Katalog

Cumhurıyet 8 1 HAZÎRAN 1982 Istanbul basını Ankaralı sairleri hafife alırdı Sairler Posta Caddesi'ndeki kücük bir meyhanede toplanırlardı klmse soluk alamayacak?..» «Doğru söyltlyorsun Cahit' ciğim..» dedim. «Bir dlze daha var: Bn afyon ruhu gibl baygın mahallo deıı, dlyor. Heplmlz duınandan afyon yutmuş fîibl olmadık mı?..» Söz Ahmet Muhip'ten açılmışken, Cahlt KUIebi'yl deşmek istedim. Ankara'ya askerliğinl yaptıktan sonra 1943 lerde gelmiş. «Senl», dedı. «O yıllarda tanıdım. Nlslvuz'da değll!.. Bpn Nisuvaz şalrl değildlm, Nlsuvaz'a glde mezdlm ki, param yoktu..» Nisuvaz İstanbul'da şalrlerin, sanatçıların, yazarlann gittiği bir pastanenin adıdır. Oraya gidememiş olan'ar, pidenlerl biraz da kUçUmserler. Cahit de öyle yapıyordu. Kaç kez, bu tanışma yanılgımı dü zelttiginl sandı, bir daha söy lüyordu. Bana sorarsanız, orada tanıdım gibl geliyor. Blr dostum da geçenlerde, «Senin lçin Nisuvaz'ı ne bilir, o yıl larda lise ögrencisi olabilir, diyorlar.» dedi. Bir gün Cahit'in, Ulus'ta bir Işi varmış, oraya lnmls. îşini bitirmış, vaktl var, Posta caddesini biraz dolaşmak is temls. Posta caddesinde dp, şairlerin, sanatçıların glttiğl küçük meyhaneler vardı. Bun lardan biri, aksi, densiz, yü zü gtilmez, parasız mllşteriyi adamdan saymaz Celebi'nin İs lettiği ŞUkran'dı: oraya uğramış. «Kapısından şöyle blr baktım klmseler yok. Zaten vaklt öğleden sonra kim hulunabl Ilr kl!... Benlm gtindüz Içkl cillğlm yoktur. Arkadaşlan RÖ reyim Istiyonım. Gözüm, diik kânm alaca karanlı&ına biraz alıştı, blr de baktını, arkada, dipte ktiçük blr salon daha vardı, hllirsin. tşte orada, Şa hap Sıtkı, Fahir Aksoy, Bıyıklı Rıza. b!r de Muhip oturuyorlar.» Fnhir Aksov'lr», lîıyıkh Rıza' yı «arahaya koşulmıış doru lkl ata» hfn/etiyor. «Doru ikl at Rİbl birbirleıinden hlç aynlmazlardı.» «Pek ahbaplıklan yok glbl gelivor bana.» «tBllmem, belleftlmde Hyle kalmış. lkl doru araba atı gi bi, hep blrllkte RÖrürdüm..» meye yöneliyor. «Nereye Muhip?..» «Masamda Yahya Kemal'den söz edilmesini istemem.» Çekip gidiyor. ötekiler dona kahyorlar. «tlk kez mi tanıyordun Muhip'ı?..» diye soruyorum. Gözlerinın içi çocuk gibi gulüyor. «Yok he, daha fince tanıştık. 3839'Iarda. Betı Yüksek öferet ıneıı Okıılunda öğrencl lken..« Anlatmaya başlıyor. O yıllarda öğrpnci, yoni yeni silrlerı yaymlanıyor Behçet Necatıgıl' le bırlikte okuyorlar. Muhip' in şurda burda yavınlanan şıirlerine vurgunlar. Muhip de îstanbul'da, Citlzcl Sanatlar A memııru... Blr arkadaşlan var. Muhıpin senlı benll «Madem tanısmak istlvorsıı nuz, hen Muhlp'l alır Kiillüğr getlrlrim... diyor. «Ne zamsn?..» «Size haber verlrlm..» Küllük, Bayazıt Camisinin bitişitiındeki küçük kahvelerin adı. ÜnlU Emin Efendl lokantası da orda. Muhip'i getiriyor. Muhlp'in yamnda saçlan tepeslne yapışmış gibi duran. koltugıınun altında kitaplar birl daha bulunuyor. «O kimdl. bilmlyorum» dedi. «Fehmi Yazıcı olmasın?.. Mu hip'in yanından hiç ayrılmazdı?..» «Bi lemey eccğlm.» Dünyalar Behçet'le Cahit'm oluyor. Çok seviniyorlar. Muhip bir, iki şnr okuvor. Onlar dan da okıırnalarını ıstiyor. «Ben bir şlir okudum. Behçet birkaç tane okudu. Dlnle(li. dinledi Snıır.i. lııı «iıllı *ilr vazamazsınız, dedi. Bu «ttıleri bize çok dokıındu.» Ilk tanışmaları böyle oluyor. Sonra Muhip'le çok yerde karşılaşıyorlar. «Adamın Blrl» adlı şiir kitabım yayınladıgmda bir taneslni lmzalayıp Muhip'e gönderiyor. Muhip o zamanlar Çocuk Esirgeme Kuru munda yayın müdlirU. Ertesi Sün bir mektup alıyor «SevRlli Cahit, senln şilrlerlni yan11$ tanımışım. BaKişlamanı dller, kutlanm.» Daha birkaç nezaket sözli «Muhip çok frurnrluydu. Böy le şeyler yazmazdı. Ama benim şlirlerimi gerçekten sevdl^lnl anladım. Alı, o mekruhn saklamalıydım, kayholda.» Cahit Külebi Ue bunlan konuşurken, yanımrzda, Ali PUskulluoğlu, Murat Katoğlu, Mus tafa Şerif Onaran da var. Üstadın konuşkanlıgı Usttinde, sö zü hiç birimıze bırakmıyor, durmadan boyuna anlatıyor. "unun kendi de farkmda olduğundan, «Yahıı kıısura bakmayın.» dedi. «Bueün bütün zevzekliğim üstümde. Ben her zaman böyle çok konuşmam. Ama bııtriin ba£ı$layın, çenem açıldı.» Birer çay söyledi, konuşması sını stırdürdü: «Muhlpie, bu konuşmadan nonra vıllarca blrblrimize darfin ffihl davrandık. Btr trüıı volda rasladım. Hani Millî Plyango apartmanı var ya, nrada . Karşıdan eoliyor. henl görmüvormıış glbl davranıyor. Hemen üniinii kcstlm. 'Yahu Muhip,' dedim. 'Bpn» ne diye kfis glbl davranıynrsun, ben na na ne yaptım?' diye snrdunı. önce duraladı. hlr iey sryllvemedl. Sonra, 'Hlç blr «ey.' Öyle ise dargın olsak bile barışalım. surada kao klşl kaldık.» «Sonra ne oldu, banştınız mı?» «Banstık mı, bansmadık mı hllnılyonım ama, karşılaştığimızda hlrbirimlzden selamı eRİrsemedik.» ccTashan Palas Oteli» aşhan sahıbi Cemal Bpy'in oğullanndan galr Suphl Taşhan ve Necdet Taşhan eski arkadaşlarımdır. Suphi'yl cok genç yaşta yltlrdlk. Ankarrı ioin yazdıgım yazılann Taşhan ve Karpic bdlümü üstünde Npcdet Taşhan duruyor. Benim unutur glbi oldııeum. hatırlatılınca da hatırladıftım basıı anılar var. Bunlardan birini Npcdet Taşhan şovle ddzeltivor: «Valnız cok yakın bild>*;tm hir knnııyıı sana yazmak istpdim. Konu n\n\ KMtPİC. Bpn de tam yılıııı bilmlvorıını Kiirnlc'ln Ankara'va (rellşinln. Bahanı Cemal Bev tstlki.11 Savir«;ından sonra 192125 yıllannda haba«)rttn In^n nHvriişı şlmdikl Ulus Mpydanında e«kl adı TAŞHAN hulunan Tashan'ı griint'in kosniiarına eör* modprnİ7e edlp "Taşhan P.ılas Otpll" artı nltında o piinİPre göre Iilks sî»yılahlleopk hir otel lıallne getirdl. Bu arada otplin rpsml ve Ö7Pİ davetİPrln yapiidiğı Anf kara'nm tek müzlkll lnka" Tî'nın hasım da o zaraan tstanbııl'da bn'nnan Kırnio'l eetirdi. üzun yıllar "Karplp I.okantTsı" Ankara'nm çok rpnkll hir yeri olarak anılara pppmt's ve Ankara'nın hu konnda gücHI hlr fpsisi olmıısfur. lf>33'te babamin ölünıil ii/prine ts Bankası'na olan kredl borrumn/a Ivpdilîk kazandırdıkları için blnanın başka ellere gecmeslni ftnlemek Icln olacak Taşhan'ı Sümerbank'a satmak zorunda bırakıldık. O zaman dahl iizuntıiipre noden olan tarlhl TAŞHA\'ın yıkılması üzprlne Karnic Şehlr Bahçeslndekl yerine taşındı. O gördüfrdmüz görkemil avnaiar ve servls takımları da Taşhan'dan alınmıştır. tstlkldl Savaşmda ve «sonra TASHAV'ın Ankara'da önemll bir yeri vardır. 150200 yatak kapasltesl olan, «avasta blr miiddpt hastnne olarak kullanılan TAŞHAN. savaş sonrasi 193.1 yılına kadar Ankara'da tek agıriama ve konaklama hlzmeti vermlş, VP Ankara'ya kattıfcı bıı deger için ULÜ ATATÜRK'ün yakın iljfisiyie onurlanmıştır.» T ^ 23 nkaralı salrler mebus mu olur?.. AtatUrk do, Inönü de blr çok ünlü şairi mebus yaptığından, sairler de mebus olduktan sonra Ankara'ya taşınırlardı. îstanbul'dflkl edebiyatçılar, böylelerinin sözünü ederken «Ankaralı Şalrler» diye blrazs çekememezllkle kanşık küçümserlerdl. Bu mebus şa. lrler gerçekten Ankaralı mıydı?.. Değildiler elbette. nere doğumluysalar oralıydılar. Eğer her mebus olup Anka ra'ya gelen şair Ankaralı sayılsa, TUrtc edebiyatında Ankaralı olmayan şalr pek az kalır. Şöyle, tarih sırası gö zetmeden mebus olan sairleri blr sıralayacak olsak gerlye klm kalır?.. Yahya Kemal, Ham dıülah Suphl, Mehmet Emln Yurdakul, tbrabim Alaattln Gövsa, Celal Sahir Erozan, Ab dülhak lîamit, Omer Bedrettln, Kemalettin Kamu, Enis Behlç, Samih Rlfat. Yusuf Zl ya, Orhan Seyfi, Paruk Naflz.. Daha kimler yoktur ki... " Bu şairlerto klml AtatUrk dönemindo, klml de tsmet Pa «a döneminde Mecllse glrmis lerdlr. Demokrat Partl dönernlnde girenler vardır. Biz gene Ankaralı şairlere dönellm. Garlp akımını yUrtlten şairlere de Ankaralı demlş lerdlr. Oysa, ne Orhan Vell, ne Oktay Rifat, ne de Melih Cevdet köken olarak Ankaralıdır. Ama Istanbuı basını onlan hep Ankaralı dlye hafife almıştır. 1940 kuşağı diye anüanlardan, A Ankara'da oturup da «ilr yazanlara da Ankaralı diyen çok tur. Dogup büyüme Ankaralı o lup da şiirimizde un salmış olanlara Ankaralı sairler dersek. belki hemşeriligi daha iyı güdeblliriz. Ankara, 2530 binllk bir kasaba iken, elbette, şairi de, ozanı da pek dlkkati çekmezdl. Ama başkent olup, birden bire nüfusu artmca her şeyl ne dlkkat edılır, lnce eleyıp sık dokunur oldu. Çoğıı kimsenin adını bllme. dlği İsmail Safa EsMn, lyl bir şair değildl ama, İstanbul'da üne kavuşan, birkaç sıir kitabım tanınmış sairler le birlıkte bastıran ıik Ankaralı şairlerdendir. Bahriye bandosunda mızıka çalarken bir yandan da şürler yazmıştır. Daha başkalan da var ama, gençlerden GUner Sümer'l, Asaf Çiyiltepe'yl unutmayalım. Turgut üyar da, Talip Apaydın da Ankara ilçeleri doğum ludur. Ankaralı sairler tlstüne konuşurken Cahlt Külebi, «Ahmet Muhip!..» <dedl. Ahmet Muhlp'in Ankara lcln yazılmış bir şiirl var mı, dlye dü şünürken «Fahriye Abla» çiırinden önce su dizeyl mınldandı: «Hava keskln blr ktimür Un knsuyla dolar..» Sonra ekledi: «DUşün blr kez», dedi. «Yıl lar yıllar öncesi baskent Kiiklerlnln blr kömUr dıımaniyla kaplanacağını kitn haber verdi?.. Kim derdi kl. hav» keskin hlr dumanla do1nr:ık. hlç | Muhip Dranas, biraz Ankaralı sayılır. Bütün gençliği bu kentte geçmiçtir. Ilk şiirlorini Ankara Erkek Lisesi'nin «Sesimiz» adlı derçisinde Muhip Atalay adıyla yayınladığım smıf arkadaşı Rcşat Cemal Emek anlatırdı. Fahriye ablayı evlendikten sonra görmedim M Ahmet Muhip Dranas ffliıifiınnıiiinııifiHnınnııııııııııııııııııııııııııııııııııiüiııınıı^ 2. , e zamandan bert W|TV reklâmlftrın*• ^rolünden bahsediliyor. Blrikl aydan berl. Bu reklâma ayrılan süre sadece blr dakika. Ama, yine de kadınlara doğum kontrolünün öneml ve iyi bir korunma aracını nereden sağlayablleceklerl anlatılablllyor. Bu kadmlarıtı bilgllendirllmeleri ve kendi sorumluluklarını üstlenmeleri bakımından çok önemll bir adım. Bugüne kadar henüz çok az şey yapılan blr alan. kültür alanı. Kltle 1letlşlm araçları bugün hâlâ, eskiden oldugu kadar dnslyetçl (seksist) bir tutum lçerisinde. Reklamlar, afişler, fllmler konusunda sürekli bir mücadele veriyoruz. Son olarak Choislr. bir reklâm spotu İle llglli blr kampanya başlattı. Bu spotta, dört gün boyunca blr kadın soyunurken gösterlliyordu. önce sütyenini çıkanyor v.b. Üstellk bu reklâm bir seyahat acentasını tanıtmak İçin yapılıyordu. Biz buna karşı çıktık. «Kadın bedenlnln böyieslne kullanılması, araçlaştırıiması kabul edllemez» dedlk. Bu alanda da ağır bir ilerleme var. Buna karşılık, siyasal alanda hemen hemen hlç blr llerleme yok. Iktidar ve söylem düzeylerinde çok az kadın sorumluluk ahyor. örnegin Mlllet Mec llslnde sadece 27 kadın temsilct var. yanl Meclisin sadece %5'lnl oluşturuyoruz. Bu 27 kadın arasında. kadınları Ugilendiren sorunlarda blr dayanışma kunıluyor mu? uhip Dranas, biraz Ankaralı sayılır. Bütün gençliği bu kentte geç miştir. tlk şiirlerinl An kara Erkek Lisesinin Sesimiz adlı dergislnde Muhip Atalay adıyla yayınladığını sınıf arka daşı Reşat Cemal Emek anlatırdı. Başka dergilerde de Muhip Atalay adıyla görünmUş ama, ben bu dergilerl gdrmedim. Araştırmacılar tarayabillr ler. Cebeci'nln Hamamönü'ne ya km eski mahallelerlnln birinde oturdugunu kendisi anlatırdı. Neresiydi bilemiyeceğim. Şiirinde adı geçen Fahriye Ab la da bu mahallede otururmuş. Konuştugumuzda anlatır dı. «GUzel bir ku mıydı Fahrlye Abla?» «Gençtik, dellkanlı ldik... Bİ «e (füzel gelirdl. Evlenlp, gittlkten sonra blr daha eörmedim.» «Gerçekten bir Erzincan'Uya mı vardı?» «Bllmiyorum ama, bana var dığı adam Erzincanlı (rfbl geldl. Şlirde öyle ktıUandım.» C ^ o k partiil dpmokrasıye pirdiğimizde Muhip, nedense, Demokratları tuttu. Oysa DP'nin kuruluş yıllannda CHP'nin ko rudugu bir sanatçıydı, partinin Köyülük hilroiunda çalışırdı. Mrbus olmok T«ferrti stna, çok sanssızdı. Memleketi Slnop'tan ne zaman adaylığım koysa CHP kazanırdı, koymadıftı zaman da Demokratlar kazanırlardı. Muhip'in her adaylığmda böyle oldu. Ama DP'ce da korundu, büyuk bir bankanın yönetim kurulu üyeliğlne getlrlldi. DP'den sonra AP'lüer de onu, oraya gptirmişlerdl. YARIN: Atlatma haberi veren polis müdürii bakana şikâyet edildi... Muhip, Yahya Kemal'den söz edilmesini istemiyor f^Ü da dogum kont C ahlt'e de, «Buyur» ediyorlar. Söz dönüp do laşıp şiirden Yahya Kemal'e geliyor. Yahya Kemal'in, o sırada dllden d1Ie dolaşan yenl blr şlirl var. Cahit, onu okuvor. Birden Muhip, öfkelenlyor, kıpkırmızı oluyor. Kadehinde ki içkiyl blle bitirmeden git Kadın bedeninin reklâm aracı olmasına karsı cıktık abü ki seçimde hlçblrlmlz seçilemedik. Çünkü, seçmenler. kampanya sırasında blze büyük llgi gostermekle blrllkte, oylarını «israf °tmeme (utile)» kaygısıyla davrandılar. 1981'de ise, .üzerine söyleşı... başkanlık seçimi lçin kam 9 Sosyalist panya çok kızıştıfcı halde, Parti'nin adaylardan hiç birl kadın Sirin TEKELI lar konusunda tek söz etkutlanacak miyordu. Bunun üzerlne tavrı İki tur arasında. yanşma Bir bakıma. Biraraya daylarını kadın sorunu ü da kalan tkl Başkan adau yüzdendir kl, gelmek, aramızda sorunla zerine blr açık oturuma da yını cKadınlar için hangl Choislr hareketl. başkan» konulu bir açık rı konuşmak düzeyinde bir vet ettinlz. Daha önce de ilk kez, bir slyadayanışma var. Ben de bu «kadınlar ortak progra oturuma davet ederek, asl kişiyi destekleamaçla bir «Kadın kurtu mını» hazırlamıştmız. Bu daylardan hangisinin ka me kararı verdi. Artıfc luşu İçin ve cinslyetçlllge açık oturumdan sonra, dınlann davasını lleriye Giscard'dan fazla blrşey karşı» komlsyon kurdum. sosyallstlerln listelerinden götüreceğint aniamak is beklenemeyece&i konusun Ama, benlm dışımdaki bü bagımsız milletvekili se tedik. da kadınlar hemfikirdl. ts tün kadınlar grup Uyesl çlldiniz. Bize biraz bu KeGiscard önce katıl te bu noktadan ltlbaren olduklarından, kadınları lişmelerden nöz eder mlsl mayı kabul ettiği halde Sosyallst Partl toplumu Ugilendiren bir yasa tas nlz? Bugün sosyallst hü sonradan vazgeçti. Çünkü tek başma degil, deeişlm lağı hazırlandığinda. des kilmptten ne bekliyorsu sağın oylarını toplamak lsteyen tüm unsurlarla bir teklemek lçin partllerinin nuz? istiyor, bu nodenle kürta] liktp dcfiiştlrmeye karar iznlni almak zorundalar. gibi konularda tavrını hel vprdi ki. bu bence kutlana O zaman da benim tek ki tlkin blr saptama. li etmekten kaçınıyordu., cak blr tavırdır. Bu bağşi olarak verdigim teklif «Kadınlar ortak progra Bu nedenle tartışmayı sa lamda, femintst hareketin eğer desteklenmezse, gün mını» Choisir üyesi 73 ka dece Mitterrand'la yaptık. de sorumluluğa katılmasıdeme alınmayabillr. Buna dın (avukat, profesör, işçi, Çok İyi hatırhyorum, ilk. nı destekledl. önceleri ttç rağmen. böyle taslaklar göçmen v.b. kadınlar) or soruyu ben sordum ve «Sa seçim bölgesl söz konuhazırlamak önemlidlr. tak olarak hazırlamış ve yın Mltterrand, kadınla suydu, ama sonunda bir Şlmdl slze biraz da kitap 1978'de yayınlanmış nn mikrofonu önünde on bölgeyle yetlnmek zorun«sosyalizmle» HglH soru tı. 1978 milletvekili seçim lann pençeslne dttşnıüş. da kaldık ve ben tsere böl lar sormak Istiyorum. Ya lerlne «Kadınlar lçin 100 haldeslnlz. Kendinizl na gesinde hem Choisir hem (kadın) temsllcl» tema sıl blssedlyorsunuz» de de Sosyallst Parti'nin adanılmıyorsam, 1981'deki Başkanlık seçimlerlnin İki sıyla katılmaya karar ver dim. O da, «Açıkça itlraf yı oldum. Bu önemll. Çün türü arasında slz Choisir dlğimlz zaman bu kitap edeyim ki, kendlml rahat kü, ben aslında Cholslr'in hisscttlftiml söylprsem ya adayıydım, ama Sosyalist hareketl adına, baskan a seçim blldirgemiz oldu. Parti bana karşı aday gös termedl. Bövlece ben, sosyalistlerin desteğiyle seçilen ilk feminist milletvekillyim. Neden milletvekili oldum? Bugün o günkü kadar emin degilim, doğru bir seçlş yaptıgımdan. Ama o zaman. feministler olarak parlamentoya temsilci göndermenin kadınla rın davasına hem yeni bir ses (vo1x) getireceğlnl hem de yeni blr yol fvoie) açaca&ını düşünmüştük. Fransa'da Ilk kez bir feml nlst parlamentoya glrlyor, bu RÖZ Ilk kez Meclis kürsüsünden duyuluyor, tutanaklara geçiyordu. POUTÎKA VEÖTESI Anayasa Saygısı KEMAL Salt lktldar olma, padişahlık, krallık, despotluk gerllerde kaldı. Blr yerde Anayasa varsa, o yerde iktldar paylaşımı da vardır. Iktldarm blrazı blrinde ise, birazı ötekinde, blrazı da berlkinde olacaktır. Başkaca caresl yoktur. îster kral olsun, lster padişah olsun, lster despot olsun cağımızda hlç bir güç sahlbi iktidarın tümü bende olsun dlyemez. Dese de uzun sürmez. Hele demokrasllerde lktidar iktldarlıftını, muhalefet muhalefetHğinl bilpcektır. Iktidara geldim blr daha gitmem denmiyecek, muhalefetteylm hep muhalefette mi kalacağım dlye yakınılmaz. lktldar paylaşılan bir çey olduftu glbi, demokrasilerde el değiştiren bir seydlr de... Blzde geçmlşte bu yanılgılara düşülmüştür. Halk Partisl lktidardan düşmeyeceğini sanarak Demokrat Parti'ye ellndekinl kaptırmıştır. Demokrat Partl, betı blr kez geldim blr daha Eİtmlvece&im diyerek 27 Mayıs'a ülkeyl getirmlştir. Ekonomık nedenlprinl tartismayacağım slyasal npdenlprtnin başında, 27 Ma* yıs'm gplmesinl Demokratlarm lktidardan gltmemek direnci Retlrmistir. Eger 27 Mayıs olmasaydı Demokrat Partl seçlmle bir daha iktidara gellr diyenler vardır. Hayır efendlm, gelemezdl. Gelemiyeceeinln kanıtı 1957 seçlmlerindeki oylardır. Demokrat Partl'nln çok lşler gördüğünü, bu işlerin anlamınm anla$ılmadıfeım sövleyenlpr var. Demokratlar lşler gördüklerine inansalar, özgürlüklerl Tahktkat Komisyonları kuracak kerteye getlrlp kisarlar mıydı? 12 Mart'ı alalım: 12 Mart. eger o günkü lktidar ekonomlde ve siyasette güçlü olabliseydl Kelebülr mivdl? Hayır efendlm, gücü bltmiştl, kendinden daha güçlü olanı getlrerek. Anayasa'ya ve demokraslye dayanıksızlığıru gözden kaçırdı. Ne Abdülhamit 1876 Anayasast'na Sftygı duydu, ne 1908 Meşrutlyetl ile gelen siyasetçiier (tttihatçılar) Anayasa'ya saygı duydu. ne de tek partl yönetlcileri 1924 Anayasası'na saygı duydu. Gelenier btı yüzdpn geldl. 1961 Anayasası ellerinp teslim edlienler saygı duydular mı? Hayır, hep Anayasa'dan yakmdılar. Kadınlann Ozgürlesmesi Gısde HAÜMİ ile ' Fransız Feminist # Ilk kez siyasi bir kişiyi desteklememiz T lan olur. Ben tam anlamıyla feminist değlllm, ama buraya gprçegin balım tatmaya geldim. Sizln pen çeleriniz varsa ben de ken dimi savunacagım». dedi. Farklı eftiltmlere sahip ye dl kadının. kadm sorununun her yönüne ilişkin so rularını büyük açıkhkla cevaplandırdı ve hatta za man içinde taahhütlerde bile bulundu. Bu blze çok ö'nemli göründü. Yıllardır hem Anayasa yapanz, hem de Anayasa'yı tartışınz. Şöyle blr gerlye döner bakarsak, 1876 Anayasası, 1908 Anayasası, 1920 Anayasası, 1924 Anayasası, 1961 Anayasası, değiştlrllen 1971 Anayasası... Bunlann yapımı ve kullanımı az deneylerden ml geçmistlr? Her blrlnln blrer anısı, blrer deneylmi vardır.. Bu kadar lnce eler sık dokursak blze Anayasa dayanmaz. însanlar stıçu kendilerlnde değll de Anayasa'da aramaya kalkısırlarsa buna Anavasa dayanır mı9 Anayasa'nin lçlnde yazıh olanlardan önee, bu Anayasa'yı uygulamakla görevlt klşilerln tutum ve davranıçına bakmalı. yeterince yasalara ve Anayasa'ya saygılı olabllmlşler ml? «Bn Anayasa lükstflr» dlyenier çıkmadı mı? «Bu Anayasa 1le bu tilke yönetllemez!..» dlye lktldara geldlklerlnde su koyverpnler olmadı mı? «Bu Anayasa, bu ulusun llerisindpdir» dlye halkı vp ulusu kilrümseyenler ortaIıga rtüsmpdt ml? Neyse'.. Hnkuk kodeksimi?;de bazı şeylerl koruma yasaları vardır. Runlar kaç tanedlr bllmiyorum, blr meraklısı çıksa da tarasa: adlannı ve sayılarını öğrenebllirlz. Bu yasalar lyl nlyetle ve bazı şeyler korunsun dlye çıkanlmıştır ama, bu geyler, blr türlü, yeterince korunamamıştır. örnegln çevre saglığını korumak lstemlştlr, olmamıştır. Yoksul çocukları koruma amaçlanmıştır. yeterince koruyamamıştır. Çevrenln kenrtislnin korunması da öyledlr. Bir örnek daha vermek lsterlm, Türk Parasmı Koruma Kanunu vardır. Bu yasaya göre paramız, yabancı paralar karşısmda korunacak, degerl dü$(lrülmeyecektlr. Ancak bu yasanın yürürlüğe glrlşlnden bu yana paramız yabancı paralar karşısmda her yıl biraz düsmüg. öteki paralar ytikselmlstlr. Her seyln yasayla olacagmı «anmak da pek fceçerli deglldlr. Baksamza yasalar var. eylemler yasalara blr türlü uydurulamıyor. Bırakahm böyle yan yasalan, baftlı olduğumuz temel blr yasa olan Anayasa üzerinde blle yıllardır tartışmalıyız. Anayasa şöyle ml olmah, böyle ml olmah diye hâla tartışıyoruz. B Feministler Milletvekili secilmemle parlamentoya YARIN: Kadınİar mücadcVvp kendi deperlcri ile katılmalı...