Katalog

Cumhuriyet 6 EKONOMİ 29 MART 1982 EKONOMİDE Maliye Bakanlığının tebliği olumlu karsılandı GÜNÜN AYNASI Alfın fiyatlannda düsme eğilimi durdu Kuşçulu: Tebliğ, konvertîbiliteye geçiş yolunda önemli bir adımdır ANKARA, (THA) Maliye Ba kanlığj'nm Türk parasının kıymetini koruma kararıyla llgili olarak dünkü Resmi Gazete'ds yayınlanarak yürürlüğe giren tebliği ekonomik çevrelerde «olumlu bir adun» seklinde değerlendirildi. Konuyla ilgili olarak THA' nırı sorusunu yanıtlayan îstan bul Ticaret Odası Başkaru Nuh Kuşçulu, «tebligin. konvertlbilt teye geçişin llk adırm olduğunu» belirterek şunlan söyledi: «tslentnis altın ihracinın ser best bırakılması. çok yerinde bir karardır, Türkiye'de rl »onatları çok gellşml; bir düzey dedlr. Ham altın Ithal edip, iflenmis altın Ihraç etmek baki' mından Batıda ve öıellikle Or tadofcu ülkelerinde oldukça sansli olabllirte, teblifin Türk parası ile flgili bolümleri ise bonvertibtliteye jeçl$in llk adımıdır.» Kuşçulu yurt dışına çıkışla ilgili 3 yıllık süre tahdidinin 2 yıla indirilmesi konusunda ise, «Kısa bir zatnan sonra, î?adam lan için bu sürenin 1 yıla indiriieceğini ıımuyonım, yeni ka rar bence bu açıdan bir yeşil ışıktır» dedi. Maliye eski Bakanlarından Si yasal BilgriJer Pakültesi öğretim üyesi Prof. Bedri Gürsoy ise, altın ihracının serbest bırakılmasıyla ilgiij olarak «altın ticaretl hrm vapılacab hem rte bu ticarft yo!u açık olmavacak, nlrnaz börle şey. olıııan bu karar çok olum'u bir karaıdır. YıMardir kaçakçılık yapraaya mccbur cdilen Kapalıçarşı csnafı için secikmfş blr karardır» biçiminde konuştu. Prof. Necdet Serin ise, altın ihracmın serbest bırakılmasmdan sonra Türkiyeı'nin artık sön müş bulunan Beyrut'un altın ti careti üzerindeki eski konumunu ele sreçirme sansı doğdugu nu belirterek, şöyle dedi: «Türklye'de isrlllk ucuıdur ve grüşınl? kalltelî blr işlpmeciltk vardır. Bu açıdan dı? pszar larda eerck fiyat. eerekse kaIîle bakımından avantajlıyiî. Ayrıca eskîden altın thracatı tüm dönyaya Beyrut iizerinden yspılırdı. Bugün Beyrut'un bu konumu kalmamıştir. Türkiye bunu lyl deferlendlrmeüdir.» Prof. Serin, yurt dıjına çıkı? süresinin 3 yıldan 2 yıla indiril meslyle ilgili olarak da. «nlçin 2 yıla indirlldi de 1 vıla indlrllemcdi anlamadım» şeklinde konuştu. Vakıflar Bankası Genel Mudürii Sami Erdem de tebliğin Türk Lirasınm bankalara yüzde 6 komisyon verilmek suretiyle yurt dısında da alınro satılma sına imkân tanımasının çok olumlu bir karar oldugunu kaydederek şunlan söyledi: «Türk Liraaının vabancı bankaların kaçtıjh bir nara olmak yeriııe kabul edllebilir meta ol masını »aSlamak bakımından olumlu bir karardır. Bankalar İçin TT,.'y7 cazlp hale setirmpk amacıvla cetirilen viizde fi'lık komisyon baslanıpc İçin yerlnde ve aygundur. Ancak ileriki dönemler Irin yüksek bir rakomdır. Türk !..ira!!i aranan bir para haline sjeldiei ciin komisyon oranında indirim yapılır samrım.ıt ]0sman ULAGAY Ipin Inceldiği Yer Gazeteci (?) Ümlt hanımm dehşetengiz serüvenlerl degil konumuz. Zor aitında dışa açılmaya çabalayan Türk ekonomisinin en az Ümit hanımın seriivenler) kadar heyecanh serüventnde vanlan noktaya ve bazı aktörlerin bu noktadakl tutumlarına değinmek istiyoruz sadece. Vanlan noktayı bellrlemek İçin son haftalarda söylenen kiml sözlere, dile getirüen derttere ve yaşanan olaylara şöyîe bir g6z atmak yararsız degil. örneÇin tstanbul Sanayi Odası «Yönetim Kurulu Başkani Nurullah Gezgin»în 12 mart günU Baçbakanlikta yapılan toplantıdaki konuşmasında yer alan su noktalar üzerlnde durulacak nitelikte: • Büyük coğunluğu İle sanaylm!?;, yıllarca izlenen sanaylleştne stratejisinin gereftl. dışa açılacak yapıda deglldir. Otuz yılhk bir birikimi blr İki yıl tçinde deglştlrmek gercekçi bir beklevfs olamaz. • îç piyasa.da durgunluk devam ptmpktedir. Bunun önemli nedenlerinden biri bazi erupların reel gellrlertyle fiyatlar arasındaki mesafenin açılmasıdır • KtT'lerin fiyat politikast. kredl malîyetinin yüksekliği. Türk parasının devamU değer yitirmesl. tiretlmin artmayışı. maliyet enflasyonunun ana «tken'pr'nî oluştuTmaktachr. • 1981'de geri çekllen talep enflasyonu 1982'de maliyet enflaSyonu > larak gelişmekte. bu ise yetersiz kaynak sorunu nedeniyle sanayi keslmini bankalar ve bankerlerln Insafına terketmektedir. Firmalar borçlannı yeni ve daha büyük borclanmalarla cözümlemek istemektedir. ÎSO'nun çözüm Bnerlleri aramnâa tse fl) sıkisık durumdaki kuruluşlann hanka borçlarının Merkez Bankası'ncia bjr fon kurularak konsollde edilmesl. <2i Tanmsa) üretlmin artırılması. (3) Tekellerin dış rekabetç acılması. « % Wsse aenedi plyasasmm can 4 lanclınlması ve f4> Yol göstericl ve teşvik erlici bir planın hazırlanması yer alıyor. Ekonomiye yön verenlerl geçtiglmiz hafta boyunca uygulanan politlkalann savunmasmi yapmaya sorlayan bu yakınmalar aslmda lpln JnceldiSI veri d > srfirtoHvor ^ Ipin inceldlg! yerde Îç lçe geçftils dört düğüm var: Dışa açılma. daha doğrusu açılamama: finanstnan dar boğazı: tefeelci yapılar ve enflasyon canavan. Enflasyonu önlemek ve dışa açılmayj zo^iamak iç'n uygulanan sikı para yüksek faiz politikaları tç talebi kısıyor, sermaye yapısı temelden bozuk. sanayimiztn dışa açılsmayan sen!§ kesiraîni bunalıma itiyor Bu kesim İçinde banka kaynaklarma hükmeden ve kendi piyasalarınria tekel dururnunda olan firrnaifvr durum" 1dare edebiliyor. hatta personel şriderlerinin duraklamasından da yararlanarak hatırı sayıiır karlsr saftlıyabiliyorlar. Tabii stnırlı üretim dflzeylerinde yüksefe fiyat. uvgulamak ve enflasyonu Bipi'yet. vöniinden kamcılamak nshasına Banka kaynaklarma hükmedemiyen ve tekf1 dvnımi)nda o'mayaniar lse Ipin inc<»'d'e! noktada devletm devreve e'rmes'n' ve r'Hdı önlemler slmasım Istiyor. ön'pm a |i nrna7sa ipin kopacaftım hçılirt'vor'ar tnln 1;onması İse bankerlerin «^?det /»««•»r»*nin kop masından ook daha bfi.yOk rftktişlPri Kündeme gptireoegindnn \'önetim bu tepkilere fcavıtsız kalamıvor Basta Saym özal olmak îSîîeTe ekonomi ve vön bir yandan ııvııu'anan poiit.1pâ7"TPc"ffip'''"<''n' hpr fırsatta '<ft»r VPTT^^TI bu ool't'kadan vaz(reçr>.ieden a.hns.hi'crpk ranatİTtıcı önlerr'eri dfltflnilvor'sr Maliye Bakamnm son konivmal*mnda da betri lirttiğl glb! ftze"'kV san*' irı finans» man sorununu. cözmeve vöneiik önlemler blrbir) ardmdan devrey» «trecek *'bi pörüntivor Ne var ki. ekonomide ar?; ve tatebi daha yHkrek dtl?°vöe denceiemeden sanayiye kavnak 1okta.rmanin da enfla«syonlst bi" bprt» '' «ar Bu İse. uveulpnan oolî^kanın ternel hedefleriyle çeliştyor. Dpttek ki huBiSnki* morifiün ödünsvte Mv^uisn^ası lcirı f^k oare lp<n tnceldiğ\ yerden konmnısı. Y?n!. ekonomide olması ist»nrn vanı df*İ5ikl'*i'ne ayak uvdursmavan f>rmatarm «teraizİenmesîne» eöz vumulması ve efconominin bu firmn'arm yiSk;*infl tasırnaktan kurtanlrna";!. Bunu kimin göze alabileceği lrp anavn ve büv'ik bir soru. Ekonomi Serriai Altın fiyatlanndaki hızb düşüg durdu ve hafif bir yükselme eğilimi başladı. Hafta başında 321 dolar olan bir otıs altın. hafta içinde 326 dolara çıkmasına karşm son gün 322 dolardan kapandı. Türkiye'de de altın fiyatlarında benzeri bir eğilim yaşandı. Haftanın ilk günü 11.80011.650 liradan islem gören Cumhuriyet altını hafta ortasında 11.75011850 liraya cıkto. ama hafta sonu yeniden 11.65011.700 liraya düştü. Kulpsuz Reşat altını 200 lira deger kazanarak 12.00012.200 liraya çikarken, 24 ayar altının grammm fiyatı da 5 lira arttı. Hafta basında 17501.760 liradan işlem gören 24 ayar altın, böylece. haf*a sonu 1.7551.765 liraya alınıp satıldı. 22 Mart 26 Mart Cumhuriyet 11.600 11.650 11.650 11.700 Reşat Kulpsuz 11.800 12.000 12.000 12.200 1 ons altm (dolar) 321,25 322.75 Dolar 6,26 iranga çıktı Ekononıi Servisl Geçen hafta bütün gözlerin Fransız frangına çevrildiği bir hafta oldu. Uzun sureden beri 6 frangm çevresinde dolaşan dolar aniden. önce 6,24, sonra da 6,26 franga çıktı. Bu yükselişi durdurmak isteyen Fransa'ya Avrupa Para Birliğine üye diger ülkelerin Merkez Bankalan reeskont oranlanm düşürerek yardırn etmeyo çahştılar. Ama şimdilik bu yardım pek etkili olmamışa benziyor. Dolar diger ülke paraları karşısmda da değer kazanmaya devam ediyor. 1 dolar 2.39 marka ve 246.6 lapon yenine çıktı. Türk lirası ise genellikle Avrupa para birimleri karsısında değer kazanırken, dolara karşı deger yitirdi ve 1 dolar 145.90 lirayı buldu. Belçika frangı, Danimarka kronu, Hollanda florini. Norvec kronu ve Japon veni sırasıyla TürK lirası karjısmda değer yitiren paralar. B. Alman markî ise 10 kuruş kazanarak 60,85 liraya çıktı, sterlin ise 261,20 liradan 260,50 liraya indi. 22 Mart 27 Mart 144,75 145.90 Dolar 60,75 60.85 Mark 23.27 23,29 Fransız frangı 76,20 7fl,41 îsvıçre frangı 261.2U 260.50 Sterlin ELEKTRİKU LOKOMOTİF ÜRETİMİNE GELECEK YIL BAŞLANIYOR tZMtR, (Cumhurlvet Ejre Btirosu) Ulaşım olayındakı Relişmeleri dikkate alan Devlet DemiryoUftrı iki önemM projesini uygulamaya soktu. Buna göre. Eskişehir Motor Pabrlkası (ELMS) için 1982 yılında. konulan 8 milyarltk öde nek ile bu kurulusun elektrik11 lokomotif üretimi projesini uygulamaya soktuğu öğrenildi. Uzun yıllardır kayııak sjkınUsı nedeniyle büyük iş kapasîtesini değerlendirmeyen ELMS Fabrikası ilk elektrikü lokomotifini 1983 yılı başında piyasaya cıkanyor. Elektrik'i lokomotifin banliyö hatlan yanısıra kent leraras) ulaşımda da kullanılacagı sanıhyor. Devlet Oemir Yolları ise uzun zamandır bekleyen bir projesi için çalışmaya geçti. Buna göre. Arifiye'ye kadar olan elektrikll hat Eskisehlr'e kadar uzatıhyor. Bu hattın devreye girmesi sonrası Gemlilc ve Mudanya limanlan büyük bir önem kazanacak. Alınan bilgiye göre, bu iki liman oselllkle Ortadogu bölgesina dönük ihracat olaylannda RoRo ıılajtımcılığı için de kullanılabllecek. Ancak bu konuda etkin sonuç almması için Master planın tamamlanması gerekıyor. EKONOMİDE • GOODYEAR TOPLU IZİNDEN VAZGEÇTİ Good Year Fabrika Müdüru Ismail Hepkarabelli. önceki yıllarda hammadde yeters«ligl nedeni ile başvurulan toplu izin uygrulamasından bu yıl vazgeçMklerfni ve lastik talebinin fazlahgı nedeni ile tam kapasite ile çalıçacaklarım açıkladı. • ANKARA MOBILYA FUARI SONA ERDI Birinci Ankara Mobilya Fuarı dün sona erdi. Fuar süresince. 11 müyon 260 bin liralık dış satış yapıldı. 269 milyon lira!ık da ihraç bağlantısı gercekle$tirildi GENEL KURULLAR • TÜRKIYE IŞ EANKASl Türkiye Iç Bankasının 59uncu Pay Sahipleri Genel Kurulu busıin Ankara'da toplanıyor. Türkiye Iş Baııkasınca, Genel Kurula sunulmak üzere hazırlanan çaJışma raporunda. «1981 yılında sürdürülen ekonomik politikanto fiyat artışlannın yavaşlatılması ve döviz ka^andıncı ekonomik faaliyetlerin geliştirilmesi yönündeki öncelikli hedefleıe büyük ölçude ulaşıldığı» büdirildi. Çalışma raporunda sınai ürünleri dışsatımındaki artışa karşm kapasite kullanım oranlannda düşük düzeyin sürdüğü ve işsizlik sorununun önemini koruduftu belirtildi. • TURKIYE HALK BANKASI Türkiye Halk Banknsınm 44. Genel Kurul toplantısı bugün yapılıyor. Genel Kurulda, esnaf. sanatkâr. küçük ve orta büyüklüktekl sanayi kuruluşlanna 1982 yılında verilecek kredilerle yurt dııjmdakl işçflere yönelik hizmetler ele alınacak. • KOCAELI BANKASI Kocaelî Bankasının Genel Kurul toplantısı yapıldı. Genel Kurulda. Yönetirn Kurulu üyeliklerine: Şahabettin Bilgisu, Alaaddin Özkurt, Hasan Tevfik Çolakoğlu, Erol Karaçay, Erol Toksöz, Kamil Eyüplü. Hayrettin Ulusov ve Caner Erson sfçildiler. • TEKSTİL SANAYİİ İŞVERENLERİ Türkiye Tekstil Sanayii İşverenlerî Sendikası'nm olağanüstü Genel Kurulu Be<=iktaş'taki Genel Merkez'de (bugün) saat 14.00'te toplanıyor. I DÜVIZ KURLAR! Dövizin Cinsi 1 ABD dolan 1 Avustralya dolan 1 Avusturya şilini 1 Batı Alman markı a Belçika frangı 1 Danimarka kronu 1 Fransız frangı 1 Hollanda florini a Isveç kronu 1 tsviçre frarvgı 100 îtalyan lireti 100 Japon yeni 1 Kanada dolan a Kuveyt dinarı 1 Norveç kronu 1 Sterlin 1 S. Arabistan riyali Dövte DOviz 1Efektif Alı« Satış Alış 145.90 153,63 8,68 60.85 3,22 17,85 23,29 54,96 24,73 76.41 11,09 58,97 118,87 510.94 23,92 260.50 42,67 148,82 156.70 8.83 62,07 3,28 18,21 23,76 56,06 25,22 77,94 11,31 60,15 121,25 521,16 24,40 265,71 43,52 145.90 145.95 8,66 60,85 3,06 17.85 23,29 54.96 24,73 76,41 10.54 56,02 112.93 485.39 22,72 260.50 40,54 J Efektif Satış 150,28 158,24 8.92 62,68 3.32 18,39 23,09 58,61 25,47 78.70 11,42 60.74 122,44 526,27 24,64 268.32 43.95 toplu sözlesme maddelerini uygulamıyor TARIŞ tZ>tÎR. (Cumhuriret) Ta riş Üzüm Birliği isletmelerinde çalışan yaklaşık 1000 işçiye TarişMn işletme kredisi alamaması nedeniyle toplu sözleş me maddelerinin uygulanmadığı öğrenildi. Tari$ işletmelerinde çaiışan lççiler ücretlerini zamariındi Rlamadıklan gibi toplu sözleşmeden doğan farklarını da alamıyorlar. Taris yetkilileri ücret öde rnelerinin şıecıkmesinin v* fârk,ların veriirnemesmîn dogra olduğunu söylediler ve bu. na neden olarak T3riş'in desteklame alımlan yapmak Uzers lcendilertne alım için ayrı içlet me için ayrı kredi vermesirıi gösterdiler. Üreticilerden alı. nan Uriln becleUerlnin de ödenmediğini anunsatan yetkililer işletme kredisinin »erilmenıesinden bu durumun ortaya çık tığmı kaydettiler. Gioodyear neden Lider? ekonomikJastik i Lider Goodyearfin sunduğu asıl hizmettir, ekonomi. Temelinde 82 yıllık üstün Goodyear kalitesi yatar. Goodyear'e gelin, Ekonomik^ "Usta Lastik'^alın. Benzinde,^ kullanımda,, maliyette ekonomi sağlaym.. Goodyear, Lastik Satış ve Servis Merkezleri'nde verdiği ^ t UstaServis"iilede ^^sağladığı ekonomiyi sürdürür, pekiştirir. GOOD7YEAR "USTA LASTİK" * "USTA SEfWÎS" Kaliteij Lastik ÜSTÜN ÇEKİŞLÎDÎR YUMUŞAKTIR. DARBELERE DAYANÎKLIDIÎ UZUN ÖMÜRLÜDÜR. Ekonomik Lastik