Katalog

MAYIS 1982 KOLTOR YAŞAM Cumhuriyet 3 Slnema yonetmeni, sanatçısı, yazarı *• biÜm adamınm ortak görüsü |Eurovision Şarkı Yarışması'na katılmaınızdan daha büyük yararlar sağlayacağına inanıyorum..> Blr ülkeyi tanıtmak içln elbette filmden yararlanıhr Bunun lçin de o Ulkenin doğa guzelliklerlni ve turlstik olanaklarını sergüeyen kısa filmler yapılmalıdır. Ama ne yazık kl, Tüıkiye'deM ügili resml kurumlar hu konuda varlık gösteremiyorlar öte yanda, uzun metrajlı slnema fllmleriyle herhangı bir Ulkenin yurt dışmda tarutılması duşUnUlemez. TUrkiye'de bu noktayı da yine aynı resml kurumlar bır türlü anlamak istemıyorlar U7un metrajlı alnema filmi aneak «anatsal kaygılarla gerçekleştirllir ve bu ttlr fUmler bir Ulkenin ancak «Slnema sanatı»nın yurt dısında tanıtılmasını sağlayabllir. Oysa bızim resml kurumlarımız yurt dısına gönderüecek uzun metrajlı sinema (ilmlerinde «Sanatsal üstflnlttk» yerlne, Ulkemlzi «Tanıtıcı» öğeler anyorlar Bu nedenle de son yülarda yurt dıaına gönderllen uzun metrajlı filmlerimia gerak slnema çenlUdarinde, gerek film haftalarında blr basarı sağlayamadı. Yabancı film şenüklerinfl kıaa ya da uzun metrajlı filmlarle katılmamızm ömeğln Eurovteion Şarkı Yanaması'na katılmamiüdan oolc daba büytlk yararlar sağlayacağına inanıyorum. Ama bu yararlar, filmlerlmlz ancak sanatsal ölçUlere uygun olarak ve herhangi bir baslndan uzak bir anlayışla seçildikleri taktlrde elde edılebillrler. Oysa yülardan beri kısa ve uzun metrajlı filmlerimiz sanatla yakından ve uzaktan llgill olmayan resml klşilerin sUzgeclnden geçebüdigi takdlrde uluslararası şenllklere ulaşabümekte, çogu zaman da bu engele takılıp kalmaktadır. [Stobanoı senliklere katılmamn en buyUk yararı, slnema sanatımımn ve saaatçunızın evrensel değerler tasıyan filmlerle dtlnya halklanna erismealndedir. Yoksa salt «Odfil kazanma»nın tek bafma blr değer tasıdıgma lnanmıyorum. Film şenliklerine katılmalıyız (1) Sunus «Bu şenliklere katılmamız, hem sanatsal açıdan, hem de tıcarı açıdan önemlı » Basanlı bir sanat aserı kültür açısından gelişmış bır ulkede ortaya çıkar Batıda seyırcı, başanlı filmler seyrettıgı 7 ınnn o ülkenı ı kultürtınü, sanatını, ulusal değerleriyle tanır Sıncmamız &on yıllarda bu görevıni başarıjla surdürüyor ve sur durecek Uluslararası planda tanınmamız açısından çok yararlı olur bu •?enlıklere katılmamız Hem sanatsal açıdan, hem tıcarl açıdan onemli MAHMUT T. ÖNGÖREN : TÜRKAN ŞORAY (Sinema Sanatçısı): Sanat Servisi Furkıye yv yuı t dışında tanıtan sanat turlennın başında çagımızın sanatı sinema gelıyor Genç kuşak yönetmenlerımızın fılmlen yurt dışında buyuk oranda ılgı gordu odulleı aldı ve basında ovucu yazılar yayınlandı Boylece Turk kulturunun ve ulkemizın tanıtımı açısından bu film ler buyuk bır işlevı yerıne getırdıler Bu ışlev beraberınde bır tartışmayı getırdı Kımılenne gore Turh fılmlen Türkıye de top lumsal olayları yansıtırken taraflı davranarah ulkemizi kötu tanıtıyorlar gerı kalmışhğımız, yoksulluğumuz tema olarak ıstısmar edılıyor, kımılenne gore, bu fılmlprın aracıhgı propagandasıyla ulkemızı dışarda onurlu bır bıçımde tamtabılıyoruz Turk sınemasına emek verenlenn yanısıra sanat, duşunce ve edebıyat dünyasmın kımı adlarına da Turk fılmcıhğmin .başka bır deyımle sınemamızm bızı dışanya tanıtmada hangi oranda onem taŞldığını ortaya koyacah nıtelıkte sorular yonelttıh Sorulanmız şoyleydı • Turk sanatının v» Tunkrye'nln tanıtılmasında Turk sınemasının iştevl ve aracılıgı konusundaki duşuncelerınız » • Yabancı şonhkler» katılmamızjn yararları • Smema çevrelerınde »orunsala dönuşen, Turh fılmlerının dışanya gondenlememe derdıni de serguemeyı amaç edındık Çeşıtli görüşlenn yanntıldıgı bu soruşturmadan gerçeftçl sonuçlar çıhacağı ınancındayvz. llğioln. ya da Kultür Bakanügıyla Turizm ve Tamtma Bakanlığını birleştiren gerpkçenin bır uzantısı olabillr. Yabancılann tanıması ya da tanımaması, Türk sanaüna ne bir şey katar, ne de degerlnden bri şey eksıltir Yapıtları yabancı dıllore çevrüen yazarlarunız var Bu knapları okuyanlar ya da Batıda gösterilen Umut, Suru, Hazal, Bereketli Topraklar Üzcrinde gibl fllmlerlmizi görenler, sanatımızı tammış mı oluyorlar? Sanatımızı yabancılara tanıtmayı bir yana bırakıp da, önce kendimız tanımayı denesek daha doğru olmaz mı? Ama basında holdınglerin savastığı, kitap tıyatUrının yanına vanlamaz blr dUzeye çıktığı; sansürden sıyrılabilmış fılmlerın seyirclye ulaşamadıgı, tlyatroda ise bayat Amerıkan mUzıkallerıne «selıım» sarkıtmanın geçerlllık kazandığı bır ortamda kim neyi, nasıl tanıyacak, ayrı bir sorun BUrokrasının denetıml altında yabancı film şenliklerine katılma hiç bır yaraı sağlamaz Bu konunun örneklen o kadar çok ki Yıllar önce bürokrası S»u«.uz îax'a, ancak Berlin Şenliğinde «Altm Ayı» kazandıktan sonra sahip çıkmadı mı? Her yü Oscar ödullerinin dağıtım törenıni ekrana getirmeyi aksatmayan TV'nin, söz gelimı San Sebastıan'da birtncilık kazanan bir Hazal'ın «farkında oldujnı» söylenebilir mı? «Farklılığı gormek çok gereklı bır rekabet ve yarışma fıkrını getırır. Bu yuzden yararlıdır » Blr Ulkenin tanıtılmasında bütün güzel sanat dallarının önemi büyüktür TUm guzel sanatlan bünyeslnde toplayan sıne manın ulkemizın tanıtılmasındaki katkısı ozelllkle tartışılamaz Gereklidir katılmamız Bır ülkenın tanıtılmasında ve o Ulkenin sanat yapıtlarının benzerleriyle kıyaslanmasmda şenliklerın önemi gerçekten bü yüktür En azından bu şenliklere katılan Ulkelerın sinemasıyla bızım yapıtlarımız arasındakı farklılığı gormek sanatçı ıçın çok gereklı bır rekabet ve yarışma fıkrini getırır Bu yüzden yararlı dır Şenliklere katılan filmlerin seçiminde çok daha dıkkatll dav ranmak gerekir Polıtik ve ideolojık filmlerin, dıam vünü ağır basan hıknyelerın sanat yonünun kuvvetlı olduğu ondüşuncesi janlıştır Fılmin söyledıği laf doğru olabilir MebaJ doğru olabı lir ama halka gitmemışsp amacına ulaşamamıştır KARTAL TİBEı (Yönetmen): Geçmişteki sanat yapıtları ve gUnUmUzdeki sanat yaprtlarını kurumların sinema bırimleri yapmalıdırlar ve tarutmahdırlar tstanbul Ünievrsıtesi RektorlüğU Fılm Merktzi Gorsel • îçitsel yontemlerı kullanarak, kısacası film yoluyla ogretime ve aıaşüımaya yardımcı olmayı amaçlar Bunun yanında ıkinci ve çok 'bnemlı fonksiyonu, çagımızın hızlı kültür değışmeleri içinde suregelen ya da yokolmaktd olan kultür değeılerımızı tesbit etmek ve bunları genış bır ktıtleye tanıtmak VP yaymaktır Yabancı Ulkelerde yapılan fılm günlerine katılmahdır. rilmlerin değerlendınlmesı, tanıtılması pazarlanması, satılması hep buralarda olur Devlet yardım etmelıdır Hpp oralardan film gelıyor Bizden de daha çok film gitmelidır Sinema başka sökılde gelişemez «Sanatın ve sanatçının kuracağı bağlara ihtiyaç var. Yalnızlar toplumu olmak kımm ışıne yarayacak » Sanatm özelliği onun başkalanna ulaşabilmesidir. Sinema bir kitle sanatıdır Kitleyle buluşmayı amaçlar Salt ulusal değil, evrensel anlamda da ınsan karşısında yer alır Değişüne, yönelime, ruhsal ve kUltürel dbnüşüm ve oluşuma katılır Türlc sineması son yıllarda ortaya koydugu yapıtlarla bu oluşuma yanıt vermektedir Bereketli Topıaklar Üzerinde, Hazal, Sürü, Adak. Yusuf ıle Kenan, bu bağlamda yapıtlar Moda gostenleri, shovvlar gelgeç ve gosteımecı etkınlıklerdiı Bir ulusun kültür dımdiından beslpnmok yeııne blıtakım özlem ve tutkulardan esinlenır Fılmln kuracağı baglar farklıdır FUmin kuracağı bağlar insanı inian yapan şuylere ihşkindır Evrenseldır Eğer çağımızda Türk ınsanının d<ı varlıgı kanıtlanmak istemyorsa özgürce yaratılmış sanat yapıtlarının ve filmlerin özgürce yurt dışında sunulabilmesıne olanak vcrılmelidir Uluslaraıası şenlıkler bır forum alanına benzer Çeşitli Ulkelerın sanatçıları yapıtlanm sergıler, konuşur, halka sunar. Böylece ınanılmaz bır iletişim doğar Ortak bir dil oıuşur. Sanatm gücünden, özünden gelen bir dıl Bu dil tüm önyargıları kırar Banşın onemını bı/e vurgtılar Işte bu nedenle şenllklere sinema yapıtlarımız katılmahdır Gerçekten ulusal ve sanat özelliği taşıyan filmlerımızl şenllklere gondermelıyız Sanatm ve sanatçının kuracağı bağlara ihtiyaç var «Yalnızlar toplumu» olmak kımın ışınp yarayacaktır' Bu soruya yanıt vermelıyız OCUZ MAKAL (Öğretim Üyesi): »Çağırmzin yedinci sanatı sinema bu tanıtmayı ttatlenecek tek işlevsel sanat, en etkılı araçtır » Çagımızm en etkill görselişitsel aracı olan slnema, yalnızea blr eğlence aracı ve bir sanat dalı değil, aynı zamanda bu •aydıklarımız denli etkili olan tarafıyla bir propaganda aracıdır da. Slnemanın bu özelliğtnden yararlanılarak, bir Ulkenin ttim kültür bırikimiyle, çeşıtli sanat dalları hiç bir sanatın başaramıyacağı denli kıaa bir zaman biriml içinde tUm dUnyava en etkili bir çekilde yansıtılabilinir. Çagımızm yedinci sanatı sinema bu tanıtmayı Ustlenecek tek işlevsel sanat, en etkili araçtır Son yıllarda Türk sineması, tüm engellemelere ve desteksizliğe rağmen, bu işlevint başanlı bir şekilde sürdUrmenin üstesınden gelebıl miştlr. Türk slnemasına bu yolu açan tek alan ıse, dıs satımlardan çok, uluslararası senliklerdır Bu nedenle uluslararası film şenllklerinin sinemamıza ve dolayısıyla Ulkemizın kUltUrü nU dışarda tanıtmasına sağladığı yararlar sayılmayacak denli çok ve buyUktrlir. Yalnızca sinemamızı değil, tüm sanat dallarımızı tecimsel ve tanıtım açısından yöresellikten sıyınp, evrenselliğe ulaştırmak istiyorsak, uluslararası yanşmalarda boy gostermek ya da en iyımser bır göruşle şansımızı denemek zorundayız. Bu şans denemesinin sinemamıza sağladıgı her tUrlü olanagı son bir kaç yü içinde görmedik mi? Uluslararası tüm şenliklere, yöresel motifleri işllyerek evrensel yorumlara varan filmler yapmak koşuluyla katılıp sonsuz yararlar sağlanacağı inan cmı benimsiyenlerdenim BURÇAK EVREN (Slnema Yazarı): ONAT KUTLAR (Sinema Yazarı): «Turk fılmlerının yabancı ulkelerde gosterılmemesının Turkıye'nın tanıtımı ile ılgısı vardır » Garıp blr kafa yapısı, bır ulkenin turıstik tanıtunıyla o ülkenın sanatçılarınm ürünlerınin yabancı Ulkelerde izlenmesı olayını bırbirıne karıştırıyor «Turk filmlerl bızi dışarda kötu tamtıyor». Eoyle duşunen zallardan herhangi bırine soralım «Her yıl yuzlerceslni izlcdiğlniz yabancı filmlerden hangisinden çıkdrkrn bu film Amerika'yı, iraıısnyı, Itaba'yı, Hlndlst.ın ı, Almanya'yı nasıl tamtıyor diye sordunuz?» Bir gangster filmın den çıkarken o fılmı sevıp sevmedlğını, yc5netmenını, oyuncularını, göruntüleıinı, konusunu duşünurüz Ama gangsterlerle doluymuş, bunu da fılm yapıp bıze nasıl gosterıyorlar diye duşünmeyız Bu, çagdışı bir sansürcü kafasıdır Filmlerin yabancı seyırcıde bııaktığı ımaıa gehnce, bu da sansurcü kafaların duşündugü gıbı degıldır Hındıstan, «l'atlıer Panehalı» aüıı basyapıtta gösterilen yoksulluk sahnelerinden otürü ilkel bir Ulke oiarak kavranmaz, tersme Ray gıbı buyuk yonetmenlere sahıp olduğu ıtın Hındistan'ın zengın bır kültüre, bir uygarlıga sahne olduğu duşunuluı Turk fılmlerının yabancı Ulkelerde gösterilememesinin ISP Türkıjenın tanıtımı ıle yakından ılgısi vardır Sınemau, dağıtımcı ve seyırci arasında geçen normal ilişki, sansurcU kafası yuzunden bozulursa, yabancı kamuoyu Turkıye'yı «kendl sanat yapıtlanm yasatmayan ilkel blr ulke olarak» kavrar Bu ımajm, ulkemizın tanıtımma ne kadar yararlı olduğunu düşünun artık ATIF YILMAZ (Yönetmen): «Sorun, yonetıcı kadroların sinema olayma nasıl baktığı, nasıl değerlendırdığı sorunudur » Sorun aslmda bizim duşüncelerımızle çozümlenecek gibl değildır Sorun, yonetıcı kadroların, hukumetlerln sinema olayına nasıl baktığı, nasıl değerlendirdığı sorunudur Bu oakıştakı yanlışlık nedenıyla sanırım, TUrkıye Turk sanatı son gunlerdekı çeşıtli gırışımlere rağmen sinema hesaba katılmadıkça tanıtılamayncaktır Yonetıcı kadroların en onemlı yanlışı kendımızi azgelişmış saymak kompleksinden ve bunu butün dünyaaan saklamak çabasından kaynaklanmaktadıı Burda yapılan yanlış, eko nomik alandakı azgelışmışlikle kultur alamnddkı azgehşmlşllği bır birıne karıştırmamızdır Bugün yonetici kadrolarm engellemelerine rağmen sınemamızla, edebıyatımızla, resmımizle dünya sanat pazarında bellı bır yerınniiz varsa bunu kultur açısından gelişmış bir toplum olmamıza borçluyuz Dış dünjaya açılan sanat UrUnlerimız, ışledlkleri konular ekonomik alandakı azgellşmişliğlmızle toplumsal alandakı aksaklıklarımızla da ilgili olsa küttür acısından gelışmlş bır toplum olduğumuza tanıklık ntmektedırler. Bizce önemlı olan da budur. Yabancı seyıru, aydın, eleştirmen bızimle de defalarca tanık olduğumuz gıbı sinemamızı ne kadar güzel filmler yapabüiyorsunuz şeklınde değerlendırmektedir. Ne kadar azgelışmışsınız şeklınde değıl Gerçek sanat Ürunü bir yetkinliğin belirtisidir Bundan yararlanmayı, bununla övünmeyl dğrenelim Türkıye yi doğru ve gerçekçı bır bakışla tanıtmak istiyorsak başka da çaremiz yoktur. Yabancı şenliklerın, bir ulkenin tonıtılmasında onemll işlevleri olduğu bir gerçektır. Son günlerde yenıdeıi gündeme gelen yabancı şenliklere katüacak filmlerl seçme, denetleme eğilimi bızce yanlış sonuçlar doğuracaktır. Ülkemızin gerçeklerinden kaynaklanmajan turıstık propaganda filmleri gerçek bır sanat ürununün etkıleme gucüna hiç bır zaman ulaşamayacaktır. Ülkemizi gerçekten tanıtmak istiyorsak smemamızın en kaliteli UrUnlerinin dış pazarlara açümasına engel olmaya çalışacağımıza bu urunler, tanıtumasına maddi manevi destek olmanın yollarını araştırmalıyız En az gelişmişinden en çok gelişmlslne kadar bütün devletlenn yaptığı gibi. FEYZİTUNA (Yönetmen): «Dünyada saygınlığı olan ulkeler ilkel kompleksleri taşımayan yenılığe açık ulkelerdır.» Banyo malzemeslnden ham fılmine, kamerasından objektlflerine kadar sinema çalışmasının tüm teknik araç ve gereçlerini Batıdan sağlayan Yeşılçam, dövız kaybını bir ölçüde girdiye çevırecek olanakları sonuna değın zorlamak, bu sUreç içinde de devletten destek beklemek durumundadır Bu işin ekonomik yönü. Bunun kadar önem taşıyan bir baska yöntt de Türk sinema sanatımn soylu UrUnlerinin yurt dışında temsıl edilmesi sorunsalıdır. Konuya ister ekonomik, ister kUltürel açıdan yaklaşımda, film şenllklerinin yararları tartışılması yararsı/ özellıkler taşunaktadır. Film şenliklen verlmli bir pazar olmanın dışında aynı ya da ayrı coğrafyaları paylaşan ülkeler ve halkları arasmdaki dostlukları dolaysız olarak gerçekleştirmekte en kısa yol olma özellığini de içermektedlr Bu genel gorüş açısından ÜçUncü Şünya sınemasının UrUnlerinin sergılendiği Taşkent Film Festivali'ne resmen katılmama kararı devlet burokrasisinin yıllardır ardına sığmdığı «sefalet edebiystı»nm dışanya taşıtılmaması gibl bır bağnazlığı da aşar «karakuşi» bir yargıdır DUnyada saygmlığı olan Ulkeler bu çeşıt ilkel kompleksleri taşımayan, her çeşit yenıliğe açık olan iilkelerdir. «Bu ortamda hâlâ daha sanatın sınemamn kendımızi tanıtmadakı etkınlığını mı anlatacağız?» Eazı sorunlar vardır kı tam bir açıklığa kavuşmuştur. Çozümlen belirlı bır duzeye ulaşmış bUtün okur yazarlarca bı linir, Tartışılmaz tartışılama7 Tartışma konusu edilmelerı bıle, konu ıle ılgılı bazı kararsızlıklar varmış izlenimi bırakır Sorularınız benoa bu tür sonuıları içeriyor Sınemamn, genel alarak sanatın ne olduğunu bilenlere neyl anlatacaksuıız? Bılmeyenlere bır iki sözle oğretebileceğinız ne olabilir? Sanatın bınleroe yıllık bir tarlhi, alabildiğlne zengın bır kültür birikımi var Bu kültürün yabancısı olanlara DU sorunların önemiru anlatmak biraz da boşuna soluk tuketmek olmuyor mu9 Fransa'da 1965 Başkanlık seçimlerinde O«neral De Gaulle'un seçim konuşmalarını izlemıştım Konuşmalarınm birınde «dunyanın dort blr yanında kültür merkezlert açıyor, bu yolda buyuk paralar dokuyoruz. Bu harcamalarımız bosuna degll, karstlıgını kat kat getiriyor,» demişti Onsmll olan bUrokratlann, devlet jonetıminde söz sahıbı olanların bu karşılığm, çıkarların neler olduğunu bilmelerl, kavramalan. Ne yazık ki bu konudan çok uzaktalar ÇUnkü okumuyorlar, izlemiyorlar, sanat çalışmalarımız üzenne bütün bilgileri gazete haberlerina dayamyor. Kdebıyatımızı sinemamızı bilmlyorlar îçlerinde iyl niyetulert, büenleri yainız kalıyor, çevrelerıne dert anlatamıyorlar Blr şalrin admı, anacak olsalar komümst diye suçlanıyorlar Yara burada. Kimse çıkıp da bu gıbi kara çalanlara, «S>us cahll» demlyor. Biz sanatçıları ciddiye alan önemsejen mi var/ Bu ortamda hâlâ daha sanatın slnemanın kendimizi tanıtmadakl etkinlığinl mi anlatacağız? Sanat alanında söz hakkı olanların karıştırılmadığı tamtma vakıflarıyla yurUmez bu ışler HAZAL (Y(in Ali özgentürk) 29. Uluslararası MannheIm Film Haftası Halk JUrlsi ödülü'nun gerekçesi: «Doğa Anadolulu bir koylıi aılesinin oykusü, yabancı vatandaşlarımızın bir kısmının kokenlnin yattığı, toprağına bağlı l s lam kıiltUrünun başkalıgı üzerlne etkill blr resim çizlyor...» NECATİ CUMALI (Yazar): «Bır filmden yanı sanat eseıınden turistık kartpostal gorevını beklemek yanlış > Bir ulusun karakterıni, düşüncesınl, insamnı, geçmışinl ve gel«ceğimn ıpuçlannı ozetle bütün bir kültürel organizmasım sinema kadar etkili ve yaygın anlatabılerek başkaoa bir sanat dalı var mıdır' Ama heıkes boyle duşunmüyor Yaitalar hemen hazırdır «Turklye aleyhinde film» ya d,v «Turkiyeyl kotu gosteren filmler». Oysa sınemacılar ülkelerıni tanıma ve tamtma yolunda bir çaba gostermek ıstıyorlat yalnızca Hepsı o kadar. Bır filmden yani bır sanat esennden turistık bır kartpostaluı görevini beklemek yanlıştıı Tarihte hiç kımse Balzac için Fran suyı kotü gdsteren ya da Fransa aleyhinde romanlar yazdı demedı Ealzac yaşadığı donemın Fransa sını anlattı Ve bütün dunva tanh kıtaplarından çok, Fransı j ı BaUdc lan oğrendı. Bl?ac Fransız tarıhının onuru oldu Bır şey daha var Televizyonda Amerikan dızilerı seyredıyoruz Bunlar az da olsa Amerıkan toplumunun yapısını sergiliyorlar. Şlmdi bunlar Amerıkan aleyhtarı filmler mıdıı' Pek çok ornek venlebılır Yurtdışmda başarıya ulaşmıs Türk fılmleri ıgın dunydtıın en onemll gazetelerinde, Türk sanatını, Türk sınemasını ovpn yazılar çıktı Turkiye'nln aleyhinde tek .atır yazılmadı Bunlar bır ulusun kendmi anlatması ıçın az çaba mıdır? ALİ ÖZGENTÜRK (Yönetmen): EMRE KONGAR (Öğretim üyesi): «Katılmak, yainız saııatımız açısından değil, tılus lararası polıtıka açısından ulusal gorevdır.» Bır ulkenin tamtılması sorunu artık tümUyle külturei bir nltelik kazanmıştır. Başka taplumlar, kendllerl dışındaki utkelen, değişik muzik, edebıyat, tıyatro, Mnema, resım gıbi etkinlıklar açısından ilginç ve anlamlı buldukları oranda, destek ve anlayışlarını onlardan polıtıka alanında da esirgcmemektedirler Türklye'nin Batı dUnyasında «üvey evlat» muamelesi gdrdü%ti bır gerçektır. Bu muameleyı değıştirecek en onemli öge, hlg kuşkusuz, Türk sanatının evrensel düzeylerdeki etkinlüclerini, dışarda sergilemek olacaktır. Bır sanat dalında dışarı açılmanın ilk yolu, uluslararası festivallere ve yarışmalara katılmaktır. Türk sınemasj, başka sanat dallanyla birlıkte, son yıllarda uluslararası başarıları açısından dıkkat çekicı bir aşama kaydetmıştır Bu nedenle, sınemamızın üstün estetık düzeyi taşıyan örneklerlnı yurt dışına yollamak yainız sanatımız açısından degıl, uluslararası politika açısından da ulusal bir görev niteliğl taşımaktadır SÜRÜ (Yon. Zeki Okten) VSI) Gazıtesınden Claude Maurıac film içın «şoyle yazdı «Gerçekten e^siz, ptızel bir film ve filraın Turk olması cesarclimızı kırmasın, tam tersine ilk on dakikadan sonra filıııe kapılacaksınız» «Gece Yarıt.1 Ekspresı gıbı fılmlere en ıyı yanıtı verebıhrız. Barbar Turk unajını silebılirız.» Turk sanatı ve Turk sineması kendının iyı tanıtımını tutarlı kaliteli yapımlarla sağlayabılır kuşkusuz Yurt dışında olumlu tepkıler alabilmesi lcin de once fılmlerlmızin seyredilebılir olması gerekir Bunun ıcın do teknik kalıte şarttır Katıldığım bir yabancı şenlıkte bir Turk yonetmenlnın kotu bır taklit fılminln ustellk yemyeşıl olmuş kopyasını izlemıştım Yabancı delegas yonun kahkahalarla gulorok alay edışı ulkem adına, hâlâ utandırır benı cunku bu fılm o zaman şenlığe ulkemızı resmen temsil etmek uzere gonderılmıştı Işte bu nedenle dış ulkelere ıcerık blcım ve teknik açıdan ülkemızı temsil edebılır duzeydekı fılmlen gonüermelıyli Turkıye nın tanıtımma geliice, sinema mllyonlarca Insan la İletişim kurabılen cok etkılı bır propaganda aracı Bu aracı gucunu iyi değerlendırerek kullanmalıyız Turkıye'yı turistık, tarıhi. kulturel yonlerlyle tanıtan belge sellerın yanısıra, Turk Insanının değerlerını, ınsancıllığını, duyarlılığını ve sorunlarını gercekcı bır bıçımde yansıtan Imgesel filmlerımızle ancak «Gece Yarısı Ekspresi» gibl fılmlere en İyi yanıtı vereblllriz «Barbar Turk» ıınnıını silebılirız YARIN. MUMTAZ SOYSAL, LUTFI O. AKAD. VECDI SAYAR SINA AKŞtN, ERDhN Kin \I 7' Kl OKıEN İLBLR ORTAYLI, ÇETIN ONER VE ILHAN EVLIYAOGLU SUHA ARIN, SEMRA ÖZDAMAR (Sinema Sanatçısı): ÖMER KAVUR (Yönetmen): «Şenlıklerde yer alabılmek, daha ılerisi için yeni sanatsal vede tecimsel açılımlar yaratabilir.» Sinema çagımızın en etkln ve en yaygın sanat dalıdır. Bundan ötürü sanatsal ve tanıtsal alandaki potansiyellnl berabertnde getirdiği kuşkusuzdur. Genellıkle az gellşmiş ya d» gelişmekte olan ülkelerin sınemasının şenlıkler aracüığıyla tanınması ola sıdır. Bu anlamda dış Ulkelerde düzenienen şenliklerde Türk filmlerinın yer alabilmesi daha ilerısi içm yeni sanatsal ve de tecimsel açılımlar yaratabilir Bunun yakın geçmışte blrçok olumlu orneğını gorduk Kaldı ki çağımız çok yonlü bır iletişim çağıdır. t>lke dışında sanatımm ne kadar duyurabilirsek Ulkemiz ve kültürümüz konusunda o derece tamtma olanağını sağlamış oluruz. TUSUF tLE KENAN (Yön. ömer Kavur) Clnema 80 Derglsinden Gaston Haustrate «Kavur, Istanbul'un lumpenproleterya çengellnde yollarını saşıran 2 taşralı çocuj:un oyküsünü, şaşırtıcı blr üslup doğrultusuyla veriyor.» EMEL CEYLAN TAMER (Sinema Yazarı): *Fılm uıetme kosullan yaratılmalı, tehlıkelı düşunce gıbı demode anlayışlar terkedılmelıdır » bınema, genış halk kitlelerıyle (ıemen iletişım kurabılen bır gosterı dalı onu bu opellıgı, Unıtım çalışmalarındakı onenıını açıklar sanırım Ancak neyı tanıtacağımız sorusu, değ>şık yanıtUr bulmaktadır Her dzgelışmiş ülke gıbi bız de, yoksulluklarımızı gızleyip saraylarımızın yaldızlarıyla Öğunmeye bayılıyoru/, gostenş yaptiKimı? ınsanlardan yardım almak için ne dıller doktugumuzu unutuyoruz Devletin kültUr ışlerıyle uğraşanlar diinya kültür hareketlenne oldukça yabancılar, sanatın ne ıncelıklerinden habeıdarlaı ne de onu var etmenın yöntemlerinden Sanatla tamyklıkları olsa sinema blr yığın teknik, mall oljuaksızlıklar Igınde bunalırken devlet adına tehlıkeli düşünce avcılıgıvla ^aman öldüıürler mıydı? Turk sınemasının yabanrı ipenlıklere katılması gereklıdır; anid once tılm uretme koşulları yaratılmalı, tehlıkeli düşünce avcılığı gıbl demode anlayışlar terkedllmelidlr. Blr hafta önce Cannes MIP TV Fuarı'ndaydım tran, Mısır, Yunanıstan ve Arap Ulkelerının standları vardı, Türklye'nin yoktu Aynca îngiltere'de bu kış yayına başlayacak 4 kanalın yöneticlsinden duyduğum, Yılmaz Guney'in dört filmini satm aldığı haberi de, çok dUsundürtlcUydü «Devlet yardım etmelıdır. Bizden daha çok film gıtmelıdır. Sinema başka şekilde gelişemez.» AZİZ ALBEK (Ist. Üni. Film Yapım Gösterim Merkezi): KADÎR INANIR (Sinema Sanatçısı) : «Sinema çağın tam kendi sidir» Istanbul'a ilk geldiğlmde hiç yadırgamadun Camıleri, Galata Köprüsü Her seyi filmlerde görmüştüm HUrriyet Abidesl. Şanzelize, Piza Kulesi Onlan da önce filmlerde gördum. Ulkenin insanlannı, yaşamlannı, blclmleıini, dlllerinl de. Slnema çağın tam kendi sidlr. Ona sahip çıkmak gere kir. Türkiye"yi tanıtmadak) baş ka bUtün uğraşlar bir şey ver mez. Mutlaka slnemayla olma hdır. Saptırmamak ve doğruyu lçeren blr slnema örneğıyle ya bancı şenllklere katılmak şarttır. Yerinde gormek, yaşamak, yan»mak esas olmalıdır. BIİ2 6IĞIR GAUBA.. J /, REKİN TEKSOY (Sinema Yazarı): «Sanaümızı yabancılara tanıtmayı bırakıp, kendi mızı tanımayı denesek doğru olmaz mı?.» Hiç bır işlevı olmadığını dUşünüyorum. Sorunuz «Türk sanatının tanıttlması gerektlği» varsayımına dayanıyor. Oysa, bu gereklılık, olsa olsa şu sıralar sözü çok edilen «ihraoat seferber