde bitti, Elektrlk parası ödenmediği içinde îabrikanın elektrlkleri kesildl. Bu nedenle Uretimi durdurmak ve tşçilerimize süresiz olarak ücretll Izin vermek zorunda kaldık. Işçilerimize 40 milyon lira avans ödemesi yapacagız..> Ankara, Atina'ya olumlu yanıtını iletti JOHNSON MEKTUPLU,, (Baştarafı 12. Sayfada) Üzerine tsmet Pasa, «Ben artık Başba kan değilim, binaenaleyh Cumhurbas kanını ziyaret etmeme lüznm yok. Mü saade ederse gldeyim...» diyor. Başkan Johnson'un yanıtı ilglnç: «tBen, tsmet Paşa İle Başbakan olarak değil, tnönü olarak konuşmak tan gurur duyanm. Mutlaka, rica edi yorum, teşrlf etsinler...» Bir Başbakan yurt dışmda İken hükümetin düşürülmesi hiç şüpheslz tatlı bir olay değil. Olaym temelinde iki Başbakan Yardımcısımn, Turhan Feyzioğlu ile Ekrem Alican'ın bir türlü anlaşamayışlan yatıyordu. tüne hücum eder... Hiç bir şekilde gerilemiyor. Geçimsizliğimizin temeli işte bu yüzden...» îşin temelinde Ekrem Bey Feyzloğlu cekişmesi. rekabeti yatıyordu. Ve aradan beşaltı ay geçti ve Başbakan Yardımcısı Alican, Paşa Amerika'da iken hükümetten çekildi. Bir devletin temsilcisi, bir Başbakan yabancı bir memlekette iken böyle bir harekette bulunmak havsalanın alacag:ı iş değildi... çözümleyecek bir dlyaloj orUmım hMirlayacak bir görüşme» yapıldı. BUyukelçüik yetkilileri görüş menin, «Olnntlu gectiğinl» belirterek iki yetkilinin önümüzdeki günlerde bir daha buluşacaklarım belirttiler. Geçen hafta içinde Atina'da yapılan ilk görüşmede Bonn zırvesinde yaymlanan «On nıu tabakat» çerçevesinde Kapsis ve Alaçam, «Sorunlann oluştur duğiı gerginliği giderecek mora toryum ö'nerisi» üzerine görüş alışverişinde bulunmuşlardı. Büyükelçi Alaçam. Yunanlılan n önerilerini kabule ve redde yetkisi olmadığmı bildirmiş, du rumu Ankara'ya ileteceğini, ala cağı yanıtı da en kısa zamanda vereceğini Kapsis'e söylemişti. Büytikelçinin, Ankara'dan aldığı «olumlu yanıtı» Yunan Dış işleri Bakanına dün ilettifeı açıklandı. Bu çerçeve içinde ikî ülke ara sındaki sorunlan giderecek bir diyalogu başlatabilmek için gerekli yumuşamayı sağlayacak yönde taraflann her türlü propaganda niteliğinde demeç ve tahrik eylemlerinden vazgeçeceklerinin karşılıklı olarak kabulü anlamma gelen «bir mor«toryum»un yürürlüğe gireceği bellrüllyor. # Pilotlar bomba atarsa... lican'ın çekilmeslnden sonra Cumhurbaşkam Cemal Gürsel, hükümeti kurmakla yine înönü'yü görevlendîrdi. Ben de Başbakan Yardımcıhğma geldim. Yeni hükümet kurulmuş, fakat henüz güvenoyu almaımştı. Rahmetli Paşayla hükümet programı tizerinde çalışıyorduk. Kıbns'ta huzursuzluk zirvede idi. Kanlı noel patlak vermişti. Rum terörlstler, soydaşlarımızı katlediyordu. Paşa bir ara bana döndü: Bu Makarios'a kesln kararlı olduğumuzu. Enosls'e, yani adanın Yunanistan'a ilhakına asla izln vermeyeceğlmizi belll edelim, dedi. Uçak larımızı gönderelim, Lefkoşe üzerinde dalış yapsınlar. Ve bir ihtar uçuşuyla geri dönsünler diyorum. Fakat bütün korkunv pilotlanmızın heyecana gelerek bomba atmalandır... Ne dersln gibilerinden yüzüme baktı. Şftyle bir cevap verdim Paşaya: Paşam, çok isabetll düsünüyorsunuz. Uçakları frönderelim. Pilotlarımız sizin emirlerinizin dısma çıknıazlar. # Feyzioğlu •Alican rekabeti Konya ve Kayseri'de de sokaga cıkma yasagı kaldırıldı KONYA, (a.a.) 2. Ordu ve Sıkıyönetim Komutanlığı sorumluluk bölgesine giren Kon ya ve Kayseri'de dün gece 24'ten itibaren sokağa çıkma yasağını kaldırdı. 2. Ordu ve Sıkıyönetim Komutanlığı bölgesine giren Kırşehtr, Nevşehir, Niğde ve Yozgat'ta ise gece sokağa çıkma yasagı daha önce kaldınlmıştı. Y g ıl 1963 mayısı idi. CHP Genel Sekreteriyim. Paşa'yla konuşuyoruz: Paşam, tstanbnl'a eldece A İN3AAT MÜHENDİSİ En az 2 yıl statik proje deneyimli eleman aranıyor. 86 53 37 67 32 99 SİSTEM PLANLAMA Önemli bir şey yoksa gitme. Zannederhn hüktimeti hırakacağız. Şaşırıyorum: Neden Paşam? Feyzioğlu ile Alican'ın bafrdas maiarı mttmkttn değil de ondan... Pasam, eğer mttsaade ederseniz bu mevsimde hüktimeti dtişürınenln manası yok. Ben bir görüşeyim... tstanbul'a gitmekten vazgeçtim. Başbakan Yardımcısı Alican'ı aradım, yok. Onun yardımcısı ve Devlet Bakanı Balf Aybar var. Kendisine gittim. Btraz dertleştik. Şöyle dedl: « Kemal bey, bu Feyzioğlu'nu hükümetten alm. Feyzioğlu'nu alırsanız koalisyon bozulmaz. Ama Ekrem bey çekilirse, partidir, hükümet dilşer. Ben sana şunu söyleyeyün: Feyzioğlu'nun sırtmda bir balya pamuk olsa büe, yerde bir tutam pamuk görse. aman onu da fcunse almasın dlye üs YARIN: Ucaklarımız Kıbrıs üzerinde.. Ve çıkarma hazırlıklan... •ertifikslan ve tahviller kar