Katalog

Cumhuriyet 12 2 MAYIS 1982 DUNYA BANKASI TÜRKIYE RAPORU AÇİKLANDI: Kalkınma çabanızı tarıma ve turizme dayandırın,. Türkiye'nin sanayi alanında ise yalmzca mukayeseli avantaja sahip olduğu tarıma, orman ürünlerine ve madenlere dönük sanayi dallarında uzmanlaşması önerildi. Esnek kâr politikasımn sürdürülmesi istendi. ANKARA, (ANKA) Bela Balassa Başkanlığında Dunya Bankası tarafından kı 15 kışılik bir uzman gruhazırlanan «Türkiye, sanayi bunun hazırladığı rapor, ta leşme ve ticaret stratejisi rım uretımi ve tanm urünle adlı rapor yaymlandı. Üç rı ıhracatına ağırlık veren ciltlik 3641TU sayılı rapor, bır kalkınma modeli çalışma Türkiye'nin sanayi alanında sma dayanıyor. Turizm fayalmzca «mukayeseli avan ahyetlerıyle tamamlanan bu tajı» bulunan sektorlere a model, gerek tarım, gerekfeırlık vermesini, buna kar se turizm alanında 1990'a ka çın kalkınma çabalarını ta dar ızlenecek politikaları be | n m ve turizm dayandırmalırliyor. '»mı öngörüyor. Dunya Bankası raporu, { Dünya Bankası'ndan Prof. Türkiye'de «katma değer vergisi»ne geçılmesım, bu arada halen ucretler uzenn den yapılan Sosyal Guvenlık kesintilerinm oranınm azaltılmasmı amaçhyor. Dunya Bankası raporu, 24 ocak kararlarının yalnızca ekonomik durumu duzeltme yı ongormediğmi aynı zamanda «Türkiye'nin son bir kaç on yıldan bu yana izlediği kalkınma stratejisini de değiştirmeyi» amaçladığını vurguluyor. Karışık ıç ko şullar nedenıyle bu kararla rın sonuçlarmın alınmasının 12 eylul harekatına kadar mumkun olmadığına değınilen raporda, yeni orta vadelı politıkalara gerek duyulduğuna degmılerek or ta vadelı polıtıkalann temel lerı şu başlıklar altında top lanıyor: 9 îhracatın ve etkih ithal ıkâmesinm teşvikı • Tasarruflar ile yatırım larm artırılması. • Modernleşme ve teknik degışımm ılerletılmesı, • KİT'lenn reformu Dünya Bankası raporunda, pıyasa ve fıyat mekanız masının harekete geçınlme sınde «Esnek kur politikası» uygulamasının surdurulmesı gerektıgı behrtılerek kur politikasımn, ithalatta gumruk duvarlarının, ıhracatta ise Devlet desteklerınm, yerme geçtiğine ışaret ediliyor ve «Böylece, tarım ürünleri ihracatının verimli liği, halen daha fazla avantaj tanınan sanayi ürünleri ne göre artmış olacaktır..» deniyor. Tarımm, sanayıe göre da ha fazla desteklenmesi gerektığmm sık sık vurgulandığı Dunya Bankası raporunda, sanayi alanında Tur kıye'nin «mukayeseli avantajları» şoyle değerlendırılıyor: • Türkiye'nin doğal kaynaklan, tarım, orman ve ma den sanayıı için umut vermektedır. Emek ise, Avrupa' ya gore ucuz, Uzakdoğu'ya gore ise pahalıdır. Bu neden le, sanayıde ne en emek yoğun, ne de en sermaye yogun alanlar amaçlanabılir. • Ortadoğu ve Kuzey Af rıka pazarına yakınlık ve ucret duşukluğu, tekstıl ile gıyımde Turkıye'ye avantaj saglamaktadır. Raporda, Türkiye'nin elek trıklı, elektnksız makma. makma takım tezgabjarı ve elektronıkte mukayeseli avantajımn 1990 sonrasına ka lan uzun donemde gelişebileceğı belirtilırken, «Türkiye bu sanayilerde Avrupa'da gelişen uluslararası işbö lumıine katılmalı v e parça, aksam ve aksesuar üreterek Ortadoğu ülkelerinin ta leplerini karşılamahdır» denılıyor. Dunya Bankası raporu, Türkiye'de tanm alanında yoğunlasacak yatırımların sulama ve tanm urünlerinin taşınmasına kaydırılmasını onerıyor Raporda, yeni kalkınma st rateıısının malı açıdan desteklenebılmesı ıçın, uzerınde çalışılan katma deger vergısmın uygulamaya geçırılmesı «Kaçınılmaz» gorulurken, sosyal guvenhk kesmtılerı konu=;unda ise s,oyle denılıyor «Türkiye'de ücretlilerin ha len yiızde 18.5 ile yüzde 24 0 arasında değişen sosyal güvenlik kesintileri orta gelir durumundaki bir ülke ıcın vvıksektir. Bu kesintiler uretinı maliyetlerini artırmakta ve emek yoğun faliyetleri olumsuz yönde etkilemektedir. Uluslararası rekabet edilebilirliği yükseltmek ve istihdamı artırabilmek için sosyal güvenlik kesintilerini düşurmek gerek mektedir.» Çalışma yasasında öngorülen degişikliklere tepkiler Grev hakkının yeni düzenlenişi 1963 döneminin gerisinde kaldî,, | Ağaç Iş Sendikası Başkanı Kemal Sansoy 274 ve 275 sayılı yasalarda yapılmak istenen değişikliklerin toplu sözleşme hakkını da kısıtladığmı belirtti. Âlman Sendikalar Birliği eski Başkanı Vetter: KEAGAN ÎLE BREJNEVTE ÇAÛR1 «Süper devletler konuşma şekilleri bulmak zorundadır. Yeniden diyaloğa çirebilmelerl olumlu olacaktır. lîmarız çeşith yerlerde yaptıkları konuşmalar onları bir l.ülıırrnava çötiiriır» Sendikalar, partilerden bağımsız olmalıdır (EDERAL ALMANYA'DA BtR SÜRE ONCE ORTAYA ÇIKAN BÎR SKANDAL SENDÎKALARIN ÎTÎBARINI SARSTI. OLAY ALMAN SENDÎKALAR BÎRLlGt DGB'NİN KURDUĞU BtR ÎNŞAAT KOOPERATIFINDEN ÇEŞtTLÎ SENDİKA YÖNETİCÎLERÎNÎN KtŞÎSEL ÇIKAR SAĞLAMASIYDI. AŞAĞIDA, ESKÎ DGB BAŞKANI HEÎNZ OSKAR VETTER'İN «STERN DERGÎStYLE ALMAN SENDİKALAR BÎRLÎĞÎ'NIN DURUMU ÜZERİNE YAPTIĞI BİR GÖRUŞMENİN ÖZETÎNÎ SUNUYORUZ. SORU Sayın Vetter, 13 yıl boyunca Alman Sendikalar Birliği'nin başında bu lundunuz. Katkınız nedir? VETTER Gurur duydugum bazı şeyler var. Örneğin DGB, Sosyal Demokrat Parti de dahil, hiçbir zaman benım yönetimimde olduğu kadar siyasi partilerden bağımsız olmadı. Sendikalarda Hıristiyan Demokratlann varlığına her zaman büyuk değer verdim. Ülkenin tek Sendikalar Birliği olmak, parti politikalanndan bir öl çüde bağımsızlık gerektirir. SORU Ama sendika yöneticileri sık sık Başbakan Schmidt ile şömine başı görüşmeleri yaparlar. VETTER Tamam, bunlar küçuk gruplar halinde olur. Başta hangi hükümet olursa olsun, bız sendika yönetıcilerini davet ederek bızi etkilemeye çallşırlar. SORU Başta Hıristiyan Demokrat bir Başbakan olsa, sizin yerinizi alan Ernst Breit'in, Hıristiyan Demokrat bir Başbakanla da böyle görfişmeler yapmasını onay lar mısınız? VETTER Tabii. SORU O zaman, Başbakan'la görüşmeleriniz nasıl gidiyordu, görüşmelerin sonunda fikriniz değişlyor muydu? VETTER Hayır. Kendi yargunı verecek kadar bilgi geçiyor zaten elime. Başbakan'a, DGB'nin görüşuBü bıldirmek için gidiyorum, ış çı smıfına ihanet etmek için değıl. SORU Ama Başbakan sendikanızı etkilemek istiyor? VETTER Tabii, kesinhkle. Muhalefet hderi Helmut Kohl ile göruştüğümde de böyle oluyor. Hem de daha ıktidara gelmediğı halde. Butun buyuk partıler sendıkalan yanlarına çekmeve çahşır Ama ancak bağımsız kalırsak, bız onları etküeyebılınz. SORU Peki Sosyal Demokrat Hür Demokrat koalisyonu üzerindeki etkiniz nedir? VETTER Goreve başladığım zaman, bu koalısyonun iktıdara geldiğı 1969 yılında hukümet uzerındekı etkımız daha fazlaydı. O zamanlar Willy Brandt'm hukumet programıyla bızım duşünduklenmız birbırıne yakındı Bunların bır bolümü ger çekleştırıldı de Sosyal Guvenlık ağı genişletıldı SORU Ama hukumet artık farklı davranacak. VETTER Sozde sosyal de mokrat onderlığindekı bu hukumetin hali ortada. Sos yal Demokrat Parti'nın ıtıbarı kayboluyor. SORU Hür Demokratlar yüzünden mi? VETTER Lıberaller (Hur Demokratlar) ekonomınm onde gelen yönetıcılerıne yanaşıp kadro partısme donüştüktea sonra üişkilerimlzi Sosyal Demokratlar ve Hı ristiyan Demokratlar üzerin de yoğuolaştırmak zorunda kaldık. DGB her zaman kıtle paıtilerivle btrlikte olacaktır. SORU Gflrevlnizdeld en büyük hayal kırıklığınız ne oldu? VETTER 1978 yılında çıkarılan tşçilerin yönetime katılmasH yasast SORU Hur Demokratlarm, sendikalann kabul edebileceği bir yönetime katılma yasasuu onaylayacaklarına cidden tnanmıg olamazsınız? VETTER Ihandım. Benim gıbi yöneüme katümanın ya rarına inanan biri, karşı ta rafın da bu lşe yanaşabileceğine inanır. önceleri 6yle görünüyordu d a Ancak bu gün (Hür Demokratlann b deri) Genscher bir dönüro isveç ve Finlandiycs'nın ortak isteği: F Brejnev ile Reagan bulusmalı Isveç'i ziyaret eden Finlandiya Kralı Avrupa güvenliği ile ilgili görüşmeler yaptı. Abdullah GÜRGÜN bÜdiriyor STOCKHOLM 27 nısan sali gunu karısı, kızı, Dışış lerı Eakanı ve bır delegasyon ile Isveç'e gelen Pınlandıya Cumhurbaşkanı Mauno Henrik Koivisto, Isveç kralı Karl Gustav tarafından krallar gibı karşılandı. Koivisto'nun gezısinı 74 Finlandıyalı gazetecı ızlıyor. Sah akşaraı krallık sarayında aralarmda Stockholm Büjukelçimızın de bulunduğu 73 dıplomatı kabul eden Cumhurbaşkanı çarşamba sabahı îsveç Başbakanı Thorbjşrn Faeldtn ile gorüştü. Verılen bılgıye gore Iskandınavya ve Avrupa güvenlik sorunlan ozellıkle de Almanya'da suren güvenlik tartışmalan uzerınde duruldu. Ayrıca aynı gun bır goruşme yapan Pmlandıya Dışışlen Bakanı Per Stenbeck ve ve Isveç Dışışlen Bakanı Ola Ullsten, goruşmelerden sonra duzenledıklerı bır basın toplantısında, Brejnev ve Reagan'm buluşmalannı gerçekleştırebılmeyı umduklarmı açıkladılar. Ola Ullsten basın toplantısında: «Süper devletler konuşma şekilleri bulmak zorundadır. Yeniden diyaloga girebilmeleri olıını lu olacaktır. TJmarız, çeşitli yerlerde yaptıkları konuşmalar onları bir buluşmaya götürür.» dedı Dışışlerı Balcanları Fınlandıya'nın Eaşkentl Helsmki'nın ıyı bır buluşma yen olabıleceğı konusunda gorüşbırlığı ıçındeydıler Finlandiya Cumhurbaşkanıyla Isveç Başbakanı ve ıkı ulke Dışışlerı Bakanlarının goruşmelerm den çıkan bır dığer sonuç ta ıkı ülkenin kasımda Madrıt'te yapılacak olan Avrupa Guvenhk ve Işolrlığı Konteransından (ESK) once taıafsız ulkelerı Avrupa'da bır toplantıya çağırmak konusunda goruş bırlığıne varmak oldu. Dışışlerı Bakanları ayrıca Palme Kormsyonu üyesi ve Brejnev'ın Danışmanlarından Arbatov'un Dir «Atom silahlarından armmış Kuzey'in» olanaksız oldugunu soylemesı uzerınde durdular. ANKARA, (Cumhuriyet Burosu) Turklş'e bağlı Ağaclş Sendikası Genel Başkanı Kemal Sansoy, grev hakkının kullanılmasıyla ılgılı oloraK tasarlananların Turkıye'yı 1963 duzenlemesının çok gerısıne gotureceğını soyledı. Sarısoy, «Cumhurıyet»e yaptığı ccıklamada. 274 ve 275 sayılı yasa tasarılarının senaıka ozguriuğunun uluslararası alanda da guvencesını oluşturan ılkelere yer vermedığını belırterek şoyle dedı: «Sendikalar yasası değışikli ği ile sendikalar ancak ust ku ruluş olarak konfederasyon bl Ciminde örgütlenme şatısına sahiptir. Federasyonlar ortadan kaldınlmaktadır. Bu sendika ozguriuğune ilişkin ulus tabana çelişen bir durumdur. 87 sayılı sozleşmesi İle taban tabana çelişen bi rdurumdur. Konfederasyon kuruluşu da ay Istanbul Haber Servisi n ayrı işkollarından en az 7 örgutten söz edilmek suretiy Toplumumuzda, cinsel konuda, konulan yasakların ruhsal hasle guçleştırilmektedir. tahklara yolaçtıgı bıldırıldı. Akbank'ın duzenledığı «Aile Ote yandan, sendika yöneti cilik koşulları arasında yer a ve Çocuk» konulu konJEeranste lan (ışyerınde fıılen calışıyor konuşan Pror. Dr. Günsel Koptegel, toplumumuzda cinsel koolma koşulu) 87 sayılı sozleş nuda yapılan yasaklamaların menin, işçilerin yonetlcilerini çoğu zaman kbtu sonuçlar doserbestce secme hakkını ihlal ğurduğuna değmerek, «Sonuçta edici nıteliktedir. Ust kuruluş ruhsal hastalıklar görülmekkurma ozguriuğunun zorlaştırıl tedir. Insanlar, toplum kuralması yanında, uluslararası ör ları tarafından denetlenmekte gutlere uye olma hakkı da ge olduğundan cinsel uyumsuzluk lar meydana gelmektedir. Cinniş olcude idarenin denetimi sel güçlüksüzlükler ortaya çık ne bırakılmakta, bu yonüyle ınaktadır.» dedı. 87 sayılı sozlesme ciddi olaCerrahpaşa Tıp Fakultesl öğrak ihlal edilmektedir.» retım uelerınden olan Prof. Dr, Işyerınde toplu sözleşme yap Koptagel, toplumumuzda cmsel konularda konan yasaklano ma hakkının cıddı olarak sı başında «kızük» sorununun gel nırlandırıldığını ıfade eden Sa dığıne dikkatıçekti. Prof. Dr. rısoy, ışletme tıpı sozleşmele Koptagel, Batı ftunyasmda boy rın, ceşıtlı işkollarında sendi la bır sorun olmadığını, esasm ka tekelıne yol acabıleceğını da b u konunun Türkiye'de de belirtti. Sansoy, «Toplu sözleş sorun olmaması gerektığini soy me yapma hakkı için öngorü ledl. len işkolunda çalışan işçilerin ta Prof. Günsel Koptagel, çocuk cmsel gelışım ve eğıtım ko en az yuzde 10'unu temsil et nusunda da özetle şu bılgileri me koşulu ciddi bir kısıtloma verdi.«Çocuklar, 3 4 yaşlanıteliğindedir. Yüzde 10 küçuk rına doğru cinsleri, okul sıralabir orandır diye düşünülmeme rında ise karşı cinsleri ayırmalidir, bu yoldan toplu sözleş ya başlarlar. Anne ve babalar me yapma hakkı kısıtlanmak »yn clnslerde doğan çocuklanna ayrı »5'" sevgi gösterme tadır* dedı. melidirler. Velller, çocuklarınrn önünde hareketlerini dengeli 275 SAYltl TASARI olarak yapmalıdırlar Çünkü ço 275 sayılı yasa tasarısı İle cuk gördüklerini hemen kapar. ılgılı goruşlerinı de acıklayan Çocukların sorularına net ke Sansoy, bu konuda şunları s>in cevap verilmelidir.» soylsdı Prof. GünsGİ Koptagel: ruhsal hastalıklara yol acıyor SSK Yönetim Kurulunda yasadışı bir üye bulunuyor ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Sosyal Sigortalar Kurumunun Yönetım Kurulunda yapılan son değışıklıkten sonra Yonetım Kurulunda bulunmaması ge reken bır temsılcının gorevını sürdürduğu belirlendı. Yonetım Kurulunun Sosyal GuvenLüi Bakanlığı ış hekınılıgı temsılcısı olarak. atanan OMJ Galip Memutlu'nun gorevuıe devam ettığı saptandı. 2643 sayüı Sosyal Sıgortalar Kurumu yasasırun Yonetım Kurulunun teşkılıne üışkın 1. maddesınde 30 mart 19B2 tarıhınde yapılan değışıklıkle «Yönetım Kurulunun bır başkan ve tlort uyedeu» olu^ması ongorulmuştu. SSK'dan bır yetkılı konuya ıüşkın goruş lerınl şoyle açıkladı: «2645 sayüı yasanın geçici maddesi ise yasanın yü rurluğe girdiği tarihte Yönetim Kurulunun asil ve yedek* uyeleriııin gorevlen sona ereı deoiliyorsa da 3l> mart 1982 taııhınden itı baren kadrolan kaldırümış olmaları nedeniyle Yönetim Kurulunun çalışanlar temsilcisi ve kurumdan gelir dlmakta olan emek111er temsücısiyle, Sosyal Güvenlik Bakanüğının Iş Hekimliği Kontenjanından atanmıs olan üyelerin görevlerinin yasanın yürürlüğe girdiği tarihte sona ermiş olması gerekiyordu. Ne hlkmetse Sosyal Güvenlik Bakanbğınca atanmış bulunan ve Bakanlığın Iş Ueki mi feadrosunda temsilcisi bulunan Can Galip Nemutlu nâlâ görevini sürdürnıek tedir.» SSK yetkilısi, Sosyal Güvenuk Bakanlığının yeni atamada, B&kanlık Temsilcısi olarak bır hekimi görevlendıremeyeceğıne göre bu &nlaşılrnaz tutuma son v&zUmesini lstedL HEİNZ OSKAR VETTER «Görevindeki en büyük hayal kınklrğı, 1976'da çjlcarılan işçilerin yönetime katılması yasasıdır.» la ilgili olarak tasarlananlar ise Turkiye'yi 1963 duzenleme sinin çok gerisine goturmektedir. Grev yasaklarındakl ar tışın yanısıra, grevi zamanla sınırlamak grev tarihini onceden bildirmek yukumlülükleri, doğrudan sermayenin onceden tedbir almasma olanak veren hukumlerdir. Aynı şekllde, hak grevinin kaldırılmasıyla toplu sozleşmeler surekli olarak ihlal edilebilir bir duruma gele cektir. Nihayet yeni yasada mecburi tahkime olanak veren hukumler son derece ağır ve serbest pazarlık yontem ve il (Arkası 9. Sayfada) «Grev hakkımn kullanılmasıy Y H K , İ3U h d f t d . . . T©K©I ANKARA (UBA) Hakem Kurulu, geçan hafta ıçerısuıde 2348 ışçıyı kapsayan 47 sozleşmeyı yenıleyerek yururluğe koydu. Yüksek Hakem Kurulunun çalışmaları hakkında Ulusal Basın Ajansı muhabırine bügı veren Kurul Başkanı Nacl Varüit, çalışmalarm suratlendi rıidıgını, onumuzdeki hatta ıçeriKinde de yaklaşık 100 bm işgıyı kapsamma alacak olan Tekel ve Karayolları'na aıt toplu ış iozleşmelerının ele alınacağını soyledı. Yuksek Hakem Kurulu Başkanı Varlık, suresı 1981 yılında bıten 376 ana belediye ve şuOeirirıne mşkm toplu ış söz le&mesının üe geçen bafta ıçerısınde yenılendıgını ve yenılenen toplu ış sozleşmelerımn rnahallme gonderılme ışlemlerıne başiandığını bıldırdı. Varlık, yenılenerek, yurürlüğe konan 376 beledıye'ye aıt toplu ış sozleşmelerırun toplam 1 U bm ışçiyı kapsadıgını 0 kaydettı. 1AK1M KREU1 KOOFEKATIFLEK1 THAnın bildırdıgıne gore de Tanm Kredı Kooperatıflerı Merkez Eırüğı ıle bu bırlıge baglı ışyerlerınde çalışan 7 bm îşçının toplu ış sozleşmeleri Yüksek Hakem Kurulu tarafından yenılenerek yürürlüğe kondu. Yenitenen toplu ış sözleşmesine gore, adı geçen isçılenn aylık ucretlerıne 1 haziran ly82 tarlnınden geçerll olmak üzere yuzde 15 artı 3 bın lıra bürut zam yapüdı. Bu da Meslek Vergisi ödeme kuyruğu Istanbul Habeı Servisi Belediye gelirleri yasası uya rınca mesleh vergılerinin ilh tahsidinin ödeme suresı dün sona erdi Bu nedenh günlerdir Istanbul Belediye si Şube Müdürlükleri önut de uzun kuyruklar oli}$tu ran ve sıraların uzaması $c nucu vergilerini ödeyemesona eren ödeme süresinin uzatilmastnı istediler. Istanbul'da yapılan mesleki taramalar sonucu mükellefter saptandı, ancah sap1 temmuz 1981 tarihin tanan mükelleflerden bir ie yürürlüğe giren 2464 sa bölümünün bevanname vermediği veyo müracaat etnlı Belediye Gelirler Yasa <ı.nda vergilerin öaenmesı mediği belirlendi. Istanbul Belediye yetkilileri 1981 ayı ki taksit olarak ayarlanTUS, ilh taksidin nlsan sonu nın ilh taksidinden yaklaaafeadar,ikinci taksidin dv flfi 900 lYlîlyon l'ıra gehr sagekim ayı sonuna kadar öde lanacağmı söylediler. Bu ra kamın. sıfeı denetimler sonu narofti hiMirilmisttt cu daha aa gulandu artacağı vurEminönü ve Beyoğlu Belediye şubelerine dün binlerce kısi vergilerini yatırmah için başvurdu, ancak mükelleflerin büyüh bir kısmı uzun kuyruklar sonucu nenanerıne sıra gelmeden mesai saatmin bitmesi ile vergilerini ödeyemediler. KONYA, (a.a.) Konya'da bır zıraı mücadele uçağı moto(Fotoğraf: Ali ALAKUŞ) runda mejdana geldiğı tahmin edılen bır arıza sonucu bugun duştu. Kazada uçağm pilotu hayatını kaybettı. Mükellefler, vergi tahsil şuTürkkuşu'na aıt püot Yalçm belerinin yaygınlaştırüması Eraslan'ın kullandıgı zirai müm ve sürenin uzatılmasınm cadele uçağı, Konya'nm Kadıfaydalı olacağını belirterek, hanı ilçeslndeki Altmova üret«bu kalabalık ancak tahsil me çiftliği arazisınde havadan üzere havaşubeltırinın artulması ve sü ılaçlama yapmak15.00 sıraların landı. Uçak saat renin uzatılması ile önlenır. da motorunda meydana geldıMükeJlefler de vergilerini ra ği tahmin edilen bir anza so hatlıkla öder, iş kaybı ön nucu aniden düştü ve parçalan lenmiş olur. Belediye bize dı. bu olanağı sağlasm» şeklınKazada pilot Yalçın Eraslan öldti. de konu}tular. Konya'da zirai mücadele uçağı düştü, pilot öldü