Katalog

Cumhurıyet 2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER bu derece genlş kapsamlı egitim öğretimı, toplum yararına uygulamalan gerektirirken, acaba Ünıversite olarak gırışimlerımiz hangs noktadadır? Tıbbı Ekolojı ve HıdroKlımatolojı Kursüsü, bu konudakı arastırmalarım, Çubuklu Kurtarma ve Sualtı Komutanlıgınm sağladığı her tur olanaktan yararlanarak, 1963'ten bsrı surdurmeir'edır. Bu çalışmalar, çpşıtlı yayın organları ve kongıelerrie ulke ıçı ve dışındakı bılım alanmda ılgıyo sunulmuştur Topluma vonelık bılımsel araştırmalarla birlikte eğıtım ve oğretımı, ülkenin gcreksinimı doğrultusunda uygulamak amacıyla, Denız Kuvvetlerı ıle kursu arasmda, 1976 ve 1979 yıllarında protokoller imzalanmıştır. Bu görüş bırlığının saglajacağı olanaklarla denıüerımizin sualtı koşullarının fizyolonk, patoloj:k etkllerı ınceienerek klinlk açıdan değerlendırılecek, donanma ve sıvıl sektordekı dalgıç, balık adamlarımızla su«Jtı sporcularımızın kışısel, yapısal ozellıklerinm tetkikı ıle, sualtı koşullarının uyum düzeyındekl standartlan saptanacaktır, dalgıç ve btlık adamların çeşıtlt vücut fonksiyonlarının O7ellikle akciğer kapasltelerinin etüdlerıyle dalışa uygun kişıler bclirlenecek, dalgıçların bu fonksıyonları sureklı polıklınık ızlemesıyle denetim altında tutulacaktır Sualtı ortamınm yaratacağı her tur hastalığm tedavısı ıse, kürsunun bu konuda, uzmanlaşmış öğretim üyeslnın sorumluîuğu altında, Komuranlığın tam teşkılatlı basmç odasında yapılacak, teaavlyı ız leyen donemde ve>a basınç odasını gerektırmeyen olguJarda bılmçlı tedavı vo bakım kursunün «Sualtı Araştırma ve Tedavı Binmı»nde, ilgıh bılım dallarının ışbırlığı ıçınde, Kursüce yerıne getırılecektır Kursünun Tıp uğrpncılerine vermekte olduğu sualtı kuramsal oğretimı, söz konusu birlmtn açılmasıyla, uygulamalı yönde gelıştırilecektır, avrıca asker ve sıvil dafgıç kuruluşlarının işbırliği ile kurs ve seminerler duzenlenecek, sualtı uzmanı bulunmayan ülkemızdekı hekımlerın bu konuda yaygın eğitımlerl sağlanacaktır, hdlkımızın konu hakkında bılgı sahibı olması ıçın de eğıtımsel olanaklar seferber edilecektir. Tıbbi Ekoloii Bırimınin ünıversıter düzey de, yülsrdır »urdtırdüğu çaba ve çalışması, Dev let Başkanımız Orgeneral Saym Kenan Evren, Denız Kuvvetleri Komutanı Oıamıral Saym Ne jat Tümer'ın değeılı ve inançiı desteklerıyle değerlendmlmıştır Sualtı Hekimhğinin gerektirdıgl görevlerı yerıt>3 ?etırmek amacıyla Tıbbı Ekoloji bünyesmde kurulan ve hazırlannn «Sualtı Araştırma ve Tedavi Merkezı» toplum hızmetıne açılmak üzeredır Bu suıetle, ulke mızın sualtı uzman hekımisrını, dış ulkelerde değıl, sorunlannı kendı ulkemızde çozmesını öğretecek binmırruzde, avııca Askeri Tıp îakültesınde kurulması kararlaştırılan Deniz Sualtı Birlmi'nde vetişecek uzmanların uygulamalı rotasyon eğitlmleri de sağlanacaktır Bunun lçin de Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlıjtınca düzenlenen Uznnanlık Tüzuğfinde, konumuzun değerince vurgulanmasmı beklemeKteyız. Umutla rtekıediffımiz soruc'prın mesıyle, bu bılımsel örnek «çekırdek»!n lurkıye kıyılarındakı onemli merke? ve ilgili faktlltelerde yeşerebılmesi en ıçten dileğimizdır. 17 ŞUBAT 1982 vrenln yaratılışından bu yana, doğaı çevremızin büyuk bır bölümılnü oluşturan denızler ve okyanuslar, fızıksel, Kimyasal, bıyolojık ozelhk'erıyle, yaşamımızda etkın rol oynamaktadır. Çeşıtlı evrelerden geçen insan Ve toplumun, gevıesel etkenlerle ıljşkılerınl ttıoeleyen «Tıbbı Ekolojı» bılımı, çağımızda gıderek onem kazanırken, yeryuzunu kuşatan hava ve su ortanunm, ınsan saglığı uzerındeki etkılerını değerleudıren «Tıbbi HıdroKlımatolojı» de, ekolojık goruşle bıUmsel evrımmı geçırmektedır Biltnmeyeni keşfetmek ve yaşam ortamir m gerusletmek ıçm, msanoğlu, saglığı ıle uyuşamayan çevre etkenlen karşısında, zekâsrnı ve yaratıcı gucunu kullanmakta, normal yaşama olanağı vermeyen denız ve okyamısların sualtı ortamma ve uzaya, bılgısl, kültürü, tekruğı ıle egemen Olmağa çalışmaktadır. Sualtı ortamı, ılk çaglardanberı ınsanoğlunun ilgislnl çekmıştir çağımızda ıse, ılgınç bır ortam olmaktan dte, Ulkelerın, sosyo ekonomık, tıcan, kultürel, savunma, bılımsel, sportıf, turıstık amaçla değerlendırdıklen faalıyet alanı haluıe gelmıştır, ıncı, sun'jer avcılıgı, sportıf dalışlar, donanmaların denizaltı gemilerının, sualtı tımlermın savunmalan, denizaltı petrol ve doğal gaz araştırmaları, hidro biyolojık çalışmalar, bu faalıyetlerın ornekleridir Bu çalışmalarm, uygarük alanmdakı onemı doğrultusunda, sualhnın hiperbarık koşullarını tıp yonunden değerlendıren «Sualtı Hekımhği», Tıbbı Ekolojı ve HıdroKlimatoIOjı kapsamı ıçınde, eğıtım, araştırma ve kamu hızmeti Ile, çagımız tıbbında gıderek1 önem kazanan bir bılım dalı olmaktadır. E Sııaltı Ortanııınıza Sahip Çıkmalıyız ÜÇ YANI DENİZLE ÇEVRILt ÜLKEMİZIN GENÎŞ KITA SAHANLIĞI, DENİZALTI PETROL SONDAJ VE BORU HATTI DÖŞEME ÇALIŞMALARI, SUALTI ORTAMIMIZA SAHİP ÇIKMAMIZI VF BU ALANDAKİ HEKİMLİĞE EGİLMEMIZİ BUYURMAKTADIR. Eniştemiz Weinberger... MERIKAN Savunma Bakanı Caspar VVeinberger Ortadoğu'da «cerre» çıkmıştı Dunyanın en buyük a|anslarından UPI'nın verdlğı habere gore Urdun d» odaklanan bu gezının sonuçları çok onemlı olaoakmış. VVeinberger Urdun e unlu Havvks hava savunma fuzeleF 1 6 savaş ucaklarınm satılması ıçın «Konsre'» r ,yl 6 > nı n desteğlnl sağlamaya calıçacakmış. 8u eılahlar bolgede «guvenüır muttefikı» guçlendırecekmış. Yuksek duzeyde bır Amerıkan yetkılısine sormuşlar« ABD, israil'den Arap ulkelerlne doğru btr kayış içlnde midlr? Yetklllı Evet, askeri polltlkamızda bundan böyle İsrall çıkarlarının eslrl olmayacağız » A Prof. Dr. Nurten ÖZER Ist Tıp Fakultesı Tıbbî Ekolop ve Hıdro Klımatoloıı Kursüsü Tarihse! Gelişim Sualtı ortamı ile insan ilişkilerl üzerındeki çalışmalar, MÖ. 1020. yüzyıUardanberi BÜregelmektedır. Ilk çaglarda beslenmek amacıyla yapıian dalışlar, daha sonra savas alanlarında kullanılmıştır. Çevresel faktorlen bılimsel gdrüşle ılk olarak değerlendıren, Heredot ve Aristo'nun yapıtlarmda, Keyhüsrev ve Büyuk îskender'in savaş dalgıçlarından sözedılmektedır. îlerleyen külturle, sualtı koşullanna uyurn saglavacak telcnık olanaklar da gelışmeğe başlamıstır; dalma çanından sonra, 1819'daki Sıebe'nın dalgıç elbisebaşlığı, 1945'tekı Scuba'nın solunum aygıtı, arastırma ve teknık çalışmalaıın urunlerıdır 1950'den son rakı sureçte başlayan saturasyon dalışları ıse, Sualtı Hekimhg' konusunda genış çaplı araştırmalan geıektıren onemlı bır aşamadır. 1970'ten sonra, IngJız, Fransız, ABD de, tıbbi ekolojı konusunda yoğunlasan klinık incelemelerle, basınç odalarında 600 metreye dalma olanağı sağlanmıştır. Güdulen hedef azothelyum oksıjen karışımı kullanarak basmç odasında 900 m ustune dalışı çerçekleştirmektır Bu araştırmalar gelışml? ulkelerın üniversitelerındekı Sualtı Heklmliği KÜrsu veya Binmlerınce yürutulmekte, aynı doğrultuda eğıtım olanakları sağlanarak sualtı konusunda master ve doktora verılmsktedır Bızde durum Ulkemızde sualtı dalışlarına MÖ 4 yuzyılda başlandığı anlaşılmaktadır. Anadolu'nun Ege ve Akdenlz kıyılarmda sunger, mercan a\lamak ıçın, 12 dakıkalık y<""> ">,» ıcrzel araçlarla, denden tulumlarla dalışlar yapıldığı kaydedılmıştır. Tıcan amaçlı ve yaşamsal, tehllkelerle dolu bu dalışlar, Osmanlı donanmasına tecrubelı dalgıçların yetışmesıne zemm hazîrlamıştır. Ancak dalgıçhk konusunda, tecrübe ve tekniğe dayah eğıtim verilmesı gereğt, Sultan 2 Mahmut donemlnde dıkkate alınmış ve Osmanlı Bahnyesı bünyesmde ustaçırak öğretımıne başlanmıştır. Donanmadan yetışen dalgıçlar, tulumbalanyla 45 kulaçlık, 15 daklkahk dahşlarla, askeri ve sivil sektorun sualtı ç.alı«malannı ustlenmişlerdlr Cumhurıyet'le blrhkte, 1926 V'lıiTla, Azapkapı'dakı HavıMar'da asker dalgıçların eğıti mı ıçm açılan kurslar, konuya daha ciddı bır yön kazandırmıştır 1956'da Deniz Ruvvetlerine bağlı, Cubuklu Kurtarma ve Sualtı Komutanlığımn faalıjete geçmesı ve modern araç gereçle donatımı sayesınde, ülkemızdeki sualtı konusuna çagdaş duzeyde ışık tutulmuş; askeri dalgıçların Amenkan donanmasında eğitimi sağlanarak, dalışlar, bılinçli yontemlerle uygulanmağa başlanmıçtır. Ancak toplumumuza her konuda, çağdaş bilim doğrultusunda hlzmet vermek, ülkemızin, sosyal, ekonomık kıiltürel kalkınmasma evrensel boyutlarda katkıda bulunmak, sağlık sorunlanna kesin çözum getırmekle yükümlü üniversitelerımi7İn, sualtı sorununa bilimsel yontemlerle yaklaşımı Istanbul Tıp Fakultesındekı «Tıbbi Efcoloji ve Hidro Kllmatoîöii Kürsusü»nun, Deniz Kuvvetlenyle vardıgı anlaçma ıle gerçekleşmlştlr. Çevresel faktörlerin vücut üzertndekl «tklsinde, organiTiarMn iç uttzen ve dtrenc mekanızmalarınm tepkiıl Önemlldlr. Dış etkenln fiddeti ve etki surMİ, vücudun tepkisiyle uymnunu sağlayacak duzeyde ise, ki?i »aglığını koruyabilecektır. îç duzen ve direncln kapaslteelnl aşan boyutlardakı etkıler, sağlıgı bozar; uyumsuzluk tepkısi yaratarak, klinlk Onlcmler alınmasını gerektıren olgulara neden olur. Sualtı ortamı, yüksek basircı, ^ojufu, «ıvı Wr ottfltn olusu, taşıdığı gazları Ue, lnsanın ya?adıgı doğal, çev re koşullarından üarklı etkenlere «ahiptlr; be lırli bır süre bu ortamda, hiç bir önlem alm«' dan kalınması haluıde, yaşam olanaksızdır. Sualtı ortamının etkenlığını yuksek basıncm sınır sistemı ve vücudun akcığer, kulak, sınüs gibı kapalı gaz, hacımlerı üzerındekl «tklsi; soğuğun ısı düzenleme mekanızması ve kan dolaşımına etklsı, basmç altında solunan gazm solunum fonksıyonlanna etklsi taraında ozetleyebıliriz Bu hiperbarık koşullan taşıyan ortama dalan kışıde, basmca bağlı olarak, dekompresyon hastalığı (vurgun), barotravmalar, dısbarik osteonekTOz; solunum gazlarının parsiyel basınçlarındaki artışlara bağlı olarak oks'jen zehırlenmesi, nitrojen narkozu, soğuğa bağlı olarak hıpotermı sendromu, aynca yüksek basmç smırsel belirtilerl ortaya çıkabılır. Bu belırtı ve hastalıklar lçln önlem almak, hastalıklara karşı tum tedavl olanaklarını, eğıtılmış sağlık elemanlarıyla birlikte, ülkemlrin dalış yapıian kıyılarmda hazır bulundurmak, öncelikle denizaltı ekolojisi alamndaki klinlk araştırmalann ve konu ile llgili eğıtımin belirll düzeye ulaştmlması ile olasıdır. Bu olanak ise, «Sualtı Heklmliği» blllm dalınm, «Tıbbi Ekoloji» kapsamı içınde, ünıversıter düzeyde uzmanlık dalı olarak değerlendlrılmesıni gerektıren faktordür • Hanl İnsan saflıkla sorabılır Yahu bayram değil, seyrart değil; VVeınberger Ürdun Kralı'nın emştesı değil, Amerıkan Savunma Bakanı nedon Ortadoğu'ya gıdıp Urdun Kralına tılr Amerlkan opuouğu konduruyor'' Sorunun yanıtı 1982'nın ılk ayında başlayan bir gslışmeyle ılgılıdır Urdun Kralı Huseyın. Iran irak savaşında Boğdat'ı desteklemek ıçın gonullu bırllkler yollaj ma/a yönelmlştır Savaş Irak açısından iyı gıtmiyor Kara sarıklı Humeynı sert çıktt iran'ın Içlşlen aliakbullak görunüyor, ama; ortada bır de gerçek var Tahran'dakl ıktıdar bır Isiam Cumhurıyet! kurdu bır de Anayasa oluşturdu Çoğu yerde Ortaçoğ çızgllerı taşıyan bır dunya goruşu olmosına karîin Iran reıimınln ıcerlğlnde iki noktayı vurgulamak gerekır: 1) Antıemperyalızm... ?) Cumhurıyetçılık lşın ıçıne bunlar gırdi mı Ortndoğu'daki tum Islam kralları şeyhlerı emırlerı tehlıkede demektır En başta Suudı Arabıston Kralı'nın tahtı sallanabılir Urdun Kralı ne zamandır nıce oarr.bazlıklar yaparak durumunu koruyabılmektedır Irak'ın Iran'ı yenılgıye uğratarak Hurmynı reıımını yıkmcsı, Ortadopn'dakı gerıcı Arap reıımlerını ve tahtlarını bır su r e daha koruyacaktır Urdun bu nrc'eıle Irak a destek olsun dıye askeri bırlıkler yollamaya yonelıyor Bcsmda bu onemlı noktaya ılk kez parmak basan Hurrıyet'te 2 şubat gunlu vazısMa Prof Haluk Ulrhan'dır Suudı Arabıstan Kuveyt Umman, Katar, Bahreyn v» Bırleşık Arap Emırlıklerı kesımınden Irak'a yapıian yardımm 16 mılyar dolar dolaylannda o'duğunu Prof Ulman yazıyor DoÇnldır kı krallar cumhurıyetçllıkten korkuyorlar; Iran reıımının antıemperynlıst antıamerikan antlısraıl tulumu da Vaşıngton'u urkutuyor; Böyleca bır çıkar bırlıği oluşuyor Sualtı Ortamının Etklsl Üç yanı demzle çevrıli ülkemizin oofrafilt önelligi, genış kıta sahanlıgımızdalti savunma bnlemleri Karadeniz, Akdenız, Ege'deki denizaltı petrol sondaj ve boru hattı döçeme calışmalan, sualtı ortamımıza sahip çıkmamız ve Sualtı Hekımlığme geregmce eğılmek «orunIuluğunu getirrnektedir Doğal ve tarlhl ?engınliği ıle turızm kaynağı oian kıyılarımızda amatör ve profesyonel dalgıç ve balık adamlaıın sorunlannı çözümlemek ıcın Pederasyon kuruluşları çaba garfetmektedır. Bodrum ve cıvanndaki sünger avcılarının hayatl sorunîarı ıse teleiızyon programlarına konu olacak düzey dedır özellikWi kadar, sorunlarla yUklU tstanbul'da, sualtı metro çahşmaları uahil, çar» pısnn cemilerin enkarlanmn kaldırılma'anndaki zorluklar blle, sualtı ortamı ile ilgılı çalışmalann, eğıtımın, eksikliğıni sergilemektedır. Turkıye'nin sualtı hekimhğındskı sorunu. Girişim ve Asamalar • Eh ışler böyle qell?ınc>» Amşpkn durur mu? Sovunma Bakanı VVelnberper bunun ıcın Ortadoiju'da «cerrM çıkmış, Urdun Kralına bır opucuk kondurmuştur Kım olduğu açıklanmayan bır Amerıkan yetklllsina dsmıştlr<r Askeri politıkomtzda bundan böyle Israll çıkarlarının eslrl olmayacağız.» Yalanl... VVashıngton Mısır'ı Suudı Arabıstan'ı ve butun gerlcl Arap reiimlerıni silahlandırırken hem kendısınl hem Israll'l duşunmektedır Böyle laflara herkesın karnı toktur Arnerlka blllyor kl Yslam halkları uyanıp gerıcı kralları, şeyhlerı. emlrlerl basından attı mı, Ortaduğu'da emperyal'zm, mevzılerını yıtııecektır Ortadogu'nun Muslumanlardan oluşan dunyasında duşe kalka o noktaya doğru gıdılıyor Yolculuk, uzun surecek ve kanlı olacak ama, dunya tarıhınde ulusların halklarm uyanışı ne yazık kl bır başka biçlmde HOTIH OKTAY AKBAL Daktilonun Tuslarına Her Vurusta.. «Yabancı basmuı deyinüyle «dünya wll! hatalar tarlhine geçecek bır mahkumiyet» sonucunda kapatüdığun Kızılcahamam Cezaevlndcn size yazıyonım» dıye baçlamış mektubuna... Yazar ve gazetecı Lütfü Oflaz, Uç yılı bulmayan bır ceza yüzünden aylardır hapiste yatıyor. Bır ara herkes ondan soz ettı, sonra unutulup gıtti. Olaylar çok hızlı akıyor. Yasam fırtmaaı durmadan esıyor, tozdan dumandan ortalık gorulmüyor. Unutuveriyoruz olayları, kişilerı, acıları. Oysa o lnsanlar, o olaylar, o acılar yerh yerinde durmaktadır. Hıç bır şey değışmemıştır. . Bir gazete yazanydı Oflaz Bir yazı&mdan doAjn IKI buçuk yıl hapse mahkum oldu. Ceza ertelenmedı, temyız etme olanağı da bulunmadığmdan bir süto sonra ceza kesinleştı ve Oflaz hapse gırdı Giriç o giriş1 Aylardır cezasım tamamlamaya çalışıyor. Yazılar, girisimler para etmedı. Madem ki üç yılı bulmayan cezalar Yargıtay'a gbtürulemıyor, oyleyse «bu kadar az ceza almanın» ayn bır cezası olarak hapiste yatmak gerek! Suç işledin mi «büyük» olanını ışleyeceksin ki, davan Yargıtay önünde yenlden gdrülebılsm! Bunda bir mantık «Cezaevinden meslekdaşlanmın, sizlerln hasretlnl çeMyorum. Cezae%ine girdiğimden berl çeşltli U ve Üçe cezaevlerinden yurt içinden ve yurt dışından benlmle yazışmak isteyenlerin mektuplan yağıyor. O mektnpları yanıtlayabUmek için adeta zamanla yBrışıyorum. Zaten zamanla yarışmak bizlnı mesleğimlzin en önemU ozelliklerinden biri değil mldlr? Bana yollanan mektuplan yanıtlamaktan zaman bulursam, bir kitap yazmayı duşunüyorum. Ah sizleri, meslekdaşlarımı ve bir gazetenın çatısmm aitmı nasıl özledlm bir bilseniz! DaktUolannızın tuşlanna her vıırnşunuzda benl anımsayın ve «gozden ırak olan gönlüden ırak olur» deyip beni unutmayın.» Bır yazı yüzünden bir yıl, İki yıl hapiste yatmak cezasmı anlamak guçtur. Düşunce dzgürluğune inanıyorsak hıç bır yazıdan çekmmememız gereklr. Bunlar kendl goruş ve duşuncemıze ne denli ters düşse bile. Herkes bılır kı bır düşunce ancak başka bır düşünce ile alt edilır Belü bıx gorüş belirttığı içm, o kışivi cezalandırmak bır bakıma o belırtılen duşuncenın guçlü bır yanı olduğunu kabul etmek anlamma gelmez mı? Oflaz*ın hangı yazısmdan dolayı Adalet önüne çıkarıldıgını ve eezalandırıldığım şimdı ammsamıyorum. Ne olursa olsun bır yazar, yazdıklarından dolayı, hem de yazdıklannı açıkca yaymlama eylemını gosterdığınden dolayı, yasalar onunde suçlu sayılmamalıdır. O düşünce, o goruş yanlışsa, zararhysa, kamuoyu onunde verır hesamnı. Bır yazaruı alacağı en buyuk ceza okurlannın ona uygun gorduğudur. Okunmamak, bır yana itümektır o da... Ama lşın işme yasalar, adalet adamlan, tutukevlerı gırdı mı karşısında olduğumuz düşünceyı, gbrüşü bıle hiç değılse kendını anlatmak, savunmak hakkım korumak gereğini duyuyoruz Geçen gun cezaevinden gelen bir bğretrnen mektubundan parçalar sundum. O da uç yılı aşmayan bir mahkumluk aldıgı ıçm davasını Yargıiay bnüne gotürememış, bu yuzden de ıkı buçuk yıllık cezasını «içerde» doldurmaya çalışıyor. Yargıtay yolu herkese açık olmalıdır. Cezanın buyugü kuçuğü, onemlısı onemsızi yoktur. Dort yıllık hapıs cezası ıle ıkı yıllık hapis cezası arasındakl ayrım belırlı bir sure ayrımıdır. Şu kadar yüa mahkum olanlar Yargıtay'a gıdemezler demek, yanlış bir tutumdur, bu yanlış,lığı bilerek sürdürmek ise büyuk bır haksızlıktır Yanı, «niye küçük ceza alacaK snç işledin, kabahat sende, büyuk bır suç işleseydin davan Yargıtay'a gıder, belki de tenıclden bozulurdu» demek istenmektedır, bır takım ınsanlara . «Daktılolannuan tuşuna lıer vuruşunuzda benl anımsayın' dıyor geng yazar arkadaşımız Kızılcahamam hapıshanesınde boşuna geçırmıyor bu ayîarı elbet. Yazarlar her yaşam deneyınden yararlanmasını bılea kışilerdır. Gormek, anlamak, bılmek, oğrenmek yazarlığm baş nıtelıklerıdır, sonra da bunları en iyı, en kalıcı, on etkıleyıcı bıçımde yazmak... Lütfi Oflaz'ın tutuklarevıne girdığı ana kadar yazdıklarının çogunu okuma olanağı bulamamıştım Ama mahkumluğunu bıtırıp Özgurluğe kavuştuktan sonra yazacaklarını ılgıyle okuyacağun. Yeni bir kışılik, yenı bır guç kazanacak OHaz'ın yazarlığı.. «Daktilolarınızm tuşuna her vuruşunuzda»... Neler neler anımsamıyoruz kı' Neler neler özlemıyoruz kil Nelerin nelerın düzelmesını, çozumlenmesıni, toplamca daha iyı, daha guzel bır oluşuma doğru gıtmesini istemiyoruz ki! Türkıye'de yazarlık bır bzveri sanatı, bir toplum ermişUği oluyorsa, işte hep bu yuzden... ktay Akbal, 25 ocak 1982 gunlu >azısmda: «1930'larda sımıt bır kuruş, bır buçuk kuruştu, yanı eskı deyımıyle altmış para. Oysa gazeteler (ornegın Cumhurıyet) beş kuruşa satılıyordu. Şimdı simıt yırmı lıra, Cumhuuyet on lıra'» dıyor. Ederlerin (fiyatların) başını alıp gittiği bugünlerde, gazetelerın malıyetlerinin altında satıldığını vurgulamak istlyor. Doğru soylüyor Akbal, iki kıbrit parasına bır gazete. Yalnız ak kağıdımn bıle ederı değil, on lıra. Okuyucu, elınde on lırayla, gazete boyundakı ak kağıdı satm almaya çıksa, gu lerler kendısıne, çarşıpazarda.. Hele Cumhurıyet gibl bır gazetenın ederini hiç karşılamaz on lıra. Gazeteler, nasıl kamuyu kafa ve yurokçe besler, oluşturur, gelıştırırlerse ve onun vazgeçılmez oğelerınden bırı ıseler; okurları da gazetelerının bir parçasıdırlar; en azından gazeteli'rine tinsel borçla.rı, ona karşı görevien vardır Ak bal'ın sozunu ettığı 30'lu yıllarda, ağzını doldura doldura «Onuncu Yıl Marsıom soyle yen Cumhurıyet kuaağından bırı olarak, yıllardır fıkirdaşım, yol arkadaşım olan Cumhuriyet gazetesıne karşı görevımı yerıne getirmek lstiyorum, bu yazımda. Benim gibi Cunv hurıyet'çılere dılmaç (tercuman) olacagıma da inaruyorum ayrıca. Atatürk'ün ilglsıyle temell atılan Cumhuriyet gazetesı, AtatUrk llke ve devrimlerinin savunucusu, bekçısi ve yayıcısı olmuştur. ÇUnkü çağdaş düşünceden yanadır, lâyıktir, tam bağımsızlığı llke edinmiştir, blllmin kılavuzluğundadır, hukuka ve insan haklanna bağlıdır, duru Türkçe kullanır, halkına ters dUşmemistlr, demokrattır. Atatürk'ün ılglsıne lâyık. olduğunu, bir çağa damgasım vurarak, kanıtlamıştır. Adının gazetesıdir. Adını aldığı yönetim biçlminin tökezletildığl zamanlarda bile, aksama göstermemiştir. Cumhunyetll duvarlar, Cumhuriyet gazetesiyle ve cumhunyetçılerle örülmUştUr. Zaman zaman köpüren bağnazlık selı, bu duvarın önünae duraklamıştır; çağdışı düşünce ve eylemler, burada tersyuz ol muşlardır. Hukuka, demokrası kurallarına aykırı tavırlar Cumhurıyet'i, önlerlnde aşı! maz engel olarak görmüşler dır. Saldırıları da bundar oturüdür. Cumhuriyet, ger çek Türk aydmınm dıll olmuş tur. Karamsarlığm kıyısına ltilen çağdaş kafalar, Cumhu rıyet'le soluk almışlardır, k<ı ranlık gunlerde O Cumhuriyet ve Okurları CUMHURİYET OKURLARI İLKE VE TUTUMUNDAN SAPMA YAPMAYACAK OLAN GAZETELERÎNÎ YAŞATMA GÖREVİNİ ÜSTLENMEK ZORUNDADIRLAR. KÜT KAFALILIĞI ÖNLEYEN TEK GAZETEDİR CUMHURİYET... 15.684'Unü ise ilanlara veriyor. Hatta Cumhuriyet gazetesinın ılanlarının ozelığıne değinmck gerekecektir Çtlnkü ılanlaıın °o 3 384'U resmıdır. bır anlamda kamu olayıdır, "'o 2 464'ü sanatla; % 3 333'u kitap ve yayınla ilgihdır Ozel ılanların oranı ise (Bankeı % 0t>9ü, dığen. % 5.764 olmak uzere) °o / 6 444'tur Okuyucunun odedığı paıa yonunden "o 6 444'luk bır zayıatı vardır dıyebılırız Kİ kagldın ateş pahagıaı aştığl bu donemde, bu da büyük bir kusur olmasa gerek Ayrıca yaşama zorunluğu 2) Obur gazetenuı okuru: Bir gazete satm aldığında parasının co 51383'unu, ozel ılanlara, % 1190b sını resım seyretmeye verıyor. ıToplamı: 'o 63.789). Okuyucu mektupları içuıde olmak uzere fıkır yazısından °o 2 733'luk bır pay alıjor. Çoğunluğu cınayet, kaza v b olayları konu eauıen, kamuya ihşkın yanı ağır basmayan haberlerm payı is.e, % 27. 35 tır. Ga£ete nedır, ne yapar? Buna kısaca değınelım ve gorelım gazetemiz Cumlıuriyet bıze ne veriyor, ona karşı bisım tutumumuz ne olmalıdır' Gazeteler; okuyucuya polltika, ekonomi, kültür, teknik buluş konulannda, toplumsal olaylar ve gelışıneler hakkında bllgl ve haber verirler Olumlu biçımde kamuoju yaratmaya çalışırlar Kamunun duşun ce ve dıleklennı yansıtırıar. Yonetılenlerle yonetenler arasmdakı ılişkıleri sergıleyerek bır tur denetıme aracılık ya parlar, yurttaşlık bılıncıru gelıştırirler. Hele Türldye gibı çağ değıştırme, uygarlık gelıştırme surecınde bulunan ulkelerde, gazetelerm halkı eğıtme gorevi de sdz konusudur. Hem halkın sağduyusunun dılıdır hem de onun eğıtmenidir gazete. Cumhunyet gazetesı, bu gorevım tam olarak yerıne getııme nıyet ve uğraşında olmuştur hep. Düşünce, kültür ve sanat yaşamının doğum sancıları; llkın gerçek gazetelere yansır, dergılerde oluşma evresuade deprendıkten sonra, kıtaplarda kıvamını bulup bıllurlaşarak, temelıne oturur. Günümüzde kimt nedenlerle ve ekonomık sıkıntılarla dergı ve kıtapları edınmek haylı zorlasmışür. Cıddı dergı ve gazetelerı zor ızlenıe durumuna duştuğumüz bu ortamda, gerçek bir gazeteyi de okumazsak, «kıtapsızlık»la bu run buruna gelıriz. «Kıtapsızıık», binklmlerunızi enterek bı a yozlaştıııp yurek ve kafaları mızı kısırlastıracağı gibı, bizden sonrakıleruı «kut kafa» olmaları sonucunu da berabermde getirir. Böyle olunca, en azından, gerçek gazetelerin yaşatılması; aydm kişiliğunıze ve ge leceğımıze sıgorta gorevuıı yaoacaktır Bu noktada Curnhunyet okurları • ılke \e tutumun dan sapma yapmayacak olan gazetelerını yaşatma gorevını ustlenmek zorundadırlar, deıım. Tutacağmı bılsem, okurUr abone olsunlar ya da aylık peşın odemede bulunsunlar dıyeceğım. Hangı bıçımde olursa olsun, gerçek bır Cumhunyet içın, Cumhurıyet Gazetesi ile Cumhuriyetçıler ej ele, omuz omuza vermelidlrler. ON LIEALJK CUMHURtYET Olr MAZ BU ÇAĞDA, butun ekmeğ.mızi varımlaştırarak gazeteraıze daha fazla ucret odemeye razıyız. Yeter kı, Cumhuriyet Gazetesi, tavrını değıştirmeden kafamızı beslemeyı, yüreğimizl ferahlatmayı sürdür gercekleşemıyor. .Osman BOLULU. Emekll Mıllt Eğıtım Bakanlığı Müşavlr MüfettıSl dısine ve okurlarına saygılı şı, çağdaş tutumu İle bir ku olarak bır oîçumleme ve rumdur Cumhuriyet gazetesi oranlama yaptım. Ute eayısal îktldarlara yanlayarak duygu sonuçlar sömürüsu vaparak sıçramalar 1) Cumhuriyet gaeptesi okugöstermemıştır. Kararlılık içınnı: Bır gazete s&tm aldığında de doğrunun, gerçeğın gbster parasının (haberier: °o 60 6, gesi olmuştur. Kendlsıne ınanıl fıkır yazıları. °o 16.785; bilme mıştır. Bu durumuyla Türk ayce: % 0,731; karikatür: % 0,442 dınmca tutulur, aranır olmuştur. Karanlık gtjnlerde bile kol olmak üzere) %. 78.558'ıni haber ve ııkıre; kalanından °o ttık altında sakîanarak, adı içe katlanarak okunmustur. Bir ku rum niteliğıyle, Cumhurıyet yö netımı ne kadar ayakta ıse, o kadar ayakta olmuştur CumhuAO'UB riyet gazetesi. 1001 tunvnseyalıat 35 yıllık bir Cumhuriyet okuru olarak merak ettlm; bu ga T.C TURIZM BANKAS! A.Ş zete blze ne getirlyor, bizden ne götürUyor? Durumu somut ABANT laştırmak içın Akbal'ın yazısının yaymlandığı günkU (25.1.1982) Cumhuriyet ile ünlü KCtİN N A U M T U TAM PANSİVON PERŞEMBEPAZAR 15 500 bir büyük gazete erasında PAZARPERŞEMBE 14.500 , Onun ticarl itibanna zarar WU*ttu getirme nlyetl tasımadan, kenttlıtl 10 7* «1 12 2* CCkımhuriyet 17 ŞUBAT 1932 YENİDEN ALTIN GELDI Şehrlmıze Cumhuriyet Merkez Bankası için yeniden elli dokue çuval içinde ve 118 paket halınde altın gelmıştır Paketler îstanbul paket postahanesm de Gurnruk Mudür muavı m Nurettm Beyin başkan lığmdaki bir hejetle Devlet Bankasımn tstanbul şubesınden gorderılen me murlar nezaretmde bırer bırer tartılarak teslım alınmış ve jandarma nezaretı altında Darphaneye gondenlmiştir. Paketlenn herbiri on iki kılo beş yü« gramdan itıbaren muhtellf ağırlıklardadır. Kelle altm toplam olarak 1477 kilodur Beher paketln kıymetı 42. 812 altm îsviçre Frangıdır. Altınlarm kıymeti iki buoutt mılyon kâğıt lıraya yakındır, yani altm olarak 263 750 lıradır. Altmlar Isvıçre Devlet Bankası olan Eank dö Süvis tarafından ve ZUnh şehrmden Istanbul' da Cumhurıyet Merkez BankaBi adma gönderılmiştır. .o, OTEÜ t««n ı}H0»OBO» T*. IGünün iianıl OKUNMASI GEREKEN BÎR KİTAP BİLGİSAYAR sgretiyor. Hafu sonUrı Türkçe olar3k verilen ve 1635 yi> arası her yaş vetahsildüzeyindekişileregörehaiırlinrhç olan BİLGİSAYAR SEMİNERLERİMİZE katılın. BİLGİSAYAR ÇAĞINDA BİLGİSAYAR ÖĞRENEREK, jelir ve yaşam diizeyinizi yüksdtin, çrtrcnizde SÂYGINLIK kâzanın RPGIIPROGRAMLAMA SEMİNERİ Bilgisayar (Computer) dalında Turkiye'de en yaygın ve geçerli RPG II PROGLAMLAMA Dilinin öğretileceği bu semıner, Bılgi işlem Sistemleri Tanıtımı ve Bılgısayar'a Gıriş iFe takviye edilmiştir. bilmerk «Gazinin Vecızelerı» Gazımızin son senelere kadar söyledığl nutuklarının en belığ noktaları Fiatı 100 kuruş Cumhunyet Matbaacılık ve Neşri yat Türk Anonım Şırketı. Cumhuriyet S a h l b i : Cumhuriyet Matbaacılık v e G a z e t e c i ü k T . A Ş. adına , NADİR NADİ Cenel Yayın MDdurO: MuesseseMuduru Yazı Işlerı Muduru: Basan ve Yayan BÜROLAR • • ANKARA..KonurSokakno 24/4Yenlşehlr Tel 1756251758S6ldare 183335 İZMİR: HalltZiyaBulvanNo 65/3 Tel. 2547 0913 12 30 . Gazeteler vardı Bugun 10 0()(J satarlar, yarın 100 000'lerı aşar lar, sonra 10 000'lerın altına duşerlerdı. Çunkü yanladıklaıı sıyasal ıbreye gore satış gralı ğı çızmek, onların bır tüı ya7 gısıydı. Kımı tuttuklanna, olayların çalkantı hızına gore satıj sayısına varırlardı. Sonraları lotarya oyunlarıyla satış rekorları kmlır oldu. Cumhurıjct gazetesmın satış grafığmde kes kın ve kınk çızgiler yoktur Ilımh ve olumlu egrilerle yuk selış gostermıştır Cumhunyet ln grafıği. Bu gazetenın grafıg' Turk düşunce yaşamına koşııttur. Aydınm nabzıyla başat eğrıler çızılmlştır Cumhunyetın tablosunda. Belll ılke ve kurallara bağlılığı, geçici etkilerle bundan şaşmayışı, biliml kılavuz alı HASAN CEMAl EMİNE UŞAKLIGİL OKAY GÖNENSİN Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecilık T A Ş Posta Kutusu. 246 Istanbul Tel. 20 87 03 (5 Hat) IBM 3742 DİSKET OPERATOR EĞİTİMt Asgari orta okul mezunu adayların kabul edıleceği bu seminer, tamamen makinebaşı eğitimi olarak verilecektir. • ADANA: Atalurk Catklesi, Turk Hava Kurumu Ishanı Kal İ y Tel: 14 55019 731 Bilj^i Ha/ırlamii Merkezi İnÖhü Cad. AnkiriPalas A p t 77/9 • • ... Ayazpaşa İstanbul Tel : 43 57 76 4 3 57 77 e TAKVÎM İMSAK 6J4 OÜNEŞ 7.51 ÖĞLE İKİNDl lb.34 17 ŞUBAT 1982 AKŞAM 18.45 YATSI 20.17 sün.