Katalog

Cumhuriyet 8 4 ŞUBAT 1982 MADANOĞLU ANILARI 4« Haao, dedl, kucük bok bu lokomotife, pof pof işllyor. Bu lokomotif butun vagonlan çekemedı, senln dayının da lolnde olduğu beşaltı vagonu kestller, yanl trenl ikiye ayırdılor, onlar gerlde kaldılar. Şimdl bu lokomotif gldecek onları alıp gelecek. Bu Iş geceyarısını bulur. Beklemeyln gldln. Dayını yarın gorursünuz. Bu ocıklamayı yapınca suboyı blrden cok sevdım. Da* yım kurtulmuştu Daha onc« kı subay, sanırım. «Onların va gonlarını kestiier» demiştı de ben onlamamıştım, yo da s o zün yorısını Işitmemıştlm Bu subay ne guzel onlotmıştı Ha men ono ısındım ve dedım ki: Sen İstonbul'da mı kalaeaksın?.. Bır süre Öyleyse blzlm maholletJe otur. Yeniden yüzüme doği/U bak tı «neden?...» der gıbl... Sözü sürdürdüm Sen blzim mahallede oturursan ben senl Idara ed»rim. Ne demek o?... Mahalledekl mülazım amcayı nasıl Idare ettlğimi ve her eobah Işgal subaylarından sak lıyarak görevırte gotürdüğümü onlattım. Bunun üzerıne trendekl subayın yüzü allak bullak oldu. Hemen ıcerıye doğru dondü, arkodaşlarına yumruğunu salkryarok yüksek sesle bırşeyler soylemeye başladı Oylesine öfkelenmlşti ki korktum, kaçtım Zaten annem: Cemaf, Cemol... dlye bağırıyordu Annemle ablama durumu an lattım; dayımın trende olmadığını soyledım öyleyse dönelltn, dediler. Eve döndük. Ertesl gun dayım geldl Ev holkıyla opüştü, kucaklaştı, sonra bana dondö Ge| ulan koflehor, dedl, sen dun Mustafa Kemal Paşa'ya »Ben sen) Idare ederlm» demlşsln, nasıl Idare edermtşsfn?.. Blr de bana anlatl... Dayım boyle ml soylemıştl? Yoksa ben cocuk belleğlmde olayı böyle mi gelfştırmiştım?. Bılemryorum Ama cocukluğumda ve genclığımde tren penceresindeki o subayı Mustafa Kemol lle özdeşleştırdım BIZİM KUŞDİLİ FUTBOL TAKIMININ ÖRGÜTÇÜSÜ BENDİM. ARADA SIRADA İNGİLİZLERLE, HİNTÜLERLE DE MAÇ YAPARDIK. İNGİLİZLER UYGAR DİYE TANİNIR, AMA MAÇLARDAKİ TUTUMLARI HİÇ DE BU ÜNLERİNE DENK DÜŞMEZDf. deyımıyle ders na^ırı .. Dedı kı Adın neydı' Cernal Hangı iinıfo gırmek Istlyosun? Son 'ainıfn Bak Cemol ycı<: soyledik er'inı Fam onbekı^ derb ycudırdl, Sonra sozunu surdurdu Her gun bır dersten, ya da ıstersen ıkı dersten ssni iincıva cckerım O gun golırsın, bana «Ben şu dersten sınava g recegım» deısm Beni ver odada bul ıster bahceJe bul, ıster korıdorda bul, nercdg bulursan bul «Sınava Oddım» dlye haber verdin ml 'cmamdır Yorın başlayalım. Bon ayrıldıırı Once ders lısesıns baktım Kadıkoy Sultaıısı ıle Kulelı Askerl Idadısının derslen bırbırme benzıyor mu 9 Soz qel'mı kozmoğrafya ıkısınde de var Ama «El Muh tazarat» Kulelı'de yok Buna karşılık «llmı Kelam» var Ken iı kendlme sordum da senin elinde Haydl ba koyım. Elıme bır mektup verdı Harbiye den yurudum, Ga latasaray'dan gectım, Tunel den aşağı ınıp vapura bın dım Doğru Cengelkoy e .. Yolu yururken acıkmışım... Sımıt aldım, bır tatlı geldı Kulelı Askerl Okulu'nda ders ler başlayolı epey olmuş, bır smav kurulu yok Arrıo sınava gırecek oğren cılerı tek tek oğretmenlere da ğıtmışlar Ben oğrencılerın, «Poti Fuat» dıye od taktıklorı bır kaymakama duşmuşum Eskıden yarbaya koymakam denırdı Yarbay Fuat, yıne o yıllorın Bu llmı kelam da nesi Mustafa KemaVe "seni idare ederim» dedim böyök gayret ve kohramcnUk gosteren bır subay oldu; ya ralandı, «malul gazi» oldu. Ben henuz tam btllnce ulaşabılmış değildım. Ama saflarımız bellıydı. Bu saflar gunluk yaşamın ıcınde bazan birbfrlne karışıyordu. Bazan bır olay, kimın nerede olduğunu, ya da nerede olmak zorunda bulunduğunu gösteriyordu. Bır kucuk olay bu gerçeğl vurgular Yazları futbola sarar, mahalle takımları kurardık. Hepımız oğrencıytz Bızim Kuşdili takımınm orgutcusü bendim Toplar, formalar, malzeme bende dururdu Arada sırada Ingılızlerle, Hıntlılerle de mac yopardık Ingılızler uygar dıye tanınır, ama maclardakı tutumları hıç de bu unlerın© denk duş mezdı Bızım takımda Andon dıye bır Rum vardı, kalecılık yapardı Gel zaman fllt zaman Anadolu'dan boşarı haberleri geimeye başloyınca Andon bana geldı Slz, Ideeft, guzel haberler alıyorsunuz Evet dedım Bu durumda artık slzlnle blrlikte futbol oynamoya ge lemlyeceğım; allahaısmarladık Andon görunmez oldu. Oysa aynı takımda oynuyorduk; kaleyl Andon savunuyordu; ama gelişmeler daha ağır bastı. zı yansıtmaya calıştım Dedlğım glbı benl askerlığe hazırlayan ortam aıleden geliyordu Yurtseverlik eğılımlen kucuk yaşta emperyalıstlere karşı dırenme duygularını yeşertmıştı Ama hayat benım ıcln neler hazırlıyordu? Bazı rastlantılar üstüste geldı Benım doğumum 22 Mart 1907 llkokulu anlattığım gıbı Kartal Oğuz Alp Mekteblnde okudum Ortaokulu Kodıkoy Sultanisi'nde tamamladım 9 uncu sınıfa gectığım yıl 1923'e ulasmıştık Bu yıl onemlıdır Anadolu da zafenn kazanılmasından sonra Refet Paşa'nın kumandasında Türk orduları is tanbul'a gırdıler Sevıncımız doruktaydı O gun toplandık bız Uç dort arkadaş, Karo Fuat, Ismaıl vb Yaşımız kuçük sayılır, ama şarap aldık serefe Sarhoş olduk Garıptır Istonbul'a gıren Refet Paşa nın bölüklerını gordukçe çocuktuğumda Kartal'da bana arkadaşlık eden, tahtadan tufek veren. ılgı gosteren askerler gerı donmuşler gıbı bır duyguya kapıldım Bırlıkler manga kolunda rap rap geçıyorlar Ama bız askerlerl hem beklerken, hem gecış'ennı ızlerken ayaklarımıza karasular ındı Halk arasında soylentıler dolaşıyordu Kımı askerın postolları yokmuş, kımı asker çarıklıymış, istanbul varoşlarına gplınce bırlıkleri durdurmuşlar, Istanbul'dan ayakkabı getırtıp gıydırmışler, kente oyle gırmışler Gerçekten Cok yoksul ıdık Istonbul'dakı bütun beylık yapılara «Turkıye Buyuk Mıllet Meclısı Hukumetl» levhaları asıldı Yenıaen dogmuş gıbıy dık Buyuklu kuçuklu herkes sevınlyor, ağlıyordu Refet Pa şa'nın konuşmasını ıstıyordu halk, ve kumandanın bağıra bagıra sesı kısılmıştı Ancak o zamankı İstanbul'da ceşıtlı halk ıcıceydi Bır yandan duşmanlık sürerken bır yandan dostluk sevgl, ah baplık eksık olmuyordu Zaten halklar bırbırme duşman degıl dırler ve olamaz Anadolu'da yaşayan Insanlan bırbırme duşman eden dış kuvvetler ve emperyalıstlerdır Bunu yrısa dıkca daha 1yı gorecek ve og renecektım MADANOĞLU, ANNESt VE ABLAblYLA.. Harbiye nın bahceye bakan cephesınde genış merdıvenlı kapıda 7080 genc toplonmışlar Hepımız gazetedeki ılon üze rıne başvurmuşuz. Heyecanlıyım Sıra bana geldl Beni Nacı Paşa'nın karşısına cıkardılar «Klbar Nacl Paşa» dıye anılırmış bu Poşa Mekâtıbı Alıyyeı Askerıye (As kerı Yuksek Okullar) mufettı şıymış Padışahın yaverıymış vaktıyle Belqe'erıme baktı ınceledı ve dedı kl Oğlum, biz mektebl Ida di, ya da mektebl sultani mezunlarını Harbıye'ye alırız Buradan subay çıkar Ama şımdı subay ihtıyacı cok olduğundan 11'inci sınıftan öğrencilerl de sınavla alıyoruz. Sen 9'uncu sınıftasın Harbiye mektebine 9'uncu sınıftan oğrencl alın maz. Dırettım Ben asker olmak Istlyorum. Şoyle bır baktı Sen sınıfta kaçıncısm? Bırıncı ıkıncı ucuncu deq lım. sonunculardon da değı I m dedım Paşa Öyleyse sen Kulell'ye gir, dedl Son sınıfa olursa gırenm Gülmedı Ben yazayım, Kulell Lisesıne git 1 Kaçıncı sınıfın sınavını verırsen oraya gırersın. O Cengelkoy den yola cıkıp Babıâlı'ye geldım Kitabı aldım Hıc unutmam başparmak kalınlığında yeşıl kaplı blr kitap Vapurdo okumaya başladım Hıc anlamıyorum Ben bu sınavı kazanamam Ama cocukluk ataklık olu/or llmı Kelamı gordukten son ra umudum yıne kırılmadı Vazgeceyim bu sınavlara gırmeyeyim, demedlm YARIN: «Yarbay Fuat'ın yöntemlerini izliyorum.» Bir Aile Kavgası 9'uncu sınıfa gecmlştım O sırada Kartal da oturan kuçuk dayım Asaf bır Rum kızıyla sevışırdı Kucuk dayım sonradan bu kızla (adı Marıka) evlendı Benle kıza mektup gonderırken bana 5 kuruş verırdı Mektubu ulaştırdığımda Manka 1 kuruş verırdı Takılırdım Asaf dayım 5 kuruş verlyor, sen neden 1 kuruş venyorsun? Zavallı Marıka Bende cok para yok, der dı Asaf Dayım Marlka'yla ev lendıkten sonra Kızıltoprak a taşındı Ben akşam uzerien top oynadıktan sonra arasıra dayımlara gıdıyordum Teyzem bunu hober almış Kaygılanıp doğru anneme gıtmış Asaf bu Rum kızına tutul du, evlendi; Cemal'm de sonu budur. Oraya gelip glttıkçe, o eve girip cıktıkça bir Rum kızına tutulacak. Çunku Marika nın akrabaları cok .. Teyzem annemı coşturmuş Annem benım davranışımı eleş tırdı. Oysa benım sucum yoktu Anneme karşı geldım Evde kavga kıyamet koptu Annem ofkelendı. Defol, dıye bağırdı. Ben de evden cıktım. Hava kararıyordu Yuruyorum, cağıran olur m u ' dıye duşunuyorum ama kımse cağırmadı, gerı donmeyı kendıme yedıremedım Ne yapayım' Yoğurtçu da Fuat arkadaşım, onların evıne gıttım gece orda yattım Bırıncl gun, ıkıncl gün derken Dordüncu gün bıtti .. Benı arayan soran yok Meğer danışıklı ımişler, aı!e ler temas halındeymışler Fuat' ın babası her sabah Fuat'a 5 kuruş verırken, bana da 5 kuruş verıyor Harclığımı boylece dolaylı yoldan alıyorum Buyukler beklıyorlar ve duşunüyorlar Burnu kırılsın da kendillğlnden eve donsun. Sanat Galeriler i 7 Kunılu» Yıldonumü 'Türk Resmınde tman >e Portre ' sereısıvlekutlanıvor Kasım 1982 nwim satmak istsyenler içir Kurtulus Cad 191 B SınMnkoy 40 4 ' 8 3 MAÜK AKStL ŞEFIKBURSALI CAHİDE DERELİ CEVAT DERELİ HAM1TGÖRELE 22OCAK 1»82 EŞREF ÜREN 9 ŞUBAT 1982 TUROUT 7At\f Karma Rcsım Sergısı Teşvıkıve Cad 131 Nışantaş 47 67 43 :) HŞubatl982 * Saatl8.00'de İFSAKARAGÜLER Saydam Gösterisı TAKSLM VENÜS TİYATROSU'NDA EGER BtZl SC\LECEX OLURSA. URART SANAT GALERİSİ ABDİIPEKCICADDESI21 NlS*f*Wa I S n N B U l TEUR3N UOI26 TELEKS » 4 S U R A T T R . galata sanat lensı MEHMETGÖN resini9ergisi 18 ocak4şubat AÜ HİKMET VARLIK (İFSAK) "yorumlamalı diapozıtîf gosterisi" FOTOĞRAFLAR Ankara TUrk ingiliz KCItür Demeği 5 ŞUBAT 1982 Saat: 18 30 MEHMET İLERİ rcsim seı^ısi Yol ayınmları.. Yıllar cocukken cabuk geClyor. Mutareke'nln kara yılları da boyle gectı Anadolu' don lyl haberler geimeye boş lamıştı Hepımız sevınlyorduk Ağobeyim Kurtuluş Savaşında Refet Paşa İstanbul'da Oocukluk anılorını blr ordan bir burdan anlatarok o dönemln istanbul'unu, yaşam koşul larımızı, yetişme olanaklorımı E\RUK CÎMOK Devlet Guzcl Sanat lar Gakrisl V\KVKA 118şubat TÜNEl MEM3ANIGECU ISHANl 9/2B 49 3551 IGALERİ LEBRİZ KARMA RESIM SERGISİ tfm Tr Ktmtl Bke Cıd 18 Ikırlır Act B 3 MsjnUçı 40 22 82 41 09 84 Tflex 2UM AITL TR TÜRK RESMtNDEN BİR KESİT 4 Şubat 27 Subat 1982 Şeker Ahmet Paşa Halil Paşa Hoca AJi Rıza Osman Asaf Şevket Dağ Mehmet AH Laga Nazmi Ziya tbrahim Çallı Hikmet Onat Feyhaman Duran Eşref Üren ŞerefAkdik Cevat Dereli Ahmet Uzelli Fikr&t Muallâ Edip Hakkı AB Avni Çelebi \rif Kaptan BedriRahmi Eren Eyüboğlu parrîKA \/C ArCCİ Mehmed Vt UltblLKEMAli Bir Ustanın Ardmdan İ L A N SOSYAL SİGORTALAR KURUMU İSTANBUL SATINALMA BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜNDEN 1 Kurumumuz Saglık Tesıslerının ıhtıyaçlarını karşı lamak uzere 270 kalem tıbbı alet teklıf alma suretıyle satınalınacfiktır. 2 Ihaleye ıştırak etmek ısteyen fırmalar kapalı teklif mektuplannı 23 2 1982 salı günu mesaı saatı sonuna kadar Mudurluğumuze vermış veya aynı surede Mudurlugumuzde olacak şekılde posta ıle gonderrnış olacaklardır 3 Bu ışle ılgıiı ıdari şartname ve tıbb! alet Ustesi mesaı saallen dahıluıde, Beyoflu EaJıkpazan Kalyoncu Kulluk Caddesi Mallı Han Kat 4'de Mudurluğumuz 2 No'lu Satmalma Komısyonu Başkanlıgı'ndan temın edılebılır 4 Postada vakı gecıkmeler kabul edjlmez 5 Kurumumuz arttırma, eksıltme ve ıhâle kanununa tabı olmadjgmdan, ıhaleyı yapıp yapmamakta veya dıledığme yapmakta serbesttır. TESEKKÜR Yıllardır acısını çektıgım «prostat» ve «mesane tasjlarunı», 'buyük; tecrübe, denn bılgı ve ınsancıl bır şefkatle ameliyat ederek benı bu dertten kurtaran A U Tıp Pakultesı Urolojı Doçentı, değerlı ınsan, gerçek bılım adamı, «Ne yanf?» Yakında olen buyük ustamız Ahmet «Bır şaka...» Şükrü Esmer'le olumunden bırkaç gün on«Dürzulukle şako olur mu?» ce yapılan bır konuşmayı televlzyonda Gene duruşmalar sırasında ortaya blr yayınlodılar Bızım kuşaklar Içın Arımet de Masonluk sorunu cıkıyor Elde edılen Şükrü Esmer, blr tarlh kıtabının okunması bılgıler arasındo Ahmet Emın ve Esmer'ın gıbıdır. Bılınmeyenlerden ve akılların ermeMason oldukları yazılı... Başka bır oturumyen sayfalarından sesler verır Çok oıaylada Başkan yeniden soruyor rı yaşamış, çoğuna da tanıklık etmlştlr. tNe icın farmason oldunuz?» Kokenl Kıbrıslı olan Esmer. oğrenıminl «Ne oldunV» Amerıka da yapmıştır Gençlık arkadaşı, «Mason...» kendısı gıbı gazetecı olan Ahmet Emın YalŞaşkına uğrayan Ahmet Şükru Esmer, mon'dır Ulusal Kurtuluş Savaşına katılsoranın da Mason olmak Istedığlnl, fakat mış, Cumhurıyet kurulduktan sonra devletkabul edılmedığınl bılıyor. Ne yapsın, şoyte önemll gorevler (Basın Yayın Genel le bu yanıt verıyor Mudurluğu) almıştır Ayrıca tek partl yone«Ben Masonluğu kendım Istemedim tımının gozetesınde dış polltıka ozetlerl Arkadaşiarım uygun gormüşıer, yapmışlar yazdığından, dış gezılerınde cok onemll efendım Sonradan habenm oldu» devlet adamları lle tanışma, konuşma fırEsmer'i epeyce sıkıştırıyorlar Bu arasatı bulmuştur Bunların arasında Hıtler, da Suphl Nurl İlerl, durumu cok lyl bıldığl Mussolını Molotof Dogulu ve Batılı daha ıcın soz almak Istiyor. bırcok unlu kışi vardır. Ahmet Şukrü Es«Sıze soz vermedık» dlyor, Başkan. mer'in bır Istıklal Mahkemesi seruvenı varMesele kapandıktan bır süre sonra, bir dır kl. onu yazacağım. Doğu'dakı Isyan ügün Istıklal Mahkemesi üyelerl ile konuzerıne bırcok Istanbul gazetecısı Dıyarbakır şurlarken, lclerınden bırl Suphl Nurl llerl'Istıklal Mahkemeslne verıldıler iclerinde Esye soruyor: mer de vardı. «Söz verseydık, ne söyleyecektln?» Öğreniminl Amerlka'da yapmış olan «Efendım, Mason olmak saaeco arzu Esmer, Avrupalı bır kadınla evlıydi, Eşlnl meselesi değildlr. Kabul edllıp edilmeme İstanbul'da bırakmıştı. Suphl Nurl ilerl, «E meselesıdlr. Bunu sayın mahkemenlzm uşinl İstanbul'da yapayalnız bıraktığı halde yelerl arasında deneyenler var. Istediıer, osızlanmıyordu» dıyor. Ahmet Emın'le, Eslamadılar.» mer. cok eskl arkadaş oldukları lcln. bir«Işte bunu soyleyeceğinl blldtğımlz Icın bırlerine yazdıkları mektuplarda. şakacıktan sana soz vermedık» «Durzu» derlermlş. Mektup bu ya, bir gün Gülüşüyorlar. Ardmdan ekllyor: başkalarının da ellne gececeğl dDşunülme«Sen bu sozü o zaman söyleseydln, den, dürzü aşağı, dürzü yukan... Bunlar sadece sen değıl, arkadaşlann da ıpe glmahkemeye verildıklerlnde evlerl de ara derlerdl. Bereket versin, Ankara'dan cabuk nıyor. Özel mektuplar da ele gsclyor. Bir emlr geldl de kurtuldunuz» gun duruşma sırasında Başkan, cok sert Rahmetli östad lyi günler gördüğü glbı, soruyor asılmaya yaklaşmış ve uzaklaşmıştır da... 7 Sağlığında bunu kendısme sormuştum, ya«Hangmız durzusunuz Bu sozcüğun nıtr. anlamını acıklayın' » «Ataturk'ün bıze kıydırmayacağını blllŞaşırıp bi'bırlerıne bakıyorlar: yordum» olmuştu. «Efendım, şey. » Sayın Doç. Dr. Erol Özdiler'e, Tedavtm süresınce nazık iigılenm esirgemeyen Sayın Prof. Dr. Yusuf Ziya Müftüoğlu'na, îçten bır guler yuzle her an yanunızda gordüğumuz Sayın Ast. Dr. Orhan Yiğitbaşı'na, Çalışkan, fedakar ürolojı Servisı personeline, yattı ğım surece benı aramak lutfunda bulunan gerçek dostlaruna gonıll dolusu teşekkur ve saygılarımı sunarım. SELAHATTtN TURLA Gazetedeki İlan Fuat'ın babası gumrükcuydü Bırgun akşam eve donunce, sedlrın ustune bır akşam gazetesı attı Baktım bır İlan: «Harbiye Mekteblne talebe kabul edılir.s Ertesl gün hemen istenen belgelerl hazırlıyarak bır dilekceyle başvurdum. Aradan blr hafta on gun gectl gecmedl: annem geldı; benl alıp eve gotürdu Ama ben askerı okula başvurduğumu soylemıyorum Gunlerden bırgun bır ınzıbat erı kapıya geldı Fllanca gun dedı, Harbiye de bulunacaksın. İLAN BURSA ÎŞ MAHKEMESINBEN DOSYA NfO: 1981/360 Davacı Bağ Kur Genel Müdurliiğü tarafından davalılar Ibrahım Arslan, Ahmet Denız ve Ali Ağuş aleyhıne mahkememıze açılan rucuan aiacak davasırun yapılan yargılamasında venîen ara karan gereğınce: Muradıye mahallesı Yalova Buxsa adıesınde iken adresı meçhule gıden davalı Ahmet Denız gdstenlen ad reste bulunamamış ve aynı yolla davetıye teblığ edilerek duruşmanın bırakıldığı 22.1.1982 tanhınde mahkememızde hazır bıüunması Uanen teblığ edılnuş olmasına bınaen duruşmaya gelmedığınden; adı geçenın bu kez de yargılamanın bırakıldığı 10 3 1982 gunu saat 11'de mahkememızde davalı sıfatı ıle hazır bulunması veya kendısını bır vekılle temsıl ettırmesı, aksı halde yargılamanın katı olarak gıyabında yapılacağı hususu gıjap karan yerme kaım olmak uzere ılanen teblığ olunur. 2211982. (Basın: 11026) 901 TESEKKÜR Uzun zamandır çekmekte olduğum mıde rahatsızlığıını yennde teşhıs ederek, hunerlı ellenyie amelıyatla benı tekrar eskı saghgıma kavuşturan degerh ınsan, ULUS SSK HASTANESl OPT DR İLKER BAŞAYDIN'a, Opt. Dr. Fethi GÜRSOYLUya, Opt. Dr. Dündar OLÇER'e, Opt. Dr. Ziya UYSAL'a ve tüm hastane peısonehne candan sunarım. şukranlanmı ŞADİ ÇOMOĞLU