Katalog

27 MAYIS 1982 KÜLTÜRYAŞAM Cumhuriyet 5 sanat edebiyat doğan hi7İan düllerin yaran. zaran üzerine çok konuşuldu. çok tartışıldı Ödüllerin yenı udları gün ışıgına çıkardığı oranda önemi vardır diyorum. Nevzat Üstün ve Akademi Kitabevi Odülleri gençlerin edebiyatımıza armağanı açısından üzerinde durulması gereken ödüller. Bugünkü yazımızda iki ödül kitabını ve bir genç şairi tanıtacagız. 1981 Nevzat Üstün öykü ödülü birinclclsl Nadlr Gezer'i dergi okurlan tamyacaklardır. Fakir Baykurt'un bir sunu yazısıyla Nadir Gezer'in iki hikâyesi Türk Dill Dergisi'nde yaymlanmıştı. 1930'da Inegöl'ün Eymir köyünde doğan Gozor. Arifiye Kfty Enstltüsü mezunu. Seçiciler Kumlu Gezer'e ödül verilme gerekçesini şöyle belirtiyor: «Onyedl yaşına kadar tfltOn İSÇiHgi ORTAK SOKUNLAK Necatl Tosuner: «Vayınevlerinln genel yapmış olan Nadir Gezer, Arifiye Kfly EnsTO ortak sonınları hemen hemen hiç değişmlyor.» titüsü mezunu. Acı tütünün tozunn, topragını. acı zlfirini biliyor. Köy yasamının agır işçisi kadınlann acılarla dolu yaşaDerinlik Yayınları sahibi Tosuner: mmdan dolu dolu kesitler verlyor. Hanife Nine'den Öyküler'de, Bursa'nm tnegöl lnsanlannı, Eymir köyünün kadmlannı veriyor. llginç konular işleyerek...» Ben Seçiciler Kurulu'nun son yargısını tersine çevirecegim. Gezer'in konulan köy hikaye romanlannda rastladıgımız turden. Aslında Gezer'in başarısı ve özgunlügü bunlara yeni boyııtlar. yeni tadlar, yeni insancıl yaklaş.ımlar getirmesindo. HaYayınevl, ttnUmUzdeki dönife Nine. hikayelerin ortak kahramanı. Sanat Serrisi Derinlik Ya nemde, genel çizgislnı surdiiyınlan sahibi Necati Tosuner eksen kahramanı olduğundan gerçekto inren roman ve çocuk yazını ko Cumhuriyet'ln sorulannı yanıt sanın belleğinde bir roman kişisi gibi kalınusundaki özel çizgisini koruladı. yor. yan japıtlar yayımlamak umıı «Yayınevinlzin kurnluş aGezer. köy ynşammı yalm bir anlatımdundadır: Dağlarca'nın ve PUs macı ve yayımladığı, yayımlala ve gözlemci sadakatıyla veriyor. Olaylar kullüoğlu'nun çocuk kltaplanyacagt kltaplar hakkında bllgl örgüsünün yarattığı gerilim, kişilerin denı ve tükenmlş çocuk kitaplaverir mlslniz?» rının yenl baskılanm. Başka vingen bir hikaye kişisi kazanma niteligl Gezer'in hikâyelerini başan katma çıka Açık yUıeklilikle belirte yayınevinin ilgilenmeyecefei 2 şlir kitabı ve 1 roman... ylm: Derinlik Yayınlan'nın kuran öğeler arasında sayılabillr. ruluş amacı, temelde, kendl kl «Yaytmcılıfcın gündemdekl Hanife Nine, dogruluğun, hak yemezlitaplanmı yaytmlamakta karşıen finemli norunlan nelerdlr?» ğln ve insan onurunu her koşulda savunlaştığım güçlüklere dayanmakYayınevlerinln genel ve ormanın bir simgesi. Kimi zaman bu özeltadır. Onlar gibt, yayınevl bul tak sonınları hemen hemen lik Hanife Nine'yi bir hlkâye kahramanı ma şansı az olan, satış gUcü sı hiç değismiyor. Zamanla bir olmaktan çıkanp destansı bir yaratık olnırlı telif kttaplara yardımcı bölUmüne alışılıyor, bir ,bolUma tehlikesine götürmüyor değil. Hakla olmayı dUşUndüm. Bu geçen mü büyürken, yeni sorunlar beş yıl içinde, Derinlik Yayınhaksızlıgm çatışması. sömürü düzenine da katılıyor. larrtıda 28 yazarın 45 yapıtl Bu genel ve ortak sorunlar karşıt bir kişilik Hanife Nine'yi sevimli kıyayımlanmış bulunuyor. 11 şlyanında, Derinlik Yayıhlan ılıyor. lr, 8 öykü, 6 roman, 4 deneçin konu biraz daha değişik: Gezer'ln hikayelerinin dil açısından me/belge, 16 çocuk kitabı. Bıın Derinlik Yaymları'nın bir daanılmaya değer bir sadeligi var. Ço£u köy lardan 5 şiir ve 8 çocuk kitanışmanı, bir yfSnetmenl, bir re hikftyelerinde şive taklitleri. bir bezeme bı ttlkendl. Bir roman, 5., iki daktorü, bir düzeltmeni, bir öğesi olarak bir gerçeklik olarak kullanıroman da 3. baskılanna ulaştı. ressamı, bir muhasebecisl, bir Kitaplarımız roman dalında 2, lırdı. Gezer. çok gerekmedikçe şive taklisekreteri, bir odacısı, bir posdeneme ve çocuk yazım dallatacısı... bir yayınevinin daha dini kullanmıyor. nnda birer olmak Uzere 4 nesi olur, «o»su, yoktur. Derin Gezer'ln çalışmalannı merakla bekliyoTUrk Di| Kurumu ödulü, şlir lik Yayınlan'nın bir sahibi var rum.' Köy edebiyatı konusunda alışılmişm dalında 2 Llons Edebiyat ödüdır. Onun yazar çizer arkave bıkilmışm ötesinde yenilikler getirecek İU, yine şiir dalında ı Yedltedaşlan bir de faizll / faizsiz bir yazar. pe Armağanı kazandı. Ayrıca, borçlan vardır. Orhan Çubukçu adı ise edebiyatla llgiNevzat ÜstUn Şlir Başarı ö d ü Hep biraz da okuru olmusltl'ntl ve Abdl tpekçi Roman lenenlerin bildiği birisi. O da Yıian Tslıgı tur Dertnllk Yayınlan"nm. ÖdülH'nli hazanan ynpıUar da ile 1981 Nevzat Üstün öykü Başan ödülü' Yaz gelmekte ve Cağaloğlu Derm'Hk Yâymlan*nda kitaplaş nü aüruştı. yokusu her gün biraz daha dlk tırıldı. 'eşmektedlr. Orhan Çubukçu, başka konulan yeğli Odüllerin bize ilettikleri konunun sarmal işlenişl. kişilerin bîrer t.iyatro oyunu düzeninde hikâyede yer aiışlaru başan ögelerinden bazılan. Orhan Çubukçu. Yılan Isligı düzeyinde hikâyeler yazarsa bir usta kazanacagız demektir. Grev'de olduğu gibi Orhan Çubukçu'da duyarhk altı çizilmesi gereken bir nitelik. Gerçekçi içerigi duyarhk daima yumuşatıyor, en önemlisi okunur kılıyor iki hikâyeciden sonra bir de şair tanıtalım. Sina Akyol, Su Tadmda adını taşıyan kitaptaki şiirlerle şiirsel özü taşıyan şairlerden oldugunu kanıtladı. 1950 doğumlu Sina Akyol. unuttuğumuz bir duyguyu bize yeniden anımsattyor; Neşeyi. Buruk da olsa. hüzün, beyazlıgını grileştirse de bir neşeyi şakıyor dizelerinde. Kitabın adı bile biraz mutlu çağnşımlara yol açmıyor mu? Lokman'la Geçen Şen Günlerim. Kitabın kapağında ada değgin bir açıklama da yer alıyor: Yoksul yurda, çulsuz güne. derin suya. narin kıra, bilgin ota, kuşbaz göfte dair, üzgtin, bezgin, mahzun ve mutlu şllrler demetl.* Mutsuzlugu sarakaya almanın da bir mutluluk oldugunu ne iyi bilmiş, Akyol. Taş yapıtlardan Pan'ın yitmesi yüzünden paniğe uğradığımız bir toplumda Lokman' la dag dağ. bayır bayır. gökyüzünün mavisini de azık edip bizi dolaştmyor. Akyol, giirin her yerden kovulduğunu HANİFE NİNE'DEN ÖYKÜLER Nadir Gezer, Ödül Alan Kitaplaı Yayınevi, 100 lira. # YILAN ISLIĞI Orhan Çubukçu, Ödül Alan Kitaplar Yayınevi, 100 lira. iki alıntı ile anımsatır. Biri Şuara Surest'nden. Şairlero gcllnce, onların ardına yalnız sapkınlar düçerler.» Platon da Devlet'ınde öyle dlyon «Bu başıbozuk sanatı devletimizden atmakla haklıydıkı aklın gereğine uymak görevimizdl.» Yodl düvelden kovulan şiir hâlâ vatansız dolanıp durur. Akyol'un buruktur şiiri. Hep neşeden söz açacafeım deyip, Lokman Hekim gibi binbir gönül acısına şifah bitkiler sunup gene de bizi bir geyik gibi vuruverir. Eskilerde çoğu duvarlann o vazgeçilmez sü> sü, yanlış bir folklorun sevecen simgesi. Duvar halılan için yazdıgı şiiri birlikt» okuyalım: Duvar Ilalısı tçin Nesnel TOrkü. •Ormandan kovulmuştur. Geyiklerl anlatır. Ceylanlan, bulutlar.. yagmurları resmeder. Avcılardan hoşlanmaz. Barajlan hiç sevmez. tmanlıdır, namaz kı J lar, Dini bütün savaşçıdır.» Mayıs Ayi Notian, sevgiyi, bir kır çiçeğinin kokusunu gizleyen şiirler. «Kin anlatamayan şiir, Mutsuz Ve kflledlr! Km anlatamayan şiir, Hazln Yurtsv madır!» Sina Akyol'un şiirlerini mutlaka okuyıın. bir de bakacaksmız her yanı leylftklar sarmış. Üç kitabı da sahk verelim okurlanmıza. Hep ustaların işini izlemek niye? Gelecekteki ustalan bilmenin onlara Ilk arka çıkmanın doyulmaz tadını unutmayın. topraklarına tutunabilmek, bannabilmek için çırpınan insanlann öyküsU var Yaşama Hakkı'nda. Yaşama Hakkı kazanabilmek için sava şanların amansız direnci. Howard Fast'm usta romancılıgının bclgesi. # O Cağaloğlu yokuşu her gün biraz daha dikleşmektedir yor. Aynı ödülde birinciliği alan Gezer"e göre bir başka anhjyışın yazan. Toplumcu gerçekçilik yer yer «erçek üstüne teget geçip varoluyor. Yaşanılası. çocukların oynayıp koşuştukları. çıraklık yapmadıkları btr toplumun ö/lamint, haksi7İıklnnn, kızgınlıklarını dile getiriyor. Gorçekle fantazi değil de gerçeküstü hep bir gerçekliği oluşturmak için yardımlaşıyorlar. Oyun Başladı ve At Kemikleri hikâyeleri bu kanımızı destekleyen örnekler. Orhan Çubukçu 1928'de Söke'de dogdu. Istanbul Hukuk Fakültesi'nden aynldi; reji asistanlığı, senaristlik ve sinema oyunculuğu yaptı. Dört yıl Almanya'da çalıştı. Orhan Çubukçu, 1955 yılında Yeni Ufuklar Dergisi'nin açtığı yanşmada da Grev hikAyesiyle birinciük kazanmıştı. Gezer'in köy gözlemlerine karşılık Çubukçu'nun gözlem kaynağı kent VB kasaba. Özellikle kent ve kasaba yaşamında insanlararası ilişkilerden doğan çelişkiler, onun yazı kaynağmı oluşturuyor. Çubukçu'nun hikayelerl birer sevgi guncesi. Sevgisizllkten yakınıp duruvon •Görmek, tanışmak için lstek de duymuyorlar. Çünkü sevmeyecekler. Bir insan sevmenin ne anlama geldlğini bilmiyorlar. Bilmeyecekler bir sürn daha. Blblolardan, pahalı kurklerdnn. altı bölüklü sayılardan başka şeylerin de bu yeryuztinde snvilebilecegini anlamıyorlan Bir süre daha anlamayacaklar.» (s. 27) Kitaba adını veren Yılan Islığı gerçekten ustalık düzeyinde bir çalışma. Konusu. # Oktay Akbal. Adam Yayınevl. Oktay Akbal'ın şiir Uzerine. üstlin bir beğeninin ürünu olan denemeleri. Oktay, şiir üzerine çeşitlemelerde şiirinin İnsan yaşamındaki yerini, edebiyat türleri içindeki konumunu anlatıyor. Ayrıca Akbal, kitabın sonunda şalrlerle söyleşiler koymuş. Bütün Oyıınlar I. Adam Yayinevi. 250 llra. Yüzyılunızm büyük şairi oyun yazarı Lorca" nın oyunlannm toplu hasımımn birinci cildiııde Kanlı Düğün, Yerma, Bernarda Alba'nın Evi oyunları yer alıyor. A. Tııran Oflazoğlu ile Tahsin Saraç'ın çevlrilerinden okuyoruz. Lorca'nın oyunlan Ulkemlzde de oynanmış ve seyircimiz tarafından ilgi toplamıştı. BUtun oyun larm başmda Oflazoğlu'nun, Lorca'nın şair ve oyun yazarı kimliği ni özlü biçimde anlatan bir yazısı var. ÖNCEŞtİRVARDI. Yayın raporu rl 1962 TUrk Dll Kurumu Çeviri OdülU'nU almışü. m GÜNEŞE SARIN BENt llaşim Şahln. 100 lira. Haşim Şahin, toplumcu gerçekçi bir şiir anıayışını halk şiirinin yıllanndan süzülüp gelmiş bıçimiyle veriyor. Konur Ertop önsözunde Haşim Şahinin şiir dünyasmı tanıtıyor bize: «Haşim Şahin, (filnünıiiz şiirinin cırtalama beğpnlslne uzak değil. Halk şllrlmlzl nluşturan kaynaklarla lçiçe. Anadolu Insanını, halhımızın »nrunlarını, toprııj^ımızın Kcrçolılerlni yakındıın tanıyor. Çagına karşı Rorumlu bir aydının döşünceleri onun şiir dııyarlı^ına cşlik edlyor.» Haşim Şahin'in YUreğimde Bir Goçük Var şlirinden bir bölumU aktaralım: «Yürfğimde Wr göçfik var. / ürümcekler sarmış dört yanımı. / Suyu bulanmış göllere düştü, / Seherler soluyası clğerlerim.» Genç toplumca bir şairin urünleri. 1lerde çok daha iyi şlirler yazacak Şahln hiç kuşkusuz. • İKİ DÜNYA ARASINDA. # FEDERİCO GARCİA LORCA Yusııf Ziya Bahadınlı. Ararat Verlag. Almanyadaki Ararat Yayınevi, yazarlarımızın iki dilde ürilnlerini yayınlamayı sürdürüjor. Bahadınh'nm «Haçça Büyüdu Hatlş Oldu» il« Peri Kızı iki dilde yer alıyor. Bu metlnlerin iki dilde yer alması hem Almanlara TUrk edebiyatının tamtılması hem de TUrklerln Almancalarını ilerletmoleri, özellikle Tiirklerın, kültU rümüzti edebiyatımızı unutmamalan açısından zorunlu. m GECE. VARDİYASI. Fakir Buykurt. Ketml Kitabevi. 200 lira. Hlkâye ve romanlarıyla köy gerçekçiliğlnin büyük ustası Fakir Baykurt Gece Vardiyası Us yine insanımızın bir başka yaşam kesltini gün ışığına çıkarıyor. TJzun süredir Almanya'da yaşayan Fakir Baykurt, gfizlem biriklmlerini 22 öykülük bu kitabmda yansıtıyor. Orada, işçilerle birlikte geçirdi günlerini, maden ocaklarma indi, heim' larda yattı. Gece Vardiyası'nda Almanya'da .yaşayan yaln» TUrk işçilerini degiı bütün uluslardan işçilerl okuyoruz. # Kafka. Say Yayınlan. 275 llra. Franz Kafka'nın Milena'ya ınektuplan, mektup tUrUnun en seçkin, en içten örnekleridlr. Kafka, eserlerini Çekçeye ceviren Milena'yla üç yıl durmadan mektuplaşmış ancak iki ya da uç kere karşıhklı görüşebilmişlfirdir. Milena' ya Kafka'nın yazdıgı mektuplan Milena'nın dostu Hass sonradan yayınlamış. Adalet Cimcoz'un TUrkçesi mektuplara ayn bir okunurluk k&tıyor. Daha önce de yayımlan&n bu çevi SEVGİLİ MİLENA # YASAMA HAKKI Howard Fast. Altın Kltaplar. 300 llra. Spartaküs, Hürrlyet Yolu ile TUrk okurlannın seckin yazarlar listesine giren Howard Fast, son romanmda; insanların tRdirprin, iğret.i yaşamlannı sergiliyor. Yeni geldlkleri ulkenin düşünce' inceleme araştırma 'şahin alpay M. Niyazi ÖKTEM FENOMENOLOJİ VE HUKUK (HUKUKUN ÖZÜ SORUNU) Üçdal Neşriyat, İstanbul, 1982, X + 120 s. olarak nltelendiriyoi'. tklnd bölumde Husserl'cl fenomenolojinin hukukun özüntl adalet kavramında bulduğu gösterlldikten sonra, Fransız hukuk felsefecisl Paul Amselek* ln fenomenolojl yorumu. hukukun özünü norma dayandıran pozitlvist niteliği nedeniyle eleştlriliyor. öktem'e göre, fenomenolojlnin hukuka yansıması nasıl olmuştur sorusu şöyle cevaplanablllr: «Fenomenolojik hukuk yorumlan Dogal Hukukun Yeniden Doğuşu akınu çerçevesi içinde ele alınabllir... Hukukun temel ve özü, yasa koyucunun iradesi dışmda objektif ölçülere dayahdır. Yasa koyucu adalet dejîerl ölçüttine göre ve sosyal reallteden gelen verilerle hukuk normunu deyimleyecektir> (s. 104). Dolayısıyla, fenomenolojlk hukuk yorumu «hukuku yasa koyucunun iradesi olarak kabul eden ve hukuk öğrenimini metlnlerin yorumu olarak nltelendiren, adalet, esitlik, özgürlük, ahlâk, mutluluk gibi» degerlere yer vermeyen pozitivist hukuk anlayışınm karşısındadır. Kısa kısa... Kemal Zekl Gencosman, ALTIN YILLAR, Hürrtyet Yayınları, I»tanbul. Eylül 1981. 283 t . ALTIN YILLAR, popüler tarih yozarı Gençosman'm İHTİLAL MECLİSİ (Ocak 1980) ve DEVLETİ KURAN MECLİS (Şubat 1981) adlı eserlerini tarramloycın ücüncü kitap. UclünGn İlk kitabı, Nlsan 1920'den Nisan 1923'e Birinci Türklye Büyük Mlllet Mecll J sl'ni; Iklnci kitobı (escs clarak) Ağustos 1923'te açılışından Nlson 1924'te kcbul edilen 1924 Teşkilâtı Esaslye Kanunu'na kador ikmci Dönem Büyük Millet Mecllsı'nl anlatmaktadır. Dlzlnln sonuncu kitab' İse 1S30'lar TOrklyesı'nl konu alıyor. Bu üc kitapta 1920'lor ve 1930'lar Türkiyesi siyasal tarlhlnln, resnıl görüşiere çok yokın bir bakış açısıyla yazılmış hayll ayrıntılı ve renkll, zengln bllgllerle dolu bir öyküsünü buluyoruz. Gençosman'm Atalürk'ün anlattığı BENİ HATIRLAYINIZ başlıklı televızyonda sohbet dizisi de kitap olarak yayınlanmış bulunuyor (SAY Kitap Pazarlama. İstanbul. Şubat 1982). enomenolojl. kaynağmı Musevt asıllı Alman filozofu Edmund Husserl'den (1859 1938) alan bir felsefe okuludur. Husserl'in fenomenolojisi gerek çagdaş felsefenin temel akımlanndan biri olan varoluşçuluğu (existentialism) etkilemlş olması bakımından, gerekse doğa bilimlerl yönteminln diğer bilgl alanlarına uygulanamayacağı görüsünün kaynaklanndan birlni oluşturması bakımından önem taşımaktadır. Husserl bir ögrencisl olan M. Heldegger aracılığıyla J.P. Sartre, K. opüler btlim son yıllarda ulkemizde hayli ilışr uyan Jaspers, E. Mounler gibi varoluşçu düşünürler üzerinde etdıran bir konu. Ûlkemizde doğa ve mühendlslik kili olmugtur. öte yandan, M. Scheler ve N. Hartmann bilimlerinin ve genel olarak bilimsel düşuncenin Husserl'ln fenomenolojlsini ahlâkl ve dinsel degerlere uygelişmesine katkılan olacagı kuşkusuz olan bu il gulamışlardır. Fenomenolojlnin psikolojl alanında M. Mer ginin yaratılması ve yaygınlaşmasında Türkiye Bilimsel leauPonty ve sosyoloji alanında A. Schütz gibi temsilve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafmdan on clleri bulunmaktadır. beş yıla yakın bir süredir yayınlanmakta olan ve bilim ve Arlsto ve Hegel'den eslnlenen Husserl'ln felsefesi, deteknik alanındakl gelişmelere. buluşlara. önemli yeni teorllere ilişkin bilgi ve haberlere yer veren. aylık Btl,IM VE neyden gelmeyen bilglyl reddeden pozitivizme bir tepkl TEKNfK dergisinin «nemlice bir payı oldugunu BÖylemek olarak gelişmlgtlr. Husserl felsefeyl (çok basitleştirilmiş yanlış olmaz. Dorginin sonuncu sayısının (Mayıs 1082. No. bir anlatımla) varlığın aslını oluşturan, temel ve değiş174) 97.000 adet basılmıs oldupunıı belirtmek. hitip ett.ifti mez «özslerl sezgl yoluyla kavrayan bir «apaçık, kesin. tüokuyucu kitlesinin genislifci hakkında iyi bir fikir vere tnel, evrensel bilim» hallne getirmek istemlştlr. Fenomenoloji akımı. gerek ldealist niteligl, gerekse sezglye dayanan cektfr. yönteml nedeniyle çagdaş bilim anlayışıyla bağdaşmayan Popüler bilimin popülerleşmesinde Vehbi Belgil'in ga felsefî görüçleri içermektedir. zetemiz Cumhuriyet't&M yazılannın da katkısı oldugu söylenmelfdir. Daha önce ÖZGÜRLÜK SORUNU VE HUKUK (Î.Ü. Bu alanda iki görece yeni sürelt yayın daha dikkat.l Hukuk Fakültesl Yayını, İstanbul, 1977) başlığım taşıyan çekiyor. Bunlardan biri Mayıs 1980'den bu yana iki ayda ve özgürlük konusuna felsefi, psikolojik ve polltlk yaklabir çıkmakta olan ve içinde bulunduKumuz ay içinde 10. şımlan inceleyen çahşmasıyla tanıdığımız Niyazi öktem, sayısı yayınlanan DOĞA VE Btl.tM adlı dergi. Diğpri. Ge bir doçentlik tezl olan yenl eserlnde «fenomenolojlk akılişim Yayınlan tarafından Erkekçe ve Kadmco. dergilerini mın genel felsefesi»nl ve bu akımın <hukuk felsefeslne andınr bir tarzda yayınlanmakta olan aylık BİLİM DER yansımasunı inceliyor. GtSt. Bu dnreinin 3. savısı Mayıs 19R2 tarihli. Yazar, kitabın blrincl bölümünde. «anlaşılması çok Popüler bilim konulu kttap yayınlan arasmda YAZKO' güç> olan (bizzat Husserl yeryüzünde görüşlerini tam olanun geçtiğimiz nisan ayından it.ibaren başlattığı «Bilim rak anlayabilecek on kisl bile bulunamayacağını düşünDizisi var. Ali Alpar ve Resit Canbevli'nin yönettikİRri bu mektedir) fenomenolojik felsefenln kavramlannı ve bllgl dizide flzolllkie biyoloiitıp ve fizik alanındaki Mt.aplara kuramını gözden geçlrdikten sonra, fenomenolojiyi (ve agırlık verilirken, bilim tarlhi ve felsefesl alanlannda ya varoluşçuluğu) «ldeallzm ve materyallzmln aksayan yönyınların da yer alacafrı belirtiliyor. lerinl» gldermeye yönellk bir <bağdaşım> felsefesl (s. 47) YAZKO Bilim Dizisinin ilk iki kitabmdan biri James D. VVatson'un tKtLİ SARMAL (Double Helix) (1968)' adlı Alev Sertn'in çevirdigi yapıtı. Dünyaca tanınmıs bir biyolog olan VVatson bu kltabında Gambridge Üniversitesi'nde bir araştırma okibi ile yürüttüjirü DNA molekülönun yapısını çözmeye yönelik çalışmalann öyküsünö anlatıyor. Bfyoloii alanında İçinde bulundugumuz yüzyıldaki en önemli kat.kılardan biri sayılan bu araştırma sayesinde genetik kodıın helkomiginl olusturan DNA molektliOnün yapısı kesfedilmis vo kodla ilgill surmekte olan çalışmalara olanak dogmustur. Kitapta, VVataon ve arkadaslanna daha sonra Nobel ödülü'nu kazandıran araştırma sürecl içinde bir çok önlü bilim adamınm DNA'nm yapısmı deçifre edebilmek İçin nasıl yanştıklan. bu karmaşık molekuler yapının gizinin nasıl adım adıın aydınlatıldıgı anlatılıyor. Popüler bîlim alanında yaymlar F P öktem'ln kitabı gerek genel olarak felsefeye, gerekse hukuk felsefesine ilgi duyanlar bakımından ilginç bir çalışma. Ûlkemizde fenomenolojl konusunda yapılan çahş Tan|u öztürk, PA7ARLAMA EKONOMİSİ VE TÜKETİCİNİN KOmaları inceledlğimlzde Uk çalışmanın hayll gerüere uzan RUNMASI, I, Ü. Işlatme Fakültesl Yoyını, Istanbul, 1981, 191 »• dığını görüyoruz. Bu ilk çalışma, Husserl'ln ölümünün erToplumun cok büyük coğunluğunu Mgllendlren hayli önemtesi yılı yayınlanan Mazhar Şevket'in (îpşlroğlu) «Fenomenoloji» başlıklı makalesidir (Felsefe Semlneri Derglsi li bir kcnu olduğu holde ülkomizde üzerine yeterlnce eğllmmeSayı 1, t. Ü. Edebiyat Fakültesl Yayını, 1939. s. 153164). miş olan «tüketicinin konınrTiası» İle llglll bir oalışma. Iktlsat teorisl ve plycsa ekonomlsi açısından tüketicinin korunmosı Daha sonraki çalışmalann başlıcaları 1se şunlar: Nermi Uygur, Edmund Husserl'de Baskalannın Ben'l Sorunu (1958). Takiyettin Mengüçoğlu, Hartmann (1976). Fenomenologl ve Nikolal eorunu ve bu olanda Türkiyedeki geiişmeler Irdelendlkten sonra, buzdolabı ı'jreticüerinin tüketicinin korunması konusundakl atılayışları üzerine bir araçtırmonın bulgulorı incoleniyor. Anıl C«ren, /»DALtT KAVRAMI. May Yayınları, Istanbul Aralık 1«»81, 272 s Hukuk felsefesl açısındnn «arlalot» kavrammı İnceleyen bu çalışma, alanınrlo iilkfimi/de İlk calısma olma nltellğlnl taşıyor. Birinci bölümdn adc.'ot'in hukukdışı ve hukuksal turîe'i Irdeıendikten sonra: iklnci bölumde doğal, yararcı, pozitlvist, Marxist ve varoluşçu hukuk felsçfolerlne göre adalet kavramt ele alınıyor. Çalışmodn «tüm bilçıüer ve değerler İçin gererll olnn görolilik adalet rionen hukuksal değor lcln de gecerlidlr» sonucuna vorılıyor. Belki de Niyazl ökfîm'in Fenomenolo|l v» Hukuk cdlı kitabıyla birlikte okunması gereken bir yapıt. Arslan Baser Kafaoğlu, BANKERLER 1982, 141 s OLAYI, İstanbul, Nisan Örmy Sözer, Edmund Husserl'ln Fenomenolojisi ve Nesnelerln Varlıgı (1976). Fenomenolojl alanında temel başvuru kaynakları olarak gösterllebilecek eserler (felsefede) H. Splegelberg, The Phenomenoiogical Movement: A Historlcal Introduction [Fenomenolojl Akımı: Tarihsel Bir Giriş] (1965): (pslkolojide) M. MerleauPonty, Phenomenologle de la Perception rAlgılamanın Fenomenolojlst] (1962) ve (sosyolojide) A. Schütz, The Phenomenology of the Social VVorld tSosyal Dünyanın Fenomenolojisi] (tngilizce basım. 1967). Husserl'in sezgl yoluyla öz'e lnlş/bakış teorisinln eleştlrisi için başvurulacak temel bir kitap da J. Kraft* m From Husserl to Heidegger [Husserl'den Heidegger'e] (1932). Son Ikl yıl İçinde rioğuş ve cöküşünü yaşadığımız «Banker ler olayımı ele alan bu kltobmda Kafao^jlu, uğranılan zararnrın onanlrr.osı lcln bulunan carenin tçare değil clle» oldugunu, »soyular: halkı değil bonkerlerl» koruduğu sonucuna vardıktan sonra. r e yapılması gerektlğl konusunda kendl önerlslnl ge tlrlyor. Kafaoğlu'nun 24 OCAK UYGULAMALARI VE BAZI GERCEKLER adlı calışması da gectlğlmlz yıl lclnde yaymlanmıştı. Yazko FELSEFE YAZILARI, Haz. S. Hilav. 2. Kitap, İstanbul, 1932, 184 s. Felsefe Yazılan'nın Ikınci kltabında «Felsefe Terlmleri» üzerine tartışmanın yanısıra Arslan Kaynardağ'ın Olkemlzln felsefe alanında önde gelen Islmlerindon Vehbl Eralp İle yaptığı konuşma ve Ahmet Arslan'ın «Bir islam Felsefesl Var mıdır?..> başlıklı ya?ısı ilglnc katkılar arasında. Kito bin önemli bir bölümü, olDmünün Ikrncl yıldönumü dola yısıyla varoluşçu fllozof J.P. Sartre üzerine telif ve tercüme yazılara aynlmış. AMA FAZLA D66ILM)? P tklnd kitap Alev Serftı VB Sen Gflven'in çevirdikleri Mahlon B Hoagland'm HAYATTN KÖKLERt (RnoU ot Life) (1979) adh eseri. Hoagland burada, kendisinln de önemli katkılarda bulundugu bir alanı. biyoloilk evrim koDusunu. flzelllkle prenetik yapının gelişme sflrednl ve niteliklerini ftzetllyor. «Hayatın Kökleri»ni olusturan hucre aüzeyindeki olgulann kanserden akıl hastahklanna kadar çeşitli konularla illskislnl lnceliyor. Kitabın önemli yanlarmdan biri. ele alman konulann şemalarla ve örneklerle canlandınlarak. bilimsel araflürma sureel konTMunda okuytıouyu avdıniatmaaı.