Katalog

8 NİSAN 1982 KÜLTÜR YAŞAM Cumhuriyet 5 yayınevlerimız IüMAtL KARA «Türk yayıncıhğı nitelik açısından henüz istenen noktaiardan uzak gözükmektedir.» Dergâh Yayınlan Yöneticisî îsmail Kara "İktisadi zorluklar amatör yayıncılara hayat hakkı tanımıyor,, Sanat ServisJ «Yayınevlerlmiz» dizısının bu haftaki konuğu Dergâh Yayınları. Yayınevı'nin yöneticisî İsmail Kara kuruluş amaçlan, yayınladıklan kitaplar ve yayıncılığın güncel sorunlan üzerine Cumhuriyet'in sorularını yanıtladı. «Yayıneviniz kaç tarihinde kurulmuştur, hangi tür kitaplar yayınlamaktadır?» Itergâh Yayınlan, düşünce hsyatımızın gelişmesı içm çok kapsamlı bir yayını gerçekleştirmek, bir kütüphane oluşturmak gayesiyle 1977'de kuruldu. Yaptığımız yaymcıIıŞın alara haylice geniş. Kitap yayınmda 13 ayn dizimiz var. Hint felse fesinden Egzistansivaiizme kadar doğu ve batı düşünoesinın bnemlı kültür birikimlerini okuyucuya aktarmak istedik. Ya yınlarımız arasında Freud*un Türkıye'de ilk tercümeleri ÇIK tığı gıbi, Raymond Aron'un Sanayi toplumu'nu da yayımla (mtelik) açısından henüz iste dık. Dizilerde Islâm klasıklerınen noktaiardan uzaklarda go no yer verdığimız gıbi çağdaş zükmektedır. Bu nokta ıktisa düşünce ve fikır hareketlerine dî meseleler kadar onemlı ge de yer vermekteyız. Edebıyat lıyor bıze Henüz ıdeolojık a araştırmalan yayınlarımi7 ıçın lışkanlıkların ve tutkularm o Çağdaş Latin Amcrika Şiîri, de onerali yer tutar. Ahmet luşturduğu duvar ve sınırlama Ulkü Tamer, Adam Yayınlan Hamdi Tanpınar, Mehmet Kap lar ortalardadır. Türkıye'de ha lan ve Remzı Oğuz Ank'ın b'ilâ yayıncı kıtapçıların bera tun eyerlen yaymevimızce vaberce sahıp çıkacakları vs o Latin Amerika Şiiri, ger Şiır çevirısl üzerine çolc rl Altmel'ln Lorca. Said şilrlerin çevrHebileeeğini ba yınlanmaktadır. B;ı sene Ibkuyucuya ulaştırmak ıçm gay çekten Ttirk şiiri gibi bir yazıldı çok tartışıldı. Şiir ka Maden'in Neruda'sı başanh zı şiirlerin de çevrilemeyece nulemın Mahmut Kemal înal ret sarfedeceklen ortak eser gelenek çizgisinde olduğundar, yazıldığı dilin incelikle çevirilerin İlk durakları... gini düşünüyorum,.» KonuşkülUyatının yayın haklarını da ler çok azdır. Bu ortak eserle dan bizim şiirimlzle bir çok rinl taşıyan bir türün başmasınra devammda Tamer, Ülkü Tamer şairüği kaalmış bulunuyoruz. rin az oluşu, yaymcılann yaportak yan taşıyor. tki toplu ka bir dile aktanlamayacadillerle yaşam tarzı arasm dar çeviri şlirleriyle de usmaları gereken bır çok şeyın Ayrıca ıkı ansıklopedi yayım mun da serüveni arasında ğı ileri sürüldü. Kiml eleş daki benzerlikleri açısından ve esas fonksiyonlannm temel talığını kamtlamıştır. lıyoruz. klml zaman doğan parale! den kaybolmasıyla neticelen tirmenler ise şiir çevlrisinin şiir çevirisinl değerlendiriTamer, Çağdaş Latin ABu kadar genış bir yayın yel mektedir. likler bu şiirleri blze çok da pazesı ılk anda kanşık bır bir yeniden yaratma yeniyor. merika şiirinin başma yaz manzara arzedebilırse de bu ha sıcaklaştırıyor. Bütün bunlara rağmen, bu den şiirleştirme eylemi oldu dığı Giriş'te Latin Amerika Şiir çevirillr ml çevrilmez bir kütüphane yayıpımın prog sıkıntılann ve meselelerin çö Manuel Bandeira'nın şlğunu ileri sürdüler. Latin şiirinin aşamalannı, çeşitml tartışmalarmı bir yana ramlaması olarak değerlendınl zülemez olduğu kanaatını taşı irinden blrlni sergileyelim: Amerika Şiirl Antoloilsi'ni 1 akımlannı serglledikten 1 bırakahm. Bizde başanh şt melidir. Klasik bakış açısı ve mıyoruz. Son yıllarda gazetele Mozart Cennette, Wolfgang düzenleyen Ülkü Tamer sonra çağdaş nitellklerini ir çevirileri çoktur. Melih zenginliğı, çağdaş fıkır ve rin desteğinde kâğıt teminı koAmadeus Mozart. 5 arahk Cumhuriyet'te yayınlanan ve toplumcu eğillmini özelCevdet Anday'ın Edgar Almeselelerin gerçekliği yanmda laylığı yanmda maliyeti düşüı 1791'de. bembeyaz bir atın bir konuşmasmda şiir çelikle vurguluyor. len Poe, çevirilerini, Orhan estetik kaygusu bu kütüphane me imkânlanyla yürüttilen yaüstünde nefis piruetlerle. virlsl üzerine bakm ne diÜlkü Tamer tngllizce ve Veli'nin, Sabahattin Eyubnıyetinin temelıni oluşturuyor. yıncılık fazlaca başanh olama bir sirk cambazı olarak cen yor: «Şiirin bir başka dile Ispanyolcadan karşılaştıra oglu'nun Fransız şairlerin «Şu anda yayıncılığın en dı. Bundan da cesaret alarak nete glrdi. hiç çevrilemeyeceğini ileri püncel sorunu nedir, çözömü iktisadî meselelerin yayıncılan rak yaptığı antolojinin so den dilimize aktarmalannı konusunda önerlleriniz var fazlaca korkutmamasının gere«Sordu kUçUk meleklcr sürenler de var, ppkâla çev nuna şairlerin kısaca yaCevat Çapan'ın Kavafis. öz ğıne inanıyoruz. mı?» şaşkınlıkla: Kim bu? Kim rilebilecegini d c Ben bazı şamlarını da notlamış. demir İnce'nin Rîtsos. Sab «Yayıncıhçın en güncel so rnnu» bir tane değıl herhalde. tktisadî meseleler, kâgıt terrunindeki güçlüklerin halâ halletanıyoruz. Eğin Türküleri, folklor çahşmalanna ödilmemiş olması, maliyet artış # BEN ATATÜRKÇÜ DEĞİLÎM. lannm durmaması ve ışletme nemli bir katkı sayılmalıdır. giderlerinin sürekli artış gösNadir Nadl. Çağdaş Yayınlan. 200 lira. termest yayıncılan rahatsız et% ŞİtRLE KIRKYIL. Nadv Nadı'nin yalın, kısa cümlelerden olumekte ısrarlı gözükmeye deşan anlatımı etkileyicidir. En ağir konuyu bile vam etmektedir. Bunun çözüÜmit Yaşar Oguzcan. 250 Hra. herkese anlatacak bir giz taşır yazıları. «Ben Ata olanı birleştinneye çalışarak yaptığı anlaşılıyor. mti konusunda kısa vadede faz Şiirde 40 yıluıı dolduran Ümıt Yaşar OğuzKapak sunusunda Ilhan Selçuk şöyle tanıtılıyor: türkçü Değilim Nadir Nadinin Turk toplumulaca ümit verici belirtiler yok. «Tok sözlü, gözüpek, açık ve net bir yazardır Ö ' can, şiirlerinden bir seçme yapmış. «Şiirle 40 Yıl» Türkiye'nin genel iktlsadl du nun yaşamım soluk soluğa yansıttığı yazılann han Selçuk. Kimi zaman 'Ezop'un Ianetli diliyle' admı taşıyan girişinde Oğuzcan, şiir yaşammın toplamı. «Ben Atatürkçü Değilim»in ilk yazısmda rurnu, gelişimı aynen yayıncıburuk kısa bir tutanağını koymuş. Ümit Yaşar konuşur. Mizahın keskin bir yergiye dönüştüğü bakm ne diyor: «Çağdaş uygarlığa sırt çevirmek lara da en azından birkaç yıl kendi şiîn üzerine yazı yazan Avnı Anıl, Dıngörülür.» daha aynen aksedecektir. Bu Atatürkcülükse biz Atatürkçü değiliz. Hayatta çer Cebeci. Metin Eloğlu. O^cuz Imregün, Saıd Iktisadi zorluklar yeni tröstleş en hakiki mürşit ilim değilsp biz Atatürkçü deMaden, Rauf Mutluay. Mücop Ofluoğlu. Ulufer melere yol açarken amatör ya ğiliz. Vicüan ve fikir özgürlüğü doğruyn ara# EĞÎN TÜRKÜLERİ. yıncılara da hayat hakkı tanıOğuzcan. Tîmur Selçuk. Rüştü Şardağ ve Vedat mak, dogruya inanmak, inandığımizı savunmak mıyor. O amatör yayıncılar Varol'un örünlerini de seçmelerin başma almış. hakkınt bize vermiyorsa biz Atatürkçü değiliz.» Enver Gökçe. Yaba Yayınlan. 150 llra. ki fikir ortamlannm oluşmaKitabın sonunda yaymlanmış kitaplan. doldurNadir Nadi'nin kitabı beş bölümden oluşuyon sında çoğu zamanlar imkânlı duğu şiîr plaklan, bestelenmiş şiirlerinin de dö1940 toplumcu kuşağmın önde gelen adı EnBir Uygarlık Savaşçısı. Değışen Dünya ve Hoşyayınevlerinden daha etkili olküraü konulmuş. Oğuzcan'm yaşamı da yıl yıl goriı, Ekm, Anarken, Bir Devrin Kurumu. Ata ver Gökçc'nin Bütün Şiirleri'nden sonra Eğin muşlardır. kitapta var. türk ve Gençliğe Güven. «Ben Atatürkçü Deği Türküleri de yavmlandı Pertev Naili Boratav öntktisadî zorluklar, yayıncıJar sözünde, Eğin Türküleri'nin konusu, kültür soslçin çok önemli olan (veya ol lim», siyasal ve toplumsal yaşamımızm en can# ORTAKLAŞA. yoiojisi, folklor ve karşılaştırmaJı halk edebiyatalıcı noktsiannı yalın bir dil. sağlam bir mantık ması gereken) diğer meselelen gölgelemekta ve geriye atlan için a© bir çıkış noktası değertnde görüSanat Koop Yayını. Ayhk Dergi 125 lira. ve ince bir alayla dile Ketiriyor. maktadır: Hem muhteva hem yor. Aynca Enver Gökçe'nin ve dostlannın yarKültür v e Sanat Çalışanlan'nm kurduğu Sade şekil ve dış yapı olarak kip dımıyla Ilhan Başgöz'le bir'ikte bu derlemeyi nat Koop Ortaklaşa adlı yeni bir dergi yayınAĞLAMAK VE GÜLMEK. tapların kalitelj olarak okuyOft # ortaya çıkardıklannı belirtiyor. Gökçe, Eğin Türlanmaya başladı. Ayhk yaymlanacak derginin cu karştsına çtkmasında etklip' küleri'ni Di] Tarih Coğrafya Fakültesi'nde bitirilk sayısmda Maksut Doğan. Suat Taşer. Mehflhan Selçuk. Dayanışma Yayınlan. rol oynama, yönlendirici bir fl me ödevı olarak hazırlamıştı Kitapta Eğin türmet Tuzcu, Erdoğan Aytekin'e rastlanıyor. OsIlhan Selçuk'un gunluk yazılanndan derlekir ortamımn oluşmasını sağkülerinin başlıca temleri. derleme hakkında bilman Çal.şkan. Timuçin Özyürekli, Veysel Çolak, nen bu kıtap. Ilhan Selçuk'un olaylara bakış alama, yazarlan desteklems, M. Mümtaz Tuzcu. Asım Oztürk. Hüseyin Yurtçısını bir bütün halinde sergiliyor. Gün gün ya gî. Eğin türküleri hakkmda yazılanlar, Eğin türteşvik etme, okuyucularla doğ külerinin doğuşu ve tasnifî yer almaktadır. Türtaş. M Taner Ünlü ve Necatt Yıldırım'm katılrudan ve aktif münasebetler ymlanon yazılar. bır bütünlük içinde okunın kurma... gibl. küleriyle, ninnileriyle ve manileriyle Eğin'i. Endtği şiir üzerine söyleşi Hgi çekici bir açık otukarşısın* çıkınca Selçuk'un sorunlanmızı bir TUrk yayıncıhğı kemmlyet dünya ^örüşü içine oturtarak ve günrelle kahcı vpr Gökre'nin görüşünden Anadolu'yu yeniden Şiir de başka dile cevrilir sanat edebivat doğan hızlan olabilir bu? / Tam o anda duyulmamış bir muzik yük seldi yöneticilerin Ustünde / O hor gören bakışlar silinip gitti. / Meryem alnmdan öp tü onu. / Ve melekleTin en ppnei oldu Wolfgang Ama dcus Mozart.» Latin Amerika Şilrl Antolojisi btze şiiri zengin bir ülkenin çeşitliliğini getiriyor. Tema'da. işleyişte çeşitlilik. Aşk"tan. acıya kadar insanm her zaman her donemde karşılaştığı duyguları anlatıyor. îspanyoi dilinin büyük şa iri Lorca'ya, Şili'li bir şair Oscar Castro Z. ağıt yakıyor: «Kusağında tasırdı giinü / giimüş bir hançer gibi. bir çinsene gitarı asmıştı / atının eyerine. / Ağzında ye ni ışıkların / baladlan açılırdı. / yalardı damagım / ağıtların alevi. Başlayınca türküsünp / Türkü söy lerdi bütün tspanya.» Şiirde her şeye izin var diyor Nicanor Parra bir şiirinde. Ama önce Thiago de Mello. însan Yasası'nı gerçekleştlrmek istiyor: Mel lo'nun 14 maddeden oluşan Yasa şiirinin III. mad desinl alahm yazımıza: «Bn yasaya göre / güneba kanlar olacaktır her pencerede / ıçünebakanlara da ta nınmıştır / gölsede açma hakkı / pencereler bütün prün açık tutulacaktır / umudun boy attıgı Puben Dario'dan Javler Heraud'a kadar 50 Latin Amcrika şairinin ürünleri ni bir kitap da okuyabilmek gerçekten mutluluk. Ülkü Tamer'in yalm, du ru. usta çevirileri valmz bir antoloji sunmuvor bize anlatımıyla. yaşamıyla çok yakm gelen bir Lattn Amerika Şiirt Tarihi sunuyor. Şiir kitaplannız arasında seçkin bir yer kazanması gereken bir antoloji. Gerek seçimi, gerek şairlert gerek çevirisi bakımm dan. Yayın Raporu. düşünce incelerne, araştırma şahin'alpay Edward Said ORYANTALİZAA Cev.: Nezih Uzel, Pmar Yayınlan, îstanbul, Mart 1982, 528 s. Edward W Said 1935 Kudüs doğumlu bir Filistinlidir. Amerika Birleşik Devletleri'nin en seçkin üniversitelerinden biri oian Columbia'da fngilizce ve Karşılaştırrnah Edebiyat profesorüdür. Yine ABD'nin en kalburüstu üniversitelerinden Harvard, Stanford ve Princeton'da ders vermiş, Beginnings: întention and Method IBaşlangıç: Amaç ve Yöntem fl978' adlı eseriyle Columbia Üniversitesi'nin Lionel Trilling ödulunu almıştır. Bugün ABD'nin en önde gelen edebiyat eleştirmenleri arasında sayılmaktadır. Said'in ilk basımı 1979 yılında yapılan Orientalistn (Vintage Books, New York) başlıklı, hayli ilgi uyandırmış olan rserınin Fran^vca rpvirisin^pn vapıl^n Tıi^kçe tprrümesi OryatUalizm (Doğubilim)ı Sömürgeciliğin Keşif Kolu adı altında yaymlanmış bulunuyor. •ORYAT^TALÎZM» NEDİR? Said dar anlamıyla Oryantalizmi şöyle tanımhyor: fl) «... Oryantalizm ile. kanımca hepsi birbirine bafrrnilı ol?n. birkac şevi kastpdıvonım Orvantslizm'in en kolay kabul edilen tanımı akademik olanıdır ve gerçekten bazı akademik kunıluşlarda bu başlık hâla kullanılmaktadır. Gerek özgul gerekse genel yonleriyle Doğu üzerine ders veren. yazı vazan veya araştırma yapan antropolog, sosyolog. tarihçi ya da filozof olsun herkese Oryantalist ve vaptıklan işe de Oryantalizm denir» (în.gilizce özgun basım. s 2). Yazara göre «daha geniş bir anlamda» Oryantalizm ise şudur: (II) «Oryantalizm, 'Orient' ['Doğu'I ile tçoğu zaman) Süreli Yayınlar.. THE JOURNAL OF TURKISH STUDIES / TÜRKLÜK BİLGİSÎ ARAŞTIRMALARI Volume / Cilt 4, Harvard University Printing Office, 1980 216 s. ABD'nin ünlü Harvard Üniversitesi'nce yılda bir basılan bu Türkoloji dergisi, Şinasi Tekin ve Gönül Alpay Tekin tarafmdan yayınlamyor. Sekseninci doğum yıldönumü dolayısıyla tanınmış Türkolog Annemarie Von Gabain'a ithaf edîlen 4. ciltte. Fransızca, Ingilizce ve Türkçe makaleler yeraltyor. Bunlar arasında sosyal biiimciler bakımmdan ilgınç olanlan Frank W. Creel. «Abdullah Cevdet: A Father of Kemalizm» fAbdullah Cevdet Kemalîzm'ın Babalanndan Biri»! ve Aian Fisher. «Studies in Ottoman Slavery and Slave Trade. II» î«Osmanhlarda Kölecilik ve Köle Ticareti, II). Bu makaielerden ilkinde, sanıldığının aksine, Mustafâ Kemal üzerinde asıl etkili olan düşünürün Ziya Gökalp değil Abdullah Cevdet olduğu ileri sürulüyor. 'Occidenf f'Batı') arasmda ontolojik fvarlıkbilimsell ve epistemolojik bir ayrıma dayanan bir düşünce tarzıdır. Aralarmda şairlerin. romancılann. filozoflann, siyaset kııramrılannm, iktisatçıların ve imparatorluk yöneticilerinin de bulunduğu geniş bir yazar kitlesi, Doğu ile Batı arasmda yapılan temel bir aynmı Doğu'ya, Doğu'nun halkına. adetlerine, 'zihniyetine', kaderine, vb ilişkin ayrmtıh teorilerin. destanlarm, romanlann, toplumsal ve siyasal tasvirlerin çıkış noktası olarak kabul etmiştir. Bu anlamıyla Oryantalizm Aeschylus'u, Victor Hugo'yu, Dante ve Karl Marx'ı da kapsar» (tngilizce özgün basım, s. 23). Oryantalizm'in bir üçüncü anlamı da vardır: «Onsekizinci yüzyılın sonlannı çok kabaca belirlenmiş bir başlangıç noktası olarak kabul edersek, Oryantalizm. hakkında beyanlarda bulunarak; üzerine ileri sürülen görüşlere yetki tanıyarak; onu tasvir ederek: üzerine dersler vererek: ona yerleşerek; onu yöneterek Doğu ile uğraşan bir kurumlar bütünü, kısacası Batı'nm Doğu'ya egemen olma, ona yeniden biçim verme ve hükmetme yöntemi olarak ele almabilir ve çözümlenebılir» (tngilizce özgün basım, s 3). BATININ DOĞU ÜZERİNDE BİR HEGEMONYA ARACI Edward Said'in son iki yüzytlda Batılı yazarlann Doğu hakkında yazdıklarmdan bazı örnekleri irdeleyerek vardığı sonucu şöylece özetlemek yanhş olmaz: Oryantalizm, Batılıîan olduğu kadar Doğuluların kendilerini de. Doğu ve özellikle Müsluman Doğu'nun apayrı, esrarengiz, hiç değişmez ve hep geri olduğuna inandırarak Batı'nın Doğu üzerinde fGramsci anlamında) hegemonya kurmada kullandığı bir arartır. Batı'nın Doğu ile ilgili tüm yardıklannın E. Said'in verdıği anlamda Oryantalizm olduğu herhalde söylenemez (Said de M. Rodinson, J Berque ve diğerleri gibi «Oryantaiizm in dışında kalan Batılı yazarlara değinmektedir. Saîd'în kendisi de bır anlamda Batıhdır). Ancak bunların önemli b r kısmına da «Oıyantalist» bakış açısınm sinmiş olduğunu vurgulamak da herhalde yanhş değildir. öte yandan, geniş anlamda Oryantalizmi. yani Batı ve Batılı'nm Doğu ve Doğulu'ya o ayrımcı yaklaşımını. önemli bir vanımızia İKTİSAT DERGİSÎ îstanbul Üniversîtesi îktisat Fakültesi Mezur^ları Cemiyeti Yayını, Sayı 207, Şubat 1982, 54 s. îktisat Dergisi eylül 1981 tarihli 202. sayısmdan bu yana güncel iktîsadi gelişmeler ve sorunlann kavranmasına yönelık çahşmalara yer veriyor. Her sayıda belirli bir ana konu çevresinde ülkemizin seçkin iktisatçı ve yöneticilerinin katkılannı yayınhyor Son beş savıda ele ahnan ana konular şunlar: Sayı 202 Ekonominin Dışa Açılması. Sayı 20"î 204 Devlet ve Ekonomi Sayı 205 Fon Pivasalan Sayı 206 Ekonomi Pohtikası Tartışmalan Sayı 207 Dunya Ekonomisindeki Gelişmeler ve Turkiye. Katkıda bulunanlar arasında şu imzalar bulunuyor AS. Akat. M. Durdağ. Gülten Kazgan. G. Uras. Taner Berksoy. Ali Koçman, Kemal Kurdaş, Bilsay Kuruç. Tuncav Artun, Z. Hatipoğlu E. Alkin, Cem Alpar, T. Çiller. Turgut Özal, Halit Soydan BIBLIYOGRAFYA TURKEY (TÜRKİYE BİBLÎYOGRAFYASI), Derleyen: Meral Güçlü, CLIO Press, Oxford England, 1981, 331 s. Ins:ltere'deki bır yayınevı tarafınaan yayınlanmakta olan VVorld Eiblioeraphical Series (Dünya Bibliyografya Dizisiı adi. sende çıkan her kitap. ilgili olduğu ülkenin doğal yapısı, kültuni tarihi ve sosyo ekonomik ve politık yapısı hakkında çoğunluğu Ingilizce olarak yazılmış belli baş'ı eserleri kapsıyor. Meral Güçlü tarafından hazırlanan «Türkiye Bibliyografyası bu dizinın ?7 kıtabını oluşturuyor. Esa1; olarak Ingihzce konuşan okurlar için hazırlanmış olan bu çalışma, genel olarak Turkıve ile ilgili ılk özetçeli bibliyografya niteliğinde Sayılan bıne yaklaşan kitso VP makaleye yer veriyor Turkiye hakkında Batı'da yayınlanmış kitaplara genel bır bakış ol^nağı sağlıyor. KÜTUPHANECIÜK Meral Alpay Safiye Özkan, ÎSTANBUL KÜTUPHANELERİ, îstanbul, 1982, 220 s. Bu çalışmada Istanbul'da bulunan 379 kütüphane hakkında bulunduğu ver, bağlı olduğu kurum, kuruluş torihi, kîtap varhğı. sunuıan hizmetler, açık olduğu gün ve saatler gıbi bilgiler sistemli bir biçimde veriliyor. Istanbul'daki kütüphanelerden yararlanmak herkes için çok yararlı bir başvuru kitabı. isteyen Yazarlar, kütüphanelerin durumu ile ilgili genel gözlemlerıni şu sözleie özetliyorlar: «379 kütüphanenin perîşan durumu, aydnların araştırma yaparken çektikleri sıkıntının, yitirdiklen emek ve zamanm nedenidir.» Nedenlerden birinin gerçekten bu olduğuna şüphe yok. İLETİŞİM Ankara îktisadi ve Ticari îlirnler Akademisi Yayını, Sayı 1981 / 3, Ankara, Aralık 1981, 209 s. AİTÎA Gazetecilik v© Halkla tlişkiler Yüksek Okıılu yayın organı olan bu derginin editörlüğünü Korkmaz Aleradar ve Ateş Yurttaş yapıyor. Son sayısmda, diğer ilginç çahşmaJar yanmda, Nesimi Yazıcı'nın «Osmanlı tmparatorluğu'nda Yabancı Postalar ve Atatürk Türkiye'sinde Postacılık» ile J. L. Bacque Grammont'un «Halifeliğin Kaldırılısuıın Mart 1924 Paris Günlük Basınında Görünümü» (Çev: Korkmaz Alemdar) adlı makaleleri bulunuvor. tleüşim'm bir önceki sayısmda yer alan, Nesimi Yazıcı'nın «Tanzimat Devri Osmanlı Posta Teşkilatı». Bülent Varhk'm «1919 1938 Dönemınde Konya'da Yayınlanan Dergiler» ve Erdal Yavuz'un «Jön Türk Basmı» adlı yazılan dikkat çekiyordu. KOYUN KafcDfcŞ NE OLOUNJ Müsluman Doğu'nun bir parcası olorak biz Türkler, topj lum ve kişi olarak çeşitli tecrubelerle tanıyor olmalıyız. TÜBKÇE ÇEVİRt HAKKINDA Hıristiyan Batı Müsluman Doğu çelişkisinin kültürel yönlerine ışık tutan bu önemli eserm Türk aydmlan için gerçekten büyük bir değeri olsa gerek. Bu nedenle. bütün çevirilerde gösterilmesi gereken ozenden belkî daha da fazlasmm bu kitabm çevrilmesinde ve yaymlanmasında gösterilmîş olması beklenirdi. Ne yazık ki elimizdeki Turkçe baskıda bu özen ve titizlığın gosterilmiş olduğunu söylemek olanaksız. Eserin İngilizce özgün metni ile karşılaştırıldığmda Türkçe metinde kabul edılebilir ölçüleri aşan «mealen» çevirilere ve çeviri yanlışlanna çok sık raslanıyor. Bunlara örnek olarak yukarıda îngilizce özgün metinden çevirerek aktardığımız, Oryantalizm'in Said'e göre dar (I) ve geniş (II) tanımlarınm yer aldığı bölümlerin yavınlanmıs olan Türkçe metindeki karşılıklannı aşağıya aktarıyorum: (I) «•Oryantalizm' kelimesi ile ben pek çok şey ifade etmek istiyorum. Kanaatime göre bunlann bazılan dlğerlerinîn tamamlayıcısıdır. Bu kelimenin herkes tarafından kabul edilen şekli oldukça geniş kapsamlıdır Aslmda bu etiket önemli sayıda yüksek öğretim kurumlarını içine ahr. Doğu hakkında ders veren, yazı yazan ve araştırma yapan herkes 'Oryantalist'tir. Aynca genel veya özel anlamda, etnolog, sosyolog, tarihçi ve filozoflan da kendi biHmsel disiplinleri ile birlikte oryantalizmin içine katmak mümkündür» (s. 15). (II) «'Doğu'yu' ve genellikle 'Batı'yı' incelerken eşya bilim: Ontoloji ve bilim kuram: Epistemoloji gibi düşünce şekillerine dayalı bilimlerden yararlanacağız. Aym zamanda Doğu'yu konulan arasına katmış pek çok yazar, şair, romancı, filozof, siyaset kuramcısı, imparatorluk yöneten devlet adamı bizim için kaynak teşkil edecek ve onlann ortaya koyduklan teoriler, görüş açılan. romanlar ve toplumu ilgilendiren gözlemler eserimize malzeme olacaktır. Doğu'nun halklan. gelenekleri, düşüncesi' ve kaderi Eschyle ve Victor Hugo. Dante ve Karl Marx gibi pekçok yazann eserlerine yansımıştır. 'Doğubilim'in bir başka yönünu de sozkonusu tanınmış eserler teşkil ediyor...» (s. 16). Türkçe metinde görülen aslına sadakatsizliklerin no Said'in kolay çevrilebilîr bir yazar olmayışıyla, ne de eserm Fransızca'ya tercümesinîn tercümesi oluşuyla açıklanabileceğini sanmıyoruz. Kitabm admm niçin aslmda olduğu gibi yalnızca Oryantalizm değil de, Oryantalizm (Doğubilim): Sömürgeciligin Keşif Kolu olarak konduğu hiç bir yerde açıklanmıyor. Oysa, yukanda belirttiğimiz gıbi, Said Oryantalizm'i dar, TJoğubilim' anlamında kullanmamaktadır. öte yandan, kitabm İngilizce aslma göre 13 14 sayfallk bîr bölümünün (s. 227228; 231234; 300305; 309310; 316320) neden Türkçe'ye çevrilmediği; yine İngilizce aslına göre kitabın 1. kısmmın 2. ve 4. bölümü başlıklanna neden ekler yapıldığı ve 3. bölüm başlığınm neden tümüyle kaldınldığı da izahsız kalmaktadır. Oryantalîzm'in Türkçe basımımn şekille ilgili eksiklerine gelince: Türkçe çevirinin hangi dilde. hangi yayınevi tarafından. nerede ve hangi tarihte yayınlanan metne dayanılarak yapıldığı gösterilmîyor. (En çok sayıda ve en özenle kitap yaymlayan yaymevlerimizin bıle verilmesı mutlaka gerekli olan bu bilgileri buyük çoğunlukla ihmal etmeleri düzeltilmesi herhalde şart olan genel bır eksikliktir) Kâğıt ve emekten tasarruf etmck endışesiyle olsa gerek kitabm aslınm sonunda verilen konu ve yazar diTini de Türkçe baskıya konulmamış.Inceleme niteliğinde olan tüm kitaplarda dizinlerin eserden yararlanma konusunda okuyucuya çok büyük bir yardımcı olduğu yine bu tun yaymevlerimizin dikkate almaları gereken bir husustur. Edward W. Saîd'in bu önemli eserinin ülkemizde da buyük bir ilgi uyandıracağı ve kitabın çeşitli baskılannın yapılacağı bekienebilir.Bu nedenle. bu değerli çalış manm bundan sonraki Türk çe baskılorında pksik ve vanlışlıkların tekrarlanmamasını temcnni ediyoruz.Msvcut Turkre metnın ingilizce aslıyla karşıla'jtırılarak ya da tngilızco'den yeniden cevrilerek daha aslına sadık bir duruma getirilmesi herhalde bırinci derecede ö' nem taşıyor. " •