Katalog

Cumhuriyet 2 OLAYLAR VE GÖRÜSLER vflnmemlz kolay açıklanacak glbl midir? Askı yatsıyan bir çağda ya da bir toplumda böyle bir ruhsal üstünlük duygusuna yer var mıdır? Geri planda beklesen âdetler, gelenekler, terbiyeler. edlmlerimizl, davranıslarımızı olusturmuyor mu? Bütün bu durumda, beynimizi çalıştırıp çalıştırmadıgımız gerçekten sözkonusudur bence. Ancak burada, lnanç kurumlannı, billmsel buluşları, geleneklerl yaratan gücün, gene de insan beynl olduğu ileri sürülebilir. Blr kaç insan beynl kuşkusuz. Hatta o blle değll: toplumlann gelişme, değişme süreclnt gereksizleştlren yasalar. Yapay beynin ortaya çıkışım da onlar'a açıklayacağımıza göre, kendl beynimizi neden «yapay beyln» saymayalım? Bu durumda, bir yapay beyin, başka blr yapay beyin dofturuyor demektir: «astronot»un yerlnl de böylece «slbernot» alıyor. Şagırtıcı olan, sibernofun insan beyninden çok daha güçlü blr yeteneğe erlşmesidir. Yoksa bu gldişle bir gün biz de bu kompüterlerl kırıp parcalamağa kalkmayalım? Bütün sorun, blr kez doldurulmuş olan Yapay Beyin'in kendl başına blr gelişimi gerçekleştlrlp gercekleştiremeyecegidir. öyle bir gelişme olursa, blz Yapay Beyin'in doğa'sı durumuna geçeriz. Karl Çapek'ln ünlü oyunundan berl bütün bllimkurgu ürünlerl bu konuyu kurcalayıp durmakta. Billndiğl gibl, o oyunda lnsana başkaldıran robotlar «Rfzltn de kalblmlz van» derler. Bu hesapça «kalb» sonradan oluşup yerini alıyor demektir. Saçma sapan blr konu... Yapay blr beylnle başka nasıl yazılabllirdi. Slbernetlğin no olduftunu öğrenmek bir yana, ben daha radyoyu da, televlzyonu da anlıyamadım. Onları kullanıyorum sadece. Başkaları düşünmüş, beni koşullandırmışlar. 21 MAYIS 1982 nsanın yerinı maklnelerln alacağı savı, geçen yüzyılm ortasında. ilk sanayl devriminde ortaya atılmıştı. Bütün işlerimlzl makineler görecek, biz de yan gelip yatacağız. Bu savın sarhoşluga benzer bir etkisi ounuştu sanki, çalışmadan yaşayacaktık. «llerleme» denllen buydu işte. Oysa işsizllk ve açlık getlrdl makineler. Bu yüzden lşcller makinelerl parçalamağa kalktılar. Insanı kovup, yerine blllnçsiz maklneyi geçirmekten hakaret de çıkardı hani; çünkü «beyin»in küçümsenmesi demektl bu. Doga'nın yüzblnlerce yılda yarattığı «beyin», nasıl olurdu da lnsan yapısı maklne lle ölçüştürülebillrdi! Fakat llk sanayl devrlminin sonucu, lşverenlerin «ilerleme»sinl sağlamak oldu. Insanın küçümsenmesi, çlmdl, lktnci sanayi devrlmlnde çok daha büyük boyutlara varmış bulunuyor. öyle kl, slbernetlk, sadece emegln değll. insan yaratıcılığınm yerlnl almak üzeredlr. Artık bu yolla roman yazılabileeeğl, ortaya blr müZlk yapıtı konulablleceğl de 1leri sürülüyor. Slbernasyon çağına girdlk. Yalnızca lşçilerin değll, sanatçıların, bllim adamlarının da pabucu dama atılmak Uzeredlr. «Ben yaratıcıyım» diyerek övünmege yer kalmayacak glbl görünüyor. Sanat Olayı derglslnln nlsan sayısındaki «Slbernetlk ve Roman» başlıklı yazısında Toygar Akman da bu önemll konuda gerçekten llglnç açıklamalar getlrmektedlr. O yazıdan öğrendlğime göre, Brunel Ünlversltesi Sibernetlk Bölümü Başkanı Prof. George, bu durumu şöyle özetlemekte 1mlş: «Artık çeşltll Işlem blçlmlerlnl kapsayan Akıl Dereceleri 11e bellrll amaçlara yftnehnlş tnsan Aklı'nı aynı yeriere koyup degerlendlremeyiz. Yapay Beyln (ya da yapay akıl) üzerlndekl çalışmalara Slbernetlk ve onun uygulanmasına da Sibernasyon diyoruz.» Toygar Akman şunu ekliyor: «tşte bu Yapay Akıl Ue tnsan Aklı I İki Beyin Melih Cevdet ANDAY arasındakl tllşkiler öylesine Kelişmlş ve öyleslne llglnç uygulamalar sergilemlştir ki, yaşadıftunız yilzyılın bir Sihernetik Çağ'dan başka bir biçimde adlandırılaınayacagı kcndiliğinden ortaya çıkmıştır.» Bu sozlerden de anlaşılacağı Uzere, blz Slbernetik Çaft'da artık ikl beyinll olacağız demektir: biri eski, blllnen beynlmlz, ötekl Ise yapay beyln. Ancak unutmamak gerekiyor ki, Yapay Beyin, blzim eski beynlmlzce doldurulacaktır. Başka blr deyişle, üstünlük gene însan Beynl'ndedir. Çünkü doldurulmuş değildlr o. Buraya gelindlğinde beni blr kuşkudur alıyor. «tnsan Beynl de doldurulmuş degll mi?» dlye düşünmeğe başlıyorum. Düşüncelerlml?: gerçekten beynimizln ürünü müdtir? YeryüzU üstüne kanılanmızın tarihsel sıralanışına blr gözatacak olursak. lnsan Beyni'nln bunca deglşlk, çcllşlk görüşleri nasıl olup da banndırdıgma şaşmamak elden gelmez. Dünyanın öküzün boynuzunda durduğuna inanan beyln lle, boşlukta sallandığına lnanan beyln aynı beyin değll mldlr? Evrenin tam orta yertnde lkcn. nasıl oldu da sıradan bir gezegen durumuna düştü dünya? Düz iken nasıl yuvarlaklaştı? Bilmlyor değlllm: billmlerln gelişlm sttrect, bu soruları yanıtlayacak susturucu bir belge nltellgindedlr. Ama blz eskiden de. şlmdl de genel lnanışlara uyduğumuza göre, beynimlzin başkalarınca doldurulduğu gerçeftini yatsıyamayız sanırım. Bir ldcolojl olan dlnsel lnanışlarımız bize verllmlştlr: bu inanışları akıl ölçütüne vurmağa blnlerce yıl kimse heveslenmemiştlr. Hattâ böyle bir işe kalkışmak ölümle cezalandırılmıştır. Krallann, firavunların tanrı sayılmaları, insanın köleleştlrilmesl glbl olayları da ansıyacak olursak, blnlerce yıl doldurulmuş beyinlerle yasadıgımızı yatsımağa olanak kalmaz. Geçmlşteki bu akıl dışı tutumları, insanlıgın cocukluk çagı saymak ise, lnsan Beyrü'nin eskiden berl var olmadıgına inanmakla birdir. Her çağ kendinl, kendinden öncekl çağa göre ileri saydı. Yannın bizl nasıl değerlendlreceğinl ise bilmlyoruz. Bence beyinlerimlzin doldurulmus olduftunu göstermek lçln geçmlşl tanık getlrmek de pek gerekmez. Bugünkü düşüncelerimizln, lnanışlarımızm çöyle bir gözden geçlrllmesl, yeter de artar bile bunu anlamak içln. Çocugun daha dogmadan önce koşullandırıldıgmı billyoruz. Atle terblyesl, okul egitlml, lletlşlm araelarınm etkisi, bu kosullandırılmayı pekiştirmektedtr. Uluslararası ilişkller üstüne olan kanılarımızı, bugün bir kaç yabancı haber ajansı oluşturmaktadır. Ama blz bu durumda İken, gene de düsüncelerimlzl kendi beynimizle yarattığımıza inanabillyoruz. Düşüncelerimlz böyle de, duygulanmız böyle degll ml? Bütün anababalar çocuklarını severler, önemll olan. onların da bu sevgiyl kendl yüksek insanlıkları, dahası kendilerine özgü saymalarıdır. Blze doğa'nın bağışladıkları ile toplumun verdiklerinl bir blr ayıklasak geriye ne kalırdı dersiniz? Ya asklarımız konusuna gellndlğlnde. ruhsal üstünlügümüzle ö Dertlesme... on NATO Bakanlar Konseyl toplantısından sonra Dışlşleri Bakanı Sayın tlter Türkmen, TUrk gazetecileriyle bir basın toplantısı yaptı; televizyonda izledim; Türkmpn, sıkıntılı, kaygılı ve düşüncellydl: ve şunları söyledl: « (NATO'da) dayanışnıa yalnızca Dogu Batı illşkilerlne ya da 3'Uncil Dünya iilkclerine yönelik konularda ahenkli görüşler orlaya çıkarmaktan Ibaret sayılamar. Dayanışma aynı zamanda müttcfikler arasındakl lliskilerde kendini göstermclldir. Bellrll formlarda bu gcrpgc aykırı hareket ediidigi zaman blr NATO dayanışmasınm varhğından söz edilemez. örneğln bazı müttefiklerlmlzln Türklye'ye karşı adeta ekonomik bir takun yaptınmlar uygıılıvcasına. daha önce vordlklprl ekonomik kredilerl vermekten kaçınmaları, dayanışma llkesiyle bağdaşlırılamaz.» Bu sözler önemlidir; NATO içinde Türkiye'ye yönelik ba.skıları dlle getlrmekte: şu yargıya dayanmaktadır: NATO lçlnde dayanışma yoktur. • Blr zamanlar Türklye'de NATO'yu eleştlrmek «vatan thanetl» sayılırdı. 1960'larda yazdığım bir yazının başlığım anımsıyorum: «Blz Türklye Cumlıurlyetl miylz? NATO Cumhurlyetl mlylz?» diye sormuştum. Orta öğretim kitaplarında «NATO'ya sadakat» eğltimi ögrencilere lşlenlrdl. Tarlh, yanılgıları düzelttr. Şlmdlye dek blz eleştiriyorduk NATO'yu. Türkiye bu örgütün llk aşamada harcanacak bir «İleri karakolu» muydu? Ya da blr «ncnz asker deposn» muydu? Nükleer savaşm «tlk hedef tahtası» mıydık? Bu soruları ortaya attığımız zaman yanıt verllmedl: ama. komünlstllkle suclandık. Şlmdi NATO'daki bazı üyeler ekonomik yardımlannı kestller dlye ayaklanmız suya erlyor mu? Sanmıyorum. Çünkü geleceftl görüp dogrultulanmızı saptamak yerlne. «olayların peşlndcn sürüklcnmek» gdrenekleşmi»! dış politlka anlavi5imi7dır. tçinde yaşadıftımız Batı dünyasmda «kişlllkli» blr slyasayı hiçbir zaman yeğliyemedik. • Sayın Türkmen'ln kaygılı blr görünümle dışa vurduğu gerceklerl defterlendirelim: NATO'lu müttefiklerimlz bize ekonomik vaptınm uyguhıyorlar. Pekl. ya AET'll ortaklarımı?: np yapıyorlar? NATO'da 15 üye devlet var: AET ise 10'lar dlye anılıyor. Evpt. 10'lar da nl?1 dışlıyorlar. Avrupa Konseyi'nln 21 Uyest ne düşünüyor? O orgflttekl yerlmi?in de parlak oldııftunu ktmse sftvliveme/. îslcandınavdpvletlerlndpn hanKlsi Türklye'ye destek oluyor? Terslnp. hepsi blrden karşımızdadır. Fransa, Ermeni siyasasının etkisinde Türkiye'ye dtlşman mı dır? Federal Almanya'da Hükümet, Türklye'ye yönelik yardım ve krpdl tasarılarını parlamentoya getlremlyor. «En sadık mitttefikl» olduftumuz ABD İse Yunan ve îsrall lobislnln buyrugundan çıkamıyor: ağzımıza blr parmak bal çalıyor: ama. neredeyse «Türklye tehdidlne karşı» Yunanlstan'a güvence verecek. Bu Amerika kl 1975'ten başlayarak tam üc yıl blze sllah ambargosu uyguladı. Israll İse Ortadoftu'da allkıran başkesendir de, blz daha bu korsan devletle lllşkilprimlzl kesemedlk. S CVCT HAVJR OKTAY AKBAL Simit ve Cay... Ü ç çocukluyum. Bir hanım t l r de ben, etti bes. Bir bodrunı katında ot'jruyor, ayda 4500 lira kira veriyorum. Bir bardak çay 10 TL., blr simit 10 TL. Her yemekte bir simit yiyip, bir çay içtiğlmizi düşünün, eder 20 TL. Bes kişiyiz. Bir 6fttlnlük giderimiz olur 100 TL. Günde üç flgün yemek yendiglne göre eder 300 TL. Blr ayda ne tutar? M00 TL... Biz nasıl geçinellm?» Blı de yoksullara 'mutlu azınlık' diyorlar! Elektrik, su parası yok, okul glderi, kağıt, kalem, defteı paıası yok, giyinmek için hiçbir şey alınmayacak. ilaca beş kuruş ödenmeyecek, ne tiyatro ne siatma, ne gazete ne kitap, ne şu, ue bu... Hesaplayplım: 6500 kira. artı 9000 lira beş klşinin simitle <&y gideri. etti mi 15 bin 500 lira... Asgari ücret ahyorsanız her ay 5 bin 500 lira borçlu kalırsıruz.., Pöyle koşullarda yaşayan. daha doğnısu ölmemek iç?n çırpınan yoksul insanlara kalkıp 'mutlu azınlık, rünkü 'işleri var' denlldi ml bıma «ulmek mi gerelaij aglamak mı?» «Gençllk lcinden bir ses» imzasını taşıyan bir mektup. "Mutlu azınlık'tan bir kişil lîte ortaya koydugu besap. Bay özal başta olmak üzere, işverenleı, hemen her akşam TV ekranında boy göstertm işveren liderleri verslnler yanıtmı... Gerçi Sayın Ozal geçen gun Adana'da bunun yanıtmı vermiş, demls ki: «Biz enflasyonun belini kırdık. eger tfim<i' bir de asgari ücreti artt.ınrsak bu politikamıza tere düşer. Ülkemizde herşey bir denge meselesidir. Zaten ülkemizde 12 Eylul öncesıne gelinmesıne dengelerin bozulması neden olmuştur. Şimdl orta yolu takip edlyoruz, böyle yapmak da lazım.» Işte yanıt. Beş kişilik aileler simıt ve çayla kann dojrurarak ya^amalannı surdurecekler... Nasıl perdüıeceklerse? 'Orta Yol' bunu tutıyor. Hayır, bu crta yol değil, anamaldan yana olanlann yolu derseniz 'solcu' olursunuz, solculuk da bağışlanmaz bir j«ydlr Genç okurum şunu yazmış: •Solun her türlüsü ezilsin diyenler bllimden, tarihten ders almasım ne zaman Oğrenecekler dlye •ırruyorsunuz. Ben yanıt veroyim. Hiç blr zaman, Çünkü alacaklan ders hlç ml hiç hoslanna gitz Şu 'mutlu azmik' sözünü ilk kez ben ortaya atmıştıın. 19S5 yıhndaydı sanırım. Sttndhal'ln blr romanmdan söz eden yazıma, 'Mutlu Azınlık' baslıfrnı koymuştum. Stendhal, romanlarınuı sonunu T o the happy feu' diye yazar. yani 'Mutlu bir azınhğa'... Bununla, romanlarının belirli bir süre için seçkin bir okur yıgını tarafından sevılip anr&şılactığını belirtmek ister. Oysa yirmind yıizyılda Stendhal buyük çogunluğun sevdigi. be£endiğ' bir yazar oldu. Bugün Stendhal'ı 'mutlu bir azmlık' degil, dünya ölçüsünde okur yıgını izliyor okuyor. Ama boşlangıçta böyİ9 yazmış, 'Mutİu bir azınlık İçin... Ben de sanrttçının yerleşıniş bp^enılrrin etkisinde kalmamasını, yapıtını yaratırkbn Stendhal gıbı davranmasını söyiemlştim. O tfünıcrde epey tartıtılmıştı bu konu... Ne var ki gttgide tartışmanm yönü defcı^ti, 'mutlu azınlık" sozü de sıyasal bir doyım olmaya ^uşladı Mutlu azınlık, mutsuz çogunluk derken koFIIJ yazınsai olmaktan Çiktı. siyasal bir anlam kaytındı. C kadar kl geçenlerde işadamlarımızdan bln SendikaJı lsçlier Türkiye'de mutlu bir azınlıktır» ıltyincü yeniden güncel hale geldl t u söz... Neymiş, Türkive'de o kadar işsiz varmış kl, ıo bulabllen kimsoler aldıkları asgari ücreti öpüp >le baslanna soyınalı imışler... Son konuşmasında Sayın Özal da h^na benzer blr söz etti. işsiz kalmaktansa az para aımak daha iyidir gıbilerden... Böyle mantık karşısu>da no denebılır?.. Denecek şudur: Beş kişilik bir aile. günde uç iimlt yer üç çay içerse, bir de ev kiıası öderso aancri ücretin sınırlannı aşar. her ay beşbinbeşyÜT! hre boıca ı?ırer Bunun yanıtını bnlmak kolay degjdir. Hem yanıtı da yoktur. Kim vermeye kalkar»h halk ve tarih önünde bağışlanınaz duruma dü6n Kimsenin insanlarla göz srore göre eglenmeye hakkı yoktur Hele yaşama sıkıntısıyla çırpman, ncı•»1 çeken yıfeınlarla... «u İmxa Günü BugUn 16.00 18.00 arası. Bekir YILDIZ YAZKO Yayın Pazan'ndal îstanbul Reklam Sitesl Cagaloftlo. Üyenin seçlml aendlka tarafından yapılması benimsenlrse, yetkili sendikanın tayıni ge rekmektedir. Bir işletmede blr kaç sendikaya bağlı işçiler bu lunduğu takdirde, bir sendikanın yönetim kuruluna Uye seomesi lle lşçtnin yönetime katü ması gerçekieşemeyebilir. Ayn ca sendikaya Uye olmayan lşçilerln durumu Uzerınde de has sasiyetle llgilenmek gerekir. # ÜLKEMİZDE, ÎŞÇİ İŞVEREN ANtşçinin yönetime katılması 1 1 LAŞARAK YÖNETİME İŞÇİNİN KAkesi benimsendlğinde, hangl or Batıda konuya ganlarda işçi mümessilinın buTILMASI SAĞLANABİLİR. TEPKILElunmasınm gerektığı do tayın yaklaşım Rİ SABIRLA, BİLGİYLE, ANLAYIŞedilmelldir. Yönetim. kurulu veya mUdtlrler grubu vejn de XIX. yüzyılm sonunda ortaLA KARŞILAYARAK UYUM İÇİNDE netim kurullannda lşçl müya atılan «çalışanlann yönetiKARŞILIKLI ÇIKARLAR KORUNAmessilinln aktlf olarak bulunme katılmalan» Ukesl Batı'da ması duşunülebilir. BİLİR. son 10 yıl içinda büyük ilgi topladı. Hollanda, Daninmrka, Isçinin isveron üa eiele yrip çalışması söz konusu oldu Batı Almanya, Norveç, tsveç, ğu takdirde yönetim kuruluna, Lüksemburg ve trlanda'da çalıAv. Dr. Reşat ATABEKkatılma oranının tayinl gerekşanlann yönetlme katılmasmı sağlayan ve hatta belll durumaeçerek yönetlmde netime katılmalannın yararlı mektedlr. Son akımlar değorlendirildiğlnde yönetim kurulu larda zorunlu kılan yasalar ya bulunmaları hususunda uynca olacağı dlle getirilmektedlr. nun mevcut Uyesinin üçte lklyınlandı. Ingiltere ve Fransa' hassasiyet gösterilebiUr. slnln sermayedarlar, Uçte blri da da konunun müzakere k o 2 özel teşebbUse alt jşlet Karşılaşılan zorluklar nusu olduğu ve olumlu görüslü melerin anonlm veya Jimited Çalışanlann yönetime katıl nln İşçilerce seçümealnln uyraporların düzenlenip yetkili slrket turunden olması aran malan, yönetim kuruluna bel gun olacağı üstUnde durulmak mercllere verildiği bilinmekt« maktadır. Yönetlclnin kiştsel ll bir oranda uye seçmelerl 1 tadır. Pek tabli bu oranlar Udir. Ancak bu slstem tsviçrej'âe sonjftılulntuna yol açan rr.Ues le olanak kasanır. Üye aeçimi zerinde tartışma her zaman benimsenmedl. Italya ve îspan sese türlerl lçln (Perdl tflçob nln nasıl gerçekleşecegi husu mumkündUr. Işletme sırlannın bus. KoUektif, Komandit slr sunda klml duraksamalar vsr korunması tlzerlnde hassayiteya'da da kusku ile kar$üandı. ket) çtfişânlann lşletmen'aı yö dlr; işçiler arasmda bfr MÇi la durulması gereğl de aynca ı ,. ı , t a t . ı l l t Jdı'ı belirtilmektedlr. Toplu sösleşnet'me katılması benlmsenllme mln yapılmasma sendlkalar ge Savunulan iki ayn nıektedir. Aynca Devlete aıt lş nellikle karşı çıkmakta, Uye ma göruşmelerl yurütUlUrlcen yöntem letmelerde, bunların tüzel klşi nln kendllerlnce tayln edllme yönetim kurulunda bulunan lş liğe lahip olup olmamalan dlk slnln gerektiğinde israrlı ol çi Uyelerinın durumu lle de özel olarak ügilenUmektedir. İşÇalışanlann yönetlme katıl kate alınmadan çahşanlann yö maktadırlar. çi Uye, sağladığı bilgllerl ve yö malan ilkesl benimsenlrse, uynetim kurulunda geçen görtlş gulamaya geçişln ikl farklı yönmeleri, toplu sözleşmeyle llgitemle saftlanabileceftl gözük11 sendikaya aktarmasını önlemektedir. Blr sisteme göre komenln olanak dışı oldugu belir nunun yasa koyucusu tarafıntllmektedlr. dan düzenlenmeslnden kaçınılması gerekir. îşçi ve işveren Batı Ulkelerinde işletmenln aralannda tartışarnk, işin özelyönetimlne lşçmin katılması gö liklerlni dlkkate alarak, sendlruşulurken lşçllerden beurlenkaların etkileri ve görüsleri dememlş gruplann da yönetime gerlendlrilerek belirli düzenin katılması gerektiğl savunulRerçekleştirilmesi, uygun gömaktadır. Bu gruplar arasında tüketiciyi, toptancıları, mUmes rülmektedir. Bu suretle her isÇağdaş Yayınları'nda kıtabı çıkıp da tstanbul'sil ve acentelerl saymak gereyerinin özelllklerl ve çalışanlada bulunan yazarlar Nişantaşı'ndaki Akademı Klkir. Hatta bazı lşletmelerln yö nn dilekleri tartısılarak değertapevi'nde kitaplannı imzalayacaklar: netimlne kamu teşekkUlUnUn lendirilebilmektedlr. de katılmasınm uygun olacağı Bugün Saat: 16.30 10 arası Iklncl görüs, lşçilerin yönetidlle getlrilmlşUr. me katılmasmı bir «politık koNADİR NADİ nu» olarak değerlendirilmede Ülkemizdeki uygulama yarar olmadıgı; bu dUzeni kurPROF. MACİT GÖKBERK güçlükleri maya gidllirken sınıf çatışması ideolojlsinden kurtularak OKTAY AKBAL Ülkemizde çalışanlann işletkonuya yaklaşılmasının uygun menin yönetimlne katılmalanolacağı merkezindedir; ve, bu m zorunlu veya olanaklı kılan açıdan olaya bakarak yasal çaher hangl blr yasa hlikmü yok Yann Saat: 15.30 19 arası tının kurulmasmın lsabetli olatur. Bu nedenle bugunkU ducağı belirtilmektedlr. rumda yönetime lşçlnln katılMEHMED KEMAL ması, lşürakı, lşçl lle İşveren Her İki sistemln geçerli kılmarasında karşılıklı blr anlaşma PROF. NERMİ UYGUR masında izlenen genel amaç lle ancak sağlanablllr. Bu so söyle özetlenmektedir: tşletnucun gerçekleşebllmesi, her PROF. AKSİT GÖKTÜRK melerde 3 grubun varlıgı dlkiki tarafın belli blr olgunluga katl çekmektedir: Sennayedar SADİ BORAK erişmiş olması ve dlyalog kurgrubu, emegini eslrgemeyen işmanın gerektiğinl ve karşılıklı çi grubu ve tum llişkilerin çıkarlann uyumlu bir şekllde ııytım içinde gerçekleşmesine duzenlenmesinde her İkl taraçaba harcayan yönetim elemanfm yararına olacağı kanısına lan. tşletmeye genel hatlartyle vanlmasıyla olanaklıdır. yön veren yönetim kurulunun Klşisel çıkarlann, toplumun kısmen sermayedarlar, kısmen çıkarlanyla sırurlı olduğu ve de işçilerce seçllmesine gidiltörpulenmesinln gerektiği beBaşmüdürlüğümüz servislerinde 37 adet bo$ dlginde, karşılıklı çıkarlannın nlmsenlrse sınırlı sosyal tecrüteknisyen kadrolannın doldurulmasını teminen daha isabetli bir şekllde ayarbelere kalkışmanın yararlı ola lanablleceği, anlaşmazlıklann asağıdakl şartlara halz olanlardan 3.6.1982 günö cağı göze alınarak hareket edll daha ılımlı biçimde çöKÜlebilesaat 14.00'de yapılacak sınavla eleman alınacaktır. melldir. Sosyal dUzenlerln gele cegl savunulmaktadır. Işletmeîsteklllerin 31.5.1982 günü mesai bltimine kaceğlnı önceden tayın ve tesplt nin iyi blr sekilde çahşması ve dar Başmüdürlüğümüz Personel MüdUrlüğüne «ahetmeye olanak yoktur. Buna gellşmesl hem lşçl. hem de İşsen müracaatlan llan olunur. rağmen deneyimlerden de kaçı veren için yararlıdır elbet. Könılmamalıdır. Uygulamada sag tü sonuçlar ise her İki grubu İSTANBUL TELEFON BAŞMÜDÜRLÜĞÜ lanan sonuçlar dlkkate alınada etkiler. îşletmentn nlmetlerl rak müesseselerln zaman lçlnSINAVA KATILACAKLARDA paylaşıldıgına göre, sorumluc°a ıslahına doğnı gıdilmesl ge ARANAN ŞARTLAR luklarımn da paylaşılması gereklr. İkl ayn toplumda uygurekir. lanan eşlt dUzenlerln blrblrlne 1 Teknik Llse ve Endüstrl Meslek Ldselerlnln uymayan sonuçlar verdiği de Elektrlk, Elektronlk, Telekomünikasyoa böYönetlme katılan lsçüerln dogörUlmektedlr. Ancak lşçl ve lümlerinin blrlnden mezun olmak. gan kârdan belll blr oranda yaişveren arasında uyumlu bir 2 Askerllglnt yapmış olmak. rarlanmalannın da aynca olumhavanın sağlanması lçln bUtün 3 30 yasından büyük olmamak. lu sonuçlar doğuracaltı açıklançabalar sarf edilmelldir. maktadır. SINAVA KATILACAKLARDAN Ülkemizde lşçl İşveren anlaşarak yönetlme lsçlnln katılma ISTENtLEN BELGELER Benimsenen sınırlar sı sağlanablllnlr. Sendıkalann 1 Diploma ve mezunlyet belgesl (aah) kimi yerde tepkileri olabillr, Çalışanlann yasa yolu lle yö2 Askerllk terhis belgesl bunlan sabırla, btlgi Ue karşınetlme katılmalan benimsendl3 Nüfus Hüvlyet Cüzdanı (aslı) lamak gerekir. Aynca lşçl çıginde smırın tespltlnde yarar, 4 1 adet fotoğraf. karlanm koruyan bir vakıl ku hatta zorunluluk görUlmektedir: rulabilir ve bu vakfa tum lşçiNOT: 1 Çalışanlann belll blr çcler Uye olurlar. İşveren belll Teknik Llsesl mezunlarına (yenl mezun, llk gunlugıın Ustünde olman hablr miktardaki hisse senedlnl 19e başlayıslarında net): llnde yönetime katümalannın bu vakfa hlbe eder ve bu his isabetli olacagı belirtilmekteMaaş : 12.698. TL. •;e senetlerine yönetim kuruludlr. GeneUikle 600 veya daha Yan ödeme : 3.633. TL. na bellrU sanda Uye seçme (azla lsçl çalışüran lşletmeler hakkı tanınabillr. Bu suretle lş özel Hizmet Tazminatı : 1.791. TL. için bu yöntem tavslye edilçilerln yönetlme katılması blr Endüstrl Meslek Llsesl mezunlanna (yenl memektedir lütuf olmaktan çıkıp, blr hak zun, llk işe başlayıslarında net): olarak befllmsenmiş olur. Isçl tertml Ue lsletmede koı Maas : 12.657. TL. va kafa lle çalışan tum kişıleRer halde lşçl lşveren illşklYan ödeme : 3.633. TL. rin amaçlandığını belir^mekte lerine bir düzen vermek sös özel Hizmet Tazminatı : 1.701. TL. yarar vardır. Ancak şu hususu konusu İse, Batınm hassasiyet (Basın: 15.732 3.459) da eklemek gerekln önvriera '1 Uzerlnde durduğu lşçlnln yö beiirlenmlş lşletmelerde çalı"etime katılması llkesinin dikSBD belll eruDlann ayn ayn •İınmasında varar vardır. lkemizda lşçl isveren çatısmalannı onlemek, hiç olmazsa yumuşatmak ve lş ilişkilerinin daha ılımlı bir ortamda yürUtülmesini sağlamak amacıyle tüm lş mevzuatı yeniden gözden geçirilmektedlr. Bu !?lem gerçeklestirillrken Batı'da büyük bir ilgiyle Izlenen işçilerin yönetlme katılması si»temi Uzerlnde durmanın yararı vardır. îşçilerîn Yönetime Katılması Blzlm sırtımızı sıvazlıyan blr tek uluslararası kuruluş var. adı IMF: ve dlyor kl: Aman devam et, ivl yoldasır» • Yapacagımız lş nedlr: Snpkamızı onümüze koyup düşünmeilylîî. DOnya poütlkasında kavramlar, (ya da bürokratlarımızın çok sevdlgi deyişle «konsept»ler) deftişmlştlr:' yenl dengeler oluçmuştur. Türkiye kadar «NATO'ya sadık» Uye yoktur: bu örgütte lklnci büyük orduyu biz besleriz. özverlmizln sonu yok: ama NATO'da blle yerimlz Sayın Türkmen'ln söyledlgl glbldlr. Acaba neden? Blr durum tartıgmasma gerek yok mu? Imza Günü ( Cumhuriyet 21 MAYIS 1932 FRANSA VE ECNEBİLER PARİS 20 (a*.) Nazırlar Meclisi Fransa'da bulunan ecnebllcrln denet lenmeslnl daha ziyade kuvvetlendlrmek İçin alınan tedblrlerl kabul etmiştir. Emniyetl umumlye müfettlşlerl tramvaylara blneoekler, hudutlardan ıstasyonlarda ve nareket halindekı trenlerde «cn«bilerln hüvlyet varekaları nı muayene edecekler ve kanunfin taşımalan gereken evrakı gösteremlyenlerin hudut hariclne çıka nlmalan lçtn derhai malıunat vereceklerdlr. Teknisyen Alınacaktır DGünün ilanıE SATILIK PİYANO MUkemmei maundan blr Amerikan piyanosu satılıktır. Görmek ve almak lsteyenlnrln Nişantaş'ında Inglliz mektebl yanındakj hanede Eğli Eeye mUracaat etmelerl. Cumhuriyet Sahibi: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecillk T.A.Ş. adına ,. NADİR NADİ Cenel Yayın Müdürü: MüeJîeseMüdürü: Y M I Işlen Mudürü: B ı s ı n v ı Yaytn HASAN CFMAL .. FMİNE UŞAKIIGİL OKAV CÖNENSİN Cumhurlyel Matbaacılık ve Gazetecillk T.A Ş. Poıla Kutusu' 246 ISlanbul Tel: 20 97 03 (S Hat) BÜKOLAS ANKAHA.KonurSokak no. 24/4 Yenişehlt Tel: 17 58 25 17 58 H6 Iflare: 18 33 35 İZMİR: Hallt Zlya Bulvarı No: 65/3 Tel. 25 47 09 131 2 30 ADANA: Atatütk Caddesi, Türk Hava Kurumu Işhanı Kal J/3 Tel: 14 55019 731 TAKVÎta İMSAK GÜNEŞ OÛLE İKİNDİ {1 Mayıs 198 AKŞAM 2U.26 YATSI ZZJIO ÖJ6 13.10 17.08