Katalog

Cumhuriyet 2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER 1 HAZİRAN 1182 ir zamanlann «Topraklannın Ozerinde güneş batmayan» görkemli büyük Britanya Imparatorlugu. bugün, haksızhga ugramış bir ülke olarak Arjantin ile •savaş durumunda.» Sosyal çahşma ile sosyal antropoloji arasındaki lşbirligi olanaklannı arayan bi limsel bir seminere çagnlı olarak gittigimde Londra'da, bu savaşm Ingiliz kamuoyun da nasıl ele alındığını. hangl boyutlarda ' tartısıldıgını çok yakından lzlemek fırsatını buldum. Bayan Thatcher'in son seçimlerde ilerlemiş olması Ingiliz kamuoyunun bu konu da kendisine önemli destek verdiginin bir kanitı sayılıyor. Buna karşılık benim temas ettiğim aydınlann önemli bir bölümü. pek çok konuda hükümeti eleştiren bir tutum Içinde. Bunların bir bölümü, genel olarak savaş karşıtı bulunduklanndan, Falkland olayında da muhalefet yapıyorlar. Bir başka bölümü ise tşçi Partisi'ni destekledikleri içln. hükümetin genel polltikasını eleştiriyorlar. Bir bölüm de ne savaş karşıtı, ne ide muhalefeti destekliyorlar. Fakat yine dö. tarihsel gelişlm açisından, Falkland sa vaşı çıkmadan öncekl ve sonraki olaylar açısından mevcut yönetimin karşısmdalar. Bunların önemle üzerinde durduklan nokta lngiltere'nin, Arjantin işgalino dek, Falk land adalanyla fazla ilgilenmemiş olması. Buna karsılık işgalden sonra, geçmişle hiç ilgisi olmayan. gereklrse, bir dünya sava?ına yol açabilecek çok enerjik bir tutum takınmış olması. Bu kişiler. «madem Falk land adalan bizim için bu denli önemli 1di, olaylar bir Issrale dönü<;meden, başka tedbirler ahnabilirdl» diyorlar. B Falkland Savası ve Demokrasi Falkland savaşının sonunda ne olıır, doğrusu kestirmek güç: İngiltere belki kârlı, belki zararlı çıkar. Fakat bir noktayı kestirmck olanakh: İngiliz demokrasisi bu sınavı da tüm kurumlanyla birlikte, başarı ile atlatacak. Emre KONGAP Hacettepe Üniversitesi Sosyal Çahşma ve Sosyal Hizmetler Bölümü Öğretim Üyesi belirtmeliyim kl, insanlar gerek hükümet taraftarı, gerekse hükümet aleyhtan düşüncolerini, ülkeleri savaşta olmasına kar şm, hlç de karşısındakileri «vatan hainligi» ile suçlamadan tartışıyorlar. Üstelik böyle yaptıklan için de herkes bırbirinl dinliyor. Olay. bir sağırlar diyaloğuna» dönüşmüyor. Biraz önce yukarda kısaca belirttiğim genel eleştirller, dost sohbetlerinden, kamu iletişim araçlannın sayfalarına dek lıer yerde ciddi görüşler olarak ele alınıyor. üzerinde düşünülüyor, karşı görüşler oluşturuluyor ve böylece ülkenin genel durumu vatandaslarca çok daha saglıklı bir biçimde algılanıp değerlendirilebiliyor. gerek dünya kamuoyunu etkiiemek, gerekse kendi tutarlılıklannı sürdürebilmek için Ingiltere'deki tüm kurumlar kendilerine dü şen görevleri yapıyorlar. Örnegin, lngiltere'nin genel politikası bakımından önemli olmayan bir olayı, sadece bu tür davranış örneklerinden biri olarak belirteyim tşçi Partisl'nin mahalle toplantılanndan birinde. İngiliz halkınm, Artantin emokçilerinl, Galthieri'nln baskicı yöntemine karşı desteklediklerlnin belirtilmesi yolundı bir me sa)m yollanması için bir karar bile alındı. Her ne kadar, genel politika bakımından pek önemli olmasa da böyle bir mahalle toplantısmda bu tür bir kararın alınmış olması, fngiltere'nin mahallelerde bile örgutlenmiş olan köklesmiş dfimokrası nnlayışmı ve bu «sade vatandaşlarm» çesitlf tepkilerden birini belirtmiç olması bpkımından bana ilginç geldi. Bu arada dost sohbetlerinrtpn biri sırasında bir Ingiliz'in agzmdan Kıbns bnnahmı sırasında Ingiltere'nin, Türkiye'nin ortak hareket önerisini reddetmiş olmasınn eleştirildiğini duymak da beni oldukça şaşırttı. yayımhyor. BBC'nin tutumu son d<?rece ilginç. «Dogru haber» verme anlayısı içinde İngiliz kaynaklannın verdikleri haberler hakkında Arjantin makamlarmın yorumlannı ve Arjantinlilerin verdikleri haberler hakkında da İngiliz makamlannın yorumlannı birlikte veriyor. Başka bir deyişle, savaşan her ikl tarafm da «resmi orgauJan» tarafmdan verllen •haberleri karşı ta rafa sorup, onların dediklerini de, «haber» ile birlikte veriyor. Böylece, dinleyıci, «taraflı». «yanlış», «eksik» ve «abartılmış» habere karşı korunmuş oluyor. Öyle sanıyorum ki, bu tutum lngiltere'nin yıllanmış demokrasisinin yarattığı bir iş bölümü anlayışına bağli: Ordunun görevi ba$an ile savaşmak, BBC'nin görevi başan 11e haber vermek. Birinin başan ölçütü nasıl savaş kazanmak ise, ötekinin basan ölçütü de «dofrru haber vermek.. Hiç kuşkusuz BBC'nin bu tutunıu, înKiltere'de eleştirlliyor. BBC'nin savaşı daha vatanperverce» yansıtması gerfktiMni söyleyenler de hiç az degil. Fakat bu eleştirilor BBCyi pek etkilemiş g^rünmüyor. Çünkü, aynı biçimde Falkland bunalımında, «ulusal çıkarlar ugruna» BBC'ninhaberlerine sansür koyulup koyulmadığı da tartışılan önemli konular arasında. Patron Zor Durumda Amerika Devletleri örgütü (OAS) îkincl Dünya S'avaşından sonra kuruldu; bu yolda daha önceden gelişen çabalar, 1947'de Rio de Janeiro'da bır antlaşmaya bağlandı: Küba dışında 23 devletin buluştuğu «OAS'ın patronu» ABD'dir. 31 ocak 1962'deki OAS toplantısmda Castro yönetlmlndeki Küba'nın Marksist Leninist ilkelere bağlandığı Ilerl sürülmüş; Küba bu nedenle 14 şubat 1962'de OAS'tan aynlmıştır. Havana'nın Amerlkalılararası sistemln ilkeleri ve amaçları dıştnda kaldığını belirten OAS üyelerl KUba'yı OAS'm savunma şemslyesinden de uzaklaştırmışlardır. Ne var ki InglltereArjantin arasındaki savaş: OAS içln btr dönüm noktasını vurgulamaktadır. ÇUnkü OAS'ın patronu ABD. bu çatışmada Ingiltere'yi tutmuştur. Tarihsel kökenlerinde Avrupa devletlerlnln saldırgan sömürgeciliğine karşı savaşlarla kurulmuş Latln Amerika Devtetlerl, Arjanttn'ln yaninda yer almışlardır. Washlngton'un Londra İle bütünleşmesi OAS'ın yıkılması demektlr. «Patron» zor durumdadır. ' • Patron, Güneydoğu Asya'da 1955'te SEATO'yu kurmuştu. Avustralya, Fransa, Yenl Zelandc, Paklstan, Filipinler, Tayland, Ingiltere ve AFu arasında lmzalanan savunma anlaşması, KATO ve CENTO'nun Paslflk Okyanusuna dogru hr uzantısıydı. Ne var ki buptün artık SEATO (Güneydoğu Asya Savunma Anlasması) dlye birşey kalmamıgtır. Çünkü Güneydoğu Asya halkları «patrona karsı» başkaldırmışlardır. Vietnam savaşı güneydoğudaki askerl stratejlyi altüst etmistir. «Patron» GUneydogu Asya'da tarihinin en büyük yenilgislne uğramıştır. SEATO çökmüştür. «Patron» Ortadoğu'da îfclncl Dünya Savaşmdan sonra TUrklye. Inglltere, Irak. Iran. Pakistan arasında «Bağdat Paktı» diye bir örgüt kurmuştu. 1959'da Irak'ta Krallıgı deviren ve Nuri es Sait dikta yönetimlni çökerten bir devrim eylemlnden sonra Bağdat, Bağdat Paktından ayrılmıstır. Bağdat'sız Bağdat Paktı olamıyacağından öteki üyeler anlaşmayı CENTO (Merkezi Antlaşma örgütü) adı altında yürütmek istemlşlerdir. Kör topal 1979'a değin sürebilen CENTO. îran devrlmiyle blrlikte yıkılmıştır. • Ve gerlye NATO kalmıştır. Bugün NATO'nun Güneydoğu kanadı çokmüs durumdadır. Çünkü Yunanlstan'ın Do&u'ya yönelik yayılma polttikası «ortak savunma» kavramını anlamsız bir niteliğe dönUştUrmüçtür. Yunanlstan Basbakanı Andreas Papandreu. NATO üyelerlnden 5U güvenceyl sürekll biçimde istemektedir: « TUrklye'nin sürekll tehdidi altında yasıyonw; NATO, bu tehdide karşı Yunanistan'a gttvence vermelldlr.» NATO üyelerlnl blrer birer saymaya gerek yok. Bu devletler, ortak. savunma amacı uğruna askeri güçlerlnl bir başkomutana bağlamışlardır. Böyle bir örgütün İçinde bir üyenin öteki üyeye karjı güvence lstemesl, ortak savunma güvenllğlnl değü: güvensizliğlnl vurgular. NATO (Kuzey Atlantlk Antlaşması örgütü) aca ba OAS, SEATO, CENTO gibl bellrli bir «son»a dogru mu sürüklenlyor? Şimdlllk bir sorudur bu... • Soru olmaktan çıkan ve yanıtı bellrgenlesen olay sudur: Amerika, dünyanın her yaninda zor durumlara düîînektedlr. Acaba kendi beceriksizllğlnden ml? Yoksa tarihsel gidise 11le de karşı duracagım dlye çırpınmasından mı? Sonuç Londra'da meslektaşlardan birinin evinde yedigimiz bir «tngiliz yemefrinde». tartışma BBC'nin rolü üzerinde yoörunlaşmıştı. Hükümeti destekleyenler BBC'nin haberlerini ulusal çıkarlara daha uygun bir biçimde vermesi gerektlfrini snvunuvorlardı. Bu düşünceyi savunanlardnn bir İngiliz en sonunda bana dönüp. «bakmavm siz, ben böyle diyorum oma, yine do BBC nin tarafsız tutumu ile övünüyorum» dedi ve tartışma tath bir uzlaşma havosı içinde kapandı. Falkland savaşının sonunda ne olur, dogrusu kestirmek güç. fngîltere belki kârlı, belki de zararh çıkar. Fakat bir noktayı kestirmek olanaklı İngiliz demokrasisi bu sınavı da. tüm kurumlanyla birlikte, basan ile atlatacak. Savaşa Karşı Seçenekler Kamuoyunda savaş karşıtı düşuncelerl savunanlar. bu muhalefetlerinl. soyut bir eleştiri biçiminde de bırakmıyorlar. Gonellikle üzerinde ısrarla durulan nokta bunalımın, Birleşmiş Milletler'in yönetlmine dev redilmesi. Arjantin ile karşılıkh gdrüşmelerden çok, doğrudan doğruya bir Birleşmiş Milletler aracılığından söz edlliyor. Öy le sanıyorum ki, bu tutumun ardında Galt hleri rejlminin uzlaşmaz gibi görünen dav ranışı yatıyor. Savaşa girişilmesini tümflyle yanlıs bu lanlar bile, eleştirilerini geçmişe dönük deftil, bunalıma son verilmesini saglavıcı önlemler çerçevesinde yapıyor. Avnca Tartışmada Demokratik llkeler Ashnda benim burada üzerlnöe durmak istedigim nokta, fngiltere'nin uluslar arası platformdaki tartışılmaz haklıiıftı de£11. Bir ülke savaşta iken, o ülke halkının hükümet politikasını nasıl eleştirdigini ve toplumun temel kurumlannm tutumunu anlatmak isüyorum. Bir kez hemen şunu BBC'nin Tutumu lngiltere'nin ünlü yayın organı BBC. her sabah «dünya haborlerinden» en başta Falkland bunahmına ilişkin son bilgileri tüm dünya ile birlikte İngiliz haiîi'na da + ue/apla/mo I I Burhan IARFAD 32 Yıl Onceden... tuz yıl öncelerln «Mlllî Şef»i. 1950 seclmlerlne uc gün kala Takslm alanmda uzun bir konuşma yaptı. Yenl secim komınu ve kiml refornıcu önlemlerle seçmen'ere sevlmll görünme çabasında olan tktldar par tısı, 14 Mayıs 1850 gününün neyl getlrlp neyl götürece> Öinde pek güvenll olmasa bile yine de umutlanıyordu. Çünkü partl örgütlerlnden gelen bilgllerln coğu olumluydu. Yenl secim kanunu oyların yarıdan blraz fazlasını toplayan partlnln coğunluğu kazanmasını sağııyordu. . MIIII Şef'e Istanbul partl örgütünün büyük coboeıyla gösterlşll bir karşılama yapıldı. Konuşmanm yapıl. » dığı Tak»tm alanı sllm» doluydu. Gazctetore göre f yüz blne yakin Insan vardı MJI'Î »•*, n™». Dniımg'ln yaptrğı ot **«t*>ndo hey;,, kel kcideslnln hala boş durarı • • flnönde kurulmuş '" kürsuye geldlğ'lnde yaninda eşl vardı. On blnlerm olus turduğu görünüm öyleslne görkemliydl kl, o günlerın istanbul Vall ve Beledlye Başkanı: tlste paşam. Istanbul» oemekten kendlnl alamadı. MHIÎ şef, uzun bir konuşma yaptı tra zaman zaman olkışlandı. Fakat alkıslar cılızdı. Oysa, Cumhuriyet alanını dolduran yüz bın klşlnln olkışı cağıltılı olmalıydı.! Ne vor kl, alanı dolduran on blnler, İktldar partisl örgutlerince II sınırları İçinde bulunan en uzak llcelerln, hatta cevre lllerlnln het yanından özel taşıtlarla getlrilmisierdl. Bir söylentlye göre de cep harçlığı almıştılar. Oo gOn sonra oyların sayımı, söylentilerl doğruladf. Istanbul vall ve beledlye başkanımn: «Işte paşam, istanbul» övünmesl boş cıkmıştı. 14 mayıs 1950 büyük pollt'ko olayını ele alan edeblyat ürünlerl Içınde en llglncl Reşat Nuri Güntekin ln: cTanrı Dağı Zlyafetı» oyunudur. Istanbul Şehlr tlyatrosunda sanırım 1955'te oynonmış olan Tanrı Dağı Zıya' fetl holktan kopmuş bir yönetlmln ergec çökeceğlni, baskı re|!mlerinln bütün dış görOnüş güclerlne rağmen sürglt ayokta kolamayacaflını savunur. Talat Artemel' ln canlandırdığı dlktatör, Tanrı Dağı Olkssinde holk^ tan kopmuş bir düzen İçinde yaşar. Talat Artemel, başarılı kompozisycnu, davramşları, ses tonu ve her yanty la bir «Şef» örneğldlr. Pollllkoda dış görünümlerln kofluğunu belgeleyen 14 mayi8 1950 secimlerlnden Iki yıi sonra. Inönü'nün yaptığ lık yurt gezlslnl Izledlm. Inönü, Devlet Başkanı defJI, muha!efet partisl genel başkanıydı. Gezlye Zonguldak'ta başlarken kayguluydu. Nasıl karşılanacağını , büemlyordu. Istosyon'dan şehlr alanına blndlğl clp bir ara havaya kaidırılmasına rağmen. tutuktu. Ertesl gun söyledlğl nutuk da yaptıklan olumlu Işlerin bir hesaplaşmcsıydı. «Mlllî Şef»llk havasından sıyrılomamıştı.. Ne var ki, Vapur'un Zonguldak'a gelmeslnl gscenln gec eaatierlne kodar rıhtımda denkler ve yükler arasında bâklerken halk İle yakınlaşma olanoğına kavuşmuştu. öteki II ve ücelerde canlandı ve rahatladı Gezlyi Izle yen gcızeter'iorle vokınhklar. lctenükll bağlantılar kuruvermiştl. Geziyl «Votan» adına Izllyordum. Inönü, 19481950 yıllarında secim propagandası gezllerine katıldığımt öğrenlnce bana daha bir yakınlık gösterdl. Şakalar yapıyordu. Akşam yomeklerlnde sık sık kadeh kaldırıyor du Eskl Sağlık Bakanı Dr. Kemal Beyazıt'a Insulln Iğnesi yaptırmayı unutmadan Sezlye katılan eskl bakanlardan Resat Şemsettin Slrer. Inönü'nün bu yakmlığı ,nı cörünce: tAfpaa arkadosımızın yüksek Irşatlarınızla •yayınlnnrr.ış Dünya Kloslklgrl dl7islnden cevirlsi cıknııştır» cfecîı. Cedl arrma Inönü'nün a<3ır işiten anına rastlamış olmalı kl: «O bı/imle gelTiiyor!» cevabını ver O ersonelinin çok büyük bir bölümüne siyası par tilere bile girebilnje ve görev alabilme olana&ım veren 440 sayıh «Iktisadl Dev let Teşekkülleriylo Müesse seleri ve Iştirakler Hakkında Kanun* 12 mart 1964 günü kabul edilmis v e 21 mart 1964 günü yayımlanarak yürürluğe girmiştir. Bu yasanın «Başka fş ve hizmet yasagı» başlı^ını taşıyan 32. maddesi, bu yasaya tabi olan kamu personeli için. nelerln, hangl uğraşılann başka iş ve lizmet yasagı sayıldığını ve yasak landıgını belirlemekteciir. Maddenin. üzerinde duracagımız, 5. fıkrası ria bu cümleden olarak «tşçJ Slgortaları Kurumu Yfinetlm Kıırulu'nda veya teşekkülön faallyetiyle ilgill sosyal mes lekl ve benzeıi kuruluşlarla tesekkül mensuplavının BOSyal ve yardım gayesi ! ] • kur duklan dernek. sandılr v* benzerl Imruluşların. rönetlm ve denetim organlann da alınacak görevle r bu mad dode yazılı hizmet yasafrı kapsamma gtrmez» demekte tedir. P 440 Sayıh Yasa ve Uygulanışı «440 SAYILI YASANIN 32. MADDESt, tLK KEZ GÜNÜMÜZDEKİ BİÇİMDE UYGULANIYOR. YÖNETÎCİLER BU MADDEYİ BÖYLE UYGT7LADIKÇA KİT'LERDE ÇALIŞANLAR BİR DERNEGİN YÖNETİM KURULUNA GİRMİŞSE HAKSIZLIĞA UĞRAYABİLİR. KANIMIZ BUDUR.» Av. H. Avni USLUOĞLU 440 numaralı yasanıo yaıka rıda degindigimiz 32. mad. desinin S. fıkrastnınduJci «Te sekkül mensuplarının sosyal ve yardım gayesıvie kur duklan dernek, sandıK ve benzerl kuruluşlann, yöne tim ve denetim organlannda alınacak gorevler bu mad dede yazılı hizmet yasagı kapsamma glrmez.» hükmü nün karsı anlamı (mefhumu muhallfi) ile. tesekkül men suplannın sosyal ve yardım gayesıyle kuruimamış, yani başkaca bir dernek, sandık veya benzeri bir kuruluşan yönetim ve denetim organlannda alınacak gorevler bu maddede yazılı hizmet yasa ğma girer mi? sorusunu soralım. Yanıtımız olumlu mu, olumsuz mudur? Bir dernek. sandık veya benzeri kuruluşlar ancak Dernakler Yasası'na «Ar* lardır. Bu kuruluşlara ise Anayasa ve Dernekler Yasa sı geregince herkes üye olabılır. Üye olabilmenin doKal sonucu olarak yönetim, denetleme ve onur kurullarına da seçllebilirler ve bu kurullann böylece flyesi olabilirler. Buna imkan veren Anaya sa ve Dernekler Yasası'nın degindigimiz hükümleri bu konuda 440 sayılı kanunun 32. maddesindeki hükme na7aran hem sonradan yüriirlüğe girmiş hükümlerdlr. hem de 440 sayılı vasanın 32. maddesine ayncalık getiren, konuya dönük özel hükümlerdir. Herhangi bir dernegin yö netim kurulu. denetleme ku rulu üyesi, Anayasanın 110 v e Dernekler Yasası'nm 15 ve 16. maddeleri karşısında • Başka is ve hizmet yasagı» acısından 440 sayılı kanunun 32. maddesine aykı n davranış İçinde degildir. KİT Yasası'na tabi personel eger. bu fıkrada yazılı tesekkül mensuplarının sosyal yardım gayesiyıe kurduklannin dışında hprhangi bir dernegin, sandığm veya benzeri kuruluşun yönotlm ve denetim organlannda MÜDÜR. MUHASEBECİ. VEZNEDAR. SATIŞ MEMURU, KÂTİP, HİZMETT.1 gibl ancak sozleşmeyle verilmesl ve kabulü mümkun ücretll veya öcretslz bir aktlf g»revin görevlisl ise lst« ou takdirde. bu aktlf gflrev ca lısma saatl lcinde veya dışında yapılsm, başka Is ve hizmet yasagı kapsamma, 32. madde acısından glre^. Aradakf fark açıktır. Kanımızca, yukanda sordugumuz sorunun yanıtı bu derece açıktır. Ancak. gel gör ki. 440 sayılı Yasa'dan çok sonra yürurlüğe girmiş, emsal olabilecek, hatta özel kanunlan yürürlüge konuluncaya kadar 440 sayıh yasaya tabi memurlar hakkında da uygulanmakta olan 657 sayılı Devlet Memurlan Yaetasının tüm memurlar İçin getirdiği (1. Kısım 4. Bölüm'deki) YASAKLARI olsun görmesi gerekirken görmemezlikten gelen bir görüş, bu 32. maddenin 5. fıkrasında değinilenlerin dışmda kalan dernek, sandık ve benzeri kuru luşlann yönetim ve denetleme kurullan üyellkleri bu yasanın. Başka is ve hizmet yasagı» hükmü kapsamma girer diyebilmekte, görevlinin memuriyet görevine bu nedenle son verme ve yönetim, denetleme kuruluna seçildiğı günden itibaren kpndislne ödenen her türlü nzluk haklannuı iki kat olarak geri ahnması yolunda iş lemler tesis edebilmektedir. Bu, kanımca çag dışı, yasa dışı, haksız uygulamanın karayıkımından (felâketinden) zarar görmemeleri için «KİT» Yasası'na tabi bü tun memurlara seslenmekte yarar oldugu inanrındayım. Bu yazım, bu görevi yerine getirmek amacına dönüktur. 440 sayılı Yasanın 32. mad desinl bugüne kadar ilk defa böyle uygulayan goruş değlşmedikçe ve sizleri hırpalayabilecek, kımi gayretkeşler bulundukça: Kızılay. Çocuk Esirgeme. Yeşilay. Tabtatı Koruma, dogduğunuz veya sevdiginiz şehri tanıtma. kalkındırma, camt, okul yaptırma, muzik sevenler, kuş sevenler, çiçek seven ler, hatta Atatürk'çü Atıhm ve benzeri bir DERNEĞÎN, hatta. Okul Aile Birlikleri'nin, belki de dernegin, sandı gm benzert de denilebilecek, TMMOB'ne bağlı bir Mülıen dis Odasının Yönetim ve Denetleme Kurullan üyeliklerine seçilmişseniz hemen aynı anda istifa edinız. Size, sadece üyelik yeter de ar tar. Yönetim veya Denetleme Kurulu üyeligi, ateşten gömlektir; sizi yakıp ömür boyu kurtulamayacagınız, tedavislz acılara boğabilir. •Derneğe hizmet topluma hizmettir, ülkeye, millete hizmettir, kamuya hizmettir, insana, insanlıga hizmettir» demeyiniz ve dtyenlere de inanmayınız. Bunu. 657 sayılı Devlet Memurlan Yasası' na tabi memurlar söylesin ve onlara yönelsin bu kutsal «örev.j Parmak basacağımız yöne geçmeden maddenin ö. fson) fıkrasına da değinelim. Bu fıkra aynen Bu madde hükflmlerlne aykın hareket edenlerin Isleıine son verHtr v B aykırı hareketin devamı süreslnce teşekkülce her türlü Ozlük hakları tki kat olarak geri alınır» dlyor. Yasa maddelerinden söz açmışken bu 32. madde ile doğrudan ilgili Anayasa ve Dernekler Yasası'nm konuya dönük yönlerlne de bpJca lım. 440 sayıh yasadan 7 yıl 6 ay 1 gün sonra yürflrlüge giren Anayasanın degişik 119. maddesi. memuıiann siyasi partilere ve sendlkalara girmelerinl yasaklamış, dernekler yönünden bir yasaklama getlrmemiştir 1630 sayıh Dernekler Yasası ise, 440 sayılı yasadan tam 8 yıl 8 ay 1 gün sonra yürürlüge glrmis, 15. madd» •Herkes dernekler e Qye nlablllr» demiş, 16 >naddesi hükmüyle de «Dern*k 0yeleri eşit haklara sahlptlr» llkesinl özellikle ylnelemistir. Demek kl. her kamu görev 11si lsterse bir dernefte uye olabillr ve dernek üyelerl eşlt haklara sahip oldnklarından. üye olmanin doğal sonucu olarak dernegin vönetım vp denetleme kunıllan üvellklerlnr» dp seçilebllirler •••*• CCumhurivet laşgiaBgj 1 HAZİRAN 1932 HAYAT PAHALILIĞI Memlekette ucuz Uretlme rağmen bllhassa gıda maddelerinde ucuzluk olmadıftını, vasat derecede ve daha noksan kozançlı tabakanın çok sıkıntı çektiginl takdir eden Dahlliye Vekili ŞükrU Kaya Fey bütun vilayetlere mühirn bir tamım gOndermlştir. Kanuni tprihlrlpr prasmfla azami fiyat tespiti, ldari tedbirler arasında da (5OVLQnCE) açıic pazar yerierinln tespiti, gUnlerln çogaltılması, alıcı ve satıcı arasına ara> cı glrmemeslnln temlnl vardır. Iktisadl tedblr olarak da tüketim koopera* tifleri kurulman ve ldaresı KÖstorilmektedlr. Bu İSlerle bizzat Valller, Belediye Reisleri ve Kaymakamlar me?gul olacaklardlr. ILAN SOSYAL SİGORTALAR KURUMU SÜREYYAPASA GÖĞÜS HASTALIKLARI MERKEZİ BASHEKİMLİĞİNDEN (OTOBÜSLE PERSONEL TAŞITTIRILACAKTIR) 1 Merkezlmtz personelinin bir yıl müddetle otobüsle tasuna işi keıaJı zarfla ihale edilccektir. 2 Ihaleye lstlrak etm Ik isteyen otobüs taşıyıa flrmalannın usulüre uygun olarak hazırlayacaklan kapah tcklf zarflannın ihale gün ve saatl olan 15.6.198' salı günü saat. 11.00'den bir saat evvelinde y ni saat 10.00'da Komisyon Bas kanına veriüne • üzere evrak kaydı yapt'nlacaktır. ' 3 Bu işe ait ot'^oüs Ihalesi Idarl şartnameslnln mühürlü ve astikli sureti hergün mesai caatleri dahilind komisyonumuzdan temin edilebllir veya ist ınilebilir. 4 Kurumumu 2490 sayılı artırma ve ihale kanununa tP.Dl olmadığından ihaleyi yapıp yapmamakt'* ve dilediğine vermekte serbesttir. f Basın: 16369) 3895 ]Günün ilanıL AÇILIYOR Sarayburnu parkı yarın açılıyor. MulenruJ'dakl saz heyetlne beş yeni artlst ilnvesi suretly. lf her akşum icrayı terennum edecchiır. Du.iuliye 5, Taşdelen 5, duble bira 20 kuruştur. Diî.er fiyatlar da iktisadi buhran nazari dikkate af:ndıgından rekabet kabul etmeyecek derecede düşUrUlmUştür. Acıklayayım, Istanbul'da bk işim olduğu Içln Glresunaa pezlden oyrılccaktım. Oyso, Inönü 19481950 yılları cezMerlne katılmıç bir ga/etec'nin görüşlerlnl ken dl acısından değerlendirmek istlyordu. Slrer'in sözlerinl îşitemedlfll lcln, kafosında takılmış olan bu duruma göre cevop vormlşti. Bu kücük olay, belll edllmemış gü l'imseyışlerle gec'ştlrlldl. Glresun Partl Başkanımn akşam yemeğinden önce Inönü'den Izin Istfldlm. Boynuma sarılıp öperken: «Göreceksin. Demokrasivl getireceğlm» dedlfilnde ictenılklı görünüyordu. İnCnü'nün Demakrosi onlayışı tartışılabllir, tartışıl malıdır da. Fakat, Taksim Cumhuriyet alanmda: «işte paşam, İstanbul!» göstens' ve Reşat Nurı Güntekin'in «Tanrı Dağı Ziyafeti» oyunu, bir toplum gerçeğini Iki ayrı örnekle belgeler. Demokrasi, bllinçlendirllmış halkın oylarıyla gerçok'eşeblllr. Bu Anayasal ve yasal düzenlomoİRr 440 sayılı kanundan yıllarca sonra yapıldı^ı na göre .KİT» Yasası'na tabi momurlar da siyasi pirri ve sendikalar dışında kalan bir dernegin üyesi ve yönetim. denetleme kurulu Oyesf olabilirler. Niteklm. bir örnek olarak deginelim, TFK Personel YOnetmellği de bu hükümlere parale! olarak ge tirdifti 71. maddeii hükmüyle «Kurum personeiJJ ^/el ka mıntan (yani Der eklnr K*. nunu) uyannca meslek birllkleı/ ve bunlara üy« imkanını getir olmanm. yönetî leme kunıllan meyi de içerr' şıdır. Buna •' hlç bir yasa Ancak. bunu ce bazı uyp tusunda kr ^•en ve •'me 1» Cumhuriyet Sahlbi: Cumhuriyet Matbaacılık ve GazeteclllK T.A.Ş. •dına : NADİR NADİ CtneJ Yayın Müdürll: ^ Müessese Müdürü: Yazı Ijleri Müdürü: Baıan v« Yayan BÜROLAR. • ANKARA:KonurSokakno. 24/4 Yanl«*hlr Tel: 17 5f 25 17 58 66 ldare; 18 33 35 • İZMİR: Halll Zlya Bulvarı No: 6S/3 Til: 2547 091312 30 • ADANA: Atatür* Caddaıl, Türk Hava Kurumu lıhını Kalİ/9 Tel. 1455019731 TAJC\İM İMSAK 3.19 GÜNEŞ 5.29 ÖÛLE 13.11 İKlNDf 1 Haziran 1982 AKŞAM YATSt 17.11 20.34 22.33 HASAN CEMAL EMİNE UŞAKUGİL OKAY GÖNENSİN Cumhurlytt Malbaacılık v» Gazeltclllk T.A.Ş. Po»li Kutuıu: 246 Istanbul T»l: 20 97 03 (S H«t) 24 KALEM SEBZE, MEYVA SATINALINACAKTIR ^artnamesi. bedelsız olarak aşağıdakl adreslerder. alıaabilir. 1 KARABÜK'te: Demir ve Çelik Fabrikalan K/.üessesesi Tedarik ve Ikmâl Müdtirlüğümüz. 2 ISTANBUL'da: Sirkecl, Yalıköşkü Cad. Yalıköşkü Han Kat: 45'deki Mümessilllğlmiz. 3 ANKARA'da: Küçükesat. Büklüm Sokak No. 22'deki Genel Müdürlüğümüz. lSTEKLİLER'in şartnamemiz esaslanna gör» hazırlayacaklan kapah teklif mektuplannı, geçici teminatlanyla blrlikte en geç 9 Hazlran 1982 Çarşamba günü saat 14.00'e kadar Karabük'teki Müessesemlz Haberleşme ve Arşiv Müdürlügrü'nde bulundurmalan ilan olunur. (Basın; 15899) ' 3888 SILAH KAÇAKCILIGI ve TERÖR TENt EKLER VE BELGELERLE 5. BASEM UĞUR MUMCU a• u l Aa